9 Ekim 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURÎYET Sertçe bir konuşuş Baha löven'e hürmetle " • ' • Sehir Kömür seferberliği IHEM haberleri şehrimize geldi Zonguldakta devlet işletmesinin ele aldığı istihsal Ticaret Vekili faaliyeti en yüksek verim derecesine yükseliyor Mümtaz Okmenin ri yasetinde dün mühim bir toplantı yapıldı 9 Birinciteşrin 1941 NALINA MIHINAİ Bir Japon ideali Kuruldu kurulalı yeni rejimin ehem gibi yüksek bir rakam bildirmek ipti işletme rontakasında açılan ve işçi'.ere miyetle üzerinde durduğu büyük milli lâsına düşmüşler ve kimi de azamî üç umumî ve meslekî bilgi temin eden A işlerimizden biri de Zonguldak kömür milyon sözile guya dikkat ve ihtiyathk ve B kursiarı üzerinde ehemmiyeıle duhavzamızın tamamen millî mahiyetle en hasletine tutulmuşlardır. Herhalde bu rulmaktadır. Bu kursiarı muvaffakiyetle ileri verim derecelerine çıkarılması me hususta hiç birinın alâkadarlardan sor biüren ve kabiliyet gösteren işçıierden selesidir. Bu maksadia havzada evvelâ mak ve esasını anlamak külfetine kat imtihanla maden tatbikat kursuna da den devirmek metodunu tutmak birmiilî taazzuvlaıa vücud verilmesi, lanmadıkları anlaşılmaktadır. Kimbilir, talebe ahnmaktadır. Bu kursta iki seneçoğumuza daha kolay geliyor. Onun için Fransız şirketinin satın alınması gibi belki de sorsalar alacakları cevabın dü lik bir tahsil devresini bitirenler madenesvabım dar geliyor, deseniz muhatamuhteiif istihalelerden sonra nihayet şüncelerine uymıyacağmdan korkmuş lerimize ça\ruş ve başçavuş olarak yelişbinız «Ya zayıfla, ya kolunu, budunu lardır. Şu kadar ki havza 939 da 2.6, mektedirier. Bundan beş altı sene evTicaret Vekili Mümtaz Okmen, dün deviet işletmesinde karar kılmdı. kes» diye cevab verecek Tıpkı senin Henüz tam ve kat'î jeolojik tetkikleri 940 ta 3 ve 941 de 3.3 milyon ton kömür veline kadar yalnız ecnebi mütehassısşimdi dediğin gibi! Lâkin bir frmse de sabah Ankaradan şehrimize gelmiştir. tutup «Canım git terziya düzeltsin. de Vekil, Bölge Ticaret Müdürlüğüne ge yapıimanuş olmakla beraber büyük öl istihsalile ne beş on milyonu tutmak ve ların gördükleri bu vazifeleri halen, yelerek burada Bölge Ticaret Müdürü çüde bir zenginlik kaynağı oian havza ne de üç milyonu geçmemek gibi bir lişen bu Türk gencleri muvaffakiyetle miyor! Necmeddin Mete ile uzun müddet gö mızın büyük sermaye ve diğer teknik durum göslermedığine göre azami istih başarmaktadırlar. Yaşlı adam (şaka ederek) Ya şaBu ihtimal, harb başladığı zamandanBundan başka bu sene Maden Totkik yed o da baştan savar diye korkuyor rüşmüş ve fiat murakabe işlerile Ti unsurlarla seneden seneye terakki ede sal kab'îiyetinin ne olabileceğini veya caret Müdürlüğüne aid diğer işler üze rek nihayet hangi ileri verimlerde ka bur.a ne vakit ulaşılabileceğini bu ra ve Arama Enstitüsünün Zonguldakta beri vaıdı. Sovyetler Birliği, Almanya larsa? Bu da doğru ya! Peki ama, aya rinde izahat almıştır. Vekilin riyaseti rar kılabileceği hakkında muhtelif kim kanlardan azçok kestirmek de doğru ve açtığı Maden Teknisyen Okulu da ma ile beraber Lehistana karşı harekete ğımızı iskarpin"sıktı"ğı vakit bunun 'ça altında bir toplantı yapılmıştır. Bu top seler taraiından türlü ükirler serdedile kabil o'amaz. denlerimizin teknik eleman ihtiyacmı geçtiği zaman, İngiltere ile Fransa, bu resi parmaklanmızı kesmek m'.dir?.. lantınm devam ettiği esnada VaH vegeldiğinden biz yüksek kıjmetii bu millî Salâhiyettar fen adamlarımızın fikri kaışıiaması bakımmdan çok faydalı bir korkunc ihtimalin karşısında titrediler Değildir ama ayakkabıyı şayed a Belediye Reisi Lutfi Kırdar Vekili zi işimiz üzerinde en doğru malumatı ver ne göre ocaklarımızm halihazır faaliyet hareket olmuştur. Asgari orta okul me ve Lehistana taarruz ettiği için Ahnanyakkabı diye giyecek olursak... Lâkin ı yarete gelmiş ve Vekille Vali bir saat mek üzere en salâhiyetli zatiar ve ma vaziyetite tesisatlarında esaslı ve mühim zunu olup 6 ay ocaklarda stajlarını oiti yaya