2 Ağustos 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

2 Âgustoı 1940 CUMHURİYET Hâdiseler arasında a kitabın yüz binlerce basıldığı rivayet edilen fransızcasını elime bile almadım. Hangi adam tarafından yazılnıış, hangi adamı gökyiizüne çıkarmak için yazılmış veya hangi adaını yerin dibine batırmak için yazılmış olursa olsun, propaganda kitablaıını okunıam. Bunun için Hitler veya tzmir 1 (a.a.) Memleket dahilinde bir hava seyahati yap başka bir insan için yazılnıış kaside, hicmakta olan Hava Kurumu pilot ve paraşütçüleri dün akşam Gaziemir viye, medih, zem... gibi müspet veya tayyare meydanına gelmişlerdir. Bir iki gün İzmirde kalacak olan ha nıenfi bir teşhis kutbufıa bizi çekerck vacılanmız Akhisarda ve imkân müsaid olursa ödemişte paraşüt at aldatmaktan başka hedefi olınıyan iffetlamalan yapacaklardır. Tayyarecilerimiz Ankara Palasa misafir edil siz kitablann kapağıua bakmak bile, ; a lan söyleyeceği e\\elden malum bir adamişlerdir. mın yüzüne bakmak gibi, bende itimadsızlıktan nefrete kadar fırlayan bir aksülâjııel uyandırır. Bu kitab da benim için onlardau biriydi; biliyorduın Id müellifi Almanyadan koğulmuş ve kııyruk sokumundaki tekmenin acısını çıkarmak için siyasî kiniııi paraya tahvil etmcğe kalkmış bir muhaliftir. Eserini Fransada ve İngilterede satabilmek için mevzuunda bitaraf olmasına da elbette imkân yok Paraşüt tecrübeleri «Hitler bana dedi ki» Hava turnesi yapmakta olan genclerimiz Izmirde Maarif Vekili teftişler yapıyor yapmak üzere Ankarada tetkiklere devam olunmaktadır.» Orta tedrisat müesseselerinde vuku bulacak değişikliklere dair vaki olan suale Hasan Âli Yücel şu cevabı vermiştir: < Orta tedrisat müesseselerinin program ve talimatnamelerinin değiştirileceği ve yeni bir sistem kabul edileceği hakkmdaki neşriyatın ve haberlerin ash yoktur.» Maarif Vekili Hasan Âli Yücel şehrimizde bir kaç gün kalarak tetkiklerine devam edecektir. 1HEM NALINA MIHINA Havacılığm ehemmiyetine dair raıısanın uğradığı seri mağlubijetin maddî ve manevi sebeblerinden biri de muhakkak ki iiavacüığa kâfi derecede ehermniyet vermemiş olmasıdır. Halbuki Fransızlar, tayyarenin icadı şerefini, kendilenne, bir Fransız olan Clement Ader'e atfederler. Bu Fransızın, havadan ağır bir vasıta iie ilk uçan insanlardan biri olduğu muhakkak oiırakla beraber Amerikauiar da W)ight kardeşlerin himmetile bu şerefin kendilerine aid olduğunu iddia cderîer. Muhakkak olan cihet, tayyareciliğin Henri Farman, Bleriot, Gabriel Voisin, Latham ilâ. gibi Fransızların gayretlerile ilk mühim terakldlerini Fransada elde cttiğidir. Yanılmıyorsak tayyareciliği orduya maleden ve ilk askerî tayyareciliği kuraı^ da Fransızlar olmuştur. 1904 1e yüzbaşı Ferber, Fransada motörlü rcotörsüz plânörlerle tecrübelere giris" mi.ş, fakat muvaffak olamanuştı. Orta tedrisat programınm değişeceği asılsızdır» Maarif Vekili Hasan Âli Yücel dün sabah Ankaradan şehrimize gelmiştir. Vekile, müfettişi umumilerden Osman, Neşriyat müdürü Faik Reşid, İlk tedrisat müdürü Ismail Hakkı ve Kalemi mahsus müdürü Haydar refakat etmektedir. Hasan Ali Yücel, Arifiyede bu yıl açılan köy enstitüsünü gezmiş, enstitü müdürü Süleyman Edib Balkırdan, enstitünün çalışmaları etrafında izahat almıştır. Vfekil Arifiyeden Diyarbakır Haydarpaşa trenine bağlanan hususî vagonla saat 11.15 te Pendiğe gelmiştir. Pendikte Universite askerî kampını ziyaret ederek, kamp komutanı Necmeddin Güngörmüşten, lâzım gelen izahatı almış ve öğltden sonra Istanbula dönmüştür. Hasan Âli Yücel, kendisile görüşen bir muharririmize, tetkikleri etrafında şunları söylemiştir: « Arifiye köy enstitüsünün çalışma vaziyetini yakından görmek ve bizzat müşahedelerde bulunmak üzere enstitüyü ziyaret ettim. İnşaat faaliyetile, bilhassa alâkadar oldum. İnsaatın, kısa bir zamanda ikmal edilerek icab eden şekilde ve tam manasile faaliyete geçebilmesi için lâzım gelen direktifler alâkadarlara verilmiştir. Hazırlıkları kontrol etmek üzere İlk tedrisat umum müdürünü Arifiyede bıraktım. Eğitmen kursu çahşmalara devam etmektedir. Kursta ilmî ve nazarî tedrisata normal olarak devam elibnektedir. Enstitünün umumî tedrisatı yakında başlayacaktır. İTniversitenin Pendikte yapmakta olduğu kampı teftiş etmek üzere Vekâlet sıhhat işleri müfettişi Gelâli memur etmiştim. Doktor Çelâl tetkiklerini tamamlayarak raporunu vermiştir. Dün kampı da gezdim ve alâkadarlarla, talebelerle temaslarda bulundum. Kampta elden gelen şeyler yapılmakla beraber daha fazlasmın yapılması da lâzımdır. Umumiyetle bu noksanları, yemek meselesi ve vesait eksikliği teşkil etmektedir. Yakında ikinci devre kampları da başlayacağından bütün ihtiyaclann temini için sıhhat işleri müfettişi Celâli kampa gönderdim. Universite askerî kampları için her tür'ü tesisatı ha\T daimî bir kamp yeri MilU Japon Çinde kurulan "Selâmet ordusu,, siyaseti Beyanname neşredildı Teşekkülün erkânı, Japonlar tarafından tevkif tu. «Dünyanın yeni hükumet Fakat iki türkçesi bir günde çıkan bu edilmeğe başlandı ve iktısad şekillerine ukitabın, gayet makul bir tercihle, Ali Pekin 1 (a.a.) «Selâmet yacağız, ve evvelâ Çinle nun Pekin'deki yüksek erkâm,ordusu. Naci Karacan te'rcümesini dikkatle okuteşki dum. Bunun sebebi de. eseri tercüme anlaşacağız.» lâtlarımn faaliyetk hakkmda rapor ver ederken. değerli ve sevgili meslektaşın Tokyo 1 (a.a.) Japon hükumeü, hükumetle imparatorluk umurnî karargâhının aralarında mutabık kalarak tespit ehniş oldukları Japon siyasetinin eBas hat'arını çizen beyannameyi neşretmiştir. Bu beyannamede bilhassa şöyle denilmektedir: «Bugün dünya, tarihinin büyiik bir dönüm noktasında bulunuyor. Çünkü bazt devletlerm inkişafı esasına müstenid hükumet ve iktısad şekillerinin meydana geldiğine şahid oluyoruz. Bu vaziyet, Japcnyanın kendi hattı hareketini tayin ederken hesaba katması icab eden yeıu bir vaziyettedir. Bu siyasetin birinci hedefi, cihanda eağlam bir sulh vücude getirmek ve İlk adım olarak şarkî Asyada Japonya, Mançukuo ve Çin arasında vücude getirilecek tesanüde istinad eden yeni bir nizam tesis etmektir. Japonya, bütün millî kuvvetlerini yeni nizamın tahakkuk sahasına isal edilmesine hasredecektir. Japonya, ecnebi siyasetinin ihtiyaclarına daha ziyade yarayacak surette teslihatın: yeni bastan tensik edecektir. Japonyanrn harici siyaseti, herşeyden evvel Çin siyasetini kafi surette halletmek işile meşgul olacaktır. Bütün bu gayeleri elde etmek için her sahada Japon hükumetile Japon milleti arasındaki mesai birliğini takviye etmek lâzımdır. Nihayet Japonya. bilhassa zararlı hodbinlikleri, maddiyetçilikleri ortadan kaldırmak suretile beynelmilel münasebetlerin istinad etmekte olduğu prensipleri yenileştirmek için bütün kuvvetile çalışacaktır.» ' Hariciye Nazın: «Biz anlaşma siyasetini terkettik» diyor Prens Konoye. programı tefsir ederek, hükumetin yüksek kumanda heyetile sıkı bir surette işbirliği yapacağım tebarüz ettirmiştir. Hariciye Nazırı Matsuoka, Japonyanın. imparatorluk yolunun tayinini, kendisi için bir vazife telâkki ettiğini matbuata beyan etmiştir. Öğleden sonra mezkur nazır, Japonyanın artık uzlaşma politikasinı herkes için terketmiş olduğunu ve badema. kendisile teşriki mesai etmek istemiyenlerin artık ellerini sıkmıyacağını da beyan eylemiştir. Nszır. Avrupa harbi hakkında da şunları söylemiştir: « Bjz şirr.dilik harbe sürüklenmemekten ibaret olan kendi siyasetimizi takib ediyoruz.