9 Temmuz 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

9 Temmuz 1940 CUMHURİYET A 13 E Hâdlseler arasında Bir crkânikarb zabiti itşaatta bnlonoyor Örnek bizizî Flandres cephesinde mağlubiyet sebebleri Yüksek rütbeli bir Ingiliz kumandanı, askerî vaziyeti bütün açıklığile anlatıyor Londra 8 (a.a.) Reuter ajansı bildiriyor: Fransada muharebe etmiş olan İn giliz askerî seferine mensub yüksek rütbeli bir erkânıharb zabiti, mayıs a» ymın son on beş günü zarfında kritik safhaya girmiş olan Flandres muha rebesi hakkında malumat vermektedir. Müttefik ordular hattı müdaıaasmda açılan gediği kapamak için yapılan teşebbüsleri geniş bir surette izah eden bu erkânıharb zabiti, Fransız yüksek kumanda heyetini tenkid etmiyeceğini veya buna karşı şikâyetlerde bulun mıyacağını işaret ederek diyor ki: « Bazı Fransız mehafîli, Ingiliz askerî kuvvetlerini, General Veygand'ın müstereken gediği kapamak irin tanzim etmiş olduğu plânının tahakku kunda kendisine tevdi edilen vazifeyi ifa etmemiş olmakla itham etmekte dir. Fransız ve İngiliz kuvvetleri şimalden taarruz ederken, diğer Fransız kuvvetleri de aynı zamanda gediğin cenubundan taarruza geçecekti. Fakat hakikatte Fransızlar cenub taarruzlannı yapamadıkları gibi, Belçika ordusu gcri çekilmeğe mecbur kalarak İngiliz kuvvetlerinin cenahını tehdide maruz bıraktıkları cihetle, İngiliz ordusu da şimaldeki hareketlerini icra edeme mişti.» Hâdisatı nakleden İngiliz erkânıharbiye zabitinin kanaatince, İngiliz seferf kuvvetlerinin şerefi ortaya atılmış bulunuyordu. Binaenaleyh, vaziyet çok büyük vehamet kesbederek General Veygand'm kumandayı cle aldıfU 19 mayıs tarihine kadar olan harekâtin tarihçesini yapmaktadır: « Kapatılması için Fransızlar tarahndan haftalardanberi sarfedilen bü tün gayretlere rağmen, gedik açık kalmıs bulunuyordu. 22 mayıs tarihinde, Ypres'de yapılan bir içtima esnasında, birinci Fransız ordusu kumandanı General Billotte, Kral Leopold ile İngiliz seferî kuvvetleri kumandam Lord Gort'un' huzurile, General Veygand'ın plânı hakkında tafsilât vermiştir. 23 mayısta Londradan telgrafla talimat geldi. Bu talimat plâna mütedair bu lunmakta ve taarruzun da ertesi gün yapılacağını tasrih etmekteydi. Bu esnada General Billotte bir otomobil kazası neticesi öldü. İngiliz kıtaatı ve bilhassa talim görmüş olan milis kıt'aları, Lens, Bet hume, Douai ve Arras'ı himaye elmek için muharebe etmiş bulunuyoılardı. Namur ric'ati esnasında cereyan eden muharebelerden sonra birinci Fransız ordusu fırkaları bir parça dağınık bir halde bulunmakta idi. Bu ordıuıun cenubunda, Somme'a kadar imtidad eden takriben elli kilometrelik gedik vardı ki orada vaziyet pek karanlık bulunuyordu. 21 mayısta, gediğin genişlemesine mâni olmak maksadile, Fransızlar bu hareketi takviye etmeğe hazır bulunmadıklan halde, İngiliz seferi kuvvetleri iki ihtiyat fırkasile taarruza geçti. Bu taarruz Arras'a kadar uzandı, ve Arras'da ise, İngiliz kıtaaü Almanların motörize piyadesile esasen karşı karşıya bulunmaktaydı. 23 mayıs+a mezkur kıtaat Almanlar tarafından hemen lıemen çevrilmiş bulunduklan cihetle, cenuba doğnı Douai'ye kadar çekil meleri icab etti. Veygand plânı tanzim edildiçi za man, cenubda taarruzda bulunan Fran sız kıt'alarile bir nevi irtibat teşkil etmek üzere Lord Gort, cenuba doğru yapılacak olan taarruzun iki İngiliz ve üç Fransız fırkasile yapümasım ileri sürrnüştü. Fransiz kumandanlığı bu hareketin 25 mayısta başlaması için ısrar etti. Fakat İngilizler Arras önünde harbetmiş olan kıtaata dinlenme pa yı vermek için bir gün daha taleb ettiler. Diğer taraftan malzeme noksa nından da vaziyet pek parlak değildi. Mühimmat olarak top başına 1S0 obüs mevcuddu. Portatif silâhlar için de nispeten kurşun mevcudu az bulunmak taydı. Fransadaki yiyecek ihliyatları yalnız iki buçuk gün için kifayet etmekte ve kıtaat da normal istihkaklarının ancak yarısını alabilmekteydi. Şu halde idarî vaziyet bir taarruz teşkilâlına müsaid bulunmamaktaydı. 