20 Kasım 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

120 İkinciteşrin 1941 CUMHURIYET On senelik harb ! çağırılan muvazzaf ve ihtiyatlar Çağırıldıkîarı vakit mahpus veya mevkuf iseîer tahliyelerine kadar sevkedilmivecekler imdiki büyük harbin on sen • sürmesi ihtimali ilk defa ileri iüiülmüyorsa da Amerikantn eski Cıunhur Reisi Misler Ho over'in de bu fikirde olması, hatta A. tnerikanın on sene sürecek bir harb için Avrupaya kuvvei seferiye yollama Ankara 19 (Telefonla) Askerlık yı ilk tedbir olarak düşünnıesi lâzım geldiğini bildirmesi bu yolda yürütü kanununun 39 ve 61 inci maddelerini ka mütalealara yeni bir «hemmiyet tacil eden lâyıha Meclise verilmişti. Lâyiha. Millî Müdafaa encürnentnden gevermektedir. Bir kere Mister Hoover'in ne demek çerek ruznameye almdı. Milli Müdafaa encümenince verilen şekle göre, istediğini izah edelim: Bugün Mihver devletlerile harbeden askerlık kanununun 61 inci maddesi şu lıir İngiltere ilc bir Rusya var. Bıı iki şekli almaktadır: «Hazarda ve seferde devletin Mihveri, daha doğmsu Alman süâh altma çağırılan muvazzaf ve ihyayı yenmesi için Amerikanın da bu tiyat erat hususî ve resmi her nevi işdevletlere katılması ve kuvvetlerini on lerini idare ve icabmda leh ve aleyh!ann kuvvetlcrile birleştirmesi icab lerindeki davalarda kendilerini temsil eder. Fakat Amerikanın da İngiltere ve etmek üzere bir şahsı tevkil veya tefrik Rusya ile birlesmesi, Almanyayı yen edebilirler. Bu vekâletnameler, yapılameğe kâfi gelmez. Amerikanın iistelik cak talimatnamesi hükümleri daire on sene sürecek bir harbi nazan dik sinde kıt'aya intisabdan evvel sırasile kate alarak Avrupaya asker ve silâh tercihan noterler. sulh hâkimleri. magöndermesi lâzımdır. Çünkü ancak on halli vilâyet ve kaza jandarma komusene içinde Almanyayı yıpratrtıak ve tanları, askerlik şube reisleri ve kıfaya onu yenilecek bir hale getinnek münı intisabından sonra askerî adlî hâkimlerîe bölük komutanları ve müessese kündür. Mister Hoover teskilâtçı bir adam ol erleri tarafından tanzim olunur. Bu makla tanınmış olduğu için onun bu suretle tanzim olunacak vekâletnamedüyüncesini de uzun hesablardan son ler hiç bir harc ve resme tâbi değildir. Bütün muamelâtta makbul ve muteber ra ortaya attığı şüphe götürmez. olacak olan bu vekâletnamelerin hüZaten akıl ve mantık da. ileri sürdüğü mütaleanuı isabetini teyid ediyor. kümleri asil veya müvekkillerinin ter1 • l > 11 J l > 1 1 1 •.; Çünkü busünkü Almanya. Avrupayı yenmis ve kendisine karsı kafa rutacak hiç bir muntazam kuvvet bırakmamıştır. Avrupada onunla uğraşabilecek bir tek devlet kalmıştı ki o da Rusya idi. Almanya onunla da harbe girişmiş ve Rusyanın birçok ordulannı perisan (Baştarafı 1 inci sahifede) ettiklen boska birçok ülkelerini de zap me tahrib etmişler ve Alman kuvvetie»etmiştir. Sovyet Rusyanm Leningrad. rinı imha suretile düşmana telefat verMoskova. Rostof gibi birkaç merkezi da dirmişlerdir. ha zaptolunduktan sonra askerî kıy17 sonteşrinde 18 Alman tayyaresi nıeti büsbütün dü^ecek, Kafkasya gibi :ahrib edılmiştir. Biz 4 tayyare kaybethayat kaynaklan da büyük bir tehlike ile karşılasacaktır. Sovyet tebiiği O zaman Almanya, tngiltere ile uğraşmağa başlıyacak ve İngiltereyi yenmek için kestirme çareler arıyacaktır. Bu vaziyetle clan ve eline geçen toprakları ve kaynaklan işleterek ve istismar ederek daha fazla kuvvetlenen Almanyayı gerisin geriye çevirmek için İngilterenin gücü yetmiyeceği muhakkaktır. İnçilterenin buna gücü yelmiyeceğine göre Almanyanm ma^lub edilînesini istiyen Amerikanın İnstiltere ile beraber hareket efmesi ye askerî kuvvetile istihsal kudretini İngiltereninkine katması icab eder. Çünkü ancak bu sayede Almanyava karsı