14 Ekim 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

T4 Birmcitesrin 1941 SON 1 A B E F2 L Ankara 13 (Telefonla) Millî Korun ve un bulundurmak salâhiyeti verilmiş(Bastarafı 1 inci sahifede) hareketler hazırlarken Azak denizi şima kanununun 13 üncü maddesine müs tir. Bu hizmetin ifası için Koordinasyon nubdan yüı iiyebileceklerdir. Almanlar, malindeki ınıntakayı düşmandan temizeniden Ticaret Vekâletine mahallî idarî kararile Ticaret Vekâletine 500 bin liralık her iki mevkide düşmanın müteaddid lemeğe çahşıynrlar. Dünkü tebüğe göre makamlarca gösterilecek lüzum üzerine miitedavil bir sermaye tahsis olundu. ordularını ilk çeviren zırhlı, mekanik ve yeni bir Sovyet fırkası burada sıkıştılmanyanın son biiyük taar/e vilâyet iaşe heyetlirinin muvafakati Vekâlet, bu iş için vilâyfetleri veya mamotörlü fırkaları çoktan piyadelerle de rılarak imha edilmiştir. Bundan Almanruzundanberi en çok konuile sarfedilraek şartile ekmeklik hububat hallî belediyeleri tavzif edebilecektir. ğiştirmiş ve seri kuvvetleri ^eniden lar 1100 esirle 33 top almışlarmış. 33 fırşulan mesele, Ingilterenin, düşmanın takibine saldırmış bulunııyor ka takriben bir tümenin topçu kuvvetiRusyaya yardım ve netice itibarile harlar. Fakat bunlar arkadan büyük piyade dir. Fakat esir edilenler çok azdır. O bi kazanmak için, Alman Rus harbinkuvvetlerile beslenmeden yeniden l>ü halde cenubdaki Sovyet tümenlerinin den istifade ederek Avrupa karasına >uk yarmalar yapamazlar. Bahusus müteaddid muharebeler sebebile tamabiiyük bir ihrac hareketi yapmak farsaSovyet kıt'alannın oldukları yere sap mile kuvvetten düştükleri anlaşılabilir. tını kaçınp kaçırmadığıdır. laııdıklarını ve inadla muharebe ettik • Almanların cenubdaki maksadlan İngilterede ve Araerikada bu mesele lerini biliyoınz. şimdilik aşağı Dinyeperle aşağı Donez uzunuzadıya münakaşa edilmckte, halta (Bastarafı 1 inci sahifede) (Bastarafı linci sahifede) Elhasıl Almanların, Moskova üzrnne arasmdaki Azak denizi sahillerini düştelgraf haberlerine göre, Avam Karaa aeler, gittikçe artan bir şiddetle devam buşkumandanhğının hususî tebliği: b&yük hareketleri Viyazma ve Birjansk mandan temizlemek. Rostov'u alarak rasında, bu bahse ehemmiyetle temas tmektedir. Briansk ve Viazma meydan muhareMoskova ile irtibatmı ta mahsur kuvvetlerin imha ve esareUe Kafkasyanın ediLmcsi ihtimalinden bahsolunmaktadır. Alman komutanlığı, muharebeye duf belerinde Alman kıt'aları tarafından ariııo bağlı kalmaktadır. Almanların yap kesmek, Harkofu sarmaktır. Merkezde Alman Rus harbinin başlamasından .adan yeni birlikler göndermekledir. lınan esir miktarı 350 bini aşmıştır. Esir mak ıstiyescekîeri plân mevdandad>r: ise Ahnanlann maksadı Moskovayı zapberi bu meselenin ileri sürülmesine se Düşman cephenin bir kaç kısmında aded miktarı durmadan artmaktadır. Moskovayı garbında, şimalinde ve ce tetmek değil, burasını etrafındaki kuvbeb, Almanyanın ancak karada yenile üstünlüğünü elde ederek insan ve teçMahsur Rus kıt'alarının huruc tıubuııda bulunan Timoçenko'nun müıe vetlerle beraber çevirip kuşatmakiır. bileeeğine ve karada yenilmesi için de lizat itibarile çok büyük kayıblar panahareketi akim kaldı baki kuvvetlerile birlikte kuşat'naktır. Fakat Sovyetler ne yapacaklardır? Biziki cephede harbetmesi icab ettiğine sına kıtalarımızı tazyik ve müdafae Berlin 13 (a.a.) D.N.B. ajansının A'manlann bu plânda muvaffak o'malavı ce onlar Harkof'un ve Moskovantn ne dair hasıl olan kanaattir. evzilerimizden bırine nüfuz etmeğe bildirdiğme göre Brianskta husule getiiçin evvelâ yukarıda dediğimiz gibi Vi kadar ilerilerinde nekadar çok inadla Almanyanın şimdiki biiyük harbde en ;uvaffak olmuştur. Almanların şiddetli rilen ceblerde çember içine alınan Sovyazma ve Birjansk'taki kavvetîeri.nin mukavemet ederlerse o derece tehlikeye büyük muvaffakiyeti, daima tek cephe sarruzları kıt'alarımızın çetin mukave yet kıt'aları dün kendilerine şarka doğru serbestleıneleri ve sonra Mojkovaya düşerler. Çünkü bu suretle sarılmağa ve de harbetnıesi, düşmanlarını teker te metile karş;lanmaktadır. Snnlensk caddesi boyunca