3 Şubat 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

Saffet Arıkanla, Cevdet t Emin YALMA ATAN EVİ Cağaloğlu, Molla Feneri Sokük 30 - 32 Telef. 24136 . Telg. VATAN İst ŞUBAT 1842 Yıl : 2 — Sayı : 475 Kerim Incedayı hakkında Meclis tahkikat açmıya lüzum olmadığına karar verdi Başvekilin Vatandaşlara hıtabesi — Hiçbir millet buhran zamanlarının icaplarına iptidadan hazır değildir. Temiz gayelere tamamı tamamına tecrübeden ders almaktan ve beliren deliği tıkamaktan başka Yaozan: Ahmet B —a S ga ni bütün milet can kulağtle dinle- miştir. Başvekti, dünyanın halinin bizim bu dünya içindeki dürürt g.. dişimizin, yeni cihan hirbinin Za çıkardığı çetin İktsadi da- vaların ve bunları umumi mewtaat endişeske hal için hükümete ve Vatandaşa düşen vazifelerin çok açık, çok doğru ve çok samimi bir tablosunu çizmiştir. Doktor Retik un hitabesi, eidden en tes miz bir vatan sevgisinin, umum! menfaati her türlü şahsi menfaat. lere ve emellere kârşı Kkorumak hususundaki en kati bir azmin ifa. delerile doludur. Kalbden gelen bu sözlerle, vatandaşların hem kalbr ne ve hissine, hem de akıl ve id- rakine hıtep edilmiştir. Başvekili- miz, dürüst prensiplere bağlı ola- rak hedeflerinden hiç şaşmadan yürüyen, kendi vicdanından emin olan, ha'ktan gizlenecek ve örtbas edecek hiç bir nevi işi bulunmıyan bir hükümetin reisi srfatile milletin karşısına göğsünü geregere çıkmış ve hele böyle zamanlarda umumi hayatta tam bir ahenk, itimat ve beraberliği ruhu hüküm sürme- | ne derecelere kadar kıymet verdiğini geniş ve anlayışlı bir li. sanla ortaya koymuştur. Hiç şüphe yok ki yük ağırdır ve harbin sonu görünmediğine göre daha da ağırlaşabilir. Bunu bera- berco taşımak için göstereceğimiz kudret ve istidat yalnız geçim im- kânlarımızı - kolaylaştırmakla ve Mükavemetimizi arttırmakla kal miyseaktir; ayni - zamanda bütün dünyanın gözü karşısında esaslı bir İmtihan teşkil edecektir. Bu imti- hanı mutlaka iyi geçirmeliyiz. Bir Milletin varlığıma ve istiklâline *aygı uyandirmak ve harlcin kötü emel ve ihtiraslarını iptidadan kır. mak hususunda nekeri hazirlik ka. Hdar mühim mânevi ve ruhi âmiller vardır ki onlar da şunlardır: 1 — Mület içinde gaye birliği 2 — Umumi merdaat idestinin husust Mhtirasları Bal sları kati şekilde yen- tedbir | ' Damina kendi arzu ve rı::.'ı'».':f,f' dan feragat edecek vamfta olduk. larını eserlerile" isbat etmeleri Harbin ve buhranın yarattığı bu gibi mücadoleler için hiç bir hükümet ve hiç bir millet iptida, dan hazır değildir. En iyi niyetle | a'acağı tedbirlerin bile gayeleri | derhal gerçekleştirememesini tabit diye karşılamak — kâzimdır. Doğru yolu ararken hatalar yapmamak imkânsızdır. Yapılacak iş, ber — tecrübeden Gers alarak gitgide verimini arttır- mak ve sızıntı Utldatları gösteren delikleri birer biror tkan Hükümetimizin —dera #dığı en büyük tocrübe kaynağı umumt harbin acı tecrübeloridir. Umumi hürpte Türk mill. çok Hwitrap çek miştir. Türk milletinin, yük