22 Nisan 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

22 *Run 1*41 CUMHURİYET Neclisin dünkü ictimaı Nüfatelif ticari aıılaşfttalarımıza Yt meımıHann tahsiline aid pro«Yeni nizam» yerine jekrin îlk miizakereleri yapıldı «Avrupa ittihadı» «Yeni nizam» tabiri sryasî esaret ve ikteadî makkâniyetnı miiradifi «JH*k tuundığı içi n artık AlnaJtlann da •• » tabiri değiştirmek ieafc ettiği* k « a oMuktarı, «yeni nizam» yerine «Avrup» ittihadı» trtirini ileri sürmeğe baslamalarmdan anraşıİTyw. «Avrnpa ittihadı» kolay aolaştldiktan başka kalağa da çok mtmis gelen bir tabir olduğu süphe götürmez. Hatta Avrupada bir çok ldeafisrlerin faedefl, Amerika Birleşflc cumimriyefleri tarzmda bir ittihad vücude getirmek ve bn sayede fitne ve fesaddan, türlS türlü gaile ve keşmekeşlerden kurtulmaktrr. Fakat bu yeni •Avrnpa ittihadnum bu maksadı istihM ettiğml, jjauıntıutk, h ldsarlarn en fectl üe neticeleneeek btr hayale kapılmaktır. Çünkü Vn Avnıpa ittihadmdan maksad, «yeni ı*wm» tmbtrmin tazammun ettiğl siyasf esvtret ve iktısadt mahkumiyete yeni bir fchn vermektir ve bu isml de Avrnpamn bn günkü vaziyeti hazırlamıshr. Avrupayı bngunkf harbe sürükliye*n buhranlardan «nce fcu kıfada yaftyan 23 müstakil devlet var* Bogön W müatakil devletlerdetı ancak bir kaçt ayakta kalnnştır ve bunlar Infîrtere, Almanya, Sovyet Birliği, İtalya, İsveç, Fmlandtya, İsviçre, İspanya, Portekiz ve Yunanistandır. •spaaya, refl*a taknmta fceadbıi MDıverin eşi saymaktadır. İsviçre Mhverin çemberl içrne s^rmlş oldnğundan Mihverin her arzusun» mutavaat mecburlyefindedlr. İsveç ve Fbılandiya büyük komfulannm siyaseone karşı gelmemek gibi bir hattı hareket takibini hayatî menfaaflerinm icabı olarak tannnaktadn. Nevyork 21 (a.a.) Pat ajansı bildiYunanistan, dalga dalga tecavtiz v* riyor: htilâya nnıkavemet ettnekla neıgalPolonya Başvekill General SUcorski dür. gazeteciler toplanUsında beyanatt» buBu hesaba göre Avmpada, yerf nl hınarak Amerika Cumhurreisi Rurvelt rama muhalefet edea iki devlet kalı ile yaptığı müzakerelerin muvaffaki yor Biri Sovyet Birliği. diğeri d* İa yetle neticelenmi" olmasından dolayı çok mnmun olduğmnı aöylemif v» Agütere! İngiltereyl Avnrpa bfaanm barlcia merikanın İngiltereye olduğu gibi Po de v« Sovyet BirBgitd Avrnpa b f aomn lonyaya da kiralama ve ödüne vernıe sarkında ayn bir âlem tmyarak bugün kanunu çerçevesi dahilinde yardım eşöyle böyle bütün Avrupayı, Alman ha decetfcd llâre etaniftir. Amerika Polonkimiyetine beytra eğmiş •ayaıaga ne yaya yapacağı ilk malzeme yardımmı Kanadadakl Polonya ordusuna muhtelif mâni var? levanm vermek «uretile yapacaktır. Bir mâni bubanmadıgma g3re eebti Generala yapılan tezahürat mutavaate ve mahkumiyete istinad eNe\york 21 (a.a.) Polonya Mku den geniş manzumeye < Avrupa ittihadı» adını vermek kadar kolay bir ls de ta meti reisi General Sikorski Amerika •avvnr ohmamaz. Bahusus «Avnrpa it Curphurrelai Ruzvelt'le yaptığı görü^mefihadı», mahkutniyet hayatı yaşıyanlann leri bitirdikten sonra Padervvskiyi görIzzeti nefsinl oksamaga da hiımet ede mek üzer« Palm Beach'a hareket et ceği için, bu tabirin sihirli tesirinden hv miştir. Polonya Başvekili Nevyorka dönerken Trenton, Newark ve New Jer tfade etmek de mmnkündnT. sey'de Amerikada yerleşmiş bukuıaa İşte «yeai nizam» yerine «Avnıpa itfi Pokmyalılarla Çekler, Holandalılar ve hadı. tabirinin ortaya eıkanlmasma sa Yunanlılar tarafmdan nararetle alkı* tk olan sefceb ve tdhniyet fcndur. lanmıştır. New