22 Ocak 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

VACH3R0H ve Diinyanın en yüksek saati CONSTANTİN C ENEV R E Türkiye Z. SAATMAN mümessili Sultaııhamam J 18 inC Vl! Sa/I : 6250 u m h u riyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Teleraf ve mektub adresı: Cumhuriyet İstanbul Posta kutusu: lstanbul No. 246 ^ İSTANBUL CAĞALOĞLU ' Telefon: Başmuharrır: 2236G Tahrir heveti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 MALA K A D1 Bastan sonuna kadar merak vl beyecanla okuyacağınız bir roman. Tanesi 100. cildli 135 lcuraş ^ 22 1942 AHMED HALİD KİTABEVİ Millî Korunma Kanununu Yurda lüzumiu maddeler ihrac olunmıyacak tatbik için yeni teşkilât Bütün iş yerlerinde mesai Millî Şef müddetleri uzatılabilecek İngiliz Elçisini Bir kilidin Kira bedelleri artırılmı kabul ettiler aııalıtarı yacak Eşya satışlarında azami kâr tesbit edilecek Hükumet, her türlü hususî naki! vasıtalarınm seyrüseferini tanzim veya tahdid edebilecektir Ankara 21 (Telefonla) Millî Korunma kanununun bazı maddelerinin değişürılmesıne dair lâyihanın son şekıni aldığım bildirmiştim. Bu lâyiha ile Millî Korunma kanununun 25 maddesi değişürilmekte, ayrıca kanuna sekiz n)adde eklenmektedir. Bu mühim lâyihad^ki hükümleri tafsilâtile kaydediycrum. 6 ncı maddeye verilen şekle göre: 1 Bu kanunun hükümlerine tevfikan İcra Vekilleri heyetince ittihaz edilen kararlar alâkalı Vekâletler tarafından kendı teşkilâtı ve bu kanuna müsteniden kurulan veya tavzif edilen teşkıiât ve rrüesseseler vasıtasile infaz ve te*. ık olunur. 2 Bu kanunla hükumete verilen (Arkası sahife 3. siırun 5 te) Hükumet tevzi işlerini de nizama koymak üzere genîş hazırlıklar yapıyor zakşarkta Japonlar, Almanların 1939 ve 1340 senelerinde Avrupada kazandıklan r e . korları kuarcasına bir hızla ilerliyorlar. Baskm şeklinde giriştikleri hareketlerde Ameıikan ve Ingiliz donanmalarına ağır darbeler vurduktan sonra, Havai ile Fılioinler arasındaki bir çok Amerikan adalarını ele geçiren Mikado kuvvetleri. H'ingKong ve Manilla gibi çok müstahkcm iki büyük üsse de sahib olarak, çimıli, Singapur'a yüklenmiş bulunuyor. Ankara 21 (a.a.) Cumhurreisi İsmet İnönü dün saat 16 da İngilters buyük elçisı Sir Hughe Knatchbull Hugessın'i kabul buyurmuşlardır. Mülâkat esnasında Hariciye Vekili Şukrü Saracoğlu da hazır bulunmuştur. Ankcra 21 (Telefonla) Dıracat işinm yurd ıçindeki milli ıhtiyacları tazyik etmiyecek şekilde tanzimı esas oHrak kabul edijıriiştır. Memlekete lâzım olan maddeler ıhrac oıunmıyacaktır. Dığer taraftan hükumet teva işmı nizama koymak üzere geniş hazıriıklara devam etmektedır. Teşkih kararlaşan tevzi da.resınin istihlâk maddelerındFn başka yarı mamul maddelerm de temın ve tevzli takarrvr etrniştir. İzmirde Rida maddeleri fiatları birdenbire yükselmeğe başladı İzmir 21 (Teıefonla) Yarın piyasaya. halka 125 ve 250 5tr prarpdan tpv?: e^i'Tiek Ü7Fre kahve nkarıla caktır. Gaz tevEaü da hanrlanmaktsdır. Şehrimizde son günlerde gıda maddelerinin fiatlan yükselm^ğe baş'.amıştır. Süt 25. koyun eti 8590, sığır eti 80, yoğurt 40, patate, 2022, tereyağı 240 kuruşa satılmaktadır. Hububa; unlarınm fiatı da >oıkselmiştir. Piyasada makarna, meıcitrek, bulgur kalmamıştır. Alâkadarlar tetkikata başlamıslardır. Kömurün kilosunu 15 kuruştan sataı b:r kdmürcü ile çıft kiloluk ekmekleri 350 gram eksik çıkaran bir fırıncı sdliyeye verilmiştir. Yarından İhbaren İzmirde de ekmeklerin karne ile verilmesine başlanacaktır. Ksrtların dağıtılması bu ak••3itı "çr