25 Temmuz 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

25 Teminüz I94T 'CUMHURlYET S O I V Fransa Hindiçiniyi teslim ediyor aponyanın Hindiçinide istediği imtiyazları kolaylıkla elde edeceği, artık apaçık anlaşılıyor. Vişi hükumeti ile Japonya arasında bu meseleyi hal için Vişi ile Hanoide müzakereler yapılmakta ve anlaşılan bu nıüzakereler Japonyanın Asyaya hâkim olduğu esas üzerinde cereyan etmektedir. Hatta bazı haberlere göre Japonlar anlaşmayı bir emri vâki saydıkları için Hindiçiniyi işgal için hazırlanıyor ve anlaşmanın imzası üzerine, her hangi bir muhtemel muhalefetle karşılaşmadan bu işi başarmak için her tedbiri aLyor. O halde Hindiçininin işgali bir gün meselesidir. Acaba Fransa, İmparatorluğu niçin müdafaa etmiyor? Vişi hükumeti kendini müdafaa mesuliyetinden ibra için bir çare bıılmuştur. O da, Hindiçiniyi İngiliz istilâsından kurtarmaîs için Japon himayesine tevdi etmek meuburiyetinde kaldığıdır! Bu himayenin daha sonra ilhak mahiyetini alması ihtimali Vişiyi zerre kadar telâşlandırmamakta ve bu zihniyetle de göz göre göre İmparatorluğun bir parçasını teslim etmektedir. Fakat İngilteıe, telâş içindedir. Çünkü Japonyanın Hindiçiniye kolaylıkla inmesi kendi nüfuz mmtakasını tehlikeye maruz bırakmakta ve İngilterenin menfaatlerini korumak için, Uzakşarka büyük kuvvetler ayırmasını icab et tirınektedir. Japonyanın Hindiçiniyi işgal ile Mihvcre yapacağı en birinci yardım budur. Yani, İngilterenin. Mihver devletlerine karşı kullanacağı büyük kuvvetleri Uzakşarka çekmek ve bu kuvvetleri âtıl bir halde tutmaktır. Japonyanın Hindiçiniyi işgal ettikten sonra boş duracağını tahmin etmek manasız olur. Bilâkis Japonya burasını evvelâ Taylanda (eski Siyam) hulul etmek için kullanacak ve böylece Singapuru tehdid edecek, sonra gene burasını Felemenk Hindistanma lıülul için kullanacak ve yavaş yavaş bu hülule tecavüzî bir mahiyet verecektir. Fakat günün asıl meselesi, Hindiçininin Japonya tarafından işgali, ve bu isgal dolayısilc Taylandla komşu olnıalan ve bu komşuluğun Uzakşarkta İngiliz müdafaasının en belli başh mesnedi olan Singapurun tehdide uğraı.ıasıdır. İngiltere, bundan böyle Yayland'ın vaziyetine daima dikkat edecek, Japonvanın bu memlekete hülul etmenesi için uğrasacak, her ihtimale karşı caima hazırlıklı bulunacak ve her J a pn barcketine karşı koymak için azan i uyanıkhğı gostereccktir. Fransanuı Hindiçiniyi teslim etmesi İıçiltereyi bu mecburiyetlere katlanmak îHtırannda bırakıyor. Büyük Türkolog w^•^••••••••ı Y a z a n : • • ^ * • ^ • * (Ahmed Vefik Pa(Ahmed Vefik Paşa) nm yalnız o gün şr,) üin Bursa valikü hali değil, bu iği devrindeki imar günkü istikbali de hesab eden durenAnkara 24 Koordinasyon heyeti yarın iki yeni karar neşredecektir. Bun fnaliy?tinden bahsedeııler umumiyetdişliği sayesinde lardan biri gazetelere diğeri de taksilere aiddir. mümkün oîabimektedir. Kararlardan biri mucibince gazeteler sahifeleri tahdid edilmiş olarak çıka" le onun ancak bir iki eserini zikretcaklardır. Büyük hacımda olan gazeteler dört sahife, küçük hacımda olanlar altı nıekle iktifa ederler: Bu eserler, eski(Hayrullah Efendi) nin Bursa Seyaden tDamad Ejendl Konaqı<> denilen büsahife olarak intişar edeceklerdir. hatnamesinde o zamanki zihniyet itiba y a ! , , Diğer karara göre bir müddettenberi takyid edilmiş bulunan taksiler badema yük bir evi hastaneye kalbetmesi, şimdi hkları ile nice zamanlardanberu beyaz rile bizi en çok hayret içinde bırakacak Bundan bir hafta, on gün evvel adacift ve tek numara nazan itibara alınmadan işliyebilcceklerdir. (Radyo gazetesi) kendi ismini taşıyan bu hastaneye vari badanaların altında mestur kalan mıi noktalardan biri de bir münasebetle «tedat temin etmek üzere »Temaşalıanei zeiıheb çinüer ve mülevven ve lâtif mer settiiry aleyhinde ve kadınların açılması lardan birüıde oturan pek sevdiğim ve \ bir senedir görmediğim densiz bir dos ] OsmanİD isminde bir tiyatro kurdurması, merler üzerine zeminüzaman kufi ve lehinde söylediği sözlerdir (s. 405): luma haber gönderdim. .Göreceğim gel•^AlUparmak cat'cîesi» ni