1 Ağustos 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURlYET 1 A?usto« 1940 Vak'atarm yanısıra Halkın dilekleri «Milâs» ın orta mektebsiz kalmaması için İngiliz ticaret Filosuntm zaviaf< AlmanlâYin iddia ettikleri 16 buçuk milyon tonu geçmiş olamaz Her iki muharib tarafin da, düşma alırsak ayda vasatî 95,000 ton kadar bir nın kendisinden fazla zayiat verdiğini sjy rutar. Yuvarlak hesab 100 bin diyeiddia etmesi, artık Ttîâsik bir harb mu lim. Nisandan temmuz sonuna kadar, her balâğası olmuştur. f^er nşldense, Alrr.an ay için 100 bin ton kabul edersek, dört ayda 400 bin ton elar, bu hususte hader. Şu halde İngiliz sımlarından daha lerin, 1939 eylulünileri gidiyorlar. Geden 1940 temmuzu ni çenlerde. İngiliz dohayetine kadar yani nanmasının resmî ~ 11 aylık ticaret getebliğlerde nasıl iki defa batırılmış veya hasara uğratılmış ol misi zayiatı, vasatî 1 milyon 100 bin ton duğunu; fakat buna rağmen, Ingilizlerin, kadar olmak lâzım gelir. hâlâ, Şimal denizinde de. Akdenizde de Alman denizaltı gemilerinin son iki ayhâkim olduğunu yazmıştık. da faaîiyeü artmıştır. Hava kuvvetleri de Harb gemileri zayiatı etrafındaki mu ticaret gemüerine müessir hücumlar yapbalâğalar, aynen ticaret donanması için mağa başlamışlardır. Bu fazlahğı da bol de yapılmaktadır. Birkaç gün evvel. bir bol hesablayaıak 400 bin ton diyelim. Alman resmî harb tebliği, Manş deni İngiliz ticaret filosunun harbin oaşuızinde 43,000 tonluk 11 İngiliz gemisinin daııberi zayiatı nihayet 1 buçuk milyon batırıldığını ve 12.000 ton tutan diğer İn ton etrafında olmak lâzım gelir. Halbuki giliz gemilerinin de hasara uğradığıru Almanların verdiği zayiat listesi 16 bubildirdi. İngilizler, tashih ettiler: Ba uk milyon tondur. Bu yekunda ya e/ık tan gemiler 5014 tonluk 5 küçük gemi lazla mubalâğa, yahud bir rakam yanlışt dir; 5,133 tonluk diser 5 gemi de yaolduğu muhakkaktır. ralanmıştır; bunlardan 554 tonluk kü**• çük bir geminin de karaya düştüğü İngilizler, kaybettikleri ticaret vapurzanendiliyor; dediler. lanna mukabil, Almanlardan iğtinam etHangisi doğru? Almanlar batırdıklan likleri gemilerden başka Norveç, Danigemilerin isimlerini neşretmedikçe İngiliz nıarka, Holanda ve Belçikaya aid ticaret tekzibinin daha doğru olduğunu kabul filolarının büyük bir kısmile Fransız va~ etmek lâzımdır. Bu fikrimizi teyid eden purlarının bir kısmına da el koymusbaşka bir misal daha var: Gecenlerde lardır. Fransız vapurlarını bir tarafa bıİngilteredeki Fransız denizcilerini va rakarak Norveç, Danimarka, Holanda ve tanlarına getiren Meknes vapurunu Al Belçikanın 939 başındaki ticaret filolarıman hücum botlan torpilleyip batırbakalun: dılar. Alman resmî tebliği bu genuııin Norveç: 4,835,000 ton 18.000 tonluk olduğunu yazdı: fakat. sonSosyete Şilepe aid bakır şilepinin geHolanda: 2,973,000 . radan bu vapurun 6217 ton olduğu neçirdiği bir kaza yüzünden Etibankla Danimarka: 1,177,000 > şir ve ilân edildi. Sosyete ŞUep arasında dava açılmıştır. Belçika: 408,000 » Gecenlerde. bir Alman resmî tebliği. Sosyete Şilep, bu kaza dolayısile usuBu tonajlann yekunu 9 milyona ya8 temmuza kadar Alman siiâhları vasıkındır ve hepsi değilse de, büyük kısmı en büyük avarye talebinde bulunmtış tasile İngiliz deniz ticaret filosundan ne İngilizlerin emrine geçmiştir. Demek ki ve kazadan mütevellid zarar ve ziyakadar gemi batırıldığını hulâsa etti: Ingilizler, ticaret gemisi bakımından, nın taksimini gemideki kömürün sahiTorpil ve mayinlerde 1.320.43" Ton bugün harbin başındakinden çok zen bi bulunan Etibanktan istemiştir. Eti Tayyarelerle 1.046.319 > gindirler. bank bu teklife yanaşmamış, meselenin