Jersey'de Polonyahlar V* bn itittad Alman hakinıiyettnl ka Generale Polonya ordusu İçin bir hasbul eden, bu hakimiyeti tatmin için me tane otomobffl hediye etmlşlerdlr. •aisinin mabsulünü Almanvaya veren, mcsaisini Almanyanm refahnn ve satvetini beslemeğe tahsis eden bir tesekkülden ibaret olacak, yani Almanya, Afrikada müstemleke aramaktansa dofAhmedâbad «Hindistan» 21 (a.a.) rudan doğruya Avrapayı bir mâstem Burada bir kargaşakk olmuş re polie fck« olarak knUanacak, v« Arrupaya dün nümaylşçl kafilelerme ateş etmi?bâkim olmak sayesinde dünyaya hâkta tir. Bir kişi ölmüş, dört kişl yaralanm;ş olmağa çalışacakbr. ve 40 Kşiden fada da tevkif edîlmiştir. Avrupa Hrihadmdan maksad budnr. Fakat bu ittihadın bu şekilde tahakkukuna karşı çok mühim bir mâni var. O da harbin devamıdır ve harWn bu tabakkiime kars) hissokınan umuaıî byanı temsü etmesidîr. Almanyanm bu ittihadı dilediği şekilde kurması için Avrupa harbini kazanraası ve İngiltereyi mağlub etmesi Mzımdır. Aksi takdiıde Almanyanm karacağı her ittihad şebekesi, parçalmnağa mahkumdur. Fakat bu gibi Alman propagandasi, Almanyanm harb gayesmi, azamf vnznhla gösteriycr ve bumm Avrupa millerlerini ve topraklarmı sönrurçeleştîrmekten ibaret olduğune süphe bırakmıyor. Ankara 21 (a.B.) Büyük MUlet MecBsi bn gün Refet Canıtezin başkanlığmda toplanarak Devlet Densiryoilan ve ümaalan Işletrae umum idareö tekaüd sandıfı hakkmdaki karmn: l«nn bazı maddelerinia değişt .rilmesloe aid kanum ISyîhasDe Türkiye Irak arssında mün'akld veteriner mukavelennim tnmtitaı». «rdu lubaylan heyetine mahsus terfi kanonunun birioci maddesinİB tadiline aid kanon lâyihalarını müzakere ve kabul eylemiştir. MeetU, Türkiye Rpjgika, Türkiye Bulgarlstaa, Türkiye Finlandiya, Türkiye Holanda, Türkiye İsveç, Türkiye İtvisre fioaret aruahedeVetl ve tediye anlaçmalan mertyet müddetlerinin temdidine, Türkiye İsviçre ve Tnrkiye Fınlandly* ticaret ve tediye aulaşmalarile 2S temmuı 1M0 tarihH Turk AJanan hıuusî anlaîmasıne mütedair cotalann taadikma aid kanus lâyüıalannı birinci müzakerelerini yaparak tasvib eyletnlşflr. Meelisin gene bu günkü toplarrtısm4a Antalya ve İskenderun elektrik mfle«seselerinin mahaM Belediyelere devri, Vİlâyet idarea kanununua 6ncı maddesiırin tadill Te memurlann tabsil müilerinde talebe olamıyacaklarına aid kanun lâyihalannın da birinci müzakerelerini yapmıştır. Bu sonunCu kanun lâyihası, Ü7frinde geçen müzakerelerden sonra ajağıdaki şekilde tadil edibniştir: «3656 ve 3653 numarah kanunlara tâbi daire ve müesseselerde maaş ve ücret alanlar fiien vazife gördükîeri müddetçe herhangi bir tahsfl müessesesine asK laleb» olarak deranı edemezler. M*tellf fakültelerde ilmî yardHna veya asistan olarak vezafe görenler ve 2624 mımaralı kanun hüfanüne tevfikan orta öğretmen müeseeselerinde yardıma Öğretmenlik edenler ve miinhasıran hususî ve yabancı ve ekalliyet okullannda öğretmen olanlar birinci maddenin çümulüne girmezler. Devlet daire ve müesseselerince kendi aıemurları için açıiınış olan karslar ve olnıllar birinci tnaddenin sfiraolüne dahil değildir. 