3 Ekim 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

3 Birindteşrin 194f CUMHURtYET SON Moskova konferansının neticesi oskova konferausının mesaısiru sur atle neütelendırmesi, adeta faır surpıiz teskıl etti. Konlerans geceli gunduzlu çalısarak uç dort gun ıçmde işlerını bıtırmış ve Rusvanın mukavemetini temadı etbrecek her yardımı temıne karar vermıstır. Ingilterenin enerjık ve mumtaz devlet adamlanndan olan ve Ingiltereyi Moskova konferansında temsıl eden Lord Beaverbrook'un anlatısına gore basmuıahhaslar Stahn ve Molotof Yoldaşlarla geceli gunduzlu tenıas ederek ve konferansın mesaisiıu hazırla>an encumenler tarafından tespıt edilen her noktajı vakit geçirmeden bır karara bağla>arak islerini çabuklastırmıslar ve bu arada Litvinofun mutercimlığınden istifade ederek neticeye varmağa imkan bulmuslardır. Hatta Lord Beaverbrook'un anlatısına gore konferansın işlerini bu kadar sur'atle bitırmesi, Sovjet Rusvaya yapılacak yardımın da azamî sur'atle jetıştınlecegıne bır dejıl teskil eder. Molotof loldasın bu munasebetle «oylejıği sozlerden, Rusyanın verılen kararlardan ho=nud oldugu ve nazızmı >er juzunden kaldırmak hususunda beslediği kanaatın kat kat kuvvetlendıği anlasılıyor. Elhasıl Moskova konferansını iki ay gibi kısa bır muddet içınde hazırlayan \e bu muddet içınde Amerıkanın Rusjaj a muzaheret ve jardınnnı ternm eden Ingiltere, Moskova konferansının nıesaısini çabuklaştırmakla, Ingiliz ve Amerıkan harb gajTetlerinı hızlaudır mağa muvaffak olmakla muspet bir neticeje varmıs ve Almanyayı Avrupa karasında mesgul eden, hatta yıpratmağa yaıdım eden Sovyet kuvvetlerinin suratle teçhızine, Sovyet ihtiyat kuvvetlerinin rahat rahat kullanıLnalarına verdıği ehemmiyeti tebaıuz etürmistir. Bundan sonra beklenen şey, Ingiliz ve Amerıkan jardımının Sovyet Rusyaya oluk oluk akması ve Sovyetlerin bu jardunı kendi istihsallerine katarak mukav emetlerıni beslemeleri ve şiddetlcndirmeleridir. Ingılteıenin bu yardsmı bir emrivaki hahne getırmek ıçin, belki de Ku\va derecesinde tehaluk gostereceğı suphe goturrnez. Çunku Rus mukavemetıııin temadisi, Ingilterenin sclânıcti için zaıuridir ve Ingiltere kendi selâraeti namına Sovvetler Bırlığınin istedıği her j a r dımı temin elmeji, hayati bir vazife sayacaktır. Ingilterenin selâraeti de Amerika ıçın aynı hayatî kıjmeti haız olduğundan, o da Ingilterenin sclâmeti namına Sovvetler Birliğıne yardımını esirgemivecektir. Bu bojle olmakla ncraber, yardım lıalen vadolunan bıısevdir, ve henuz tahakkuk etmiyen bir keyfivetrir. Onun tahakkuku ve arzu edilen ölçuyu bulması ıçın So»yetler Birliğıle Ingiltere ve Amerika arasındaki muvasalanın tam emnivet içinde teessusiı icab eder. Bu jüzden İngiHer» Ortasarkta yeni askerî teskılât kunnakia ve Mısır ordusundan avn bir Fibstın ve Suıije ordusu vucude getirdiği gibi Iran mudafaa«ını da Hindistana basJamak'a ve lıoylece buçun Rus\a ile Inîiltere ve Amerika arasında en enıniyetli muva^ala hattı olan Iran volunu, her tchlikeden U7nk bulundurmağa eheınmiyet verrnektedir. Cunkd Mihver devletlerinin Mısır Libya hududunda veni bir taarruza geçmeleri bu muvasala yolunu tehlikeye maruz bırakması mulıtemel olduğundan ve bu ihtimalin tahakkuku takdirinae Sovvetler Bırlığile İngiltere ve Amerika arasında temasuı kesilmesi varid olduğundan Ingiltere bir taraftan Hindistanda buyuk hazırlıklar yapmakta, dığer taraftan da Mısır cephesıni azamî deıecede kuvv etlendirmektedir. Profesörlerin tayini bir usule bağlanıyor Bir kanun projesî hazırlamak üzere Maarif Vekâletinde bir komisyon kuruldu Ankara 2 (Telefonla) Profesor ve retlm umum muduru Reşad Şemsedordınarjnıs profesor olmak ıçın gerçi dmden murekkeb olan komisyon buşımdi bazı talımat ve nizamnameler gun de toplanarak çalışmalanna devam varsa da bu taytnlerdeki usullenn ka etti. Kabul edilen esasa göre meselâ nunl hukumlere bağlanmasma lLzum Vekâlet makamının emrıne