Harb gemilerile 13.662.461 > Yalnız bir noktaya işaret etmek lâ hakeme havalesini ileri sürmüş, fakat Evet, telgraflar almıp verilir ve dizizımdır ki Alman denizaltılan son hafta hakem talebini de Sosyete Şilep kabul lip basıhrken bilhassa üçüncü rakamda larda faaliyetlerini arürdıklan halde, İn etmemiştir. Mesele Münakale Vekâlebir vanlışlık olmadıysa. Almanların bagilizler bu gemileri batırdıklarına rtair tine aksetmiş, Vekâlet de İstanbul Liman tırdıklarc ticaret gemiîerinin yekunu şuhiçbir iş'arda bulunmuyorlar. Alman de Eeısini hakerr göstermiş, fakjt hakem dur: nizaltılarının zayiatsız faaliyette bul'j yolile de uyuşulamamıştır. Bunun üzeri16.629.000 ton. nabilmelerini neye atfetmek lâzımdır? ne iş ticaret mahkemesine intikal etmişBu hakikaten korkunc yekuna inan Bu hal, onların yeni bir tabiye kuüantır. mak kabil mi? Değil; çünkü harb brş dıklanna mı, yoksa İngiliz harb genıüeTicaret mahkemesi ilk olarak Devlet larken gene Alman deniz yıllıklarına rinin, b'itün dikkat ve gayretlerini, İnDemiryollarına verilmesi lâzım gelen göre, İneiltere ve dominyonlann deniz tilterenin müdafaası işine hasrederek t'caret filosu şu tonailara baliğ oluyor açık denizlerle fazla meşgul olmadıkla kömürün İzmire tahltyesine karar vermiştir. Bu karar üzerine Bakır şilepinin dv. rına mı delâlet eder? İkinci ihtimal daha tahliyesine başlanmıçtır. Şilep hamuie İnsiltere 17.984.100 Ton galibdir. sini boşaltmca tamir için limanımıza Kanada 1.306.000 > Almanların, hasımlarmm denizüstü gelecektir. Avustralya 6R9.000 » ablukasına karşı, İngiltereyi abluka için, Diâer dominyonlar 1.?5?.000 • ADUYEDE denizaltı gemileri. süratli motörbotlar Yekun 21,211.000 > ve tayyareler vasıtasile pösterdikleri faBu tonaiın 16 bucuk milyonu imha Muhakeme edilecek edilmiş olsavdı. İngiltere çoktan açlıea aliyetin İngiliz limanlanna her gün girmesi mııtlaka lâzım gelen tonaiı, tehmemurlar mahkum olurdu. Bu rakamm doŞru olmadığım başka euretle de ispat kabil likeli surptte azaltmadığmı kabul etmek Balta limanmdaki mülga Balıkçılık dir. Büyük Harbde. Almanya 343 de lâzımdır. 8 temmuüda neşredilen bir teb En.=;titü>ünün ssbık rrüdürü Necib. idare nizaltı gemisi ve döktüğü mayinlerle liğde. harbin basındanberi kafile halinde âmiri Şeref, smbar memuru Şemsi, hedört senede 18.716.000 tonluk ticaret ge sevreden 100 milyon tonluk gemi ile 150 sab memuru Arif. haklarında, vazifele misi batırmıştı ki bunun 10.694.000 tonu milvon tonluk eşya nakledildiği ve bu rine aid bazı hususlardan dolavı tahkiİneilizdir. Bu harbde. azamî 100 denizaltı binlerle eemiden yalnız 47 tanesinin bat kat yapılmıştı. Tshkikat. muhtelif safhagemisile 10 ayda 16 buçuk milvor> ton mış olduğu bildiriliyordu. Hakikat bu lar geçirdikten scnra, Devlet Şurasi. valuk İngiliz gemisini batırmak nasıl kabil merkezde olmr.savrl' T"iiltere cökerdi. ?ifede ihmal göstermekten muhakeme AFfDİN DAVER kararı vermiştir. Dosya, dün Adliveye olur? gelmiştir ve MüddeiumumiHkçe hazır *** Sarih bir ihtikâr teşebbüsii !ık ts^kikatınn ba?lanmıştır. Alman rakamlarmm mubalâğalı olYerli Mallar Pazan tarafından piva duğu asikârdır: acsba Ingilizlerin hakiAnadolu Aîansı afişaj sada azamî 44 kuruş fiatla satılmak ükî zayiatı ne kadardır? davasını kazandı Ineiliz amirallığı. harbin basındanberi ^ere toptan 37.5 kuruşa verilen Nazilli A'manlarm batııdıklan ticaret gemile fabrikası basmalannın pazarlann İstanI^tanbul Afişaj inhisarından clola%T rinin tonajmı her hafta neşretmek iti bul merkezinden iki adım ötede Sultan Anadolu Afans' tsrafından İstanbu! Beyadmdadır. Fakat. son zamanlarda, bu hamammda manifaturacı