3 Ocak 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEÇME MUZAFFEB SARISÖZEN Devlel Konservatuan Folklor Arsivi Şefi Bize hjtab eden, bizi söyüyen, bizi anlatan muhtefif mıntakaların ve Radyoda öğretilen balk türkülerinin en güzel, en seçme örnekleri. Fiatı 50 kuruş. Türküleri REMZİ KİTABEVİ 18 inci yıl sayı: 6241 umhuriyeC ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresı: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrip heyeü: 24298. İdare ve Matbaa ^ ™ ' 24299 24290 Amerikah meşhur kadın m Buck'un eseri olup tercüme ettiği bu r enfes bir eserdir. Fiatı: Şark Rüzgârı Garb Rüzgârı AHMED KALİD GENC KIZ BOMANI Pearl Cumartesi 3 Ikincikânun 1942 Dün gece şehrimizde müthiş Memurlara 3 aylık avans bir kar tipisi başladı verileceği asılsızdır Pünya Ölgttsttnde Strateji irkaç defa bu sürunlarda bütun dunyayı kaplıyan harbin dunva olçusunde strateji plânlan istiyeceğini kaydetmiş olduğumuz haürlarda olsa gerektir. Ottava'da gazetecilere beyanatta bulunan İngiliz Başvekili Mosyo Çorçil de nihayet a>ni hakikati ifade ederek bütün dunyaya şamil bir harb plânı hazırlamakla mesırul olduğunu soylemiştir. Mihver tarafının 4a bundan sonraki harblerin sevk ve idaresinde a>ni düsünce ile hareket etmek için kafa yormakta olduğunda ve •lacağında şüphe yoktur. Karşılıklı harb raziyetlerine göre iki taraf şimdiden hanmlanmn malğlubiyeti nasıl tahakkuk edeceğini ufflumi ifadelerle aniatıjorUr: İngilizlere göre şark cephesinde duraklıyan Almanjanın yıkılması için bu devlerin şimdiki zor durumunn idame etmek kâfi gelecektir. Mösyö Çörçile nazaran artık Almanya Atlantikte İn(iltere için tehlikeli bir kuvvet olnıaktan çıkmış olduğu ve buna gdre Atlantik üzerindeki gidip gelmeleri tekbasına kıgiltere temin edebilcceği cihetle şimdiden bütün Amerikan donanmasmm Pasifiğe tahsis olunması imkân daireline girmistir. Okyanuslara hâkim olan AngloSaksonlar harbin Mihver aleykine neticelenebilmesi için bütün yardımlarını en tesirli noktalara sevk ve teksif edebileccklerdir. Nerelere meselâ? ^ Plânlann mçkân ve znmana aid kısımlaruun ifşasını da kimse şimdiden Mösyö Çörçilden istiyemez ve bekliremez tabiî. Hatta İnçiliz Basvekili Ot*ava'dald beyanatında Japonyanm da başına bugünlerde bir seyler gelebileceğini söjlemis ve tabiî bunlann ne olduğunu ve nereden gelebileceğini açıklamaktan çekinmistir. Acaba Amerikanm şimal batı ucundaki Alaskada üsler hazırlanarak oradan Japon adalan iizerine uçak akınlan mı yapılacak? Rusva ile Japonya arasında harb hali ilân edilmemiş ve pek yakında ilânı beklenmemekte bulunmus olduğuna göre Janonyanın başına gelehilecek se>ler itin Uzakdoğu dı<nnda istinad noktalan aramak zaruridir. Bizzat Japonlar Amerikanın Havay adalan baskmını cevabsız bırakmıvacaklarmdan emin bulunduklannı arık »öylüyorlar. Fakat bnnun için Amerikanın ikmaline mecbur olduğu bir takım hazırlıklan olduğunu da bilivnrlar. ve hatta realist bir ifade ile bunlann neler olabileceğini de sayıp döküyorlar. Bununla beraber Japonlar asla havale kapıimaksızın Ameıika tarafından acılabilecek intikam maçlanna karsı fetik üzerinde daima