18 Ekim 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

1 8 Birinciteşrin 1 9 4 Î CUMHURİYET SON Moskova harbi ve İstişare heyeti dünkü içtimaında sporcular Uzakşark buhranı için mühim kararlar verdi oskova harbi bütün şiddetile devam etmektedir. Alman kuvvetlerinin henüz şehirden 60 mil mesafede bulunmasına rağmen Moskova kendi cephesini kurmakta ve kat'î bir müdafaa için tedbirler almaktadır. Yabancı sefaretler Moskovadan aynlmaktadır. Sovyet hükumetinin Moskovayı tahüye ederek çekilmiyeceği, bilâkis burada sonuna kadar harbedeceği anlaşıhyor. Moskova, Paris gibi bir knrşun patlamadan düşmiyecek, bilâkis son derece şiddetli ve müthiş bir harbe sahne olacak, belki bu yüzden büsbütün harabiye uğrayacaktır. Müttefiklerin bu kaybı telâfî için gösterdikleri gayret ise henüz başlangıcında sayılabiiir. Çünkü Rusya ile ttıüttefikler arasındaki irtibatı temin eden en emniyetli yolu, esash bir surette işletmek için alınan tedbirler de, henüz ihzarî mahiyettedir. Anlaşılan, müttefikler Basra körfezinden baslayarak İranı geçen yolu esash ve sür'atli bir surette işletmek için yeni yollar yapmak için çalışmakta ve Avustralya fabrikalarının yetiştireceği raylardan istifade ederek bu işi başarmayı ummaktadırlar. Bu da yardımın bir hayli geç ve güç olacağını göstermektedir. Buna mukabil İngilizlerin bilhassa, Rafkasyaya karsı yapılacak harekâtla alâkadar olarak Alman kuvvetlerinin buraya hululüne mâni olmak istiycceği ve İran yolundan bilhassa bunun için istifade edeceği anlaşılıyor. Japonya buhranı: r (Baştarafı 1 inci sahifedfc) İptidaî madde fiatlannın ve diğer masrafların artmış olması yüzünden maliyet bedelleri eskisine nazaran kabarmış ve bunun zarurî neticesi olarak şarabm ve bazı av malzemesinin satış bedelleri yükseltilmiştir. Eğer maliyet bedelleri tenezzül gösterirse, o zaman bu zamlar tabiatile indirilecek ve eğer bugünkü maliyet bedelleri her Ankara 17 (Telefonla) Beden Ter üç sene bekledikten sonra, yeni k u l ü b ü hangi bir sebeble yükselirse, belki de bir miktar daha zam yapmak znecbubiyesi merkez istişare heyeti iki gün n s m m a m ü s a b a k a l a r a girebilecektir. dür yaptığı müzakerelerden sonra kuMüseccel sporculara lisans v e r m e k riyeti hasıl olacaktır. lüblerin ve sporcuların tesçil talimat için de şubat ve ağustos ayları tahsis Son defa yaptığımız tetkiklere nanatneleri ile esas talimatnaraesini kabul edilmiştir. Federasyonlar, y a p t ı k l a n spor zaran, likör, kanyak, şarab, bira satışetmiştir. Bu talimatnamelere göıe Be ların mahiyetine ve mev=imine göre lan geçen seneye nazaran mühim saden Terbiyesi teşkilâtı tarafından tertib yılacek miktarda artış göstermiştir. bu aylardan birini seçeceklerdir. İstişare ve idare edilecek müsabakalara girmek Bomonti fabrikasında işçilere yevheyetince kabul edilen m u v a k k a t b i r miyeleri 15 günde bir tediye edilmekisteyen sporcular, ordu mensubTarı ve mekteblüer de dahil olduğu halde tes maddeye göre d e nakil m u a m e l e l e r i u tedir. çil edileceklerdir. Gene bu talimatna m u m m ü d ü r l ü ğ ü n b i r emrile geçen ş u Şemsipaşa tütün deposu, Cibali fabmelere göre, sporcuların kulübden ku b a t t a n b e ı i m u a l l â k t a d u r a n sporcuların rikası, Çamaltl tuzlası, İzmir fabrikalübe geçmeleri muamelesi yalnız kânu 942 kânunusanisinde münakaleleri y a sında halen işçilerimiz parasız sıcak nusani ayında yapılacak ve bir defa pı'acak ve ilk lisans ayında da lisans yemek yemektedirler. kulüb değiştiren sporcu bir sene, iki de ları verilecektir. H e y e t y a r m futbol Mecidiyeköyündeki likör fabrikasının fa değiştiren iki sene, üç defa değiştiren müsabaka talirnatnamesini görüşecektir. kaldınlacağı meselesine gelince, likör imalâtını Bomonti fabrikasında yapmnnııuııııminillllllllllllllllinillllUülülllllllllllllllllıııınıın" magı