Havım Abrav lediyesi aleyhine hakem huzurunda ikali^teler. ya aians tarafından gazetPİe yanın dükkânmda \itrine 70 kuruş eti rr.e edilen dava bu gün neticelenmktir rimize muntazEman verilmemektedir: ketile konulduğu ve pazarlıkla 60 kuru Hakem heveti. altı senpr"enberi imtidad yahud verildiŞi haide ne«redilmemek şa satıldığı bir kadının şikâvetile anla eden bu ihtilpflı meselede Anadolu Atedir. Onun için. İngiliz, Fransız gsze şılmış, kontrol memurlan dükkâna gi jansını tamamiie haklı cıkarmış. ve bilteleri gelmemeSe bpsiadıshndanberi. ba derek bir eürmü meshııd yapmıslardır. cümle müddeivatı reddederek İstanbul tan ticaret gempprinin tonajmı ivice ta Bu sarih ihtikâr hareketi piyasada hay Beledivesini Anadolu Aiansına zarar ve kib etmek imkârnrıı bulamıvoru7. Fii retle karsılanmıstır. 7İvat itacma mahkum etrri^tir. mizde bnlunan son listeleri esas ittihaz ederek îneiliz amirallığınm elimiz» t?eKUçUk hlkâye cecek resmî listelerine intizaren İngilizlerfa ticaret gemisi zayiatını bulmağa çalışacağız. Yazan: Abidin Daver «Milâs. taki talebe velileri narnına kariimiz Ahmed Kaşal j^azıyor: «Vilâyetimiz oian «Muğla» dahilinde biri merkezde, diğeri de kazanuz <Milâs. ta olmik üzere iki ortamekteb vardır. Diğer kazalarda Sigorta nakliyatı tâli komitesi tarafınortamekteb mevcud oimadığı icin n nakliyat ve tekne sigorta primleribütün vilâyet talebesi bu iki mekn:n tenzil edildiğini dünkü sayııruzda tebde toplanmaktadır. Kazgınız «Miyazmıştık. Son günlerdeki şartlara göre lâs» taki ortamekteb birası pek tarifede yapılan bu tadilât şöyledir: harab ve yıkılma tehlikesine maruz Ksbotajm emtiaya mahsus munzam bulunduğu cihetle tamir edilmez ve haıb rizikosu ücretleri Istanbuldan Izpaviyonlar yapılmazsa önümüzdeki n.ire vej'a aksine yüzde birden yüzde ders senesinde tedrisat yapılamıya; yarıma, Istanbuldan, Izmirden leri li cagı söylenmektedir. Oriamekteblerr.anlara Iskenderun limanma kadar verin doğrudan doğruya Mnarif Ve ya aksine yüzde 3 ten 2,5 a tenzı) edilkâletine merbut olnıası dolayısile nıiştır. icab eden tamirat için vilâyet meclisinden tahsisat alınarnamı.ştır. Bir Kabotaj hatlarmda tekneye mahsııs piyango tertib edümişsa de Lüeüeharb rizikosu munzam ücretlerinde tsrin hepsinin kolaylık'a saıfedileceği tanbuldan İzmire kadar azimot ve avdet pek şüphelidir. Biz Milâsl.ılar, orta15 günde sefer hitama ermek şartile mektebimizin vuku bulan rağbet ve yuzde 1,25 ten yüzde 1,75 e indiriimiştehacüm karşısında, liseve talıvilini beklerken ortamek'ebden de mah tir. Istanbuldan İskenderun limanuıa kadar azimet ve avdet seferi 30 çünde hirum olmak yoksuzluğuna rr.aruz tama ermek şartile yüzde 4 ten 3e in bulunuyoruz. İçimizde çocuklarını dirilmiştir. başka yerlere gönderip tahsillerini ikmal ettirebilecek dereoede vakti hali yerinde aileler hemen vok denecek kadar nadirdir. Evlâdlarımı zm cahil kalmamalarınm temini ancak Maarif Vekâletinin tamir tah sisatım göndermesine mütevakkıf tır. Sayın Maarif Vekilimizin na zan dikkatini celbetmenizi dileriz.» Sigorta tarifesinde yapılan yeni tadilât Siyasî icmal İngiltere ve siyasî vaziyet Muhtelif hatlara mahsus harb rizikosu ücretlerinde ehemmiyetli tenzilât yapıldı Maarif müfettişleri İlk Tedrisat müfettişleri Manifaturacılara ayrı yeni vazifelerine lan kâr, ikinci ellere de başladılar verilecek Bakır silepinin ttğradığı kaza J Eti Bankla Sosyete Şilep arasında bir davaya sebeb oldu İstanbul Maarif müdürlüğü, ilk tedrisat müfettişlerinin çahşma mıntakalarıru !.9spit ederek Maarif Vekâletine göndermıştir. Hazırlanan cetvele göre. mmtakalar müfettişler arasında taksim