> mek üzere Japon jandarması umuıaî bazı parralar üstünde alâkaraı uyandırkarargâhına davet edilmişlerdir. mış olmasıdır. MüelHf, bu sayfalarda Peking Ghronicle gazetesi, jandarma şimdiki harbin ve siyasî bazı hâdiselerin kumandanlığımn «selâmet ordu^u» nun bir çok teferruatını evvelden haber verTienÇin'deki teşekkülüne mensub 43 mişti. Çinliyi de isticvab etmiş olduğur.u bil Kitabı okuduktan sonra, bir torba çüdirmektedir. rük fındık içinde sağlamlarını ayıklar İki Ingiliz serbest bırakıldı, bir gibi bir siirü yalan arasında hakikat ıınİngüiz tevkif olundu surlarını aramak için çektiğim eziyete Londıa 1 (a.a.) Reuter'in diploma hiç acımadım. Bir Çok sayfalarda bu ezitik muharririnin yazdığına göre Ja yet zevk haline bile geliyordu; çünkü ponyada tevkif edilen İngilizlerden iki hakikatle hayalin ustalıklı kombina/onsinin tahliye edildiği Londrada teyid ları önünde herhangi bir romancının edilmişür. Buna mukabil petrol kum nıcslcki tecessiisii bende de uyanıyordu. panyası müdürü bulunan diğer bir İn Göıüyordum ki Hitler, düşınanlarının giliz tebaası Yokohama'da tevkif edil üslüne mikrob yağdıracağını, sulh zamişür. Elyevm Japon hapisanelerinde nıanında Parise Fransız üniforması taşı12 İngiliz bulunmaktadır. yan Almanlar sokarak ihtilâl çıkaracağıLondra 1 (a.a.) Salâhiyettar kay m, hülün düşman hükumetlerini salın naktan bildirildiğine göre, Japonyada alarağını, zaferi ordusuz ve harbsiz tevkif edilen İngiliz tebaasmdan altısı kazanabileceğini ilâ... söylerken, ya kenhalen serbest bırakılmıştır. Yedi kişinin disini, ya muhatabını aldatıyor, yahud hâlâ mevkuf bulunduğu anlaşılmaktadır. da ona kitabıııda bu herzeleri sö'yleterek Amerikan ajansı muhabiri de nıuhatabı bizi aldatmak isteyordu. Eserde karakola götürüldü buna benzer iddiaların bini bir para. Bu Tokyo 1 (a.a.) Domei ajansınm hezeyanların asıl müellifi, her önüne gebildirdiğine nazaran Assoiaited Pres'in lene bakikî maksadını ifşa etmek isleburadaki başlıca mümessili Morin dün mediği için bu ncvi politika manevralaaskerî polis tarafından davet edümiş rile "nlan şaşırtmağa çahşan Hitler'in tir. Bu davete sebeb, Reuter ajansının kendisi midir, yoksa kitabın muharriri müme?sili Cox'un ölümü hakkında e mi? Fakat Hitler yeni harb tckniğine sassız ve yalnış malumatı havi bir çok aid fikirlerini söylerken, burjuvazinin telgraflar çekmiş olma=ıdır. rolünü sonuna eımi.ş telâkki ederken, Domei ajansı Morin'in özür dilendikPolonyahlaıa bir şans vereceğini, olmazten sonra serbest bırakıldığını haber sa üstlcrine yürüyeceğini anlatırken. Sov vermektedir. yetlerle birleşmeğe muktedir olduğunu Royter muhabirinin cenaze iddia ederken, kısa bir zamanda Holanmerasimi danıu sahillerine varacağını, İngiltereye Tokio 1 (a.a.) Pazartesi günü Tok karşı geniş bir tahtelbahir vc hava haryo jandarma dairesinin peneeresinden binin üslerini eline geçireceğiııi bildirirdüştükten sonra ölen Reuter ajan.sınm ; kcn ilâh... kendisinin de, muhatabının da Tokyo muhabiri Çox'un bu gün yapı j doğıu siiylecükierine inanmak lâzım gelan cenaze merasiminde İngi'.iz ve A j liyor. Çünkü bu kitabın intişarınılan merikan sefirleri zevcelerile birlikte j sonra ohıp biten şeyler, harbden sokiz bulunmuşlardır. Cox'un cesedi yakıl ] sene evvel ileri süriilcn bu iddiaların tamıştır. Külleri gömiilmek üzere doğ hakkuk ettiğini gösterdi. Bu kifabı dnlduğu İngiltereye gönderilecektir. duran