harb ilân ettikleri halde, Sovyet Rusyanın ayni işi yapması karşısında onu yalnız şıklık, yalnız gösteriş vası beraberce görüşmüşlerdir. Bu göruş kamlar nezdinde icra ettiğimiz en son bir değişıklik yapılması bahis mevzuu ren gencler dört senelik bir tahsil devgörmemezliğe ve du> mamazlığa gelditası telâkki edersek mesele tabii deği menin bilhassa odun ve et işile bazı tahkiklerimizin hulâsasını yazıyoruz: olmıyarak işletmeye muktazi malzeme resini müteakıb maden teknisyeni olaFilhakika Türkiyede taşkömürü bulu ile nıatiub teknik eleman ve işçi kadro rsk yetişmektedii'ler. İşçüerimizin dai ler. Fakat birkaç ay sonra, Sovyetler mühim iaşe meselesi üzerinde olduğu şir! O vakit kunduracı da ne yapsm? nuşunun 111 inci senesinde kurulan öu temin olunmak şartile havza istih mileştirilmesi ve meslekî bağlıhklarının Birliği Finlandiyaya tecavüz edince, bu Biraz insafla düşünelim?.. Siz ne der anlaşılmaktadır. Vekilin riyaseti altmdaki içtima saat devlet işetmesile Zonguldak köm'ir salinin a:\cak 44,5 milyon tona ulaşma kurulması ve başarılması işleri de dev iki devlet, her nedense, birdenbire büsiniz bu işlere genc şair?.. yük bir heyecana kapıldılar ve celâdeSinirli adam (şair daha cevab vorme 19 a kadar devam etmiştir. Bu içtimada havzası yeni ve mes ud bir duruma gir sı mümkün görüimektedir ki bu da ha let iştetmesinin başmda ehemmiyetle çok mühim kararlar verilmiş, her birmiş bulunmaktadır. Taşkömürünün E lihazır istihsalâün % 40 kadar bir te yer almış bir mevzu teşkil etmektedir. ie geldiler; Sovyet Rusya ile harbe tu Fena değil! den sözüne devam eder) Ben de bu İltifatınıza teşekkür ederim! Fena san'atkâr arkadaştan sormak istiyorum... liğin kâtibi umumisi ithalât ve ihracat reğliye bağlı Köseağzı mevkiinde ilk zayüdü demektir. Bundan fazlası ancak Halen havzanın 22 yılı aşan işçilerinden tuşmalanna ramak kaldı. Almanyayı bıbulunduğu 1829 senesinden Zonguldakta fennî ve jeolojik etüdlerin vereceği ne yarısmdan fazlası münavebe ile ocaklar rakıp Baku petrollanna hücum etmeyi bulmamak lutfunda bulunduğunuz o zat, (Elindeki mecmualan göstere vaziyeti hakkında izahat vermiştir. İçtmada takarrür eden esaslar şun deviet işletmesinin teessus ettiği birin ticelere ve tesisatın daha geniş kepa da çalışmaktadır. Yani bir ay ocakta bile düşündüler. Fakat Finlandiya sulhiç şiirlerini okurken «Aman kafiyeye, rek) ha razı olarak bu iki devleti, tarihlevezne bakma!» diye söze başlamaz! Bicikânun 940 tarihine kadar havzanın ge siteli bulunmasıııa bağlıdır. Bu hangi dil? Bu nasıl türkçe?.. Li lar dır: çalışmakta ve bir ay köyünde istirahat rinin asla affermiyeceği o hatayı işlelâkis, eserlerinin bu unsurlarına ben pek sanımızın sadeleşmesi, hem de özleşe 1. İthalât, yeni tedbirler ve devletin çirdiği pek dağınık ve karışık faaliyet Demek oluyor ki, havzanın büyük je etmekte veya köyündeki işi, ziraatile iş mekten kurtardı. dikkatle bakarım ve baktıkça da hay özleşe özleşmesi için hepimiz seferber de muzaheretile azami derecede ko devreleri, güç ve girift istihsal şartları oloji etüdlerinin neticelerine ve buna tigal etmektedir. Bu vaziyet ocakiarın ranhğım artar. Siz Bodeleri okudunuz olduk. Fakat hiç bir defa bu davadan artık sona ermiş ve şimdi normal bir uygun olarak ocaV.'arda ve tesisatta tes faaliyet intizamına olduğu kadar işçileBir Alman Rus İtalyan Japon laylaştırılacaktır. •nu? ben, dil yoksulluğu, mefhum ve kelime 2. İthalât ve ihracat işlerinin daha endüstrinin inkişat esas ve imkânları pit ve tanzim ediiecek kapasitelere göre rin meslekî bilgilerine ve kazanc se ittifak ve taamızunun İngiltere ile Fransayı haritai âlemden silecegini hesab Hayır! kıtlığı manası çıkarmadım! Halbuki şimsür'atle cereyanı için birliklerin tam bir isabetle yoluna konmuştur. ikinoi plâna girmesl lâzım gelen müs viyelerine de müessir olmakta ise de teşkilâtı takviye olunacaktır. Kömür servetinin milli iktısadımıza takbel vaziyeti üzerinde şimdiden fennî bu mevzuun da kısa bir zamanda en hyan