23 Ağustos 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Hem lüzumlu. hem serefli millî bir vazife Pazarlıksız satış Karakoyde : Sakarya KUNDURA mağazası Fıat Murakabe Komisyonunun tespıt ettıği esaslar dahılınde satış yapmakta ve her ıstıyen muşterıye resmi fatura vermektedır |Q umhuri '. 0 I 2 0 Telgraf ve mektub adresı Cumhuriyet, tstanbul . Posta kutusu İstanbul No 246 Telefon Basmuharrır. 22366 Tahrir hevetı 24298. İdare ve Matbaa kısmı: 24299 24290 ClHîicirtBSİ 2 3 A(]UStOS 1 9 4 1 B u akşa m BUYUKDERE Beyaz Parkta 1O ve Arkadaşlan Boğançınde son konserlen, CAZ eğlen , :elen, VARYETE programı istanbul ve u nı r Nureddin Başyekilimiz .• Dün Ingiltere sefirini kabul etti Ankara 22 (a.a ) Başvekil Dr. Refık Saydam Raşvekalette İngiltere buyuk elçisi Sır Hughe Knatchbull Hugessen de bırlıkte Lord Carlysle'ı kabul etmıştır. Moskova toplantısı eylulde başlıyor Iran ve ha\alismı gosterır harıta Fakat içtimaa gidecek murahhaslann isimleri bildirilmedi Sehinşahm Nutku Rusyadaki 500,000 Polonyalı techiz olunuyor omşu ve dost Iranın muhtcVaşıngton 22 (a a) Sıyasî mahrem hukumdarı Alâ Hazıefülerde bildırıldığme gore, Ingılız tı Humajun Rıza Şah Pehlevı Sovjet Amerıkan konferansı ejlul Yuksek Harbıje mektebının ders kesıbidaj etınde Moskovada toplanacaktır mi merasiminde, Veliahd Hazretlerı de Toplantının hangı gun vuku bulacağı beraberlerinde olarak, hazır bulıınmıış ıfşa edılmemıştır ve bu munasebetle her kelimesi buvuk Konferansa ıştırak edecek olan Aehemmivet tasıvan \eciz olduğu kaıiar menkan heyetının hangı >oldan gıdebcliğ bir nutuk ırad evlemiştır. HakıkatŞimal denizînde buzlar arasında deüriye gezen bir Ingüiz harakol gemiiinde nöbet ceğı de gızlı tutulmaktadır Dığer tate bu nutuk, nutuk adı altında ısıtılmeraftan soylendığıne gore Ruslar tarasi mutad tantanalı hitabelerden değılfından serbest bırakılan 500,000 Podir Şehınşah Hazretlerı Yuksek Harbiv c lonyalı İngiltere hesabına teçhız ediroektebinı ikraal eden subavlar do^ıulecektir. dan doğruva kıt'alarına ıltihak ederlerken bu >ıl mekteb talılınin ılga edildîğini İfade ile baslavan sozlerile ırınde bulunulan hallerin ve şartların Iranı çok uvanık ve hazırhklı bulunmağa icbar etmckte olduğunu herkesın gozu onune kojmuş ve cumlenın dıkkatıni, ifasına sıra gelmesi muhtemel ulvî \ai.ın Kumandasmdaki kuvvetlerin Hindistandan Irana yuruduğu büdirilen vazifeleri uzerine çeknustir. İngilız Generali Wavel Tahran Yuksek Harb mektebinin bu yil orduva biııden fazla genc subay vermekte olması, Iran Selunsahı Hazrctlcrinin huzuru ve nutkıle buvuk ehemmiyet kazanan meıasmde ilk goze çarpan hakikattır Modern hajata intıbak gayıetlerinde her sahaja aid muvalfakijetleri gibi millî bir ordıınun tanziın ve tensikini de bizzat bujuk hukumdarınin himmetlerine borclu olan Iranda a>ri Moskova 22 (a a) Bu sabahki Yuksek Harbi ve mektebi dahi Rıza Sah Alman Bus harbi, 22 haziranda baş ' gecemijordu. Hatta Sovyetlerin umu Sovvet teblığı Pehlevi Hazretleıinin irsad ve iradeleri ladığından dun ikinci avım doldurmuş mijetle vatan içın fedakârlık hissile be21 22 ağustos gecesi. k t'alarumz bümahsuludur Iran ordusuna nekadaı tur Bu sebeble Alman ve So\>et or raber Bus mıllij etçiliğini bile arttırıp tun cephe boyunca ve bılhassa Kınglehemmivet verilmis oldıığunu nispetle dulannın bu iki ajhk harb esnasmda inkisaf ettırmcğe çahştıklan meçhul de sep Novograd ve Gomel ıstıkametleçok az bir zamanda Yuksek Haıbive ne vaptıklarını gozden geçirerek ne ğıldi. rınde buyuk şıddette muharebeler vermektebinin senede binden fa7İa mezun j apabileceklerini dusunmek