cepbeden de çevriLmeğe maruz bulunurlar. Sovyetler bir yol açmak için nevmidane teşebbüsker avlaması ve teker teker yıkması idi. Henüz tamamlanmamış olan malumata erde bulunmuşlarsa da her defasmda ğil Kivef ve Leningradda yapıldığı gi bu mevkilerden umumî ricati Viyazma Onun umulmıyan bir anda Sovyet Rııs ;öre, 12 ilkteşrinde cereyan eden şid Alman topçusunun mania ateşile gsri bi. ıızaklardan yanlara ve ger'ere yürü ve Birjansk civarında mahsur kuvvetleya ile harbe tutuşması, Avrnpa karaşı ietli muharebelerde takriben 90 Alman lüskürtülmüşlerdir. Sovyetler pek ağır meleri lâzımdır. Bu sebelbe Viyazma ve rin tamamile esareti zamanına kadar taharieinde kalan biricik düsmanı İn^ilte ankı, asker ve cepane yüklü 270 ksm zayiata uğramışlardır. Birjansktaki kuvıetler serbestlemcden lik ettikleri takdirde geç kalmış olacakre için harikulâde bir fırsat teşkil edion, muhtelif çapta 62 top, çok miktar Bu bölgede alınan esirlerin ve malAhnanlann Moskovayı cebrî ve büyük lan aşikârdır. Serbest kelacak seri Alyordu. İnçiltere harbin geçen iki senesi a mitralyöz tshrib edilmiştir. Dün gün :emenin miktarı durmadan artmaktadır. zayiat verici bir hareketle cenheden man kuvvetleri karşısında umumî ricat zarfında lâyıkile hazırlanmış ve büyük düz Almanlar, ölü ve yaralı er ve subay doğrudan doğruya zorlamadıkları görü bilâkis pek tehlikeli olabilir. Onun için Leningrad müdafilerinin teşebbüsü bir ordu teçhiz etmişse. bu orduyu Av ılarak 12 bin Jrişi kaybetmişlerdir. Sovyetler ellerinde kalmış olan kuvvetlür. de püskürtüldü rupa karasına ihrac ederek Almanyayı Viazma istikametindeki bir kesimde leri kurtarmak istedikleri takdirde bunBu halde Viyazma ve Bijansktaki 60iki ateş arasma alabilirse nihaî zafere iovyet tayyareleri düşmanm 33 tankını Berlin 13 (a.a.) D.N.B. nin askeri 70 Alman tiimeni serbestledikten sonra lan muhtelif mevkilerin ve şehirlerin doğru kat'i bir adım atmış olabilirdi. e 80 kamyonunu tahrib etmiş ve bü 3İr membadan aldığı bir habere göre, Moskovanın büyük ölçüde ccvrilmcsi müdafaasında israf eylemek değil. bilâYoksa, Almanya, Rusya>i da tekbaşına fiık bir Alman piyade topluhığunu boz Sovyet kuvvetleri dün Leningrad çemkis şimdiden gerilere alarak kurtarmahareketi başlıyabilir. jerleme kesimınde topçu ile himaye ediezer ve daha sonra İngiltere ile ya doğ guna uğratmışlardır. Almanlar Moskova isrikametinde. ta lan îcab eder. .en müteaddid delme teşebbüsleri yaprudan doğruya, yahud başka cephelerde rif ettiğimiz şartlar dahilinde büyük «Moskova arhk bir geri H. E. ERKİLET mışlardır. Bu teşebbüsler Sovyet kuvmeşgul olur. Onun için İngiltere için en iissü değildir» etlerine kanlı zayiat verdirilmek subüyük ümid, Sovyetler Birliğine karşı Moskova 13 (a.a.) Röyter muhabiri •«tile tardedilmiştir. harb ilânından istifade ederek Avrupa ildiriyor: karasına büyük bir ordu ihrac etmekte Moskovanın tahliyesi etrafında idi. Sovyetler Birliğinin merkezi artık bir Berlin 13 (a.a.) Yarıresmî bir kay;eri üssü değiidir. Moskova bir cephe laktan bildiriliyor: İleri sürülen bu noktai nazar, csas itiehri olmuştur Moskovalılara miüetin Moskovada almmış olan tahliye ted(Baştarafj 1 inci sahifede) (Bastarafı 1 ıncı sahifede) barile doğru olabilir. Fakat İngilterenin ehlike saatinde bulunduğu açıkça söy birleri hakkında daima tekrarlanmakta pek ziyade nakâfi oldugunu hatırlat Trablus 1112 teşrin gecesi daha ağır bu noktai nazara iştirak etmediği onun enmiştir. Düşrr.anın Viyazma cephesinde 5İan şayia ve haberleri Ruslar yalanmaktadır. surette bombalanmıştır. en salâhiyetli ricalinin sözlerinden anlair kesimin müdafaalarını yarmış olduMeşhur Moskova yangınından sonra ımakta ise de Alman Hariciye NazırDüsürülen Alman ve İngiliz şılıyordu. ğu ve «M» remzile anıian nehir geçidi hğı bu şeyia ve haberlerin tamamıie Moskovanın müdafaası işile pek o kadar Mister Çörçil Sovyet Alman harbitayyareleri meşgul olunmamış, hiç bir fatihin bunin muhafazası için günlerdenberi ümid asılsız olmadığını zannetmektedir. nin başlamasından sonra söylediği nuLondra 13 (a.a.) Tebliğ: dan sonra bu kadar uzak yerlere gele;iz