21 Kasım 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Karaköyde Bebek tramvaylan durağında Yeni açılan 31 numarah S A R A Y LOKANTASI'na Muhterem halkımız büyuk rağbet ve teveccüh göstermektedlr. Temiz yağlar, taze balıklar, nefıs yemekler, mutedil fıatlar, iyi bir servis... I0 umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU jl '. üuİJu Telgraf ve mektub adresı: Cumhurivet İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeü: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 Hacera Romanları: 1 2 3 4 5 6 Sessiz Kadın Meyhanesi Perde Arkasındaki Adam Dört Kisi Kayboldular Mavi Portakal Goklerin Casusu ^ Sihirbaz * 20 Kr. 20 20 25 40 25 Cuma 21 ikincitesrin 1941 Ahmed Haüd Küabevî Şeker darlığı yok! Rekolte ihtiyaclarımıza yetecek kadar boldur Fiatlara da hiçbir zam yapılmıyacaktır Ankara 20 (Telefonla) Eskisehirden yolcu trenlerine bağlanan vagonlarla yüz on ton şeker bu gun şehrimıze geldi. Şeker derhal piyasaya çıkanlmaktadır. Bu gun Ankaradakı bütun bakkallarda şeker kalmamıştı. Son gun^rde şeker buhranı olacağı ve fiatlara zam yapılacağa hakkında çıkan bir şayia yuzünden ihtiyaclarından fazla şeker alanlar gorulmuştur. Şayiaların bu vazıyetten kazanc uman kötü niyetlilerin uydurmalarmdan ibaret olduğu tahakkuk etmıştir. Alâkadarlarca verılen malumata gore, memleketın şeker stokları hiç bir zaman darlık çekemiyeceğımız kadar kuvvetlıdir. Şeker fabnkalarımızın bu senekı rekoltesi de 90 bın tondur ve halkın ihtlyaclarına bol bol yetecekür. Şeker fıatlarına gelınce, en küçuk nisbette de olsa zam yapılmıyacaktır. Afrika harbi Ingilizlere göre ı Büyük taarruz inkişaf ediyor «Kuvvetlerimiz, cenubda 90 kilometre kadar ilerlemiştir» Alman ve italyan tebliğlerinde ise: Sidi Ömer cenubunda Afrika harekâtında faal rol o\nı>an İngiliz hava kuvvetlerinden bir filo uçuşa hazırlamjor, solda kara harekâtına İngilizlerin ağır zayiatla kumanda eden General Cunningham, sağda Akdeniz donanması kumandanı ve generalin kardeşi Amiral Cunningham puskurfuldugu f Alman harb j Asherî vaxiyet bildiriliyor ' tebliği ' Londra 20 (a.a.) Sirenaıkte 200 ki Mısır batı çölünde azın bilhassa çolde yakıcı vc kavurucu sıcakları geçtikıeıı sonra Mısır garbında askerî hareketlerin yeniden baslaması beklenijordu. Ccnubi ItaUadan şimalî Afıikaja geçirilmesıne çalışılan takvije kuvvet ve malzemeleri nakliyatındaki faaliyetin Lıgiliz deniz \e hava kuvvetleri taraf ından müteınadi\en onlenmeğç çalmlması ber iki taraf hesabına manalı idi. İtaljanlar şiraali Afrikadaki kuvvetlerini urtırmağa ehemmijet verijorlar ve Ingilizlerse denizlerde, cenubî Italja ve Trablus Bingazi sahillerindeki hergünkiı iz'ac ve tahrib faaliyetlerile bu takviyeji akim bırakmağı gozonunde tutujorlardı. Kızıldeniz yolile takviye edilen Mısırdaki Ingiliz kuvvetleri ise fazla tnüskiılâta uğıamaksızın bütün noksanlarını rahatça ikraal etmekte idiler. Bütün bu faalijetler, me\simi gelince Mısır baü çolunde sa\asın yeniden canlanacağınm açık alâmetleriydi. İşle nihayet mevsimi gelmiş ve galiba İngiliz ordusu Mısırın garbından Sireııaik'e doğnı taarruzî hareketlere baslamıştır. Hâdiseyi bir Kahire telgıafile Ortaşark İngiliz kııvvetlerinin bir tebliği lıaber \ermistir. KanTre TieTJflHh JjıjMH kuvvetlerinin seksen kilometrelik bir llerleyiş kaydettiklerini. İngiliz Ortaşark ordulan karargâhının tebliği ise müz'ic