25 mayısta Belçikahlar bir hücııma maruz kalarak Bruges isükametinde şimale doğru püskürtüldüler. İngiliz seferî kuvvetlerinin sol cenahını, >eniden bir çevrüme tehlikesi tehdid et mekte bulunuyordu. Burada İngiliz takviyesinin gayrikâfi olduğu tahak kuk ettiği cihetle, Lord Gort ellinci ve beşinci fırkaların, cenub istikametinde taarruza geçmelerinden ise derhal Belçika cephesine gitmelerini tensio etti. Lord Gort bu kararı verdiği zaman, Fransızların kendi taraflarından da taarruza geçmemek için bu karan bir sebeb veya bir mazeret olarak ileri süreceklerüu biliyordu. Kuvvetli bir İngiliz takviyesi olmadıkça Fransozların taarruza geçnıek ihümalinin kat'iyyen mevcud olraadığmı biliyorduk, fakat bunun da neticelerini kabul etmekli ğimiz lâzımdı. Binaenaleyh, mezkur iki fırkanm cenub istikametinde taarruza geçnıek üzere hazır bulunmadığı cilıetle General Blanchard'a bildirdik. Ertesi sabah, garb cephesindeki vaziyetten dolayı kendisini endişeli bulduk. Erkânıhar biyesile birlikte mümkün olan süratle ric'ati temin etmek için plân tanzim etmekle meşgul bulunuyordu.» İngiliz erkânıharb zabiti sözlerine şu suretle nihayet veriyor: « Kâğıd üzerinde Veygand'ın plânı son derece mükemnıeldi. Plân olarak yegâne Vabilî tatbik olabilecek şckildi. Fakat çok geç kalmıştı. Bunun da iki sebebi mevcud bulunuyordu: 1 Bu mıntakada fazla Alman bu lunmakta idi. 2 Plân mevkü tafbika konulma dan evvel sol cenahımm tazyik etmekte olan kıtaat gitmiş bulunuyor, ve aynı zamanda iki cenahı da tutabilmek için miktan kâfi mevcud bulunma maktaydı. Eğer Lord Gort 26 mayısta Veygand'ın plânını tatbik etmiş oîsa, ve İngiliz kıtaatı da Cambrai'ye kadar ilerlemiş bulunsaydı, Cambrai'den denize ve Lille'den Ypres'e kadar yayılmı? olacaklar, ve gedik de 130 kilo metreye kadar varmış bulunaea'.rtı. Hiç şüphe yok ki 50 ve beşinci hrkalarımızı kaybetmiş olacaktık.» arb sonrası devrinin ilk milliyetçi ve ihtilâlci milleti biziz. ltalyanlar, Almanlar, lspanyollar, arada Portekiz ve Yunanistanla beraber, sonraları peşimizden geldiler. Tek rnillet, tek parti, tek şef. Bu yeni formül halis muhlis Türktür. Şimdi Fransa da bu formülün peşinde, Balkanlar da. lcadımızın patentasını almalıydık. Koskoca Avrupaya ve belki ileride bütün dünyaya örnek olmuş olmanın büyük şerefini benimseyeceğimiz yerde Rousseau veya Lenin gibi düşünmiyenleri ya vatan hainliğile, ya kafa geriliğile. damgalamağa kalktığırmz günler gelip geçti. Hâlâ bir herifçioğlu çıkabilir ve bana: «Biz faşist miyiz, alçak!» diye bağırabilir. İki saçmayı çiftleştiren bu demagojinin cevabı gayet kolay: Ne faşizm alçakhktır, ne de Kemalizm faşizm taklididir. Bir şeyin taklid olabilmesi için taklid ettiği şeyden sonra doğması icab eder. «Fuzuli Namık Kcmali taklid etmişti.» denemez. Arada o kadar büyük tarih farkı yoksa da, Türk inkılâbı Sakaryanın kenarında doğarken Italyada faşizmin esamisi bile okunmuyordu. Sonra, atalarımızın dilile »öyleyelim: Her yiğitin bir yoğurt yiyişi var. Hiç bir memleketin rejimi ötekininkine tıpatıp benzemez. Liberal demokrasi bile Fransada cumhuriyetçi, ingilterede meşrutî mutlakiyetçi idi. Bütün dünya, yeni bir saatin çalmasmı Yalnız, muhakkak olan şey şudur: bekleyor. Bu sefer çalacak olan saat, Bu gün bütün Avrupa, Türk inkı A.vrupa mukadderatıru belki asırlarca lâbının getirdiği «tek millet, tek müddet için tayin edecek olan, Alman parti, tek şef» formülünün peşin ordularmın Büyük Britanya adaîanna karşı taarruza geçecekleri kat'î saattir. dedir. Bir