16 Mart 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURÎYET 16 Mart 1941 Ç Ktsa tedkikler) pİDoğru değil mü[| Fodla tahsisatı Gazetelerde şöyle bir haber intlşar etti: «Esjtiden medreselerde okuyanlara fodla verilirdi. Medreseler lâğvedilince bu tahsisat da kaldırıldı. Evkaf idaresi todla tahsLsatmı yeniden bütçesine koyacak ve bu suretle medreselerde yatıp kalkmakta olan muhtaç Universite talebesine yemek ve ekmek vermek kabil olacaktır.» Yeni nesil aşağı cinsten bir nevi pldeyi andıran «fodla» yı görmemiştir ve nasıl şey olduğunu pek bilmez. Fakat o devri yaşamış olanlar, dini kendilerine siper ederek halkı kötü bir taassub içinde kalmaya teşvik için yetiştirilmekte olan mürai softalara «fodla» nın bir çeşid arpalık teşkil ettiğini pek iyi hatırlarlar. Onun için inkılâbcı Türkiyenin istikbalde en faal ve başancı uzuvlarmı teskil edecek Universite genclerinden yoksul olanlarm sade Evkafm «fodla tahsisatı» ile değil, Maarifin ve diğer alâkadar makamlarm elele vererek ortaya koyacakları daha geniş tahs'satla yaşatümalarını ve fazla ıztırab, sıkıntı çekmeden tahsillerine devam edebilmelerini temine gayret etmeliyiz. Ç Şehir ve Memleket Haberleri ) Kendilerini lüks mağaza sanmışlar! Yabancı dil yoklamaları Francala unu lahdid ediliyor Fiatlara lüks zam Bir mektebden diğer Istanbuldaki fırınlayaoanlar Adliyeye mektebe geçen tale ra günde 145 çuval verildiler be hakkında yeni an verilecek Francala imali için Fiat Murakabe komisyonu tara kararlar verildi ofisinin şimdıye kadar toprak mahsulleri fırınlara vermekMaarif Vekâleti, başka başka yabancı diller okutan iki mektebin birinden diğerine nakleden talebenin yabancı dil dersi yoklaması hakkında mevcud talimatnamede değişiklikler yapmıştır. Talimatnamedeki mühim hükümler şunlardır: te olduğu 226 çuval un 140 çuvala iamiştir. Has ekmek yiyenlerin iktısada riayeti arzu edilmekte olduğundan francala unu tahdid edilmektedir. İstanbu Belediyesi francala tevziatı için baz esaslar vazetmeğe karar vermiştir. B meyanda francala unu evvelâ hastan ve hastane derecesindeki muesseseler taahhüdde bulunan fırınlara verilecek geri kalan kısım diğer fınnlar a sında tevzi edilecektir. Maamafih bu nun tevzii için de bazı esaslar kurul ması, bu meyanda francala ununun evlerinde hasta bulunanlarla ihtiyaıla ra tahsis edilmesi de düşünülmekt ise de bugünlerde piyasaya Eskişehir vesaire gibi istasyonlardan has un gel mekte olduğu anlaşıldığından şimdilık kat'î bir karar verilmemiştir. Arzu e den fırın sahibleri bu has unu piyasa dan tedarik ederek ekmek imal ede bileceklerdir. IHEM H NALINA MIHINA! Astronomik rakamlar fından lüks mağaza addolunmadığı halde mağazalarmı lüks addeden ve lüks farkını fiatlara ilâve ederek satış yapan Beyoğlu ve Sultanha mamında stok mağazaları sahibile Sirkecide Muradiye caddesinde bak kal Abraham Angeloğlu peynirleri saklamaktan ihtikâr suçile Müddeiumumiliğe verilmiştir. Jelâtin davası Fincancüarda ecza ticaretile içtigal eden Raşid Sevilin, jelâtin ihtlkârmdan mevkufen muhakemesine İstanbul ikinci asliye ceza mahke mesinde başlanmıştır. Mahkeme, dün öŞleden akşama kadar yalnız bu dava ile meşgul olmuştur. İngiliz İmparatorluğumı müdafaaya koşan Hind kıt'alanndan birisi Londrada... Teşrinievvel bilarırun Hindistan dayetlerinde Hin jşubeleri senevî 250 distanda Delhi şehpin otomobil ve asrinde ingiltere imkeri kamyon imal paratorluk müdafaa ederek ingiliz impakuvvetleri hakkında ratoriuk kuvvetle büyük bir konfe rinin ihtiyaclarını rans akdedilmiş ve karşılamaktadır. Süveyş kanalının Bombay ve Hoogh şarkındaki impara ly nehri ağzındaki torluk kuvvetlerinin büyük tersaneler nasıl müşterek