edi'mıştir. İstanbul ilk tedrisat müfetlişierinden bazı'arı köy enstitüleri müdürlüklerine ve başka vazifelere tayin edildikierinden kadroda vukua gelen münhallere yeni müfeitişler tayin edilecektir. Müfettişler, bugünden itibaren yıni te/tiş mıntakalarıru devir alıp faaüyeıe goçtceklerdir. Her müfettiş kendi mıntaknsındaki mektebleri tefüş edecek, yeni koydoîunacak talebe miktarına göre açılmssı iktıza eden sımf ve şube adeciile, çıfte tedrisat yapacak mektebleri ve dişer ihtiyaclan tespit ederek 15 gün zarfınds Maarif müdürlüğüne bir raporla bildirecektir. Bundan başka müfettişler, knza nüfus memurlarile temas ederek bu sene ilk tahsil çağında bulunsn çocukların miktarım tespit edeceklerdir. İnçiltereyi mesnıl p^^n bir mpepie rfe Komisyonca verilen malumata na zaran. dünkü içtimada tespit ediiecek İsnanva VP PnrtpV''iieki vaziyettir. Amanifatura fiatlarile kâr yüzdeleri ü mcrika bi'lcufrpti İsnanvava netrol ihzerinde alâkadar her iki sınıfın mü*a racııu menetmpmis ve valnız Amerikon leaları almmış ve bilhassa ithalâtçı i'e earnn'lı vannrlannm Hi&pr ep*"i'er (ribi ikinci ellerin kâr yüzdelerinin ne ol lıarb t*>hlike«!İ sabası savılan t^erva ya> ması lâzım geldiği hakkında görüşül rrnı artastna »nhnp'pri mp»" '''lm!trir Ra5k» vainrlarU pptrol raV müştür. Bu suretle alâkadar ikiııc: el mümessillerinin de noktai nazarı öğ renilmiş bulunmaktadır. Eİıtnp«;!ne VP Porf<kİ7p T"ii«*pm'pke mabŞurası komisyonca bilhassa alâka stı'Jprinin Hhalîne miUaiie pderpk b'r darlara ifade edilmiştir ki, komisyo anlasma vamnıstır B" >rihi mii=aadplp<'e nun esas itibarile kararlaştırmış o İstıa'ivpnın ıtıpminn edilecejfi Londrada duğu kâr yüzdelerinin herhangi su ü~;H edilmektpdir. retle arünlması bahis mevzuu olmaİramn cennHiprfaki İrnHifpre T*<>1iTÎve MÜTEFERRtK yıp bu yüzdelerden ne miktarının it Vı>7arp';"p ai<1 nptml ba\7ası baVVm''1» halâtçı ve nekadarının îhracatçılara İran bii'"nı<t;ip fphî"''''i'! e<*nr> ibtilâf Ahmed Mithat Efendinin aid olacağı tespite dilmek üzere topla jrenUiompttp^îr. f»an biiV'*meri Moskonılmıştır. Konulan yeni sisteme göre vava H r bpvpt p^nrfermisrir A'manva kitabları bir mal ithalâtçıdan perakendeciye kanp'TPdücn vp^aiV. Sovvet Maarif Vekâletinin emri üzerine Ah dar kaç el değiştirirse değiştirsin bun> Tabran büV"»r>' tine h i i med Mithat Efendi merhumun kitablan dan dolayı yeni yüzdeler zammodile üzerinde tetkikat yapan heyet, bu ki miyecektir. Fakat bir liste ile birinci rnmlarda f>"l"tims«ına «p^ph olımıstn. tablar arasında, merhumun hatırasıru ve ikinci ellerin kâr yüzdeleri tayin PoUat nıprkitr bovptîn pönHpriİTiesilp PSk! i«h\i münascbat avdet etmiş görü ihya edecek kıymette eserler bulamadı olunarak iki sınıf arasında ihtilâfa nüyor. ğından bunların satısına dünden itiba mahal bırakılmıyacaktır. ren devam edilmektedir. MnKsrrem Bu şekilde ikinci elleıin kendileri Ahmed Mithat Efendinin, el yazılann nin bu işte nazarı dikkate aiınmamadan mürekkeb zengin bir muhabere ko lanndan dolayı "vapbMrfrı:^şikâyetler leksivonile el yazısı bazı eserlerden Maa nazan dikkate almarak bir formüle rif Vekâleti hesabma istifade imkânı a bağlanmış olmaktadır. rashrılmaktadır. Hevet, şimdi bu eserAynı zamanda, en ziyade kâr verilen ]er< fptkite haşlamısfır. manifatura çeşidlerinin komisyoni işGüzel San'atlar R"'liğînin tirak den birlik azalarınm elinde vc B;r mütehassıs heyet, hava tehlikesine büyük stoklar halinde bulundjJu hakkındaki iddialar da nazarı dikkate a karşı inşa edilecek umumî sığınaklar GÜ7el Ssn'atiar Birliği tarafmrTan a luıarak manifatura tacirlerinden ah hakkında tetkikatta bulunmak üzere yanlrpjkia olan biivük resim serfilerinin nan beyannameler üzerinlen bu iddia kında şehrimize gelecektir. Bu heyet, sıpnakların yerlerini tespit etükten 24 ünrıi^ü. bu ffün sast 17.30 da Galata nın tetkikına karar verilmiştir. 