muharebeler cereyan ettiği Moskova Murmansk demiryolu kesildi tuklarda, Almanyanın, Rusya işinden Bombardıman tayyaresi teşekkülleri miyeceği mütaleasında bulunulmuştur. halkından gizlenmemiştir. Helsinki 13 (a.a.) Stefani: Karelide sonra veya o sırada İngiltereye hücurn 1932 senesinden itibaren Moskovanın avcı tayyareleri refakatinde bu gün öğMoskovalılar şimdi asıl tehlikenin mü Finlandiyalılar tarafından yapılan geetmesi ihtimalinden bahsediyor ve Inetrafında yeni bir müdafaa sistemi leden sonra Fransa şimalinde 13 avcı im bir yola ayak basmak için düşmanın nişliğine bir ileri hareketi, Petroskoj filterenin de buna karşı tedbir almakla vücude getirümesini teklif eden, Sovyet tayyaresi düşürmüşlerdir. 9 İngiliz avcı ;arfettiği mütemadi gayretlerden ileri leydan muharebesi esnasında inıîıadan meşgul olduğunu anlatıyordu. ordusu başkumandanı olup 1937 sene tayyaresile bir bombardıman tayyaresi geldiğini bilmektedirler. Ayni zamanda kurtulabilen Sovyet birUklerinin, Beyaz Bıınun en sarih manası, İngüterenin sinde idam edilmiş olan Mareşal Tou kayıbdır . Almanların bu çevrede Sovyet kuvvet denizin cenub sahilindeki Kızıl kuvvetkatchevskidir. Toukatchevski, arhlı bu sırada Avrupa karasına askeri bir Alman tebliği eri gerisine üç kere büyük miktarda fırkalara müessir surette mukavemet erle irtibat tesis etmelerine mâni olkuvvet ihracını aklından dahi geçirmek Berlin 13 (a.a.) Tebliğ: )araşütçü indirerek bir çok zayiat veretmek !çin sıra sıra vücude getirilecek maktadır. lüzumunu hissetmediği idi. Çünkü İnBüyük Britanyaya karşı yapılan sadikleri de bilinmektedir. ve siperlerle birbirine bağlanacak olan vaşta, tayyarelerimiz 14 ilkteşrin gecesi Filhakika bu birlikler, Onega göiünün giltere, taarruzî harekete geçecek kudAncak şark seferi henüz bitıniş değil bir çok müstahkem adacıklar yardınıile Alman tazyikı zayıfladı .imal sahillerine doğru itilmiş olup orarette değil, ancak tedafüî bir harbi yaManchester endüstri merkezine ve Hull dir. Taraflann onun üzerindeki düşiin umkî olarak bir müdafaa sistemi vüLondra 13 (a.a.) Londranın iyi ha da imha edilecekleri muhakkaktır. pabilecek kudrette idi ve daha ilerisiııi imanma tesirli bir taarruz yapmışlardır. Finlandiya tayyareleri, Karhumacki celerine de yukarıda işaret ettik. Her cude getirmeyi derpiş ediyordiı. Bu Bir tayyaremiz Greoth Yarmouth'un dodüşünmeğe, hiç olmazsa şimdilik istita >er alan mahiillerinde söylendiğine göre iki tarafın iddialarında ve hamlelerinde mukavemet adacıkları hayrete şayan bir ölgesinde bir kuşatma manevrası ya:us cephesinin merkez mıntakasındaki ğusunda 8000 tonilâtoluk bir ticaret geati yoktu. nekadar hakikat hissesi bulunduğunu surette mestur bir hale getirilmiş olup Bu yüzden mesele, İngilterede dahi Alman tazyiki ilk iki üç güne nispetle pan kara kuvvetlerile irtibat tesis ede anlamaklığımız için son büyük taarru bazılarında tanklar ve zırhlı otomobil misi batırmıştır. ,ek, dün ve bu gün, bu bölgedeki asavaşlamıştır. Manş denizi üzerinde dün Alman av münakaşa edilmekle beraber münakaşazun neticelerini görmekliğimiz. yani bir ler için yeraltı garajları vardır. tayyareleri 6 ve devriye gemileri de 2 Almanlar ricatleri kesilen Sovyet kıt terî hedeflere ve Karhumacki ile Konya girişenlerin önünde sonunda söylekaç hafta daha sabra katlanmaklığımız Motörlü esliha ricat halinde en kıy İngiliz tayyaresi düşürmüşlerdir. dikleri söz Avrupa karasına asker çı ılarını imha etmeğe uğraşmaktadıriar. upohja arasmdaki muvasala yollarına lâzım geliyor. metli bataryaları dahile çekecek sukesif taarruzlar yapmışlardır. Dün gece oldukça çok İngiliz bomba karmanın evvel ve âhir hükumete aid Rusların takviye kıt'alan gönderdikleriYUNUS NADÎ rette sistemin dahiline dogru bir sıra tayyareleri Almanyanın şimal batısma, T.lurmansk demiryolu muhtel;.f noktaıe dair bazı emarfler mevcuddur. bi<* karar olduğu merkezindedir. üzerine tertib olunmuştur. ve cenubuna akın yapmışlar ve birçok İngilterenin bu sırada Avrupa kara «Almanlar 14 bin tankla Moskova armdan kesilmiş, mühimmat yüklü iki yerlere infilâk ve yaneın bombaları at:ren bomba