26 Nisan 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KEMALZİM PRENSiPLERi Yazan: Saffet E'ngin i ve ikinci cildler Satış yeri : Fiatı : 1 mcı c ld 100 2 nci „ 75 kuruştur Cumhuriyet matbaasıdır J 17 nci yıl sayı: 6003 umhuriyet tSTANBUL CAfiALOÛLU Telgraf ve mektub adresı: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa losmı: 24299 . 24290 Şarktan Garbdan seçme eserl GÜLİST Şeyh Sadii Şiraz Cumartesi 26 Nisan 1941 Şarkın en meşhur eserlerinden birı bu muhinı kıtab Kılisli Rifat tercüme «^ilmiş ve Prof. Dr. Tarlan tarafından bir ön söz mistir. 50 kuruştur. AHMED HALİD KİT. Dün sabah saat 5 te Almaıt kıt'aları Limni adasını işgal ettiler r ."««K* Adada bulunan küçiik Yunan Garnizonu Geri mevrilere çekilmekte olan Yunan kıt'alanndan bir muhabere kolu iş başında Vatan işinde Türk kadını Irkımızın bütün uzun tarihinde vatana kahramanlar yet;ştiren Türk anası hayrın ve sefkatin timsali olmuş ve son misali tstiklâl Savasımızda görüldüğü gibi sırtındaki çocuğile önündeki arabasını sürerek günlerce ve günlerce mesafelerden cepheye silâh ve mühimmat taşımıştır. Elim bir zıya Bilecik meb'usu Salih Bozok dün vefat etti Ancak ktsa bir mukavemette buiundu Atina 25 (a a.) Alman kıt'alan bu sabah saat S te, Çanakkalenın yakınında bulunan ve sevkulceyş ehemmiyeti o!an Yunanlılann Lımni adasına çıkmıştır. Pıyade ve pohsten murekkeb olan kuçuk Yunan garnizonu multecılere karşı dort saatten fazla harbetmlştir. Daha evvelce Semadrek adasını ışgal etmış Cumhur Reisimiz 23 nisan bayranu munasebetile kabul buyurduğu yavrulara iltifatta bulunuyorlar Amerikada barbe doğru adımlar Harb malzemesini Atantiğin ortasına kadar Amerikan harb gemileri muhafaza edecek Şefin teşekkürleri Ankara 25 (a a ) Riyaseü Cumhur Umumî Kfitibliğinden: Millî Hakimiyet bayramı ve Çocuk haftası munasebetile asil ve necib dtry* Itulan havi olarak yurdun her tarafmdaa aldıklan tebriklerden mütehassis olan Reisicumhur İsmet İnonu, tejekkür ve karşılık tebriklerinin Iblâğma Anadolu Ajansını tasvit etmişlerdir. Bılecık meb'usu Sallh «Bozok» un öiumunu buyuk tessurle haber aldık. Bir muddettenberi kalbınden rahatsız olan =£Gf ÖSNI2I. irnrnt kıymetlı meb'usumuz yapılan butun tedavllere rağmen kurtarılamamış ve dun sabaha karşı, saat beş buçuğa doğru Suadıyedekı koşkunde anî bir buhran evlet merkezhnizde Tfirk ka de bir hâdise liyakat ve mezijetini haiı netlcesınde hajata veda etmiştır. dınlannın kendi aralannda bulunuyor. Sahh Bozok, 1881 seneslnde Selânikt» Hayırsevenler Cemijeti adile Ankaranm Hayırsevenler Cemijeti, sa doğmuştu Onu, butun memleket, te bir teşekkül vucude getirerek bilhassa >ın reisi Bajan Inonunun imzasile bit rmz yurekh bir asker, cesur ve merd Semadrek ve Limni adalannın coğrafî \atan mudafaasile alâkadar mevzular beyanname nesrederek bütün memlekel bir insan olarak tanırdı. mevkiini (österir harita nzerinde çoktan faalıyete geçmiş olduk kadınlığını vazifeye çağırdı. Bu da\eSalih Bozok, Ataturkun en eski arlarım buttin memleket bili>or. Cunıhur tin memlekette gorecegi geniş ve haolan Alman kuvvetleri Iimnlye taarruz Reisimizin sajm refikalan Bayan Ino raretli kabulu, Istanbulda uyandırdığı etmeden evvel bir ültımatom vermişlernunun reisliğinde çalışan bu cemiyet heyecanlı hareketten istıdlâl edebihıız Kahıre 25 (a a.) (a a.) İngilız Ordir. Semadrek adası Lımninın 30 mıl az