iddialarla, tahminlerle, kehanctGox'un cenaze merasiminde, Polonya lerle. isnndlarla. teşhisîerle, tahfiilerle sefiri, Fransa sefareti müste^arı. Ho bunların neşredildiği tarihien sonra çı1 landa sefiri, Belçika sefareti kâ ibi, Dokan hâdiselerin mukayesesi eğlcnce ve mei ajansınm idare meclisi reisi Fu istifade mevzuudur. rung, J)omei ajansı memurları ve başİci ateş, hile. fikir dolu bir kitab. Ali hca Japon gazeteleri mümessilleri ve Alman ve İtalyan muhabirleri haric Naci Karacandan beklenen pişkin, zeki, Tokyo'daki bilumum yabancı muha şirin tercüme. Semih Lutfi Erci.va^tan birler hazır bulunmuşlardır. Cenaze a beklenen tenıiz. vakur. ciddî baskı. Bizrabasır.ın kordonunu, Havas, United dtn beklenen de şu son söz: Oku, fakat Press, Associted Press muhabırlerile isler inan. ister inanma. İngiliz sefareti mensubini turm^kıa icliPEYAMÎ SAFA !er. Merasimde tahminen iki yüz kişi bıılrnmuştur. Istanbul Emniyet şube mü Hava ahmlart Londra 1 (a.a.) Bu sabah erkenden İngilterenin cenubu şarkisinde bir mahal üzerine yangın bombaları aülmıştır. İnsanca zayiat yoktur. Aynı mmtakanın diğer bir mahalline yarım düzine bomba atılmış olduğu halde bunların yalnız bir tanesi hafif hasa rat yapmıştır. Diğer bombalar kırlarda j patlamıştır. İnsanca zayiat yoktur. Düşman tayyareleri görülmemiş ve hava müdafaa topları faaliyete geçmemiş tir. Alman tayyarelerinin athkları bombalar Cenubî Okyatıusta Bir Alman korsan gemisile çarpışma oldu Londra 1 (a.a.) Genub Atlasında bulun'an bir Alman korsan gemisi İn şilterenin Alcantara admdaki silâhiı ücaret gemisile muharebe neücesinde hasara uğrayarak kaçmıştır. Alcantara 22181 tondur ve harbden evvel cenub Amerikası seferlerini yapmakta idi. dürleri kaymakam oldular Londra 1 (a.a.) Hava ve anavatan emniyet nezaretlerinin bu sabahki tebliği: Dün gece düşman tayyareleri Times nehrinin denize atıldığı mahallin civarmda ve Bristol kanalı yakinlerinde bazı noktalar üzerine bombalar atmışlardır. Birkaç ev hafifçe hasara uğramıştır. İnsanca zayiat yoktur. Ispartada mahsul bolluğu İsparta 1 (a.a.) Vilâyetimiz dahilinde bu yıl 31.324 ton buğday, 40.158 ton arpa, 467 ton yulaf, 738 ton çavdar, S510 ton mahlut, 390 ton mısır. 571 ton kum dan, 989 ton fasulye. lSton bakla, 47 ton pamuk. 658 ton börülce. 2309 ton da afyon tohumu istihsal eldileceği umulmaktaHır. Geçen yıla nazaran vilâyetin her böl gesinde yüzde 85 nisDetinde bir mahsul fazlalığı göze çarpmaktadır. Valimiz zaman zaman köylere giclerek hasad ve harman işlerinin sür'atle yapılması hususunu tetkik etmektedir. Bugühe kadar arnanın yüzde 85 i, buğday ve çavdarın yüzde 60 ı, yulafın yüzde 80 i h^sad Hilmiş ve harman işlerine hız verilmiştir. Bir Alman vapuru daha korsanliga hazirlanıyor Amerikada İnıriltereye yardım için veni bir teşekkül kuruldu Nevyork 1 (a.a.) Geçen TJmumî Harbde Fransada bulunan Arrerikan ordusunda hizmet etmiş olan AınTİ kah âlimlerden Chsrles Cutfine. İn giliz yuvasmın müdafaası icin Amerikan komitesinin te?kil edildieini bil dirmis ve Amerikalılardan İneiH.ereve sevkediimek ü>ere tabanea. cennnp. silâh, karabin ve dürbünleri komit°ve gönderilmelerini istemiştir. Bunlar Tnpiltere dahili müd'faa pöniilKüer teşkilâti tarafından Hitler'in mulıtemei bir i?t''âsına karşı kuHanıla<*a':tır. Nevyork 1 (a.a.) San Jose Çosta Rica'dan Nevyork Times gazetesine çekilen bir telgrafta harbin bidayetindenberi Puntarenas'ta demirli bulunan Wesser isnıindeki Alman vapurunun korsan olarak denize açılmak üzere hazırlıkta bulunduğunu bildirmektedir. Sümerbankın eski müdürü men'i muhakeme kararı aldı