hazır ve uyanık olmak lümrmımı da saklamıyorlar. Japon plânlarının ilk kademeleri îcra ufhasında açık şeylerdir: Filipin ndalannın. Borneo'nun ve Singapur'un işgaH, müteakıben. belki ayni zamanda Holanda Hindistanınm ele geçirilmesi, hatta belki gene ayni zamanda Birmanya yolunu keserek Çine yardım imkânIannm ortadan kaldınlması. Bunlan yaparken Japonya kendi adalarile Uzakdoğu cenubundald yeni mevkileri yüzünden kendisine kolay kolay taarruz edilemiyeceği temeline dayanıyor. Müsyö Çörçilin diinya ölçüsünde ol»rak hazırladığı büyiik plânı dünva hartesma bakarak tahmin etmek istersek bonun esasen biri şarka, diâeri gprba nüte\eccih iki büjük memleket üze•inde toplandığım farzetmek mümkiin Kış çok şiddetlendi Yanlış bir haber Maaşlar üzerinde tetkikler yapılıyorsa da henüz bir karara varılmamıştır r Dünkü tipide Eminonü meydanından geçenlerin hali Ankara 2 (Telemahiyette bir afonla) Memurvansm bu hususta lara üç ayhk mabir tedbir sayılaaşları nisbetinde mıyacağı da meyavans verileceği dandadır. Olsa olhakkındaki habesa bu haber, buğrin asılsız olduğu t dayı koruma veranlaşıimıştır. Ha " " " ~ ^ ^ ' " ^ " ^ ~ ~ " ~ ~ ™ ~ ~ ^ gisile alâkalı teşyat pahalılığı dolayısile memur maaşlan mevzuu üzerin I kllâtın da ilgası dolayısile ilişiği kesilen memurlara hizde tetkikler yapıLnakta ise de, henüz bir karara varılmış met senelerine gbre verilecek bir, iki veya üç aylık madeğıldir ve nihayet. malî mehafılin kanaatine gdre, umumi I asları risbetındeki tazminattan galattır. ingilizAmerikan tebliği 1 Bütün Garbî Anadoluda Soğuk dalgası ve kar devam ediyor, Konya treni yolda kaldı, Istanbulda donarak ölenler oldu Yedi gün evvel yağmağa başlıyan kar, dün de kısa fasılalarla bütün gün devam etmıştır Hararet, sıfınn altında 6 7 derecededir. Şehrin bazı noktalarında kann yükseklığı 35 40 santimı geçmektedır. Yollar karla kapandıgından, İstanbulla Trakva arasında otobus seferleri yapünraamsktadır. Tramvay seferleri de intızammı kaybetmiştir. Dün gece saat 22 den sonra şehrimizde müthiş bir kar tipisi başlamıştır. Bu tipi, şımdiye kadar görülmemlş bir vus'at peyda etmıştir. Tipi. geceyansından sonra halâ devam etmekte Idi. Dün. Rasadhaneden aldığımız malumata göre. Istanbulda ikıncikâmın avının b'aşlangıcında bu kadar şiddetli bir kış. uzun senelerdenberi görüimemiştir. Vâkıa. 929 yılmın kışı içinde de sürekli kar fırtınası ve müthiş bir soğuk hüküm surmüs, yağan kann irtifaı 78 santimetreyi geçmisti Ancak o zamanki (Arkası Sa 3, sütun 5 te) Japonlar dün Nanilaya girdiler Çetin moharebelerden sonra Japon ordusunun iîgal ettiği Filipinin merkezi Manila şehrinden bir manzara Cavite üssünü de tahrib ederek çekilen Amerikan kıt'aları savaşa devam ediyorlar Birmanyayı müdafaa için bir Çin ordusu getirildi •^aşington 2 (a a ) Harbiye Nazırlığının tebliği: Filipin: Japon kıt'alarına mensub ileri kuvvetler 2 ıkincıkânunda Manila saatıle 15 te Manila'ya girmişlerdir. Bütün Amerikan ve Filipin kjt'aları, günlerdenberi şehirden çekilmiş ve bü;ün müdafaa tesislen kısmen baska ye(Arkası sahife 3, sütun 1 de) = Şark cephesinde 2 5 [*] GÖRDÜKLERtM