ve bunu muhakkak gören gaze Şayed bir gün fransızca öğrenip de di gördüğüm o! Radyoda ajansı dinler3. Birlikler ithalât ve ihracat işlerin uygun şekilde istİEmarını mümkün kıla bir mütalea yürütmek ve bir rakama müsaid bir şekilde halline muvattak o teci arkadaşlanmız da ohnuştu. Fakat, okursanız, seyredin onda bile kafiye ken bazan hayretten hayrete düşüyode daha şamil şekilde rol alacaktır. cak mahiyeti ancak geniş kavrayış ve saplanmak hakikate uygun düşemez. lunacağma şüphe edilemez. Halen ekse onlann tahminleri ve düşünceleri doğzenginliğini ve seçkinliğini! Aziz şair, rum. Halka ne bozuk türkçe nümune4. Piyasada küçük ticaret erbabı ve büyük sermaye ile tekemmül edebilece Halihazır istihsalâtımua göre % 40 ka riyeti teşkil eden bu münavebeli ışçiler, ru çıkmadı. Almanya ile Sovj'etler Birişte teklifinizin birtakım muajiilleri: Siz leri gösteriyoruz. Evet; hem en türkesnafın ithalât eşyasını çok kolay ğine göre ferdî teşebbüs ve küçük ser dar bir tezayüdün elde edilmesi ise ev her işletme mıntakasında kurulan mo liği, gazeteciler kadar kolaylıkla bu işdiyorsunu?. ki, <Sana bir güzel göstere çeleşmiş tabirleri beğenmiyoruz, hem de ve ayni zamanda muntazam bir sı mayelerin bu sahadaki faaliyeti de mev velâ işletme malzemesile mihanikî tesi dern paviyonlarda yatmakta ve buralar birliğini yapmak şöyle dursun bilâkis ceğim; fakat sakın yüzüne, gözüne, sa türkçe kelimeleri arabcalaştınyoruz. birbirile harbe tutuştular. ra ile tedariki için birliklerde bir ziî didinme ve bocalama hududunu açına, boyuna bakma!. Peki ama nesine Meselâ? sat ve vaataların, saniyen teknik ele da kendilerinin her türlü sıhhî ve ıçtimüracaat bürosu kurulacaktır. ibakayım öyleyse?.. Gene diyorsunuz ki Meselâ «yardımen>!ü Yardım için şamıyacağı tabiî bulunmakta idi. Fılha man ve işçi kadrosunun teminine müte maî ihtiyacları karşılanmaktadır. Sağlık O zaman aralannda bir dostluk ve «Sana bir hanende dinleteceğim; lâkin manasına! Bu işin teferrüatı üzerinde yarın bir kika havzada devlet işletmesinin tees vakkıftır. Bu itibarla da halen bu mevzu teşkilâtının 150 yataklı ve tam teşekkül ademi tecavüz paktı varken ve iktısaasla sesine, tavrma, usul bilmezliğine liklerde gene Vekilin riyaseti altında süsünden e\r\'elki tarihlerde irili ufaklı (Giilüşmeler...) üzerinde durarak vaziyeti mütalea et lü modern işçi hastanesi ve dispanserleri den birbirlerine yardım ederlerken yaa'dırış etme!» İşte cevab veriyorum: Siz yapılacak içtimada görüşülecektir. Yok canıra sen deü faaliyet gösteren müesseselerin vazi mek faydalı olur. iîçilerimizin sağlık durumu üzerinde pamadıklannı, şimdi kanll bir boğuşma de bana bakmayın! Toplantıyı müteakıb, Ticaret Vekili, yetleri tetkik edildiğinde işletme hu Sizi temin ederim. Elimde kâğıd gösterilen alâka ve hassasiyeti zevkle içinde birbirlerinin boğazına sarılmışİşletme malzemesUe mihanikî tesisat Bu kadar dar zihniyette olduğunu kalem oldukça kaydediyorum. Bugüne kendisile görüşen gazetecilere, cuma dudlarmın ve kömür damarlarınm giken yaparlarsa, yand banşıp, uzlaşıp ve belirtmektedir. kadar koca bir liste doldurdum... Şu günü Ankaraya döneceğini, Ticaret Mü riftliği ve yekdiğerine olan tedahüllerile ve vasıtaların tamamen memleket dahiZU bilmezdim! birleşip İngiltereye hücum ederler ve işçi hayat ve mesaisile endüstri ihtiyac muvaffak olurlarsa böyle bir sürpriz Anladığıma göre siz benim yalnız ifadeye bakm: «Dün geceki Yunanista dürlüğü, İaşe Müdürlüğü ve Birlikler beraber taaliyet sahalarının zaruretleri linden temini mümkün olmadığına göre dar kafslıhğımı değil, kendi başınız» nın neşrettiği tebliğde konvoy gemı Merkezinde meşgul olacağını söylemiş ne bağlt tesisat noksanlığımn istihsal halihazır harb vaziyeünin ve bunun tc ve şartlarmın mütekabilen ve mükem den en kârh çıkacak devlet, şüphesiz tir. boşluktan kurtarmak için lâzım gelen ler..., kabiliyet ve imkânları üzerindeki tesir sirierinin uzaması hâlinde karşılaşılacak melen tanzimine büyük bir ehemmiyet Japonya