mü- savi sürette taksim edilmek şarti. le gösterebileceği mukavemet ve feragate hudut yoktur. Umumf harpte maddi sıkıntıya, mânevi bir sıkıntı kaynağı katılmıştır ki, o da Vurguneuluğa, vazon ve koli tica- aşvekli Doktor Refik Say- ——— 'Türkiyeyi harp dışında tutmak ar |doğu harbinde mühim bir rol oy: | (Devanm Sa. $, Sü. 1 de) >—e kavuşmak için her yeni yol yoktur. Emin YALMAN — Başvekilin nutkunun akisleri Berlin, Türk sıyasetinin d we d. we eğişmediği- ni bildiriyor ; Berlin, 2 (AA) Yarı resmi bir kaynaktan bildiriliyor: Türkiye Başvekilinin dünkü de- mecinden sarahatle — anlaşıldığına göre, Türkiyenin dış siyaseti hiç- | bir değişikliğe uğramamıştır. Berlinde bu demecin Türkiye- min eskisi gibi bitaraflık siyasetin! muhafaza ettiği olayını belirtecek mahiyette bulunduğu kanasti zi- yadeleşmektidir. - Bu itibarla şa- yet dahili siyaşet sahasında ted- birler deta arasında — bulunan zusu Te izah odilmesi lâzım gel mektedir. Norveç, Rusyaya ilânı harn mi edecek Norveçte sivil idaresi kaldırıldı, yerine askert idare geldi Stokholm, 2 (A-A-) — Kislingin Norveç başvekilliğine tayini hak- | kında bir makale yazan Ni oNAL Zeltung şunları tebarüz ettirmek- tedir: «Norveç, pek yakın bir atide | niyacaktır.n | Yine bu gazetenin verdiği habe- Te Nazaran Norveçte yeni başve- kilin tayinile gu esaslar kararlaştı- rılmışt; 1 — Kislingin hükümeti Nor- veç devletinin en yüksek makamı olmuz 2 — Sivi! Alman idaresi küldı- rilmişttr. Yerine Norveç idaresi ikame edilmiştir. 3 — Terböven hükümeti müşa- viri olarak kalacaktır. 4 — Alman orduları Norveçle kalacaklardır. 5 — Yeni Norveç ordusü ko münizme karşı mücedelede bu- kunmak üzere hızla teşkil edile- cektir. Beşler komisyonunun mazbata- sındaki esaslara göre mes'uller kimle Rus - Alman harbi Harkof şahrinde Alman karargâhı dinamitleuçuru du Alman generallerinden |Braun ölenler crasında | Londra, 2 (Radyo) — Dün ge- €e yarısı Moskovada — neşredilen resmi Rus tebliği; Kıtalarımız düşman mukavemet merkezlerini kırarak — ilerlemiye devam etmişlerdir. Sövyet tebli. Bine ek hususl tebliğe göre Sovyet çetecileri, Harkofa Ağman karar- güâhtun bitişiğindeki eve muvaflak olmuşlar ve karargühı dinamitle havaya — uçurmuş'ardır. Alman tümen kumandanı General Braun bu suikast neticesinde ölen Ter arasındadır. a rdir? Ankara, 2 (AA) — Büyük Mill Moclist bugün Refah vapuru hüdise- #i hakkında cereyan eden uzun m zakereden sonra Dr. BSadi Konuk < Buraa -, Zühtü Akın - Kırkdüreli - ve Alâettiri Tiritoğtu » Kütahya - di- #er 13 urkadaşları tarafından verilen ftakriri kabul etmiş ve bu suretle ea- Ki Mili Müdafaa Veklli Baffet Ar- kan ile caki Münakalat Vekili Cevdet | Kerim Iİncedayı'nın - hareketlerinde | tahkikatı mücip bir nokta mevcut bulunmadığını karar altına almıştır. Ankara, 2 (AA.) — Büyük Mil- let Meclisi bugün Refet Canitezin | retsliğinde toplanmış! Yoni seçilen mebus'ardan Hay- dar Günver (Denizli), Refik Ko- raltan (İçel), İsmall Hakkı