üstiin gelmege îmkân hasıl olur ve Mister Hoover'in hesabına göre bu üstiinlük ancak on sene sonra netice verebilir, Hesabm ne dereceye kadar Uabetli »lduğunu busdin tayin edecek vaziyette değiliz. Fakat Avrupa. henüz harbin iiçüncü senesindp olduğu halde açlık. sefalet ve ıstırab içinde yüzüvor. Onun on senelik harbe değil. bu kısın şiddetlerine tahammül edip edemivcceği dahi belli dcğil! Avrupanın her ıstırabı sineye çekerrk bn kışı atlattığı farredilse dahi. Gelecek sene varivetin neye varaca&ını tahmin etmek knlaydır. Onun için galibivet ve mağlubiveti düşünmiyerpk bu isin icinden çıkmak icin bir çare bulmak daha doğnı olnr. Yoksa beşerin hali yamandır. Tebliğin zeyli Moskova 19 (a.a.) Sovyet tebhği zeyli: Batı cephesinin bazı kesimlerinde harekât yapan Sovyet kuvvetlerinin »on iki gün zarfında düşmanın 65 tdnk ve zırhlı arabasile 38 topunu tahrib ettiklerini bildiriyor. Sovyet çeteleri Kalinin kesimine getirilen Alman ihtiyat kuvvetlerine mü ;emadi darbeler indirmektedir. Birçok kasabalar geri alındı Ömer Rıza DOĞRUL Millî Şefimizle İtalya Kralı arasında Ankara 19 (a.a.) İtalyan Kralı Haşmetli Üçüncü Viktor Emmanuelin doğumu yıldönümü münasebetüe. Cumhur Reisi İsmet İnönü tarafmdan tebrik telgrafı çekilmiş. İtalyan Kralı da telgrafla teşekkürlerini bildirmiştir. Selânikte iki muhtekir idam edildi Atina 19 (a.a.) Harb halinin hususi şartlarından istifade ile büvük ölçüde suiistimallerde bulıvnan iki Yunanlı Selânikte idama mahkum edilıniştir. Hüküm derhal yerine getirilmiştir. Peyami Safanın konferansı Muharrir arkadaşımız Peyaıri Safa bu gün saat 18 de, Beyoğlu Halkevinde «Cemiyet ve uzviyet» mevzulu bir konferans verecektir. Herkes geiebilir. O gündenberi muntazam fasılalarla bu teşebbüsü tekrarlıyor ve Katherine'l mütemadiyen reddetmek külfe tini yüklüyordu. Tabiî bu müddet zarfında küzel balet artistlerile kendisini avutmayı ihmal emez ve bunu da açıkça itiraf ederdi. Bu geçici maceralar arasında Katherine'e karşı beslediği aşk, tıpkı bir mezbelede yetişen nadide bir çiçek gibi. gittikçe büyümüştü. Gösterdiği alâkada o kadar büyük bir samimiyet ve günün birinde emeline nail olmak hususundaki ümidinde o kadar derin ve hoş bir iman vardı ki, Katherine'in gönlü onu rencide etmeğe bir türlü razı olamıyordu. Buna rağmen bazan kendi kendisinden korkuyordu da. Charley'i sevmiyordu ve hayata atıldığı zaman evlenmek fikrini zihninden tamamile silip atmıştı. Buna rağmen günün birinde Charley'in kısmen sarsılmaz bağlılığına, kısmen de bitip tükenmiyen servetine, zayıf bir anda mağlub oluvermekten, hayatm insanı kemiren zahmetlerinden kaçarak ona Utica etmeğe mecbur olmaktan fena halde ürküyordu. Hayatını kendi elile tanzim eden bir Katherine Lorimer'in günOn birinde sırf maddî sebebler dolayısile kafaca kendisinden aşağıda olan bir kimse ile evienmeğe mecbur olması, hakikaten bir kâbustu. Fakat bu kâbustan, bilhassa Charley yanına oturup elini tuttuğu zaman. bir türlü kurtulam;yordu. Bu gibi ahvalde daima kaşlarmı çatarak sert bir tavır alırdı. Nitekim şimdide öyle yapmıştı. Moskova 19 (a.a.) Pravda gazetesinin harb muhabiri yazıyor: Sovyet kuvvetleri dün 6 ilâ 20 kılometre dabilinde ileri hareketler yap mağa muvaffak olmuşlar ve cenub cepBuzlar arasında kalan Rus fcemisi hesinde şiddetli muharebelerden sonra Berlin İ9 (a.a.) D. N. B. ajansına >ir;ok kasabaları düşmandan istudad bilniriliyor: tmişlerdir. , Kronştad ile Leningrad arasında buzCephen.n bir kesiminde Alman kuvlar içinde hareketsiz kalan 1200 tonluk •etleri ağır zayiat pahasma Sovyet kuvve'lerini püskürtebilmişlerdir. Son yirmi bir Sovyet nakliye gemisi Alman topçudört saat zarfuıda 1500 Alman askeri sunun taarruzuna