kararlaştırdık. Tescil talimatnamesi Inhisar Vekili tetkiklerini anlatıyor Askerî vaxiyet I Sovyet harb tebtiği Alman harb^\ tebliği ' (Baştarafı 1 inci sahifede) manlarm son zamanlarda işgal ettiği Kalinin, Orel bölgelerinde, çeteler, yeniden fazla Alman öldürmüşler, cepane yüklü iki yüzden fazla kamyon yakmışlar, birçok köprü berhava eylemişlerdir. Kalinin cdvannda faaliyette bulunan bir müfreze, bir Alman alay karargâhını hezimete uğratmış, mühim vesikalar ele geçirmiş ve birçok cepaneyi berhava ederek 55 Almanı öldürmüştür. (Baştarafı 1 inci sahifede) nca Leningrad da bombardıman«»edilmiştir, Şimal kesiminde. tspanyol lejyonu teşekkülleri, muharebelere muzafferi yetle iştirak etmişlerdir. Cephenin diger kısımlarmda, hare kât. plân mucibince devam etmejçtedir. Diğer taraftan likör ve bira imalâtını tek bir müessesede toplamış ol maktan da amelî faydalar elde edeceğiz. Bazı Inhisar memurlarının bekledikleri tekaüdlük meselesi vardır. Memurların isteğini karşılamak için mevcui Tekaüd Sandığı kanunumuzu tadil eden bir lâyiha hazırladık. Ve bunu Büyük Millet Meclisine tevdi eylemek üzere İcra Vekilleri heyetine arzettik. Lâyiha memurları tatmin edecek şekildedir. Avrupa hududundaki yeni münakalât vaziyeti dolayısile gümrük muamelâtının b a a müşkülâta yol açtığı meselesi vardır. Şimdi bu nakliyat kısmen kaıadan yapılmaktadır. Nakliyata müşkü'ât çıkarılmaması içüı icab eden bazı ted birleri aldık. Bu hususta yeniden nakliyatı kolaylaştırıcı tedbirlerin alınmasma üzum olup olmadığını mahallinde teikik etmek ve neticeyi bildirmek üzere İ.=tanbul Gümrükleri baş müdürü ile Gümrük Muhafaza baş müdürünü hu duda gönderdim. Verecekleri rapor üzere alınması icab edecek başka tedbirler varsa derhal yapacağız.» Moskova önünde cereyan eden muharebenin azameti «Moskova, Almanlar tarafından kuvvetle kuşatılmışhr» Londra 17 (a.a.) Röyter ajansının diplomtik muhabiri yazıyor: «Moskova, Alman kıta'lan tarafından kuvvetle kuşatılmıştır ve hükumet merkezinin nakli mantıkî ve sevkulceyş bakımından iyi bir tedbir olacaktır. Zira, düşman tarafından doğrudan doğruya tehdi daltında bulundurulan şehrin İdaresi tamamen imkânsızdır. Birkaç hafta evel, evrakın ve diğer mühim vesikalann Moskovadan Kazana gönderilmiş olması, Sovyet hükurr.etinin, mutad basiretile, böyle bir nakle lüzum görmesi ihtimalini derpiş ettiğini gösterir.» Sovyet Rusyanın mühim bir buhranla karşılaştığı şu sııada Japonjada vuku bulan kabine tebeddülü geniş bir ehemmiyet kazanmakta ve bütün alâkadarlar vaziyeti en derin alâka ile takib etmektedirler. Anlaşılan yeni kurulacak Japon kabinesinde bilhassa militarist unsur hâkim olacak ve Japonyanın genişleme siyasetinin daha ileri götürülmesi istihdaf edilecektir. Alman malumata göre Prens Konoyrnin istifasında en müessir âmil, Japonya Amerika münasebetleri olmuşUmumî binalara ve abidelere tur. Amerika, Japonyanm ilaısadi abdinamit konuldu luka altuıa konması ve ona karsı asVişi 17 (a.a.) Sovyet ordusunun kerî tedbirler ahnması hususunda önajak olduğu için siyasî müna&ebat git vaziyeti, bütün cephede ve bilhassa Moskova cephesinde daha vahim bir şekil tikçe gerjinleşiyordu. almaktadır. Bir aralık Amerika ile Japonya araSovyet orduları Kalinin ve Kaluga smdaki ihtilâfları sulhan bertarat etmek bölgelerinden ric'ate devam edivorlar. için konuşmalar başlamışsa da neti Alman Hariciye Nezaretinde, Moskovace vermemiştir. Japonyayı iktısadî abnm açık şehir olarak telâkki edilmıyelukadan kurtarmak için her halde bir teşebbüse girişmek icab ettiği için Japon ceği beyan edilmiştir. Gelen bir habere göre Moskovada hükumeti bir karar vermek isteruiş. fakat Prens Konoye hükumeti bir fikir umumî binalara ve abidelere ioabmda üzerinde ittifak edemediği için istifaya havaya uçurulmak üzere dinamitler