bir İngiliz deniz kuv plân dahilinde çalışvetlerine gerek harb maları lâzım geldigemisi, gerek nakliğini tespit etmişti. • Yazan < ye gemileri olarak Bu içtimada Avusher sene milyonlartralya, Yeni Zeland, ca dolar kıymetinde Cenubî Afrika, Cesefineler ilâve etmek nubu şarkî Rodezya (Rhodesia), Burma, tedir. Bütün bu kuvvetler İngiliz impaHong Kong, Ceylan, Malaya ve Şarkî ratorluğunun mihver devletlerine karşı Afrika kolonileri temsil edilmiştir. Ayni nasıl elbirliği ile mücadeleye giriştiklezamanda Hindistan, Filstin ve Büyük rini ispat etmektedir. Britanya adaları askerî mümessilleri de hazır bulunmuştur. O zamandanberi bu toplantıdan şayam hayret neticeler elde edılmiştir. Bu sayede Malaya adalarından lâstik, ve teneke, Rodezyadan bakır, Avustralyadan yün ve Yeni Zelanddan tereyağı, peynir, istihsalleri haddi azamide toplanarak İngiliz müdafaa kuvvetlerinin emrine tahsis edilmiştir. Bu toplantılar için Hindistan merkezî bir rol ifa etmektedir. Gerek coğrafî vaziyeti itibarile gerek dünyamn en büyük on iki sanayi memleketlerinden birisi olması dolayısile bu harbde Hindistanın imparatorluk davasma hizmetleri çok Geliniz ve gidi"'z büyük bir ehemmiyeti haizdir. Fransanın bu günBir ingiliz mütehassıs heyeti Sir Alexander Roger'in riyasetinde bütün kü payitahtı Vişidir Hindistan sanayüni tetkik ederek Bom Gerçi tahü tacı kalbay, Kalküta, Karachi'de mühimmatı mamış oîan bu zamemleketin harbiye ve diğer askerî levazımat fabri vallı şimdi kalanmn halen imparatorluk orduları merkezine (Payitaht) demek emrine yetiştirdikleri malzemelerin bir kat daha sür'atle hazırlanmasını temin doğru değil gibi görünürse de a!em oletmişlerdir. Hindistan halen mahallî duğu için böyle söyledik. müdafaa fabrikalan ham madde ihtiVişi 2 0 3 0 bin nüfuslu bir küçük şeyaclarını iKmal ettikten sonra İngiliz hirdir. Mayıs başından teşrinlere kadar fabrikalan için senevî 300.000 ton demir, devam eden tedavi mevsiminde bu =«fevkalâde mühim miktarda kereste, hirdeki müteaddid içmelere gelenlerin milyonlarca balye pamuk ve kenevir ih miktarı normal zamanlardT 200 bin karac etmektedir. Bütün bunlar İngiltere dar olur ve bu adamlar her sene şehre adalarına, Avustralyaya, Hong kong'a, en az 200 milyon frank bırakırlardı. ŞimSüveyşe ve Hayfaya sevkedilmektedir. di ne bu rakam, ne o seyyah kafilesi!.. Hindistan halihazırda imparatorluk Çünkü şehir eski ve sakin politikadan müdafaa kuvvetlerine hava kuvvetleri âri karakterini kaybetti. (Mareşal Peten) haric 250,000 kişilik bir ordu ile iltihak hükumeti şehirde bir takım zecrî tedetmiştir. Hindistanda havacıhk müda birler de almağa mecbur olduğu için faası için tahsil gören talebelere mahsus vücudünden hoşlanmadığı adamlara on muazzam hava istasyonu vücude geşimdi polis müdiriyeti: tirilmiş, muntazaman ayda 300 tayyareci yy tGörülen idarî lüzum üzerine bu ve 2000 makinist yetiştirmekte bulunmuştur. mektub tarihinden itibaren sekiz gün Hindistan fabrikalan ayda 125,000 zarfında Vişiden gitmenizi temenni ve bilvesile....» çift asker ayakkabısı, 2.000.000 ton demir Mealinde de bir mektub gönderiyor ve 1.000,000 ton çelik işlemektedir. Bu sayede ingiliz ordularmın Süveyş ve ve şehirden çıkmalarını istiyormuş. İşin şarkî Akdeniz cepheleri müdafaatınm tuhaf tarafı şudur ki; Vişi bir su şehri bütün levazımatı Hindistan fabrikala ve bir türistik merkez olduğu için postahanelerinin zarflara vurduğu damğa rından temin edilmektedir. Buna ilâveten General Motör fabrika larda «Vişiye geliniz» sözü yazılıdır. Böylece bir taraftan Vişiden adam koADUYEDE varken öteden de zarfın üstüne: Vişiye buyurun İnşallah.. diye davet damgası Sinemaya gitmek