açtırması ve riiliis nakşolunmuş yazular ftmdi mey«Şphrin Muradiyye tarafında yüz babdi. kendisini nerede görebilirim?» diye. nihayet birtakım dar ve çıkmaz sokak dara çıkmıştın (s. 406). dıırı ziyade koza fabrikalan olup devlcarı yıktırması gibi şeyler... Halbukl Üç gÜD sonra: .Ben İstanbula iner«Hüdavendigâr» türbesile câmii de (in fahrikaları dahi oradadır. Işbu (Hayrullah Efendi) nin «Bursa Seyahat «mi./ihedim olmıış iken» Ikinci Muradsem onu görürüm» diye bir cevab geldi. i fahıikalarda müslüman ve hıristiyan namesi» ne göre, efendi merhumun ken la Sııltan Cem vesair şebzadelerin türTabiî ne kendi geldi, ne de beni evine 1 kızları kanşık olarak işlerler. Ustalan di gözlerile gürdüğünden bahsettiği dç beleıile beraber tmücedd.den i>ı?a» yaçağirmak fikri aklına geldi. Ben de söy j dahi kadın olduğundan iki millet aramuhttlif Bursanın üçüncüsü, yani bu hud *yeniden tamir ve ihyâ» olunmuşlediğime söyleyeceğinıe pişman oldum. günküsü baştanbsşa (Ahmed Vcfık Pa tur. Fakat (Hayrullah Efendi) nazarın sında bu münasebet ile ülfet ve ma Onun için artık yalnız kulak misafiri hahhet husule gelmektedir. Fakat bu 'ı nm eseri sayılmak lâzım gelir. da «p?ı ziyade teessüf olunacak şey Bur kr/iar baslarına birer ince tülbend ör oluyorum. Bunun bir faydas» da herkc \ Paşa merhumun bu büyük hizmeti vasin sözüne kulak asmadan kulak ver j Evkaf Nazırlarvun ademi eMiyi/eti lılik devıine değil. Anaduiunun *Sag kol ile sanayii kadimesinin kaba badana tiip cümlesi muhteliten birlikte bulun mrktir. ) fettisi umumiliğiy devrine aiddir; lar altında kalması maddesidir.> Efen duklurından ustabaşı olan firenk ile yüz Dün tramvayla Türbeye çıkarken ya ı zaten (Hayrullah Efendi), paşanın o va dinin bu <sanayii kadimet tabirinden göz alışınca mezkur tülhendlerin kaika nımda iki kişinin konuşmalanna kulak , cağına iştihah nlmadığı misillu açık olazifeye bilhassa bu maksadla tayin edil maksadı *nukuşuelvanındaki verdim. Söz dinlcmek, bir bakımmeharerak lıalk ile ihtilâta başlayacaklaruıa dadiğınden bahseder (s. 3%): dan meziyet, diğer bakımdan da İP hayran olditğu» cinilerdir (s. 407): Bueros Aires 24 (a.a.) Çarşamba Vaşington 24 (a.a.) Norveç elçilihi istidlâl olunur!» herkesin konuştuğunu dinlemek ahlâk;ünü polis, nazi partislnın umumi ka jinde inşa edilecek olan yeni bir pav «1268 senesi tekrar bir hareketi arz •... İşte çiniler filasıl Acemistana *** sızlıktır. Lâkin tramvaylaruı bugünkü rargâhı olan Buenos Aıres Alman se yonun temel atma merasimi münasebe daha olduğundan şeîırin ziynet ve ma Çiııdcn t'elmiş iken o asırlarda Bursa (HajTullah ibni Abdülhak Efendi) nin devrinde artak birbirimizle içli dışlı olarethanesini bpsmıştır. Muhtelif Alman tile Amerika hariciye mü^teşan Sumner muriyyeti bütün bütün hâke beratjer ol nıülhakatından (ÇinHik) dedikleri ma OP dokuz sene içinde üç kere gidip görcemiyetler merkezlerine de diğer bazj Welles, mühim bir nutuk söyüyerek muş idi. Hamdolsun mebdei ma"muriy lıalde i"mal olunıır idi. Şimdi metrnk dağü ve birbirine hiç benzetemiycrek duğumuz için, değil söylediğini işitmek, ' baskmiar yapıimış ve baz, evrak musa ezcümle demiştir ki: yet denmcğe şayan olan asrı hümayun umcnsi olduğundan ta'miratı içün hissettiği hayretleri küçük bir seyahat yanımızdakmin akhndan geçeni bile istcr istemez sezmek işten değildir. Omın dere ediimiştir. « Hüsnü niyet sahibi milletler, si da ahalinin istihsali saadeti hali ve burada i'mali kabil olmayup niimune ramp ile ifade ettiği üç muhtelif Bursa için benim şu itiraf ettiğim hareketimi eıilprek Avrupadan celbettirilmiştir. gözönüne getirilecek olursa, eski mamur Sefarethaneye yapılan baskın, federal lahsızlanmayı ve iktısadî imkânları te sehrin dahi ma'muriyyetçe olan noksanayıblamamanızı içten dilerim. mshkeme hâkimi İle Arjantin aleyhin mınat altına almak üzere kâfi deıecede arıııın ikmali zımnında tcftişi nıülk (Hayrullah Efendi) nin Avrupadan çi Anadolunun muhtelif devirlerindeki Gelgelelim dinlediklerime... Dinledikv deki faaliyeti hfkkmda anket yapan kuvveth bir milletler camiası vücude senesi (1280) Anadolunun sağ koluna ni ısmarlanmasına aid rivavetinde bir zü r.u .teşem Türk şehirlerinden nasıl olup lerime değil, daha doğrusu işittiklerime. getirmck için harbden sonra gayret sar me'nııır olan Meclisi Ahkâmı Adliyye hul olsa eerck: Bursa Müzesi Müdürü da bugün hiç biri kalmamış olduğu bü,e araşurmaları emreden parlamento İkisi de babayani gi>inmiş etli canh >.avı fihâmından uiufetlu Ahmed Ve Kıza Yalgın'ın izahına göre (Ahmed Ve tün vuzuhile ve o vuzuhun bütün acıiomisyonu azaiarının huzurunda ol fetmelidir. adamlar. Şivelerinden İstanbullu olmafik Efendi Hazrctlcriııin Bursaya vaıııp fik Efendi) hem işsiz kalan İznik çini lığile anlaşılmış olur. muştur. V'ilsor.'un tasarladığı nrulletler cemidıklan anlaşılıyor. Biri ötekine sordu: orada sayei hümayunda muvaffak ol ciliğini inkırazdan kurtarmak, hem BurResmî memurlar. sefarethanede de yeti. Birleşik Amerikada ve dünyanın tsmail hami DANİŞMEND Haniya eniştenin çiftliğine gittiyduğu âsârı tanzimiyyeden meşhudum îa abidelerinin o zamanki ve istikbaldeki İl, scfaret binasında bulunmaması lâ diğer memleketlerindeki insanlarm kör din ya? " olaııîarını beyan ederim.» tamırlerinde kullanılmak üzere Iznik i(]) Bükreş büyük elçisi aziz doszım gelen nazi partisinin umumî merke hodbinliği yüzünden akım kslmıştır. Gittik ama döndük geriye! .j malâthanelerine on beş bin parça çini ttım Hamdullah Suphinin babası (Suphi Bu fıkraya göre (Ahmed Vefik Efen1 zinde araştırma yapmış oldukları ka Bunun diğer bir sebebi de milletler ce Neden o? naatindedirler. Halbuki bu yüzden se miyetinin bazı devletler tarafından ük di) paşahğından evvel <hâke beraber ısmaılamış. işte bunlardan artan çini Paşa) merhum: Sonraları vezir rütbe Efendim, vardığunız günün ferdan olan krden sekiz bini de son zamanlarda jile muhtelif valiliklsrde, evkaf ve ma?ret binasına cebren girmiş oldukları önce kendi siyaset ve ticari ihtııasia olan* Bursanın tma'muriyyetçe hize tavuk ayafeti vardı. Tavuk kızartikmali*. yani yeni bir Bursa Müzesi müdürlüğüne teslim edil arif nazırhklannda bulunmuş ve muhrım tahakkuk ettirmek ve statükoyu noksanlnnnm için Alman sefaretinin vaziyeti Buenosmaları mı dersin, piliçli pilâvlar mı dermuhafaza etmek maksadile kuilanıimış Eursa kurulması için müfettişliğe tayin miştir' Onun için şimdiki tamirler bile telif ilmî eserler bırakmıştır. Aires'le bir çok münakaşalara sebeb sin! Üç gün tavuk yemekten horozladım ?dilnıiş dcmekti. «Encümeni Dâniş. reolmasıdır. gayrı! Neyse ,o bitti; gelgelelim yemekmustar. isin:n Hicrî 1280 ( = M. 1863) tarihine Bu milletler cemiyeti hiç bir zaman ler yavanladı... Gclsin bulgur, gitsin Po'.isin baskıııını görmek üzere civar <tefîişt miilfe SPIKSİ* dcmesinin sebebi. bulgur! Enişteye sorsam ayıb olacak. sokaklarda muazzam bcr halk kütlesi Wilson'un fikri mucibince milietler arasında lâzım olan düzeltmelerl sulb ve o taıihte Rumeliye de başka bir müfetAşcılık eden kadını buldum: Abe tizc! oplanmıştı. adalete uygun bir surette yapnıağa :iş göndcrilmiş olmasıydı: Ceridet Hadedim. ne de>i sen bize üç gün üç gece rndi.s>in 20 rebiülâhır 1280 tarihli ve General Marshall, 3 Cenubî Ame nn.ktedır olamamıştır. tavukları yedirdin de şimdi bulgur lârika memleketinde Nazi isyanından Bütün milletlcrin feci surette sarsılmış 1161 numaralı nüshasına göre tRumeii palan verirsin?. Kadın güldü. .Tavııkbulunduğu bu dünyada ksnun ve niza eyaJâtı garhit/ycsi müfettişii nin de endişe ediyor lar hastalanmış da hep birden kcstiler:. mı yeniden tesise kalkışacakları zaman, (utufctlu Suphi Bey) olduğu anlaşılıdcdi. • Vaşington 24 (a.a.) Mümessiller yor (1). Gene bu nüshada münteşir: Ha! Cömerdlikten değil! : meclisi, askerî komisyonu azasının söy zikıettiğim düzeltmeleri mümkün kıl tAiıadoIu câııibi yemini müfettişı ulu Neyse karıştırma orasını... Derken edik'.erine nazoran. gonelkurmay reisi mak için bir teşkilâtın vücude getiril eth'ı Ahmed Vefik Efendi Hazretlerinin efcndinı, günün birinde bize et yemekeneral Marshall. üç cenubi Amerika ınesi elzem olacaktır.» gczdiği mahallerde vııku butan tahkıkat leri vermeye başladılar. Ben öğrendim Bu teşkilâtın mahiyctini tasrih edermillotınin nazi isyanları ihtimalini göz ve icraatıtıı miibft/!