konulmuştur. mecbur olmuştur. Rus gazeteleri, halkı, vahim hâdkeDemek ki yeni Japon hükumeti her lere hazırlamaktadır. Pravda gazetesi tcyden önce bu vazife ile karşüaşacak yazdığı makalede diyor ki: ve bu karan verecektir. «Moskova doğrudan doğruya tehlikeJaponya hükumetinin üçler paktı si dedir. Rus milleti tehlikeye cesaretle yasetine tamamile uygun bir karar ve bakmaktadır.» receği muhakkak olduğundan, UzakMoskovadaki bütün sefaretler şark, tam manasile büyük bir hâdise, şehirden ayrıldı belki de büyük bir harb ihtimali ınüvaNevyork 17 (a.a.) Ofi: Amerikan cehesindedir. ajanslarına gelen son haberlere göre, Bu hâdiseyi önlemek için teşebbüsler Moskova etrafında şiddetli muharebeviı ku bulup bulmadığı belli değildir. ler cereyan etmektedir. Stalinin Mos Fakat vaziyetin vahim olduğu sarihtir. kovayı serbest şehir ilân edeceğine dair Bu yüzden İngiltere, Amerika, Rus hiç bir emare yoktur. ya, Felemenk Hindistanı, hattâ Çin araDiğer cihetten ögrenildiğine göre. Asında mühim bir siyasî faaliyet göze merika sefiri Steinhardt, kordiploma çarpmakta ve melhux bir Japon teca tiğin heyeti umumiyesi ve Hariciye KoSovyet vüzüne karşı bu devletlerin elbirliği miserliği memurlarile birlikte yapmalan için zemin hazırlanmaktadır. hükumet merkezinden ayrılmıştır. Bu zemin hazırlanabildiği takdirde UStalin ile komünist liderleri şehrin zakşarkta Japonyaya karşı büyük bir müdafaa işlerini sevk ve idareye devam blok kurulmuş olacak ve Japonya, Çin etmektedirler. den başka Amerika, İngiltere, Rusya ve Felemenk Hindistanma karşı hareket he götünnez. Çünkü Uzakşarkın en ıstırannda kalacaktır. Fakat Rusyanın kuvvetli devleti odur. A'/rupada müşkül bir vaziyete düşmüş Hâdiseler bu mecrayı takib ederse, olduğu bu sırada Uzakşark t a da harbe harb tam manasile dünya harbi mahigirmeyi göze alması, ayn bir mesele yetini almış ve yer yüzündeki bütün teşkil eder. büyük devletler birbirile en büyük müJaponyanm Uzakşarkta bütün bu dev cadeleye girmiş olurlar. letlerle uğraşacak vaziyette olduğu şüp Stokholm 17 (a.a.) Ofi: Şimdi Moskova etrafında başlayan muharebe, şümulü itibarile, şark cephesinde şimdiye kadar görülea bütün muharebeleri gsride bırakmaktadır. Bu muharebe, milyonlarca askerin iştirak ve bütün Moskova halkının müzaharet ettiği muazzam bir vuruşma manzarası almakUdır. Kaluga Orel Tula bölgesinde en aşağı 2030 Alman fırkasının harbe iştirak etmekte olduğu ve bunların, Moskovayı, cenubdan çevirmeğe teşebbüs ettikleri söylenmektedir. İsveçli askerî mütehassıslara göre, bir hafta süren hücumlardan sonra ordularm tekrar toplanmasını temin ve cephe gerisi hizmetlerile iaşe işlerini yeniden tanzim etmek üzere, Alman ileri ( Bas tarafı 1 inci sahifede ) hareketi yavaşlamıştır. Diğer taraftan, Bahriye Nezareti erkânma göre, bu hava şeraitinin düzelmesi çok büyük bir hava faaliyeti yapılması imkânını ver hal, Kemeyin bir İngiliz torpitosu zannedllmiş olması ihtimalini ortadan miştir. kaldırmaktadır. Bundan başka, Finlandiya kıt'aları, Hâdise Amerikan müdafaa Murmansk demiryolu istikametinde ayn bölgesinde olmuştur ayn altı noktadan ilerlemektedirler. Hydpark 17 (a.a.) Ruzvelt, Ker Çember içindeki Rus kuvvetleri neyin torpillenmesi hâdlsesinin, sarih Berlin 17 (a.a.) Briansk'ın şarkuısurette Amerika müdafaa bölgesinde daki cebde çember içine ahnmış olan vukua geldigini söylemiştir. Bolşeviklerin imhasma, 16 birinciteşrinRuzveltin telâşı de de devam edilmiştir. Sovyet kuvvetlerinin bakiyeleri kendilerini nevmiVaşington 17 (a.a.) Reis Buzvelt, dane müdafaa etmekte ve ağır telefat bir Amerikan harb gemisinin torpülenvererek hep muvaffakiyetsizlikle, şavka mesi hâdisesi münasebetile biraz telâş doğru Alman kıskacını yarmağa çalış etmiştir. mcktadırlar. Greer hâdisesinde olduğu gibl fcorsanlara karşı ateş açılması emri