1 saray lisesi salonlann J a acıla'aktır. Hazırlanmakta olan fiat listesi. ey scrra hemen inşaata başlanacaktu . Aynı lu! 1939 dan evvelki fiatlar ve 10 ha maksadla İzmir, Adana gibi diğer büyük ' ziran 940 daki fiatlarla diğer vesaika şehiî lerimize de muayyen tipte sığmakİstanbul Vilâyeti kayma isiinaden tespit edilmektedir. Eylulden lar inşasım tesri etmek üzere heyetler evvelki fiatlarla şimdiki fia^ar ara gnnderilmesi muhtemeldir. Sıönaklar kamları arasmda smda bir de 10 hanran fiatları göz için vilâyet ve belediyeler bütçelerine Snrd ValiliŞine tayin edilen İstanbul önünde tutulmaktadır. tah?"'sat konulmuştur. Bu tahsisat kâfi Vali mnavini Halukun yerine Beyoğlu gelrrıezse, umumî muvazeneden de yarKaymakamı Ahmed. Beyoglu ka\maDün akşamki fırtına dım yapılacaktır. Bina sahiblerinin inşakamlıpina B^kırköy kaymakamı Gafur. Dün şehrimizde hava hayli rüzgârlı sına mecbur oldukları sığınaklan tayin B^kırköve Kartal kavm?kamı Bahir. geçmiş, yıldız poyrazdan esen rüzgâr, edi'.en nümune ve plâna aöre. inşa etmeKartala da Dahiüve Vekâleti hukuk akşama doğru fırtına halini almıştır. Bu leri 'üzumu tebliğ edilmiştir. mücTırlerinden Şiikrü tavin edilmişler suretle kiremid uçması, boru düşmesi dir İstanbul Emnivet miidürlerinden bir gibi ufak tefek hasarlar olmuştur. Bu Radyo taksitlerini vermiyen kjçmı da mün'ıal ka\makaml'V1ara ta mınla beraber, gece geç vakte kadar deyin edilrni^iprdir. Fakat şimdilik burada nizde ve karada her hangi bir kaza tesaboneler nit edilmiş Dün aksama kadar bütün radyo abo n ngiltereye yapılacağı beklenen hüII cum geciktikce gccikiyor. Almanlar U ancak evvelki giin Dover üzerine ciddî bir hava hücumu yaparak buraİthalât ve ihracatta emtiaya mahsus daki gemilerin hepsini tahrib ettiklerini harb nzikolsrı munzanı ücrctı'ri İstan iddia ettilerse de İngiltere, akının akim tuldan' Köstenceye veya aksine yüzde kaldığını ve yalnız bir geminin hasara 1.5, Izmirden Köstenceye veya aksine uğradıŞjını tasıih etmiştir. Dover, Almanb?r aktarma da dahil olmak üzere yüz ların işçali altındald Fransa sahiUerine İngilterenin en yakın noktasl olup karde 2 tayin olunmuştur. Tckne için Köstencey kadar İstanbul şısındaki (Calais) Fransız iskelesinden ve İzmirden azimet ve avdet seferi de ancak kırk bir kilomerre uzaktadır. Aldahil olmak üzere ve sefer 15 günde hi manların ihrac yapma'.arı en riyade tama ermek şartüe yüzde 2 prim alına muhtemel olan bir limandır. fngiliz parlamentosunun gizli celse caktır. İiıracat veya ithalâtın Nevyorktan İs akdcylemest her halde bu son taarrnzla tanbula Basra körfezi veya Süveyş ka alâkalı değiHir. Hafî içtima, umumî sinalı ytıhud Cebelüttarık yollarilç ve İs yasî vaziyetin tetkild müzakerelerînin tanbuldan Budapeşteye Tuna yoiıle vaki İmDaratorhığun selâmeti için gizli tuolac?.k seyahatler için harb riziko?u ta tulması lüzıımundan ileri gelmişttr. Bu srün İneiItereTri Büyük Britanya !eb olunduğu takdirde vapurun ismi. cmtianm nev'i, kıymeti, mevrid liman ve adası üzerine beklenen hücumdan ziyavapurun hareket tarihi millî reassürans de hütün dünvartaki siyasî vaziyet meşihban şartile istihsali mümkün olan l ermektedir Bunun Biivük Britanyaharb rizikosu fiatının verilebileceği ka nın roüdafaa<;ile de sıkı al^kası vardır. rarı verilmiştir. AnavatanHa 4 milvon İndliz askeri tophyan hiikÛTnet. İmnaratorlueun askere ihîivacı olmadığı icin, şimdi Afrikada tah«idata