için hır. vurmak ne garib tezaddır. Daha neler göreceğiz! sızhk yapmışlar! Dominyonlar vc Hındıstdiı İmparatorluk davasında nasıl hazırlanıyorlar ? Nezahet Nureddin Ege Geliniz ve gidiniz Irlândanm hali Sinek kâğıdı • Tıbbiyelilerin bayramı Yazan Kema! ve Fethi adlannda iki genc, Beşiktaşta bir yerden 300 lira değerinde kumaş çalmaktan yakalanmışlardır. Tahklkata göre, hır sızlığı Kemal yapmış ve kumaşı, suç ortağı Fethiye evinde saklatmıştırSorgularında, sinemaya gitmek istedikleri, paralan olmadığı, bu sebeble bu işi yaptıkları şeklinde ifade vermislerdir. Sultanahmed birinci sulh c€za mahkemesince, her ikisl hakkında da tevkif müzekke resi kesilmiştlr. •k Gedikpaşada «Azak» sineması önünde, Şaban isminde bir genc, kalabalığı fırsat bilerek Ahmed isminde birlsinin cebinden on lirasmı asırmıştır. Şaban, Sultanahmed ikinci sulh ceza mahkemesince tevkif olunmuştur. İrlandanın hali Bir anlaşılmaz memlekettir landa. Vaktile istiklâlini almak yaptığı mücadelede Kork ismindeki şehrin Belediye reisi olan ismi haünmda değil bir zat kendisini hapsettiklerinden dolayı açlık grevi yapmış ve 60 küsur gün açlıktan ölmüstü de herkes bir adamın bu kadar zaman açlığa nasıl tahammül ettiğine şaşmıştt. O zamanlar geçti. İngilizler Irlanda adasınm cenub kısmına bir nevi istiklâl verdiler. Lâkin şimdi İngiltere harbe girince İrlanda ister istemez ateşin içine düştü. Irlandanın âkıbeti İngiltereninkine tâbi olduğunu söylemeğe hacet yok! Almanlar İngiltereye ayak basarlarsa Irlandaya: Aman burası müstakildir, dokunmayalım mı diyecekler? Hayal, hem de ham hayal! Halbuki Irlanda, Amerikadan gelen vapurlarm Alman tahtelbahirlerine karşı müdafaası bakımmdan olduğu kadar Ingilterenin müdafaası bakımmdan da demokrasilere lâzımdır. Buna rağmen Irlandalılar inad ediyorlar. Biz bitarafız da bitarafız! deyip ter ter tepiniyorlar. Vaktile Üsküdarda bir yangın oldu idi. Bilmiyorum ne sebeble susuzluk vardı. Yangını söndürmek için evinde sarnıcı olan bir komşuya müracaat ettiler: Veremem! Yangın bize gelirse bana lâzım! cevabını verdi. Bu yüzden söndürülemiyen yangın o kadar büyüdü ki; samıçh ev de yandı, hem sarnıçtan su almağa vakit kalmadan! Irlandalılar için inadcıdır derler. Hâdiselerin arasında Irlandahlardan daha inadcüarına tesadüf edildiği nadir de gildir. Araba sürücüsünün muhakemesi Ramide Topçularda hayli zaman birlikte yaşacuğı Santııhi ismindeki yaşhca kadını öldürmekten suçlu araba sürücüsü Danyal Kekliğin muhakemesine, İstanbul birinci Ağırceza mahkemesinde dün sabah devam edilmiştir. Dün sabahk; celsede Müddeiumumî muavini Feridun Bagana, maznunun bu kadmın huysuzluğundan ve kıskanclığmdan bizar olduğunu, bn sebeble ahırda başma katı bir clsımle vurarak öldürdüğünü ve bahçeye gömdüğünü anlatmış., «suç, bu şekilde sabittir» demiştir. Danyal Kekliğin ceza kanununun 448 inci maddesıne göre, tehevvürle öldürmekten cezaJandırılmasını, kendisine medenî rabıta ile bağlı bulunmıyan kadınm huysuzluk ve kıskanclığımn da, suçlu hakkında 59 uncu maddeye göre takdiri tahfif sebebi sayılmasını istemiştlr. Muhakemenin devamı, müdafaa yapılmak. üzere bırakıimıstır. Raşid Sevilin, üç kişiye ayrı ayrı zamanlarda sattığı jelâtinden bin liradan fazla haksız kâr temini kasdile hareket ettiği, aynl zamanda fatura vermediği ve bu> suretle ınillî korunma kanununa muhalefette bulunduğu ileri sürülmektedirRaşid Sevllden, eczacı İbrahim NeKahve tevziatı zihi hesabına komisyoncu sıfatile Samuel îstanbul kahvecilerine tevzi edi jelâtin aldığını söjfliyen len 430 çuval kahvenin tevzi şekli Pardo da, bu işte fatura vermemekhalkı memnun etmemiştir. Bir çok ten davaya dahildir. kimseler kahve