olur. Çünkü o da, Vzakşarkta, Genc şair Bunun nesine ltiraz edi şeyleri de bilmiyorsunuz! Fakat, aman lerini vazıhan görmek ve anlamak ka miişküıât derecesinde bu hususun bu verilen bugünkü kömür havzasında uzun Asyada, Pasifik ve Hind Okyanuslayolunuzdan şaşmayın! Zira «Dilimi, ede yorsunuz? bildi. Binaenaleyh bu vaziyette ve kü günkü ve yarınki istihsal seyri üzerinde senelerln ihmal ettiği ve eski işlatme nnda İngiltere, Holanda, hatta belki de Inhisarlar Vekili bivatımı öğreneceğim; gelmiş geçmiş büçük işletme sermayelerile faaliyet saha akisleıini kabul etmek gerektir. İkinci şartlannın imkânsız kıldığı vaziyetler Amerikanın miraslarına konar. Nesine mi itiraz ediyorum? Lutfe1 İnhisarlar Vekili Ralf Karadeniz larjnın normal bir inkişafa müsaid ol kısma gelince, yani havzanın teknik ele hemen hemen ortadan kalkmış bu'.unyüklerin eserlerini okuyacağım; hasılı bana söylermisiniz: «Dün akşynki Yu Görülüyor ki bu Japon gazetesi, pek dün şehrimize gelmiştir. Vekil, şehri mıyan durumu karşısında havzaya iktı man mütehassıs İşçi kadrosu da ne şim maktadır. Hulâsa, devlet işletmesi, biri kcndim de ciddî bir hüner sahibi ola nanistan» neresidir? Yunanistanm dü mizde bir kaç gün kalarak bazı tetkik sadi bir veçhe vermek ve onu millî sana d;ki halde, ne de havzanın müstakbel havzanın muayyen olan istihsal kabili akılhdır ve Japonyayı pek kolaylıkla ve Cfi^ım. diye uğrsşmak divanelerin kârı!.. gece neşrettiği tebliğde mi demek isti zahmetsizce cihangir bir devlet haline Böyle bir gayret, uzun yıllarımızı pas yorsunuz: O halde öyle deyin! «Kon lcr yapacaktır. yümizdeki İhtiyacları karşılayacak ve faaliyetine kâfi değildir. Şiddetle hisse yetine mümkün olan sür'at ve mükem getinnenin yolunu bulmuştur: fakat Aldîlen bu ihtiyac bugün Türk teknisyen meliyetle ulaşması ve diğeri bunu aşaLindırır, sıhhatimizi yıpratır, hasılı bü voy gemiler» ne demek? Yani gemi k; başaracak bir tekâmüle sokmak elbette Sebze Hâlinde bir manya ile Sovyet Rusya, şimdi onun tün ömrümüzü törpüleyip aşmdırabilir; fileleri mi?.. İşte hatırımda kalan diğer memlekevn umum: ve zarurî menfaatle lerinin ve işçilerinin yüksek gayret ve rak mev'ud parlak istikbalini hazırla tavsiyelerine kulak asacak ve bu Japon feragatlerile mehmaemken karşıianmak ması gibi iki mühim vazifesi üzerinde infilâk oldu sonra da maddî bir fayda vermez. Siz ki bir misal: «Bürhan tarafından okunan rindendi. ts ise de havzanın daima ileri'ıiyen ve muvaffakiyetle yürümekte ve esason idealini tahakkuk cttirmeğe hayli sabırsız görünüyorsunuz; böyle Abdülhak Hâmidin Tarık adh piyesin Dün akşam Sebze Hâlinde bir infüâk Zonguldak kömür havzasının toplu o beklenen daha yüksek faaliyetine teta bu işletmenin en büyük manası da bun vaziyette görünmüyorlar. k'Ufetlere neden katlanacaksınız?.. Bı dinlediniz...» Müsaadenizle soruyorum: olmuştur. İnfilâk, karpit patlamasınr;>kın bu işi birtakım zavallılara... Za Bürhan tarafından okunan Abdülhak dan ileri gelmiştir. İnfilâk neticesinde larak deviet sermayesile işleuimesi ü buk edemez. Bu itibarla havzamn her da mündemic buiunmaktadır. zerinden henüz sekiz ay gibi kısa bir ten her nesil içinde t?biat öyel bir iki Hâmid kim?.. Merhum «Şairi âzam» mı 34 numaralı Rüsteme aid yazıhane ile trne eüıültüsüz fedaî bulunduruyor. O Galiba aziz «sözcü» şunu demek isti yanındaki Lâtife aid 35 numaralı ya müddet geçtiği halde ve Avrupa harbi l)i?are!er kendi kendilerine çalışır. siz yor: «Abdülhak Hâmidin Bürhan tara zıhanenin arasındaki kalın duvarın yı dolayısile işletme faaliyetine muktazi Yaratılan harikalara şeref getiren... Büyük san'at ler de bol keseden münekkidlik edersi fından okunan Tank adlı piyesini din kılmasile tamamen harab olmuştur. malzeme ve tesisat teminindeki güçlükniz!. Böyle katı konuştuğum için beni lediniz.» Peki arr.a, bunu söyliyen Tür' Bu kısma isabet eden 35 numaralı ya leıe rağmen gerek teknik ve gerek içeserlerine selâm durduran... Akıllara hayret, gözlere tnazur görün: ancak