29 Kasım 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Beden Terbiyesi ve Spor Mecmuası İstanbulda Muallinı Ahmed Halid Kütübhanesi ve Maarif Vekilliği Yayınevinde satılır. Sayısı 15 kuruş. (10392) ... 18 i umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU iyI . 0 L I U Telgraf ve mektub adresr. Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrır: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 KARÂMAZOF KAR isimli en meşhur romanı HAKKI dilmiştir. Dört nefis uslubile tercü cild, (200), cildl^tfî^kuruş. | f t > | | DOSTOYEVSKrnin 1941 AKMED HAÜDJnTABEVİ Mersinde tören Deniz Lisesini ikmal eden genclerimize Gencliğe Yarılım umhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteıi Sayın Fikıi Tüzer geçcn hafta Maarif Vekili Sayın Hasan Ali Yücelle İslanbula gelerek bilhassa talebe yurdu işini yakındaıi tetkik ettüer. Cumhuriyi't Halk Fartisi yüksek tahsil genciiğile ilk defa meşgul oluyor değildir. Rejim kurıılttu kunılalı Parti büriin memleket çocuklarile ve bilhassa yüksek tahsil gencliğile mütemadiyen meşgul olmaktan bir an bile hâli kalmamıştır. Yirmi yıldanberi iktidan elinde hıtan inkılâb fırkası hukumet olarak Partînin esasları dahilinde yürüyen gene Partinin en değerli unsurlânndan terekküb edegeldiği halde son lamanlarda Partinin en kuvvetli millî tesekkül olarak hükumette temsil edilmesinin hikmcti cereyan haündeki dcvlet işleri arasınla doğrudan doğruya millî bünyeyi alâkadar eden işlerin hususî ve mütemadî bir ehemmij etle gözonünde tutulması lüzum ve zaruretinin takdir edihnesinden ibarettir. Bu işler memleket ölçüsiinde çok, millet hacminde biiyük şeylerdir. Onlann her hangi bir gecikmeye maruz kalmadan daima bir meşguliyet mevzuu teskil etmesi Genel Sekreter Sayın Fikri Tüzere levdi olunan mühim vazife ile bir hakikat haline konulmnştur. Amerika dün Japonyaya bir nota verdi Müzakereler süpheli safhalara girdi Ingilterenin Singapuru kapadığı ve Siyam hududuna yarım milyon asker yığdığı söyleniyor ı Başvekil tarafından diplomaları verildi Mezunlar 63 kişidir. Başvekilimîz birinciye bir altın saat hediye etti miştir. Deniz lisesini bitiren genclerimlz 83 kişidir. Bunlardan mekteb birincisine Başvekilimiz bir altın saat hediye etmiştir. Dr. Refik Saydam, Türk donanmasına genc elemanlar yetişmekte bulunduğunu görmekle bahtiyar olduğunu söylemiştir. Şark cephesinden resimler: Alman müfrezeleri nehirleri geçmek üzere bir nakliye motörünü sahile indiriyorlar Mersin 28 (Telefonla) Deniz lisemizi ikmal etmiş olan talebelerimize bu gün saat 14.20 de Mersinde. Deniz Harb okulunda büyük törenle diplomaları verilmiştir. Merasimde, sehrimizde Istirahat etmekte olan Başvekilimiz Dr. Refik Saydam da hazır bulunmuş ve genc denizcilerimize diplomalannı bizzat ver Alman harb tebliği Askeri vaziyet Afrika harbi Mihvere göre J İngilterenin Singapur Başkumandanı hava Mareşah BrookePopham Rostovdaki Rus taarruzu püskürtüldü Merkez cephesinde kuvvetli Sovyet mevziieri tahrib olundu Moskova harbinin inkişaf safhaları Garibdir ki Merkez Sovyet orduları da Nikolayef teki gibi büyük Alman kıskacmın içine düşmek istidadım göstermektedirler Yazan: Emekli General > . İşte memlekctin bütıin bu hayatî işleri arasında her çağdaki çocuklarımızın en ileri ülkülere göre yetişnıeleri Partimiz için birinci ehemmiyet derecesini haizı bir iştir. Onun içindir ki daha ilk günleıdenberi Cumhuriyet Halk Partisi yüksek tahsil eencliğinme karşı da daima yakın bir alâka göstermekten uzak kalmamr?