uğramıştır. Gemide bulunan takriben 600 kişilik Sovyet asLmha edılmiştir. keri gemiyi terke mecbur kalmışlardır. Almanlar Tulada bir gedik açtılar Euz kütlesini gecerek kacmağa tesehbüs Moskova 19 (a.a.) Pravda gazetesi eden düşman askerleri Alman topçusunun ateşine maruz kalmış ve ağır zayiat in harb muhabiri yazıyor: 18 sonteşrinde kuvvetli Alman teşkil vermiştir. leri Tulanın cenub doğusunda Suvyet Rusya, tngilterenin Finlandiya ve Macaristana harb ilân etmesini mevzilerine taarruz etmişlerdir. Muhaistemiş eLe fevkalâde şiddetli ohnuştur. Ruslaı Stokholm 19 (a.a.) D.NB.: Dagens :ütün taarruzları püskürtmüşlerdir. falnız bir noktada, tank üstünlüğü sa Nyheter gazetesinin Londra muhabiri 'esinde, Almanlar, Rus kuwetler.ni ge bildiriyor: i çekilmeğe icbar etmişler ve Sovyei İyi haber alan mahfillerle söylendinüdafaa hattında bir gedik açmağa mu ğine göre. geçen hafta zarfında Sovyetler Birliği elçisi Maiski, İngiliz Hariaffak olmuşlardır. Günün ilk kısmında, Almanlar, takri ciye Nazırı Eder.'i iki defa ziyaret edeben bir alay miktarında ölü ve yaralı rek. Sovyetler Birliğinin İnsiltereden Finlandiyaya. Rumanyaya ve Macaristazayiat vermişlerdir. na harb ilân etmesini istediğini bir keMoskova önünde Ruslar birez re daha söyîemiştir. İngiliz resmî mahgerîlediler filleri bütün bu İşin henüz muallâkta Londra 19 (a.a.) Rusyadaki askerî bulunduğunu söylüyorlar. /aziyet nakkmda cepheden alınan son Dünya efkârı umumiyesinin Tn^iltere ıaberlere göre, Almanlar, Moskova böl tarafmdan Finl^ndiyava vâki olsçak 2es.:nde, Düyük fedakârhklar pahasma bövle bir harb ilânmı İnsilterenin. İnlusları, hafif surette geriletmeğe mu giliz So'vet ittifakı uerunda kücük vaftak olmuşlardır ve şımdi köy ei'afm milletleri fcdaya hazır oldueıma delil da kanlı bir muharebe yapılmaktadır. telâkki etmesinden cekinilmektedır. Diğer tcraftan vaziyeün banz vasıfarından birini de, Almanlarm Moskova Şehir Tiyatrosu temsilleri iimelinden ve Moskova cenubundan iki Tepebaşı DRAM kısmında ilerleme ile Sovyet ordulannı kısımlara Bu akşam saat 20 30 da a\nrmak ve Moskovamn Rostof lımanı MERDİVEN'DE BİR ve Şimal denizi limanlarile münakaleerini kesmek teşebbüsü teşkil eylemokİstiklâl caddesinde KOMKDİ kısmmda edir. Londra gazeteleri. bu yeni Aîman Bu aksam saat 20.30 da aktieini beVrtmektedirler. K Ö R n Ö V Ü S Ü ( Başmakaleden devam ) ksrşısma dikilen cihanşümul bir faaliyet şebekesi lıaline gelebilmiş ve gene o harb sayesindeıiir ki Japonya Avrupaya Avrupanın içinde rekabet eden smaî bir kııdıet payesine yükselmiştir. Avrupa memleketleri kendi aralannda rnüteaddid husumet cephelerine ayrıJmış bulundukça netice daima böyle tecelli edip girmekte devam edecektir. Kendi aıslarmda menfaatleri müsterel olan Avrııpa memleketlerinin akıllarını baslarma toplıyarak kendi aralarındaki manasız kavgalara bir nihayet vernıelehislerinden iki ay sonrasma kadar de ri, Avrnpahlar arasındaki harb felâketvam eder.> lerîni kıt'adan ebediyet için süi'üp çı39 uncu madde. şu şekli almaktadır: harmaları ve olsa olsa kendilerini Av«Muvazzaf ve ihtiyat erattan oskere rupa harici mevcud ve muhtemel husuçağırıldıkîarı sırada mevkuf ve mahpus bulunanlar tahliyelerine kadar sev üietlere karşı müdafaa etmeleri devri kedilmezler. Askere girmezden evvel artık hulul etmiştir sayılabilir. Avrupayaptıkları suçlardan dolayı umumi da böyle bir nizam kurulması Avrupalı mahkemelerce bir sene ve daha az hür milletlerin millî hududları dahilinde (ariyeti tahdid eden bir ceza veya para rihî mevcudiyetlerini muhafaza esasile cezasından çevrüme hapis, veya hapse inkişaf etmelerine mâni değildir. Avrumahkum olup da hükümleri askerde pa memleketleri arasında harbi ortadan iken