194042 ders yılmoa her hangi bir yüksek tahsll müessesesine devam etmckte bulunanların, her sene muntar ni zaman a n ' ^ " ' terfi etmek fartile, tahslllfiriai flcnal etmelerine mensub olduklan VekillikJerce müsaade edilebilir.. Meclis cuma günü teplanacaVtrr. O IV 1i A ASKERI MUSAHABE îngiliz donanması en mühim zaf er amilidir F.f on^i m, TngilİT finnantTiayı 23£re J fisefer/fra Elmas Ağanın ahırı Ingüizlerin deniz hakimiyeti bu harbin neticesi üzerinde en büyük rolü oynamakta bulunan bir unsurdur Bedbinler. işi bilmiyenler, beşincl kolcular, sarar dururlar: Yazan: de? Hani İngilizler denize hâkimdiler, Abidin Daver nasıl oluyor da Ahnanlar iÂbyaya bu Bu münasebetle aon günlerde kaybedihnis olan İngiliz ve İtalyan harb gemileri hakkında kısaca malumat verelim: İngiliz Bonaventure haflf kruvazörü: 19/4/1939da denize İndirilmiş VP 1940 ta ikmal edîlmiş olan bu gemi 5450 tonluk Dido sımfı kruvazörlerdendir. Sürati 33 mildir. 10 tane 132 lik topu, 8 tane 40 lık bava defi topu, 6 tane 533 lük torpito kovanı, 2 tayyare taçır. İngilterenin aynı tipte 10 gemicl vardır. Bu gemilerin bütün toplan toyyarelere ateş edebilirler. İngiliz Mohawk muhribi: 1937 de yayapıimıs 16 büyük znuhribden biridir. 1870 tondur. •ür'ati 36.5 mildir. 8 tane 120 Uk top, 4 tane 40 ok hav» defi topu, 8 tane hava defi makinelitüfeği, 4 tane 533 lük torpito kovanı taşır. Mürettebatı 190 kMdîr. Şimdiye kadar biAaç defa batınldığı İddia edilmlsti. İtalyan Luca Tarigo muhribi: 192830 yıllannda yapılmış olan 1C88 tonhık 12 luhribden biridir. Sür'ati 38 mildir. 6 tmne 120 lik top, 4 tane 37 lik hava defi topu, 6 tane heva defi makinelitOfeği, Tmblusgarb harbinde, îtalya deniae 4 tane 533 lük torpito lcovam ve 50 matamaınile hâkim oldtığu halde, Türk ge Yİn t»w, mürettebatı 170 kisLEr. milezf veya Türkiye hesabına malzeme nakleden ecnebl gemileri, Trablusgarb kıyılanna maizeme nakledeblhnislerdlr. Büyük Harbde, Akdenlz İngiliz, Fransır, İtalyan donanmalarının tam v« mtttiak hakimiyetl altmda bulunduğn haldc, Alman deniraltı gemileri Te Tsan yelkenliler, Libya sahillerine asker, silâh cepane götfinnek İTnVfimrn bulmuflar dır. Bu harbde, tngiliz donanmasmm, yalnızbaşına, çok mühim işler basardığını v« harbin bu donanmanın elinde bnlunan deniz hakimiyeti sayesinde, sfandiye kadar devam edebildlğini kısaca kaydettikten sonra, son günlerde cerey«n eden bâdiselere bir göz atalnn. **» kadar zırhlı ve motörlii biriik geçirdiler? îngiliz filolan neden şnnu yaprmyorlar, bunu yapmıyorlar? İngiliz donanması, ara sıra, bu saaliere cevab veriyor. En son cevabı, Sicilya ile Trablusgarb arasında asker ve harb malzemesi yuklü beş İtalyan nakBye gemisile onlan himaye eden üç muhribi batırmak suretile vermijtir. Bu sualleri bilerek bilmiyerek soranlar, Okyanuslarm ve denizlerin sonsnz genişliği içinde en büyük donanmanm dahi. bir damladan ibaret olduğurm, cfir'etkâr ve müteşebbis bir duşmarun dairna akmlar yapabileceğini yakın bir tayıdan ötekine asker ve malseme nakkdebileceğıni hesablamıyorlar. Sicllya ile Tunasun Bon bnrnu arasmdaki mesaie, 150 kilometreden ibaretür ve burası İngiliz deniz üslarinden uzaktır. Bu 150 Mlometreyi atlayan gemıler, sonra Fransız karasularını takibea Trabhjsgarba gelebüirler. Bu mesafeyi İngllizlere görünmeden katedetîlirler. Eğer Tunustaki Fransız Bizert üssu, İr.giiiılerin eliade bulunsayıh, vaziyet çok değisirdL Fakat şimâi vaziyet öyle değiHir. sy İsmail Sümsüker eskiden lâpçın bajı ticaretile geçinirken son lamanlarda nişadır, çhri, demir çmbuk, kalay, kahve, göztaşı gibi ne sattbgı, ne aldiğı şeyleri toplayarak ihtikâra teşebbüs etmis, kfih muvaffak olaıuş, kâh yakalannuş, belki de mshkâa fakat nifaayet ffnçi" olnmş bir adamdır. Bir türlü beceremediği için b ravatmı kızına ve göbeğinden öturü eğilemediğinden iskarpinlerini hizmetçisina bağlatırken