verüDonetz havzasında çembere miş olup olmadığı sualine Reis Ruzvelt, alınan kuvvetler Bahriye Nezareti tarafından verilen eBudapeşte 17 (a.a.) Macar telgraf mirlerin usulü dairesinde tatbilt ediaiansı bildiriyor: leceği cevabını vermiştir. Azak denizi boyunca yapılan hare Gazetecilerin bütün gayretlerine rağkellerde Donetz havzasmı müdafaa et men Ruzvelt, bu torpillemek hadisesimekte olan Rus kıt'alarmın etrafmdaki nin yeni bir korsanlık hareketi olduğu çember gittikçe daralmaktadir. Mütteük hususunda bir fikir izhanna lüzura kuvvetler Rusların sahille olan irtiba görmemiştir. tını kesmişlerdir. Rus kıt'aları ancak Taganrog'a yakın bulunan koyun kısa rında süngü ve el bombası muharebeleri yapıldı ve pencerelerden ateş eden çetebir kesimini elde bulunduruyorlar. ciler, saklı bulundukları yerlerden çıOdesa nasıl işgal edildi? Odesa 17 (a.a.) Stefani ajansının kanldılar. Teslim olmakta en geç kalan sureti mahsusada giden muhabiri bildi Lıman mahallesinde şiddetli muhare beler cereyan etti, gece kararırken riyor: Bardağı taşıracak bir damla daha ! ömer Riza DOĞRUL Fecrin ilk ışıklarile beraber, dördüncü Rumen ordusu İle Alman kıt'alan, Odesa müdafaa hattmın şimali garbismden ve şarkından gelerek, şehre hücum etmişlerdir. Düşman, şiddetle mukavemet etmekte idi. Sabahın onunda ağır bataryalarla «menzili uzatınız> emri verildi. Rumenler ve Almanlar geçtiler, şehrin âkıbeti taayyün etmişti. Saat 16 da, Alman ve Rumen piya^esi, müdafaa hattında açılan geniş iki gedikten içeri atıldılar. Bir müddet sonra şehrin bütün varoşları işgal edilmişti. Bütün öğleden sonra şehrin sokakla şehir baştanbaşa müttefiklerin elinde idi. Rumen makamatı, ahaliyi tevzi işini tanzim etmektedirler ve mütehassıs ekipler, Bolşevikler tarafından çıkarılan müteaddid yangınları söndürmeğe başlamışlardır. Batırılan gemiler Berlin 17 (a.a.) Baltık denizinde veya Karadenizde 27.400 tonluk yedi So^et gemisi batırümış ve 63.500 tonluk 16 gemi hasara ugratılmıştır. Yekun itibarile 1 1 0 ilkteşrin arasmda batmlan düşman gemilerinin tonilâto miktarı 55.400 dür. Otelin kapıcıana koştum, ayni gün, akşam tre.ıile hareket edeceğinu söyiedım. Şimdi, aotıe etmek lâzımdı; eşyamı hazırlamama yardjm etmesi için, zile basıp oda hız.îıet<;ısi kadını çağırdım, çünkü vakit yaklaşıyordu. İkimiz, alelâcele, bavullaıa elbiseleri ve ufaktefek cş>ayı yerleş'arirken, bu sürprizin nasıl bir şey olacağıuı, önceden tasavvur ediyordum. Onu trene kadar götürecektim. ^• Son dakikada, tâ en son dakikada, o fcana ebediyen veda etmek üzere eîini uzattığı zaman, o gece, erteci gece, beni Tercüme eden: Hamdi Varoğlu aızu ettiği müddetçe kendisile kalmak üzere, bu hayretler içindeki delikanhnın her saniye, muhakkak bir teehhür de bire, holün ortayerinde asılı duran duvar peşinden, birdenbire vagona girecektim mekti. Fakat, nezaketen, onu, bir an saatine baktım. Yediyi yirmi geçiyordu, Damariarımda, saadet ve heyecan do için olsun, dinlemeğe ve sözierine cevab tren yediyi otuz beş geçe hareket edecekti. Birdenbire bir hamlede, ümidsiz lu sarhoşluğa benzer bir şey kaynıyor vermeğe mecburdum. Kuzinim: kalmış bir insanın haşin lâkaydisi ile du; esvabları bavullarıma doldururken, oda hizmetçisi kadının hayretten ağ yatağa yatmalısımz, diye ısrar e elimi kuzinime uzattım, başka hiç bir zmı açık bırakan ani bir şekilde, yüksek dıyordu; besbelli nöbetin var. izahat vermeden: kahkahalar atıyordum. İyiden iyiye hisDediği belki de doğru idi; çünkü, şa Allaha ısmarladık, gitrnek mecbusediyordum ki, aklım yerinde değildi; kaklanmın, son derece şiddetle attığını riyetindeyim. dedim. hamal, bavulları eline aldığı zaman, yü lussediyordum ve bazan, gözlerimin öVe onun mephut bakışlarına kulak züne, önce hayretle baktım; ruhum he nünden, bayğınlığm yaklaştığını haber asmadan, arkama