bildirilenlerin cezalan terhisleri kaldıracak olan bu yeni nizam Avrupazamanına bırakılır. Bu kabil mahkum lıları müstcrek Avrupa menfaatleri esalar terhis edildikleri zaman, serbest sında birleştirecek ve onları feyizli bir bırakılmayıp cezalannı çekebilmeler; işbirliğile hergün daha müreffeh ve daiçin ikametgâhlan Cumhuriyet Müd ba mesud kılacaktır. Böyle makul bir deiumumilıklerme teslün olunmak üze yolun sonu bir Avrupa itühadına kadar re kıt'alarmca mensub oldukları asker dayanır. yekdiğeri karşısında kat'i emlik şubelerine sevkolunurlar. Bir sene niyete malik oldukları için artık kendi den fazla hürriyeti bağlayıcı bir ceza araJannda harb endişelerinden kurrulile mahkumiyeti bildrilecek olanlar ce muş olacak olan bu memleketlerin nıünzalan çektirilmek ve tahliyeden sonra ferid ve müşterek iktısadî hayatlarını geri kalan askerlikleri tamamlatılmak her taraf için faydalı olacak bir şekilıie üzera ikametgâhlan Cumhuriyet Müdve elbirliğile tanzim etmeleri kendiliğindeiumumihklerine teslim olunurlar. den gelen bir zaruret olur. Tahakküme İnfazları geri bırakılan mahkumlar asla yer vermiyen böyle bir tesanüddc icin müruru zaman cereyan etmez.> Avrupanın yalnız harice karşı müdafaası askerî ve siyasî biricik müşterek dava haline girmis bulunacaktır, ve iste böyle bir Avrupadır ki dünya nimetlelintlen hakkı olduğu kadar istifade etraok kudretini haiz olur. 3Iedeniyetin besiği olan A\Tupa, onu dolduran milletler arasındaki ihtilâflan bertaıaf et(Başiarafı 1 inci sahifede) tiği gün elbette dünyanın en hâkim kudtir. Ayni müddet zarfında doğu cepheretile ortaya çıkmış olacaktır. sinde yalnız 24 Alman tayyaresi kaybolBahsettiğimiz yeni nizam, Mihverbı rouştur. yani Almanya ile İtalyanm değil, A\ruAlmanlar merkez cephesinde paıiın nizamıdır ki Avrupa memleketbüyük bir şehir zaptettiler Berlin 19 (a.a.) Askerî bir kaynak lerinin muvafakatlerile teessüs edebilir. tan D. N. B. ajansına bildirildiğine göre Yeni nizam, tahakküm fikrine asla yer bir Alman türaeninin ileri teşkilleri 17 vermiyen bir hulus ve hüsnüniyetle büsonteşrinde cephenin merkez kesimind2 tün Avrapa için düşünüldüğü zaman onun tahakkuk etmemesine büyük bir büyük biı şehir almışlardır. mâni kalmamış olur. Umumî muhaceSovyet karşı hücumu, topçu ve mitrettenberi kâfi derecede uzun süımüş ralyöz aiesimizin karşısmda erimişür. bir hezcvan hayatı yaşadıktan, yani Almanların gizii silâhı alabildiğine kanlı mücadeleler içinde Berlin 19 (a.a.) Meşhur Alman yü/dükten sonra Avrupa böyle bir birlik tayyarecisi General Udet'in tecrübesini devrini vaziyete hâkim kılacak derecede yaparken öldüğü yeni hava silâhınm kuvvetli tarihî bir merhaleye varmıstır. mahiyeti hakkmda. Alman askerî mah Medenî Avrupa böyle bir emeli tahakfillerinde büyük bir ketumluk muha kuk ettinuekle medenî kabiliyetinin çok faza edilmektedir. Bununla beraber, bazı parlak bir tekâmülüne vücııd veruıiş mahfiller, bu silâhın pek yakında ken bulunacak ve belki dünyanın esasen disinden bahsettireceğini bildirmekte Avrupa demek olduğunu bir daha ispat dirler. otmiş olacaktır. Avrupa IVizaıııı "Hamlet,, de Âdliyed Piyesin temsili etrafmdaki münakaşalardan çıkan davaya dün başlandı. Müddeiumumî alâkadarların teczivesini istedi Halk türküleri ve genclik.. ilmem dinliyor Radyoda zaman zaman «Bir halk türküsü öğrenelim» israi altında güzel şarkı meşkleri yapılıyor. Bu derslerden bütün musiki istidadımın kıtlığına rağmen ben bile istifade ettim. Üç yaşındaki yeğenim bile birşeyler öğrendi. Bu türkülerin en güzel tarafı ve en büyük kıymeti bir musikişinas eforu o l . madan halk şuurundan doğmuş olmasıdır. Onun için kolay öğrenilir ve kolay söylendiği kadar bizim bu güzel san'at şubesinden beklediğimiz heyecan ve zevki bol bol verirler. Öğrenme«i kadar dinlemesi zevkli olan bu türküler bana, vaktile Avrupaya girmis olan sporcularımıza misafir oldukları memleket sporcuları: Bize bir millî türkü çağırsanıza! teklifinde bulundukları zaman Galatasaraylıların: •Hamsiyi koydum tatatavaya» Şarkısını söylemek mecburiyetinde kaldıklannı hadrlartı. 