isabetile tamamsn harab olsına çıkarılabilecek askerî kuv\eti buüzerine yürüyorlar» mışlardır. Halk arasında ölü ve yaralı muştur. lımduğu farzedilse dahi bu knvvctin Londra 13 (a.a.) Moskova konfe Efendim. bu. bu kadar güç müdür? Bel. vardır. Muhtelif yerlerde binalar harab karaya ihracına mâni olacak çok mü(Baştarutı 1 inci salntedfc) ansında İngiEz heyetine reislik etmiş li başlı dört durakta tramvayın başında olmuş ve hasara uğramıştır. him engeller vardır. kasını çeviremez ve bundan uzaklaşaılan Lord Beaverbrook dün akşam radGeoe avcılan 9 ve karşı koyma top bir memur durur. Evvelâ çıkanlan ön( Baş tarafı 1 inci sahifede ) maz. Bunların en birincisi İngilterenin as(Baştar&fı linci sahifede) yo ile söylediği bir nutukta Ingiltere ve çusu da 4 İngiliz bomba tayysresi dü den indirtir. binenleri arkadan bindirşubemizin açıhnasile bu kararın tatbiker ihrac edebileceği sahillerin Alman Almanya, bu harbin bütün devamı tir. Sonra da sıra ile binilecek diye emAmerikanın Rusyaya yaptıkları silâlı ve General şun'arı ilâve etmiştir: katına geçilmiş oluyor. Bu sene makine müddetınce olduğu gibi bugün de, Bir şürmüşlefdir. jsgali altında bulunması ve her ihrac reder. Dinlemiyenlerden iki kişiyi alır. ham madde yardımından bahsetmiş ve c Fakat böyle bir şeye girişmek için şubemizin beşinci sınıfma geçenler taylıareketinin en şiddetli mukabele ile Öteki arabadan da iki kişi daha alır ve leşik Amerikaya ve başka memleketlere ızcümle şöyle demiştir: uzun bir hazarlık yapmak lâzım geldi yare ihtısası yapmağa ayrılmışlardır. karşılanacağıdır. Daha mühim bir seiş yoluna girer. aid müdafaasız gemileri, ihbarsız ve Stalin'in istediği bütün tank ve ğini zannediyorum. Halbuki böyle bir Takdir edilen üç talebemizden mürettebatının hayatını kurtaracak ledbeb, Atlantik harbinin devamıdır. İngilBugün bu kadarı da yapümamakta:ayyareleri teslim edeceğimizi vadettik. hazırlığa henüz başlanmamıştır.» tere askeri nakliyat yapmağa teşebbüs birisi Millî Şefimizin oğludur dır. Son istasyonlarda arabalardan önbir almadan baürmaktadır.» Toplar ve ham maddeler de Rusyaya Avam Kamarasında müzakere cttiği takdirde Alman denizaltılan ve den inilecegini arkadan binileceğini de Geçen sene 567 talebe imtihana girHull, bitaraflık kanununun, tüccar [önderilmek üzeredir. Vişi 13 (a.a.) Alman Fransız mü bir ufak yazı ile halka ilân etmek de muhtemel değil tayyareleri geniş bir faaliyet zemicini miş, 517 si sıruf geçmeğe muvaffak ol gemilerinin harb bölgelerine girmeRus orduları tehlikeye maruzdur. FaLondra 13 (a.a.) Röyter: Şark cep muştur. Bütün mevcudun yüzde dok lerini yasak eden madde sini ilga veya nasebetlerinin kayda değer bir salâh acaba büyük bir külfet midir? N'akil v a . bulaeaklar&r. iktisab etmiş olduğundan bahscden kat halkın nıaneviyatı kırılmamıştır. hesirıdeki ciddî vaziyet, bazı meb'us saD birini veren bu netice, tahsili olGerçi İngilizler, Fransa harbi sırasıntadile şahsan taraftar olduğunu söylc Journal de Geneve'in Berîin muhabiri sıtası buhranı yüzünden çoğumuz güzelim muaşeret adabımızı ve nezakeda, Alman denizaltılarile tayyarelcrine Rusyaya ilkteşrin ayı için vadettigıvniz larda, başka bir tarafta bir askerî ha dukça çetin olan mektebimiz için çok miş, Hitier'in açık denizleri kontrolu alşunları yazıyor: timizi kaybettik. Şimdi hamahndan prorağraen Fransadaki seferî kuvvetlerini :ank miktarı teslim edilmiştir. Bundan reket yapılması meselesini kurcalamak parlak olarak tavsif edilmeğe lâyıktır. tina almağa nevmidane çalıştığıru ilâve •Bu son günlerde halihazırda artık fesörüne kadar çoğumuz bir tramvay Dünkerk'ten çekmişler ve İngiltereye başka Rusyaya büyük topla çok mık temayülünü uyandırmıştı. Lord Bea Pek iyi sınıf geçenler içinde üç talebe ederek demiştir ki: tamamile Vişide teessüs etmiş olan Al arabası, bir vapur iskelesi önünde kenerbrook'un nutkundan sonra temayül miz notlar yekununun yüzde doksanır.götürmüşlerdi. Fakat o zamanki vaziyet :arda iyi top, cepane, alüminyum, bakır, « Tüccar gemilerini silâhlandırmak man büyük elçiliğile müteaddid noktai dini hiç bir kayda tâbi savmıyan kaba :urşun, çinko, kalay, kobalt, pirinç, ka azalmıştu. Buna dair Mecliste müzakere dan fazlasını kazanarak temayüz etmişle bugünkü vaziyet arasında çok büyük yasağı kanun haline geldikten sonra bi nazar teatisi yapılmıştır.» saba birer kalabalık olduk ve biliyor lerdir ki bunlardan biri beşinci sınıf le, Birleşik Amerikanın, Amerika kıt'afarklar vardır. Tahliye ameliyatı ihrac uçuk, jüt, yün, fosfor gibi iptidaî ve di olması muhtemel değildir. Ayni muhabir, bir Fransız diplomasi musunuz ne kadar fena ve hazin olduk? >er maddeler de vadettik. Stalin'in vatan Haluk Derman, diğeri, altıncı sı sı herhangi bir tehdide maruz kaldığı harekâtına benzemediği gibi o zaman Stokholme göre tngiliz B. FELFK heyetinin Berline gideceği hakkında rinıftan Adnan Ataman, üçüncüsü de bı takdirde kendini müdafaa husuiunda Fransanın henüz müdafaaya devam et ıdlerimize itimada vardır. Ruslar kendi matbuatı bedbin vayetler dolaşmakta olduğunu da ilâve rinci sınıftan Ömer İnönüdür. Bu genc sahib oiduğu haklardan vazgeçeceği hiç tiğini, Fransız sahillerinin Almanlar ta memleketlerinde yapılan süâhlardan çok Stokholm 13 (.a.a.) D. N. B.: Lonediyor. rahndan henüz tahkim edilmemiş oldu istifade edebileceklerdir. Alman zırhlı dradan İsveçe gelen malumata göre leri tedris ve idare heyeüeri namına bir zaman akla gelmemiştir.» Yeni posta ve telgraf Bir komünist daha idama :eşekküllerinin kudreti muazzamdır. alenen tebrik ederim.» ğunu da nazan dikkate almak icab Londra matbuatı şark cephesinde vaziM. Stimson'un ağır hücumları mahkum oldu Rusların zannettiklerine göre, Rus seferi merkezleri Müdür Tevfik; mektebe yapılan ilâveeder. Vaşington 13 (a a.) Harbiye Nazın yetin pek vahim olduğunu müttefikin Vişi 13 (a.a.) Toulon askerî mahlerden sonra talebe adedinin daha ziya Stimson, meclis hariciye encümenindo, İngilterenin, Avrupa karasına ibrac başladığı zaman Almanların 30 bin tankı teslim etmektedir. Hatayda Nergislikte. Eskişehir uçak kemesi, Fransanın cenubunda 11 eyaletde artacağını söyliyerek sözlerine şöyle Hull gibi bitaraflık kanununun tadi'i fabrikasında. İzmirde Çeşme Ilıcasmda. hareketini düşünmesi için herşeyden vardı. Moskovaya karşı devam eden taSunday Times gazetesi vaziyetin cidte komünist gencliğinin faaliyetini idare onoe Atlantik harhini kat'iyetle kazan arruzda düsman 14.000 tank kullanmak di olduğu söylenmekle pek az bir şey nihayet vermiştir: taraftarı olduğunu söyliyerek, ticaret eden Joan Merot'yu idama mahkum et Ankarada Bahçeli evlerde, tstanbulda Yassıviran köyünde birer posta ve telması icab eder. Ondan sonra ihrac hare tadır. Gayemiz 30 bin kadar fenk yapa< Aziz arkadaşlarım; geçen seneki gemilerini silâhlandırmağı yasak eden miştir. söylenmiş olduğunu yazmaktadır. Vagraf merkezi açılmıştır. keti belki düşünülebilir. belki de ruısiin bilmek ve bu suretle müdafaadan taarçalışmalarınızla elde ettiğiniz neticeler «bu hacaletaver» madde tabirini kul ziyet pek vahimdir. talim heyetinin göğsünü ne kadar if lanrmştır. Stimson, bu maddenin İlgası, hesabda olmıyan bir takım amillcrin vü ruza geçeceğimiz zaman istediğimiz mikrika Devletleri Parlamentosu Hariciys İngiliz gazetesi bilhassa Sovyet hükuMes'ud bir evlenme tarda tank seferber edebiimekteciir» tiharla kabartmağa lâyıksa yeni senede Eirleşik Amerika gemilerinin emniyetini cud bulmasile intac dahi edilebilir. Komisyonu Reisi Connally, yapmış olmetinin beyanatındaki telâşlı ifadeye de hiç bir fırsatı kaçırtmadan ve hiç Moskovaya yapılan gündüz Müteveffa Tümgeneral Mustafa Ke Fakat bugünkü şartlar içiııHe. vuku n^addeten temin edeceği zannında bu duğu bir müîâkatta şöyle demiştir: şöret etmektedir, mal Gökçe kerimesi Vedia ile Emlâkiş bir gününüzü boş geçirmeden çalışaca lunduğunu söylemiş ve «Okyanusta şebulan bütün münakaşalar ve ileri süıühücumıı « Amerikan ticaret gemilerinin si müessesesi sahibi Ekrem Göçmezin evŞanghayda çıkan bir Amerikan ğmıza itimad etmek de bizim için o refimizi tekrar kazanmamıza yardım elen bütün mütalealara rağmen böyle bir Mcskova 13 (a.a.) Röyter ajansjlâhlandırılması için bitaraflık kanunun lenme törenleri, memleketimizin