alamamışlardır. DiDünkü celsede sorgular yapıldıkğer taraftan kahvecilerin bunun i tar sonra, şahidler dinlenilmiştir. çine nohud katarak sattıkları iddia Muhakemenin devamı, tahkikatın edilmektedir. Memurlar da alâka tekmillenmesine kalmıştır. dar makamlara müracaat ederek Kahve alamadıklarından şikâyet etMekteblerde tifo aşısı tikleri için buradîan sonra gelecek ilk kahveden memurlar için tefrik Pazartesi gününden itibaren şehedilerek Belediye kooperatifi vası rimizdeki bütün mekteblerde tifo Bulunduğu orta mektebin ikinci sını Almanyaya ihrac edilecek tasile satılması kararlaşmıştır. aşısma başlanacaktır. fmdan başka bir mektebin ikinci sı maddeler nıfına, yabanca dil dersine başladıktan iki ay zarfında nakleden talebe birinc Almanya tarafından taleb edllen ve ikinci yzılı yoklamalara girmekt yağlı tohumlar için cereyan eden serbesttir. Fakat sözlü yoklamaya gir müzakereler neticelenmiştir. Alman meğe mecburdur. İki ay geçtikten sonra mümessill Yansen evvelâ Alman fir nakleden talebenin hem yazılı, hem du maları hesabına İsviçrelilerden da sözlü yoklamaya girmesi ihtiyan da ha düşük fiat vermişse de bilâhare hilindedir. Bununla beraber «ngel yok fiatta mutabakat hasıl olmuştur. lama rnecburî olup bundan alacağı no' Almanyaya ihrac olunacak diğer sınıf geçme notu olacaktır. İkinci sı maddeler için ihracat tacirlerinin nıfa nakleden talebeden birinci grup grup toplanmalarma devam bilgi seviyesi aranacak ve ona göre olunmaktadır. Dün de barsak ihranot verilecektir. Bu gibi talebeden ü cat tacirleri Mıntaka Ticaret mü çüncü sınıfa geçenlerin dil dersi yok dürlüğünde toplanmış ve ihrac oluTıbbiyelilerin bavranıı lamalannda ikinci sınıf bilgisi arana nacak 600.000 liralık barsağm araMektebi tıbbiyenin cak ve bu cihet diplomalarına da kay larında taksimini yapmıştır. 114 üncü yılım tes'id dolunacaktır. Kendi smıfının imtihanını Almanyadan üç lokomotif daha için üniversitede me verebilenler bu kayıddan istisna edilegelmiştlr. Bımdan sonra bir mikrasim yapıldı. Güzel ceklerdir. tar daha lokomotif gelecektir. sözler söylendi. Bu Sinek kâğıdı Üçüncü sınıfa nakleden talebe, dil Yirmi bir sene evvel İstanbulun mühim toplantı müAltın fiatları Gazetelerin ilân derslerine devam edecek; yalnız yokişgalinde Şehzadebaşında şehid enasebetile size bazı sahifelerini pek seAltın fiatları dün gene bir mlklamalara girmiyecektir. Bu talebenin dılen kahraman Mehmedciklerimi* şeyler yazacağım. verim. Bir kere posınıf geçme notu, geldiği mektebin i tar yükselmiştir. Dün bîr Reşadiye zin ruhları, bugün büyük merasimMaarif Vekâletinin litika haberleri yokkind sınıfmdan üçüncü sınıfına geçer altmma 2475 kuruştan alıcı bulun le taziz edilecek ve bütün İstanbul, geçen sene neşrettiği tur. Sonra, Allah ken aldığı sınıf geçme notudur. Bu mıış, kulçe altın 325 kuruşa kadar bu vatan şehidlerinin hatıralan öTanzimat isimli eeksik etmesin, bizirr cihet te talebenin diplomasma kaydo çıkmıştır. nünde başını eğecektir. serin ilğili kaynaklardan n .<ıen verdiği lunacaktır. ajansm acaib terDünkü ihracat Hazırlanan programa göre ihtifal malumata göre tıbbiyenin ilk şekli Cercümelerine de tesaBir liseden başka bir liseye naklerahhâne olarak tesis edilmiş bir mekDün şehrimizde 300,000 liralık ih merasimi Eyübde yapılacaktjr. Medüf edilmez. Üçuncüsü de bile bile den ve önce okuduğu lisede okuduğu racat yapılmıştır. Bu ihracat meya rasime iştirak edecek olan askeri lâdes olduğunu saklamaz. yani ya ma tebdir. Asıl tıbbiye ise Şehzadebaşında Acemi Oğlanlar kışlası arsasmda tu yabar.cı dil dersi naklettiği lisede oku nında bilhassa Çekoslovakyaya gön kıt'alar saat 13.15 te Köprünün Ha« lını açıkça metheder; ya bir iş arar; tulmıyan talebe de ayni hükümlere tâbi bir lic iskelesinden kalkacak bir vapurveya bir şey satın alacağmı haber verir; lumbacı konağında Cerrahhâne ile bir olacaktır Naklettiği mektebde başka hir derilen kuru meyvalar büyük la, davetliler de ayni iskeleden saat yekun tutmaktadır. çatı altında sonradan açıhruştır. samimî şeylerdir. 