928 de Amsterdam olimpiyadma giderken 18 gün kaldığuııız Peştede iki arkadaşunla birlikte bizi evine çağırmı? olan bir Macar spor idarecisi tarafından yapılan buna benzer bir teklifle karşılaştığımız zaman biz dahi lıayli sıkılmış ve birbirimizin melul melul yüzümüze baküktan sonra zannederim izcilerin «Güneş ufuktan şimdi doğar« havasını çağırmıştık. •Hamlet» davaslnda hem dava eden, hem de dava edilenler avukatlarile beraber hâkim huzurunda Şehir Tiyatrosunda «Hamlet» piyesinin temsili etrafmdaki münskaşalardan çıkan davalara aid muhakemeye, dün Istanbul birinci asliye ceza mahkemesinde başlanmıştır. Pek çok kişi. muhakeme safhalarmı dinlemek için daha öğle üzeri Adliye dairesine gelmiştir. Fakat, intizamı temin için evvelden tertibat almdığından, gelenlerden pek az kısmı içeriye girebilmiştir. Tevhid edilmiş dava olarak bakılan hakaret davalarından biri, Celâleddin Ezine tarafından Muhsin Tîrtuğrul ve «Şehir Tiyatrosu» mecmuası neşriyat müdürü Neyire Ertuğrulla mecmuanm imtiyaz sahibi Zeki Coskun aleyhlerindedir. Diğer davalar, Muhsin Ertuğrul tarafından Celâleddin Ezine, Peyami Safa ve «Tasviri Efkâr» gazetesi neşriyat müdürü Cihad Bab=ınla imtiyaz sahibi Zeyad Ebüzziya aleyhlerine açılmıştır. Davacılarla dava edilenlerin usulen hüviyetleri tesbit olunduktan sonra, da• evrakı okunmuştur. Bunu müteakıb, a sorgular yapılmıştır. Sorguya çekilener, davacı sıfatile söz söylerken, hakarete uğradıkları iddiasmda bulunmuş ı Alman harb tebiiği Pasifik etrafmda Japon oyunu! CBastarah 1 inci sahifede) karşı Huil, şimdilık bu hususta hiçbir cevab v^remiyeceğini söylemiştir. Japon Ziraat Nazırı, derhal harbe Rİrilmesini istiyor Vaşington 19 (a.a.) Diyet mecl.sinin dünkü içHmamda. Japonyanın Birleşik Amerika :1e derhal harbe girmesini istıetı Japon Ziraat Nazırı Şimoda'nın sözeri Vaşıngtonda hayret uyandırmıstır. ümoda. meb'usan meclisine tevdi edilen ;e Birleşik Amerikayı, şimdiki Avrupa harbinin asıl mesulü olmakla itham eder: karar lehinde söz söylemişti. Şimoda'nın beyanatı, Togo ile Tojoun bir gün evvelki. keza harbcu nutukiarmı takib etmiştir. Buradaki intıba, Tokyo hükumetinin Kurusuya verdiği Vaşingtondaki vazifeyi baltalamak isediği yolundadır. lardır. Dava edilen sıfatile cevab verirken de, hakaret etmediklerıni, sadece tenkid yazısı yazdıklarmı ve bastırdıklannı ileri sürmüşlerdir. Hâkim Cemil Güzey; taraflarm tahkikabn genişletilmesine dair bir İstekleri olmadığını öğrendikten sonra, Miiddeİumumiüğin esastan mütaleasmı sormuştur. Müddeiumumî Orhan Köni, bu husustaki neşriyatı uzun uzadıya teşrih ettikten ve mukayeseler yaptıktan sonra Muhsin Ertuğrul, Celâleddin Ezine, Musikiye olan istidadı söz götürmez Peyami Safa ve yanlarm neşrinden ka derece yüksek olan halkunızın başka nunen mes'ul olsnlar hakkmda ceza ka yerlerdeki kadar. millî şarkılara rağnununun 4?4üncü maddesile 48? nci bet etmemesinin ve her yerde her vcmaddesinin 4üncü fıkrasmm tatbikını. sile ile bunları okumamasının sebebimatbuat kanununun 27 nci maddesinin ni tetkik etmedim. Bu, millî kültü le gözönünde tutulmasmı. Peyami Safa için ugraşanlann üzcrinde çalışacakları hir 80 inci maddenin de nazara almmasmı mevzudur. Fakat bu arada bir seydpn ve neşren hakaret vukuuna Celâleddin acı acı şikâyet edeceğim: Ezinenin sebebiyet vermesi dolayısile. Radyoda her hafta bir