yağmurlara rağmen baslıyan taaıruzî lıareketlerin muvaffakiyetle ileri götürüldüğünü bildiri>ordu. Bu hale gore yeni dünya harbinin simalî Afrika cephesı askerî hareketlere yeniden sahne olmağa başlamıstır demek olur. M. ÇÖRÇÎL DİYOR Kl: u Amerikanın Vişi'deki büyük elçisi Amiral Leahv Amerika Vişi'yi tekrar tazyik etmeğe "" başlıyor Almanyaya temayül dolayısile münasebetler yeniden tetkik edilecek lometrelik bir cephede ılerlemeğe başlıyar İngı'iz ku\rvetlerı cenubda 90 kilometre kadar ılerlemışlerdır. Taarruz General 3ır Alan Cunningham kumandasındakı 8 incı İmparatorluk ordusu tarafından muhim motorlu kuvvetlerin hımayesinde ve taarruzun sağ cenahmı koruyan Amiral Cunningham kuman dasındaki İngiliz Akdemz fılosunun, hava VisMareşah Arthur Conyngham'm kumandasındaki hava filolarırun, cenubî Afrika ve Avustralya tayyarelerinin iştırakile yopılmaktadır. Kahireden gelen malumata göre, düşmanın kuvvetleri 2 Alman zırhlı tümenmden ve bir İtalyan zırhlı tümeninden ıbarettir. Mıhver kuvvetleri Bardia etrafında Tobrukta olduğu gibi derir.lığin2 mühİTi istıhkâmlar vücude getırmışLondra 20 (a.a.) Avam Kamarasında beyanatta bulunan Çorçıl, Lıbyadakı lerdir. Burada İmparatorluk kuvvetleriİngiliz ıleri harekctinın Mıhverı tama nin harehâtını güçleştiren bir çok mayin mıle gafil avladığını soylemştır. Beş ay tar'aları vardır. İngiliz taarruzunun ilk hedefleri sahidanberı yapılan hazırlıklar net:cesinde lin 35 kilometre cenubunda kâin Sıdi Ingıhzler ijıce teçhız edılmi^lerdir. Auchınleek ve CuBningham muvoffa», Ömerle sabiün 80 kilometrecenub,unda kıyetle pârlak bir stratejık yaklaşma kâin Maddelena kalesıdir. Bardia kaleLareketi yapmışlar ve oldukça muhim si, etrafmda geniş bir çevirme hareketi bazı mevziler ele geçirmişlerdir. Zırhlı şeklini alan bu ileri hareketine bir çok kuvvetler arasmdaki çarpışma çok ge tank kollan iştirak etmektedir. Hareke Mihver gafil avlanmıştır" Şarkta taarruz devam ediyor muvaffakiyetle Küllî kuvvetlerin çarpısması gecikmiyecektir Libyada baslıyan İngiliz taarruzu Neticenin harbin umumî seyrine ve Rus cephelerindeki duruma tesirleri ne olabilir ? I ingiliz ordusuna verilen parola şudur: Bir Alman öldiir, ttalyan kendiliğinden kaçacaktır.» Hava kuvvetleri cephenin muhtelif kesimlerini mütemadiyen bombalıyorlar Berlın 20 (a a ) Alman ordulan başkumandanlığmın tebliğı: Şark cephesinde faallyet ve taarruz hareketleri muvaffakiyetle devam et mektedır. Alman tayyareleri Karadenizin şimalı şarkî sahilinde ve oıta Don bolgesinde Sovyet bay^. üşleryy. jjogibaîdiman et, mişlerdır. Alman hava teşekkülleri merkez kesiminde ve Wolchow'un şarkmda nakliye trenlerine ve şimendifer münakalâtına taarruz etmişlerdir. (Arkası sahife 3, sütun 2 de) Yazan: Emekli General > H. Emir Erkilet BINGAZI d cikmiyecektir. Şartlar, başladığı zaman ik; saat içinde netice verebilen bir deniz muharebesinin şartlarını andırmaktadır. CArkası sahife 3, sütun 5 te) soiut ""' oSafa S I R E N A İK Bu münasebetle geçen sene General Wavell ordulannın muvaffak olmuş mahirane bir elçabukluğile Sirte korfezi ınüntehasındaki Elahib mevkiine kadar Sirenaik'te kazandığı bü>uk zaferlerden Fonra Almanların nıüdahalesile be» on Vaşington 20 (a a.) Birleşik Amegun gibi kısa bir müddet zarhnda Mısıt rika hükumeti, Fransanm Almanya ıle garbındaki eski mevzilerine kadar geri daha sıkı bir