14 te kalkacak vapurla Eyübe gidedile başlayan talebenin yetişmesi kin Bilâhare 1838 de Tıbhânei âmire ile MÜTEFERR1K ceklerdir. Merasim evvelce yazdığıAma bize bir şey öğretmezmiş. Ne muallim tarafından seviyelerine göre Cerrahhânei âmire birleştirilerek şimdimünasebet! Dikkatlice okursanız ilânmız program dairesinde Eyübde şedersverilecektir. Bu gibi talebeler mekki Galatasaray lisesinin bulunduğu lard^n türlü türlü şeyler öğrenebilifteb dışında ve resmî ders saatleri ha Petrol Ofisi umum müdürü hidlikte İcra edilecektîr. yerdeki (Galatasarayı) na nakledilmiş ricinde hususî ders almak isterlerse siniz. çehrimizde ve Viyanadan doktor Bernard isminde Fethi Okyar şehrimizde kendilerine kolaylık gösterilecektir. Meselâ: değerli bir muallim getirilerek işin baSabık Adliye Vekili Fethi Okya? İase müstesarlığı Petrol Ofisi u«Falan apartımanda kıymetli antika şına geçirilmiştir. gelmistir. mum müdurü Talha Sabuncu dün dünkü trenle şehrimize Müzayedeye fesad lar, 28 inci lui döşemeler, Amerika Bu nakilden sonra ikinci Sultan Mahşehrimize gelmistir. Petrol Ofisi u Fethi Okyar Haydarpaşa istasyo • mamulâtmdan sedefli arabesk takımlar, mudun bu münasebetle söylediği nu karıştırmamışlar mum müdürü bundan bir hafta nunda Adliye ve Kadastro erkâni Hereke mamulâtmdan goblen... ve sa 'tuktan bir kısmını aşağıya naklediyovvel şehrimizde yaptığı tetkikler tarafından karşılanmıştır. Anarçiros isminde bir fabrika ire açık arttırma ile satılacaktır» diye rum: sahibinin, eniştesi Avramidisten neticeslnde Petrol Limitedin tasfibir şey gördünüz mü, sahibinin işini Madenî eşya kooperatifi «Çocuklar! 6,800 küsur lira alacağından dolayı, ye haline gelmesine aid hususatı tasfiye ettiğini anlarsmız. Yahud: Madenî eşya san'atkârlan arala» İşbu ebniyei âliyeyi mektebi tıbbiye LâlelMe Fethibey caddesindeki ta hazırlamış ve yeni ofis teskilâtmı rSıhhati yerinde bir sütnine isteni olmak üzere teşkil ve tertib ederek hin imalâthanesinin bir kaç hissesi Petrol Limited kadrosunu da içine rında bir kooperatif kurmuşlardır. Bu kooperatifin tesçil muamelesi yor. Falan adrese müracaat» diye bir (Tıbbiyei adliyei şahane) tesmiye ettim. İstanbul üçüncü icrasmca açık art alarak hazırlamıştır. kmal olunmak üzeredir. Diğer ta ilândan da adres sahibinin bir çocuğu Ve burada bakayı sihhati beşeriye hiz tırmaya çıkarılmıştı. Arttırma güMerkezi şehrimizde bulunacak oraftan trikotaj ve çorab atölyelerl olduğunu, fakat hanımın ya nazdan ya meti azizesine muvazabet (devamh gay nü, Anargiros, Müddeiumumiliğe an Petrol Ofisin kadrosu Ticaret marazdan çocuğunu emziremediğine ret) olunacağından bu mektebi sair müracaatle, icra dairesi koridorun Vekâletince tasdik olunmuş ve u sah'bleri de birer kooperatif yap hükmedersiniz: mekteblere tercih ve takdim eyledim. da iki kişinin bu vesile ile kendi mum müdür kadroyu getirmiştir. maktadırlar. Bunlan anlamak için de, gazetelerin Bunda Fransızca olarak fenni tıbbı tah sinden para sızdırmak teşebbüsün Bu suretle İaşe müsteşarhğının bir de bulunduklannı ihbar etmis ve kolunu teşkil eden Petrol Ofis faadiğer sahifelerindeki yazıların manala sil edeceksiniz... Sizlere Fransızca okutmaktan benim cürmü meşhud yapılarak, Safran iyete geçmiş ve bütün memlekette rını anlayacak kadar zekâya hacet yokNüshası 5 