dönüp bakmadan, hizyecanla dolup taşarken, müspet şeyleri veren mavi gölgeler geçiyordu. Fakat, düşünmek bana çok zor geliyordu. inkâr ediyor, kendisine minnettar gibi metkârlann mütehayyir nazarları altınVakit yaklaşıyordu; saat altıya ya görünmeğe çalışıyordum; bir yandan da, da, sokak kapısma seğirttim ve sokağa kındı, trenin hareketüıe ancak yirmi her söylediğim söz vücudümü ateş için çıkınca gara doğru koştum. Garda, bağajlarımın başında beni dakika kalmıştı. Delikank, bana müsa de bırakıyordu; elimden gelse bu çok ade ettiği müddetçe seyahatinde ken yarsiz şefkati bir tekme İle defedecek bekleyen hamalm telâşlı telâşlı el saldisine refakate karar verdiğim için, ar tim. Fakat müz'iç kadın bekliyor, bekli ladığını görünce, vaktin çok dar odığını, tık ayrılığa veya vedaa gitmediğimi yor. hep bekliyordu. Bana kolonya ver daha uzaktan anladım. Demir parmakdi, şakaklarımı bizzat oğuşturmak is lıkh kapıya doğru, deli gibi atıldım, fadüsünerek teselli bılluyordum. Hamal, bavullarımı aldı; ben de he tedi; ben dakikaları sayıyordum, aklım kat memur beni durdurdu, Biletimi alsahımı ödemek için otelin kalem odasma hep o delikanhnın hayalile dolu idi ve mayı unutmuştum, ve, buna rağmen, koştum. Kâtip, paranın üstünü veriyor bu azab verici ihtimamlardan kurtulmak trene kadar gitmeme müsaade etmesi du ve ben otelden çıkmak üzereydim ki. için, her hangi bir bahane arıyordum. için, memuru adeta sert sert iknaa çabir el, yavaşça omuzuma dokundu. İr Endişem arttıkça, halim, kuzinime daha lıştığım sırada, tren hareket etmişti bile. şüpheli görünüyordu. Nihayet, odama kildim. Uydurma baş ağnmı merak eden kuzinim, beni görmeğe gelmişti. Gözle pidip yatmağa, beni adeta huşunetle Vağonlardan birinin penceresinde, hiç olmazsa bir bakış, hiç olmazsa bir veda rim karardı. Bu kadmdan nasıl kurtu rıecbur etmek istedi. İşareü, bir selâm görebilmek için, sabit lacağımı cidden bilmiyordum. Geçen O zaman, bu ısrarlar arasuıda, birden Bi r kadının 24 saati L C Yazan: Stefan Zveig •(f Edebî tefrika: 24 > bir nazarla, bir müddet vücudüm titreyerek baktım. Fakat tren sür'atle uzaklaştığı için, onun yüzünü görmeme artık imkân yoktu. Vağonlar, gitgide hızlanarak uzaklaşıyordu ve bir dakika sonra, kararan gözlerimin önünde, siyah ve dumanlı bir buluttan başka bir şey kalmadı. Orada, Allah bilir ne kadar zaman taş Peştede 5 casus idam edildi kesilmiş gibi kalmış olacağım ki, hamai, Bir muallimimizi kaybettik General Weygand Viside Budapeşte 17 (a.a.) Dün, Ujvidekbir kaç defa beyhude yere bana ses te ecnebi bir devlet hesabına çahşan Ögretmenler Yardım cemiyeti reisllVişi 17 (a.a.) General Weygand, lenmiş, neden sonra koluma dokunmak beş casus idam edilmiştir. ğinden: dün öğleden sonra Vişiye gehniştir. cesaretini göstermişti. Bu son hareket, Cemiyetimiz azasından Silivri Akvibeni korkudan sıçrattı. Hamal, bavulran köy okulu öğretmeni tsmail Dünlerı otele mi götürmek icab ettiğini sordan aramızdan maalesef ebediyen kay» bettik. Kederli ailesine ve sayın arkai du. daşlara taziyelerimlzi sunarız. Kendimi toplamak için bir kaç dakika vakit sarfettim. Hayır, imkân yoktu. Bu Nikâh merasimi gülünç ve haddinden fazla telâşh gidişŞurayi Devlet reislerinden Saffet ten sonra bir daha otele kat'iyyen döTuncaym kızı Bayan Vedia Tuncayla nemezdim, esasen arzum da bu idi. BiAnkara Dil Fakültesi ilml yardımcısı naenaleyh, bir an evvel yalmz kalmak İhsan Bozkurtun nikfthlan, dün Beyiçin, eşyamı emanet odasma vermesmi oğlu Belediyesinde, güzide davetlilej hamala söyledim. huzurile icra edilmiştir. Gene çifte saa« Tasarruf Bonosuna yatmlan para eksihnez. artar; size bir Neden sonra, mütemadiyen değişen detler dileri2. yılda % 6 peşin faiz getirir. kalabalığın, hole dolan ve sayısı yavaş yavaş azalan şamatacı insanlarm ortaŞehir Tiyatrosu temsilleri