alelıtlak gorulmuş, bu yclaa bır kanun projesi bır profesor tayin edilemıyecektır. Bu hazırlamak uzere Maarlf Vekâletinde tavmler umumî kaıdeye ve kanunî nubL komıs\on kunılmustur İstanbul Ü kumlsre bağlanmaktadır. Dıger tarafniversitesi Rektoriı Cemll Bılsel Sıva tan, meb'uslardan açık kalan profesorsal B'lgıler Ankara Dıl, TarJı ve Hu luğe bu hafta içinde tayınler yapıla kuk Fakultesî dekanlarıle Yuksek Oğ caktır < ı ıııiHlllinimillllülllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll n Amerikamn müdahalesi ^ ( Başmakaleden devam ) nesiz batınlmalan için hak venniş bulunuyorlar. Resmen ve filen harbe girmeğe davet olunduğu zaman Amerikan efkân bu vaziyet onünde nastl hareket edecek ve nasıl karar verecektir? İ<ite Almanya Amerikada 7uhuru muhtemel bu tereddud devrini kendi ale>hine çevirmemek için butun tahrikâta karsı gajet buyuk bır itidal ve ihtijatla mukabele ermekte ve jalnız Amerikan harb taraftarlarmdan bahsederek bunlann Amerikayı zorla harbe suruklemek istediklerini tebaruz ettirmckle iktifa eylemektedir Haldkatte Amerikanın dahi resmen ve filen harbe girmekte acele edecek yeri voktur. Çunkıi kara askeri iribarıle hcnıiz hazır olmaktan havli uzaktır Dunjadaki harb cephelerine kara askeri sevketmedıkçe ise Amerikan mudahaleM simdıki vazijeti pek fazla deçistiremez. Hatta bazı mutehassıslann iddiasına gore Amerikanın filen harbe müdahalesi demokrasılere verilen simdiki Amerikan vardımmı azaltır bile. Çunkıi o zaman Amenka bilhassa kendi ihtij aclarına en buvuk ehemmiveti vermeğe mecbur olacaktır O halde Amerikadaki harh taraftarIannın fazla gajretleri bir taraftan Amerikan efkânnı hazırlamak ve kenHi taraflarına kazanmak. diğer taraftan da ,\lmanjajı tahrik ederek harbin onun tarafından gelmesini temin ejlemek gibi nıaksadlardan ileri gelebilir Almanya se AmerikavT harbe kanstıracak «ebebin kendisinden gelmemesine dikkat edıjor gorünujor. Amerikanın harbe resmî ve filî muhtemel müdahalesi simdiki halde iste bu safhada bulunuyor. Askeri vaziyet Donetz havalisinde beklenen hâdiseler (Baştarafı 1 inci sahifede) Rus ordulannı bir daha kalkamıyacak lanrî Sovyetlerden temizlenmesı isi de derecede bozııp imha ermeden buradakı vam etmıstır Elhasıl burada da vaziyet ordulannı geri çekerek baska hedeflere tevcih etmelerine pek ihtımal veriletamamıle aydın degüdir. mez. Alman ordulan Rusyada hangı hatLeningrada ve Moskovaya ılk hafıf da olıırsa olsun hıç bir zaman kendi ıskann yağdığı bildiriliyor. Fakat kar ve teklenle duramazlar. Çunku bu durma don Almanlar için Sovyet Rusjanm yolIngiliz Amerikan vardunlarıle Sovj*et larını bırer çamur deryası hahne getıren ordularuıın yeniden dıribnelerıne sebeyağmurlardan çok daha ehvendır Bu biyet verebilir ve bu, Almanlar için çok sebeble muharebelenn. evvelce dedığı tehlikeli olabilir. Kezahk. Almanlann nuz gibi, kısın ortasında dahi devam kısın Rusyada askeri hareketler olmaz etmeleri mumkundur. veva guçtur dıye Rus seferi bitmeden Çorçü'ın yeni nutkunda Almanyanuı jani duşman tamamıle ve son nefer ve •Sovyet Rusyanın geniş topraklarında silâhına kadar yere serilemeden, ordunereje kadar gırmeğe tesebbus edeceği» laruıı Sovyet topraklanndan çekerek yahud mudafaada kalarak isgal ettiği ve orada sadece mudafaada kalarak bumuazzam kıymette arazivi mı işletece tun kıs esnasmda tercıhan meselâ Surıği» suallerini kendi kendıne sormus ve ve, Filistin, Mısır ve Şimalî Afrikanın ve ilkbaharda Ingilterenin istilâsına mesu suretle devam etmistir: « Şayed bu son tedbıri tercih eder mur etmeleri akla hıç gelemez. Alman orduarlını Rusyada durmağa se buyuk ordusunun bir kısmmı Yakınşarka mı, Nıl vadısıne mi tevc>h edecek, mecbur edecek ancak iki sebeb ve ihyoksa Afrikanın simal garbma varmak timal tasavvur olunabilır: Birincisi Aliçin Ispanyadan gecıd nıi aravatik, >a manların, Rusyadald ordularuun derhal hud Avrupanın buyuk demirjollarını donerek