fcnruştur. tur. En basit ve safdil insanlar dahi muradım, fransızca lisanı tahsil ettir bolulu iki fınncı derhal mahkeme petrol ve benzin işini tedvire ve hamek değildir. Ancak fenni tıbbı öğrenip ye verihnisti. ricden bu maddelerle benzeri madşi kavrarlar. Mustafa Bora ve Mehmed Toksal deleri tedarike başlamıştır. Dün gene gazetenin ilân sahifesini refte refte (gitgide) kendi lisanımıza için gözden geçirirken İstanbulun resmî da ahnaktır. Bu adamı (Doktor Bernard'ı isimlerindeki bu fırın sahiblerinin tfaiye hakkmdaki tahkikat Senelik 1400 Kr. 2700 Kr. işaret ederek) sizin için mahsus cel mevkufen yapılan muhakemeleri irelerinden birinin 200,000 aded sinek Alü avhk 750 » 1450 > bitmistir. İstanbul yedinci asliye Ferah tiyatrosunda çıkan yangıkâğıdı almak istediği hakkmdaki ilânını bettim. Kendisi gayet müstaid bir aÜc avlık 800 * 400 » ceza mahkemesi, müzayedeye fesad na İtfaiyenln geç geldiği yazılmışdamdır. Avrupanın birinci derecedeki gördüm. Bir ayhk 150 > Yoktur. hükemasmdandır. İşte bu adamdan ve karıştırmak veya dolandırmağa kal tı. Belediye reisligi bu hususta tahDehşetli şey! 200 bin kâğıd. Beherine saire hocalarınızdan ilmi tababeti tah kışmak mahiyetinde suç işlenmedi kikat yaptırmış ve İtfaiyenin haber yirmi sinek konsa 4 milyon sinek im sile çalışm ve tedricen türkçeye alıp ği neticesine varmış, her iki fırmcı verildiği saatte yangın mahalline ha edilecek! lisanımız üzerine tedavülüne sa'yey da beraet kazanmıstır. Bunun üze yetiştiği anlaşılmıştır. Yahıız İtfaazetemize eönderilen evrak ve yazılar rine hemen serbest bırakümışlar yeye geç malumat verenler hak neşredilsin edilmesin iade edilmez ve Imhasma bir şey demiyorum. Beni leyin!» kında takibat yapılacaktır. ürküten dört milyon sineğin mevcudizüvaından mes'nlivet kabul olunmaz. B. FELEK dır. yetidir. Demek böyle bir sinek ordusu mevcud! Size bu sinekler hakkında bir rım akşam yemeğine girmişlerdi. KarÇok küçüktüm. KUçUk hlkâye garib tecrübe tavsiye edeceğim. Bir kara nrm toktu. Bahçede dolaşmağa başlaTeneffüs zamanlannda kocaman bahdım. Elimdeki şeker kâğıdı, bana ıhsineği tutunuz! Güç bir şey değildir. çenin bir köşesindeki yıllık ihlamurun lamur dibinden aynlacak kadar cesa(Bu kadar tanıdık sinek avcısı var. On dibinde iki arkadaşımla oturur, haşan, ret kazandırmıştı. Gözlerim yemek salar da size tutuverirler ya) tuttuğunuz yaramaz, hırçın olanlarm ateş püskürlonunun bahçeye açılan kapısmdan ay~ sineği suya atımz. Aradan bir iki da melerini ürkerek seyrederdim. Her nlmıyordu. ==! mektebde huysuz ve geçimsiz grupkika geçince sinek boğulur. Cansız olabir beş kuruşluk tutuşturdu. vardı. İşte nihayet Ferid ağabey geliyordu. rak sudan çıkan bu sineği 3540 derecei larla, sakin ve uysal kümeler vardır. Yann gelirken bana şeker getir. Anne!. Bunu bir arkadaşım verdi. hararete arzederseniz bir dakika sonra Ben de yaradılışta biraz sessiz oldu Ama dikkat et, kırmızı yaldızlara sa Kırmızı yaldızlı bonbon istedi... Onu Yanında İhsan vardı. Bunlar; bir içtikleri su ayrı giden iki arkadaştilar. dirildiğini görürsünüz. Onun için, öl ğum için hırpalanmaktan korkar, sır rılı bonbonlardan olacak. Başkasını da alalım. Yerimden fırladım, koştum. Bir tarafmüş sandığınız sineklerin günün birinde naşık hareketli tanıdıklarımdan kaçar sevmem. Annem bir paraya bir de benim yütan da cebimden beş kuruşluğu çıkardirilip tekrar başınıza belâ olacağından dım. Smıfımızda bu iki tabiatteki afaBir, elimdeki beş kuruşluğa, bir ae züme baktı. Parmaklarunı yavaşça kamağa çalışıyordum. Aksi şeytan, bir canlardan başka tahakkümü seven ve hiç şüphe etmeyin ve yakaladmız mı Ferid ağabeye baktım. Parayı geri padı. türlü