/in vârid olan jurya a?çıdan. Bu sefer ahır uşağına sorken Sumnor Welles demi.'j'ir ki: müns almaları lâzım geldığini komis allartn hulâsas\* na göre, müfettiş efenLozan günü mjnaser.rti'e dün Üni eden çok güzel bir konferans vermiştir. dum: .Ne o be çocuğum! Inek mi has< Silâhîanmanın tahdidi ancak enonda beyan etmiştir. di İonit, Sapanca, Geyve, Yenişehir, İz veısitede yapılan meıas'rı çok parlat F'rofesör demiştir ki: talandı? Evet ağa! Al ineği yılan sokternasyonal^ bir kontrolun sıkı ve kat'i Komisyon azası, Brezilyanın muhte400 yıla yakm bir müddet hüküm sü tu da gcbermesin diye kestik dedi. nik. Ctmlik ve Karasi taraflarını teftiş cln.ıış, binlerce fcalb bu eşsiz zaferin bir tarzda tatbikı sayesinde mümkün mel bir karışıkhk ocağı olduğunu söyettikten sonra yeni bir Bursa kurmaya Lanile çarpmış ve bu günu yaratan ren kapitülâsyon rejiminin, her gün Vay! Hep ölecekleri kesiyor, deseolacaktır. Bütün milletlerin müsavi kaybaşlamıştı. (Hayrullah Efendi) ye gore Mılli Şefi bir kere daha sayjı ile ie ınilli izzeti nefsimizi inciten ve doğruemiş ve a>"ni zamanda Bolivya ve Konaklardan iitifade etmek hakları tanından doğruya milletin benliğine, şereşehrin yalnız bir noktasında (s. 401):lân:)amıştır. ombiynyı da zikretmişleıdir. tneiltere ile îspanya Neyse! Onu da yedik. Allah beremadıkça mvjstakbel dünyada sulh, asla Miifettişi vüişarünileyhin maiyyetınMerasim Üniversite morVez bnafinöa fine ve haysiyetine tevcih edilen nasıl ket versin dedik. İki gün sonra yattık tesis edilcmıyecektir. Bolivyadaki Alman sefirî aynldı e bultıtıan mühendislerin tarif ve ira yajnlmıştır. Binanın ho!ündc bazır.'anan bir tecavüz kaynağı olduğunu söyleyen gene yoğurt çorbasına. Tam o sırada arasında ihtilâf: Tabiî membalar veya bütün milletlere Santiaeo 24 (a a.) Bolivyadaki Aleleri üzere vıünavebe tarikiyle yevmiy köşede Millî Şef Ismet Inönün'in Lo ırcfesör, bu rejimin inkişaf seyrini an tizim eniştenin anası hastalandı. Ben Ijpatıya hükumeti şefi General Franlâzım oian iptidaî maddelerin monopolu man elçisi Wendler, dün Antofagrvstaya ye birkaç yiiz nefer amele» çalışıyordu. zan günlerine ve bugüne aid iki por atcrak sözüne şöyle devam etmiştir: gayri bekİemedim. Hemencik çiftlikten ko bir kaç gün evvel söylediği bir bir millet veya bir hükumetin eiinde « Ceza işlerinde vaziyet daha feci! (Ahmed Vefik Efendi) nin Bursadaki tıes; bayraklar ve çiçeklar arasında bugelmiştir Şili otoriteleri, mumaileyhe bulunduğu müddetçe adalet ve sulha ayrıldım. ııutııkla umumî askerî vaziyete temas ha! Şiliyi terketmesinı ihtar etmiş müstenid bir dünya nizamının temeli icraatı iıakkmda (Hayrullah Efendi) nin unuyordu. Salonlar, Millî Şefurızin, bu Uemleketin sükun ve asayişini bozan Amma yaptuı yahu! Hastalamrsa eıtikten başka İspanyanın iktısadî yaverdîği izahat imar ve tamir işlerile İç îünüü ehemmiyetini tebarüz ettiren ve uçlar iki ecnebi arasında hâdis olursa, erdir. Kendislnin Antafagosta istasyo mevcud olamıyacaktır.» z vetinden de bahsetmişti. Bu nutuk İntimai faaliyetlere aıd olarak iki kısma cizelerile süslenmişti. liç karışılmaz; iş konsoloshanejn ve sana ne? nuna muvasalatı, hasmanc nümayişlere Welles, dünyanın her tarafmda insan aynlabilir: Genis ve yeni caddelerie giltere ile İspanyanın arasını açmağa Nasıl bana ne be? Herifin eli ahşD:,vetliJer arasında Hariciye Vekili nahkemesini alâkadar eder. Bir ecnebi sebcb oldu. Çünkü General Franko bu ebebiyet vermişti. Halk cYaşasın Bo larm emniyet içinde ve korkusuz ya yollar ve meydanlar açmak, köprüler Şü!:rü Saracolğu, Maarif Vekık Hasan bir yerli aleyhine suç işlerle kapitü mış, kocakarıyı ölmeden kesip yedirir şamak arzusunda oldukiarın! söyliye kurdurmak, yıkılmış abidelerle ev'ıeri ısutkıiflda Mihver devletlerinin mutlaka ıvva» üiye bayırmıştır. Âli Yücel, şehrimizde bulunsn bir.;ok âsyonlara göre mahallî mahkemeler sa deyi korktum. rek, nutkuna nihayet venniştir. havbi kszanacalılarını söylemiş. Ve