Perekop berzahında Sovyetler bu dar araziyi mükemmel surette tahkim etmisîerdi Dünkü tipide dükkân önlcrine sığmanlar Şark cephesinde harekât N. Hitler Moskova cephesinde Rusların hücumları devam ediyor Londra 2 (a.a.) B. B. C: Stokholmden bu sabah gelen haberlere gore Hitler bizzat kumandayı elıne almak üzere tayyare ile Moskova cephesine gıtmiştir. Piyango zenginleri Yılbaşı talihlileri anlaşılmağa başladı Japon harb tebüği Uzakşarkta stratejik elbirliği GeneralVavelkara, Amiral King deniz başkumandanlıklarına getiriliyorlar Amerika, bütçesinin yansını silâh imalâtına ayırıyor ı I / H. Emir Yazan: Emekli General Erkilet v İkramiye kazananlar diinden itibaren paralarını alıyorlar Millî Piyango yılbaşı çekilişinin en büyük İkramıyesı olan 100 bin lirayı kazanan talıhliler, ancak dün anlaşılabilmiştir. Bunlardan biri Kadıkoyunde, Yeldeğirmeninde 39 numarada oturan Moiz Kantea ısmmde bir komısyoncudur. 30 yaşlarmda bir genc olan Moiz Kantea, yüz bin lıralık bile'm dortte bir parçasını hamil buluıımaktadır. Moiz, dun sabah saat 9,30 da Millî Piyango İdaresine muracaat ederek, 25 bin lirasını almıştır. Filipinlerde Cavite üssü düşüyor Yeniden 8 nakliye gemisi batırıldı Alman resmî tebliği Berlin 2 (a.a.) Alman orduları umumî karargâhı tebliğ ediyor: Düşman, şarkta bir çok noktalarda taarnızlarma devam etmiştir. Düşmanın açmış olduğu gediklerden bazılan tıkanmış, bir takımı da büsbütün ortadan kaldırılmıştır. Hava kuvvetleri, düşmaYUNUS NADİ nın gerilerinde hissolunur tahribat yap(Arkası sahife 3, süton 1 te) aıak suretile, ordunun tedafüî harekâ(Arkası sahife 3. sütıın 6 da) Şarghay 2 (a a.) Son haberlere göLondra 2 (a.a.) «Star» gazettsinin re, Japonlann Manilâya on kılometre mesafede bul'undukları söylenmektedır. Vaşingtondakı hususî muhabiri, GeneJaponlar Cavite üssünü tehdid ral rWavell'in Uzakşarktakı muttefik kuv\ etlerin başkumandanlığına taymi ediyorlar İngiliz Amerikan stratejik koordınasTokyo 2 (a.a.) Yomiuri gazetesi yon plâronda deıpiş edıldığini lemin etBatanha'da karaya çıkarılan Japon mektedir. Bü>uk Okj'anustaki müttefık kuvvetlerinin sımale doğru sür'atle ıler donanmaları başkumandanlığına Ameriledıklerini ve Cavite deniz üssünü teh :an bahriyesinden Amiral King'in gedıd ettıklerini yazmaktadır. irileceği söylenmektedir. Yüz bin liralık bıletin diğer bir parçası da, Bahçekapıda Şışman Yanko maHava taarruzlan (Arkası Sa. 3, sütnn 3 te) ğazasında tezgâhtarlık eden ArosmopuTokyo 2 fa a ) İmparatorluk umulos isminde bırindedir. Adınm ıfsa edıl mî karargâhı deniz fcısmı bildiriyor: mesini ıstemiyen bu talıhli, bugun öğJapon fılosu Pasifikte kâın Johnston leye doğru Millî Piyango gışelerinden ık ve Palmyra adalanna karşı taarruzlarıramıyesını alacaktır. nı yenilemış, bir takım hangarlan. telYılbaşı ıkramiyelerı arasında bulunan siz telgraf istasyonlarmı. yerde bulunan 30 bin lira, İstanbul dörduncü ticaret tayyareleri tahrib etmiştir. mahkemesi başkâtibi Huluslye çiKmış ve Manıla körfezinde J?pon tavyareleri bu talıhli vatandaş da elındekı dortte bir muhrible iki karakol gemisinl ve üç bir bıletle 