parayı bulamıyordum. Ferid azayıfları korumakla öğünen, kuvvetli vermeği, şekeri hediye etmeği kuruölüsüne, dirisine bakmadan eziniz! Bunu arkadaşına götür... Bu kadar ğabeye yaklaşmıştım. Şeker paketini leri örseleyerek yola getiren bir kişi yordum. O, anlamış gibi davrandı. Ahasis olma. Hayatımızı zehirleyen, yiyeceğimize, daha vardı ki, ben ve benim gibi ouzattım. Aldı. Tek kelime söylemeden çık duran avucumun parmaklannı yaDedi ve şekerciye seslendi: içeceğimize musallat olan yeşâne mah lanlar bu eli sopalının gözüne hoş göaçtı. Elile şöyle bir kanştırdı ve İhvaş yavaş kapadı. Sıkh: Kırmızı yaldızlılardan da aynca sanın koluna girerek döndü, yürüdü. luk karasinek değildir. Bu tıynette da rünmek isterdik. O da bunun farkında Olmaz... Bana bu para ile şeker iki yüz elli gram tart. Ben şaşkın arkalarmdan bakakahnıştıra ha iri kıyım sinekler vardır Anlayan olduğundan ağabeylik taslardı. Ferid getireceksin. Buna çok sevindim doğrusu... Hem ve sadece şunları işitebildim: ârif gerek! ki bunlara kâğıd filân para ağabey. Annem de gelmişti. Daha fazla du dört, beş defa fazla bonbon götürecek, etmez. Daha başka tuzaklar ve kapan Bak İhsan. Şu beş kuruşluk şeBu kahramanlar kahramanı Ferid a ramadım, yamna koştum, boynuna sa hem de beş kuruşu geri verecektim. lar lâzım. Daha tesirli filit, daha kuv ğabey bir gün gene kavga etmiş ve o rıldım. Kapıda otomobil duruyordu. O akşam evde kendi şekerlerimi de kere bak. Yansını yemiş piç kurusu. Yol arkadaşım; Kadıköy vapurunun hafta mekteb idaresi tarafmdan izinsiz vetli antiseptik icab eder. Akşama kadar gezdik; bir çok dük önüme yaydım. İçindeki kırmızı yaîdızSinek kâğıdı, üstü/ıe sinek konsun da bırakılmıştı. O gün annem mektebe kânlara girdik, öteberi aldık, çıktık. lıları ayırdım, Ferid ağabeyin şeker bir köşesinde sığmtı gibi duran ve gazetesinin üstünden etrafı ürkek seyreyapışsm bir daha kalkm?sm diye ya gelecek, beraberce eve dönecektik. O Fakat aklunda hep Ferid ağabeyin leri arasma kanştırdım. Rahat rahat uydum. Ertesi günü bü den kır saçlı, mihnet çekmiş duruşlu pılmış bir icaddır. Halbuki bir kısım si gün her istediğim yapılacak, her ho şekeri vardı. Artık eve dönecektik. tnşuma giden alınacak demekti... Sevin nem sordu: yük bir sevinc içinde geçirdim. Akşamı birisini gösterdi. işte Ferid ağabey. O nekler vardır ki bir konduğu yer bir cim sonsuzdu... Bu arada Ferid ağabeye Başka ne istersin yavrum. iple çekiyordum. Bir an evvel mektebe kadar çok hırpalandı, talih ve tesasinek kâğıdı olmadığı halde kendisi yakarşı ödenecek borclarımız olduğunu Düşünmedim bile: gitmek, Ferid ağabeyi görmek, ona şe düften öyle tekmeler yedi ki, ona pışır. Çünkü yapışkanlığı hiîkattendir. da unutamazdık. Onun izinsiz kahşına Bonbon alalım anne. kerini ve parasmı vermek istiyordum. mektebdeki afacanlığını hayat oynadı. Korkulacak sinek bunlardır; kovsanız hayıflandım. Iztırabma uydum. Hiç Bir şekercinin önünde otomobilden Bundan bir ufak gurur bile duymuyor Öyls zannediyorum ki, artık tek bongitmez! Bunlann yanmda âdi karasibona karşı nankörlük edecek halde deolmazsa yalandan bir üzüntü gösterdim. indik Çeşidli, renkli bonbonlardan bir değildim. nek dediğimiz şey, bir modern şiir kadar Bunlan ihmal edemezdim. Bir ara Fe çok aldık. Bu sırada anneme sokuldum Akşam geç vakit mektebe döndüm. ğil, dedi ve hatır sormak için Ferid şirin kalır. HaiazanallahJ rid ağabey beni yamna çağırdı. Elime Elimde Ferid ağabeyin beş kuru$u Her tarafta ıgıklar yannu§, arkadaşla ağabeyin yanına gitti. Doğra Bulunduğu mektebin birinci sınıfından başka bir mektebin birinci sınıfına nakleden talebe, naklettiği mektebin birinci sınıfında yabancı