genc bir zekâya değil mi ki dilini bu kadar ters kul zıhanenin de bütün camlan kırılmış ve timaî bakımdan yapıian yenilik ve ileridehşet veren... Tekniğin, san'atin, haftanın en yalancı dille hitabı, ona karşı da, kendi lanıyor? Dün saat 17 de Aksarayla Etyemez Hâlde bulunan meyvalann büyük bir likler şimdiden kayda şayan bir muvafşp^sıma karşı da hürmetsizlik sayıyoarasmda bir kaza olmuştur. Yedikulekısmı da ehemmiyetli surette zarar fakiyet göstermektedir. Filhakika ticari Genc şair Kafanızı bu derece ba büyük zaferi... R e n kli rum... ve sınaî münasetetler idame edegeldiden Sirkeciye gitmekte olan 11 ve müsit, bu derece ehemmiyetsiz şeylerle m: görmüştür. ğimiz Avrupanın halen harb ateşile kavtekabil istikametten gelen 40 numarab (İçeriye birkaç kişi girer. El yoruyorsunuz? Cidden teessüf ederim! Hâdisenin bir talih eseri olarak aktramvay arabalarmın arasmdan geçmek Hayır ben yormuyorum. Haika hi lerinde kitablar, mecmualar, şam tatil zamanına tesadüf etmesi rulduğu bir zamanda işletme sınaî ihtiisteyen kömür yüklü bir kamyon iki gazeteler varHır, m'safirlerden tab etmek isteyenlerin, sizin ifadenizl neticesl insanca zayiat olmamıştır. yaciannın teminindeki güçlük ve imtramvaym arasmda kalmışür. Musademe bu kadar basit, bu kadar ehemmiyetsi Yalnız iki kişi hafif surette yaralan kânsızlık gittikçe zorluklar yaratırken birisi gayet sinirlidir) ve geçen tenenin ilk yedi ayına nispeten şiddetli olmuştur. Yedikuleye gebnekYaşlı hoca Nerelerde kaldınız? Me şeyleri de beceremeyişlerine şaşıyorum mıştır. te olan tramvay hattan çıkmış ve ön Hâdise mahalline gelen İtfaiye, yıkı istihsalâtm düşmese de ayni vaziyetini tak ettim ve gelmenizden ümidi kestim. ve içim yanıyor! Yanlış başka, yenilik muhafaza etmesi bile normal ve tabiî sahanlığı hasara uğramıştır. Diğer tramSlnirli adam Hani her vakit söyle başka! Siz «Avoir» fiilini doğru tasrii lan kısımları temizlemiştir. vaym ön tarafı ehemmiyetli surette hatelâkki olunurkerı bu senenin yedi ayı rim ya; şu bizim çıldırmayışıınız mut edemeseniz, bir cümlenin failint, mefu örfî Idare mahkemelerince zarfjnda 146 bin ton fazla istihsal edilsara uğramışür. Kamyon, kısmen hasayeni laka akılsızhğımızdan! Yoksa beynimiz lünü yerli yerine koyamasarız ikinci bir zafer takı kuracak, sinema âleminde eşsiz bir mucize yaratacaktır ra uğramış ve içinde bulunanlardan bir mesi ancak devlet işletmesile teessüs verilen kararlar de zerre kadar öyle bir şey olsa şimdi fransızca mı söylemiş olursunuz, yoksa Pek az kalan yerlerinizi lutfen erkenden kapatınız. Telefon: 43595 kişi muhtelif yerlerinden yaralanmıştır. eden havza faaliyet birliğinin muvaffak bozuk lisan mı?.. ye kadar kırk kere zıvanadan çıkardık! Esrar, kokain ve saire gibi uyuşturuTramvay içinde bulunan yolculardan da Ne oldu gene? Ha bak umıttum. Gelen misafirlerden biri Bürhan cu madde kullanmak, satmak, satın al bir neticesi olarak kaydolunabilir. iki kişi hafif surette yaralanmışlardır. Toprağm geçenlerde yeni san'ata dair nıak veya satmak üzere bu maddeleri 1940 senesi ilk yedi aylık istilısali cSizi birbir'n'ze tanıştırayım: Bütün Şehir Halkı, Cumhuriyet'te bastırdığı makaleyi oku yanında bulundurmaktan maznun ola lan 1,740,492 tona mukabil 941 ilk yedi (Gelenlerle şairi hirbirelrine Odun mıntakalannda yenidunuz mu?.. takdim eder) rak Örfî İdare mahkemelerine verilmiş ayında istihsal olunan 1,886,609 ton köden tetkikat yapılacak Sinirli adam Okudum ve bircok olan kimseler iki sene ile dört sene a mür havzanm istikbali ve inkişaf seyri Sinirli adam (yüksek sesle) Efenkısmmı pek beğendim... Fakat o maka rasmda muhtelif hapis ve o kadar hakkında kâfi bir fikir verebilir. Dün, Belediyede Valinin riyasetinde dim, geldik Taksime: Baktık YenimahalSüper filmindeki musikivi teeanni edecek ve danslarını dans edeceklerdir. Bununla acaba havzanın senelik isbir kotnisyon toplanarak odun meselesi Jeye gidecek üç otobüs var. İkisi ıskar lede en doğru iş, her yanlışı öğrenmek müddet sürgün ve