işterini, en âddî işlerini ve yıl içinde, bu gemiain diğer iki eşile mukavelelerini kendisi pamnkipliğile «ür'atleri 32 mli olan Implacable ve In bağlar. deiati^albe tâyyâre gpni^rin^^n biriüÜç gün evvel kansı ve kızı şöyle göclsi de ikmal edilecekÜr. ruştüler: Yeni denizaltılar Geçenlerde İngiliz denizaltı gemileri, Akdenizde, asker dolu İtalyan nakiiye gemilerini batırdılar. Bu denizaltılardan lkisi Utmost» ile <Unique» deniz yıloklarmda Isimleri mevcud bulunnuyan yeni gemilerdir. Bir müddet evvel de ban yeni denizaltılannm daha faallyette buhmduklarmı kaydetmiştik Demek ki ingilizler, denizaltı zayiatlarım telâfi İçin, bu cins gemilerin inşasına da gayret etmektedirler. Kanadada karnlacak Sovyefler Japon paktının doğuşu Pdonya ordösu Amerika, Başvekil Meğer böyle bîr anGeneral Sikorskiye laşmaya lâf arasında tam muzaheretvadetti karar verilivermîş! Tokyo 21 (a.a.) D. N. B. ajanm büdiriyor: Manç\jriden Domd ajanama iHİdirudiğine göre, Japon Hariciye Nazm Matsuoka Sov>et Japan p«kü meselesinin hiç beklenmedik bir şekilde ortaya çıktığını söylemiştir. Matsuoka bu husustaki beyanıtında şöyle demiştir: « Moskovadan geeçrken gördüğüm hararetli hüsnü kabulden dolayı Stalin ile Molotofa teşekkürkriıai bildirdiğim sırada böyle bir pakt aVdi mevron bahsoldn. Seyahatim flçlü pakta yeni bir hayat nefhası Terdi T« tam bir movaffaidyetle tetevvüc etti* Bay İsmail Sümsüker • gün eöğsüne bir baştan bir ba«a altm bir kösteği mahya gibi asıyor. EEne kabzan savath bir kasto* titym ve giyüği ye»i lcoıtümünün yakası yağlanmasm diya / çünkii mııharrlr a*°f***n bir litre terinde yüz elli gnm bayvaat y a | bulundnğv muhakkaktır bir de beyaz mendil koyup yola dnşüyorlar. Kalıp kıyaietl görenler, taşradsn gelmiş, lengin bir tnccar diyerek bunlara AM Paşamn köskünü, Veü Pafanın barem dairesbd gisteriyorlarsa da kimisi bir nevsbnde bin, kimisl bin iki yfiz üra ingiliz donanmasının, Akdenizde Onl istedikçe, beyin göbeği küçültiyor, haki«davı tamamile abluka etmiş olduğu nunm gözleri büjüjor. Kösk sahiblerinin rm natalathkian ve eeccnlerde Mata de bu nralar burunlan Kaf dağmcia, Geçen aeae üç yüı Iiraya el etek öperek möçteri anyan yerler için tekttf edilen beş yüz Iiraya şimdi dönüp bakmıyorlar bile. Amerikan donanmasmdan 10 «ahıl muhafjzı karakol gemisi, İngiltereye devredilmiştir. Bunlar 2000 2250 tonluk ve 20 mil sur'atinde Alexander Hamiltjvn fauh. gemilerdir. 2 tane 127 lik topu, 2 tane 76 lık hava defi topu, 2 tane 57 lik haüi top, 8 makinelirüfek, 1 tayysre tastrlar. 12 mil sur'atle 8000 mil katedebilirler. Mürettebleri 201 kişidir. Harb zamanmda, bu gemilere 4 tane 127 Uk, hatta 4 taae 132lık top konulabilir. Kyyy! Me yapafam knzum! Bu fırsat fark yılda dcğil ytiı kırk yılds bir düşer. Bm köşkun tamiri, vergisi, «igortası se•faı ••Uyacatm her «ene üç yüa Bı« BMsrab var. BUe de iki, üç yüz kahnasm •m? Gözunn seveyhn teHâl efendi! Bize soyle yfiz, yttz elH firaya doğru bir yer bumver. Tellâl basmi saHadıkten sonra fmldayor: Ama bana oo lira verecekslniz ayrfyeten! Veririm; ı m ı Uınaeye açmal Ve bir müddet dolashktan sonra ha« rem daire« yaomış bir eski köşkün baldıranlar ve aylaBdoılarla bezenmis gürbüz othı bahçesi İçinde yahnkat, taş bir binaya gidiyorlar. Hanun: Aaa! Bu Mad köşk «yoU. TeUâl baflıyor: Efendim! Buraya Elmas Ağamn alun derler ama geçen sene Tenekecibasımn gelini oturdu idi. Evvelki sene TabUkâr Mevlud Efendi otnrdu» Ahır mı? tsrime ryifik sağhk! A< yol