güzel nümnMuhsin ErtuŞrul, Neyire Ertuğrul, Z°ki Coşkun haklarında 485 inci madde hiik nesini işittiğimiz bu ve halk arasında dolaşan diğer millî şarkılan hemen hemünün yerine getlrilmesini lstemiştir. men hiç bir geııclik toplantısında söyMuhakemenin devamı, şahsî Iddialarla lenmez, çağırılmaz ve dinlenmez de, kw müdafaalar yapılmak üzere, önümÜ7<'eki olsun erkek olsun beş on gene bir arapazartesi günü öğleden sonraya bırakılya geldiği zaman moda olmuş bir simıştır. nema veya bar tangosu, ya bir Amerikalı hancndenin okuduğu ingilizce şarkıji aslı kadar güzel okurlar. Bu bir dalâlettir. Millî duygularımız ve musiki zevklerimiz bakımından bir sapıklıktır. Halkevleri, spor kulüblerî, okııllar. liselcr ve kolejler bilhassa kolejler: genclerin musiki zevklerini tat(Baştarafı I inci sahifede) min için yabancı şarkılar söyiemeyo lisi bulunan Sir Roger Lumley'in bu muhtac olmamalarını temin edecek tedvalilikte çalışma devresi sona erince. birler almalıdırlar. Bombay Valiliğini Mareşal Dill üzeriB. FELEK ne alacaktır. Ingilterede yüksek kumanda heyeti değişti Değişen diğer kumandanlar Imparatorluk Genelkurmay İkinci başkanı General Sir Henry Pownall başka bir işe tayin olunacak ve 45 yaşmda bulunan Tümgeneral Nye İmparatorluk Genelkurmay ikinci başkanı olacaktır. Sir Henry Pownall. 58 yaşındadır. General Alan Brooke'un yerine anavatan ku'v^'etleri başkumandanlı&ına, cenub doğu bölgesi kumandanı Korgeııeral Paget tayin edilmiştir. İngilterenin cenub doğu askerlik bölgesi kumandanlığına da Kongeneral Montgomeri getirilmiştir. Mihverin tasavvur ettiği yeni nizam. iki yıh geçen en şiddetli savaşlardan sonra husnsî mahiyetini Avrupanın bütün milletlerini birlestiren umumî bir tesanüde terketmek lâzım geleceği çok açıktır. Almanya bu geniş fikri bentmsiyebilirse belki böylelikle bu harbin en şerefli zaferini kazanmış olur. Bu zafer. Almanyanm tavassut ettiği ve elbet çok kuvvetli Avrupalı bir millet olarak ondan azamî surette istifade de edeceği bir Avrupa zaferi olacaktır. Avrupa kıt'asını dolduran milletler kendi aralannda harb fikrini ilga eden bir anlasmada karar kılınca simdiki harb de i^ter istemez ve ısrar edelim. harice karsı kıt'anın en samil zaferile nihayot bulmuş olur. Bu düşüncelere göre Röyter'in Se>ss İııquart'a atfettiği iddialann elbet modası geçmiş mahdud fikirli ihtiraslavdan ibaret kalacağı kolayhkla takdir olunıır. Mihverin yeni nizamı değil. Avrupa nİ7amı.. İste bu harbi en şerefli netice*ine götürecek manivelâ. Futbal hakemleri tarziye istiyorlar Japon Başvekil, Hariciye ve Bahriye Nazırlarının beyanatları Tokyo 19 (a.a.) Hariciye Nazırı i'ogo, meb'u5İar meclisi bütçe encümelinde söz söylediği sırada, Moskovamn Cehi Maru vapuru meselesi hakkuıdakı apon protestosuna verdiği cevabm. Tokyo hOkumeti tarafından kabul edileme7 mahiyette telâkki edildiğini ifşa ey.emiştir. General Tojo ve Amiral Şimoda, To»o'dan sonra kısa ve kat'î beyanatta bulunarak ordu ve bahriye kuvvetlerin'n, vaziyette husule gelecek her türlü değişikllğe ksrşı koymağa hazır olduklaını söylemişlerdir. A>ni celsede, Togo. Kurusu'nun yeni ,'e hususî taümat almadıâını, Başvekiin. ezcümle nutkunda bahis mevzuu îttiği üç nokta hakkındaki fikirlorini amamen bildigini beyan etmiştir. Japon SÖZCÜ3Ü. radyoda Japonyanın :abrı rükendiği İhtarında bulunmuş ve Hareketsiz seyirci kalamayız» sözlerini lâve etmiştir. YUNUS NADÎ Basın Birliği azalarına Tüık Basın Birliği İstanbul Mmtakası Rei«liğinden: Mıntakamız adına, Türk Basın Birliği umumî kongresine iştirak eden murahhasların konere neticeleri hakkmda verecekleri malumatı dinlemek üzere birlik arkadaşlarımızın 22/11/1941 cumartesi günü saat 14 te Eminönü Halkevİne gelmeleri rica olunur. Beyoglu Halk Sineması 1 Büyuk Caz. 2 Ali Baba Hindistanda, türkçe. 