28 Şubat 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

OKUL ve AILE ANSiKLOPEDiSi Çocukların aklına gelecek her suale cevab veren bir escrdir. Her okul v e her evin kitab dolabında bulunmalıdır. Nefis cildli 250 kuruştur. AHMED HALİD KİTABEVİ MUlt ŞetML Edeni Kabul Et Çankaya mülâkatı İki saat sürdü, General DilVle ingiliz sefiri ve Hariciye Vekilimiz hazır bulundu Almanya Ve Bulgaristan Balkanlar cephesini ne açanın, hattâ ne de açacak olanın İngiltere olmadığı çok açık olarak işte meydandadır. Arnavudluktan ttalya taarruza geçmis ve kısmen bir Balkanlar meselesi yaratmıştı. Şimdi Almanyanın Bulgaristan üzerinden bu hür ve müstakil memleketi hiçe sayarak tecavüze geçmesi ihtimali, kendisinde Balkanlar cephesini tam açacak bir hareket tehlikesi taşımaktadır. du işlerin mes'uliyeti çok ağır olacağını kayıd ile iktifa ediyoruz. ir taraftan Almanyanın Rumanyadaki tahşidatından doğan vazijetler en hâd devirlerine varırken diğer taraftan yarıresmi ve hatta tam resmî Alman ka> naklarının Bulgaristana Alman askerleri girdiğine veya gireceğine dair olan haberleri kat'iyetle tekzib ettikleri gorulüyor. Berlinde Bulgaristanın Almanya Ue dost bir devlet olduğu ve Alman> aca bu dostluğun ihlâli asla varid bulunmadığı ifade olunmuş ve hatta Bulgaristan içinden Alman askerlerinin geçirilmesi bahis mevzuu bile olmadığı ve olmıyacağı tasrih edilerek bütün bu şa>ialar bir kere daha düsman propagandasına atfolunmuştur. Ingilterenin Rumanyadaki Alman tahşidatile takib olunan maksad üzerindeki kanaati ise ananesile malumdur: Bulgaristanı çiğneyip geçmek suretile Balkanlara girmek ve buralara da tahakküm eylemek. Rumanyadaki Alman askerlerinin tecemmü nokUlarile hazırbk sekilleri de filhakika bu hükümleri zarurî kılacak mahiyettedir. Zaten Almanyanın Rumanyadaki tahşidatile Balkanlara müteveccih olarak takib ettiği maksad yalnız dünden bu güne münakaşa edilen bir mevzu değildir. Birkaç aydanberi Almanyanın dahi bu vesile ile dermeyan ettiği muhtelif fikirler vardır, ki bazılannı burada zikredebiliriz: 1 Almanjanın Balkanlara inmek ve burasım kanstırmak maksadı yoktur. Almanya bilâkis Balkanlarda sükunun mahfuz kalmasını istijor. Balkanları kanştırarak Almanya aleyhinde kullanmak istijen İngilteredir. 2 İtalya ile Yunanistan arasında zuhur eden mücadeleden Almanyanın haberi yoktu. Ilalya burada kendisine aynlmış bir harb bölgesinde müstakillen hareket etmiş olmakla beraber Almanyanın nazarında hâdise harbin umumi heyetine müessir ohnıyan teferruat kabi'indendir. 3 Olmaya ki İngiltere Yunanİtalyan harbini vesile ittihaz ederck Balkanlarda, meselâ Selânikte bir cephe teşkil etmek için asker getirmeğe kalkışsm. Bu takdirde Almanyanın deıhal harekete geçerek Balkanlar üzerinden yürümesi zarurî olur. 4 Almanya Yunanistanla İtalya arasındaki ihtilâfın sulhan hallini arnı eder. Böyle bir sulh askeri bir Alman müdahalesi olmaksızuı dahi yapılabilir. 5 Eğer Almanlar Balkanlar üzerinden bir askerî hareket icrasında lüzum ve zaruret görürlerse bu herşeyden evvel İtalyan Yunan harbini tasfîye etmek için vaki olacaktır. Bu maksadla vapılacak ileri harekette Bulgaristanın ne siyasî. ne askerî hiç bir vaziyetini ihlâl etmiyerek bu memleketi olduğu gibi. kendi huzur ve sükunu içinde bırakmak ve kendi islerile meşgul görmek A' anyanın en başlı emelidir. Alman kaynaklanndan muhtelif tarihlerde çıkan ve yukanya yalnız bir kısmı yazılan fikirler arasuıdaki tezadlara elbet dikkat olunacaktır. Bütün bıınlara ilâve edilecek bir sonuncu fikir de şudur: Hangi istikamette olursa olsun Almanyanın MUI hedpfi İnei'tpreyi vurn>î«'tır. Almanyanın maksadı bundan ibaret olsa bile bu devletin