mukabelelerini icab ettirecek ve eline geçen muazzam hava meydan derecede garbda veya cenubda buyuk lannı kullanarak ajjırlığını garha cevn bir taarruza maruz kalmalan ve ikinrip bujuk bir ordu ile ve insa ettiği hu cisi, Sovyet Rusyada askeri harekâta susî deniz vasıtalarile Ingiliz adalarını devama artık takatlerinin kalmanıa^ıdır istilâya mı tesebbus edecek bilmiyo Halbuki bu her iki faraziye de varid değıldir. Nitekim bırincisinin olatnıya ruz» cağını, yani Almanjanın şarkta mesgul • Şarkta mudafaada kalarak bu üç bulunduğu bir zamanda garbda ansınn cur'etli tesebbuse birden. buyuk bır buyuk bir taarruza maruz kalmasının mikyasta atılması muhakkak iktidan imkânsızhğuii bizzat Mister Çorçil soy dahilindedir Dusmanın kifayetsizliği luyor İkinci faraziye de Alman ordula yalnız havadadır Bu, cok ciddî bir ki rmın gene Çorçil tarafından tebarıız et favetsizliktır Fakat diğer sahalarda te tirilen buyuk kudretleri iktızası varid sebbusü daima elinde tutuyor.» gorulemez O halde Alman ordulavı Bu sozlere gore Çorçilin, Alman ordu Kafkasya ile Urallan almadan ve daha Iarının Rusyada nıhayet bir yerde du doğularda dahi silâhlı ve teskilâtlı rarak ve mudafaada kalarak umumiyet Sovyet kuvvetlerini ortadan kaldırmale cenuba veya garba avdet ve tevcih dan durmıyacaklar ve mudafaaya geç etmeleri ihtımahni tetkik etmekte ol miyeceklerdir. duğu anla«;ıhr Halbuki Almanlann RusH. E. ERKlLET ya seferini tamamile bıtirmeden yani Odundan ders edendir, ne hikmerbr bilinmez; agacda ve odunda terbıye bakımından bır kıymet vardır Butun mekteb sıralarınm ahsab olusıuıu gozonunde tutmasak bıle benim gibi eskı devırde tahsıl goımus olanların hemen hemen hepsınde sopa ve odunun pedagojık hızmetlen olduğunu inkâr edemeyız Demek kı hasba bir mubarek seydir. Kendisine bu borclu olduğumuz saygıjı sunduktan sonra gelelim sadede: Bundan şolkadar a\ mukaddem odunun her nev ıne. kuru gurgenden meşe>e kadar nark konduktan bır maddet sonra odun tuccarı ve oduncu esı>afı dile gehp konulan narktan vafir ziyan ettıklerini şekva eyledıler Bunun u/erıne yapılan ıncelemelerden sonra odun narkına yuz otuz kurus zam yapıldı. Şımdi anlaşılıyor ki; bu zamlar çok yuksek olmus ve oduncular evvelâ narkı koyanlan ve ondan sonra da halkı aldatmış ve bastatı yukarı fiatla odun satarak ihtıkâr vapmıslar Ben bu sııtunlarda bu odun narkına başka turlu ılısmıstim ve «nark konurken fiat unsurları çok iyi tetkik edılsin de odun da olduğu gibi narkı değistırmek luzumu duyuhnasuı Isin ciddiyeti ve sağlamlığı supheye dusuyor» demıslım. Bu ve buna benzer ikaz edıci yazılarımın alâkah memur ve dairelerde hosnudsuzluk doğrurduğunu ve bazılarına cevab verilmek hevesine dusulduğunu gorerek tasalanırken istanbul Valısmın buyuk bır fazilet gostererek odun isinde Murakabe komisyonunun dustuğu hatayı meydana vurması bizim gibi yalnız halkın sıkıntılaruu hafifletmekten baska kaygusa olmıyanlara hak verdi. Bılmek lâzundır kı: Bu çeşid işlerle uğra^an ve azçok halkın fikır ve şikâyetlerine tercuman olmağa çahsan muharrirler okuyuculanndan hergun birçok mektublar alnlar. Bu mektubların bir çoğunu nesre kanun, ahval ve saygı gibi seyler mâni olur. Biz, bir kısmını salâhiyetli makamlara gonderdiğimiz bu mektublardan bir surü malumat alırız. Bu malumatı olan biten şeylerin gidis gelisile de kontrol ettikten sonra vakıalar hakkında azçok belirmiş bir fikir ediniriz Bu unsurlara malik obnıyan memurlar ise kendilerini koruma duygusunun tabii sevkile bu neşrijatı hemen hemen daima haksız, yersiz ve belki kustahça bulurlar. Amma maalesef hâdiseler onları değıl, bizi sağlamlaştırmaktadır. r Alman harb tebliği (Baştarafı 1 inci sahifede) Ç Sovyet harb | tebiiği (Baştarafı 1 inci sahifede) hımmat deposunu berhava evıemış ve 38 Alman tayyaresı dusurmuştur Londra 2 (a.a ) Moskova radyosu, bugun oğle uzerı, aşagıdakı teblığı vermıştır 1 teşrınıevvel