3 S:)âhsör Kovboylar, Son zafer. Hoover'e göre ( Bas tarafı 1 inri sahifede ) Mümesailler meclisi bütçe encümeni âli komitesi, bu teminatı aldıklannı övlemişlerdir. Tâli komitede ilk izahatı veren General Marshall. ordunun fazla büyümesi bahis mevzuu olmadığını söylemiş, akat hava ordusunun genişletilerek 54 ten 84 gnıpa çıkarılması düşünüldüğünü ilâve etmiştir. mamıştım. srtık bir yenisini yapmak zamanı geldi!.. V Teşrinisaninin son günü olan cumartesi günü Nancy, diğer arkadaşlarile Hooyer'm beyanatı birlikte «Arkadvada bir mehtab gecesi> Los Angeles 19 fa.a.l Birleşik Aadlı piyesi oynamak üzere Manchas merika eski Cumhur Reisi Hoover. aYazan: ter'e hareket e(ti; kararlaştırıldığı veç teşin bir ademi müdahale taraftan oÇeviren: p 1 : T hile Madden kendisine refakat ediyor lan K q iforı.' !i c;ımhrrivetci V6°ri M. A. J. Cronin Asude Zeybekoğlu du. İlk temsil pazartesi günü Royal Theater'ds verilecekti Chesham'ın pi Bu saatte beni niçin işimden ah olur. yesleri daima büyük bir tiyatro hâdisesi kovduğunu daha söylemedin! Hayır henüz çıkmadı, çık^cak. Faolduâu için St. Pancras istasyonunda Dedi. kat asıl mesele bu değil: Yemeği ısmargösterişli bir veda merasİTıi yapıldı. Bilâkis tam zamanında geldim. Seni !adım! Nancy'nin keyfi yerinde idi. Gazeteler yemeğe götüreceğim. Ne ısmarladm? için çekilen bir resimde kolları çiçekKatherine kat'î bir tavırla başmı sal Yavaş yavaş nelerden hoşlandığmı lerle dolu olduğu halde grupun tam ladı: öğreniyorum. Dilbalığı, florida sala ortasında yer almış, ayrıca yalnız D?vid Çok meşgulüm. Chesham'la birlikte bir fotoğraf çek tası ve peynir suflesi ısmrırladım. Sen zaten daima meşjrulsün KatheBuna kim ne diytbilirdi? Katherine tirmişti. Nancy'nin reklâm merakhsı olrine. Buna rağmen mut'.aka gelmen lâduğunu bildiği için Katherine bunları, derhal yerinden fırladı: zım. Peki. geliyorum. Fakat unutma ki acente ile mutabık kalarak temin et Hayır gelmiyeceğim. bir saat sonra gene yazı masamaın ba mişti. Gelmelisin. <Embassy» de bir masa şına dönmüş olmam lâzım. Anladın mı? Madden çok mükemmel hareket ediayırttım. Tam saat ikide. Sonra unutma ki da vordu. Müz'iç olmamakla beraber hep Bana tek Charley! Sana işim ol vetini sırf dil balığının hatırı için kaNancy'nin yakınında bulunuyor ve bellı duğunu söy'.edim. Eğer beni böyle rr.ü bul ediyorum! etmeden daiına onunla fazla meşgul temadiyen rahatsız edecek olursan haCharley gülerek küçük kürk pelerini oluyordu. Katherine kendisile trenin yatta doğru dürüst çahşmEmı nasıl bekKatherine'in omvzlarına koyarken: hareketinden evvel ancak bir kaç kelıyebilirsin? Sen ge! de, niçin gelirsen gel! de lime konuşabilmiş ve mutad cümlelerle Charley güldü: di. Nancy'yi ona err.anet etmişti. Eve dö B^âkis, dedı. benim böyle bir şey Ve rr.erdivenlerden inerken ilâve et nerken Madden hakkmda her zamanbeklediğim yok. Sen bütün WestEnd'in dan dah^ iyi bir kanaat beslediğini hisen meşhur kadınısm. Holbein minya ti: Şunu da ilâve edeyira ki yemekten sediyordu. türü dolayısiıe bütün gazeteler resmini basmışlar. sonra söylenecek bir sözüm var: Sana Arkası var Senin gazetende de çıkarsa tamam kaç zamandır izdivaç talebinde bulun Cumhuriyet'in edebî romanı : 16 Eeden Terbiyesi Umumî müdürlüğü ısıi^are heyetinin son yaptığı toplantıda İstanbul bölgesi direktörü Feridun Dirimtekin, iyi hakem olmadığını, kuıslar açıldığı halde kolay hakem yetişmediğini, hakemler vazifelerinı kat'î surette ıfa edemediklerini söylemiştir. Beden Terbiyesi mecmuasmda intişar eden bu beyanat üzerine futbol hakemlenmiz bir toplantı yaparak vaziyeti tetkik etmişlerdir. Bölge direktörü bir tarziye General Alan Brooke'un şek'inde bu beyanatı tekzib etmediği meziyetleri Sir Alan Brooke, orduda, sihirbaz takdirde hakemlerimiz badema hiç bir olarak tanmmıştır. Ve makineleştirme maçı idare etmiyeceklerdir. sahasında mütehassıstır. Britanya ordusunun en istidadh ve en kabiliyetli su Demirspor, Beykozu yendi baylarından biri olarak şöhret kazanBeykozla Demirspor arasında ikinci mıştır. 