zamanda gorduğu işlerle kendisini En büyük Turk anasından gelen bu hitaşark umurnî karargâhının tebliği: şimalı şarkisındedır. her tarafa duyurdu. Vatan hududların tab elbette butun Turk kadmlan taVaşington 25 ( a a ) İyi haber alan Yunanistanda, ımparatorluk kuvvetBu mesele hakında neşrolunan rcsmi da bekçılık eden kahraman 'sskerleri rahndan bııjuk bir memnuniyet ve goVaşıngton mahfıllerınde dun akşara leri, duşmana cıddî zayıat verdirerek, Yunan •deklârasyonunda denilıyor ki: mıze kışlık hediyeler hazırlamak husu rulecek hizmetler için de tchaluk ve söylendığıne gore Ruzvelt, «Amerıka intizam dahılinde yeni bir geri çtkıl(Arksn sahife 5 sutun 1 de ımalâthanesmden, Ingilız ates hattına» me hareketi yapmışlardır. sunda teşldlâth calışmanın en gcrcel ş« mnsaraat hislerile karşılanacaktı. killerini ve «•»««''°r"ii W mmiyrt yrrgondcrılen harb malzemesıninr hurayesı Bu pek tebiidır. Aaeak bteubul kaAlmanlar yavaşladılar di hakkında bir karar almıştır. Bu hudınlığının cevabı ba tabıî hududu gerBerne 25 (a.a ) «Ofl» Neija Zurrfaytrs«venler Cemiyetinin fârik vasfl mekle temayuz edeıek muterakki Turk susta fazla malumat ahnamamakla betpa mensub kadınlarunızın >alnız her kadınlığının ne bujuk bir tekâmule raber Ruzvelt'ın harb malzemesı nak cher 2^ıtung gazetesinin Berlln mu!fesin iktidarına gore aynen veja nak mazhar olmuş bulunduğunu gosterıjor. leden vapurlan Atlantıkte Groenlanda habıri bıldıriyor: veya İzlandaya kadar, belki de ılk 1000 Yunamstandaki harekât hakkında Ber<<en teberruda buluıunaktan ibarct e&kı Neler japılabileceği hakkında ılk mumil mesafede Amerikan harb gemilen ine gelen haberlere gcre, Alman kıtkiâsık usulden ileri geçerek bizzat İs teşebbislerin ilk konuşmalarından dernin hunayesi altına almak niyetmde alarının ileri hareket tomposu muvakgormekte, ortaja keadi kafalaruun mah hal şu neticenin çıktığına şahıd olujoolduğu zannedılmektedır. Ruzvelt bu katen yavaşlamıştir. Harekâtın ağırlaşsulu ve ellerinin emeği eser koymakta nız: Vazifeler tayin ve taksim olunkararı ıle demokrasılere yaptığı vaıd ması Ingilız dümdar kıt'alannm mukatecelli eüniştir. Ankaıada bn cemiyctın malı, kadınlarımız o vazifelerin icab ve leri tutmak hususunda Amerikan hu vemetlerinl artırmasına ve her şeydea jarattığı yeni zihnijetle faalıjete çeçen ihtiyaclarına gore teşkılâtlandınlmahkumetınm azami bıt şekılde gayret evvel esasen munaka'e yoüarı itıbarile kadınlarımız umumî atolyelerde şahsan dır. sarfetmedıği hakkmdaki tenkıdlere ce faklr olan bu dağlık nuntakadaki harei<s gormeji buyuk bir zevk bildikleri Ankaranın havır seven Turk kadınvab vermektedır Reısıcumhumn ya kât üzerinde müessir olan ve çekilmegıbi giderek kendi evlerini de birer ku hrından sonra Istanbul kadınlığı ancak den evvel lngiliz kıt'alerının muhım Salih Bozok merhum çak atolye hebne koymaktan en yuk teşkilâtlı çalışmanm musbet neticelere tahrıbat yapmış olmasına atfedılmektesek saadeti duyuj orlardı. Turk inkılâ gotureceğini derhal kavramış ve or>a kadaşlarından biri idl. Ebedî Şefle daha dir Ne olursa olsun Berlin sevkulceyfl bıle cemiyet hayatında musavi mevkiini gore de hazırlanmağa koyulmuş hulumekteb sıralarında ıken tanişmışlardı. Japon Hariciye Nazm bakımmdan umumî vaziyetin değismeaimış olan Turk kadınının vatan mu nujor Şuphemiz yoktur ki butun memSonraları, uzun seneler, <O» nun