vıkit bitTİstir. Avrupada fşaark cephesinde Ş tifüs ve tifo arttyor harekât Askerî vazivet Londra 21 (a.a.) Gazeteler 2 veya Işte, Japonların dıs müdafaa hatlanna 3 ay sonra Molotofun Londraya gelenlaştıklarını bildirdikleri Singapur, İn ceğini ve yanında kara, hava, denız İhgiltere tarafından, vaktinde kıymeti öl tısasçılarile siyaset ve iş müşavirl«inin çiilorek bn kadar dikkatle korunmasma de bulunacağını yanyorlar. Londrada ç^'ışılan bir yerdir. askerî işbirliğinin nasıl yapılacağı ve Hong Kong ve Manilla'nm zaphndan iki memleket arasında her sahada işbirsonra cenubî Çin denizinde hakhni\eti liğı temellerinin nasıl sağlatnlaştınlacağı ele geçiren Japonyanm Singapur'u da f Arkası sahife 3. sfirnn 7 de) almakla ne bü\ük menfaatler kazanacağını anlamak için İngiliz matbuatında ve İngiliz parlamentosunda gösterilen asabiyete dikkat etmck kâfidir. Birkaç haftadanberi yalnız bu meseleyi öne süren efkârı umumiye, nihayet Churchill"i itimad istemeğe sevkedecek kadar sinirlenmis göıünüyor. O Churchill Jd, hiikunıetin başına geçtiği gündenberi en çctin dakikalarda bir kaya sağlamhğı gösiermiş, İngiltere devlet gemisi yalnız basına müthiş harb dalgalan arasında bonlarken kaptanlık vazifesini bir an yılmaksızın cesaretle basararak bütün milletin takdirini kazanmış bir adamdır. Başında böyle bir adam varken dahi İngiliz efkân umumiyesinin bu kadar sinirlenmesi, ancak Singapur meselesinin tmparatorluk çerçevesi içinde oynadığı roliin azametile izah olunabilir. Singapur kelimenin tam manasile Uzaksarkın Nevyork 21 (a.a.) Nevyork Times kilididir. Burasını müdafaa etmek miim, kün olmadığı takdirde Demokrasiler. gazetesi Bern'den öğreniyor: Sırblann gittikçe daha artan açık mu. yerine gefirilmesi çok güç kayıblara kavemetinden sabırsızlanan Alman mauğrayacaklardır. İşte en miihimleri: kamları Nediç hükumetine Yugoslavya1 Cenubî Çin denizi bir Japon ha daki Çetnik hareketini ortadan kaldırvıı 7U haline gelecektir. mak emrini verrniş ve aksi takdirde bü2 Hind Okyanusile Uslu Okvanus tün mes'uüyeti üzerine alacağıru bildirmiştir. *** On dokuzuncu asrın başlarındanberi İırplizlerin elinde bulunan Siııgapur, ;lk zamanlarda sadece bir ticaret limanı idi. Lzaksarkta hiçbir tehüke görmıyen İngiltere burasını tahkim etmeği düşüntnüjordu. İpekli kimonolara bürünerek afjon dumanları arasında bir rüya âlemi jaşıvan Japonya, hiçbir cengâverin m hunda şiıphe uyandıramazdı. Uzakşarkta İngilterenin duyduğu emniyct hissi o kadar kuvvetli idi ki 1860 tan sonra başlıyan Japon uyanması bile bu emniyet duygıısunu sarsamadı. İngiltere kendini rahalta buluyor ve Uzakşarktaki ticaretini jalnıı donanması vasıtasile koruyabileceğini zannediyordu. Bu yüzden Singapur'un askerî bir üs olarak tahkimine ancak geçen Büjiik Harbden Eonra, 1921 veya 1922 de başlanmıs ve burayı esash bir müdafaa merkezi haline sokabilmek için milyonlarca altm harcanmıştır. Her nekadar sosyalist bir politika takib eden Mac Donald , hükunıeti. deniz silâhlarının azaltılacağı ümıdine kapılarak bir iki sene kadar tahkimat faahyetrni durdunnuisa da erada geçen yirmi senelik bir zaman içinde. Singapur'un çehresi baştan aşağı değişmiş. bir ticaret limanı olmaktan çıkarak tam manasile miidafaaya elverişli bir deni' üssü haline gelnıiştir. Londra 21 (a a.) Harbiye müsteşan Gngg, Avam Kamarasında sorulan bir suale cevaben demiştir ki: < Ortaşarkta İngiliz kıt'alannı Avrupa haricindeki tıfıis salgınının yayüması ihtimaline karşı korumak üzere hususi tedbirler ahnmıştır.