gecesi, kıtaatımız, cephenin butun boyunca duşmanla savrasmıştır. Alman savaş tayyare'erı dun gece yenıden Moskova ve Lenmgrad askeri tesısatına hucum etmışlerdır. Karadeniz sahillerine yapılan hava akını Berlın 2 (a a ) Askerı bir membadan oğrenildığıne gore 1 teşrınıevvelde muharebe ve stuka tayyarelerinden murekkeb kuvvetlı Alman teeşkkuller^ şark cephesınln kara kısmmda ve bılhassa Karadenızın sahü mıntakasında askeri hedeflere taarruza devam etmişlerdır. Tayyareler bir çok, kaleleri, sahra batarya mevzılerini, şımendıfer hatlannı, zırhü trenlen, nakıl vasıtalanru ve depolan tahrib etmışler ve kullanılmaz bir hale getırmlşlerdır. Diğer cihettan toplu bir halde bulunan tanklar ve Sovyet kıt alan muessir bır surette bombardıman edilmıştir Muhtelıf çaplarda bir çok toplar kullanılmaz bir hale getırilmıştır Kafkasyada kurulacak cephe Londra 2 (a a ) General \Vavell ıle Rus General ve komıserlen Bağdad ve Tahran goruşmelerınde, Surıyeden Kafkaslara doğru mıhvere karşı kurulan cephenın kuyvetlendırılmesı ıçın muttefıkler tarafından hazırlanan plânlarm bır çok teferruatını tespıt etmlşlerdjr. General Wavell Hındıstanm ıaşe ussu olmak bakımından ehemmıyetını bır kat daha ar+ıracak olan bu cephenın teşkılâtını tamamlayacaktır Daıma buvıımekte olan Hınd ordusu bır müytn kısıden murekkeb ve modem harbın ıcal ettırdığı her turliı teçhızata malık buiunmaktadır. YUNUS NADİ Üç devletin kat'î kararı (Baştarab 1 inci sahifede) ;osterdıği mukemmel mukavomette Sovyetîer Bırlıgme en ıyı suıette vardım etmek», «muşterek kayrak'arı tevzı ve Sovyetîer Bırlığmın gayıet erme mumkun olan en buyuk yardımda buunmak maksadlle bu kaynaklardan en yı tarzda ısüfade eylemek» meseıe'erinın hallı bahsınde bu mesajda bıldırı en ayenın Stalm tarafından tasvıbı uzerıne toplanmıştır. Üç devletin Lord Beaverbrook, Harriman ve Molotof un rıyasetlerındekı murahhas heyetleri, vazıfelermi, tam ve karşılıklı bır anlayış, ıtımpd ve ıyı nıyet havası içinde baçarmış'ardır. Mu rahhas heyetleri, çalısmalannda Sovyet mllletı tarafından Hıt'er Aîmanvasına karşı kahramanca yapı'an ve muzafferane neticesi faşıst surule mın boyun duruk altma aldığı mılletlerın hurnvet ve ıstıklâlı davasmı tayın edecek bulunan mucade'eye yardım etmek vazıfelerının ehemmıyetlnden hi7 ve nazılerm boyunduruğu altına gıınek tehdıdı altında bulunan dığer •nı1'3* erm kurtartlısı davasmm asaletmden ılham almışlardır. Stalın'in faal bir surette iştvrak ettığı konferans, kendısma verı'en gaye ere mutabık muhım lıarar suretleri kabul ederek vazıfesını mu%affjk.vetle basarmış ve hur»ıyete ssik bulan mı Vtlerın can düşmanına karsı zaferı kazanmak ıçin yaptıkları musterek gnvretleıde uç buyuk devletin tam nruhbakntını ve sıkı ışbırlığını teza'nvır et'ırmı^tır » Ruslann hücumu tardedildi Budapeşte 2 (a a ) Duşman Dinyeper ıle Donetz arasında muhtelif noktalarda muttefik kıtaat tarafından yapılan hucumlarla ilk hatlarından gerı atılmıstır Bır çok esır ahnmıştır. Dmyeper nehri boyundaki bolgelerin duşmandan temızlenmesl amelıyesi devam etmektedir. Duşman bır şaşırtma hareketıle Macar topçulannm atesi altında Dinveperı iki noktadan geçmeğe teşebbüs etmışoe de hıç bır netıce elde edememıştır Bir Japon gazetesi sulh tavsiye ediyor Tokyo 2 (a a ) Unıted Pres Hoşi Hoşı gazetesı başmakilesınde A'rranya \e Rusyadan munfend bır sulh yapmaIarmı ıstemekte ve zamanın buna çok musaıd olduğunu sojlemcktedlr. Gazete dıyor kiBu sulhu Moskova düşmeden evvel vapma^dır Şımdı her iki taraf bırbırmin kuvvetını bılıyor. Almanya ve Rusya muşterek duşman olan InıjıltPrenin uzerıne yurümek için kuwe*lerıni birleştırırler=e daha ıvı y Odun rezaleti Ingiliz filosu Bir Alman fırkasının muvaffakiyeti Berlın 2 (a a ) D. N B. askerî bır membadan aldığı şu malumatı verıyor: Şark cephesının cenub m.ntakasında bır fırka, dığer teşekkullerın onune geçmek suretüe eylul aymvn ıkjıcı yarı s'rda Sovyet mevalernl asmıştır. 