aydan daha az bir müddet zarfınBu formülün bulucusu olmak şe da, harbin şekli tamamen değiştL Mihver refini kimseye kaptırmamağa dav devletkrile Fransa arasında yaptlan randıktan sonra bir itiraf borcu mütareke, evvelkinden daha siddetli, muz kalır: Bu formül bir nazari daha kanlı olacağı anlaşılan bir muhayeden değil. istilâ felâketi karşı rebeye, İngiltere ile yapılacak olan musında uyuyan millî insiyaktan doğ harebeye doğru bir atlama tahtası vazımuştu. Yalnız amelî plânda ger fesi gördü. «** çekleşen bu formül, Türkiyede hiç İngiltere, ilk defa olarak bir Alman bir zaman tam bir ideoloji kemalini bulamadı. Tek millet, pekâlâ; istilâsı tehdidine maruzdur. Britanya afakat neden tek parti ve tek şef> daları, belki tarihinin en vahim saatini îu iki vasıf, liberal demokrasi hu yaşayor. Gaule kıt'asının Jül Sezar tarakukunun esaslarile ne telif, ne de fından fethindenberi, Fransa, mütemadiyen istilâya uğramış, hatta bazan ayııı izah edilebilirdi. Kemalizmi bir sis asır içinde müteaddid defalar istilâ ediltem halinde izah denemelerinin hiç nıiştir. biri, bir program şerhinden öteye Buna mukabil, İngiltere, Normand'lageçemedi. Bu da gösterir ki şimdi rın istilâsmdaııberi, bu acıdan masun bütün Avrupanın kabul etmeğe ça kalmıştır. XII nci asırdanberi, İngiîtere lıştığı bu formül, bir kültür ve fel topraklarmı istilâya matuf bütün teşebsefî spekülâsyon mahsulü değil, bir büsler akim kalmıştır. İspanya Krah tarih seyri ve zaruretidir. Böyle ol îkinci Philippe ve Birinci Napolyon'un masaydı yüksek bir kültür sahibi başaramadıklan iste, Hitler muvaffak oFransa, millî bütününün şuuruna labilecek mi? varmakta küçiik devletlerin bile sonuna kalmazdı. Fransanm bu sır Manşın Fransız mmtakasmda toplanan ra erebilmesi için, millî bütününü Alman kıtaatı, «İngiltereye karşı» bir parçalanmakla tehdid eden bir is cepheden bahsetmeğe başlamışlardır. tilâ felâketine uğraması lâz;m gel Alman işgali altında bulunan topraklar di. Ya ihtilâl, ya istilâ tehdidi ol üzerindeki bu cephe, bugün, Norveçten hududuna, yani Nan'ik'ten madan bu yekparelik şuurunun ke İspanyol kadar uzanmakta ve Norveç, Biarritz'e malini bulması imkânsızdır. Yalnız Danimarka, Holanda, Belçika ve Fransa cemiyette değil, tabiatte de orga sahillerinde inkişaf etmektedir. Fakat, nik bütünlerin teessüs edebilmesi bu cephenin en mühim merkezi, bütün için bu soklann zarurî olduğu gö dünyanm nazarlannı kendi üzerine çerülüyor. Millî taazzuvun doğması (yani millî bütünün bir uzviyet sistemindeki ahenge yükselmesi) için. her doğum gibi anavatana ecel teri döktüren sancılar çektirmesi lâzım geliyor. Avustralyada mühim hücuma geçecek? Manş denizinin her iki sahilinde İngilizler ve Almanlar fevkalâde hazırlıklarını bu günlerde ikmal etmek üzere bulunuyor lar. Almanya nasıl Manş sahillerinde harb hazırlıkları NALINA İpanyanın vaziyeti vaziyeti ondra radyosu, Almanlann Fransa İspanya hududuuda tahşidat yaptıklarmı ve İspanyaya, sivil kıyafette 5000 Alman geldiğini haber veriyor. Geçenlerde, İspanyol matbuatmın İngiltere aleyhinde siddetli neşriyatta bulunduğuna dair bir takım haberler de gelmişti; hatta İngiliz sefarethanesine kaışı bazı nümayişler de yapümıştı. Almanlarla İtalyanlarm, İngiltereyo karşı umumî bir taarruza başladıklan zaman, İspanyanuı kendilerile beraber hareket etmesini temine çalışmalan, hiç de uzak bir ihtimal değildir. Bu, İspanya dahilî harbinin hemen aka binde, henüz Almanlarla İtalyanlar Ispanyadan ve Balear adalanndan çekilmedcn evvel, çok hesaba katılan bir ihtimaldi. Şimdi, Fransa aradan çekildikten sonra, daha kuvvetle mevzuu bahsolabilir. lspanyollar arasında İn gilizleri Cebelüttanktan atarak Akdenizin garb kapısuıa hâkim olmak isteyenler yok