19 Haziran 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Inkılâbcı Genclik Gazetesi Yeni neslin en mUmtaz flkir gencllğlnin Iştirakile TUrk neşriyatında görUlmemiş yenl blr hareket uyan^ıracaktır. Millf 19 Hazıranda çıhıyor. J 18 inci u m h uriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf v« mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul No 246 Telefon: Basmaharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa lngt»; 24299 24290 İSTANBUL CAĞALOĞLU ^ ^ rkesln sevdiğl en güzel Izah mecmuasıdır. AKA I 19 1941 n çıkan nefis sayı mUvezzilerinizden en I unutmayınız Muahede 70 seneliktir ve iki memleket arazilerinin masuniyetine ve tamamiyeti mülkiyesine mütekabilen riayeti taahhüd etmektedir Türk Alman Dostluk Paktı İmzalandı Doğrudan doğruya veya dolayısile yekdiğeri aleyhine müteveccih hertürlü harekâttan içtinab edecekler Tiirk ve Alman hükOme*'' '*"'""""' C. H. P. Grupu Başvekilin izahatından sonra muahedeyi ittifakla ve alkışlar arasmda tasvib etti Ankara 18 (a.a.) Bu akşam saat 21,15 te Hariciye Vekâleti binasında Turkije ve Almanya arasında imza edilmiş olan muahedenin mctni asağıdadır: Türkije Cumhuriyeti ve Alman Beich'ı, Aralarındaki münasebetleri mutekabil itimad ve samimî dostluk esasına istinad ettirmek arzusile, ve her birinin elyevm mevcud taahhudleri kaydi ihtirazisi tahtında, bir muahede akdetmeğe karar vermişler ve bu maksadla murahhaslarını tayin etmişlerdir; şöyle ki: Türkije Reisicumhuru: Izmir meb'usu ve Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlunu; Almanja Reich Şansölyesi: Ankara büyük elçisi Ekselâns Franz von Fapen'i. Bu murahhaslar usulüne muvafık bulunan salâhiyetnamelerini taati ettikten sonra arideki ahkâmı kararlaştırmışlardır: yet ve doğrudan doğruya veya dolayısile yekdiğeri aleyhine müteveccih her türlü harekâttan tevakJd etmeyi taahhüd ederler. Madde 2 r Türkiye Cumhuriyeti ve Alman Reich ı müsterek menfaatlerine taalluk eden bütün meselelerde bunların halli için mutabakati temin etmek üzere aralannda âtiyen dostane temasta bulunmayı taahhüd ederler. Madde 3 İmzası günü mer'lyet mevkiine girecek olan bu mttlhede on sene müddetle muteberdir. Yüksek âkid taraflar, muahedenin temdidi hususunu vakti merhununda aralannda kararlaştıracaklardır. Bu muahede tasdik olunacak ve tasdiknameler stirati mümkine ile Berlinde teati edilecektir. Türkçe ve Alman lisanlannda. her iki metin de ayni veçhile muteber olmak üzere, iki nüsha olarak tanzim edilmiş tir. Ankara, 18 haziran 1941 Madde 1 Türkiye Cumhuriyeti ve Alman ReierTı arazilerinin masuniyetine ve tamamiyeti mülkiyesine mütekabilen ria Ankara 18 (a a.) C. H P. Meclis grupu bugun 18/6 941 çarşamba gunü saat 17 de Reis vekili Trabzon meb'usu Hasan Sakanın reislığinde toplandı. Ruznamede yalnız Almanya ile müzakeresi bu defa ikmal ve intac edilmiş olan dostluk muahedesi vardı. Bu maksadla soz alarak kürsuye gelen Hariciye Vekili Şükru Saracoğlu bu muahedenin bidayettenberi geçırmiş Muahedeyi Türkiye namına imzalayan t o ' d u S u müzakere safahatına aıd beyaHariciye Vekilimiz Şukrü Saracoğlu n F t t a bulunmuş ve imzası takaTÜı e Orsle çekiç arasmda u, mütareke