20 e\ıul tarıhınde bu fırka, muhım bır maha1 ışgal etmış ve dlğsr Alman te=ekkji'eri gelıncıye kadar bır kopıubaşı vucude getırmıştır. Sovyetîer, Alman koprubaşını ele geçırnege beyhuöe yere çalı<=mışlar ve çok faık kuvvetieıîe rnutsaddıd defalar nuuam etmıslerdır Eu hucumlara tanklar, mıtra'yoz'u otomcbı'.'er ve tayyareler da iştııaK etmı^nr. Sovyetlerın kutle faa\nde yapmıs oldukları bu hücvımlara rağnen ATrtnnlar, mr adım bıle gerilsmern'stı'' Bu sovas'ar esrasında AİTianlar, 21 i l esir alnnıslar, Sov^etlerin 38 tanktnı is gorejrivec»k bir bale getirmisler ve üç Rıs tavvarpsı du^uımüşlerdlr. Hür fransızlar Yeni komitenin Amerika tarafından tanınması ihtimali var Vaşıngton 2 (a a.) Yem te=ekkul eden «Hur Fransızlar mıllî komıtesı» azası Pıevın ıle muateşar Sumner Welles arasında cereyan eden gorusrre'erm netıcesı olarak Bırleş^k Amerika ıle hur Franha arasında en sıkı bır ıktısadi elbırhğı yapılması dusunulmektedır Saiâhlyetlı mahfıller, bu mulakatm, hur Fransız hukumetının tanınması mecbunyetını hıçbır suretle tahmıl etmej ıp, bılhassa hur Fransızlarm kontrolu altında bulunan bolgelerde Bırleşık Amerıkayı a'âkadar eden ıktı=pdî meseleler etrafmda cereyan ettıglnı bıldır mektedır ' Molotof un nutku Sovyet Harıcıye Nazırı Molotof konferansın kapanması munasebetıle so>ledığı nutukta gavnmuhar.b olan Atnerıkarun da muhanb olan Insıltere gıbı fasızmm ezılmesı luzumunu hıssetmıs olduğunu ve uç devletin nıhai zafere kat ıvyen kavu^acağını sojlemış ve «tavvare tank, dığer sılâh ve ham madde se\kıyatmın arttırılacağmı Moskova konferansı gostermıstır Bu suretle Hıtlercı ha^dud surulerının umıdIeri bo=a çıkmış olu\or> demiştır Mareşal Mannerheim'ı tebrik Helsınkı 2 (a a ) Doğu KaıeUs'nm merkezı olan Petı ovskay un ışgaı muPlevm. bu meseleye daır ızahat verna^ebetıle, Mareşal Mannerheım Fın vatanseverler erlığırden ve do%xı Karehsi mek uzere, yakında Londraya done kurtu'us cemıyetinden tebrık lelgrafları cektır almıstır. Fın teblığlerinde T>etT3'"<ov, bu isımButun bu tedbirler IngıKerenin Rııs le değıl, fakat AenıslmnaOnergaburg yaja yardım hususunda son derece cid ısmıle zıkredılmektedır dî hareket ettiğini gostermekle kalmıjor. Mıhver devletlenmn de bu jardımı korletmek için tedbir almaktan hâli olmadıklannı acığa vııru>or. O halde Ingiltere ve Ameıikanın Rusyaja yapacaklan yardım, simalî Afıika harbinin mukadderatıua bağhdır. Al manlar, şimalî Afrika cephesini sokmeğe muvaffak oluılaısa, Basra korfezi jolu Sovyetlerle teması idame icin en emin yol olmaktan çıkacak ve Mıhver devletleri bu yolu da tehdid etmek imkânını elde edeceklerdir. Fakat Ingiltere siınalî Afrika cephrsinde sarsılmazsa. Basra korfezi yolu da emnijet icinde isliyebilir. Mo«kova konferansında verilen kararlarm Mısır Libya hududunda vuku bulacak muharebenin encamına bu derece bağlı olması, ilk nazardı tuhaf gorunebilir Fakat Mısır butun Yakın ve Ortasarkın anahtarları arasında oldıığu ve Sovjet Rusvava sriden yol da Londra 2 (a.a) Royter ajansınm Ortasarktan geçtiği için hakikat bu Tahrandakı hususî muhabırı bıldırıyor: ır^rkezdedir. Bır hafta evvel kurulmuş olan Iran Onun için Moskova konferansmdan kabınesl bır çok ıslahat vucude getır sonra da gozler Mısır TJbva hududuna mıstır. Eskı rejımın yıkılan ılk kdlelerı daha fazla dikkatle cHkilmektedir polıs ve başkumandanlık olmuştur ömer Rıza DOCRUL Yuksek mevkıler ışgal eden bır çok zabıtler vazıfe'ennden uzakla<=tırılntışlar dır Parlamentova tevdı edl'en yenı kanunda, kanuna aykırı hareke* eden poSezon esnasmda bır haftaya kadar lıs memurlarımn sıvıl mahkemelere sevcuma cumartesı akşamları ve pazar kedıleceklen kaydedılmektedır Bu gıbı gunduz ve gece Beyoğlunda Unvon pohs'er sımdıve kadar aske^î mahkemeFransez tıyatrosımda, saır gunler Ka lere sevkedılmekte ıdıler EvTCİce crdu dıkovunde ve Istanbulda temsıllere ve polis doğrudsn doğruya Şahın