Ülkü- men (Çİstanbul), Halit Nazmi Keş- | mir (Tokat) m tahlifi, ie e- | dildikten sonra söz 3'an Başvekil Doktor Refik Baydam, gelen eve ; rak âraxında Toprak mahsulleri 6- fisl kanununun bazi maddelerinin değiştirilmesine, askerin İstihka- kından kesilecek ekmeğe muka- bil ilâve edilecek gıda maddele- TİNE Ve askeri teyinat ve yem ka- nununun. değişürimesine ait ka- | rüznümeye ali. | akerelerinin ve Refah vapuru hâdi hak- kındaki beşler © mazba- tasının rüznameye alınarak müza- iş ve bu teklif Bundan sonrâ Refah — vapuru hakkındaki beşler — encümeninin mazbatası okunmuştur. — İmzalar- diği Özere bu encü- men üç kişilik bir ekseriy ka vermiş ve azasından bulunan |Kütahya mebusu Recep Peker ki vekilin ve busu. Fuat Sirmenin bu irinin —ba- | reketlerinin P ettirme diği hakkında mucip sebepler mil rederek beşler enciümeninin ekse- riyet fikrine mühalif kalm dır. encümeninin —w en büyük âmiri ad'I le-Genelkurmey tarafından lan mazbaltada. hâdisedi ve tallmatlara rlayetsiz'ik ve dik katsizlikle ölüme sebebiyot ver |mek ve vazifedo ihmal ve tekâsül de bulunmak — fiill ÜDevamı | dolayınite sa'r'de x| t|kın yapılmışlır. Baskın Amerikanın, |tahrip için hazırlamıyorlar VATAN «DOĞRUYA DOĞRU - İĞRİYE İĞRİ » Fiyatı 5 Kuruş 'Refah hâdisesi,, tahkikatı Mecliste Amerikan filosunun baskını Marşal adalarında Japon üsleri altüst edildi ) Bir çok Japon gemisi batırıldı, havada ve yerde sayısiz Japon tayyaresi tahrip edildi Vaşingtön, 2 (ALA.) — nezaretinin tebliği: Marehall ve Gilbert adalarındaki | | Geniz ve hava üslerine karşı' bir bas- Bahriye büyük Okyanus filosunun denizüistü ve hava birlikleri tarafından yapıl- mıştır. Merahall takım adalarında Jaluit, Wotje, Kutjalein-rlo ve 'Tarsa ada- larmdaki üklere taarruz edilmiştir. 7 ikikkânun 1941 de Japonlar ta- rafından işgal edilen Makin adatna da tsarruz edilmiştir. Amiral Nimitz, düşmanın büyük bir harp gemisine tesadüf edilmemiş (Devamı: Sa. 3, Sü. 6 da) (—) Singapur kalesi dayanıyor şehirde radyo sustu, mektep'er tafil edildi| Japonlara göre İngilizler. şehri tahliye ve sonrada Toklo, 2 (ALA.) — Emin bir mem- badan alınan malümata göre Ingiliz- Singapur'daki — bataryalarını ve blokhavuz lerini san günlerde büyük ölçüde takviye etmişlerdir. Bingapur'da Ingilizler beyaz ekmek | kmalini yusuk ve et satışımı tahdid | etmişlerdir. | Bütün mektepler kapatılmıştır. — | SİNKAPUr radyosu neşriyatamı tatil etti Bangkak, ? (AA.) — BSingapur radyosu, sehep göztermeden neşriya- tatlı etmişi gönderitmesinde ısrar odiyorlar Lobdra, 2 (ALA.) — Matbunt Bin- gapur müdafilerine kral tarafından (Devamı Sa, J; Sü, 5 de) —— Bundan bir müddet evvel gazetecilere: edaponlar Amerikan filosunun nerede olduğunu sizdea çok merak ediyorlu , yakında filonun büyük işler yaptığını haber alacaksınız» diyen Amerika hahriye mazırı Albay Knoks Kaloriferli apartımanların hararet"dereceleri edildi. Karar Belediye Meclisinin dünkü toplantısında tetkik yakında çıkacak Kadıköy