yüzsek gazetesinin makalesi kadar ferah verici bir duygudur. Mem c^ccektir.» demiştir hâdisenin beklenilemiyecesn. şüobe gö nın Moskova muhabiri bildiriyor: da yaplacak değisiklik, Parlamento tara sosyetesine mensub güzide bir çok da~ Berlin 13 (a.a.) D. N. B.: Şanghay leketin ve sevgili Cumhur Reisimizin ne türmiyecek d°recede kat'î sayılahilir. Dünkü pazar günü, Moskova üzerinStimson şu sözleri ilâve etmiştir: fından sonteşrinden evel kabul edile vetlilerin huzur ve iştiraklerile ve çcls ömer Rıra DOĞRUL de Almanların toplu bir halde ve miin dan bildirildiğüıe göre, Shanghai Eve büyük ümid ve emellerle sizin faaliyet « Kongrenin, şimdi, müşterek düş cektir. neş'eli bir hava içinde 11/10/941 cu ferid olarak yapmak 'stedikleri hava ning Post Amerikan gazetesi, askerî va sahasına atılmanızı beklediklerıni düşü manımızla çarpıştığını tasdik ettiği muConnally, ticaret gemilerinin isteiik martesi akşamı Tokatlıyan saloıılannziyet hakkında mütalea serdederek şun nerek ve vatanın sizin için yaptığı azim harib memleketlerin limanlarmı bize akınlarınin hepsi akim bıraktırılmış vt leri yerlere gitmeltrini yasak eden mad da icra edilmiştir. Yeni evlilere sonsuz fedakârhkları ancak burada toplayaca kapayan, kanunun bu kısmı, muasır tadüşman tayyareleri. dönüp sitmi~*°rdir. ları yazmaktadır: deyi kaldırmak için yeni bir değisik saadetler dileriz. <Sovyet ittihadmın akıbeti artık pa ğmız ilim hamulesile ödeyeceğinizi dai rihin de gösterdiği gibi, kanunun istih lik teklif edileceğini îlân eylemiştir. ma gözönünde rutarak çalışacağmızda daf ettiği gaytye ulaşmak bakımmdan mukipliğine bağlıdır. Alman zaferlari Rumen konsolosluğunda Connally'ye gör'î bu değisiklik tek'ifiÖlüm ezicidir. Alman ordularının zafer yarış hiç şüphemiz yoktur. Hepinize yeni sene tsmamen lüz\ımsuzdur.» nin müzakereleri bir ay sürecek, bazı Yusuf Paşa ahfadından emekli su kokteylparti için hayırlı başarılar rlilerım.» larının durdurulabiıeceğine dair hiç bir ekseriyeti bozma mane^^:ala^u^a yol aça baylardan İhsan Beyin oğlu, Sümer Kanun ancak 2 avda tadil Şehrimizdeki Rumen konsolosluğund: emare yoktur. Sovyetler muazzam zayiat Maarif Vekili Hasan Âli Yücel, Yükcak ve 15 ilkkânundan evel kabul edil Bank Beykoz kundura ve deri fabrikası edilebilecek (Bastarafı 1 ind sahifede) dün akşam üzeri bir kokteylparti terti: vermişlerdir A.'man hükumetinin iste sek Mühendis Mektebindeki merasimde ılahiliye şefi Kenan İhsan Tamerman Nevvnrk 13 (a.a.1) Birleşik Ame miveceVtir. daletin düşmanı olan bolşevizm, ölüm olunmuştur. Valimiz Dr. Lutfi Kırdar!; diği şekil ve şartlar dairesinde bir zafer. hazır bulunduktan sonra Teknik Okulu üün gece vefat etmiştir. Cenazesi bu ve Güzel San'atlar Akademisine de gidarbesi yemiştir. Bu Avrupanm muzaf matbuat mensublarınm hazır bulunduğu avcunun içinde bu'unmaktadır.» günkü salı günü saat onda Beyoğhı, fer olacağma kanaatinı vardır. Bulgar bu toplantı geç vakte kadar devam et Londraya bir Rus heyeti gidecek derek buralardaki vaziyeti de gözden Harbiye caddesi tjftade sokak, Plâtin geçirmiştir. milleti buna yardım için fedakârîıklarda miş ve eğlenceli saatler geçirilmiştir. apartımanından kaldmlarak Beyazıd Londra 13 (a.a.> Deyli Telgraf gacamiinde namazı eda edilecek ve Edirbulunmağa hazırdır. Bununla beraber Bir Amerikan üssünde zetesinin yazdığma göre, Lord BeaverAmerikada 6 milyon tona ııekapı aile kabristanındaki ebedl maBulgaristamn düşmanlarına Bulgar milbroock'un Mc?kovEda yaptığı müzakemüthiş infilâk kamına defnedilecektir. letini bulandırmak ve Bulgar devletine yakın gemi yapılıyor Baranof 13 (a.a.) «Alaska» Dün relere devam etmek üzere Londraya bir zarar vermek imkânını vermemelidir Allahtan kederdide ailesine sabırlar Scvyet heyeti gelecektir. Bu heyete MoNevyork 13 (a.a.) Amerikan seyriBulgaristarun düşmanları aylardanberi Baranof adasının hava ve deniz üssünün dileriz. sefain bürosu 1 teşrinievvel 1941 de basm, radyo, şayia, hulâsa her türlü antreposunda bir infilâk vukua gelmiş lotof veya Litvinof riyaset edecektir. *** Amerikan deniz tezgâhlarmda ceman 5 propaganda