7500 lıra kazanmıştır. buyuk nakliye vapurunu batırmışlardır. Millî Piyango istanbul merkez gişele3 nakliye gemisi batırıldı rinde dün buyük bir faalıyet goze çarpmakta idi. Talıhlılere dun sabahtan akTokyo 2 (a.a.) Bir Japon seri hüşama kadar, bu gişeler yüz ellı bm 1İ cumbotu Malaka yarımadası batı saradan fazla para odemışlerdir. İkramiye hilleri açığında bir kafıleye hucum etdağıülmasına bu gun de devam edıle miş ve 3 nakliye gemisini batırmıştır. cektir. Diğer 3 gemi de hssara uğramıştır. Biletlerine isabet olduğu halde henüz muracaat etmiyen bazı taJİhüler daha olduğu tahmin edıLyor. Bunlann, kendilerınce makul gorulen sebeblerle, isimlerinin ıfşasmı arzu etmedı^ler anlaşılmaktadır. . Çaplınka'dan doğruca Kırım berzahına hareket ettık. Arabalanmız, berzahı çımale karşı müdafaa eden ve daha 24 eylulde zaptedilmiş olan (Perekop) Or kasabasının 3 : 4 Km. şimalınden geçen Rus tahkimat hattının önunde durmuştu. Bu müstahkem hattm sağı Sivaş denilen ölü denize, solu da Karadenize açılan Or korfezine dayahdır. Perekop Çaplinka yolunun istihkâmı kestiği noktada arabalardan ınmiştik. 50 : 60 metre ileıide ve yolun hemen sağında (batısınıla) yajvan tepenin üstü görünuyordu. Müstahkem mevzıin gözetleme ve kumanda yerleri buradaydı. Or müstahkem mevziinin uzuniuğu ıakriben 8 Km. kadardır. Bin önde üçer me're aralıkla üç sıra kalın demir kutüklerden vücude gelmiş bir tank mâni hattı vardı. Ruslar mebzul demire malık olduklanndan bu demir kütükler lüzumundan fazla kalın ve uzun idiler. Esasen 3 : 4 metre uzunluğunda buyük çapta potreller bu maksada kâfi gelsbilirler. Bunlann üçte ikisi yere gömülü ve betonla tesbit edilmiş olduğu halde yalnız üçte biri yerin dışında ve öne doğru eğik idiler. Demir kutük sıralan arasmda 2 : 3 metre mesafe vardır. İkinci ve üçiincü sıralar öndeki demir kütük, iki erkadaki kütüğün ortasma leiecek surette vücude getirilmışlerdi. Bu üç sıra demir kütüklerden tejekkül eden mâni sısteminden maksad, müstahkem hatta hücum edecek olan zırhlı arabaları durdutmak ve bunları sahra (Arkası sahife 2 sürua 1 de) ( Şimalî Afrikada ) I harekât I Bardia dün zaptedildi Şehirde bulunan 1000 den fazla İngiliz esiri kurtarıldı Bir Liva tahmin edilen müdafilerin de yarısı esir alındı (Telgarfalar 3 üncü sahifemizde)1 i Dörf çocuk kömürden zehirlenerek öldü Amerika, otomobil imalâtını durdurdu Bizzat cepheye gittiği bıldirilen Her Hitlerin umumi karargâhında, Genelkurmay Başkanı Maresal Keitel'le beraber harita üzerinde vaziyeti tctkik ederken almmış resimlerinden Vaşington 2 (a.a.) Istıhsalât müdürluŞünun federal burosu tenezzuh otomobülenle hafif kamyonetlerın ımalinı durdurmuştur. Bu gibı arabaların imali kontenjana tâbi tutulacaktır. Adana 2 CTelefonla) TJlukışIa ile Pozamı arasında Hanifehanlar istasyonunda, istasvon şefi Zekenyanın kansı Ue 8, 14, 16 ve 19 yaşlannda bulunan dort çocugu mangal komürunden zehlrlenmişlerdır Çocuklann dordu de ölmüştur Anaları Fatma. baygın bir halde Adanaya getirilmiş, memleket hastanesinde tedavi alüna ahnmıştıt, Dün faariHdar tan&ad«B zaotedilen Bardiyaya havadan bbı