fav dalı olur Her halde, Rusyada, hanrlanan ve mış'erdır. verecek bir tekânıul derecesıııe vâsıl olSovvet ordularının umumivetle zan şrunden gune artarak dehsetli bir mahiBerline hava hücumlan muş olmasmdan istidlâl etmek mumnolunduçundan daha fazla harb etmek vet almakta bulunan harb kuvvetleriBerlın 22 (a a ) Alman başkuraanMoskova 22 (a a) Ofl Sovyet reskuııdur. luıdret, vasıta ve imkânlarına malik ol nın bir gun teskil edebilecekleri azim mî teblığı bıldırıv ordanlıgmın teblığı: Wavel'in Iran topŞehinsah Hazretlerinin sozleıinden bu Şarkta seferm ıkı ay devammdan dukları su iki avlık harhle pekalâ sabıt tehlıkevi sezip anlamakta Almanlar aslâ Dun gece Sovyet hava teşekkullerl sene mektebın tatıl etmıveıek çalismaraklarına girdiğini sonra, Alman ordusu ve muttefıklerl olmustur FıHakı Rus Imparatorluğunun tcreddud etmediklerinden bu harbi ken yeniden Berlın mıntakasına bir hava talarına devam edeceğini oğrenivoruz. kuvvetlerını tamamıle muhafaza etmlş insan kavnakları pek genis ve pek çok diîerince en munasib addettikleri bir arruzu yapmıstır Şehrın sınaî ve aske« bildiriyor Niçin? Şehinsah Hazıetleri bu karaıa o dukları halde, duşman arazısırde çok tur. Sovvetler hukumetının jülardan anda açmak cur'etini gosterdiler. Al rî hedefleri uzerme yuksek ınfılâk ve saik olan sebeblerin jakında ta!»Vece ılerıde bulunmaktadırlar. Harekât bu beri buvuk hava ve kara ordulan hazır manvanm, bu harbi açtnakta Sovvet(Arkası sahife 3 sütun 3 te latnağa, avni zamanda pek geniş bir lere takaddum etmedıği takdirde, bir ve herkesçe malum olacağına isaıetle (Arkası sahife 3 sütun 2 de) harb sana>ii jaratmağa çalıstıgı ve bu gun garbda rnesgul olduğu bir anda ariktifa etmişler ve avni sebebleıin bilhususta b'ivuk muvaffakıv etler elde et kadan ne buvuk bir darbe vemek ıhbassa alâkadarlardaki fcdakârlık hisletığı de malumdur. Bu sebeble Sovvet tinıalı olduğunu sımdi artık az çok herrini takvije edeceği kanaatini izhar eyordularınm sajıca ve maddece harb kes anladı. Iemişlerdir Şehinsah Hazıetleri gecinlen kudretı zaten kuçuk gorulemezdi. Sovsaatleıin nezaketini tebaruz ettiroıck Londra 22 (a a) Royter ajansmın Almanlar 22 haziran sabahı harbe basvet subay ve erlerinın harb ga>eleri ladıkları zaman Sovjet ordulannın herkesi ve bılhassa orduvu ve subaj b Idırdığıne gore Iran hukumetınm Innın zavıf olabileteği de tecrube ve çoğunu lıududlaıın hemen uzerinde ve ları çok dikkatli ve iedalâıhğa hazır aıhz notasına cevabl Londraya gelmışispat edilmemis bir farazije mahijetini filmağa davet buvurmuslardır Bu. bi tır. (Mabadi Sa 3 sutun 5 te") zim de ajnen ojle bildığimiz vc ovle Trahrandaki İngıliz elcısıne verılen heklediğimiz veçhile tanıatnivet ve is ve şımdı Londrava gelm'ş olan bu ceHırvat hukutneti sefi Dr. Paveliç tiklâlin mudafaasına aıd cok kat'î a7İm vab tetkık edılmektedır Budapeşte 22 (aa) Ofr İtalya ıle ve imanın ifadesidir Bılhassa Alâ HazVVavel İrana girdi mi? Hırvatıstan arasmdaki munasebetlerm reti Iran Sehinsahınm nutkundan sonra Boston 22 (a a) D N B • Nev ınkışafma mutealhk olataV Budapeşte komşu memleketın muhtenıel hâdı*eler \ork radyosu, salâhıyefh bir membadan dıplomatık muşahıdler mahfıhnde, Hırmuvacehesinde tutacağı jolu puruzsuz oğrendığmı beyan ederek Hındıstandakı vatıstan arazısı dahılınde Italyan memur surette oğrenmis bulunujoruz Ingılız kuv\etlerı başkumandaru Gene ve askerlerıne muteaddıd suıkasdler yaHangi tehhkeve karsı hazulık'' İran ral Wavell'ın Irana gırmış bulunJuğupılmış olduğunu ılerı surerek her ıkı Şebinşahı Hazretlerı bu hususta lıic bir nu soylemıştır de\let