Sovİnhisarlar Vekili Hopaya yeniden yaptırmak ve çinileri tamir et meb'uslar, İstanbul Parti Başkanı lîe lâhiyetli amma, bazan konsoloshane Gülüştüler. Ben de gülümsedim... Ne Bu nutuk, Birleşik Amerika siyasî tirmek gibi büyük imar haıeketlerinin şad Mimaroğlu, Vali ve Belediyc Reisi maznunu teslim etmez, tebligatı yapyctler Birliğinin harbe girmiş olmasının gitti mahfilkrinde derin bir alâka uyandır yanında dilencileri çalıştırmak, ipekçi Lutfi Kırdar, Örfî İdare KomuUnı Krr ııaz. Osmanlı zabıtası tevkif etti mi, olacak? Bir kulak misafirine ikram b a ua bu netice üzerinde kafiyyen tesir Artvin 24 (a.a.) Dün buraya gel mıştır. Çünkü, bu mahfillerde işaret lere lunca kurdurmak, sıhhi ve iktısadi geneıal Ali Rıza Artunkal, İstanbul Ko erhal sefaret müdaiıale eder, Babıall kadar o l u , t miypceğini anlatarak Mihverin hem Okuyucularımızdan Nuri Bulmana: Avnıpa, hem hıristiyanlık namına harb miş olan Gümrük ve tnhisarlar Vekili edildiğine göre, Wclles, Amerikan hü tedbirler ittihaz etmek gibi içtimaî gay nıutanı Tümgeneral İshak Avni, Üni • sıkıştırır, neticede mevkuf teslim i Uzun mektubunuzu aldım. DogTU nokRaif Karadeniz ve refakatindeki zevat kumetinin harbden sonra tahakkukunu ret'ere de tesadüf edilir. ettiğini ve İspanyol kanmın bu harbde versite Rektörü, Türk ve ecnebi profe edilir. Ben o devre yetiştim. sörleı yer almış bulunuyorlardı. KaiaMihver genclerinin kanına kanşaca geceyl burada geçirmişler ve bu sabah arzu ettiği ideali en sarih surette ıfade Profesör, nihayet Lozanda kapitülâs taîarı ihtiva ettiğini gördüm. Lâkirı ayetmiş bulunuyor. (Ahmed Vefik Efendil nin açtırdığı balık bir talebe ve haik kütlesi binanın nen kopyaya imkân bulamadım. HakHopaya gitmiştir. ğını izah etmişti. on belâsının nasıl kaldırılaığmı ve kuadaki hislerinize teşekkürler ederim. Ayni mahfillerde bildirildiğine göre. caddelerie yollar şöyle sıralanabilir (s. büiün salonlarını doldurmuştu. İnhisarlar Vekili buradaki ikamet General FranUo, İspanyanın iktısadî on/eranstaki çetin mücadeleleri anla399400): 1 Gemlik caddesı: Bursa B F va?iyetinden de bahsederken İngiliz eri esnasında tütün ekicilerile temasta rıutkun ehemmiyeti şu ebeblerden ileri Merasime saat 17 de Şehir Bandosu :arak demiştir ki: «.Hükîımet sarayı* ndan Gemiiğe kadar bulunmuş ve onların dilek ve ihtiyac gelmektedir: «r Orada Büyük Şefin maiyetinde nun çaldığı İstiklâl marşile başlanmışyanlımlannı istihkar eden bir lisan kul;ş bin zirâi tuHuıde* dir; 2 Saray1 Nutukta. adaletsizüğin tanmmat.T. Marşı müteakıb kürsüye gelen Rek luhınmak şerefine nail olmuş ve çok Hastabakıcı taşıyan bir Norİaıırmş ve bu yüzden gerek askerî, ge larile alâkadar olmuştur. sına müstenid bütün sulh anlaşmaları dan sağ cânibe azimet olunduktc Er tur Cemil Bilsel, Üniversite namına ha ,akın müşahedelerde bulunmuş bir ferd rek iktısadî mütalealan İngilterede fena ineni mahallesi arasından geçerek YeSovyetlerin Erzurumdan vec vapuru batırıldı nın reddedileceği söylenmektedir. z'runu selâmladıktan sonra «Lozanı ni ıfatila arzedeyim ki konfeıan^uı başınbir teiir bırakmıştır. 2 Welles, Wilson'un teşebbüsile ?il imâret ve EmirSultana kadar on çin kutluyoruz% mevzulu bir konferans dan sonuna kadar itilâf murahhaslarınm Nevyork 24 (a.a.) Deniz mahfil geçen diplomatları General Franko hükumetinin nazist kuralan Milletler Cemiyetinin iflâsın altışar zirâ arzmda yekdiyere vıütekabil vcrmiştir. Rektör sözlerine şöyle baş iapitülâsyonlara müteallik bütün te rinde bildirildiğine göre, Norveçin " Almanya ve fasist İtalyaya en genis Erzurum 24 (a.a.) Sovyet Rusya da Amerikanın da mes'ulıyeti olduğunu ve muhâzi caddelen: Bu caddelerin etla.Tuştır: şebbüsleri, bütün gayretleri; İsmet İnö rid şilepi, iki gün evvel şimalî Atlasta ölçüde" mütemayil olduğu ötedenberı nın Almanya. İtalya ve Macaristan itiraf etmiştir. Nutuk, Amerikanın dün rafına <miiceddeden haneler inşa. kuın« Bu gün Lozan günüdür. Lozan lünün hak prensipine dayanan, pazar batırılmış'tır. Vapurda İngiltereye gitmalunvlur. Çünkü İspanya dahilî har daki elçilik memurlarmdan müteşekkil