vasıtalarma başvurarak Bul tir. Altı kişi ölmüş. bir çok kişi yaralanBabamız tüccardan Ahmed Kadı'nın Pek yakında : BeyoŞlunda milyon 794 bin tonluk 1011 vapur inşa garistanda ikilik yaratmağa çalışıyorlar mıştır. İnfilâkın sarsıntısı uzaklarda ve vefatını teessürle bildiririz. Cenazesi 14/ edilmekte olduğunu bildirmiştir. bilhassa civardaki bir balıkçı kasabaBunlar Bulgaristana sabotajcılar gön 10/941 salı günü saat 14 te Harbiyede smda hissedilmiştir. O kasabada kiliserermışlerdir. Bunlar arasmda birka Alman topları Duvres'i Valikonağı caddesi Erciyaş apanımaBulşar bile vaıdır. Bununla beraber den çıkan bir çok kadın ve çocuk, kırınmdan kaldırılıp aile kabristanına deflan camlann isabetile yaralanmıştır Tamamen değişmiş, tez>in edilmiş bir halde bombardıman etti bü+ün bu teşebbüsler Bulgar milletinin nedilecektir. İnfilâkın hakiki sebebi malum değildir Kahire 13 (a.a.) 13 ilkteşrin 1941 Berlin 13 (a.a.) D. N. B.: D. N B; millî hissiyatı önünde akim kalmıştır.» Allah rahmet eylesin. tarihinde Türkiye saatile 20.15 te Lon ajansınm bir askerî kaynaktan ögrenBir gün (Cehennem) in başımızın dradan yapılacak olan türkçe neşriyatta diğine göre, 12 birinciteşrinde öğleden Şehir Tiyatrosu temsilleri Berlin tekzib ediyor üstünde kapılarını açtığını, elleri, Ankaranm Türkiye Cumhuriyeti hüku sonra uzun menzilll Alman bataryalan Teoebaşı Dram Kısmında kolları bağlı seyretmemek için, büBerlin 13 (a.a.) ALnıan radyosu rtıet merkezi olarak seçilmesinin yıldö İngiltere sahillerinde Duvres civarmdaBu aksam saat 20,30 da tün varımızın, yoğumuzun kül olAlmanyanın bir sulh taarruzu hazırla nümü münasebetüe Londra Belediye ki askerî hedefleri bombardıman etmişH A M L E T duğunu görmemek için (fitre) leridığına dair ecnebi propagandası tara Cumhuriyet Halk Partisinin mahdud kadrolu erkek talebe yurdu dolmuştur Keisi Ankara valisı ve halkına hitaben lerdir. Hedefe tam isabetler vukuu müS perde mizi göklere armagan etmeliyiz. fmdan yayılan haberleri k a t i .surett Müracaat olunmaması ilân olunur. (9142) sabede edilmiştir. bir mesaj gönderecektir.. tekzib etmektedir. Lngilterenin karasına ihrac yapması meselesi Ticaret Vekâletine 500 bin Avrupa liralık miitedavil sermaye verildi Sovyet harb tebiiği Sivil Kurmay! ( Başmakaleden devam ) fevkalâde faaliyetlerden başka işgal olunan havalide sivil idarelerin kurulmakta olduğunu öğrenmiştik. Sivil kıırmay başlanndan Doktor Funk işgal olunan havalide Alman teşkilâtçılığına mühim bir vazife terettüb ettiğini söyledikten sonra bu vazifenin «Avrupanın şark sahasında ıslahat vücude getirmeği tarihi bir vazife olarak benimsemiş olan Alman milleti gibi bir millet tarafından» pekâlâ başanlabileceğini ilâve etmiştir. Şark sahasında «Avrupa iktısadiyatına yeni ufuklar açan» büyük imkânların Doktor Funk'a heyecanlar verdiği açık olarak hissolunuyor. Fakat o dahi «muazzam ve iptidaî maddeler bakımmdan zengin olan bu arazideki bütün kaynakların, bütün kıymetlerin ve bütün kuvvetlerin herşeyden evvel harb ihtiyaclanna göre kullanılması lâzım geldiği» nc işaret ediyor. Gerek Hitler'in, gerek Funk'un nutuklannda bu şark seferile evvelâ kumünist rejimine nihayet verilmesi en esash dava olarak görülmektedir. Ondan sonra da Avrupa Rusyasının Avrupa eamiasına ithali gayesi geliyor. Doktor Funk'a göre, şimdiye kadar hatta Avrupadaki Rus topraklan Avrupa iktısad sistemine dahil değildi. Bu iddianın Çarlık zamanlanna nispetle dogruluğu münakaşaya muhtac bile olsa Sovyetler rejiminde geniş Rus ülkelerinin otarşik usulle dünya iktısad manzumesinde büyük bir boşluk teşkil edecek veçhile büyücek bir aynlık arzetmiş olduğu kabul edilebilir. Doktor Funk'un nutkunda uzunuzadıya izah olunan vaziyette hâkim fikir Rus topraklannın Almanya için bir ne\n füruhat teşkil etmesi değil, Avrupa iktısadî nizamını tamamlaması düsüncesidir. Avrupanın harbde ve sulhta kendi kendine yeter bir bütün teşkil etmesi en büyük gaye olarak ileri sürülmckte ve şark seferinin bu bakımdan en büyük kıymet ve ehemmiyeti haiz bulunduğu noktası üzerinde ısrar olunmaktadır. M. Hitler yeni büyük taarruz münasebetile