konbaşlıyacaktır. Ilk temsıl (Sekızıncı) trolu altında bulundukları ıçın crdu ifcmcı temsıl 50000 lıra. vodvıl 3 perde mensubları ve polıs memuıları aleyhınde Sah emretmedıkçe takıbat yapılamazdı Yazan Senıye Tepsı Ikı sene olan askerî hızmet usulunun kaHırılacaŞı zannedılmektedır 12 nci sayısı intışar etmıştır Eski Şah Arjantine gidiyor Bu sayıda Izaf jet teorılerı calısmaBuenos Aıres 2 (a a ) Sabık Iran da ılmı orgamzasjon atomlann ıstı hplesı oklıt postulası madde \e enerjı Şahmın tCıudad Cabo» vapurıle, teşribldayetlermde Bueno=Aıres'e elektrık kazalan kauçuk Madame nısanı Yan'nda Curıe mevzularına daır kıjmetlı etud gelmesme ıntızar edılmektedı ler vardır Okuyuculanmıza hararetle aılesı erkânından on kışıle on ıkı hızmetkâr vardır. tavsiye ederız. Molotof daha sonra demıstır kı: « İkmcı zulum yılı başlıvor Fransayı, Sov'vetler Birliğıne karşı hazırlaZurıh 2 (a a ) Rovter Yunanıs nan yenı maceralar ıçm kullanılacak tanda halka verılen ekmek mıktarmın bır hareket ussune tahr'l em'en Bulbır kere daha tahdıd edıleceğı Atınada aan=;tam butun Avrupavı so\mak uzeresmen ılân olunmuştur. Bu mıktar re Hıtlercıl°r ne kadar gayret sarfe gunde adam başma kırk gram olacak derlerse etsınler hırbe de^am etmek t'r Atına resmî makamatı nesrettıklerı ıcın kâfı mıktarda kavnaklar bulamı (Baştarafı 1 inci sahıfedet bır bejanna'nede bu >enı tahdıdı de vacakiardır Moskma konferansı mılBıunn mahkemelerı tarafından veulen sukunetle kabul etmesını halktan ıste letlerı boyunduruğu altma alan Hıtlebu kararlar çarsamba gunu ınfaz edil mektedırler. rın şanlı bır suretts ımhasına yardım mıştir. Mahkumlar arasında emeklı tuğetmıs olan bır hâdıse olarak tanhte yer general Dolecal ve Sıva'ek vardır Bunalacaktır larm her ıkısı de Praghdır Mahkum Gorıng Hıtler Rıbben»rop'tan nefret lardan bır kaçı yahudıdır Maznunlaretmek kâfı gelmez Mılletlerı bovun dan dordu beraet kararı almıslardır dunık altma alan toprak ılhak eden ve Yunan halkına günde 40 gram ekmek verilecek M. Beneş. Çek isyanını faydasız buluyor İngiliz Kral sarayımn parmaklıklarından silâh yapılacak İranda ilk inkılâb orduyu kaldırmak oluyor! Londra 2 (a a ) Tank ve dığer sılâhlar vapılmasında kullanılmak uzere Kralm ıkametgâhı olan Buckmgham saraymdan 20 ton kadar parmaklık demırı toplanmıştır Tahmm edıldısme gore în^ılız mılletme vapılan hıtab uzer ne İngılterenın muhtelıf jerlennde boylece torjlanacak demır parmak1ık ve buna benzer maddeler T arım mılvon ton demır temin edecekt'r beşerıyetın bir afetı tarafından ıdare edilen bu canıler çetesmı busbutun mahvetmelıyız > Lord Bea\ erbroc'< ıle Mıster Harrl man da muşterek bır bevanname neşr ve Rusvava her çeşıd vardı vapılacaîını anl?ttıktan sonra uç hükumetın şu kararı vermış olduğunu bıldırmHerdır«Nazı zulmunun tahribmden sonra fcımılarak olan sılh butun durva ıçın kendi arazılerı dahılınde korku ve ıhtıyac sıbı sartlar altında bulunmadan emnr'et halınde yaşamağı mumkun kılacaktır » (Baştarab 1 inci sahifede) (Baştarafı 1 inci sahifede) olan odun tacırlerını bu suçlarmdan do duman sutunlan yukselıyordu. Mahdud sayı ve ihtısasta olmalar: pek layı adlıyeye tevdi ermeğe karar vertabiî olan Murakabe komisyonu azasınra Almanlann bir ayda batırdıklan herşei bilmelerine, her ticaret şubesinde mıştır » gemi miktan tam malumat sahibi olmalarına imkan Aldatalan memur vazife Berlın 2 (a a ) Tebhğ İngılız ı ışe yoktur. Fakat alacaklan nark karanna degiştiriyor Bu izahatı muteakıb Beledıye İktısdl gemılerıne karşı yapılan tesırlı mucade temel olsun dıye erraftan malumat toptuccar ve esnaft rruduru de, raporu tanzom eden Beledıye lede Alman bahrıyesı ve hava kuvvetlen larken basvurdukları murakıblarmc'an ve halen Beledne İk eylul ayı içinde ceman 683 bın 400 to iji seçmeleri ve rasgele herkesın fikrini tısad mudurluğüne bağlı müstahdem nılâtoluk duşman gemısı batırmışlardır sormamaları lâzımdır. Ticaret ahlâkl >:ubesi mudur vekâletını yapmakta olan Bunlardan 452 bın tonılâtoluğu Alman bizde çok bozuk olmasına rağnten hamdolsun her şubede bir takun namuslu Surevyanm vaz'yetı hakkında muhar denızaltüarı tarafından batırılmıştır. adamlarımız vardır ki, sohretini ve narır mızm sorduğu suale cevabenmusunu paraja pula satmaz. Meselâ loc Bu memurun hâdısede suçu oldukum ve sekercilık hakkında fikir alınak euna kaiı deŞıliz: nıhayet aldanmışıır Yalnız dıkkatsızlık ve aldanmasından Yuksek Muhendis mektebı resim mu için Hacı Bekir muessescsi gibi muessedolayı v^zıfesının tebdıh de Vali tara allımı Reşıd Tura, evvelki akşam irti selerin diğer ticaret subelerindeki benfından emredılmıstır» demiştır. hal etmıstır Cenazesi bugün saat 11 30 zerlerini bulmak kabildir. Bu munaseZabıt varakası acaba ne oldu? da Beyoğlunda Fıruzağa Ağacami cad betle size Hacı Bekır muessesesının AlFıat Murakabe Komısyonu, evvelce desi 17 numarah Çırnel apartımanın lah nzası için bir reklamını yapavim. Rıvayet ederler ki simdiki Ingiliz Kralıtutulan ve odun tacırlerı tarafından ımdan kaldınlacak, namazı Teşvıkiye canın babası rahmetli Beşinci Corc vak7alanan zabıt dun Komısyona getırıîmemıinde kılındıktan sonra Ferıköy me tıle bir hastalık geçırmistı Nekahet devdığınden bu zaptı ımzalayan oduncu zarlığına defnedılecektlr. resinde Ingiliz Kral sarayından bir melarm muddeiumumılığe verılmesı şek 72 yaşında Allahm rahmetine kavu mur Istanbula gelip Hacı Bekire muralınde karar vermistır. Fakat kararı muteakıb muharrırnıiz, zaptın bulun şan merhum> emekll pıyade binbaşısJ caat eden Kral Hazretlerinin şahıslan duŞu Fıat Murakabe burosuna gıtmış idi. Yanm asrı dolduran muallımlık için bize kayısı reçeli yapacaksuuz Lâse de orada da zabıt bulunamamıstır hayatında eski Muhendıshanei Berrii kin reçel yapılırkcn ben ocağın başuıda Bu ıtıbarla kac odun tacirinin muddei humayunda, Topçu mektebinde, Darüş nezaret edeceğim» der. Hacı Bekır de: Benim muessesemin namus ve şerefi umumılığe verıleceğı ve bunlann kım şafakada, Harbıyede senelerce hocalık her turlu şuphenin fevkındedir. Boyle ler olduğu henuz malum olmadığı gibi, ederek bınlerce talebe yetıştirmiştir. bir kontrol kabul edemem. cevabmı vemevzuubahs zabıt varakasının da nersKendisine rahmet diler, refıkası Necrir. Ingiliz de reçeli ısmarlamadan kalye eıttığı bıhnmemektedır. mıye Tura, ogullan gazetemizin tahrir kar gider. Eğer Hacı Bekir bu teklıfi Perakende oduncular odun aılesmden Mehmed Selim Tura ve 1abul edip reçeli yapsaydı, simdi kurusatmıyorlar Devlet Denizyolları fabnka ve havnızlar lannın uzerine • Ingiliz Kral sarajının Perakende odun satanlar dun de yeni muhasebe memuru Nihad Turaya dertn sekercisi» diye yazmağa ve ayağa kalknark uzerınden odun satmamışlardır tazıyetlerımızi bıldinrız. mış boynuzlu at ve aslandan murekkeb Bunlar, ellerındekı odunları eskı narka nıahud Ingiliz armasmı kullanmağa hakpore aldıklarmı yenı nark mucıbmce Ankara aslıye ıkıncı hukuk mahke kı olurdu. Boyle bır markanın da beysatarlarsa kendılerı çekı başına elh kunehnilel ticaret âlemindeki kıymetini mesmden' rus zıvan edeceklerını ılerı surmekte ve erbabı pek iyi bilır! Bunu yapmadı ve Duzcenm Çılımlı koyunden Cıncioğlu Fıat Murakabe Komısyonunun buna da kendi şohıetini her turlu şuphe ve menMımed Rıza Cıncıye kanmz Ankarada bır çare bulmasıru ıstemektedırler. Bu faatin ustunde tuttu. İste bu zumreden Yenışehırde Munıre Hoyrat tarafından cıhet komısyonca tetkik olunmaktadır ruccarlara kendi şubelerinin kıvır zıvıikame edilen boşanma davası muha. rını sormakla. hatta bojle adamlardan kemesı 30 9 941 gunu saat 9 a tayın murekkeb istişarî bir komite kurmakia, edılerek ilânen tebligat yapıldığı halde azamî fîatlann tespiri daha emniyetli İstanbul şehrme verılen ekmeklık un mahkemeye gelmedığmizden hakkımzda volda yurutulebilir. Şu •sartla ki; hersemıktarı bugunden ıtıbaren 3556 çu^ ala gıvab kararı ıttıhaz edıldıkten sonra vi bırakıp emeklerimizi yalnız zarurt çıkarılmış ve fınnlara jenıden tevzıat muhakemeye devamla 10 gun muddetle ihtijac maddeleri uzerine yığmahyız. yapılmıştır Buna mukabü francala unu ilânen tebligat yapılmasına ve mah Meselâ gumuslu tilki kurkü ile (Gergunde 50 çmaldan 25 çuvala ındınl keme dıvanhanesıne talıkına bu sebeb len) in (mavi saat) kutusu kaça satılırmıştır. le durusmanın 31/10 941 gunu saat sa satılsın bizi alâkadar erınemelidir. 