ve Üsküdar havalisinin — imarı için 800 bin lira harcanacak Vali Dr. Lâtfi Kırdar Hint denizine hâkim o ursa Japonya, Süveyş kana'ı ile Mihverle temasa geçecekmiş dJapon sözcüsü, Singa- purun düşmesinin bir zaman meselesi olduğunu söylüyor 'Toklo, 2 (ACA.) — Jupon bahriyost aözcüsü yüzbaşı HI deo Hiralde, Nux lediği bir nutukta d Hind. denizinin kon z zaman Almar ya İle temas lesis edebik ya'da Böye rolünü Büveyş rile ve Biz. Biraeı ret vapurlarımızdan kat kat #stün sayıda ticaret vapurları inşa etmemiz Mzımdır. Bu da bugün sahip olduğumuz hima- ye tilosundan çok daha küv- vetij bir filomun vücudünü şart koşar. Singapar Hahaedarek yüzbaşı şöyle demiştir: Başlayan muharebe Avus tralya'yı, Felemenk Hindista- nını kuşatan bütün denizlerin Kkontrolü ve Hind danirine hâ- kimiyet mAnasına gelir. Bahriye sözeüsü, Singapu- Yün sukutunun bir zaman me- selesinden — ibarel olduğunu söylemiş ve şimdiki harbin he. ÇDevamı Sa: $ Sür 1 de) (—)| muharebesinden Hiralde, Belediye umumi! meclisi dün öğ- ara Vali ve Belediye Reisi Doktor Lütfi Kırdarın başkanlığı dA Şubat devresi ilk toplantı. sım yaptı. Vali toplantıyı şu söze lerle açtı: e— Ümümi meclisinizin üçüncü intihap devresinin dördüneü yıl Şubat devresi içtimsinmi açar, bü- tün arkatlaşlarım; saygı İle selam- larım. Bu devredek: mesaimizi da" ha ziyade geçen devreden kalam İş- lerimizin Ikmal ve intacı taşkil et- mekle bersber, bu devrede vazi- yeti hazıra ve içinde bulunduğu: muz iktısadi şart'ar dölayıs'le ma- ruz bulunduğumuz mali darlıklara karşı cak tedbirleri müştere ken düşünmek zaruretindeyiz. Bu ltibarla muhasebemiz — tarafından hazırlanıp riyaset makamından yüksek meelisinize bazı teklifler ar zedilecektir. ki, sayın azanln bu teklifleri mutadı. olduğu veçhile etraflı görüşleri ve derin anlayış ları ile müzakere ve bir karare raptedeceklerinden emin — bulun. maktayım. Yeni içtima devremizdeki mesat. |mizin de vilâyetimiz icin hayırlı olmasını lerim » Vali ve Belediye reksinin bu söz. ilerinden sonra ruznamedeki mad. |'delerin müzakeresi geçilmiş, merkezi teshin usulü (l& asıtılan binalâar hakkında - belediye- za- bitası taltmatnamesine madde ilâ. vesine ait teklif üzerine Vali we Belediye Roisi Doktor Lütfi Kir. dar, kış mevsimi dolayısile halkı alâkadar eden bu meselenin mat- bunta da aksederek günün başlıca mevzun olduğunu. — binsenaleyh FOY Devamı dla, $ Bü. 1 de) (0) Knoks bir nutuk söyliyerek dedi ki : | “Kuvvetimizi |kurmak için bize zaman lâzımdır,, Vaşington, 2 VALA.y Meclis ko- * için 26 mülyar tahsisat hakkım- daki kanünü müdafaa eden Bahriye Nazırı M Ki *, İKi Okyanusta du- rümün nazik olduğunu — bildirdikten |*osra sözlerine Şu Süretle devam eye (Devamı Sa, 3, 50. 1 de) (//7) 'Mısır kabinesi | İstifa etti | Kahire, 2 (AA.) — Reuter: Misır kabinesi istifa etmiştir. Kahire, 2 (A-A.) — Sirrt Paşk Hüseyin kabinesinin istifası, üni- versite talebesi tarafından yapılan bir nümayiş neticarinde vırkebuk 'muştur.