rransasının halidir: Bir taraftan galib Alman} anın işgal \e tazjikı altındadır, diğer taraftan Ingilterenin çıkardığı şüphe mahsulü ve kendi hesabına haklı zorluklara maruzdur. Nihayet Suriyede günlerdenberi iki tarafın kuv\etleri harbediyorlar, son senelerde meydana çıkan bejnelmilel yeni bir âdete tebaan harb hali resmen ilân edilmiş clmaksızın. Ingiliz Fransız münasebetlerini daha ziyade bozulmaktan korumaya çalışan Amerikanın bu çapraşık vaziyet onünde pek ziyade miitehayyir olmuş olacağı asikârdır. Bu harbde Amerika bidayettenberi kendisince haklı gördüğü demokrasi tarafını tutmuş olduktan sonra şimdi bu cephede yalnız kalan İngiltereye bütün kuvvetile yardım etmek raecburiyetinde bulunduğu için Fransa ile İngiltere arasında dostane mutavassıtlık vazifesi görürken tabiî Fransayı İngiltereye uymağa sevkeden bir rol oynayor, ve bir çok misallerile sabit olduğu uzere icabında Fransayı tehdid bile ediyor. Herhalde İnşriltere ile Fransa arasında Suriye boğusmalarına rağtnen henüz harb halinin rcsmi şekle dokübnemiş olmasmda Amerikan miidahale ve tazyikının azçok tesiri olacaktır, diye tahmin olunur. Kimbilir, İngiltere ile Fransa arasında mutavassıthk yapan Amerika bu iki memleketin münasebetlerinin düzelmesi ve hiç olmazsa tamir olunamıyacak surette bozulmaması hesabma biraz da ingiltere üzerinde müessir olmağa çalışsa belki daha iyi olurdu. Bize Fransa meselesinde Anglo Sakson âlemi. hal ve vaziyeti çok iyi anlayan bir psikoloçya marıfet ve maharetile hareket etmemiştir ve etmiyor gibi gorünüjor. Bir kere Fransa mütareke akdetmemeliydi iddiasını hareket mebdei ittihaz etmekle isabet yoktur. Harbin müstakbel bütün tecellilerine tahakkum etmek imkânsızlığı bir tarafa bırakılarak Fransanın dehşetli şekilleri malum olan yıkılışından sonra akdetmek ıstırarında kaldığı mütareke. üzerinde durulacak yegâne vakıa olarak tahakkuk etmis bulununca. Fransa karsısında tutulacak hareket hattı artık bu zarurî vakıaya göre yeniden tesis ve tespit olunmak lâzun gelirdi. Fransız mütarekesinin İngiltere üzerinde icra ettiği müthis tesiri görmemezlik ve bilmemezlik etmiyoruz. Hatta Fransız donanmasının surada burada vurulmasma kadar giden bu buhranı mazur gorüyoruz. Ancak dikkate şayan olan nokta şurada idi ki Fransız donanmasına indirilen darbeleri Fransada dahi mazur görenler çok oldu, ve hatta bunlann. kimbilir belki hâlâ. ekseriyette bıılunduklan 4ddia olunabilir. Demek ki İngiltere için Prajısanın tutulmasına itina edilecek knvvetli bir tarafı vardı. FranMZ milleti gibi tarih sahibi ve izzeti nefis sahibi bir millet uğradığı felâketten kurtulmağı munhasıran kendi galibinin lutııf ve kereminden bekliyemezdi. Lavalier ve Darlan'lar İngiltere aleyhine bu kadar Hariciye Vekilile Alman Elçisinin beyanatları den muahede metnini okuyarak bu vey sikanın mahiyet ve gayesi uzerinde etraflı izahat vermiştır. Hariciye Vekilini müteakıb söz alan bir çok hatiblerin beyanatına ve sordukları suallere bizzat Başvekil doktor Refık Saydam tarafından verılen cev.