ahırda oturulur mu? İsmail Bey kanşıyon Canıra Sabbek! Sen onun ahır dediğine bakma! Ahtr var, ahırcık var. İçinde hayvan olmadıktan sonra Bak Ahırkapıda o kadar ev var. Herkes hayvan mı oluyor? Ahır diyip de hor görme! Eskiden Istablıâmire vardı ki; içerisi •aray gibiydi Ahırdan ne ziyan gördüo. (Tellâla)^ Anlat bakabm. JDah» nesi var?. Tellâb Efendlm! Babçede bnz gibi suyu Maslak mı? Hayır, kuyu' Dört çitlenbik, iki emm, üç akasya, bes aylandoz ağacı.. Ha bir de Trabzon hurması.. Yaa» Bayılımn Trabzon burmasına Evet! Yanda eskiden seyislerin oturduğu iki oda Âlâ, âlâl! Kaça? Sizin için yüz yirmi bes. Başkalaruıa yüz ellidea aşağı vermez. Vur aşağı, tut yukan.. Elmas Ağanm ahırını maamüştenıilât *Hı ay için yuz on Iiraya kiralayan Bay tsmail Sümsüker şlmdi her gördüğüne: tçerenköyüne gidiyoru*. Azizim. Bn sene köçkler de ates pabasına Biz Elmas Ağanm selâmlık dairesi diyarlaı bir yer tnttuk. Bir salan iki oda bir mutfak. Alö yüz an nradan en para asağı vennedL Amerikan ganbotlart Anne! BaJbama soyliyelim de bu sene bir yere yazlığa gidclim ne olur? Sümsükerin karısı Sabbek (Sadberkten bozma; giil manasına farisî bir keiimedir) Banım kocasına denk etli canb, parmak gibi kahn kaşlıdır. Bir defa kaşlannı şündiki modaya uydurmak için yoimak istemiş, fakat o kadar canı yannuş ki; niiıayet bir V""""" tıraş cttirmeğe fc^ii""!^ onıın ücerine &e kaşlarda dsha fszla bir gümraJıUk peyda olduğtmdan suadi busbütijn kaioüaşmıs v» hnnm karayansı oknnstur. Asker ve malzeme naJdiyah İngiliz donanmasmın hlmayesinde vukubulan Yunanistana asker nakli mîhim bir harekettir. İtalyan donanmamna ve İtalyan Alman hava kuvvetlerine rağmen, bu nakliyat hemen hemen zayiatsız yapılmışür. Geçen yaz, ingiliz adalannm sıkıştığı bir zamanda oraya göturühnüs olan Avnstralya Yeni 2Selânda birUklerl de İngiltereden orta ve yakm sarka getlrihniştir. İcab ettikçe İrgiltereden şarka asker getirüebileceğine de şüphe yoktur. Niteklm, donanma himayesindeki kanleler, her şeye rağmen malzeme nakline devam edlyorlar. Tobruktaki İngiliz kuvvetleri denizden ikmal, iaşe ve takviye edibnektedir. Vaziyetin alacağı şekle g5re, bu müstahkem limandaki İngDiz btrlîklerini artırmak veya tahliye etmek mümkündür. Bunu da İngiliz donanması başarmaktadır. Libya Mısır cephesindekl muharebelere, İngiliz donanması müesslr surette iştirak etmektediı ve edecektir. Ntuır, Tokyoy» uçtu Hismking 21 (a^.) Japon Hariciye Nazırı Matsuoka dün öğle üzeri tayyare ile Dairene gelmiştir. Matsuoka bu sabah gene tayyare ile Tokyoya hareket etmiçtir. Nazınn bu akşam Tokyoya nruvasalatı beklenmektedir. İspanya da artık kararını verecek! Hindistanda mUsllimanlar Arrîba gazetesi mula mecusiler gene çarpıştı kadderatın bagladığı haricî siyasetten bahsediyor Son haberlere göre, cuma günü miisMadrid 21 (a^.) Reuter: Phalange Ifimanlarla mecusîler arasında vukn bu naşiri efkân Arriba gazetesi, son kalan çarpışmada 56 kişi ölmüs ve 304 bine içtimaını muteakıb neşredilen resBJÎ tebliğ hakkında mütalea yürüIrişi yaralanmıştn. türken İspanyanm siyasî mühim karar^ lar almak mecbnriyetinde kaldığı diğer bazı zarnanlarda neşredilmiş bulunan Lottdra 21 (a.a.) Bazine Nezare resmî tebliğleri de hatırlatmaktadır. Bu ' tinin bildirdığine göre yeniden 160 A şazete, sendikalist %e milliyetper\'er Ispanyanm gerek harid gerek dahil! merikan kıymeti İngütere Hazinesine siyasete müteallfk kararlar alacağı zadevredibnistir. Bunlar harb siparişleman daima «ölülerinin sesini ve arzurini karçılaTnak maksadile liizumn olan sunu» dinliyerek hareket etmesi lâzımdolarların temini için kullanılacaktır. geldiğini kaydetmekte ve şunlan ilâve Bu kıymetlerln hamilîerlne sterlinle teeylemektedir: uıyatta buTunulacak ve bu paraları ale«Mnkadderahmızm bizi bağlamış bulâcele devlet istikrazlanna yatırmak istedikleri takdirde kendilerine hususî ko lunduğn haricî siyaset hakkmda vabancıların ileri süreceği mütalealar Görülüyor ki yeni nizamuı yerini al layhklar gösterilecektir. nazan dikkate alınmamahdır.» mağa namzed olan «Avrupa ittihad», İzmitin bütçesi «yeoi nizam» dan tamamilc rarksodn* ve Kanadadan kaçan Alman İzmit (HHSUSÎ) Şehrimlz Belesiyasî «saretle iktnadi mahkumiyetten diye Meclisi, Beledlye reisl Kemal esirleri yakalandı itaretür. Özun retslîtinde toplanarak 1941 Schreiber «Ontario» 21 (a.a.) Onömcr Rız» DOĞRUL yılı bötcesinl 172,90» Mra olarak testario esir kampmdau kaçan 2& Alman plt «tmiştir. Kanada Ba^vekili döndö Bn paranm möhbn bir kısmı çeh esirinden 10 u dün akşam Kanada süOttsrw« 21 (a.a.) Kanada Başve rin hnar ve inkişafma sarfedilecek vari polisl tarafindan yakalanmıştır. EkİH Mackenzie King, Amerika Birieşik ttr. Yeni sene bütçesinde h'.ç me sirlerden biri polise karşı koymağa tedevletlerine yaptı^ ziyaretttaı ho gün muT TB müstahdemin ücretlerine şebbüs ettiğiodea ağır snrette yaralanmıştır. aam vapılmamıstrr. Ottawa'ya doornfistür. Şarkî Afrika harekâtı Şarkî Afrikada, yani Eritre Somali Habeşistan cephelerinde yapılan bütün hareketlerde, İngiliz donanmasmm Hind Okyanusn Kınldenizdeki hakimiyetl büyük rol oynamıçtn". Oralardaki İtalyan limanlanmn zaptında donanma mühim yardımlar yapmıştır. Cenubl ve garbî Afrikadaki İngiliz kuvvetleri donanmanın himayesiı\ie bu cephelere nakledilmişür. Bu iki denizde İtalyan harb gemileri temlzlenerek Amsrikan vapurlarının Süveyşe kadar gelmeleri temin olunmuştur. Bu limanlardan ahnan ve alınacak olan kuvvetler, süratle denizden Akdenizdeki Mısır limanlarına, taşınmaktadır. tngiliz hazinesîne geçen Amerik&n kıymetleri ile Passionatta lakablle meşhur Bayan Dolores Ibanrri •« eski Hariciye Naa n Angııst» Gracia 15 sene »uduetle slyast ve medenî haklardan mahnımiyetle nefl c«asma ve 25 milyan pezeta •gır para cezasına çarpümışlarulr. Komünlst Bderi Vicente ürfl» tabi. iyetten ıskat edlldikten başka 15 sene nefi cezaslle 25 tnilyon pezeta par» ce. BBsma mahkum edHnüçtir. Sabık Madrid Belediye relsi Pedro Rlco nefi cezasOe 15 sene içhı medenl re siyasî haklardan mahrumtyet ceaBsm» mahkum olmuştur. Eskl Hariciye Nazın Juan Hernandez nefl cezaslle 15 sene medenl ve styasi haklardan mahrumiyet cesasına çarpılmışttr. Hernandes aynca 30 tailyon pe. Kta para cezasma mahkum edilmlştir. SabA Paris ve Berlftı böyük elçisi Luis Araoınstaln nefl cezasfle 15 sene medenî ve siyasî haklardan mahrumiyet cesasına ve aynca 15 milyon pezeta para cezasma çarpılmıştrr. Haytfarpaşadan kaîkacak •« 6,9B te Ankaraya gelecektir. Bu trenln yolculan Isterlerse Eskişehirden İrmire ve Anka» radan da şarka geçerek şarka gidebile. ceklerdir. 