değildir. Cebelüttanktan çıkanlacak İngilizlerin yerine. Akde nizin garb kapısuu kimin tutmak is • • teyeceği pek mühim olmakla beraber. ayn bir meseledir. İngiltereye karşı yapılacak umumî bir taarruza İspanya iki şekilde iştirak edebiMr: 1 İngiltereye harb Uân ederek Almanlar ve İtalyanlarla beraber Cebelüttarıka taarruz etmek suretile, 2 Alman ve İtalyan ordularııua İspanyadan geçip Cebelüttarıka hücum etmelerine razı olmak suretile. Almanya ile İtalyanın İngiltereyi mağlub ve sulha icbar etmek için, İngiltereye karşı Şimal denizinde, Akdenizin şarkında ve garbında harekete geçmeleri ve bu arada Cebclüttarıkı da, muhasaraya ve ıskata çalışmalan çok mümkündür. Hepsi birden, aynı za manda yapılacak olan böyle umumî bir taarruzun, İngiltereyi çok çetin bir vaziyet karşısında bırakacağı muhakkaktır. Berlin Roma mihverl, böyle üç cepheli büyük bir taarruzu, İngil tereyi mağlub etmek veya yıldırmak için lüzumlu görebilir. tngilterenin henüz kıvamını bulmamıs olan harb kudreti, bu üç cephenin birinde mağlnb edilirse, diğer cephelerde de muvaffak olmak ümidi artar. Onun içindir ki İspanyanın ya Almanya İtaiya ile beraber harbe girmesi. yahud da sadece mihver ordularmın İspanya toprakla rmdan geçmelerine müsaade etmesi, harbin bundan sonraki cereyanı itibarile pek mühim olabilir. Cebelüttankın karşKindaki Afrika topraklarmm da İspanyanın elinde buiuuduğiı ve İspanyollann geçenlerde Tancayı îşçal et tikleri düşünülürse, bu fünkü sevkulceyşî vaziyette İspanyanuı İnçiltcreye karşı cephe almasmuı büyük ehem miyeti bir kat daha tebarüz eder. Fransanın jakılması ve Tnçilferenin hazır olmaması, İngiliz împaratoriuğnnu çok büyük muhataralara maruz bırakmaktadır. L B0UL06HE >F RAN SA SÎO Haz«broucl< cude getirilmiştir. Denizaltı gemileri bu suda bekleyorlar. Gündüzleri, tam bir sükunet içinde geçiyor, çünkü, gün ışığında, hiç bir ihrac hareketine teşebbüs edilmiyeceği şüphesizdir. Fakat, ortalık kararır kararmaz, Manş denizi kapanıyor. ingiliz deniz fenerleri ve reflektörîer harekete geçerek, denizin hareketli sathında, pusuya yatmış düşmanı araştırıyor. Beyaz, yeşil, kırmızı, sarı fişekler durmadan havaya yükseliyor ve karanlıklan, rengârenk kıvılcımların saçtığı ışıkla aydınlatıyor. Gece ile beraber, Alman ve İngiliz deniz tayyareleri de istikşal uçuşlarına başlayorlar ve sahiller ustünde dolaşıyorlar. Sahil boyunca, kumlukiarda, limsnlarda, her iki sahil kasabalarında, İngiliz ve Alman nöbetçileri pusuda bekleyorlar ve dalgaları gözetleyorlar. Alman ve İtalyan gazetelerine nazaran, Manşın bütün sahili boyunca, hinterlandın derinliğine doğru, Alman mevzileri, başlayacak olan yeni harbe hazırlanmış vaziyettedirler. Deniz, hava ve kara ordusuna mensub bütün ihtısas şubeleri vazifelerini ve mevzilerini paylaşmıçlardu". Piyade ve istihkâm kuvvetleri, bütün sahil mıntakasını araştırına ve kontrol vazifesile meşguldür. Tank daii topîarı ve mitralyözler, yuvalarına yerleştirilmiştir. Her çapta, kulliyetli miktarda top, kumsallar arkasına sıralan mıştu. Dahilden gelen alay alay piyade sahile doğru ilerleyor. Boğazın bütün ıızunluğunca, telgraf bölükleri, muazzam bir muhabere şebekesi tesis etmiş bulunuyorlar. Alman matbuatının yazdığına göre, Fransa meıkezindeki harekâta i?tırak eden Alman kıtaatı başka vazifelere gönderilebilecek şekilde serbest kaidıkça, Almanyanın İıgiltereye karşı aldığı cephe kuvvetlenmektedir. Bu gazeteler, Manş boyunca, herşeyin hazır olduğunu yazıyorlar. *** İngiliz gazetelerine nazaran da, İngiltere, deniz, sahil, hava ve kara müdafaasını, hummah bir faaüyetle kuvvetlendirmektedır. Sahilin müdafaasına, pek tabiî olarak, en fazla ehemmiyet verılmektedir. Sahil bataryalarında çalışacak olan genc efradı talim ettirmek üzere, yüzlerce eski bahriye topçusu silâh altına alınmıştır. Muhafaza servisile muvazzaf filonun hafif cüzütamları için, müteaddid küçük üsler vücude getirilmiştir. Şehirler, siperler ve barikadlarla doluyor. Mamureler, bastanbaşa karargâh haline gelmiştir. Tayyarelerle nakledilecek piyade kuvvetlerine ve paraşütcülere karşı, mahalli inzıbat teşkilâtı kurmaktadırlar. Bahkçılara ve köylülere, karabinadan tabancaya kadar her nevi silâh dağıtılmıştır. Bütün işaret direkleri kaldırılmıştır. Memleketin her tarafında, düşmana mukabele için hazırlıklar yapılıyor. Yapılacak harb, kıyasıya bir harb olacaktır. Maamafih, gerek matbuat, gerek İngiliz askerî mütehassısları, anî, kulliyetli bir ihrac hareketini az muhtemel görüyorlar. Buna mukabil, ufak müfrezelerin, Britanya adasına çıkmağa muvaffak olacakları tahmin ediliyor. Fakat, bunların püskürtüleceğine veya imha edileceğine itimad olunmaktadır. İngiliz sahillerinin mahdud bir mır.takasına, İtalyanlarla Almanlar tarafından müstereken yapılacak geniş mikyasta bir deniz ve hava taarruzile, buna inzımam edecek olan sağlam bir köprübaşı tutma teşebbüsünün asıl ciddî tehlikeyi teşkil ettiği söylenmektedir. Böyle bir köprübaşı vücude geürildiği takdirde, buradan geçecek olan motörlü ve zırhlı kuvvetler, adanuı bütün merkszlerine yayüabilecektir, *** Bir tsviçre gazetecisinin notları ken noktası, ancak 900 kilometre uzunluğunda olup Dunkerque'ten Breste'e kadardır. Fransa topraklannm ta göbeğinde kurulan bu cephe, Dunkerque, Boulogne, Dieppe, Havre, Cherbourg, St. Malo, Dinan, Breste gibi kalelerile, İngiltereye karşı, hakikî bir Siegfried hatüdur. Üeri karakolu, İngiliz sahillerine ancak 35 kilometre mesafede bulunan Calais'dir. Sis olmadığı zamanlar, çıplak gözle bakılınca, Alman askerleri, Douvres radyo istasyonunun sekiz büyük antenini görebilirler. Bugün, Alman işgali altmdaki Fransa ile İngiltere arasında, Manş denizi, harb halinde bulunan iki memleket arasındaki sahibsiz arazi gibidir. Vaktile, Avrupanın en kalabalık muvasala yolu ve her istikamete müteveccih yüzlerce vapurun güzergâhı olan bu deniz, şimdi tamamen ıssızdır. Yabıız, sular sığ olduğu zaman, sahiller boyunca, torpillen»ıiş veya karaya oturmuş vapurların tekneleri görülüyor. Maamafih, Douvers açığmda, bir kaç İngiliz torpidosu, mütemadi surette karakol beklemektedir. Fakat, bunlar, şimdilik anavatan karasularından aynlmıyorlar. Diğer taraftan, yepyeni modelde hafif Alman kruvazörleri de, Manşın Fransız sahillerinde gözükmüşlerdir. Ancak, şimdiye kadar, birkaç hava bombardımanı müstesna. Boğazın her iki sahili, nispeten sükuneti muhafaza etmiştir. Her iki taraf da, hakikî hiç bir deniz harbine teşebbüs etmemiş, sadece yeni mayin tarlalan vü Faydalı komCeranslaı Baskil 8 (a.a.) Halk Odası reisi, halkın muhtelif mevzular etrannda tenviri maksadile köylere yaplış;ı ge » zide, köy mevzuu üzerinde ve İmparatorluğun hiçe saydığı köye ve köylüye Cumhuriyetimizin verdiği önemli değer, tarihte büyük yerimiz, dünya vaziyeti karşısında Türkiyenin vaziyeti etrafında köylülerimizi tenvir "etmiştir. Afyon 8 (aa.) Afyon Halkevinin umumî dünya vaziyeti hakkında yurddaşları aydınlatmak için tertib ettiği konferansların veriîmesine devam edilmektedir. Dün de öğleden evvel Şu hu'da ve öğleden sonra da Çobanlar nahiye merkezîerine gidilerek konfe ranslar verilmiştir. Bu konferanslarda bütün civar köylüleri de bulunmuş ve çok kalabalık bir halk kütlesi tarafından alâka ile dinlenilmiştir. Bundan sonra köylülerle sıhhî, ziraî ve diğer mevzular üzerinde de konuşmalar yapılmış, hastalara bakılarak ilâcları verilmiştir. Bu büyük köy gezisi başta Halkevi reisi olmak üzere Partili doktor, ziraatçi. baytar ve her sınıf Halkevlilerin iştirakile