ağır para cezalarına Bütün Istanbul Kadınları, tihsal kabiliyetinm ne olabileceği düüzerinde görüşmüştür. Komisyon, oça dolu. Bir tanesi de yarı öyle. Tabiî tir diye bir hüküm yok... Büâkis ger mahkum edilmişlerdir. şüncesi de uyanmakta ve bazı mülâhaza dun mıntakalannda tetkikat yapılmahemen atladık. Fakat kalkmaz!.. Niha çek olmak şartile san'atkârm her türlü Belediye Emlâk müdürlüğü ve mütalealarm serdine yol açmaktadır. sına karar vermiştir. yet üçüncü otobüs de ağzına kadar dol ifade kalıbları aramasına mesağ vardır diyor ki pek yerinde bir düşünüş... Ni£de Mektubcusu Şevki Birsel, Be Garibdir ki şimdiye kadar bu suale fen riu. Ne bekliyoruz? Bilmem! Biletçiler, Belediye Murakabe şefi Muhsin, OrS ü p e r fllmini v a r a t a n A N N A N E A G L E ' nin giydiğj çoförler filân ortada yok! Böyle kaldık Ancak iyi dikkat edelim: Zaten san'at lediye Emlâk müdürlüğüne tayin olun adamlarından ziyade maden işletme saman müdürü, Ticaret Odası umumî kâta hiç bir esas yoksa mekteb ve hoca muştur. Şimdiye kadar bu vazifeyi ve nayünde alâka ve vukufu olmıyan baSON MODA tuvaletleri giyeceklerdir. tsm yarım saat. O sırada genc bir taytlbi, Belediye Meclisi azasmdan Cemal niye vardır?.. Ve o halde bunlar ne kâleten idare etmekte olan Belediye zırlarınm derme çatma edindiklerj mayareci geldi va açtı ağzmı! Fakat adamFerid ve Partiden Azizden mürekkeb öğretebilirler? Ben sanıyorum ki hiç bir müfettişlerinden Raşid Sekendiz de lumatla cevab vermeğe yeltendikleri csâızdan Allah razı olsun! Galiba arabir heyet bu mıntakalarda tetkikat kaide mutlak değildir hükmümi çok müfettişlik vazifesine iade edilmiştir. görüîmüştür. Kimi beş on milyon demek yapmaga memur edilmiştir. ba!ar hareket için benzin filân değil kere yanlış anlıyoruz ve zihinlarimizi zorlu bir alabando bekliyormuş!.. Neyse zekâ kalpazanlığına alıştıran düşünce A kşam güneşi sarı, yorgun şualapenceredeki çiçeklerin yapraklannda düzüldük yola? Kendi kendime düşünçarpıklıklarına düşüyoruz... Biz insanrını penceredeki çiçeklerin yaprakyavaş yavaş dağıtarak yayarken Galibe cüm; eğer otobüsler kalkabilecek idiyse lar yenilik aramasın diyecek kadar esHanım yeni cilâlanmış siyah piyanoya n'.cin o kadar adamı bu kadar bekletti? kimedik. Otuz senedir bunun aksini id larına yavaş yavaş dağıtarak yayıyorabanarak oynak fokstrotun kıvrak aYok muayyen bir saati beklemesi lâzım dia ediyoruz. Yalnız dediğimiz şudur du. Galibe Harum, yeni cilâlanmış sihenklerini beyaz tuşların üstüne pardıysa neden bir kişinin fuzulî müdahale ki «Hiç bir şey bilmemenin, öğrenmek yah piyanonun önüne oturmuş, oynak maklarmı teker teker basarak mütesile yola çıktı? Anlıyamadım gitti! Böy isfememenin adını, yenilik aramak koy bir havanın kı\Tak ahenklerini beyaz reddidane provada devam etti. le keııdi kendime düşünürken tam Asrî mıyalım!» işte bu kadar! Çünkü geçen tuşların üstüne parmaklarmı teker teker basarak mütereddidane prova edi Hâşa! siyetimi ayaklar altına alacak, namusu nimle lâtife etmek istedi de böyle bir **» Mezarhâın önünde tekerleğe bir ş°y ol zamana yazıktır... Şunu da unutmayın; yordu. Hâşa deme Edib... Sen benim ma mu kirleteceğim? şey yapü. Fakat çok lâtif bir lâtife! nıasın mı?.. Bırak Allahını seversen bi sahte bir banknotun üstüne ha bir, ha Ertesi sabah yazıhaneye gittiği vakit Şunu bunu bilmem Galibe; sana TevekkeK değil beyfiniz yerine Edib Bey gürültülü bir kahkaha ata zime hürmet ediyorsun. Evet, ilk evlenrader; İstanbulda her şey zarr.an mez bin lira yazınız. Bunun değeri hakikatdiğimiz zaman cidden güzel bir kadın «gözümün bebeği», «carumın içi!» gibi geldi. Maşallah. Bu lâtife sizin için belki Edib Beyin ilk işi telefon ahizesine yarak kapıdan içeriye girdi: te beş para bile değildir! Aferin Galibe, dedi, çok şükür, ni dım. Şu, karşıdaki gelinlik resmime lâübali şekilde hitab eden erkeğin kim lâtif ama, benim için pek de değil. Eğer pışmak oldu. Numaraları çevirdikten Şair (gitmeğe hazırlanarak1» Efen(Genc şair gi^mek için