İngiltereyi vuracağ«n diye baska memleketleri çiğneyip nıaddeten ve manen tahrib etmesine cevaz var mıdır? İste mesele buradadır Divelim ki Rumanya şimdi içinde kıvran<'ı<*ı e"m vazKete kendi istop"<* diismüstür. Hususile Rumanya misalini V J 17 nci yıl sayı: 5946 umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU DOSTOYEVSKİ'nin KARAMAZOF KARDEŞLER bütün dünyaca tanınmış romanı HAKKI SÜHA GEZGİN tarafmdan tercüme İki büyük iild 2 lirad Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, îstanbul Posta kutusu: tstanbul Na 246 Telefon Bnşnuıharrir. 22366. Tabru heyeü: 24298. îdare ve matbaa Ingmı 24299 • 24290 Cuma 28 Subat 1941 AHMED HALİD KİT/ Başvekilimiz dün misafirlere bir öğle ziyafeti verdi İngiliz heyetinin Başvekilimizle ilk telâldleri ( Dost İngiliz heyeti, Ebedi Şefimizin manevi huzurunda j Cenubî Somalide tutunamıyan İtalyan kıtaatı İngiliz hava kuvvetleri Almanyaya? çok şiddetli akınlara başladılar Napoli'de 200 bîn kişilik Alman ordusu Trablusta Alman müfrezesi tardedildi Binlerce asker Trablus ve Tunusa gitmek üzere harbetmiyerek hazırlanmış teslim oluyor Büyük bir gündüz akını Keren cephesinde da yapılarak Calais ağır Almanya, bu harekâtı Kelemit te alındı, surette bombalandı Nil ordusunun BalkanLondra 27 (a.a.) ingiliz Hava Nezaretüıin tebliği: îngiliz bombardıman tayyareleri dün gece Cologne'daki sınai hedeflere karşı şiddetli ve muvaffakiyetli bir hücum yapmışlardır. Hedefler üzerine büyük çapta bir çok infilâkh ve yanguı bombaları atümıştır. Rhin nehrinin iki sahilinde bulunaıı hedeflere isabetler vuku bulmuş ve müteaddid büyük yangınlar çıktığı görülmü?tür. Dün gece sahil muhafaza teşkilâtına mensub tayyareler ve bombardıman tayyarelerj düşman işgali altında bulunan sahillerde ümanlara hücum etmişlerdir. Boulogne.da ve Flessingue'de doklar mıntakasında yangınlar çıkmıştır. Bu harekâta iştirak eden tayyarelerimizden dördü ve dünkü keşif harekâtına işti[ Arkası sahife 5. sütun 3 te] lara gelmesine mani otmak içinyapacakmış Londra 27 (a a.) Müstakil Fransız ajansı bildiriyor: Daily Herald gazetesinin İtalyan hududundaki muhabirine göre, Roma faşistleri Almanların yalnız Trablusa çıkmak için değil fakat Bizerte limanını işgal için de tahşidat yaptıklaruu söylemektedirler. İtalyadan gelen bir yolcvı, ekserisi zırhlı kuvvetler olmak üzere, 200.000 Alman askerinin Napoli civarında top'anmış olduğunu söylemiştir. Misaffirler Milli Şefîn huzurunda Ankara 27 (a.a.) Reisicumhur İsmet İnönıi bugün saat 18,30 da Çankayadaki köşklerinde Büyük Britanya Hariciye Nazırı Anthony Edeni, refakatinde Büyük Britanya İmparatorluğu Genel Kurmay Baskanı General Sir John Dfll ve Büyük Britanyanın Ankara büyük elçisi Sir Hugh Knatchbull Hugessen olduğu halde kabul buyurmuslardır. İki saat devam eden bu mülâkatta Hariciye Veküi Şükrü Saracoğlu hazır bulunmustur. Kahire 27 (a^.) Ortasark İngiliz umumi karargâhınm tebliği: Trablusta: Motörlü kuvvetlerimizin ileri unsurları Ageilanuı garbında Alman olduğu zannedilen zırhlı savaş arabalarından mürekkeb bir keşif cüzütamma tesadüf etmiş ve tardeylemiştir. Eritrede: Kuvvellerimiz Keren civarında düşmanın kuvayi külliyesini durdurmağa devam ederken CubCubun cenubuna doğru Uerüiyen kolumuz yeni terakkiler kaydeylemiştir. Arkadaşımız Abidin Daverin bizi Somalide: Garbî Afrika kuvvetlerinin çok alâkalandıran bu mevzua dair Cuba nehri hattından itibaren Mogayazısını ikinci sahifemizde discionun işgaline kadar şiddetli ve seri hareketi düşman kuvvetlerinin maneokuyunuz. viyatını tamamile bozmuştur. Bu mm(Arkası sahife 5 sütun 6 da) Napolide 200 bin Alman var Meis adasının miihim rolü Nil ordusu yeniden hazırlandı