23 nlsandan itibaren de het gün bir tren Ankaradan 17 de kalkacak ve 7,46 te tstanbula varacaktır. Japonların işgal ettikleri iki Çin şehri Şanghay 21 (a.a.) Bir Japon retm! tebliği, Şanghaym cenubunda iki mühim liman olan Ninopo ve Venşov'un Japon kuvvetleri tarafindan işgal edlldiğini 'blldirTnektedir. Bu suretle bütün Çin sahillerinde Çunklng hükumetinin elinde tek bir nman kalmıstır. Bu liman da FuşorMur. Jfeponlar, Çin ablukasnı bövlpce büyük bir nisbet dahilinde kuvvetlendtreceklerlni umid ediyorlar. Çinlilerln sahiüerde müdafaada bnlunabilmeleri bnkânsız «özüküyor, fakat daha icerilerd* müdafaa yapmaları beklenivor. Düşman mavasala hatlarına karşı İngiliı donanması, düşman muvasalasım da. tamami1" kesememekle beraber çünkü buna maddeten imkân yoktur fena halde iz'ac ve işkâl etmektedir. Bir iki gün evvel batnnlan beş gemi ile üç muhrib bunun en yeni delilidir. Aynca İngilİ2 denizaltıları »k sık, İtalysm nakiiye gemilerini batırmaktadırlar. Fransada yeni rejime Orgeneral Kâzım Orbayın muhalefet eden validesi vefat etti belediye reisleri Orgeneral Kazım Orbayın validesi Vichy 21 (aa.) Amiral Darlan. Dahiliye Nazın sıfatile 22 Belediye mecHsini feshetmiştir. Bunlardan bir kısmı vazifelerini lâyıkile ifa etmemiş, diğerleri îse devlet ve hükumete muhalif bir vaziyet almışto. Bu babda yeni bir karar alımncaya kadar işlere bakmsk üzere hususî komiteler teşkil olunmuştur. Bayan Pıtnat vefat etmlştir. Cenazesi bugün saat 16 da Nişantaşı Valikonagl caddeslnde Knçükpalas apartnnamn dan kaldırüar&k Teşvikiye camilnde 1kindi valttinde namazı kılındıktan son. Vay insafsızlar vay! AUah yardımra ailesi kabristanına defnedilecektir. cınız olsun. Pahab değil mi? Merhume sa.!ihau niavandaa. hayırse. Ne yapahm! Çohak çocuk hava tebver muhadderattandı. Kendisine rahmet düer ailelerine beyanı taziyet eyleriz. dili istedfler. Malum a... Çelenk gönderümemesi rica olunur. B. FELEK KapKS, sırtmdaki fabrikadan verfmiş aba elbiseam ve oturduğu stcak camekânlı odanın enuıiyeti içindei kabarryordn; İasan »rar. Biz. bnrada neâyiz? Fikri, •baydi trymyayna!> dedi, b*jnn sslIadK Soğuktan «eak yere girdim, gözlerim dHmanland*. Etrafıma bakınryordmn. İçcri girdîiB d« rabrntayı koltağtıma aldım, götüruyonnn. Kapıeı, sağ elinin bsş ve şrf»adet parmaklarile bıyığınm ncuntı tutoıuş. gözlerini kısarak dSkkaÖe bakıyordö: Pefci, kiad «rrjrorsuıı? Fıkrfnin, hevesi, iştihası kaçımşh. Bo ters, nobran heTİfin. keyif için aksü* cıkaracağı mnhakkaktı. Bir an, dönüp gitmeği düşündü. B*r kere gehmigti. Her şeyi göze alarak sordur Fabrikadan işçi aııyuıuıuşlar? Kapıcı, bıyık altmdan güröyordu: Hangi fabrikadan? Fikrinin içinin yağlan eridt Kapıcı, onunla, alay ediyordu. Neden? Fîkri, bunu da hazmetti; sezmenü) göründü: Bu fabrikadan. Kapıcı, parmaklarile bıyıklanm çekerek, hep bıyık altmdan guluyonıu: • Birinden mi duydun? Bir arkadasın» söyledi. Bu fabrikada nu çakşıyor. Kapıa, kaba kaba güldü: Anıma da sağlam yerden haber almiîsın be. B sonra? Fikri, dişlerioi sıkıyordu: İş varsa, çahşmak istiyonna. Kapıcı, Fikrinm çapkasma, paltosumm açık yakasmdan förünen gömleğine, paltosuna, kunduTalanna, ayn ayn, uztm uzun bakıyordu; Eskiden başka yerlerde çalıştın rm? Evvelâ, bir kravat fabTÎkasmda; sıcak su alır, bu mendilleri yıkardı. sonra, bir trikotaj fabrikasmda çalış Kendî kendine kızdı. Kapıcıya; Ustalıkla çalı^ıyordum, dedi. tım. Kapıcı, onun hakkmda karannı verFikri; «ustaIıkTa> «yecektî, gerai miş bir tavırla, ellerini, pantalonunun yandı, bnnm gıcıklandı. Hemen başmı celerine sokuıuştu. Sen mi çıktm? Yoksa çtkardılar çevhdi, aksırtb. ETmi, paltosunun cebine soktu, mendilnri çıkaracaktı. Fa mı? Fikri, kapıcılann «patron agzı» île kat, bu raendil, çok ıslaktı. Paltosnntm dugmelerini çöztrü, eeketmin eebindeki konuşruklaTmı bflij'ordtı. Onlarla, fabbiraz