sında düşünmeğe yeltendim. Öfkenin, Tecebası Dram Kısnımda Tasamıf Bonolan. bütün bankalarla şube ve ajanslarında, Millî esefin ve ümidsizliğin verdiği bu kor Bu akşam saat 20.30 da Piyangonun resmî satış gişelerinde, banka bulunmıyan kunc ve elemli fikri sabitten kurtulmak H A M L E T yerlerde Malsandıklaruıda satılmaktadır. çarelerini \'üzuhla araştırmağa çalış5 perde tım. Çünkü, ne yalan söyleyeyim, bu Hiç bir vergi ve merasim voktur. Her keseye elverişlidir. son telâkiyi, kendi hatam yüzünden kaİstiklâl caddesinde Komedi kısmrnda Paranızı istediğiniz anda gene parava çevirmenız kabildir. Bugün eündüz 14 te çııdığımı düşündükçe, bütün benliğim Arttırma ve eksiltmelerde satış kıvmeti üzerinden teminat Ç O C U K O Y U N U yakıcı ve zalim bir ateşle kavruluyordu. olarak kullamhr. Bu akşam saat 20.30 da Vücudüme, daima daha yaman bir şe KİBARLIK BUDALASI kilde giren bu narı beyza halinde 5 perde kızdırılmış çelik parçası canımı öyle ya;ıyordu ki, neredeyse haykıracaktım. ÜSKÜDAR HÂLE SİNEMASI A r a b a c ı n ı n K ı z ı (Arkası var) D Ü N Y A S K A ilmem yalan, bibnem gerçekî Hoca merhum bir gün Timur ile birlikte bir hamnm âlemi yaparken, Timurun şu suali soracağı (Baştarafı 1 inci sahifede) haza, askerî haberlerin ketumiyeti ha gelmiş: Abnan ve Rumen kıt'alan şimdi ser ricinde sızan havadisler Moskovada buh Hoca! Şu halimle ben kaç akçe best kaldıkları cihetle Prekop berza ranın en had safhasma eriştiğine delâlet ederim? bının zorlanmasına ve harekâtın Kırım etmek suretile muhasaranın şiddelini Nasreddin Hoca, Tünuru bâr iyice da da birdenbire inkişafına intizar olu aynca ispat etmektedir. İngiliz askerî süzdükten sonra: heyeti de dahil olmak üzere ecnebi senabilir. Yirmi akçe edersiniz şahım! faret heyetleri şehri terketınişlerdir. Leningrad muhasarasmda Sovyetlerin Sovyet hükumetinin de Kazan ve SoınaDemiş. Hocanın lâtifelerine kızmıyan lehine değişmiş bir şey yoktur. Bilâkis raya nakledildiği, yahıız Stalinle müda Timur, mülâhazada bulunmuş: şehirtieki askerî hedeflerin Aimaıı ağır faa komitesinin merkezde kalarak ha Aman Hoca! Pek cimri davrandın! toplannın daimî ateşi altına alınmış ol rekâtı sevk ve idareye devam ettikleri Yalnız belimdeki peştimal yirmi akçe masından çemberin da'ıa da riaral bildiriliyor. Şehirde sokaklar istilıkâm eder. dığı ve Rus hava müdafaasının zayıfla haline getirilmiş, eli silâh tutan herkes Hoca da: dı?ı manası çıkar. Harekâtın bu şekilde hizmete çağınlmıştır. Bu manzara Sov Tamam! Ben de zaten ona paha göre Leningradm mukadderatı Mosko yetler Birliği ordulan kadar halkın da biçmiştim, cevabını vermiş. vanınkine bağlıdır, demekte pek de ha memleketi son damla kanına kadar müBenimki öyle değil. Çoktandır ,ama ta olmıyacaktır. dafaa azmini gösteren ve takdirlerc şa çoktandır semtime uğramıyan dostum Şunu da ilâve etmek lâzımdır ki şi yan olan yüksek misallerle doludur. Fa Kantoron dün çıka gelmez mi? Ooo! Hoş geldin, safa geldin! Ha, nır>idek" Fin ve Alman kıt'aları dahi kat, Moskova bölgesinde bulunan Rus ilerlemeğe devam edivorlar. Ladoga ordularile hava kuvvetleri, müdafaa im ben sana dargındun sâhi; konuşmıyaOnega gölleri arasında beklenmiyen bir kânlanndaki kudret ve mukavemet caktım. Neden? cephe sarsmüsının, Leningrad şarkın nispetini kaybettikleri takdirde, bu ba Neden olacak? Aylardanberi gödan da tehlikeli bir cenah tehdidi mey zırhklar belki de beş milyonluk koca ründüğün yok! Bir kusur mu ettik; nedana getirmesi gayrimuhtemel değildir. şehrin tamamile yakıhp yıkılmasından dir bu vefasızlık? Merkez cephesine dair haberler, ol başka bir netice vermiyecektir. Bu se Öyle değil kuzum; öyle değil! Hebebledir ki Moskova çevrimini müda dukça vuzuhsuzdur. Sovyet membalale bir dinle! nndan gelen malumat Viazrıa bolgv faa eden Timuçenko ordulannın bu çün