Kahire 27 (a.a.) İtalyanların şarkî Afrikada uğradıklan hezimetler Mısır[Arkası sahife 5. sütun 4 te] l îngiliz askerî heyeti Mareşalımızla bir arada J İngiliz sefiresi Times'in kanaati Yeni Aıtıerikan zırhlıları hizmete gîriyor Ordu ve donanma için yeniden bir buçuk milyar tahsisat ayrıldı Vaşington 27 (a.a.) North Carolina zırhhsının 11 nisanda hizmete gireceğini ve temmuzda da Amerika donan masına iltihak etmiş bulunacağını bildiren Bahriye Müsteşarı demiştir ki: < İnşası bitmek üzere olan Vaşington zuhhsı da 15 mayısta hizmete girecektir. Bu zırhlılar, 1942 de üışaatı bitecek olan diğer Massuchuset, Indiana ve Alabama zırhhları serisindendir ve 35 000 tonilâtoluktur.» Gazetelerin yazdığuıa göre, bu zırhbların 16 pusluk 9 topu, çok kuvvetli hava dafi batarayları, yanlarında da t Arkası sahife 5 sütun 3 te] Dün Ankarada mi «Türklerin Bulgarissnfirlerimiz şerefine tanda bir askerî bir akşam zivafeti hareket yaomaları muhtemel degildir» tertib etti Ankara 27 (a a ) Şehrimizde bulunmakta olan Büyük Britanya Hariciye Nazırı Anthony Eden ile İmparatorluk Genelkurmay Ba«=kanı General Sir John Dill şerefine bugün Başvekil Doktor Refik Saydam tarafmdan AnkaraPalasta bir öğle ziyafeti verilmiştir. Londra 27 (a.a.) Times gazetesirdn diplomatik muharriri yazıyor: «Eden'le General Sir John Dill Türk hükumet ve Genelkurmayı ile birlikte bu mıntakaya aid bütün sevkulceyş meselelerini tetkik edeceklerdir. Alman ları karşılamak için Türklerin Bulgaristan içinde askerî bir hareket yapmalanna ihtimal olmadığı çoktanberi belli olmuştur. Türk ordusunun büyük bir kıymeti vardır. Fakat sevkulceyş ve teçhizat meseleleri bakımmdan şimal hududunda bir ileri hareketine teşebbüs edilmektense hadiseleri beklemek suretile müttefiklerin davasına daha iyi hizmel edileceği anlaşıhnaktadır. Türklerin emniyetlerini korumak ve müttefiklerine karşı taahhüdlerini ifa etmek için başka vasıtaları da vardır.. Londra 27 (a.a.) Daily Telegraph gazetesinin diplomatik muhabiri yazıyor: «Hariciye Nazırı Eden'le Sir John Dill'in Ankarayı ziyareti hiç kimseyi hayrete duşürmiyecektir. Bununla beraber yapılacak konuşmaların mahiyeti hakkında birşey soylenemiyeceği ve tahmin edılemiyeceği de aşikârdır. Tunanın şimal kıyısmda nazi ordusu nehri geçer ve Ahnanların ilerlemesi bir işgalden farksız olursa Sofyadaki İngiliz elçisi Bulgaristanı terkedecek, Londradaki Bulgar elçisi de pasaportunu alacaktır. Bu takdirde Bulgaristan düşman işgali altına girmiş bir toprak olarak ilân edilecek ve derhal bazı diplomatik ve askerî tedbirler ahnacaktır. Bulgaristan ve Rumanyada da gittikçe artan bir merakla bu tedbirlerin mahiyetinin ne olabileceği sorulmaktadn. Ladi K. Hugessen'in ziyafeti Ankara 27 (a.a.) İngiliz büyük elçisi ve Lady KnatchbullHugessen bu akşam büyuk elçilik binasında İngiliz Hariciye Nazırı Eden ve İmparatorluk Genelkurmay Başkanı Sir John Dill şerefine bir ziyafet vermiştir. Bulgaristanın işgali ıçın Almanlar bütün hazırlıkları bitirmişler ^ M Eden, tezahürat yapan Ankara halkını selâmhyor > ) Nuhalifler, Krala göıtderiikleri bîr mektubla memleketin harb harici kalmasını jslediler YUNUS NADÎ rArkası sahife 5 sütun 5 te Aziz misafirimiz M. Eden, Riyaseticumfaur köşkfinde defteri imzahyor Londra 27 (a.a.) Times gazetesinin Sofyadaki muhabiri bildiriyor: Çankof hariç olmak üzere parJamentonuiı bütün muhalif azaları Kral Boris'e bir mektub göndermişlerdır Mektubda Krahn dış siyasetine hücum edilmemekle beraber Bulgar mılletinin yabancıların Bulgar topraklsrım işgal etmesuıe muhalif olduğu ve dışarıdan yapılacak bir tazyika boyun eğmeden [Arkası sahife 5 sütun 1 dej [Arkası sahife 5» sütun 4 te]