Ingilterede mevLnf Fransız amiralları Londra 1 (a.a.) Reuter: İngîlte rede mevkuf bulunan Amiral Cayoi ve diğer bir Fransız amiralının torpille nen Meknes gemisinin sağ kaian yolcularından olduğu öğrenilmiştir. Bu zabitlerin tevkiflerini müteakıb Vichy hükumetinin yaptığı protesto üzerine Petain hükumetinin bu hareket tarzı bu gün Londrada havretle karşılan mıştır. Çünkü gemi Almanlar taraiından batırılmış, Amiral Çayol ise İngilizler tarafından kurtarılmışUr. îki amirala rütbeİTİle mütenasib muamele yapılmakta ve imkân dahilinde bulunan konfor emirlerine verilmektedir. Ankara 1 (Telefonla) Sumerbank eski umum müdürü Nurullah Sumerle eski idare meclisi reisi Safa, eski idare meclisi azası Haşim ve şimdiki idare mecüsi azasından Şakir hakkında Kütahya kiremid tuğla fabrikasımn satın ahnmasmda, mubayaasından sonra su reti idare keyfiyetinde ve gene Sungipek fabrikasımn Gemlikte tesisini emri eden Nevyork Herald Tribun gazetesi, vaî<i haüne koymak suretile memurivet diyor ki: vazifeierini suiistimal, ihmal ve teralıi« Birleşik Amerikanm kendi emden dolayı açılmış olan ilk tahkikat Anniyeti için ve Monroe kaidesini tatbik kara sorgu hâkimiiğince neticelenmiş. mevkiine koymak maksadiie Kanada atfo'unan bu hareketler suç teşkil eder ile müzakerata girişerek mütekabil bir mahiyette görülmediğinden men'i mu müdafaa muahedenamesi akdetnesinin hakemelerine karar verilmiştir. zamanı Rrılul etmiştir kanaatindîîyiz.» Ankara 1 (Telefonla) İstanbu! tayyaresi Emniyet birinci şube müdürü Edib Malta 1 (a.a.) Dün Malta üzerinKızılcahamam, ikinci şube müdürü Zede İngiliz avcılan tarafından bir düşki Hilvan, dördüncü şube müJürü man avcı tayyaresi , düşürülmüçtür. Emin Köksıl Hekimhan kaymakam'ıkDüşman tayyaresi denize düşmüştür. larına tayin edildiler. Bir İngiliz tayyaresi de düşüriümüşse îzmir fuarmda Muğla de paraşütle atlayan pilotu kurtulmuştur. Bu akına müteaddit düşman taypaviyonu yareleri iştirak etmiştir. Muğla 1 (a.a.) Vilâyelimiz İzmir Alman harb tebliği enternasyonal fuanna koilektif bir şeBerlin 1 (a.a.) Alman ordulan kilde iştirak edecektir. Bu maksadla M'.ığlada ve kazalarda hazırlıklar ya başkumandanlığı tebliğ ediyor: Havanm müsaadesizliği cihetile hava pılmaktadır. Fuarda vilâyetimizin teşhir edilecek başlıca eşyaları arasında ordularınm faaliyeti 31 temmuzda pek sünger, sığla ysğı, harup, buhar, çam hafif olmuştur. kabuğu, yaprağı ve krom madeni varBombardıman tayyarelerinin Manş dır. denizi ve Seilly adalarının garbındaki üzerinde yapmış olduk'.rn bir îsviçre Rumanya ticaret sahilleresnasmda, düşmanın silâhh bir keşif kaç gemisine bombalar atılmıştır. anlaşması Genubî İngiltere limanlannda buluBern 1 (a.a.) İsviçre P.umanya ticaret ve tediye anlaşmgsı Bükreşte nan gemiler ve tesisaü ve düşman feimza edilmiştir. Derhal meriyete giren nerleri üzerine, daha hafif kuvvetlerle anlaşma 31 mart 1941 tarihine kadar hücumlar yapılmıştır. İnfilâklar ve yangınlar müşahede edilmiştir. muteber olacaktır. Düşmanın Spitfire tipi tayyarelerile Amerikanm Kanada ile itti Alman Messerschmidt avcı tayyareleri arasında Douvres limanı açık'.armda fak yapması isteniyor Nevyork 1 (a.a.) Birleşik Ameri hava mtıharebeleri olmuştur. Hi? za kanm Kanada ile mütekabil bir mü yiat kaydedilmeksizin beş düşman taydafaa muahedenamesi akdi için müza yaresile iki baraj balonu imha edilmişkerelerde bulunması lüzumunda israr tir. Maltada düşürülen ttalyan 1909 da tayyareyi orduya* ithal eden Fransa. gönüllü zabitlerden, sivil mekteblerdc, ilk pilotlan yeriştirmeğe başlamıştır. 