yanın müstakbel siyasî tanzimine işti mırtın; 3 &Sol tarafta dahi Cdmii mekte olan kızılhaç hastabakıcüarının bi sırasmda saâ tarafı temsil eden Ge 146 kişilik bir kafile dünkü trenle şeh rak edeceği taahhüdünü ihtiva etmek Kebire dek gayet düz bir cadde açümış barışını tesbit eden 18 anlaşma, 18 yıl ığa, kompromiye hiç tahammülü olmı bulunduğu resmen bildirilmektedir. ev\el Lozan Üniversitesinin merasim an sarsılmaz azmi, salâbeti karşısmolmağla saraydan Yeşil imâret ve lilu neral Franko, cncak Alınanya ve Ital rimize gelmişlerdir. Misafirler şehri tedir. Câmi caddeleri boydanboya görülmekte salonunda bu gün imzalandı. Anlaşma da, yüksek kiyaseti önünde hep kırıl İngilterenin Fransız Somayanın yardımları ve müdahaleleri sa mizde iki saat istirahatten sonra oto»; 4 tŞehrin en kadim ve en lâtif ları Türkiye Büyük Millet Meclisi HD dı, eridi ve nihayet Türkün hakkı samüteveccihen yesindp dahilî harbi kazanmış ve şim mobillrele Sanlsamışa lisinde gözü yok vıevkiinde olan h'ısara çıkmak için ge r;ciye Vekili ve Başmurahhası sıfatile iîıi teslim edildi.» yollarına devam etmişlerdir. diki rejimi kurmuştu. Talıir Tanerden sonra kürsüye gelen rek yaya, gerek hayvan ile gidecek mü imza eden Milli Şefimiz, buraya dönüşFakat şimdiki harb koptuktan sonra Londra 24 (a.a.) Avam KamaraToprak Ofisinin 14 bin Iiranasib bir yol yok iken şimdi hisar ka lerınde memlekete en evvel, büyük iüm Baro Reisi Mekki Hikmet Gelenbekin İnpiltere İspanya rejinıile alâkadar olmÜPEsesemizde izah etti ve bunların Avukat gözile Lozan» konferansı ha sında sorulan bir suale cevab veren Londra 24 (a.a.) Dün akşam «Tou pusundan en ağır yüklü araba bile ke ö.nemini ve manasını duyacak olan bu nuyarsk İspanyanın yeniden harbe girsını alarak kaybolmuş zırun tarafından alâka ile dinlenmiş ve Hariciye müsteşarı Law. şöyle demiştir: louse» radyosu Pariste Alman ve T?ıa!t siihuletle çıkacak surette tesviye müefseseye de imza ettikleri ka'emi memesi için çalışmış ve iktısadî yardım« İngiliz siyaseti. Pransız Somaliİzmir 24 (Telefonlai Şehrimlz sık sık alkışlanmıştır. oluvmuştur.» lar sayesinde bu gayeyi tahakkuk ettiı Toprak Ofisinde veznedar olan Mus Fransız hükumetleri mümessilleri arateslim etti. Bu günü, bu sebeble UniBundan sonra Ordu meb'üsu Ahmed sinin menabi ve arazisinin düşmanla(Hayrullah Efendi) müfettiş. efendinin versiıede her yıl kutluyoruz. Bu seneki meyi ummuştu. İngilteıe, dahili harb tafa bir bankaya götürmek üzere ya sında görüşmeler cereyan ettiğini bilİhsan Tokgöz, Gazeteci gözile Lozanı rımızın ellerine geçmemesini teminden den çnk yorgun çıkan İspanyaya, iktı nma aldığı 14 bin lira ile ortadan kay dirmiş ve bu görüşmelere mütehassıs en büyük himmetlerini abidelerde göb topiantıya, yüksek huzurlarınızla ayrı tetkik etmiş ve o zamana aid lıatıra ibarettir. İngiltere hükumetinin Pranların da iştirak ettiğini ilâve etmiştir. teıir (s. 400): ayTi şeref verdiğiniz için şükranlarımı larını nakletmiştir. ^lüteakıben Hukuk sız Somalisi arazisinde gözü yoktur.» sadî yardımlartla bulumnanın makbule bolmuştur. Mustafamn ne bankaya Bu konferansta tetkik edüen me\rzular •Bânii bünyanı devlet olan Osman arzederim. geçeceğiııi zannederek geçen martta gittiği, ne de Ofise döndüğü görülmeFakültesinden Sabiha Ateş ile Muzafh?kkında hiç bir malümat verilme Gazi merhumun tüıbei şerifesi birçok Japonyada tayfundan 28 İspanyaya 4 müyon İngiliz ürası ikraz yince kendisi aranmaya başlanmıştır. Lozan gününü niçin kutluyoruz? Bir fer Erer söz alarak, gencliğin büyüklemiştir. ufak ve harab haneciklerin arasında rine ve onların eserlerine karşı bağlıve bu paranın yarısile iptidaî madde ye Bu hususta zabıtaya da ihbaratta budevletler hukuku profesörü sıfatile bu kişi öldii kalıiıiş olup şimdi nıezkur haneler sagıda maddeleri almasım temin etmiş, lunulmuştur. suale cevab vereceğim. Lozan, memle ıklarını ifade ederek arkadaşlarmın hiblerinden iştira ohınmuş ve (OsıııaTokyo 24 (a.a.a) Ofi: Son habergeçen nisanda da 2,5 mihon lira daha kete süplam ve şerefli bir barış getir Fİikran hislerine tercüman