işblrlığıne meyletmekte sürülduğunü hatırlıyalım. O zamankı olduğunu gösteren emarelerin mevcudiİngiliz muvaffakiyetlerinden elde hâlâ yetinden dolayı Amerika ile Visi arakendisini muvaffakiyetle mudafaada de sındaki münasebetleri yeniden tetkik etvam eden Tobruk kalesi kalmışh. İtal mek mecburiyetini duyduğunu Vışıye yanlardan alınan çok miktarda esiıleıle bildlrrrisür. tahrib veya zaptolunan genis ölçülü İyi malumst alan mehafıl, çarşamba nıalzemenin Mihver cephesinde açnııs günü Hariciye musteşarı Sumner Welolduğu rahnenin de bittabi o zaman için les tarafmdan Vişi büj'ük elçisi Henri ehemmiyet ve tesiri büjüktü. Haye'e bu mesele hakkında yapılan AlmanUnn İngilizleri Sirenaik'ten tebliğatm, dıplomatik munasebetlerin SÜr'atle ricate icbar etmis olan muda kesilınesi imkânını ıhtlva ettığıni de ılebaleleri ise biri Trablusgarbdan, diğfıi ri surmektedır. Vışi nezdindeki Amerika büyük elçisi Bnlkanlar üzerindcn yapılan iki cepheli faareketle büjük neticeler almıştı. İngi Amiral Leahy'nln raporu gelnce daha lizler Mı>=ırdaki kuvvetlerinden bir mik kat'î mahiyette harekete geçileceği tahtanm ayırarak Balkanlara gbndermek min edilmektedir. Amirahn raporunun mecburiyetinde kaldıklanndan zaten bugün alınması beklenmektedir. Amiral tasavvur olunamıyacak kadar 7a>ıf ol(Arkası sahife 3. sütun 6 da) duğu bilâhare anlasılan Mısır garb cephesi kuvvetlerile Almanların yıMınm taarruzlannı kar<ulı> amamıslar, netice olarak da orada Sirenaik'i, beride Girid adasile beraber bütün Yunanistam kaybetmişlerdi. Şimdi İngiliz teşebbüsü ile Mısır garb çiflü hareketleri yeniden başlarken Mİhvenn orada tasarladığı askerî tedbîılerin nelerden ibaret bulunmus olacağım ancak vazivetlerin inkisaflarile anlaiabileceğiz. Fakat Almanyanın Balkanlar seferinden sonra sark seferine baslamasile harbin umumî stratejisinde hıısule gelen değişmelerde Almanjaya gore Sirenaik cephesi şimdilik tedafüî vazijetle muhafazasına çalısılacak tâli bir cephe haline geçmis gibidir. Bir nıüddettenberi Almanlar Yunanistan üslerinden Mısıra tevcih ettikleri uçak faarruzlarını bile pek seyreklestirmMerdir. Filhakika garb çölündeki karsıhklı ffrduların yapacaklan hareketler bir tek hrdefl gözönünde bulundurmak suıetile ehemraiyeti haizdir: Mısır ve Süvejs. Mıhvere eöre Mısır ve Süveysi istilâ etHıek. İnsrilMere gore buna meydan verBtemek Halbuki şimdi Mısırın ve Süveyçin garb çoiünden ilerletilecek bir Mihver taarruzile istilâsını miimkün kılacak ve böyle bir istilânın arkasını getirecck hailer ve sartlar değismistir. Mısıra çritiircn çolıi geçmek bashbasına büvıik tertibler istijen esaslı bir tesebbüstü. ve o bir zaman mtıvaffakiyeti halinde harbin talihi üzerine tesir icra edecek nericeler dojurabilirdi. Maresal Graziani ordulan mağlub ve münherim olduktan Fonra AvnmaHa acılan büvük sef<"]e>\ h'Ku^ile İneilizlrrin OHasarkta kenHiJ»rine enikunu çekidüzen vermelpıi gr"!1 General Veygand tekaüd, makamı da resmen lâğvedildi Parola: «Bir Alman öldür, ttalyan kendiliğinden kaçacaktır!