dil dersine başlamasmdan itibaren bir ay içinde mektebe devama başlarsa, bu dersin birinci yazılı yoklamasını da dahil olduğu halde bütün yoklamalarma girmeğe mecburdur. Bir aydan sonra mektebe devama başlarsa, bu dersin birinci yoklamasına girip girmemekte serbesttir. Girerse, bu yoklamada aldığı not sınıf geçme vaziyetinde hesaba alınacak, girmezse, bu dersin ikinci yazılı yoklamasına ve sözlüDiğer taraftan Belediyenin yaptıfı süne girmeğe mecburdur. Bu iki yoklamadan aldığı not sınıf geçme notu tecrübeler bir çuval undan 9 5 9 6 1 ekmek imalini imkân dahiline sokmak olacaktır. tadır. Bu suretle bir çuval undan 94 Başka bir mektebe birincî yazılı ten fazla ekmek imali kabil olamıya yoklamadan sonra nakleden talebe, cağı hakkında fırıncıların iddialan ta kinci yazılı yoklama ile sözlü yokla hakkuk etmemektedir. Maamafih bumaya girip girmemekte serbesttir. İkinc gün de fırıncılann alâkadar bulunma yazılı yoklamaya girdiği takdirde riöz dıklan resmî makama bağlı bir fırında yoklamaya da tâbi olacaktır. Yalnı: bu hususta bir deneme daha yapılasözlü yoklamaya giren talebenin aldığı caktır. Ekmekçilerin zam istedikleri not sınıf geçme notu olacaktır. Hiç bi hakkındaki haberler doğru değildir. yoklamaya girmezse ertesi yıl başınd engel yoklamasına girmeğe mecbur o 1KTISAD lacaktır. itler, bundan bir müddet e v vel söylediği bir nutukta, A» merikanın japacağı yardımlar hakkında Anglo Sakson kaynaklarından çıkan haberlerin ihtiva ettiği azametli rakamlar için tezyifkâr bir lisanla: Astronomik rakamlar! demişti. Fakat Ruzvelt'in azmi, 130 milyonluk Amerikan milletinin teknik kudreti, kendi başına ayrı bir dünya olan Amerikan kaynaklannın bolluğu, Amerika sana\iinin azameti, gokteki rakamlan yere indirmeğe başlamıştır. Amerika, geçen sonbaharda, mecburi askerlik hizmetini kabul ettiği zaman, bir günde 13 milyon kişiyi, askerlik dairelerinin defterlerine kaydetmek suretile Führer'in söylediği astronomik rakamlarla oynayabilecek bir devlet ve nıillet olduğunu göstermişti. Büyük Harbden sonra mecburi hizmetle alâkasını kesmiş ve 20 yıldır küçük bir ordu ile iktifa etmiş olan bu memleket, bir sene içinde 2 milyon kişilik bir ordu vücude getrmek azmile işe başlamıştır. Teşkilâtçılığile çok meşhur olan ve ordular teşkilindeki kudreti malum bulunan Almanya, bir senede 2 milyonluk bir ordu yaratabilen bir gayreti, şüphesiz, herkesten çok takdir eder. Amerika, millî müdafaa için 1 milyar 841 milyon dolarbk tahsisat kabul etmişti. Bu miktar, haziran sonunda 5 milyar 84 milyon dolara, eylul 6onunda 16 milyar dolara çıkmıştır. Aynca donanma için altı senelik bir fevkalâde bütçe ile 4 milyar dolar sarfı da kabul edilmiştir. Nihayet, yardım kanununun tatbikı için, Ruzvelt kongreden 7 milyar dolar daha istemektedir. 1940 senesinin dokuz aylık otomobil ve kamyon imalâtı 3 milyon 175 bin tanedir. Şimdi ayda 1000 tane olan tayyare imalâtı 3000 e çıkmak üzeredir. Tayyare istihsalini yılda 50,000 e çıkarmak için projeler hazırlanmaktadır. Büyük Harbdeki gibi seri halinde ticaret ve harb gemisi inşaatrnı, oyuncak fabrikalarının insaatile bir seviyeye çıkarmak için, yeni yeni tersaneler, fabrikalar, tezgâhlar kurulmaktadır . Bu harb, bir malzeme, motör ve makine harbidir. Amerika ise bir malzeme, motör ve makine dünyasıdır. Amerika, 1918 de yaptıklannı da geride bırakacak bir gayretle astronomik rakamlan, ihtiyar Kürcmizde tatbik ermeğe başlamıştır. Bütün bu Amerikan sanayii tayyare bombalanndan emindir. Dün alay mevzuu olan rakamlar, bugün haklkaf olmak yolundadır. BÜRHAN FELEK 16 mart şehidleri ihtifali CUMHURİYET Abone şeraiti Dikkat I Beş kuruşluk şeker I ^» Leman Ahıskal