*». Partinin tnhakltukpna delâlet ettiği himaye şekillerinden Lîbyadaki harekâtı idare eden sekizinci İngiliz ordusu kumandanı General başka doğrudan doğruya idaresine bakCunningham tığı Yurd yardımlan yüksek tahsil gencliğine gösterdiği alâkinın canh misaüni teskil ediyordu. Zamanla bu yardımların daha da geBerlin 28 (a.a.) Alman tebliği: nislelilmesi ihtiyacı duyulmakta olduğu Şimali Afrikada durmadan devam eiçin son defa Parti ve hukumet bu vaden şiddetli muharebelerde ve bilhassa ziyeti yakından görmek ve daha büyük düşmanın Tobruk muhasara cephesini blçiide bir Yurd knrulması imkânlannı yarmak için yaptıği teşebbüslerde yeniaraştırmak için Gonel Sekreterle Maaden bir çok düşman tankı tahrib edilrif Vekili mahsus İstanbula geldiler. İhmiştir. Marrr.arik cephesinde düşmanın tiyacın da tahrikile peyderpey varılaasker topluluklan ve kafileleri pike ve cak gayenin ne olacağı artık iyiden iyi(Arkası sahife 3, sütun 1 de) ye taayyün etmiş »ayılabilirdi. Biz de gide gide Paristeki Üniversite mahallesinin bize görc genis ölçülü bir şeklini burada kuracağız. Şimdi burada. belki yann Ankarada ve sonra belki de Üniversite ile bezenecek diğer her hangi büyük sehrimizde ve şehirlerimizde. Söz sırası gelnıişken Üniversite sayıgının memleket ölçüsıindeki bu çoğalışı ülkümüzü kaydetmis bulunuyonız. Bunun çok görülmemesini ve ülkü olarak bütün milletçe hırz'can edilmes'ni isteriz. Çünkü memleket irfan basamaklaKahire 28 (a.a.) Ortaşark İngiliz Tinın her çeşidile ve nihayet en ciddî tebliği: tecellilerile tahakkuk edecek yüksek Tobruğun cenub doğusunda dün doğtahsille ayaklanacaktır. Partimiz pek iyi ludan doğruya temas tesis eden ingitakdir ediyor ki bu büyük gayelere liz ve Yenizelânda kuvvetleri, kuvvetli doğru ilerlemek için şimdiki gencliğin bir mukabele karşısında ilerlemektenzerinde titremek ve ona elden geie diıler. Ayni zamanda iltisak noktalarıhilen yardımın âzamisini yapmak lânın şarkında keza fazla kuvvetli düşnmdır. Ve Parti bunu yapınakta. lüzum rr.an müfrezelerine hücum etmişlerdir. ve ihtiyaca göre de yeni icablan karsıBu arada Alman unsurların da katıllamağa dahi var kuvvetile ve bütün nıasile daha büyüyen bir akır.cı düşbir samimiyetle çahşmaktadır. İ<in Parman kolu Halfaya ile Sidi Ömer aratiye aid bu kısmmı bir hakikat olarak smdaki müdafaa mevzilerinden gelen höylece kaydrderken iimin hakkile benimsenmesinden ibaıct asıl işin Ata bu takviye ile beraber, garba doğru Çarşamba günkü sayımızda, Maarif türkten büyük emanet alan Türk genc dün ilerlemeğe başlamıştır. Makçadı. Cemiyetinde yapılan yolsuzluklar dalaliğinin kendi şııurhı çalışmasında bu Sidi Rezeg garbinde harbe tutuşmak yıslle eski reis ve Urfa meb'usu Refet olan Mihver küllî kuvvetlerile irtibat lunduğunu da ilâve etmiş olalım. te?:?ine çalışmak olduğu âçikâr idi. Üigenin teşriî masuniyetinin kaldıYüksek tahsil gencliğine yardım et Garba doğru yapılan bu hareket. belli rılması istenildiğini Ankara haberi olamek ihtiyacı, Üniversite fakültelerinin başh iki teskil halinde idare edüınek rak yazmıştık. Bu vesile ile konulan reher hangi birinden nurlanmak için istan tedir. Dünkü perşembe günü öğleden simde maalesef bir yanlışlık olrauş ve bula gelen genclerden bir kısmmm ai ciraz sonra bir miktar Alman tankını gazeteye, mevzuubahis Refet Üigenin leleri hal ve zaman icabı kendilerine ihtiva eden şimal teşkili Gambut'un 20 fotografı yerine, meıhum Ui"fa meb'usu kâfi para gönderem<Hiin için h'r taraf kilometre kadar cenubunda bonıba Refetin resmi girmiştir. Bu gün Refet Üigenin fotoerafmı koyarak yanlışjiğı YUNUS NADt tayyarelerimiz tarafından hücuma uğ düzeltirken, merhum arkadaşı^ızm airamıştır. (Arkası sahife 3, sütun 4 te) lesile dostlarmdan özür dileriz. fArkasi sahifp 3. sütun Tobriîktaki çemberî yaramadılar İngilizlere göre Kapuzzo kalesi etrafında düşman mühim zayiat verdi Habeşistanda Gondar zaptedildi Libyada, Tobruk'a giden kol şiddetli muharebeler vererek ilerlemektedir Tokyo 28 (a.a.) Domei ajansı, Amerika resmî notasının verilmesi üzerine Vaşington müzakerelerinin sona yaklaştığım haber vererek saat 9.30 da başvekillik makamında bir toplantı yapıidığını, bunu saan 10 dan 11,30 a kadar devam eden bir kabine içtimaı takib ettiğini haber vermektedir. Berlin 28 (a.a.) Stefani: Alman Hahiciye Nazırı Amiral Togo, Hull tebliğinde ezcümle deniliyor ki : Rostof tar=fından Japon hükumetine verilen yakınında ve Donetz dirseğjnde hava muhtıranın muhteviyaündan mesai ar kuvvetleri ve hücum arabalan yardı•tadaşlarmı haberdar etmiş ve nazırlar mile yapılan şiddetli Sovyet mukabil meclisi azaları Vaşington müzakerele taarruzlan düşmarm ağır zayiat verdirirrn bütün cephelerini tetkik etmış rilerek püskürtülmüştür. Cephenin baz» noktalarında muharebeler devam et'erdir. mektedir. Merkez kesiminde düşmanın (Arkası sahife 3. sütun 3 te) kuvvetli müdafaa mevzileri tahrib edilmiştir. Ağır topçu, Petersburgun deniz hedeflerine tesirü ateş açmıştır. Bütün cephe tlzerinde şimendifer hatlarının tahribi devam etmiş ve düşmanın tekerlekli nakil vasıtaları ağır zayiata ve hasara uğramıştır. Alman hava kuvvetleri gece ve gündüz Moskovanm ve Petersburg'un askeri hedeflerine hücum etmiştir. H. Emir Erhiîet y | Asker aileleri için yeni tahsisat Belediye, yoksullara da 30 bin liralık kömür dağktacak (Arkası sahife 3. sütun 3 te) yanUşlıh Bugünkü varidat ih Ahdenlx.de tiyaca kâfi gelmiyor Bir ayda 24 mihver gemisi batırıldı Londra 28 (a.a.) Salâhiyetli bir kaynaktan haber alındığına göre, sonteşrin ayının başındanberi İngiliz do nanması ve deniz tayyareleri Akdsnizde 24 düşman gemisi batırmışlardır. A düşman gemisinin daha batırılmış ol ması ku\Tetle muhtemeldir. 12 gemiye de isabetler olmuştur. Don nehri üzerinde Rostov ile civannın durumunu gösterir harita Şehir Meclisi dünkü toplantısında ilk olarak müstaceliyet kararile asker ai'elerine yapılmakta olan yardıma aid teklifi müzakere etmiştir. Teklif, yapılan tahsilâta karşılık tediyattaki fazlalık dolayısile vukua gelecek ve gel Norveç sularında mekte olan açığm önlenmesi hakkmda Londra 28 (a.a.) İngİHere Hava idı. Nezaretinin tebliği: Hesab işleri müdürü, tahsilât ve teKeşif uçuşları yapar. sahil muhafazadiyat işini anlatarak halen 17474 aileye sına memur Hudson tayyarelerimiz bu yapılacak yardım için ayda 227 bin lira ;ün Norveç sahilleri açıklarında düşverilmesi icab ettiğini, halbuki tahsilâman malzeme gemilerine tasrruz etmiştın 158 bin lira olduğunu ve aradaki lerdir. Pek alrak İrtifadan bombu isafarkm bütçeden teminine de ımkân bu bet eden küçük bir sarnıçlı gemi ateş lunmadığım söylemiştir. almış ve batmıştır. (Arkası sahife 3, sütnn 4 te) Diğer iki gerniye dc bombalsr atılmış f Sovyet harb ı L tebliği 1 Rus ordusu Kalininde taarruza geçtî Alman kıt'aları da Moskovayı kuşatmağa devam ediyorlar (TelgTaflar 3 üncü sahifede) Vişiyi tazyik Elci N. H. Haye'in Petene müracaati Amerika, icab ederse Afrikada Liberyadan başka yerleri de işgal edecek Vaşington 28 (a.a.) Birleşik Amerikanın Fransız şimal Afrikası ıls ticarî münasebetleıini durdurması, Vaşjng, tondaki Fransız büyük elçisi Henry Haye'i Birleşik Amerikayı teskin ve devamlı bir inkıtaa mâni olmak için Mareşal Petaine müessir bir müracaatte bulunmağa sevketmiştir. Vaşington hükumeh, lüzumlu görduğü takdırde Atlantiğin millî müdafaa çevlesine dahil araziyi işgal etmek için Birieşik Amerika hükumetinin yeni ted larîer almasına ancak Vişi hükumeti tarafından anî ve cezrî kararlar verilmek suretile mâni olunabileceği hususunda Haye, ısrar etmekfedir. Bu todoirlprin, LiberyajT ve Afrikanın garb sehiündeki daha başka noktaları ^şgai etmek gibi şeyler olacağı ihsas ad''ivor (Arkası Sa. 3, sütun 5 te) sa da havanın fenp.lığı hasebile netice müşahede edilememiştir. Diğer Hudson tayyarelerim'z de, Holsnda sahilleri açıklarında başka düşman eemilerine taarruz etmişlerdir. Bütün bu harekâta iştirak eden tayvarelerimizden hiç biri noksan değildir. 19 sonteşrin tarihlj Alman Bashumandanlığının tebliği doğu cephesinde yeni muvaffakiyetli taarruzlar cereyan ctmekte olduğunu haber verdi ve son üç günde 10000 esir aluıdığını ve 171 zırhlı düşman muharebe arabasınm da tahrib edildiğini bildirdi. Buna nazaran şimdi devam eden büyük Moskova muharebesi ikincitcşrinin ortasında başlamıştır. Alman Başkumandanlığuun Leningradı cebrî hücumla almağa çabşmıyarak, kendiliğinden düşünciye kadar burasını yalnız tecrid ve muhasara ile iktifa edeceğini ve fakat buna mukabil don mevsimi gelir gehnez Mosko\anm sarılmasını ve Rostovun da zaptım netirelendirecek yeni taarruz hareketlerine giriseceğini sebeblerile birlikte anlatmıştım. Filvakj Azak şimal doğu köşesinden şimall Kafkasyaya ve \Volgi nehri ağzına doğru giden yollarla aşağı Don ve Donez bölşrelerine hâkim vaziyette bnlunan yanm milyonluk büyük bir sanayi merkezi olan Rostov şehri Almanlar tarafuıdan 21 sonteşrinde zaptolunmuştu. (Arkası Sa. 3, sütun 5 te) Tütün Piyasası ~ 1 Gelecek ayın ortalarına doğru açılacaktır ^ 4 Bu seneki mahsul daha iyidir Ankara 28 (Telefonla) Tütün piyasannm önümüz deki syın ortalarıııa doğru açılacağı anlaşılıyor tnhisariar ve Ticaret lekâletieri tarafındsn yapılmakia olan tetkiklerden sonra piyasanın açılacağı gün TÜştercken tayin ve ilân olunacakür. Bu sene tütün mahsulü umumiyetle iyidir. Rekolte tahminî olarak 5468 milyon kilo arasmdadır. Geçen sene bu fliiirtar 70 bin tondu. Miktar şeçen yıldan 1415ı bin ton az, ojmakla beraber, bu senenin iütün'eri kaüte itibarile rnükemmeldir. İhrac oıun?cak japrak tütünlerin 4047 savılı kanunun 36ncı madde;inin şümulüae girip girmediğı hususunun tefsiri bir tezkere ile Meclisten istendi. Nihayet dün İngiliz İmparatorluk kıt'aları tarafından zaptedilen Gondarm eski kaleleri Solda 036 ya <d bir hatıra: İtalyanlar Gondara böyle ginnişlerdi