orduya tebliğ ettiği yeni yevmî emrinde bu taarruzun sulhu yaklaştıran bir hareket olduğunu açık söylemişti. Doktor Funk'un izahlan o sözün manasını ikmal etmektedir. Almanya Rus seferinden sonra Avrupa nizamının taslağuu ilân ederek Avrupa sulhunun islinad ettiği esaslan ortaya koyacak gb'rünüyor. Anlaşılan ondan sonra İngiltere yalnız Almanya ve İtalyaya karşı değil, bütün Avrupaya karşı harbediyor va7İyetine konulmuş olacak ve mütealab safhalarda artık bu fikrin hakikat olması gayretleri üzerinde yürünülecekrir. İste askerî kurmaydan sonra sivil kurmay ın sözlerinden çıkan mana budur, ki bu da kendi başına Abnan harb ve sulh stratejisinden büyük bir parça teşkil eder. Askeri vaxiyet Moskovaya taarruz T Terbiye buhranı C Atman 1 harb tebliği Moskovanın müdafaası Hava harbleri gene kızıştı General Sikroski Mühendis mektebinde Amerikada mücadele eşhis konmıyan her h a s t a . lık öldurücüdür. Maddi olsun, manevî olsun bize aziz olan her şeye ârız olan hastalıklan bilmemezlikten gelmek bir sevgi ve şefkat eseri degil, hodkâmlıktır; kendimizi hoşa gitmez bir şey öfrenmekten sakrnmak için alınmış bir vaziyettir. Sonu vahim ve hiç olmazsa zararlı olur. Aylar var ki İstanbul şehri bir nakil vasıtası buhram içindedir. Bu buhranm nasıl haftfletilebUeceğini ileride mütalea etmek niyetindeyim. Çünkü bu buhranın olduğu gibi ortadan kaldırılmasına şimdi imkân ounadığına inan. dığım lıadar hafifletilmesi çarelerinin de mevcud olduğruna kani bulıınmaktayım. Bu dediğim daha ziyade teknik mütaleayı sonraya bırakarak bugün manevî bir buhrandan bahsedecejpm: Şehrin Eminönü gibi, Karaköy, Taksim gibi kalabalık hareket istasyonlarında ve gene şehrin Köprü vapur iskelelerinde şu son aylarda gittikçe arttığı göze çarpan bir hoyratuk. bir saygısızlık ve fütursDzlok var; hulâsa edersek maalesef gitgide musablan axtan bir salgın.... Bir tramvay arabası gelir gelmes içindekUerin çıkmasuıa imkân vermeden arabaya hücnm edenlerin, vapur iskelelerine koşanlann ve birbirlerini itip kakarak on dakikalık bir yolda ayakta kalmamak gibi değmez bir menfaat için hemşerisini ezenlerin haline en hafif tabirle terbiye noksa.ni ve bu vak'alar birden ona, ondan yüze ve yüzlere çıkınca da buna bir terbiye buhranı adını vermek zaruri olur. Mahdud adedde oturaklan olan arabalarda on beş yaşında çocuklann yetmişlik ihtiyarlara, çocuklu kadınlara ve hastalara yer vermemek, vermeyi hatıra getirmemek gibi saygısızlıklan bundan on beş, yirmi yıl evvel ayıb s a . yılırken bugün tabiî telâkki edildigi için bunu afzımıza almasak bile bazılarının nakil vasıtalanna biniş ve onılardan inişte takındığı tavra karşı lâkayd ka> lamayız. Biliyoruz. artık öğrendik ki tramvay bandajlan dışandan gelmedi|inden, yedek bandaj almayı da vaktile düşün. mediğimizen dolayı hele kış mevsi minde tramvaya binmek, tramvayla bir yere gitmek çok güç ve zahmetli bir iştir. Bu buhranı önlemek için elimiz. den bugün bir şey gelmez. Lâkin bundan dogmuş olan terbiye bnhranını olsun önlemek, yolcuların iniş binişini tanzim etmek de elimizdcn gelmez mi? Yarın. öbürgün bandaj gelmesine mâni olan engeller ortadan kalkar da l ü . 7.umlu yedek parçalar İstanbula gelirse şiiphesiz ki buhran hafifler, belki de rail olur. Lâkin şehirlinin edindigi fena itiyadlar olduğu gibi kalır. Nakil vasıtası buhranı kalkar, terbiye buhranı yerleşir. Artık ma'şeri bir itiyad h a . lini aJmış olan bu hoyratlığın kalkma. sını ferdî aksülâmellerden bekleyeme. yiz. Çünkü bir arabaya hücum eden yüı kişi içinde vakarını ve sırasını muha. faza etmek isteyen beş kişi o hercümerc içinde terbiyesini koruyayım derken y a . ya kalır, arabaya binemez. İşte burada seyrüsefer işlerini tanzim eden daire, âmir ve memurlarından acı acı şikâyet edeceğim. Bunlann şeflerine de günün kalabalık saatlerinde oralardan geçip bir tramvay arabasına binenlerin halini görmelerini tavsiye eyleyeceğim. Fransa Almanya münasebatı tabiileşiyor Bulgaristan umumî seferberlik haberini tekzib etti Londra Belediye Reisinin Ankara halkına mesajı ELHAMRÂ Sineması YENİDEN AÇILIYOR. C. H. P. Erkek Talebe Yurdu Müdürlüğünden: