17 Temmuz 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KALENDOGDAF »ERYERDE ARAYIHIZ^ lÖSEKfc TEMINAHL* J Onyedinci yıl sayı: 5813 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbuL No. 246 Telefon: Başnıuharrir: 22366. Tabrir heyeti: 24238. Idare ve matbaa kısrru: 24299 24290 Memleket ve d rlnin en yeni raklı milnderi çıktı. hâdiseleırl, meugün Çarşamba 17 Temmuz 1940 Fiatı 10 kuruştur. Hitler sulh tekliff edecek Rayştag'dan bildirilecek şartlar içinde müstemlekelerin terki de var Almanya, İngiltere ile harbi bitirdikten sonra Sovyet Rusyaya dönecekmiş Bir Fransız Generaline göre «Almanlar Ingilterede bir ihrac mıntakası zaptedebilirlerse Ingiltereye kaybolmuş nazarile bakılır.» Müdafaaya hazırlanan ingiliz ordusunun ağır tankları Londra 16 (Hususî) Muhtelif membalardan bildirildığıne gore Hitler pek yakında İngiltereye son defa olarak bir sulh teklifinde bulunacaktır. arb başladı başlayalı, bir Hitler bu maksadla Rayştag meclisini fevicalâde bir içtimaa çağıracak ve oratakırn devletler büyük güda bir nutuk ırad ederek Ingiltereye tekrültülerle haritai âlemden lif olunacak sulh şartlarını ilân edeceksilindikçe, ikide bir gazetelerds şu tir. kabil mütalealara rastlamak da â İtalya Hariciye Nazırı Kont Ciano, sulh det oldu. şartlarının tespiti hakkında Hitler'le gö Artık bitaraflık politikası if ruşmek uzere Rayştag meclisinın toplanlâs etmiştir. Bu politikaya bel bağ tısından evvel Berline gidecekür. Hitler tarafındn teklıf edılecek sulh layanlar, bakınız nasıl birer birer mahvolup gidiyorlar. Hani Dani şartlarının başlıca aşağıdaki talebleri ihtiva edeceğı haber verilmektedir. marka, hani Norveç, hani o sene1 Avrupaya aid butun meselelerin Tokyo İG (Hususi) Japonyada mulerce bitaraflıktan ayrılmıyacağını kat'i şekilde hallı, him hâdıseler cereyan etmektedir. Harilân eden Holanda ve Belçika? 2 Müstemlekelerin terki, biye Nazırı Hata Hata bu sabah BaşIşte her biri arka arkaya öteki [Arkası sahife 3 sutun 5 te] vekilı zıyaret ederek, ordu ve donanmadünyayı boylamak suretile bitaraf\ nm yeni bir siyasî bünye ile hareket lelıklarının cezasını acı bir şekilde /* hınde karar verdıklerinı bildırmiş ve kaçektiler. Hâdiseden ders almak isbineden istifasını vermiştir. teyen devletler bu politikaya güBaşvekil, Yuna, bunun uzerıne kabivenmemeli, başlannın çaresine bir nenın istifasını Imparatora bıldirmiştir. an evvel bakmahdırlar! Imparator yeni bir kabine kurmak uzere derhal istışarelere başlamıştır. llk bakışta, bu mütaleadaki manEski Başvekil Prens Konoye'nin riyatık sistemine hayran olmamak ve setı altında bulunan ve 41 senelik bir derhal ona kapılmamak cidden güç mazısı olan meshur Seıyukai partısi Jaoluyor. Fakat birbirine zencirleme ponvada mıllî bir tek fırka teşkilini ısbağh bulunan son bir senelik hâtıhdaf eden hareket dolayısıle kendısıni diseleri biraz daha dikkatlice bir teshe karar vermiştir. Mefsuh fırkanın bakışla gözden geçirecek olursak, müfrit zumresı. Prens Konoye'nin himabirden kaşlarımızın çatıldığını hisyesı altında teşekkul eden yeni «Mıllî Ankara 16 (Telefonla) Almansediyor ve başka türlü düşünmeğe ya ile aramızda yeni bir ticaret an parti» ye ıştirak edeceğıni bildırmiştır. mecbur kahyoruz. Birçok gazeteler yeni kabinenin Prens laşması akdi hususundaki muzakeEvet, son bir senede irili ufaklı reler bitmis ve esaslar üzerinde mu Konoye tarafından teşkil edileceğinı bübirçok devletler, feryad ve figan tabık kalınmıştır. 3 nüsha üzerinden dirıyorlar. Clermond Ferrand 16 (a.a.) Le Journal gazetesinde Ingiltereye bir Alman ihrac hareketi imkânlarını tetkik eden General Duval müstevli için İngiliz kıyılarma ayak basmaktaki zcrluğu gözden geçirerek diyor ki: ' « İngiltere gibi silâhlı vt nakil vasıtları mukemmel ve teşkilâtlı bir memlekete derin bir surette nüfuz etmek îçin karada muhim ve iyi techizatlı kıtaata malik bulunmak icab eder. Bu kıtaata malik olabilmek için bunları ihrac edebilmek. bunları ve bilhassa lüzumlu olan malzerheyi ihrac edebilmek için ise bu kıtaatın daha evvel karada bulunması, yani hiç olmazsa nisbî bir emniyet mıntakasınm elde edilmesi icab etmektedir. Almanlar buna ancak büyük bir meharetle muvaffak olabilirler ki. hiç şünhesiz müstebad desildir. Almanlar her hangi bir suretle kâfi bir ihrac bölgesi zaptedebildikleri takdirde Kahire 16 (a.a.) İmparator Haile İneiltereye kaybolmuş nazarile bakmak icab edecektir. Filhakika ben denize hâ Selassie'nin halen Şab denici bolge kim olan İngiliz filosu düşmanın geç sinde bulunduğu hakkında "henuz temesine bir kere mâni olamadığı takdir eyyud etmiyen şayialar üzurine aşağı de onun geçtikten sonra münakale ve golgelerdeki mıntakalarda nıukim Hamıvasalasına mâni olabileceğini zannet beş aşiretleri arasındaki gal(«yanın arttığı bildirilmektedir. miyorum.> Habeş kabileleri arasında galeyamn arttığı söylcniyor Necaşi p e sahnede! İtalyanların, hasara uğratttklannı iddia ettikleri, İngüiz donanmasından, dunyfanın en büyuk muharebe kruvazoru 42 bin tonluk Hood Italyanlar, geçen haftaki deniz harbinde 10 İngiliz gemisini hasara uğrattıklarmda ısrar ediyorlar Teşhis H Japonyada da otoriter devlet Afrikadaki harbier Kabine istifa etti, hükumeti, bütün partileri birleştireceği anlaşılan Prens Konoye'nin kurması bekleniyor Kahire 16 (a.a.) Teblığ: Batı çölunde: 14 temmuzda topçumuz düşmanın Capuzzo'ya girmek isteyen motörlü nakliye koUartm bir araba lerkeâerek geri çekilmeğe mecbur etmüştır. Bir petrol ve muhimmat deposure ate? verilmiştir. Capuzzo kalesi İtalya hırbe girdikten biraz sonra İngilizler tarafından zaptedilmiş ve daha sonra İtalyanlar tarafından istirdad edilmiştir. Fihstinde: Filistin uzerine yapılan ilk hava taarruzu esnasında düşman tayyareleri İtalyan tayyareleri tarafından bombardıman edilen Hayfa şehri Hayfa üzerine 50 bomba atmışsa da tipindeki tayyareler Bardia buyük topçu doğrudan doğruya hiç bir isabet temin evvel zayiat vermişlerdir. Nahobi 16 (a.a.) Tebliğ: Şimal hu mühimmatı depolarına hücumlar yap sdememişlerdir. 2 kışi ölmüştur. dudımda dun sukunet hükum sürmüş mışlar ve tam isabetler kaydeylemiş Kenya, şimal hudud bölgesi: 14 temmuzu 15 temmuza bağlayan tür. Namarapoth'daki düşman karakolu lerdir. gece Moyale garnizonu muvaffakiyetle nun imhasını ikmal ettıkten sonra, Tur Hayfada ttalyan bombardımanının kama'daki İngüiz kıtaatı çekilmiştir. çekilmiştir. Somali'de: Gamuk'daki bir İtalyan karakoluna yapjlan bir gece baskını mukabil taarruz maksadile düşman takvıye kıt alarınm gelmesini intac etmiş ve bu kıt'alar hücum müfrezesinin ric'atinden Tiirkiyefllmanya ticaret muahedesi Mukavele, bu gün Ankarada imzalanacak Tobruk'a yapılan hücumlar neticesi Libya'da Tobruk'a karşı diğer bir hücum muvaffakiyetle icra edilmiştir. Bir çok boanbalar atılmıştır. İnfilâklar kaydedilmiştir. Ikinci bir infılâk birincisinden daha şiddetli olmuştur. Blenheim Roma 16 Bugunku İtalyan tebliği Filistinde petrol depolannın bombardı « man edıldiğini ve yangmlar çıkarıldığını, Dobruk'a İngiliz hava akınlarının akim kaldığını, İtalyanların Kenyada Faba[Arkası sahife 3 sütun 5 te] Petain Parise taşınıyor İstifa eden Başvekil M. Yuna içinde irtihali dârı baka eylediler. Bunlardan birçoğunun bitaraf ve garantisiz olduklarını da biliyoruz. Şimdi bu hâdiseye bakarak, ölüm sebeblerini bitarafhkta aramak, acaba hakikî bir teşhis olur mu? Eğer öyle olsaydı, son bir senenin ölüleri arasında bitaraf olmıyan ların bulunmaması lâzımdı. Halbuki, obj'ektif bir tetkik bize bunun ak=ini gösteriyor. Misal mi? Işte Polonya. Bu devlet bitaraf değildi; hem Fransa ile, hem İngiltere ile karsılıklı anlasmaları vardı. Buna raemen üc hafta içinde perisan oldu gitti. Sonra, İste Fransa. Bu devlet de bitaraf değildi; İngiltere ile sıkı bir ittifak yapmıştı. Fakat bu ittifak, o güzelim memlekeH altı hafta zarfında düşman çiznr' 1 Tİ altmda ezilmekten kurtaram^dı. tanzım edilen yeni mukavelenin, yarın şehrimizde imza edileceği anlaşıbnaktadır. İngiliz Japon tnüzakereleri ve Amerika Londra 16 (Hususi) Japon kabine[Arkası sahife 3 sütun 4 te] Ve Atatürhe bir hitab Çanakkale şehidleri önünde içilen and... Rumanya, Balkan Paktından çekilmedi Rumen Hariciye Nazırı, Ribbentrop'a dostluk i«tiyen bir telgraf çekti Bukreş 16 (a.a.) Rador ajansı bildiriyor: Rumanyanın yakında Balkan antantından çekileceği hakkında bazı yabancı gazetelerin neşrettiği haber, tamamile asılsızdır. Âlnanlar, bu müsaadeyi vermekle beraber Pariste Nareşala karşı menfi cereyanlar başladığını da bildiriyorlar İlânı harb kararı Parlâmentodan geçirilmemiş mi ? Londra 16 (Hususî) Alman ajansı. Fransa hükumet merkezinin yakında Vichy'den Parise nakledileceğini te yid etmektedir. Petit Dauphinois ga zetesıne nazaran, Pariste bazı meha filde Peten hukumetine karşı cere yanlar başgosterdiği cihetle, devlet reisi Mareşal Peten, Almanların muva fakatile, hükumet merkezini Parise nakle karar vermiştir. "Mezarlarınızı düşman çizmesile kirletmemek için tek bir Türk kalıncıya kadar çarpışacağız ve öleceğiz!,, Manoilescu ile Rîbbentrop arasında Bükreş 16 (a.a ) «Stefani» Hariciye Nazırı Manoilescu, Almanya Hariciye Nazırı von Ribbentrop'a bir telgraf göndererek bilhassa şöyle demiştir: «Almanya ile Rumanya arasındaki Fransız donanması hakkında münakaşalar Demek oluvor ki son maelubiyet'eri bitar=>f'k'ara atfetmek ve buna çare olarak da aksini. vani lngiltereye körü körüne bel bağlamavı î'pri s'irmek hatalı bir görüşrpü« Rir sene zarfında vefat eden (Jevl»tler arasında bitarafı da bitar^* ol^TVfnT da bu'undu^una göre, bufirün dünyayı kasıp kavuran afftin kurb^nlarına ba<;ka bir teşhic »ramak mecb'irr'Ptindeyiz. llkönce. birçok devletlerin aldandiklan noktaya temas etmek lâzımdır: Bunlsr zannediyorlar ki. îçinde bu'undukları teMikeli vaziyet, ancak. ya bitaraf kalmakla, yahud da kendi millî birliklerine Çanakkalede, Ariburnundaki şehidlik abidesinde merasim ve askerî kuvvetlerine değil de. Çanakkale 16 (Hususi) Bu gun Ari muheyyıç merasim yapılmıştır. NADtR NADt burnundaki şehıdlikler. bütün havalı Merasıme askerî bandonun çaldığı ve [Arkası sahiie 3 sütun 4 te] halkinuı ıştiraküe ziyaret edılmiştir ve [Arkası sahiie 3 sütun 7 de] Normandi vapuruGrl. Gaulle'ün emrinde Bir hafta zarfında 114 ton hacminde gemi batırıldı Londra 16 (Hususî) Doblin'deki Fransız elçiliği tarafından neşredilen TArkası sahife 3 sütun 4 tel bir beyannamede mutareke muahedesinin Fransız filosunun mukadderaüns aid hukumlerinin tefsiri hakkında Fran sız hukumetinden hiç bir izahat istenmedığini, Fransız donanmasına vazıyed edilmemesi için bütün ihtiyatî tedbirlerin alınmış olduğu söylenmekte ve bir Fransız kruvazörünün İngılizler tarafından torpillenmesi hakkında it hamlarda bulunmaktadır. Ingıhz Bahriye Nezareti tarafından bu beyannameye verilen cevabda ez cümle denilmektedir ki: «Almanlar ve İtalyanlar arzu eder etmez butün Fransız filosunu aleyhi mize yapılacak bir harekete hazır o larak bulundurmak için bahans elde etmişlerdi. Oran hareketi hakkında, Fransızlara haber verildikten en çok sekiz buçuk saat sonra Ingüizler ateş açmışlar ve beş dakika sonra da Fransız gemileri [Arkası sahiie 3 süt; a 2 de] Bugunku Paristen bir manzara: Me§hur za{er. takı onünde Alman askerlert Londra 16 (a.a) Harb müddetince muamelesini tatil etmiş olan Compagnie Generale Transatlantique'in Lon. dra direktörü. büyük Normandie vapurunun el'an Nevyorkta olduğunu bildirmiştir. Direktör, General de Gaulle'e iltihak ettiğini ve kendisine mümkun olan bütün yardımı yapacağını Uâve eylemiştir. [Arkası sahife 3 sütua 5 te]