> İşçi meb'us Mılner, bu salgına nazan dikkatı çekerek hastalığın şarkî Avrupada tehlikeli nispetler aldığını ve t s panyada kendini gösterdiğini söylemiştır. Londra 21 (a.a.) Avam Kamarasında beyanatta bulunan Eden. Rus cephe. sinde Almanların bulundugu tarafta, Avrupanın şark ve cenubu şarki kısımlarında tifo vak'alarının çoğaldığını söylemiştir. Krımdaalınan esirler 10 bin kişiyi geçti Donetzdeki Rus hücumları püskürtüldü Barada da esirler, top ve mitralyözler iğtinam olundıı derlin 21 (a.a.) Alman orduları başkomutanhğının tebliği: Donetz cephesindeki şıddetli muharebelere dün de devam edilmiştir. Nehrin yukarı mecrasmda Alman hatlanna giren düşman kuvvetleri yapılan karşı'.ık bir hücumla geri at.lmıştır. Sovyetler bu münasebetle 1100 blü ve bırsaç ytiz esir vermişler ve 13 top, 30 mitıa'yoz bırakmışıardır. Düşman cephenin merkez ve şimal kesimlerndeki taarruzlarına devam etmiştir. Müdafaa ve muvaffakıyetle neticelenen karşılık taarnızlar esnasında düşman insan ve malzeme bakımından ağır zayiata uğramıstır. Feodosyanın alınması için yapılan muharebe esnasında Almsnların eline geçen ganaim şimd. 10.G05 esire. 85 tanka ve 177 topa baliğ oliıu?tur. Hava kuvvetlerimiz Kerç boğazında bombalarla düsmanın büyük bir ticaret gemisini sakatlamıslardır. Bundan başka bütün doğu cephesindeki müdafaa muharebelerine muvaffakıyetle müdahale erm^şlerdir. (Arkası sahife 3, sütun 2 de) 3 cephede harekât Kırımda yapılması zarurî görületı taarruzlar Birmanyaya büyük Japon taarruzn bu sırada beklenemez Yazan: Emekli General I H. Entir Erkilet Sovyet Hariciye Komlseri M. Molotof Moİotof Londraya gidiyor Refah tahkikatt Ehcümen, tetkilderim ay sonuna kadar bitîrecek Millet Medisi Bir veya bir buçuk aylık kış tatili yapacak Ankara 21 (Telefonla) Refah hâdisesinin teıkıkı için Meclıs umumi heyetince seçılen ve Receb Peker, Yusuf Kemal, Fikret Sılay, Puad Sirmen ve Munır Çağıldan müteşekkil encümen bu gün de toplanarak hükumetçe tevdi edilen dosyalann tetkikine devam etmiştir. Encümenin tetkıklerini ay sonundan evvel bitirerek vardıgı karan Japon Başvekili General Tojo'nun Meclis heyeti umumıyesine bildireceği yeni bir resmi anlasilmaktadır. ^ 5t }S V A M " / (TAYLAND) Korat 9 Sırbistana Bir Macar, üç Bulgar tüıtıeıti gönderildi Japon kuvvetlerinin raarruza feçtikleri Malaya yarunadası simalindeki Birmanya eyaletini ve Taylandla Hindiçiniyi gösterir harita (Taası 2 nci sahifede) m Mareşal Keitel Peştede yeni müza kereler yapıyor Medîs kış tatili yapacak Büyük Millet Meclisınm eldeki işleri çıkardıktan sonra bu ay sonunda bir, bir buçuk aylık bir tatil karan vereceği anlaşılmaktadır. Dünkü Mecliste Bugünkü Mecliste askerlik kanunu nun beşinci maddesine «halen silâh altında bulunan ve bundan sonra silâh altına alınacak olan muvazzaf erattan tam hizmetlerinin muvazzaflık müddetleri. sınıf tefrik edilmeksizin fevkalâde halin devamı müddetlnce üç ve kısa hizmetlerin cyedek subay yetişecekler haricı iki sene olacağı hakkındaki fık(Arkası sahife 3 sütun 4 te) General To jo diyor kî: «HedsHnıiz Dogu Asyada bir refah sahası kurmaktır» "KURTULUŞ,, BATTI Marmara adasında karaya pııgiüzAmerikan | tebliği 1 oturan vapur kurtarılamadı (Arkası sahife 3 sütun 4 te) (Arkası sabife 3. sütun ( d a ) Hatayda seylâb Asi nehri taştı, bazı köyler ve tarlalar sular altında kaldı Edirneye 48 saattir kar yağtyor, soğuktam mektebler hapandt. Şehrimizde de hararet sıfırın altında 7 ye kadar düştü kuvvetleri dü=manm