yaM. Matenoka diğini tahmln etmektedlr. dafaasile alâkalı bir mevruda bojle fili leket kadınlığı hep bu numunelere uyverhğınde buiundu ve hemen butun ha(Arkası sahife S sütun 4 te) ve teşkilâtlı bir vaziyete geçmesi bic gun faaliyetlere geçecektir. Londra 25 (a a ) Hızmete gıren yatında Ebedî Şefı, adım adım. sadık «Prince Of Wales> zırhlısı en son sısŞanghay 25 (aa.) Sovyet yardımt suphesiz kadınhğunızın mes'ud inkisaTurk kadını vatan müdafaasında ne bir golge gıbı ebedıyetın eşiğıne kadar Çine devam ettiğinden, Japon askeıl tem «George 5» zırhlısı sınıfındandır. L*nda buyuk bir merhaledir. ler yapabilir? Bu sualin cevabuıı \er takib ettl Inkılâb tarıhımız hiç şuphe Aynı sınıftan dığer uç zırhlının da inmahfülertode Sovyet Japon pakta Vakıâ Turk kadınının vatan işlerile mek için modern harblerde cephe ile yok kı Ebedî Şefm hususî hajatına Ş5sı bu sene bıtecektır Bu uç zırhlı alâkası dunden bugune başlayan bir yepek az memnuniyet uyandırnuştır. gerisinin bir kul teskil ettiğini ve bü onunki kadar karışmış bir başka şah da «Duke Of York> «Yellicoe» ve «Bemlık değildir. Irkımızın butıin uzun talun memleketin en geniş olçude biı sıyeti bulmakta guçluk çekecektır Sa atty» dır. Şanghaydaki Japon askert mahftllerihinde vatana kahramanlar yetiştireu cephe, bujuk bir millî mudafaa sahası hh Bozok'un Ataturke olan bağlıl'ğı rine göre: Prince Of Wales zırhlısı, George 5 Turk anası daima haynn ve sefkatin olçusuz ve hududsuzdu. O kadar ki, da gibi on tane çok kuvvetli yeni tipte timsali olmus ve son misali Istiklâl Sa olduğunu gozonune almak lâzımdır 1 Pakt Çin meselesinl halletm»ıma temiz ve lekesız kalmış olan erkek 35 santımetrehk ve 16 tane de daha vasımızda gorulduğu gibi sırtındaki ço Türk kadınının kocası, oğlu veya karmektedir. ruhu bir eskı yaver sıfatlle onun ar kuçuk çapta toplarla mücehhezdir. Bu cuğile önündeki arabasını surerek gün desi hududda silâhlı vazife gorürken kasında kalmağa tehemmul edpmedi. toplar sekız kule içindedir. 2 Pakt Rusyaya 'aponya üzerind» YUNUS NADI lerce ve gunlerce mesafelerden cephe(Arkası sahife 5 sütun 6 da) Prince Of Weles zırhlısı o tarzda bir tezyik yapmak imkAnım vermek fArkası sahife 5 sütun 6 da ye silâh ve mühimmat taşunıştır. Bıztedir. ınşa edılmiştir ki batınhnası mumkun de otedenberi cephe gerisindeki kojlu değildir. Su sızdırmıyan bir sıstemde kadının cephedeki oğlu veya kocası kaI Pakt hb hiledir ve bu hflcnln tertib edilmiş olan bolmeleri irası mumkurbanı da Japonyadır. Zira bitaraf kadar mudafaa hizmeti goregeldiği bir kün zararların tesirlerini tahdıd edecek lacağını taahhüd etmesine rağmen, Rushakikatiir. şckılde yapılmıştır. Bu yeni zırhlının ya Çine Japonyaya karşı mucadelesinBununla beraber Turk kadınlığuun plânları, 35,000 tonluk sınıftan imal ede yardıma devam etmektedir. son harekete gelisinde büyük bir yenidılen ılk zırhlı olan «Kıng George 5» lik var: Şimdi sehirli kadımn buyuk ın plânlarından da daha gizli tutulÇin sefirleri arasmda bir suurla ayaklandığını ve en muhımKahıre 25 (aü.) İngilix tebliğimaktadır. Prince Of Weles, dunyanın M. CordeU HuU mi derhal teskilâtlanraağa geçtiğini goÇunking 25 (a a ) Wellington KooLıbyada duşman, dün, Tobruk'un dış en mukemmel tertıbatuu havi ve en rüjoruz. Vatan müdafaasından kadınhkınları az zaman içinde çok seyıcre in müdafaalarına karşı yeni bir fücuro nun Çinın