Buyurun! kü vaziyetini Budienni ordulannın Kiyef sinden yüklenen Alman taarruzunun Ben yazlığa gitmiştim... durakladığını. fakat Kalininden inen taz önlerindeki durumuna benzetenleri hak Hep gittik. su buunak güç oluyor. yikm devam ettiğini bildirmektedir. Vi İyi ama, ben Yakacığa gittim ve aran kesiminde büyük bir imna mey Moskova ile Leningrada yapılan agır şehre inmedim; onun için sana geledan muharebesini yeni bitiren Alman ve devamlı hava taarruzlanmn delâlet medim. Canım, hiç de mi inmedin? Teleordulannın zırhlı ve motörlü kıt'alarını ettiği büyük mikyasta taarruzlann ge[on da mı edemedin? Moskova önlerine sürdükten sonra, yeni cikmiyeceği zannolunur. Cenubdaki Alman ordulan Kafkasya Ettim ama, doğrusu ne gazetelerle, yı;ır.ak!ara göre yeniden topianma vaşimali ve Hazer istikametini tiıttuğu bir ne gazetecilerle, temas etmek istemedim. ziyetinde olacağı tabidir. sırada Timuçenko ordulan da Mosko Kafam dinlensin diye! Erians Kaluga dzerınden bir hamva bölgesile beraber kısmı küllisini Haaa! Grev yaptın, desene! lede Moskovaya erişmiş bulunan ordukaybederse hangi kuvvetlerin nerede Onun gibi bir şey. O sebeble gelarla beraber her halde muazzam mik yeni müdafaa mevzileri tutabileceğini lemedim. Yoksa vallahi, riya olmasın, tarlara baliğ olan bütün bu kıtaat el hesablamak elimizdeki malumaîa isti seni kardeşimden fazla severim. bette bir ikmal ve yeni mevkilerinde naden bizim için mümkün değildir. Hangi kardeşin? tanzim merhalesi geçireceklerdir. Maa* ** Yani, kardeşim yok ama, olsa ondan fazla severdim. Tesekkür ederim beni namevcud kardeşinden fazla sevmekte oluşuna! Neyse, uıatma! Kabahatlisin! Bu işi tas[iye etmemiz için en aşağı bir ziyafet (Baştaratı 1 inci salutede) isterim! (Baştarafı 1 inci sahifede) Hay hay! Eti sen bul! Ziyafeti rafından kurulması mühim bir hâdise çeyrek devam eden toplantı haldunda teşkil etmektedir. Bir senedenberi Ko büyük bir ketumiyet muhafaza edıimek benden. O nasıl şey öyle? noye kabinesinde Harbiye NazırUğı İfa tedir. Hariciye Nazın Cordell Hull beyaz Ne yapalun kardeşim! Et bulamaz. etmekte olan General Toyo'nun kabüıesi tamamile asker ve amirallardan terek saraydan çıkarken gazetecilere beya sak, Ibrahim Pcygamber gibi oğlumı kesecek değilim ya! küb edecektir. Bu da, Askerler Japon natta bulunarak demiştir ki: « Her türlü ifşaatı şiddetle menet Senin oğlun var mı? yada idareyi ellerine alıyor demektir. Yani olmu» olsaydı demek isüyo(Ankara Radyo gazetesi) tim.» Nazır toplantı hakkında beyaz sara rum. Yeni kabine hakkında tahminler yın resmî bir tebliğ neşredeceğinden Yahu, sen ba gün hısım akrabana Tokyo 17 (a.a.) Toyo bu akşam, şüphe ettiğini ilâve etmiştir. amma kıyıyorsun be! Günahtır çocukkuracağını ümid ettiği kabinesi için isBir toplantı daha yapılması muhtemel lara! Bu kadar znlüm etme! tişareler yapacaktır.. Toyo, yeni kabine olup olmadığı sualine Hull şu cevabı Şakayı bırak! Et meselesi mühimiçin ordunun müzaharetini istemektedir. venniştir: dir. Balıriyenin, kabineye, ordu ile birlikte • Derhal bir toplantı daha yapılması Daima mühimdir, lâkin bana göre iştirak etmek üzere talimat aldığı zan lâzımdır.» değil! nediliyor. Yeni başvekil, aradığı gibi bir Demek ete perhizsin? Toplantıya iştirak eden diğer zevat da Hariciye Nazın bulamadığı takdirde, ayni sukuru muhafaza etmişlerdir. Hayır, etliye sütlüye karışmak isbaşvekâletle birlikte belki bu nezareti de tenıem. Ruzvelt HydePark'a gitti deruhde edecektir. Ama senin zanaatin bu perhize müVaşington 17 (a.a.) Ruzvelt, BeraToyo, kabinesini teşkil ettikten sonra, berinde ödünç verme ve kiralama prog said değil ki! sanıldığına göre Vaşingtonla olan mü ramırun idarecisi Harry Hopkins olduğu Kim demiş onu? Affedersin. Bugnn zakereleri Japonyanm memnuniyeüni halde hafta tatilini geçirmek üzere gazetecilikten daha mutedil, yani kimmucib bir şekilde neticelendirmek üzere Hydepark'a hareket etmiştir. 