8 mart 1910 da pilot şehadetnamesi alan ilk zabit, teğmen Camermann'dır. Halk, askerî tayyarecileri ilkönce 1910 eyluliinde yapılan Picardie manevrata nnda görmüştür. Bu manevralara 14 tayyare iştirak etmişti. Pilotlar arasında meşhnr Louis Breguet de vardı. (O t&nıan kolağası olan Ebedî Şefle Paris ataşemiliferimiz Fethi Bey de (Adliye Vekili) bu manevralarda Türlriyeyi temsil Nafıa Vekilinin Trakyadaki etnıişlerdi. O tarihte ben de Pariste idim; teft işleri her ikifeinin Türk zabiti layafetile hqvaTekirdağ 1 (a.a.) Nafıa işlerini tet daki (dyyarelere bakarkcn çekilmiş bir kik etmek üzere Trakyada seyahate çık kartpostalmı, satuı almıştım. Bir hatıra mış oJan Nafıa Vekili General Ali Fuad olarak sakladığım bu kartı, dört beş seGebesny beraberlerinde şoseler reisi ol ne evvel, Atatürke takdim etmiştim.) duğu halde dün Çorluya gelerek OrgeneFransa Büyük Harbe 156 tayyare ile ral Salih Omurtak, Trakya Umumî Mü girmişri. İcad kabiliyetleri az; fakat tcşfettişi Kâzım Dirik, Tekirdağ, Edirne ve lâtçüık, yeni icadları tekâmül ettirme ve Kırklareli vslileri, Tekirdağ Nafıa mü teknik bakımından kuvvetli olan Almandürü ve diğer zevat tarafından karşılan ların da 258 tayyareleri vardı. Almanlar, mışlardır. Nafıa Vekili Çorludaki tet o tarihte, milli hava vasıtalan olan kiklerini bitirdikten sonra Trakya seya Zeppelin balonlaruıa çok ehemmiyet hatine devam etmek üzere Edirneye iıa verınekle beraber, tayyarenin askerlik bakımından kıymetini takdirde gecikmereket etmişlerdir. Dahiliye Vekilinin dünkü tetkikleri mişlerdi. O zamanki tayyareler silâhsız olduğu Dahiliye Vekili Faik Öztrak dün öğleden evvel vilâyette meşgul olmuş, için yalnız keşif hizmetlerinde kullanılıöğle yemeğini Vali ve Belediye Reisi yoıdu; ilkönce tayyaresine bir makineli Lutfi Kırdarla birlikte Galata Yolcu sa tüfek takmak fikri Fransız Garros'a gelmiştir. İlk hava muharebesi 5 birinciteş lonunun lokantasında yemiştir. Faik Öztrak öğleden sonra Parti mer rin 1914 te vuku bulmuş ve Fransız taykezini ziyaret etmiş, Parti müfettişi Tev yarecisi Franz Paris üzerinde uçan Aviatik tipi ibr Alman tayyaresini düşiırfik Fikret Sılay ve Sinob meb'usu Gevnıiiştü. det Kerim İncedayı ile görüşmüştür. Büyük Harb içinde askerî tayyarecilik çok terakki etti. Bunda Fransanın hissesi birinci safta gelir. Harbden çıkarken Fransanın 11.C00 kadar tayyaresi vardı ve harb içinde, Fransız taj'j'are sanayii, bütün müttefiklere, aşağidald miktarda tayyare ve motör vermisti. Tajjare: 3300 Amerikahlara, 2000 İngilizlere, 2000 Ruflara, 1300 İtalyanlara, 400 Bclçikaiılara, 300 Rumanyalılara. Motör: 12,000 İngiltereye, 5750 Rusyaya, 4800 AmerikaVaşington 1 (a.a.) Genelkurmay ya, 1100 İtalyaya, 560 Rumanyaya ve 340 reisi General Marshall, meclis bütye Belçikaya. komisyonunda yaptığı beyanatta, millî Büyük Harbde havacılığı bu kadar muhafız kıt'alarmın derhal seferber ekuvvetli olan Fransa, sonra zaferin gudilmesinin ve mecburî askerlik talimlerinin zarureti hissedilen fevkalâde rur ve rehavetile işi gevşetmiş ve Alehemmiyeti haiz tedbirler olduğu au manyanın silâhlanma ve havacüık hususunda dev adımlarla yürüdüğünü gördübildirmiştir. ğü hılde bile bir türlü kendini tophyaBu beyanat, Ruzvelt tarafından millî nıamıştır. 1935 te sıfırdan başlıyan Almüdafaa için istenilen 4 milyar 800 manya, 1936 sonunda Fransayı geçmısmilyon dolar munzam tahsisaün ko tir. misyonda tetkiki sırasında yapürnıştır. 2G17 birinci hat tajyaresine ve bunlaGeneralin bir kısım beyanatı neşre rın ihliyatların sahib olmak için 1938 de dilmiştir. bir program çizmiş olan Fransa bunu Fakat \y\ malumat alan mahfiller bu tatbika çalıştrken harb başlamıştır. Halbeyanatın büyük bir kısmının mahjrem buki Fransanın mücadeleye girerken olduğunu bildirmektedirler. 