yapılmıştır. Vona 8 (a.a.) Dün Halkevi mensublan Cumhuriyet Halk Partisi reisinin başkanlığmda Aziziyeye yaptığı geziden bilistifade Halkevi reisi tara fından propaganda ve paraşütçülük hakkında bir konferans verilmiştir. Müteakıben yapılan güreşlere elli çHt pehlivan iştirak etmiştir. Naharebe için sarfedilen gayret Meksikada kanlı seçim Cumhur Reisi intihabatında 10 kişi öldü, 32 kişi yaralarndı Meksiko 8 (a.a.) Dün Meksiko'da Reisicumhur intihabatı esnasında vmkua gelen karışıklıklar esnasında müteaddid kimseler yaralanmış ve Blmüştür. Yerli saatle saat 13 e kadar 10 ölü ve 32 yaralı tespit edilmiştir. Bunların hepsi rovelver kurşunile vurulmuştıır. Yollarda yaralıları toplamak için mütemadiyen imdadı sıhhî otomobilleri dolaşmaktadır. Reisicumhur Cardenas'ı Istihlâf etmek üzere 3 general namzedliğini koymuştur. PEYAMl SAFA Uzakşarkta vaziyet Tokio 8 (a.a.) Reuter: İngiltere büyük elçisi Sir Robert Crais'ıe, bu gün öğleden sonra, Hariciye Nazırı Arita'ya, Birmanya ve HongKong yo lile Çin hükumetine levazım gönderilmesinin men'i hakkındaki Japon no tasına İngilterenin cevabmı vermiştir. Japon Hariciye Nezaretinin salâhi yettar bir mümessilinin bildirdiğine göre, Arita İngiliz cevabı karşısında Japon hükumetinin «derin memnuni yetsizliğini» büyük elçiye anlatmış ve İngiltere hükumetinin meseleyi yeni den tetkik etmesini musırrane surette taleb eylemiştir. Rumanyada yeni kabine buhranı mı? mat imalâtı hummalı bir şekil aldı Nazırlardan İngiltere tarafından Japonyaya verilen Yeni dün istifa ettibirisi cevab derin memnuniyetsizlik uyandırdı Bükreş 8 (Hususî) Demir Muhafız Londra 8 (a.a.) Avustralya Baş vekili Menzies, bu gün Sydney radyosunda söyledigi nutukta, Avustralyada muharebe için sarfolunan geyretlerden bahsederek ezcümle şunlan söylemiştir: Japonyada dahilî ıslahat Tokio 8 (a.a.) Eski Başvekil Prens Konoye'nin millî kalkınma işlerile meşgul olmak üzere istifa etmiş olduğu evvelce haber verilmişti. Muma ileyh, gazetecilere beyanatta buluna rak mevcud bütün siyasi fırkaları imha etmek tasavvurunda olmadığını, fakat Japonyanm yeni bir dahilî siyasî bünye vücude getirmesi lâzım ol duğunu ve bu bünye dahilinde hükumetin askerî unsurlann ve milletın kuvvetle birleşeceklerini beyan etmiştir. Mumaileyh, yeni siyasî bünyenin merkezini teşkil edeceğini ve hükumetin siyasî kuvvetinin millî i Belçikada sabotaj hareketleri Londra 8 (a.a.) «Reuter»: Alman kontrolu altında çalışan Briik;el ıadyosunun bu gün ifşa ettiğine göre, Belçikada telgraf ve telefon muhaberatına aid bir çok sabotaj vak'alan olmuştur. Radyo, sabotaj yapılan mın takalar halkına da teşmil edilecek muhtelif cezalar tatbik edileceğini ih tar etmiştir. « Mühimmat imalâtı için bu gün memleketimiz, geçen muharebenin en teşkilâtına mensub nazırlardan Horia hararetli zamanında olduğundan altı yon esasına istinad eden siyasî kuv Simay kabineden istifa etmiş, yerine ay misli fazla işçi çalıştırmaktadır. Gelevetten neşet eyleyeceğini ilâve etmiş nı fırka mensublarından Radu Budiştia cek sene bu miktar beş misli daha faznu tayin edilmiştir. tir. lalaşcak, ve bir bu kadar insan da Çinlilere göre Japonlann zayiab Nevyorkun verdiği bir habere göre mühimmat imalâtı için lâzım olan iptîNevyork 8 (Hususî) Rumanyada daî maddeler için faaliyete geçecektir. Chung King 8 (a.a.) Reuter: ChangKaiShek hükumetinin Harbi yeni bir kabine buhranı başgöstertni^ür. Denizaşın imalâü harbin ilk on ayı ye Nazırı Hoymchung, son üç senelik Tamamen Demir Muhafızlardan mürek zarfında 1914 1918 harbinin aynı devÇin Japon muharebesini gözden ge keb bir kabine kurulmaması üzerine ba resine tekabül eden müddet zarfında çirerek Japonlann ölü ve yaralı ola zı nazırlar istifa etmişlerdir. olduğundan 25 bin kişi fazla insan çarak 1,600,000 insan zayi eylediklerini lıştırılmıştır.» Kral, yeni Sovyet elçisini tahmin etmiştir. 