1940 temmuzunda, Lord Iran defa yapılan kupa maçı dün Şeref sahaside'in yerine, anavatan kuvvetleri baş sında oynanmıştır. Demirspor takımı kumandanı olmuş ve bu suretle, Fran 10 galib gelmiştir. sanın sukutundan az bir zaman sonra Mekteb voleybol maçları memleketi tehdid eden istilâ tehlikesine karşı Büyük Britanyamn müdafaa teşMektebler arasındaki voleybol maçkilâtının başma geçmiştir. larına dün Beyoğlu Halkevinde başlanGeneral DilPin teessürlü sözleri mıştır. Galatasaray Darüşşafakayı, BoSir John Dill, orduda gene kuman ğazçi Kabataşı, Şişli Terakki Ticadanlarm işbaşma gelmelerini öteden reti, Vefa İstiklâl takımlarını yenmişberi arzu ettiğini söyliyerek yeni ku lerdir. mandanlan övmüş ve şöjie demiştir: « Sevdiğim bir vazifeden derin bir esefle aynldığımı ilâve etmeme elbette hacet yoktur. Fakat, bu vazifeden aynlırken hiç bir kırgınlık duymadığımı söylemekle bahtiyanm.» Geçen sene askerlerimize toplanan kışlık hediyeler içmde (Türkiye köylil Vefat Büyük Reşid Paşa torunu Necmed ve işçi elbiseleri toptan satış yeri) müdin Generaloğlu dün Boyacıköy iske essesesinin imal edip uyğun fiatlarla lesinde ansızın vefat etmiştir. Bugün jattığı önü ve arkası boz şayaktan yaöfle üzeri Boyacıköyündeki evinden pılmış avcı yeleklerini bu sene de yapıp satmağa başladığmı memnuıüyetkaldınlacaktır. Allah rahmet etsin. le haber aldık. Soott'a bir mektub göndererek, AvruÜç lira gibi çok uyğun bir fiatla sapaya 10 sene sürecek bir harb için bir kuvvei seferiye yollamasınm. Birleşik tılan bu yeleklerden halkımızın, resml Amerika hükumetinin ilk düşüneceği ve nimresmî müesseselerimizin kolay tedbir olduğuna kani bulunduğunu söy lıkla temin edeblimesi için müessesa teşkilâtınm mühim bir kısmını tamalemiştir. M. Hoover. bu akşam radyoda söy men bu işe hasretmiştir. liyeceği nutuklann en heyecanlısını Bu teşkilât sayesinde haftada beş bin irad etmek tasavvurunda bulunduğu yelek teslimi mümkündür. Halkımıza nu da bildirmiştir. Bu nutuk, Şikago ve bu işle alâkadar müesseselere, müdan radvo ile nesredilecektir. essesenin adresini bildirmeği faydaiı buluyoruz. İyi Bir Bu akşam ŞARK Sinemasında «Arabacmın Kızı» Filnıinin meşhur yıldızı, son filmini takdim edecektir, Çok heyecanb bir mevzu... Bir kadın kalbinin romanı.. Bir ölünün yerine geçen bir kadın... B U. . . (İstanbul Sultanhamam trfaniye çarşısı No. 18 19 Türkiye Koylü ve İşçi Elbiseleri toptan satış yerı). Def in ve teşekkür Esbak Establı Âmire müdürü emekli süvari albayı merhum zevcim Şeref Batırm vefatı hasebüe 19/11'941 tarihindeki çarşamba günü Ayaspaşadaki aile yuvasından itibaren Eyübsultandaki aıle kabristanına kadar mera&imi tedfiniyesınde hazır bulunan zevatt muhteremeye ve bilhassa kıt'ai askeriye ile son vatan ve meslek kadirşınaslığı gösteren İstanbul Merkez KomutanUğına, İstanbul Belediyesine, Sıpahi OcaJına, yarbay Hilmiye ve gerek bizzat ve gerekse bilvasıta taziyelertni aldığımıs muhterem ehibbamıza aılece teşekkürlerimize gazetenizın tavassutunu rica ederiz. Merhumun zevcesi ve akrabalan Sahib ve Başmuhamn: VfNUS NAIJİ Umumî neytîyatt idate eden Yaz\ ı?te müdürü: HİKMET MÜVTF ÜLGEN Cumhuriyet Matbaan Muka YALAN I niçin söylüyor. Numaralı yerlerinizi evvelden techrik ediniz. Tel : 40380 İlâve olarak. RADİUM... İstihsali... Tesirleri . . .