kalkar) hayet şu kötü, vehimli düşüncelerden baktığım zaman ben de şeytanlar gibi olduğunu merak etmek ve öğrenmek biraz fazla kıskanc olaydım, elimden sonra kulağını okşayan ince sesin sadirr ban? müsaade ederseniz... hibine: Yaşlı hoca Şiirinizi maalesef din kurtuldun... Geçirmekte olduğun sinir kendi kendimi beğeniyorum. Fakat şim istemek hakkımdır zannederim. belki de bir kaza çıkardı. Sinirl adam (mahçnbivrtle'» Ar^an Kızım, dedi, lutfen biraderi verir di, kendi boyumca kızım, oğlum var. liyemedik. Lâkin açık gönülle samimi buhranından artık eser kalmadı... Yavrum Edibciğim; deli olma. Obeyim affedersiniz; kusuruma bakmayın. Kendine gel Edib. Bana inanmışeyler konuştuk. Diğer bir topîsntımızYaşlı kadın, neş'eli bir çehreyle ge Saçlarım beyazlandı, yüzüm buruştu, nun kim olduğunu ben de bilmiyorum. yorsan, çocuklarımızın başına yemin e misin... İLtiyarlık halile fazla asabileşmişım... vücudüm gevşedi. Maamafih, benj hâlâ Mektubu sen de gördün; imza yok. Yada hem eseriniz, hem de taze görüşlü riye döndü: Aradan bir iki saniye geçmeden karşı M'isshaberuze mâni o!dum galiba.. derim ki... arkadaşlanmızın bilmediğimiz fikirleri Evet, hamdolsun atlattım, diye ce eski gözle gören sade sen değilsln. taraftan kalın ve ciddî bir «Allo!> sazılar makine ile yazılmış. Bu muammayı Yaşlı adam ve şair birden İstağfu Aman inandım, inandım. Biürsin Anlıyamadım Galibe... Ne demek halletmek için polis hafiyesi olmak lâni öğreniriz ve istifade ederiz. Her şe vab verdi, seni de epey üzdüm değil dası aksetti. Edib Bey: rullah! İstağfurullah! ld bu çeşid yeminlerden hoşlanmam. istiyorsun? Yoksa benden gizlediğin, zım. yin başı gerçeklik ve çalışma değil mi? mi? Merhaba Faruk, dedi, İşler yolunSinirli ad=rn (elindeki m'cmuaiprı eösFakat rica ederim, sen kendini benim da... Yengenin keyfine payan yok. Asa Zarar yok efendim, sen iyi ol da... sakladığm bir sırrın mı var? Yok... Ben polis hafiyesi olmadan yerime koy. Farzet ki meçhul bir katerek) Beni mazur görürseniz size Bürhaneddin Âlinin cenazesi İçimde ne tuhaf bir his var ta Benim mi? bî hırçmlıklardan, buhranlardan kat'iyda bu bilmecenin düğümünü çözerim bir şey soracasım: Şayed esvabınız çok yen eser kalmadı... Plânımız tamamen savvur edemezsin... Adeta yeni doğmuş Evet... Birdenbire ruhunda bir de ama, senin izzeti nefsini korumak için dmdan böyle bir mektub aldım... darra vahud meselâ ceketinizin ko!u kıkaldırıldı bir çocuk eibiyim... Yoksa şu bayağı ğişiklik; sonra bu imalı sözler... Evet ama, siz erkeksiniı... Size muvaffakiyetle neticelendi. Yalnız kufaaliyete geçmiyorum. 6'> gelirse siz ne yaparsmız 9 Vefat ettiğini dün teessürle haber fokstrotu piyanoda meşketmek bana yakat'iyyen itimad olmaz. Münasebeti plâ zum, çok rica ederim, mektublarrn ar Benden şüphe mi ediyorsun Edib? Yaşlı adam (gülümsiverek) B ı u verdiğimiz gazeteci arkadaşlarımızdan Çok rica ederim faaliyete geç Edib. kışır mı? tonik bir sahada brrakmak istemezsmiz. kasını kesme; muhakkak, haftada bir iki Bu yaştan sonra bize kıskanclık sahal de neden icab etti? Esvabım darsa Bürhaneddin Âlinin cenazesi dün defÇünkü ben de meraktan ölüyorum. Aman Galibe ne garibsin... Dönüp neleri yapmak yakışmaz herhalde... ÇoHemen o kadını arayıp bulur, işi mad tane gönder!tebiî ne yapıp yapıp zayıflamaya çah nedilmiştir. Bütün cenaze masrafı İsDoğrusunu istersen hoşuma da gitmedi gelip ayni mevzu üzerinde duruyorsun... cuklarımız duyarlarsa ne derler? şırım!!.. Hadiye İCLÂL değil. Senin demin bana «Şimdi kadın dî bir neticeye döker, sevgiyi ulviyet tanbul Belediyesi tarafından veril Zihninde sabit bir fikır var... Mütema Senden şüphe etmiyorum ama Ga hğının en iyi takişaf etmiş, en fazla te ve safiyetten çıkarrr, ihtiras ve şehveSinirli adam Bravo, bravo! Tam miştir. diyen içinden «Ben artık yaşlandım, ihasrî kafa sahibi olmuşsun art;k! Mü Merhumun cenaze namazı kâmül göstermiş devresinde yaşıyorsun!» te kelbedersiniz. Biz kadınlar, böyle bir Feriköy tiyarladım!» diye tekrar ediyorsun... Za libe; geçen gün gelen o mektub... kemmel' Bir şeyi doeru dürüst yapm&k camiinde kılmdıktan sonra Feriköy Mektub sahibile bir alâkaın olsa dediğin zaman ne kadar koltuklanm şeye tenezzül etmeyiz. «E/kekler üzeman zaman bu mütaleanı acığa vurmakVasatî saat Ezanî saat zahmetini cekmektense, o şcvi kökün mezarlığma defnedilmiştir. rinde tesirimiz hâlâ bakiymiş!» diye boş tan da çekinmiyorsun... 