ıblar dinlendikten sonra muahedenin imzası teklifi reye konulmuş ve umumî heyetin tam ittıfakile ve süreklı alkışlarla kabul edılmıştir. Muahedeyi Almanya namına imzalayan (Arkası sahlfe 5 sürun 1 de) Büyük Elçi Von Papen Yeniden »eferber edilmekte olduğu anlaşılan Rumen ordumnun muhtelif cüzütam. ları Bükrefte bir geçid retminde, köşede Rumen Başvekili General Antonesko bir harita üzerinde müzakereler yapıyor 1 MiIIıŞefimiz ingiltere Kralını tebrik ettiler Ankara 18 (a a.) Reisıcumhur tsmet Inönu, Buyük Bntanya Krall Majeste İkınci George'un dogumunun yüdönumü munasebetüe tebrıklerıni telgrafla bildırmişler, Majeste Kral da Beisicumhura teşekkür telgrafüe mukabele etmişlerdir. Saracoğlu dediki: Von Papen dediki: Türk ve Alman İmzalanan m i l l e t l e r i muahede Bu muahede ile yeni Asırlardanberi memleve kat'î bir emniyet kellerimizi birbirine bağhavası icinde yekdi lıyan eski, itimadlı ve ğerine bir kere daha dosfane münasebetleri el uzatmış oluyorlar yeniden feyid etmektedir Ankara 18 (a.a.) Türkiye Almanya muahedesınin imzası munasebetile Hariciye Vekili Şukrü Saracoğlu matbuata atideki beyanatı yapmıştır: « Birbırlerine karşı vaziyetleri her vakit açık ve dürüst kalmış ve dunya hâdisatmın asırlarca suCArkasi sahife 5 sütun 7 de • Ankara 18 (a.a.) Almanya büyük elçisi Von Papen, Anadolu Ajansı vasıtasile Türk matbuatına aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: « İmza edilen muahedenin mesud bir tarzda akdi Hariciye Vekiline, matbuata dikkate değer bazı sozler söylemeğe vesile oldu. Bun(Arkası sahife 5 sütun 7 de • Ankara 18 (a.a.) Basın Birliği Ankara mıntakası kongresımn toplantısı munasebetîle kongre nyasetı tarafından gönderümış olan tazım telgrafına Reisıcumhur İsmet İnonu aşağıdaki cevabı vermiştir: Muvaffak Menemencioğlu Turk Basın Birliği Ankara mıntakası kongre reisi Ankara Kongreye başarılar diler ve temiz duygulanna teşekkür ederim. Millî Şefimizin Basın Birliğine iltifatlan Yeni kararlar 100 kilodan fazla buğday? arpa ve yulaf satışlarında azamî satış fiatlarını tanzim eden kararname ilga ediliyor Garb çölünde Berlinin protestosu üç günlük bir Alman hükumeti, sed muharebeden kararının mukaveielerle tezad teşkil sonra... ettiğini ildirdi Ingiliz kıt'aları hareket üslerine avdet etti Tanklar, tayyareler arasındaki çarpışmalar pek şiddetli oldu Amerika dört Rumanyada Nttttefikler sene sürecek hummalı Beyruta 20 hazırhklar bir harbe kilometre hazırlanıyor Umumî seferberlik yaklaştılar ikmal ediliyor Rumanyanın Besarabyayı almak üzere harekete geçeceği söylenmektedir Şam kapılarında... Vişi kuvvetlerinin mukabil taarruzları önlendı ve bir şehir; istirdad olundu «Rumanyada ve Sovyet hududlarındaki Alman tahsidatı hakkmda bugün de Vaşington 18 (a.a.) Amerika HarKahire 18 (aa.) İngiliz tebliği: Su muhtelif şayialar deveran etmiştir Bu biye Nazırı Stimson dün meb'usan meyanda Rumanyanın Besarabyayı gen riyede, sahil mıntakasında yeni tera meclisi harbıye encümeninde yaptığı almak teşebbüsünde buıunacağı da şsyi kiler yapılmıştır. İleri devriyelerir beyanatta harbm dort seneden faz'a sürBeyruta takriben 30 kilometre me olmuştur. mesi ihtimalınden bahsetmiş ve demişbulunmaktadır. Amerikan kaynaklarına göre, bu şayıtır ki: Şamın cenubunda, müttefik kuvvet « Uzun sürecek bir harbi derpiş