ve harblerine büyük ehemmi'ct vermektedir. Birinci tılânda hütün İtalvan hava meydanlan. depolar < ; ve mii'na ;il fp«<ıatın tahrihatı eolmek (odir. Bir taraftan da Mısır, Suclan. ve Kenya hııdıHIsrıtıa cennbî Afrikaclan Manifatura fiatlarınm tespiti için İs pek çok veni kıt'alar eelmistir. Takvîye tanbul Fiat Murakabe komisyonu me edilen A'rika ordıılanntn büyük haresaisine devam etmektedir. Bu maksad l'âta baslamaİJinna intWar ohınabilir. la dün Mıntaka Ticaret müdür mua İntriltere. bir taraftan da ffahesi'tanda vinliğinde İç Ticaret Umum Müdürü da^îlî isvanlnr rıkarmnçı dü«"nmüstiir. Cahid Zamangil, Mıntaka Ticaret müBu maksarfla Hab«>Mstan İmparatoru dürü Avni Sakman, Ticaret Odası Uoiım bir müHdettir İnciHerede yasıyan mumî Kâtibi Cevad Düzenli hazır olKai'e ?plâ«ive SııHatıa eönHpriltniş ve duğu halde hem ithalât tacirîeri, hem Harfıımda emrine büyük teşkilât verilde İstanbulun başlıca ikinci el top tn'«rir. tancıları toplanmıştır. Kâr nisbeti Umumî sığınaklar Mütebassıs bir heyet yakında şehrimize gelecek vtr Almanlar geçen şubatın sonunda. hsrbin başından 20 şubata kadar, 1.819,315 tonluk 469 gemi batırdıklarım iddia ettikleri zaman. müttefikler bunu tekzib etmişler ve şu listeyi neşretmislerdi: İngiliz 590.419 tonluk 157 gemi Fransız 66.120 > 14 » Bitaraf 408.590 » 141 > . Yekun l,06J5,139 > 312 > Bu tarihlerde İngiliz Millî Müdafaa Nazırı, Almanlardan zaptedilen ganimetler ve bitaraflardan satın alınan gemilerle yeni inşaat çıkmca, hakikî ıaziatı 150,000 tondan ibaret kalmıştır; harb başlarken elimizde bulunan 21 milyon tonluk gemiye nazaran zayiaümız yüzde 1 den eksiktir. diyordu. 9 nisanda neşredilen bir tebüğde. İngiliz zayiatının 667.000 tonluk 172 vapur olduğu ilân edilmişti. Mayıs sonunda reşredilen bir tebliğ harbin başından 19 mayısa kadar Alman ticaret filosu zayiatmm 830,000 tona baliğ olduğunu. bunun da Alman ticaret ' filosunun deşte Lırini teşkil ettiğini bildirmışti Alman taarruzu esnasında, İngüizlerin Hoianda ve Belçikada 144,000 tonluk 26 Alman gemisi musadere ettiklerini de bildıren bu tebliğ. 22 mayısa kadar kafile halinde sefer yapan 21.511 İngiliz, müttefik ve bitaraf gemider* yalnız 31 tanesinin battığını. zayiat nispetinin 694 te 1 olduğunu kaydetmişti. O tarihte harbin başmdanberi, kafilelerle sağ ve salim sefer yapan gemilerin umumîitonajı 75 milyon ton olduğu ve hamulelerinin de 112 railyon tıır tuttuğu bildirilmişti. Bahsettiğimiz tebliğlerde, hatta son haftalarda neşredildiğini gördüğümüz bazı tebliğlerde ticaret gemileri zayiatına aid haftahk bilânçolar varsa da, harbin basındanberi vuku bulan umumî zayiat yekunu yoktur. En son umumî yekun 9 nisanda neşredilen 667,000 tonJuk 172 vapurdur. Harbin başından bu tarihe kadar da, yedi ay bir hafta geçmiştir. Bu yedi aylık yekunun vasalisini Kafile reisi beheri yirmi iki dolardan, tenzilâth, ikinci mevki, yedi tane bilet sattı. Oradan çıkar çıkmaz, doğruca bankaya koştum. Para alacaküm. Bu işi de o arada savmak fena olmıyacaktı. Fakat aksi şeytan, kredi mektubumu bir yerde unutmuşum. On para alamadım. Bu mektubu, telgrafı yazdığım postanedeki masamn üstünde unuttuğuro aklıma geldi. Bir araba tuttum, postaneye geldim, merdivenden çıktım. Kredi mektubunu hakikaten. orada unutmusum; bulmuşlar, karakola teslim etmişler. Gidip hüviyetimi ispat ederek, mektubu karakoldan alabilirmişim. Yanıma bir hademe takıp beni karakola yollsdılar. İki mil kadar yol yürudükten sonra, karakola vardık. Tam kapıdan gıreceğim sırada, beni postanede bekle}'ecek olan iki araba aklıma geldi Onları. karakola göndermesini, hademeye tenbih ettim. Akşam