5000 birinci hat tayyaresine ihtiyacı varGeneral demiştir ki: dı. « Hemen müracaat edilebüecek yeHarbin başından 10 mayısa kadar gegâne kaynağımız insan kaynağıdır. Va çen yedi ay içinde, Fransa bütün gayreziyeti gözönünde tutarsak, mecburî as tine ıağmen müttefiklerile beraber dahi kerlik meselesini müzakere dahi ptmc Alman havacıhğından üstün bir kuvvete den derhal bir şeyler yapmakhğımız salıih nlamamıştır. Tayyareciliğin vatanı icab eder.» olan Fransanın bu akıbeti ne hazindir. Münakâle Vekilinin tetkikleri Şehrimizde bulunan Münakâle Vekili Ali Çeünkaya dün beraberine mıntaka liman reisi Refik Ayenturu alarak Siiivri ye kidar bir tetkik seyahati yapmıştır. Münakâle Vekili motörle yaptığı bu seyahate saat sabah 10 da başlamış, evvelâ Kumkapıda j'eni yapılan yeni mendireği tetkik etmiş ve bündan sonra Siüvriye giderek orada inşa edilmekte bulunan mendireği görmüştür. Vekil saat 18 de şehrimize dönmüştür. Amerika sür'atle hazırhk yapıyor Meclis 5 milyarlık müdafaa tahsisatmı itirazsız kabul etti 5 milyarlık tahsisat kabul edildi Vaşington 1 (a.a.) Bütçe komis yonu, «iki Okyanus donanması» nm inşası ve 2 milyonluk bir ordu teçhizi için Ruzvelt tarafından istemien tahsisatı kabul etmiştir. Yeni tahsisat 4.963,151,955 dolara baliğ olmaktadır ve bu suretle kongrenin şimdiki içtima de\Tesi zarfında ordu ve donanma için verilen tahsisat miktarını 10 milyar kırk milyon 225 bin 543 dolara yükseltmektedir. Yeni program mucibince tedarik edilecek tank, top ve saire miktarı komisyon tarafından gizli tutulmakla beraber, komisyon muhtelif modelden 14,394 tayyare inşası hakkında kendi bürosu tarafından yapılan tevhidi kabul etmiş bulunmaktadır. Bu tayyarelerin 4028 i bahriye içindir. Bu suretle bahriyenin hizmette 6000 tayyaresi mev cud olacaktır. Bu faciada, Fransız kara oıdusu erkânının, bilhassa Fransız genelkurmayımn mes'uliyeti biiyüktür. Çünkü kara ordusu, hava ordusunun kıymetini takdir cdememiştir; millî müdafaa tahsisatuıdan en ziyade kara ve deniz ordulanna para ayrılmış, yarım bırakıldığı için, arkadan çevrilmiş ve hiç bir işe yaramamış olan Majino hartına milyarlar vermiştir. Buraya sarfcdilmiş olan paralarla eşsiz ktıdrette bir hava ordusu vücude getirilmiş olsa ve Almanya, Lehistana taarruz eder etmez. bu hava ordusu, bütün kuvveule hcmen Almanyaya saldırsaydı, çok muhtemeldir ki Fransa bugün yıkılmamış olurdu. Ankarada feci bir kamyon kazası Ankara 1 (Telefonla) Bu gün Karaoğlanda Orman çiftliği mağazası ö nünde feci bir kaza olmuş, çiftliğe aid kamyonlardan biri bir kadına çarp mıştır. Eski valilerden Fevzinin refikası ve Münakalât Vekâleti Teftiş heyeti reisi Cevadm kayınvalidesi olan kadıncağız çok ağır yaralı olarak Nümune hastanesine nakledümiş, şoför Adliyeye verilmiştir. Bütçeyi Meclis kabul etti Havana konferansının iktısadî kararları Havsna 1 (a.a.) Birleşik Amerika Londra 1 (a.a.) Dün Dalton taSoochow belediye reisi KobchenkeHariciye Nlızın Cordell Hııll, Havanarafından parlamentoda bahsi geçen ikBern 1 (a.a.) İsviçre ordusu başdan hareketinden önce matbuata beya nin katledildiği ve Japonlarm şehrin ksnılarını kapaüıklan haber veriîmek tısadî harbin son safhasına müteallik ve kumandanı General Guisan, İsviçre natta bulunarak Amerika memleketierinazırlar heyeti tarafından karar altına konfederasyonunun ihdası yıldönümü tedir. ni büiiinliiklerini mııhp.faza için birlcşBuraya geîen malumata nazaran be alman emirname bu gün neşredilmiş münasebetile