1940 mayısma kadar kabul etti Tayyare imalâhnda rekor Çinliler 760 sahra topu, 3300 mitralyöz Bükreş 8 (a.a.) «D. N. B.» Kral Londra 8 (a.a.) Tayyare İmalâü ve 69.000 tüfek zaptetmişlerdir. Karol bugün öğleden sonra yeni Sovyet Nazırı Lord Beaverbrook, haziran a Harbin başında Çinin iki milyon as sefiri Lawrentiew'i kabul etmiştir. keri vardı. Fakat şimdi beş milyon as Lawrentiew, iki senedenberi Sovyetler ymda tay> are imalâtının rekor teşkil keri vardır. Bir çok milyon asker de Birliğinin Bükreşe tayin ettiği ilk sefir ettiğini bildirmiştir. Bu ay zarfında verim geçen senenin aynı ayındakinin talim görmektedir. dir. Bu zamandanberi Sovyetler Birliği iki misli olmuştur. Keza iki misli re Şimalde Mongol çölünden, cenub de ni Rumanyada bir maslahatgüzar temsil kor yapılmışür. nizlerine kadar uzanan cephe, her kıs etmekte idi. Lawrentiew, ültimatomun Amerikanm tayyare teslimatına gemında bir çıkmazda bulunan Japon as Rumanyaya verilmesinden evvel Büklince, Lord Beaverbrook, Büyük Bri kerî kuvvetleri için çok geniştir. reşe gelmiş bulunuyordu. tanyanm son hafta zarfında mühim Nazırın ilâve ettiğine nazaran, as Başvekilin beyanab miktarda tayyare ve motör satın al kere yarayan Japonlann yüzde seksen Bükreş 8 (a.a.) Gazeteler, Rumen dığını bildirmiştir. Amerikaya yapılan üçü esasen silâh altındadır. Halihazırda Japonlann Çinde 35 fırkası vardır. Başvekili Gigurta tarafından Bulgar siparişler yekunu bir milyar doları Utro gazetesine yapılan beyanaü neşret geçmekte idi. Japon tayyarelerinin hücumu mektediıler. Chunş King 8 (a.a.) Bugün yuzden Rumen Başvekili Bulgar milletine kar teciler mavnalara bindirilmiştir. Sonrafazla Japon bombardıman tayyaresi 4 şı duyduğu derin dostluk hislerini ifade dan Rumen makamlarının müdahalesi ayrı grup halinde gelerek Chunking'in üzerine mültecilerin Prut'u geçmesine garbındaki civar mahallelere hücum et ettiktetı sonra iki memleketin iyi komşu müsaade edilmiştir. İki bin yolcu dün olarak sulh içinde ve anlaşarak geçin mislerdir. Çin avcı tayyareleri çarpış meleri menfaatleri iküzasmdan olduğu nehri geçmiştir. Bu gün de 9 bin yolmak üzere havalanmışlardır. nu ve ancak bütün ihtilâflan uzaklaş cu geçecektir. tırmak suretile terakki edebileceklerini Macaristanda, bütün meselelerm Çanakkalede Dikiş Yurdu beyan etmiştir. halledileceği kanaati var İrlanda Baçvekilinin Londradaki temaslan Belfast 8 (a.a.) Şimalî İrlanda Başvekili Lord Craigavon, Londrada İngiliz nazırlarile müdafaa meseleleri üzerinde görüşmeler yaptıktan sonra bu sabah Belfast'a dönmüştür. Başvekile, görüşmeierin müstakil İrlanda devletile bir birleşme üzerinde cereyan edip etmediği sorulmuştur. Lord Craigavon, bütün gayretlerimizi kendi müdafaalarımız üzerine teksif etmekliğimiz ve bu müdafaa vasıtala rımızı mükemmelleştirmekliğimiz lâ zımdır, cevabmı vermiştir. Sanıldığma göre, Lord Craigavon. bu gün ve yahud da yarın, kabine arkadaşlanna Londra ziyaretinin neti celeri hakkmda izahat verecektir. Satm alınacak buğdaylar Ankara 8 (Telefonla) Toprak Mahsulleri ofisi tarafından satın alınan buğday fiatlarının bu günkü fevkalâde vaziyete intıbak ettirilmesini teminen hazırlanan karar mer'iyete konuldu. Türk malı Ankara 8 (Telefonla) Smaî mamulâttan yüzde yirmi beşten fazla yün ihtiva eden bilumum mensucata, derilere, pamuk ipliklerine ve yün ipliklerine, (Türk malı) ibaresinin vaz'ı karar1a?tırılmıştır. (KISA HABERLER) sergisi İtalyan elçisinin ziyareti Bükreş 8 (a.a.) Başvekil Gig'Jrtu, İtalyanın Bükreş elçisini kabul etmiştir. Çanakkale 8 (a.a.) Halkevinin bir senedenberi devam eden dikiş, nakış ve çiçek kursuna iştirak