olmuş, ortahk kararıyordu. Komiser ycmeğe gitmişti. Benim de karnım açtı, fakat nöbetçi polis memuru, koraiserin neredeyse geleceğini söyliyerek beni bu fikirden vazgeçirdi. Saat on buçukta, komiser çıkageldi Fakat, vakit çok geç olduğundan hiç bir muamel8 yapılamıyacağını, ertesi sabab saat dokuz buçukta gelmemi söyledi. Nöbetçi memur, beni bütün gece karakolda alıkoymak istiyor, halimden şüphelendiğini söyleyordu. Kredi mektubunun bana aid olmadığı muhakkakmış; ben kredi mektubunun ne demfk olduğunu bile bilmezmişim; sahibi tarafından masa üstünde unutulân bu mektubu görüp ona sahib olmağa gelmişim. Bereket versin, komiser, müdahale etti. Halimde şüpheli hiç bir şey bulunmadığını söyledi. Kendisine bir sürü teşekkür ettikten sonra, kapıda bekleyen üç arabamla beraber otele döndüm. Ertesi sabah, saat dokuzda karakola Yedi aıkadaş yapacağımız bu seyahatte, postabaşılık etmeği ben üzerime almıştım. Arkadaşları otelde bırakıp, biletleri almak için istasyona gittim. Gişe memuru, hangi yol tarifesi üzerinden bilet aimak istediğimi sordu. Bu sual beni şaşırttı. Etrafımda bir sürü kalabalık vardı; gideceğimiz yere başka başka yollardan gidildiğini bilmiyordum; tarifeye aklım ermiyordu. Düşündüm, otele dönüp haritaya baktıktan sonra tekrar gelmeği ve bilet almağı aklıma daha yakın buldum. İstasyona yaya gelmiştim. Daha çabuk olsun diye, bu sefer bir arabaya bindim Otelin merdivenlerinden yukarı çıkarken, sigaramın bittiği aklıma geldi ve hazır aklıma gelmişken alayım dedim. Tütüncü dükkâru, sokağm köşesinde idi. Oracığa gitmek için arabaya tekrar binmeğe lüzıım yoktu. Arabacıya, beni kapınm önünde beklemesini söyledim ve yürüdüm. Tam o sırada, Holandaya çekeceğim telgraf aklıma gelmez mi? Onu zihnimde tasarlarken sigarayı da, arabayı da unutuvermişim. Bu telgrafı, otelden yollamak niyetindeydim. Fakat, postanenin pek uzakta olmaması icab ettiğini düşünerek; kendim götürmeği kararlaştırdım. Postane, benim zannettiğimden çok daha uzaktaymış. Bir hayli yol yürüdükten sonra, nihayet buldum, telgrafımı yazdım. gişej'e uzattım. Somurtkan, geveze bir adam olan memur bana, fransızca olarak o kadar çok ve o kadar karışık sualler sormağa başladı ki, puslayı yeniden şaşırdım. Bereket versin, o aralık or*dan geçen bir İngiliz, meseleyi halletti. Memur, telgrafımın hangi adrese çekilmesi icab ettiğini soruj'ormuş. Bunun hiç farkında değildim. Çünkü telgraf benim değil, kafiledeki arkadaşlardan birinindi. Vaziyeti, bu münasebetsiz memura anlatmağa çalıştım. Nuh diyor, peygamber demiyordu Nihayet, işin içinden çıkamıyacafımı anladım: «Mademki bu kadar ısrar ediyorsunuz, gider adresi getiririm« dedim, postaneden çıktım. Fakat, bizim kafileye iltihak edecek iki yolcu daha vardı ki, onlan bir gün evvel bir başka pansiyonda bırakmıştık: cHazır buraya kadar gelmişken, otele dönrneden evvel onlan da alayım, meraktan çatlamışlardır!. diye düşündüm. Yo'a çıkmadan evvel çizdiğim programı takib etmek ve her işi vaktinde görmek elberte iyi olacaktı. Oyle yapmağa karar verdim ve bu düşünce, birdenbire, otelin kapısı önünde bıraktığım arabayı aklıma getirdi Araba parası bir yandan işleyoröu. Derhal bir başka araba tuttum, otei kapısı önünde beni bekleyen arabayı bulup postaneye yollamasını tenbih ettim. İsimi bitirdikten sonra tekrar postaneye nasıl olsa gelecektim. Onu arada hazır bulur, binerdiın. Yola düzüldüm. Sıcakta, bir hayli yürüdükten sonra pansiyona geldim. Fakat, kapının önüne vardığım zaman akîım başıma geldi. Bu adamcağızlar. ellerinde eşyalarile otele kadar yaya gidecek değillerdi ya! Bir araba çağırmak lâzımdı. Çıktım. Fakat