'aca (neutre) bir meslek var mı? Ne son bir gayret sarfedecektir. Felemenk Hindistanı müdafaaya ekşiyiz, ne tatlı! Haricî siyasette bahriyenin Çamlıca suyu gibi.hazır oynıyacağı rol Hah! Onun gibi haflfiz! SanFrancisco 17 (a.a.) Ruzvelt taTokyo 17 (a.a.) İmparatorun baş rafından Felemenk Hindistanma gönde Et işinden bahsedeceğim. müşaviri Marki Kido tarafından içtimaa rilmiş olan Doktor Grady, Japon ka Hâlâ lâtife etmek istiyorsun! davet edilen eski başvekiller konferan binesinin istifa etmesinin pek tehlikeli Lâfımı bitireyim... sı sarayda yeni başvekilin iştirakile bir vaziyet ihdas etmiş olduğunu beyan Bitİr. toplanarak Hükümdara tavsiyelerde etmiştir. Senin anlayacağın şu: Koyunlar, bulunmuştur.. Yeni kabinenin teşekkü:eleblerin sözünü dinleyip mezbahaya Mumaileyh, İlâveten demiştir ki: lünde ve haricî siyasette Japon bahri« Felemenk Hindistanı hükumeti, ıığramaz olalı, sığır eti 65 kunışa çıktı. yesinin ehemmiyetli bir mevki işgal et bana her şeyi gösterdi. Bu hükumet her Öküzün hiç bir zaman bu derece pameğe davet edildiği anlaşılıyor. halılandığı görülmüş değildir de... Sen ihtimale karşı hanr bulunmaktadır.» de öküz olsaydın para ederdin demek Amerikan ricali vaziyeti istedim. ' tehlikeli görüyor Teşekkür ederim kardeşim! Ne yaVaşington 17 (a.a.) Ofi: Dün öğleden sonra Ruzveltin riyasetinde yapılan palun; ba fırsaü da kaçırdık. B. FELEK mühim toplantıda Japonyadaki kabine (Baştarafı 1 inci sahifede) buhranile Rus cephesindeki vaziyet göTeşekkür Guy la Chambre, Jaconet Bourasol rüşülmüştür. Allemizin, doBtlanmızın büyük. kada mevkuf kalacaklardır. Amerikan zimamdarlarının büyük Mareşal Petain, harb esnasında mu Okyanusun vaziyetile alâkadar askerî yıblarından ve herkesin çok sevdiği avini bulunduğu son Başvekil Paul ve bahrî tedbirler almaları beklenilmek HUmi Alemdann cenaze töreninde bulunan muhterem zevata, evimize kadar Reyno ve Dahiliye Nazın Mandel de tedir. gelip bizleri teselli eden, telefon, telmüebbeden bir kalede hapsedileceklerKongrenin siyasî mahfillerinde. Uzakgraf, mektubla taziyelerini bildiren akdir. şorktaki yeni vaziyetin vahim olduğu Mareşal Petain, bu hükümlerin kat'î müttefikan teslim edilmektedir. Hüku •aba ve dostlarımıza teşekkür ederiz. Pederi Veli Alemdar, anneleri. karolduğunu ve hiç bir veçhile değiştirüe metin mutad sözcüsü âyandan Hill dedeşleri, amcalan ve reîikaa miyeceğini bildirmis.tir. Mareşal Petain miştir kl: bu münasebetle neşrettiği beyanname« Vaziyet ciddî görünüyor. Çünkü sini şu cümlelerle bitirmiştir: Mevlid Japonlar Rusyanın yıkılacağını ümid «Bu karar, Fransanın en buhranlı ederek Siberyaya taarruz etmek ister Eşim ve babamız Hasan Tahsin Berdevirlerinden bîrinin sonunu teşkil etgibi görünüyorlar. Bu hal Amerikanın kerin ruhuna ithaf edilmek tizere 19/10/ mektedir. Yaşadığımız devirde herkes müdahalesini icab ettirecektir.> 941 tarihine musadiî pazar günü Tesmes'uliyetini yüklenmelidir. Ben bunun Gemiler süâhlandınlıyor vikiye camiinde öğle namazmı müteamisalini veriyorum ve bana düşen mesVaşington 17 (a.a.) Mümessiller kıb Mevlidi Nebevl kıraat olunacağınuliyeti kabul ediyorum. Size kat'î olarak şunlan söylüyorum: Meclisi, Birleşik Amerika ticaret gemi dan arzu edenlerin ve bilhassa merhuİhanete uğradınızsa emin olunuz ki, lerinin silâhlandırılması tedbirine mü mu sevenlerin hazır bulunmasım sayteaUik kanun maddesini tasvib eyle gılarımızla rica ederiz. bundan sonra aldatılmıvacaksınız> Hasan Tahsin Berker aüesl Moskova muharebesi Ne iderik? Japonyada askerî kabine kuruluyor Amerikada birdenbire telâş arttı Fransayı hezimete sürükliyenler PARANIZI HARCANAKTAN, ÇARÇUR EDİLMEKTEN KURTARINIZ Tasarruf Bonosuna yatırınız Bir Tasarruf Bonosu ahnız