aların maksadı İngiltereye karşı yapıla(Arkası sahife 5 sütun 3 te f Arkası sahife 5 sütun 5 (Arkası sahife 5 süron 6 da Ticaret Vekili Mümtaz Ökmen Ankara 18 (Telefonla) Yeni mahsule el konması hakkındaki 157 sayılı YUNUS NADÎ Koordinasyon kararım mer'iyete koyan (Arkası sahife 5 sütun 7 de (Arkası sahıte 5 sütun 4 te Kim ne derse desin, inek emperyasıkıntılar yüzünden, bazı memleketle list bir hayvandır. Mumbit ve yeşil merde, kullamlmış maddelerin bir alarda hududsuz bir saltanat sürer. tâbi tutularak, yeniden işe yarar Kimseje hesab vermeksizin vitamınden hale getirildiğini, yahud başka madr lerin imalinde kullanıldığını düşündüKahıre 18 (a.a.) Ortaşarktaki İn yana dünyanın en taze otlarını iskcıtığüm zaman, elimde olmıyarak, kendi gılız kuvvetleri umumi karargâhının besine indirir; saf, berrak sularla ruhunu ve \ücudünü dinlendirir. Kıs gelteblığı: lursa onunla (kifafı nefs) etmeğe ça kendime yukarıki mukayeseyi yaptım di mi, soğuktan mahfuz kâsanesine Lıbyada dun müteaddid hücumlar lışır. Nerede çamurlu bir suya rast ve Jcıt'amızda birçok milletlerin deve tarafımızdan puskurtuldukten sonra, çekilir. Mümbit mer'alar gene emrin larsa, düşünmeden hörgücünü şişiraıe olduklanna kanaat getirdim. duşman yeni kuvvetler getırerek ileri de kalmak şartile bir sürü zengin gı ye bakar. Guneşin alnında, sabahtan akYalnız sahici bir deve hiç bir zaman kuvvetlerimize karşı bir çevirme hare dalarla (idamei hajat) ejler. Bir pip şama kadar devam eden yorucu ve bık ineği kifkanarak emperyalist olmayı düİstanbul Vılâyetinden: lin musluğuna benzeyen memelerindcn keti teşebbüsünde bulunmuştur. tıncı mesaiye rağmen o, aynca istik şünmediğf» balde, bizim deve olan dev« 1 Francala yalnız hastanelerle Düşmana. kuvvetlerini geri çektirmek piyasaya her gün kilolarla süt ihrac balini de hesablamaya mecburdur. Bel letlerin bepsi. hazin hazin geviş getihasta bulunanlara tahsıs edılmıştir. eder. Fakat bunun bedelini doviz olove ağır zayiat verdırmekten ibaret olan ki günlerce ot yüzü görmiyecek ve ça rirKen mümbit ve yeşil mer'alann hulHastaların francala ihtiyacı mahallî gayretlerımize vâsıl olduğumuzdan, rak ödetmek istemez; takas usulünü murlu suya rastlamıyacaktır. Onun için yasilr mustaribdirler. hukumet veya Belediye doktorlan tercih eder. Yesil mer'alar. kâsane ahırtedricen ileri mevzılerimize çekıldik. bugün ağzına koyduğu lokmayı yann İnsanla hayvan arasmda bu kadarcıfc tarafından verilecek raporla tevsik Yuzlerce Alman esiri alınmış ve çok lar ve envai türlü gıdalar varkcn ko tekrar çiğnemeye hazırlanır. olunacaktır. bir l^rk da bulunmasaydı, çok ayıb mı ca inek dövizi ne yapsın? miktarda tankla top tahrıb edilmiştir. olurdu dersiniz? Bu raporlan hâmil olanlar kay• Deve ise proleterdir. Çöllerde bir UöHabeşistanda, Wolkefit mıntakasınmakamlıklara müracaatle isim ve Avrupa harbinin doğurduğu iktısadi • ^ N. da. kıtaatımız bir İtalyan kalesinin lc hayatı sürer. N'erede bir diken bu(Arkası sahife 5 sütun 1 de) garnızonunu baskına uğratarak düş (Arkası sahife 5 sütun 2 de) Hastalara francala nasıl verilecek? Belediye veya Hükumet tababetinden rapor almak lâzım Birhaç söx Avrupa geviş getiriyor