söylediği nutukta ez miş oldııklarından dolayı tebrik ettikten lediye reisi dairesinden cıkarken üç tir. Yeni hükümler bu gün geceyarısı cümle şöyle demiştir: sonra demiştir ki: hnvdud tarafından öldiirülmii^tür. meriyete girecektir. « Bu günkü yıldönümü bizi di1ec Amerika hükumetleri tereddüd etrimize kadar silâhlanmış buluyor. Zira Izmirdeki yançın tahkikatı Egede üzüm rekoltesi mcksİ7İn koltektif tedbirler almış ve bu İzmir 1 (a.a.) Gazetelere nazaran Fransa mütarekesi henüz bir barış desuretle kıt'anın birlik ve tesanüd fikrini İzmir 1 (a.a.) Evvelki gece Keresyetmiş bin tonu bulan geçen yıl üzüm ğildir ve herkes İsviçrenin istiklâl ve id?me ve takviye hn^ı^ıındaki sarsılmaz iecijprdeki ypngının iki kereste fabr'kaazimlerini dünyaya göstermişlerdir. sile bir kereste mağazasmı tamamen rekoltesinde henüz elde on beş bin ton hürriyetini müdafaa için vazife başmdadır. Son muharebeleri görenlerden Havanada Amerika miiletleri ara'inda yaktıÇı ve 150 bin lira zafara sebcbiyet vardır. Buna mukabil bu sene rekolteMalatya fabrikası umumî bazıları bir taarruza mukavemet edip iktıpadî tpşriki mesai hakkında kaTn.ıl e verdiÇ: tespit edilmiştir. Adliye tahkikatı sinin otuz bin tonu geçmiyeceği tahmin edemiyeceğimizi merak etmişlerdir. heyeti düen karar surefi yeni vaziyetleri kar devam etmektedir. Yangınm neden çıktı edilmektedir. Bunun sebebi bağlara ânz Böyle bir suali sormak bile, bir İsviçAnkara 1 (Telefonla) Sürnerban ş'.lamsğa memur bir teşekkülü faaliyete ğı henüz kot'ıyetle tespit edilememiştir olan ve yağmurlar dolayısile önüne gereliye yakışmaz. Bayrağı ve memleketi Bu ynninn esnasmda itfaive miidürile çilmiyen bazı hastallklardır. Bunlardan kın Malatya bez fabrikası heyeti ıımu kovmak gayesini istihdaf eylemektedir. sonuna kadar müdafaa için yemin etmiyesi 16 ağustosta toplanacaktır. RıızProıeram aynı zamanda dışandan \nı keresle rüccarı Osmandan barka iki it en çok zarar gören mıntakalar Manisa tik ve bu yeminle bağlı buîunuyo namede idare meclisi azasmın artırıl ku b'jlacak bir ekonomik tahakküm leh faiye eri de yaralanmışlardır. Bunlardan ve Turgudlu mıntakalan olduğu anlaruz.» şılmaktadır. ması vardır. birinin yarası ağırcadır. likesini de derpis eylemektedir. Shanghai 1 (a.a.) Reuter: Reuter Yeni abluka kararnamesi ıner'iyete giriyor bildiriyor: Bir Çin şehrindeki hâdise Vaşington 1 (a.a.) Mümessilîer meclisi reye müracaat etmeksizin ordu ve donanma için yapılacak masdrıl Londra 1 (s.a.) Kral ve Kraliçe miktarını 4,963,151,957 dolara iblâğ eden bugün İngilterenin doğuşimalini ziyaret kanunu kabul etmiştir. etmişlerdir. Kral bu münasebetle sahil müdafaalarını ve bir fabrikayı teftiş elmiş ve yalnızbaşına ve silâhsız olarak bir Alman tayyarecisini tevkif eden bir kadına nişan vermiştir. İngiliz hükümdarları istihkâmlan gezdiler Müsellâh İsviçre tstiklâl ve bitaraflığını Windsor Dükasını Amerika. müdaf aaya hazır vaziyeya götürecek olan gemi tini muhafaza ediyor Vaşington 1 (a.a.) Sumner Welles, dün Dük ve Düşes Windsor'ün binecek oldukları Excalibur vapurunun İngiliz harb gemileri refakatinde seyahat etmesinin, bitarafhk kanunlaruıa muhaÜi olaca^ını beyan etmiştir. \Velies şunu ilâve etmiştir: « İrigiliz hükumeti tarafından bu husus hakkında şimdiye kadar hiç bir müracaat vaki olup olmadığını da bilme mekteyim.» Lizbon 1 (a.a.) Excalibur Amerikan gemisine binecek olan yolcuların listesi meyamnda Polonya ve Roma Birleşik Amerika sefirleri Biddle ile Phlips'in isimleri de mevcud bulunmaktadu. Dük ve Düşes Windsor. yüzbaşı Wood ve refikası isimleri tahünda seyahat edeceklcrdir.