>> Londra 20 (a.a.) Royterm Lıbyada ılerlıyen Buyuk Brıtanya kuvvetleri nezdirdeki muhabın bıldırıyor: «Sımdı harekâtla, Rus muttefik'.erimizin davetıne icabet edılmış ve Mıhvere kaışı yeni bir cephe açılmıştır. Afrikadaki Alman kuvvetleri, Libyanın Almanlardan çok miktarda olan İtalyan kıt'alannı takviye eden küçuk bir kuvvet olmakla beraber hahhazırda bu sahada cereyan eden mucadele, Yunanistan \e Giııd harblerindenberı İngılizlerle Almanlar arasmdaki kudıet farkımn bir mısalıni teşkil etmektedir. I.iuyadaki haıekâtta fngıltere adaları kıtaatı hâkim bir rol oynamaktadır. İmparatoıluk kuvvetleri İtalyanlardan zi>ade Almanları harbe icbar etmek istiyor Bunun sebebi de. öldürülen bir Alınan askerının esir edılen yarım duzine İtaıyan askerme şahsan muadıl olmasıdır Murakabe memurları Parasına tamaan öldün bir cürmü dürülüp kuyuya atılan meşhud yaptılar muhtarın cesedi Piyasanm maruf Musevi tüccarlannçıkarılıyor dan Elio Şvılınin toptan manifatura ve kumaş ticarethanesmde yüksek fıatla mal satarak ıhtikâr yapıldığmı haber alan P.at Murakabe burosu kontrolorleri numaraları almmış olan 2000 lıra ıle mağazaya giderek pazarlıkla 1917 hralık mal almıslardır. Bu mallar için muessesenin hususi defterine 1917 lira aynen geçirildıği halde ancak 1526 liralı'< bir fatura verılmış ve bunun üzenne cürmü meshud >apılmıştır. İhtıkâr yapan müessese sahıb ve memurları buı n MnddemmumılıÇe ver'lP"'1''' Bir buçuk ay evvel işleneıt feci cinayet Ihtikâr yapan Musevi tüccar ) \ MISIR/ L i b(y a) MarseBrego •~ JARABUB \ C ö l öf b 200 Yeniden harekâta sahne olan Mısır garb çdlile Iibyayı gosterir harita Kafkasyaja vuku bulacak Alman tazjikınm geciktiğini goren Ingilizler, şüplıesiz vakit \e mevsimden istifade kaydile, Lih\a>a büvuk olçude bir taamız lıazırladılar. Lib^adaki Alman İtalyan başkumandanlığmın her halde bu mevsimde boyle bir ingiliz taarıuzunu beklediğinj ve onu karsılamak için mumkıın olan herseji japtığmı kabul etmek lâzım gelir. Bu itibarla Mısır Libya hududunda Sollum doğusundan Carabuba kadar takrilıen 220 kilometrelik bir cephede. 18 ikincitesrin 1941 sabahı başlıjan >eni İngiliz Libya taarruzu, geçen sene 9 ilkkânunda Graziani İtalyan ordusıınu Sidi Barranide gafil avlayan General Wilson'un kolay taarrunına lıenzemijerek çok daha çetin şartlar altında ceve\an edecektir. Filvaki geçen kıs baslıyan İnçiliz taarruzu İtaljanın Libya ordusunu Sidi Barrani, Bugbug, Sollum, Bardia, Tobruk ve Dernede biribirine asla yardım ed"miven kısımlar halinde ayn ayn muvaffak olrous ve iki ayda Bingaziye \annist) Fakat bu müddet zarfınrta Almanlar İtalja üzerinden Garb Trablusuna Moskova 20 (a.a.) Sovyet tebliği: kâfi miktarda Alraan ve yeni İta'yan 19 sonteşrinde kuvvetlenmiz bütün zırhlı. motörlü ve piyade kuvvet'eri ge cephe boyunca düşmanla çarpışmışlarçirebildiklerinden ve İngilizler bunu ü dır. Muharebeler bühassa Don nehri ( Sovyet harb | I tebliği ' Bir buçuk ay evvel İstanbula gelen Kığının Herkep kojunden muhtar Huseymn burada öldurulduğü anlaşılnıış, Havdar ve Mehmed adlarında iki kı^ı yakalanmıştır. Haydar, Beyoğlunda İstıklâl caddesınde «Altar> apartımanının kapıcısıdır. Mehmed de, arkadaşıdır ve her ikısi, muhtar Huseymn nıemleketlısidır. İki arkadaş İstanbula mal almaga gelen muhtar Huseymn üzennde haylı Harb parolası şudur: cBir Alman ölpara oldufunu öğrenmişler, ve plân dür, İtalyan kendıliğmden kaçacaktır.» lıazırlamışlardır. (Arkası sahife 3 sütun 4 te) (Arkası sahife 3 sutun 4 te) «Kerç şehrinî tahliye ettik» Volokolamsk istikametinde Ruslar bir kaç kasabayı tahliye ederek çekiliyorlar Tevkîf edilen ve mahkum o h n muhtekirler Tula civarında kanlı muharebeler oluyor Müstakbel Sürpagop mahallesi Yenişehirde