edenler tarafından hazırlanan sergi dün sivil ve askerî erkânla kesif bir halk küllesi önünde açılmıştır. Genc kızlarımızın zarif ve çok Eü zel eserlerini ihtiva eden bu sergi büyük bir alâka ile gezilmiştir. Besarabyaya geçen ekalliyetler Tarihî mütareke vagonu Berlin 8 (Hususî) Compiegne'daki tarihî mütareke vagonu Berline geti rilmiştir. Vagon şimdilik Berlinde. Anhalter istasyonunda muhafaza edilecektir. Bükreş 8 (a.a.) Rador ajansı bildiriyor: Rumanyadan Besarabyaya geçmek isteyen 5 bin kişinin meçhul bir istikamete doğru bir vapura bindikleri hakkında bazı ajanslar tarafından verilen Müreftede koza fiatları haber hayal mahsulüdür. Galaş'ta ekserisi ekalliyetlere men Mürefte 8 (a.a.) Burada bir koza borsası açılmıştır. Hararetli saüşlar ya sub olmak üzere Besarabyaya geçmek pılmaktadır. Kozalar 65 81 kuruş arzu eden 12 bin kişi vardı. Bidayette üzerinde muamele görmüştur. Müstah Sovyet makamları bunların Prut'u geçsil fiatlardan memnundur. taesine muvaiakat etmediklerinden mül * BÜKREŞ 8 Rumen hava firketleri bu gün, 8 temmuzda, Bükrej, Sofya, Selânik ve Atina arasında muntazam beynelmilel seferlere başlayacaktır. * VAŞİNGTON 8 Gazeteler, Ruzvelt'in üçüncü bir intihab için nihayet namzedliğini koymağa karar verdiğini Budapeşte 7 (a.a.) Yarıresmî suyazmaktadırlar. Demokrat partisi curette tebliğ edilmi|tir: martesi günü Şikago'da toplanacaktır. Son birkaç gün zarfında siyasî mah* DARÜSSELÂM 8 Tanganika'da fillerle efkârı umumiyede Rumanya memevkuf tutulmakta olan bütün Alınanselesi hakkında müşahede edilen heyelar ve İtalyanlar denizaşın bir >ere canlı faaliyet yerini daima büyüyen bir gönderilmek üzere dün buraya getirilsükunete bırakmakta ve Rumen mesemiştir. lesinin inkişafı tam bir itimadla müta* NEVYORK 8 Dün Seythia valea edilmektedir. Harbin yakın olacağı tahmin edilen hitamından sonra bütün purile bir İngiliz mülteci çocuk kafimeselelerin ruznameye alınacağı zanne lesi gelmiş ve 70 çocuk şehre çıkarıldiliyor. Bununla beraber, Rumanya se mıştır. 80 çocukluk bir kafile evvelce ferberliğinin sebeb olduğu Macar as Halifaks'a çıkarılmış bulunuyordu. Meclisin yarınki içtimai Ankara 8 (Telefonla) Meclis çarŞurası muhakkak ki, Almanya, yapa samba günü toplanacaktır. Bu celsede cağı harbüı sistemini kendisi tayın ede Devlet Şura=.ında açık azalıklara seçim cektir. Alman başkumandanlığının ten de yapılacaktır. sib edeceği bu sistem acaba ne olacaktıı? Gsrbî Avrupanın en kuvvetli is Belçikalı mültecüer yurdlatihkâmlarını, birkaç hafta içinde mağlub rına dönüyorlar eden neviden siddetli bir taarruza mı Brüksel 8 (a.a.) Kral Leopold, İsşahid olacağız? Yeni silâhlann, yeni veviçre hükumatinden Belçika mültecilesaitin kullanıldığını nu göreceğu? Horinin memleketlerine dönmesi için Franlandadanberi faaliyet göstermiyen pasa ve Almanya hükumetleri nezdinde raşütçülerin, bu sefer, bölük ve tabur teşebbüste bulunmasını taleb ettikten. halinde değil de, fırka ve *lay halinde sonra Belçika Kızılhaç reisine bir mekgökten inişlerine mi seyirci olacağız? tub göndererek mültecilerin avdeti için Ne olursa olsun, mühim hâdiselerin a bu teşkilâtın bilfiil çalışmasını istemişrifesindeyiz. Harb, Manşı geçecektir ve tir. Alman makamları da Fransada der • İngilterenin, tekbaşına, silâha sarılır.Bk hal hususî tedbirler almıçlardır. Bütün • kerî tedbirlerinin Rumenler tarafından * ŞANGHAY 8 Şanghay, Hong tan ve varkuvvetile dövüşmekten başka askerî işeal kıt'aları kumandanlarma mültecilcrin avdeti için her türlü kobir teşebbüs vâki oluncaya kadar ida Kong ve Fransız Hindi Çinisi arasında tutacağı yol yoktur. [Gazette de Laıwanne'dan] laylığı göstermeleri emredilmistir. ingiliz vapur servislerine baslanmı§tır. me edileceği kaydedilmektedir.