olmuşlardır. niyye nıeydanı) namivle bir meydan olYarah esirlerin mübadeleKonfersnslardan sonra Universitede lere göre, 22 '23 temmuz gecesi Japonvcrerek ihtiyaçiarını tebvine çalışmıştı. miştir. Bu itibarla, Lozan günü barış tlıığundan türbei şerife her ne kadar yanın merkezinde tahribat yapan bir yapılan merasim nihayet bulmuştur. Bıına rağmen General Frankonun, sine İsveç tavassut edecek ırteytîana çıkarılmış ise de bu havali janüdür. Gene Lozan, memlekete, İstayfun esnasında yirmi sekiz kişi öl . Sofya 24 (a.a.) Cenubî Dobruca mahsulü olan elvan nıermerler ile ye tiklâl ve hakimiyet getirmiştir. ftınun müttefikler aleyhinde bu kadar kat'i Halkevlerinde Stokholm 24 (a.a.) İsveç ajansı müş, otuz dört kişi kaybolmuştur. da bir çok para^ütçü tevkif ediimiştir. niden inşa ve tevsi olunacağı işitilmiş içindir ki Lozan günü, istiklâl re hakisözler söylemesi ve İngili/ yardımmı ısbUdiriyor: Lczan günü Halkavlerimizde de fevBunların hepsi rumence konuşmakta tir.. m'vet günüdür. Gerek sağlam ve şerefli tihfaf etmesi, İnşilterede çok fena teka!âde merasimler tertib edilmiş, binYaralı harb esir'.erinin bitaraf mera U.nş. gerekse Türk milletinin hakimisir bırakmış ve İngiltere Hariciye Na leketler tarikile yapılacak mübadelesi dırlar. Hepsinin üzerinde ley bulun rak kendimize ve benliğimize tam ma(Ahmed Vefik Efendi) yeni bir Bursa yet ve istiklâli Lozanda, çetin bir sa lerce halkın iştirak ettiği bu toplantı: zırı M ster Eden İngilterenin İspanyaya hakkında İngiliz Hariciye müsteşarı muştur. Bunlar Çernavoda civarında larda muhtelif hatibler tarafından, Lo nasile sahib bulunuyoruz ve milletlkurarken Bursalıları da çahştırmıştır (s. vaşla koparılmıştır. Bu itibariadır kı karşı siyasetini değistirmek mecburiye Lord Law'ın Avam Kamarasmdaki be Tuna üzerindeki bazı köprüleri atmak 400): ın ehemmiyeti ve yarattığı eserlerin mizin bütün kabiliyetierini inkişaf ettirvazifesile mükellef bulunuyorlardı. [,07an günü, ayni zamanda zafer • .tirde kalacağını söylemistir. büyüklüğü hakkında konferanslar ve nıek imkânma malik bulunuyoruz. yanatı münasebet'le, İsveç ajansının «Ahalii şehir hisann içinde dağlarca nüdür. Lozan barış günüdür. Bütün Maarif Vekili Hasan Âli Yücel d e . Bunun manasi İngilterenin İspanyaya ögrendiğine göre muhariblerin muta General Wavell'in Chang yığılmıç kalmış olan molozları kaldırup dünyanın iki yıldır harb ateşile kavrul rilmiştir. Bu suretle dün, İstanbul eşsiz çunlan sövlemiştir: Ş karşı iktısadî ablnkayı tatbik etmesi ve bık kalacakları p.T.înlerin tahakkuku gerek bânii bünyanı devlet ve gerfk duğu günlerde, barışm ne demek oldu bayram günlerinden birini yaşamıştır. « Ancak millî savaşların sonunda i King'e gittiği asılsız İngiliz müsaadeîile İspanyaya gidebi için İsveç, işbirliği yapmağa hazırdır. sâııii salâtîn olan Orhan Gazilerin medHariciye ve Maarif Vekillerimizin varılır bir barış vesikası olarak tarihilen pAa maddeierini ve iptidaî madde Londra 24 (a.a.) Burada resmen fun oldukları Davuilu manastırın hu fu daha iyi takdir edilebılır.» ihtisaslan mize ve tarihe şerefle geçen Lozan and30,000 Fransız esiri serbest bildirildiğine göre General Wavell'in dııdı kadimei sahihası beş zirâ toprak Rektör, Kaynarca muahedesinden itileıi ke?mesidir. Karen yapılan birçok muahedelerle OsUniversitede yapılan merasimden son laşınası, her anılışmda onu yapana va Acaba İspanya hükumeti. ihtiyaçiarını Chang King'e geldiğine dair olan ha ların altından meydana çıkarılmıştır.. bırakıldı manlı İmparatorluğunun nasıl parça ra, orada bulunan Hariciye Vekilimiz hazırlayanlara gönüllerde minnet ve Müvver kaynaklanndan ttmin edebilevadis tamamen asılsızdır. Bundan başka «Hüdave/ıdigdr Gazınin landığını ve ne gibi vaziyetlere girdiParis 24 (a.a.) 1914 1918 habrine Şükrü Saracoğlu ile Maarif Vekilimiz şükran duyguları uyandırabilir. Medeceğine inanarak mı İneiltereye karş Kosova muharebesine giderken ümera ğini izah ettikten sonra, bütün bu mude iştirak etmiş ve serbest bırakılmış Hasan Âli Yücelden, Lozan hakkında niyet âlcmi içinde Türklere ve bugünhü variveti almıstır? Yoksa daha başka siyle vedâ eylediği Şehâdet nam câmii ahedeler muvacehesinde Lozan muaheİrtihal olan 30.000 Fransız harb esiri Charlonsihiisaslarını rica eden bir muharririmi sulb vazifesi, Lozan andlaşmasımn açbir niyette oldıığu ve Mihver lehinde şerif minare ve kubbesiyle milnhedimi' desinin haiz olduğu kıymeti tebarüz etSur Marne'a varmışlardır. İzmit eşrafındar. Sadeddin Atiğin reze, Vekillerimiz aşağıdaki beyanatta bu kü Türk Cumhuriyetine düşen büyük }?