dana kuruca yedek mendtli çı r3raya girmeden dost ohnanm imkâm yoklu. Şımdî, ne cevcrb verecektı. Yakardı. Kapıcı, parmaklannı btyığından çek Ian söylemeğe mecbnr oîdu: Hastalandım, yerime oaşkasını mij, bütün dîkkatile ona bakıyordu. Fikri. bu yedek mendilden de utandı, alnuşlar. Genzî yanıyordu, tekrar aksıamağa o da kârliydl Neye bunları düşünmeatfgtî? Handa, ocakçıdan iki masrapa başlamı§ü; kapıcmın sesi, tekrar hoy AŞKUÇURUMU 23ratlaşımşü: Burada iş yok. Hâlâ hastasm. Sen, bir hastaneye git. Odasmm içine oekilmişti. Açık açık yol veriyoTdu. Ne selâm verdî, ne «Allahaısmarladık!» dedi, buzlu eamlı kapryı açtı, dışan çıktı: Ne aksi, pis herif, diyordu. Nereye gîdecekti? Gene mi bir kahvede pmekKyecekti? Kararsız, dTigüne düşune giderken, kapıcının bıyık altmdan gülüşleri, dükatll dikkatli bakışlan hatınna geldi. Ona, ne dlye gülmüş, ne diye bu kadar dökkatle bakmıştı? Yürüye yürüye Mahmudpaşa yokujuna çıkmıştı. Hep, aynı feyi düfünü Bir Edebî roman Mahmud Yesari yorda. Yukandan dohıdizgin gelen bir arabadan sakmmak için kendini kaklınma atmıştı. Bîr nwmHatnracı dükkânının önünde durdu. Gözü, dükkânın içindeki «zun aynaya flişti. Orada. kasketi yağmurlapdan rengini atmış, bunış burug ohnuş; yuzü solnk; mahzun, dttrgun bakısh, braşı uzamış bir adama ilişti Bu adam, kendisi kH. Bu adamm, kunduralan çarpılmış ve çaımrrhrydu. Paltosunun etekleri, benek benek çamurdu. Gayriîhtîyarf, paltosunun düğmelerini çözdü, esvaHarına baktı. Ceketin, iki duğmesi kopmuş, sağ cebin yam yırtıhp sarkmıs; paçası sipil sipil, sıvama çamur pantalon, ütü, ttctnnyacaK ksdar buf uyuıuylu. Oeıoek, bu bekâr serseri kılıklı adam, kendisi idi? Demek, kendini unutmuş, bu hale mi gelmişti? Kıvırcık, kabarık kızıl saçlı, çü yuzlü, çini mavi gözlü, fırlak omuzlu, sıska bir oğlan; bir elile kravatını düzeitip öbür elile süveterinin altını çekerek kapıda görünmüştü. Lop burnunon geniş kanadlarının koğan bir sesile: Ne duruyorsun burada? Haydi çikil! Fikri, şöyle bir baktı. Bu sarartma oğlarun, bir tokatta suraUnı dağıtır, yere sererdi. Bunu duşündüğüne utandı. Yahtadi oğlaru, sinek kovalar gibi ellerini oynatıyordu: Haydi, dükkânın öniinü kapatıyorsun. Fikri, ona, bir tokat vurur gibi hakaretle baktı, yürüdü. Arkasmdan yahadi oğlanmın sesini duydu: Bayana, krep jorjet mi, yoksa emprime mi alacaktınız, bayım? Onuala alay •diyordu. Fîkrf, aldınş etmedi. Kendini, düşünüyordu. Kapıcmm bıyık altmdan gülmesinin, dikkatli bakışlanmn sehebini, fhndi anhuniîtı. Yahudi oğlanı da, alay efinekte haklıydo. Paltosu, daha yeni sayılırdı. Fakat, tozdan, kirden, lekeden, çamurdan eski ve süflî göriinüyordu. Pantalonunun paçalanndan, kendi iğrendi. Gömleği kirden kararmıştı. Bu kılıkta, bir kanş sakalla iş istemeğe gidiyordu. Kapıcmm büe gözü tutmanuştı. Biçimi bozulmamış. temiz bir kasket; tıraşh, temiz, aydınlik bir yüz; yamah olmasının ehemmiyeti yok, temiz bir gömlek, eski de olsa temiz esvab, temiş palto; boyalı kundura; tavsiye mektublanndan daha ağır basıyordu. Insanı gösteren, üst baştı. Arkadaşlannm bile, kendi kılığına dikkat ettiklerini, yava^ yavaş hatırladı. Kendini, neye bu kadar kapıp koyuvermişti? Bunlar, parayla pulla olacak şeyler değildi ki. Tnaş olmağı bile ihmal ediyordu. Sotıra da, akşamlan, seveilisine. tıraslı tıraşh gidiyordu. Küfür ede ede yürüyordu: Benimkisi middnlik. Ne kadar sıkmtı çeksem az. Harıeının siteleri, kulaklannda çınl»yordur Biraz canlan Biraz canlazt.. (Arkan var>