9 a bırakılmış olduğundan tayin edilen Halbuki buna benzer bir takrnı esyannı Za>ı Fatıh Malmudürluğunden algun ve saatte mahkemeye gelmeniz fiatları da h\A oyalanus ve ovalamaktamakta olduğum maasımm tatbık muhdır değil mi? aksi takdırde H U M kanununun runu kavbettım Yenısını çıkaracağmı402 nci maddesı mucıbmce bır daha dan zavıın hukmu voktur. B. FELEK mahkemeve kabul edılmıyeceğmız ilâDamga memurluğundan emeklı nen teblığ olunur. Alâeddın Dıktaş Vefat Fırınlara verilen unlar Beyazıdda MARMARA Sineması üstünde SİNEMASI Marmara Kazinosu Savın İstanbul halkından gormus olduğu rağbetten cesaret alarak kıslık salonunda her aksam Kemanî IS>IAIL OK4Y. cumbuş bestekâr ZEKI DUYGULU ve N'IHAD. pıvanıst ve tamburî Bavan FAIZE. hanende ART4KI KEMERLI, hanende HAFIZ IBR\HIM TUBERK, Bayan NEZIHE UYAR, Bavan MELEK. Bayan AIELÂHVT M\RDINden mutese^kıl Tepebaşında açılacak sinemamn adı kondu Yapağıya dair kararname çıktı Ankara 2 fTclefonlai Memleketımızm muhi»'ıf bolgelermde yapağıya el konması hakkmdakı karîrname bugunku Resmî Gazete ıle neşrolundu. SES SES kovmuslardır. Bürhaneddin Tepsi ve Şadi temsilleri Bulgar Kralının yıldönümü İstanbul 2 ( a a ) Yann Şıslıdekı Bulgsr eîsırhanesıunekı kılısede Bulgar Kralı Ucuncu Eorism culusunun yıldonumu munasebe ıle dını bır âjın yapılacaktır. Avam Kamarası, Rıslann kornünizm deçil, mi'kaddes Rusya için harbettiklerine kani Londra 2 (a a ) Avam Kamarası tıukumete ıtımad takrırmı ıttıfakla kabuı etmısür Bu takrırde şoyle deml mektedır Mutecavlz barbarlığa karşı açılan mucadelede Rus mılletını muttefik olarak memnunıyetle kabul etmepe ve mumkun olan her çareye basvurarak mukavemetını kuvvetlendırmeğe karar \erı'mısür. Avam Kamarasmm reisi demiştır k r « Ruslar markslzım doktrını uğrunda değıl, mukaddes Rusya ıçın kahra manca çarpışıyorlar Kendi menfaat erımızle Sovyetler Bırlığınin menfaatlerı bır olduğunu anlamazsak aptallık etmış ı oluruz.» , ~ B İ R S A Z H E Y E T İ Saat 7 den 12 ve kadar icrayı ahenk etmektedir Kazinomuz eunduzleri acıktır Tirvakiler icin halis kahve her vakit bulunur Fen ve Teknik Arjantin İtalyan gemilerini satın ahyor Buenos Aıres 2 Ca a ) Parlamento dun gecekı toplantısırda B ıencs Aıres lımanında haıeketsiz bır halde duran on altı Italjan tıcaret gemiMrin satm almmasma daır geçen agustos aMnda vapılan mukaveleyı tasdık etmıs ve askeri inşaat için luzumlu gorıılen 127 mılyon pezosluk kredıyı tasdik eyle mıştır. DOROTHY LAMOUR BİNG GROSBY L Â L E : Günün Muzafferi nın varattığı Tepebasmda pek yakında açılacağını bıldırdığunız slnemanın halk arasında açtıgj «ısım bulma» anketı bıtmıs. bu ankete ıstırak eden on ıkı bın altı vuz vetmls sekız kısıden sekız bın vedı v\iîî ellı altı smemBsever bu guzel smemanm adını SiNGAPUR YOLU Neş eden varatılan, şarkı ıle suslenen her kalbi tetheden hakıkî bır saheserdır LÂLE S İ N E M A S I , eunlerdenberı ver bulamavıp da donen butun istanbul halkımn bu hankavı gorebılmesı ıçuı fılmın bır hafta daha gosterı eceeuıı muıdeler Istedığınız aksam ver bulabılmek ıçın lutfen nunı 'alı verlerınızl 43595 bır gun evvelden kapatınız. Telefon S E S Sineması mudurluğu muhterem halkımızın aosterdıgı vuksek alâkava tesekkur etmekte mmnet ve şukranlarmı alenen bıldırmektedır. «SES» ısmmı kovanlar arasındaki kurayı Bevoğlunda Yenı Sark berber dukkânında Bav Kemal Denlz kazanmış ve kendısıne bır sene muddetle 2 koltufc hedıve edılmıstır. J