büyük doğu Asyada ehnde bulunan sevküiceyşi noktaların büyük kısmını tahrib etmiştir. J a ponların şımaldeki müdafaa mevzıleri emnıyetli ve taarruz edilmez haldedir. Japon s'yasetinin ana prensipi büyuk doğu Asya sahasmdaki mılletlerin işbir' iiğıle müşterek bir refah çevresi mey I drna getirmektir. Bu sahalar geçen yüz yılda Birleşik Amerika ve Büyük Britanya tarafından vahşice istismar edilmiştir. Japonya müttefıklerile ve dost Avrupa devletlerıle yeni bir dünya nizamı Anrakya 21 (Hususî muhabirimizden) Soa gün reden alınan tedbirler ve halkın sür'atle emniyetll yerkuımağı hedef edinmiştir. Filıpinler lera alınması sayesinde insanca zayiat olmamıştır Tarî Hitayda yEğan şıddetli ve sürekli yağmurlar, Asi Büyük Doğu Asyada müşterek refah salolar sular altındadır. Çiftçilere göre, sular bir haftave Afrin nehirlenni taşırmış, bu nehirlerin etrafındakı hasının kurulmasında işbirliği yapar ve dan fazla toprak üstünde kalmazsa ekinlere zarar olarazi ve bir kısırrı köyler sular altında kalmıştır. Sevlâb Japonyanın hakikî niyetlerini anlarsa Hakkıuda Hatay Valisi Şükrü Sökmensüer baaa şu be mıyacaktır. Asi nehri hpniiz alcalmTnıstır.» seref ve istiklâlden istifade edeceklerdir Edirnede müthiş soğuklar * yanattc bulundu: Eğeı Felemenk Hjndıstanile Avustralya, Edirne 21 (Hususî muhabirimizden) Edirnede gö« Son yağmurlar. Asi nehrinin kabarmasına sebeb şimdiki gibi Japonyaya mukavemet durülmedık bir kış hüküm sürmektedir. Tam 48 saat tipi olrtıuştur. Nehir, Demirköprü civarında çok yüksplmiş. u terketmezlerse, onları acımadan (Arkası sahife 3, sütun 4 te> civar arszi ve bes köv sularm istilâsına uğramıstır On(Arkası sahife 3, sütun 6 da) Gemide bulunanlar büyük zorlukla karaya " Düşman kuvvetle cıkî»bi!diîer ve dün gece şehrimize geidiler rini azımsamıyoruz, hedefe varıncaya kadar silâhı elden Japonlar? büyük bir bırakmıyacağız „ Tokyo 21 (a.a.) Diyet meclisinde meydan muharebebir nuıuk söyliyen Japon Başvekili Geneıal fojo, ezcumle şoyle demiştir: sıne hazırlanıyorlar t Pek az bir zaman zarfında Japon Filipinlerde Amerikan kıt'aları, Japonları piiskürferek eski müdafaa ^ailarını yeniden kardular Birmanyada Japon taarruzu durduruldu Dün gıce Trak vapurile şehrimize gelen vapurdaki Kızılay heyeti ve vapur mürertebati Evvelki gün Marmara denizinde Marmara adasının Pulatya burnunda karaya oturduğunu haber verdiğimiz Kurtuluş vapuru maalesef kurtarılamamış ve batmıştır. Kurtuluş. evvelki gün sabahleyin iki telsiz vermiş ve 7.42 de verdiği telsızde vaziyetinin vahim olduğunu bildirdıkten sonra susmu'jtu. Yalnız evvelk' akşam geç vakıt, vapurun çarkçıbaşısı karaya çıkarak bir telgraf çekmiş, vapurun kurtarılabileceği ümidini izhar Rangon 21 (a.a.) Kuvvetlerimiz büetmiştir. Fakat vak'a mahalline geca tün gün Kawkareik bölgesinde çarpışagiden tahlısıyeler ve Trak vapuru tıpi rak kuvvetlı bir mukavemet göstennışdolayısile, esasen kayalık olan kaza ye lerdiı. Muharebe, şiddetle devam etmekrine yaklaşamamışlardır. Nihayet düc tedir. karaya yaklaşılmış ve verilen bir tclBirmanyaya Japon ilerleyişi sizde Kurtuluşun yalnız direklerır.ın gödurduruldu zükmekte olduğu, içinde bulunrrası lâRangon 21 (a a.) Japon ve Siyam zım gelen Kızılay heyeti ve müvetteku\ vetlermın Mulneyın ıstikametinde battan meydanda kimse butunmadıği yaptıkları baskı Mayovadi şımalinde bildirilmiştir. Akşam üzeri ıkinci bir tevkıf edilmiştir. telsizle, Trakın Kurtuluşta bulunanla(Arkası Sa. 3, sütun 3 te) (Arkası sahife 3, sütun 7 de)