ıbe karışmayı göze aldığı için mi bu Bu kafile, Mareşal Petain namına fikası ve eski meb'us merhum Rüştü Be olduğundan müfettiş efendi yeniden yap tirmiş ve sözlerini alkışlar arasında şu hınrr.uşlardır: tığı inıkânlardan doğuyor. Bunun için ş»Hlde hareket etmiştir?. hükumet mümessilleri tarafından is yin kcrimesi Bayan Hayriye, Teşvikiye tırmış, (hareketi arzda tc'vür ve ıslah suretle bitirmiştir: Hariciye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu de Ivozan anlaşması, Türklerin gözünde Bu cihetleri İK'nüz biinıiyoruz Faka kabul etmez vıertebede rahne ve hatikbal edilmişlerdir. olduğu kadar, bizden başka milletlerin' Snğlık Yurdunda bir ameliyattan sonc Lozanda imza edilen 18 vesikanm dcmiçtir ki: koyu katolik olan General Franko rabhğa» uğrayan Yeşil câmi ile türbe ra vefat etmiştiı. Pek yuksek meziyet «hey'eti asliyye ve kadimesi tağyir e 18 inci yıldönümünde, 18 milyon Tür« Lozan muahedesi artık bir mün nazarlarında hususî bir önem taşımaSnvyetlere karşı acılan Alman harbin hd>r. Bu gün İstanbul Üniversitesinin t İngilterede iyi karşılanmamıştır. leıe sahib olan ve gerek memleketinde, ke aid olan Üniversitenin minnet ve teha ve gaye değildir. Lozan muaheAvnıpanın ve lııristiyanhğın harbi sayElhasıl İngiltere ile İspanyanın aras' gerek İstanbulda herkesin hürmetini dilmiyerek tecdid olunup birtakım nâ şiikrar duygularını Millî Şefimiz Inö desi bir başlangıc, bir temel ve bir salonunda yaşlı ve genc hepimize hal naktaıı başka bir şey yanamaz ve başka kadirnapnasve hatta istikbal olan yakın bir mazij açılmış bulunuyor. Bu gerğinliğin mü kaıınan merhumenin pek genc yaşın ehil evkaf müdilrlerinin meş'aledir. nüne sunarım.» tü»lii söz söyleyemez. Bu sözler. Mihhim hndiselere bir haşlangıç teşkil et da clmesi umuıiı! teessürü mucib olO bir başlangıcdır. Çünkü ancak o ye sevgi ile ve alâka ile tekrar bak^> *] Bundan evvelki yazılar 1 ve 18 Rektörden sonra söz alan Hukuk FaV"in. Sovyetlere karşı acılan harbe, t:rdığı için doğru ve güzel konuşa^ ar;| mesî de muhtemeldir. muştur. Allahtan rahmet diler, kederli temmuz tarihli nüsha'snmızda çıkmış kültesi ceza hukuku profesörü Tahi gündenberi, bu gün Lurada hatiblevin fh'i sa'.ib mahiyeti vermek için vuku pek müteşekkirim. ş izah ettikleri, esaret 7inc't'''ini kıraaiJeîine beyanı taziyet ederiz. ömer Rıza DOĞRUL tır. Taı.e'. Lozanın hııWykî cephesini izah v..'.n tp««>bbii<:ierini tevid ettiçi için de J Gazetelerin sahifeleri tahdid olunuyor, taksiler badema serbestçe işliyebilecekler Koordinasyon kararları Hayrullah Efendinin Bıırsa seyahatnamesi İsmail Hami Danişmend 3 [*] TÜRKOLOJİ BAHİSLERİ Kulak misafirliği ugünkü şartlar dahilinde bİK yere misafir inmek, hele gece yatısı olursa, inme inmek; gibi bir musibet olacağı için kimseye misafir gitmiyonız. Zaten gide gide başım aşınmış da değildir. Bilmem neden? Hîisafir gittiğim yerde bir türlü rahat edemem. Diken üstünde gibi oturur, cAcaba beni istiskal mi ediyorlar?» dij e her lâftan, her hareketten mana., çıkaımaya çalışırım. Böyle bir şey de tabiî benim için olduğu kadar ev sahibi için de azab olur. Ondan ötürii benim, kulak misafirHğinden başka misafirlik ettiğün yoktur. Hoş kimsenin bizi davet eylediği de yok Cenubî Amerikada Müstakbel Milletler Nazi düşmanlığı Cemiyeti projesi Arjantinde Alman M. AVelles silâhların sefarethanesine bas elbirliğile bırakılması kın yapıldıVaşington ve ham madde kay3 memlekette isyan naklarının taksimi dan korkuyor fikrinde LOZAN GUNU Universitede parlak merasimîe tes'id olundu Pariste Fransız, Alman müzakerelen Dobrucada yaka'anan Rumen paraşütçiileri