'Halbuki sen ve onun gelmesinde sun'u taksir'm bu kabardıysa, meçhul âşıkımdan «Dünyalunsaydı; muhakkak ki senden sakla nın en güzel kadınına» hitabile baş'.ayan yere bir vehme kapıhr, kendimizi alda6.05 Güneş 12.25 | limdi kadmlığının en iyi inkişaf etmiş, manın çaresine bakar, ortada bırak o mektubu aldığım vakit de gurur ve tır, bir müddet neş'elenir, keyıfleniriz. en fazla tekâmül göstermiş bir devreİşte o kadar... mazdım. iftihardan mestoldum. 12.01 6İ21 Og^le sinde yaşıyorsun... Vay vay; ne derin felsefe bu? Ya Eh, kim bilir, ötedenberi böyle şoy Oh, hanımefendi, yap, yakıştır, bir Ha ha ha... Söyle tatarağası hoşu15.12 9.33 Ikindi lere alışık olmadığın için belki unut de üstelik karşımda otur, nisbet ver. hu, lâfa daldık da; Feyyazlara davetli ma gidiyor. olduğumuzu unuttuk! muşsundur. Yahu. şaka rnaka galiba biz de fevka Emin ol mürailik etmiyorum. 17.40 12.00 | Akşam San'atkâr karikatürist N E C M İ R I Z A ' nın Sahi... Yatak odasında ikimiz bir Belki mürailik etmiyorsun... Fakat Edib, biraz insaflı ol... Akhnı ba lâde asrî karı kocalardan olup çıktık. Nefis karikatürleri. Kıymetli ressam Sali'in tarihten cizgiler tablosu, Server 1.30 | .9.11 Yatsı ana karşı her vakitki gibi fazla mül şma topla. Ben sana hiyaneti gencli Bunda asrilik masrilik yok Edib... den meşgul olursak sığamıyoruz, malum Bedi ve Necdet Rüştünün en eüzel vazı ve şiirler ve fıkralarile bueün çıktı. iefit davranıyorsun. Mubalâğalı hüsnü ğimde bile zihnimden geçirmedim de, Ortada hakikat olarak mevcud şey şu: ya... Haydi sen giyin. ben de geliyorum. 10.47 Imsak | 4.27 Bu fiüzel mecmuayı okuyucularımıza tavsiye ederiz. ;eveccüh gösteriyorsun! 1 şimdi bu yaştan sonra nu şeref ve hay Belki de zevzeğin biri seninle ve be Akşam güneşi san, yorgun şualarını, Modern bir şair ^Şize bazı şiirler okuyacağım; fakat vezrie, kafiyeye baknıayınız! Yaşlı bir hoca Niçin? Çünkü ben öyle şeylere ehemmiyet Vermiyorum! Ehemraiyet mi vermiyorsunuz, yoksa elinizden mi gelmiyor? Bu gün sizi yemeğe çağırsam, fakat tam sofraya otururken «Yiyeceklerimizin tadma, tuzuKa bakmayınız!» desem memnun olur inusunuz?.. Dünyanın en büyük şairleri, şiradiye kadar vezinden, kafiyeden zarar görmemiş. Bunlarda siz ne mahzur buldunuz? Şayed manzum yazmayı öğrenememişseniz ve şayed söyleyecek bir fikriniz de varsa, nesir yazmanızı raeneden yok ki! Bazı insanlar kekemedir diye yeryüzünden hitabeti mi kaldırahm? Yatalaklar karyolalarından çıkamadığı için hiç kimse tutup da süvariler ata binmesin demiyor. Bakm şimdi benim ayağım topallaştı. Lâkin sizin bisikîetle gezmenize mâni olmak, hatırımdan bile geçmez! Yahya Kemali olsun beğenebiliyor musunuz bari? r Yazan: * Fazıf Ahmed eçenlerde, bir Japon gazetesi, Almanlarla Ruslara, artık dövüştüğiinüz yeter; birbirinizle banşıp sonra İngiltereye hücum ediniz, diye nasihat veriyordu. Bu garib teklif karşısında «Böyle şey olur mu hiç?» demeyiniz. 1940 baharında bir halk tabirile «Can ciğer, kuzu sarması» vaziyetinde birbirile müttefik olan ve janyana harbeden Ingiltere ile Fransa, 1941 baharında, Snrijede dövüşmediler mi? Batta, Dönkerk önlerinde Alman tayjarelerine karşı beraberce mücadele eden İngiliz ve Fransız bahriyelileri aradan iki ay geçmeden Oranda, birkaç ay sonra da Dakarda birbirlerile jnuharebe etmediler mi? Onun için Japon gazetesinin istediği şeyi kafiyetle «f/jnaz» diye kestirip atmağa gelmez. İki tramvay arasına sıkışan karnyon Dr. S I K L 0 P S Bu akşam L  L E Sinemasında R E E R Pek yakında SÜMER sinemasında = Küçük hikâye Akşam güneşi Hadiye lclâl J Perşembei7 Ramazan A K A