kasab Dımitri Miçı Kumkapıda komurcü Behçet Aksoz Bü\ukadada bakkal Nıko Dımopulo ihtıkâr suçundan İstanbul ıkınci aslıye cpza mahkemesince tevkıf edılmışlerdir. Beyazıdda kundura çivısini fazla fıatla sattıSı anlasılan Varsak ve Tarla başında beyaz peynıri fazla fiatla satan bakkal çırağı Yorgi 25 er lira afır para cezasına mahkum olmuşlardır Her ikisının dükkânlan 7 şer gün müddetle kanatılacaktır. CArkası sahife 3. sütun 5 te) (Arkası sahife 3, sütun 3 te) Birkac söz Cemiyetin mantığı Bu harbin başlarında, muharib milletlerden birine men Amma heyecanlı adam! Manak kaidelerini bile inkâr sub bir gazeteci, bir gün bana: edecek kadar cosmuş! Mutlaka galib geleceğiz. çünkü biz namağlubuz! Demiştim. Ne zaman biteceği bilinmiyen bir harbden Demisti. bahsolunurken: Bir hâdise ile doğnıdan doğruya alâkadar olmıyan bir Mutlaka galib geleceğiz! insan, o hâdise karsısında bitaraf soğukkanlı ve makul hüDijebilmek için başka (çünki) lere, daha kuvvetli, daha kümler verebilecek bütün sartlara malik sajılır. Ben de müspet (çünki) lere lüzum görüyordum. yurdumıı doğnıdan doğruya ilgilendirmijen bu iddiajı tamaFakat, simdi fikrimi değistirdim. Harbin ne zaman va ınile objektif olarak dinlemis ve doğrusunu söjlemek lâzım nasıl biteceşini bugün hâlâ bilmediğimiz halde, o heyecanlı gelirse, ernebi arkadaşımın sbzlerini mantığa pek uygun ?azeteciye hak veriyorum. bulamanııştım. Zafer iradesini, zafer inancını hangi taraf daha uzun Galib geleceğiz, çünkü namağlubuz! müddet tasıyabilirse harbi o kazanarak! Ne demekti? Dijorum. Bir defa o gazetecinin nıcnsub olduğu millet. bugüne Büyük cemiyet davaları, ilinı mantığı ile deçil, ancak kadar hakikaten hiç mağlub olmamış nuydı? Tarih hilgim, cemiyetin öz mantığı ile basarılabiliyor. Cemiyetin öz manbunun aksini ispat edebilerek kadar kııvTetli idi. O millet de tığı ise. kuru riyaziye formüllerine tâbi olamaz. O, her şeyher millet gibi tarihte mağiubiyetin acısmı tarmısti. Sonra, den önce inanmak suuruna tâbidir. arkadasım doğru sb> lcmiş olsa bile hugüne kadar hiç \ e Savasan iki milletten hangisi daha inançlı ise zafer, önünde niîmemis olmak, yarınki zaferi temine yarayabilir miydi? sonunda mutlaka onundur. Cephanesi biten milletten değil, Ga7eteciye cevab vermemiş ve kendi kendime: inancını kaybeden milletten ümidi kesiniz. N. Sürpagopta, plân dahilinde kurulacak jeni mahalleden bir cephenin temsilî resmi Sürpagop mezarlığında Dağcılık Ku Her blok, mustakıl olarak satılacak iki ıçerlek şekilde, yani portikli olacaklubu (eskı Eldorado kazinosu) bınası arsadan murekkebdir. tır. nın karşı koşesınden başlıyarak, Sipahı Arsa satın alanları hemen inşaata başHer binanın arkasında, ayrıca 5 metOcağına kadar devam eden cadde kıs re genışlikte bir saha boş bırakılacak, lamak içın sıkışürmıyorlar. On sene mı üzerındekı arsalarm 16 ilkkârunmühlet verılmıştır Her bınada beşer kat bmalarm alt kısımları kâmılen mağaza dan itıbaren açık artırma ıle satışına hesabıle 180 apartıman katı bulunacak. ve dukkân olacak. caddeye nazır olan Yeni Sürpagop mahallesinde takdir edibaşlanacaktır. YUNUS NADÎ Arsalar, yanyana dokuz blok teşkil kısımları, tıpkı Yeni Vaüde hanmda len kıymete gore bir arsa için istenılen (Arkası sahife 3 sutun 4 tej edecek surette parçalara ayrılmıştır. kj gibi sütunlarla tutturulınak suretile para, 120 bin lira tutmaktadır.