arasmdaki hududlar mmtakasınsarahate luzum gormemis. bulunuv orlar Kev\ork radvosuna gore, haber bu da daha sıkı bir kontrol tatbıkı ıçm Italya tarafından bir takım mutalsbatın YUNUS NADİ gun neşredılecektır. (Mabadi Sa 3 sutun 4 te) fArkasi sahife 3 sürun 4 te (Arkası sahife 3 sütun 6 da İTALYA İLE HIRVATİSTAN ARASINDA İngilizler dtin İrana girdiler mi? Almaıtların, çizmiş olduğu hatları, bu gidişlc Giddî hâdiseler oluyor; Karadeniz sahilinde kış gelmeden kazanmaları mümkündür Hırvallar miifeaddid Oçakof kalesi Yazan: Emekli General suikasdler yaptılar zaptedildi Alıtıan kuvvetleri Narva'da birleşmeğe muvaCfak oldular Her cephede ileri harekât devam ediyor Atman harb ı tebiiği ' Askerî vaxiyet Ç Sovyet harb \ ' tebiiği 1 Kışı beklerken... H. Emiı* Erhilet ı Büyük ve şiddetli muharebeler Sovyet tayyareleri yeniden Berline hücum ettiler 1 D.N.B.ajansı Nevyork radyosundan nakletı «Bire karşı on da olsa dövüşeceğiz» G.P.U. Grl. Blüher'i kurşuna dizmiş Fuarın açılışı Uzaksarkta kurşuna dizildiği habet verilen General Bluher Berlın 22 (a a > Bıldınldığıne göre, Uzaksarktakı So\\et orduları başkumandanı General Bluher G. P. U tarafından kurşuna dızılmıştır. Tekzib mi, degil mi? TürkBulgar hududundaki İtalyan askerleri Rus şehirlerini Ahnan askerleri bu sekilde buluyorlar: Bunlara sehır degıl, sadece bir harabe demek elbette daha jerinde olur Bizde fikir mecmuaları merakı munevver kütlenin ruhunda asgarî bir kesafet peyda edemeseydi (Yeni Adam) bu gune kadar yaşayabilir miydi?. Gene, genc nesle mensub ciddî kıymetlerin idare etti|i (Yucel) de ayni sartlar altında jedı senedenberi metodla bir faali\etle Turk kultur hayatına hizmet etmekte devam ediv or. Bu iki misale (.İktısalî Yuruvıis) ve (İnkılâbcı Genclık) gibi jasça daha genc olmakla beraber, oz ve muhteva bakımından taze vaidlerle dolu fikir mecmualanm da kattıktan sonra bizde okumak merakının henuz mkışaf etmediğini sojlejenlerın hata ettıklerıne inanabiliriz. 1yi nijetle hajata atılan bir takım mecmualar, çabuk ku^uyorlarsa, kabahat, oku\anlardan zıyade kendini okutmak ısteyenlerin a« gajretli, az sebath obnalanr.dadır he| halde. N. Birkac söx Izmir Enternasv onal Fuannın Ticaret Vekili Mumtaz Ökmes tarafından açıldığuu yazmıştık. Yukarıki resim, Bu sene buyuk takdirlerle karşılanan İzmir Fuannın açıhşında, Ticaret Veküimizi nutkunu sojlerken gostermektedir. Bizde İikir gazetelerinin jasavamadığı iddia edılir ve bu iddia, kultur havatunıza dair kafa yoranlan derin derin dusundurur. Memleket irfanma hizmet gibi hurmete değer bir maksadla ve buvuk umidlerle havata atılan fikir mecmualarının kısa bir muddet içinde sessizce ortadan Sofya 22 (aa) Bulgar ajansı bılçekilmelerine bakarak derler ki: dıı ıyor: Okumak merakırmz demek bu mecmualan yasataRoyter ajansı, Italyan kıt'aları ve Italyan genelkurmay sub^\larının Mer ç cak bir dereceje heııuz j ukselememiş'. Eğer boyle olmasa vadısmde tetkıkat yapmak uzere halen idı, iste iyi nıyetlerle onumuze serilen şn gajretler, çabucenubî Bulganstanda bulunduklarını cak silinıp gitmezlerdi Fakat bu hukınu tekzıb eden misaller de yok değil. bıldırmiştır. Isnıaıl Hakkı Baltacıoğlunun çıkardığı (Yeni Adam), resBulgar ajansı bu gıbı haberleri kat"î mî olsun, janresmî \e>a gayriresmî olsun hiç bir kaysurette tekzıbe mezundur. naktan vardım gormeksızin sekiz senedenberi, sırf Turk Muh*emel olarak asksr oldukları zan okuvucusuııdan gorduğu alâka sajesinde havatuı fırtinanedüen bir grup Italvan gencı <3ran larına kar«ı muvaffakıjetle goğus gerıjor Şajed okumak nık» genchk teşküâtı ocağında bulunmaktadır.