İnglltere büyuk elçılığme kuvvetli zırhlısıdır. ğa hisse isteyen ve alan bu teşkilâtlı apmıştır. Bu hücum, düşmana ağır tayin edıldiği resmen bildlrüraiştir. HaAsrımızın terakkıyatı o kadar sür'at tızar edılmesı lâzımgeldığını soylemişfaaliyet her hal ve ihthnale karst birlerdir. Fakat munekkidler, yapılacak :ayıblar verdırılerek püskürtulmüş ve riciye Nezaretine taytn edilen ve halen le üerlemektedir ki teçhizatla tamamdenbire memleketin kudretini hemen Londra büyük elçlsi bulunan Quo Talanma tarihleri arasında çok az bir şeyin vaziyetin müstaceliyetle mütena ir miktan Alman olmak üzere 2 su ışı mayıs sonuna doğru Çunkıng'de hemen bir misli artıracak bir hamledir. sib derecede ve çok müessir bir şey ay ve 125 nefer esir alınmıştır. zaman geçmiş olmasına rağmen Prince Ondan dolayı dikkatimizi çeken ve Sollum mıntakasmda keşif kolları beklenilmektedir. Halen Vıchy büyük Of Weles'de Kıng George 5 inkmp na olması icab ettıği mütaleasmdadırlar. memnuniyetimizi tahrik eden fevkalaelçisi bulunan Koo'nun yerine de Wei Bazı müstakd gazetecıler de Ifuzvelt'i mız, yeniden hucumlar yapmışlardır zaran bir çok veni tertıbat vardtr. Taomng tayin edılmiştir. (Arkası sahife 5 sütun 2 de) CArkası sahife 5 sütun 3 te İngiliz mukavemeti Rusyanın Çine yardı"Atlantik bize ancak karşısında Alman ileri mı askerî mahfilleri zaman verir, emniyet hareketi yavaşlıyor çok sinirlendirdi değil „ Hull mühim bir nntuk söyledi İngilizler yeni hatta çekildiler Japonyada endişe arüyor İngilterenin kazandığı yeni zırhlı «Prince of Vales» de gizli tntnlaa birçok yenilikler var AFRİKADA Hstanbuldan Dessie yolu üzerinde ~~~. 4 Uncü sahifemizde <J Gidecek olanların ilk listesi İtalyan kuvvetleri hezimete nğratıldı Birkaç söz avurı Gâ Bu kelimenin iki manaya geldiğini bilmezdim. alıyorrnuş. Serdum: Ne yapıyorlar orada) Istanbul turkçesınde gâvur dedığimız zaman, umumî olarak, islâm dinıne mensub bulunmıyan bütün Çok sade bir eda ile cevab verdi: dığer unsuTİan birden kasdederiz. Kelime, çoktan Ne yapacaklar? Gâvur saldınrsa karşı duraberi esasen eskimış, yıpranmış ve hayatını da kaybet caklar! mijtır. Bugun gayrimüslimlerden bu tabirle bahseTemiz kalbli Anadolu kadıncağızı, ağzmdan çıdildiğini artık hemen hiç işitmiyoruz. kan bu gâvur kelımesme öyle bir ifade kuvveti ver«Gâvur» un bambaşka bir manada, bütün can miştı ki, manasını anlamamak imkânsızdı. O bu basıt lılığıle yaşadığını Anadoluda gördüm. Son günlerde tdbirle, başka dinden olanlan değil, kendi milletıntesaduf beni, bir tren durağmda ortayaşlı bir ka den olmıyanlan kasdediyordu. Gâvur demekle, kadınla karşılaştırdı. Yaşadığı yerden ömründe bir defa yıdsız şartsız yabancı demek isteyordu. Saf fakat ırbîle aynlmamıştı. Dış âlem olarak, sonsuz iki eş yılan kımızın dehasıle beslenen ruhu ona yüksek bir sezis, gibi uzayan raylann üzerinde arasıra gorduğu va kudreti vermişti. gonlar ve içındeki gelıp geçici insanlardan başka Evet sevgıli nine, oğulların hududda vatan topbir şey tammıyordu. rağını bekleyorlar. Kim olursa olsun hiç bir «gâiki oğlunun (Rumelinde) askerlik hizmetinde vur» u içeri bırakmıyacaklar! bulunduklarını sbyledi. Arasıra sıhhat haberlerim N. Yeni ve modern teçhizatı ikmal olunarak bugünlerde lngiliz filosunda hizmete alman Prince of Walea zırhlısımn ftyni tipte efji olan 35 bin tonluk «Befiniç Jorj» zırhlısı tam şeyir halinde