araba bulmağa vakit kalmadan, büyük rıhtımın üzerinde bulunduğumu anladım. Daha doğrusu öyle farzettim. Hazar oraya gelmişken, bagaj meselesini halledersem vakit kazanmış olacektım Bir mil kadar taban teptikten sonra, bir tütüncü dükkânına tesadüf ettim. Sigaralarım aklıma geldi. Dükkâna girdim. Tütüncüye, yola gideceğimi. yolluk sigara istediğimi söyledim. Adam. hangi tarikle, nereye gideceğimi sordu. Henüz bir fikrim olmadığmı anlayuıca, bana bir sürü memleket ismi saydı, nihayet A/fark Twain'den damiadım. Komıser henüz gelmemişri. Bekledim ve beklediğim kadar da hay.i üzüntü çektim. Elimi bir yere dokundursam, bir yere baksam, bir hareket yapsam, hıç bir şey yapmasam, memur mütemadiyen: «Vasaktır!» diyordu. Bildiğim nekadar fransızcam varsa, onun ı şerefine, hepsini ortaya döktüm. Adaıııcağıza vızgeldi. Kendi lisanuu işitmeü sanki hasseten ienasına gidiyordu. Nihayet, komiser geldi ve sıkıntılarıma nihayet verdi. Mahkeme heyeünı topladı, memurları yerlerıne oturttu, papaz efendiye bir dua okuttu, en sonunda, mührü sökülmüş olarak benim zarrı getirdiler. açtılar, içinden, çıka çıka, bir iki tane fotoğrat çıktı. Meğer, kredi mektubunu oradan kendim cıkarmış, yerine bu resimleri koymuşum. Ve o esnada birdenbire hatırladım. Kredi mektubunu ceketimin cebıne saklamıştım. Bu kıymetii mektubu cebinıden çıkarıp, sevıncle, hazıruna gösterdım, keytiyetı ispat ettim. Herkes memnun oldu. Heyet azası, bir parça mütehayyir, bakıştılar. sonra bena baktılar. sonra teklar bakıştılar. Nihayet serbest bırakıldım. Lâkin beni serbest bırakmanın belki de pek ihtiyatlı bir hareket olmıyacağını ilâveden geri durmadılar. Mesleğimi de sordular. Kafile reisi olduğumu söyledim. O zaman. gözlerini havaya kaldırdılar, acmır bir tavırla: «Aman yarabbi!» dediler. Hakkımdaki takdirkâr hislerine, kısaca ve nezaketle teşekkür ettikten sonra çıktım. Fakat. bir kafile reisine yakışan hareket, herşeyi zamanında ve sırasile yapmakür. Binaenaleyh, banka işini sonraya bırakıp, doğruca kafileye iltihak edecefe olan dört kişinjn beni beklediği pansiyona. .» Nakleden: nelerinin senelik abone bedellerini yüzde virmi fazlasile ödemiş bulunmalan lâzım eelmekte idi. Bu parayı, dün akşama kadar tediye etmemiş olan abonelere. bu gürden itibaren tebligat yarılarak, en fazla ayın on beşine kadar borclannı ödemeleri bildirilecektir. 15 ağustosa karîar pbone ücretini vermiyenler haVkında kanunî takibata baslanacaeı mbi, radyoları da musadere edile cektir. Devlet n?miryollarının yeni bilet tarifesi Devlet Demiryolları idaresi. halk biletleri için yeni bir tarife hazırlamıştır. 16 ağustostan itibaren tatbik edilecek olan bu tarifeye göre. 15 günlük birinci mevki halk bi'etleri 3667 kuruştan (4008) kurusa, ikinci mevkiler 2566 kuruştan (3008> kuruşa, üçüncüler 1774 kuruştan (20081 kuruşa çıkarılmaktadır. Bir aylık halk ticaret biletlerinin her mevkii için ücer Hra zam yapılmıştır. Buna mukabil Havdarpaşa Ankara bin'noi mevki eidiş ücreti 2702 kuruştan 16'fl Vuruşa, ikinci mevki 1920 kuruştan V5S Inıruşa, ücüncü mevki 1205 kuruştan 728 kıırusa indirilmişfir. Diğer yakın hatların bilet fiatlarında da ehemmiyetli tenzilât vardır. Dün yaoıÎJ«n ihracat Dün, Istanbuldan 300.000 liralık ihracat yapılmıştır. Bunun 270.000 liral ' af\ron ihraratı tııtmaktadır. «IITWfV NÖ<I)M«n 5 fcurusrur. Türkive İÇİD flhnno voraiti> MUul'r > c | Q11 Senelik Alö avlık Üç avlık Bir avlık f l Hartc <CİB 14fW & . 750 . 400 . 150 > 27fH) Kı 1450 . 800 . Yoktur. Dikkat Gazetemlze gönderileo evrafa ve yazüaı aeşredilsin. edilreesin tade edilıaa ve nvamdan mes'nlive* b»bn) olnnmas. Hamdi VAROGLU