9 Temmuz 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

î e 2 *e * ç »e & öreifi SALI T 9 TEMMUZ 4 1940 _İstanbul, Ankara Caddesi 102 TELGRAF: : TANç gİSTANBUL TELEFON: 243100*24318, 24319 ALTINGİ'YIL — No. 1775 AN EYVİ 5 KURUŞ GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ AŞKIN Satış Yeri: T A N — Milli, Hisst ve Aşkî__Romay_ı Yazan: AKA GÜNDÜZ TEMİZİ | İstanbul Fiyatı: 100 Kr. J aşvekil, Valiliklere Tebligatta Bulundu Refik Saydam Diyor ki: "Mahsulün Ziyaa Uğratılmadan Vaktinde Kaldırılması Günün Büyük İşlerinden Biridir,, "Memleket Mahsulü Normalin Fevkinde İken Gayretlerimizi Arttırmak ve Mevcut İmkânlardan Âzami İstifade Etmek Lâzımdır,, Ankara, 8 (A.A.) — Başvekil Doktor ' Refik Saydam Umumi Müfettişliklerle valilere aşağıdaki tebligatta bu- lunmuştur: 1 — Dünya vaziyetinin karışmıya ve bir Avrupa har- binin belirmiye başlaması üzerine - Eylül 1939'da - yap- tığım beyanatta Türk çiftçisini fazla ekime davet etmiş ve bütün idare âmirlerinden de bu istihsal mevzuunda âzami v lâka ve gayret istemiştim. gedekiTetkikleri Vekil, Millt Şefin gu ekil, öğleden sonra, Tarım *FÇeni Tahrikler KİÇ 4 « Karşısında Yazan : Sadri ERTEM H arbin başladığı gün- İ denberi Türkiyeyi attına sokmak için za- Zaman tahrikler yapıl- . ğtghrıkler kâh Roma, : erlin, kâh Paris, kâh b râı Menşeli havadisler v © cihana ve Türk ef- Türîl_mur_nıyesine arzedildi. bi sİyeyi harbe sokmak isti. l;ğxl tahrikâta Balkaniardan isen ar, 0 zaman maksatları, rı'.z Yeyi bütün dostluklarından © etmekti. Balkanlılara Şöy- i. ıtap"ediyorlardı: âmla'îurkler. © bildiğiniz eski tHeriç n Yine gelip memle. ıîrınızi istilâ edecekler. DON â â i iör bt Ta İslâm âlemine dönüyor. | n:ı ;I'ürk!er kâfir oldular, sa- iara inanmayınız. Memle. tlerinizi Zaptedecekler;” an gelşii, Majino ve Ziğ. Sa__neler_ınin arkasından şar. _Soy_l_emp. sinemalar seğre- Hü günlerde harbi kendi n:k ıet.leı"l haricinde bir sahâ. ua etmek istiyenler türlü Ü haberler ic , örleri R; ğ iy“!_du:)ma Şu şekilde istismar, “ & üriyedeki Weygand or. Türk Köylüsü İçin Verdiği Direktifleri İzah EHi İz mir, 8 (TAN) — Ticaret Vekili Nazmi Topçuoğlu, a n_îIlırhan vapurile buraya geldi, merasimle karşı- 1. Öğleden evvel Vekâlete bağlı müesseseleri gezen Satış Kooperatiflerinin yıllık umumi lundu. Birlik, bu seneki 406 bin lira kârla kapatıyordu. MURAHHASLARIN DİLEKLERİ — Vekil daha sonra murahhasla- rın dileklerini dinledi, Bu dilek.- ler arasında Mendereste bir set inşa ettirilmesi, Akala neyinden iyi psmuk dağıtılması, bağ has- talıklarile esaslı surette mücade. le edebilecek bir mütehassıs ge- tirtilmesi, motorin ve kanaviçe temin edilmesi gibi hususlar var dı, VEKIİLİN BEYANATI Bundan sonra vekil kürsüye çı. karak ticari vaziyetimizle İzmirin ve İzmirlilerin ihtiyaçları hak- kında beyanatta bulundu ve bu arada murahhasların biraz evvel ileri sürdükleri dileklere de te. mas ' etti ve yakında İstanbuldan buraya motorin de getirileceğin. den bahsederek sözlerine şu su- retle devam etti: — Türk köylüsünün kurtarila. bilmesi için Milli Şeften daima almakta olduğumuz direktifleri Şu üç noktada hulâsa edebilirim: 1 — Köylüyü mümkün oldu. ğu kadar toprak sahibi ve müs- tahsil kılmak, 2 — Köylü ve çiftcinin zama- nının heder - olmasından ko- runması, 3 — Köylü ve müstahsil me- saisinin kiymetlendirilmesi, Vekil, bundan sonra sözü koo- peratıflere nakletmiş ve 20 - 30 kişinin bir araya gelmesile temin edilecek faydaları saymış ve bu suretle işleri çabuklaştırmak ve kısaltmak mümkün olabileceğini anlatmış ve Milli Şefin yukarda bahsettiği difektifleri dairesinde r&fah ve saadete-daha çabuk va- rılabileceğine işaret etmiştir. e Vekil tetkiklerine yarın da de- (Sonu Sa, 5, Sü. akü petrol sahasını tı Hr_am edeçek;“Göğüük gün civar vi. a)qlercq&g N B toplantısında hazıt bu- bilânçosunu Mahsullerimizde Feyiz Ve Bereket Büyük bir memnuniyetle kaydederim ki: Müstahsilin, idare Âmirlerinin ve ziraat teşkilâtının birbirini tamamlayıcı mesai ve tedbirleriyle bu yıl her yıldan daha fazla ekilmiş ve ekilen de hemen her tarafta birçok yıllardan daha büyük bir feyiz ve bereketle yetişmiştir. Dünya buhranı devam etmektedir, birçok memleketlerde bil. hassa Avrupada ziraat vaziyeti,bu yıl müsait geçmemiştir. Ev. velki beyanatımda da işaret etmiş olduğum gibi, gerek memle. ket iktısadiyat ve müdafaası, gerek çiftcinin kendi menfaati ba. L dan toprak hsullerinin ehemmiyet ve kıymeti artmış. tır, daha da artması beklenebilir. Günün Büyük İşi Onun için idrâk edilen mahsulün hiçbir ziyaa uğratılmadan, vakit ve zamaniyle kaldırılması günün büyük işlerinden biridir. Bu işte idare âmirlerinin, kendilerine terettüp eden çok ehem- miyetli ve mesuliyetli vazifeleri âzami bir gayret ve basiretle başaracaklarından eminim. 2 — Umumi dünya vaziyeti karşısında memleket müdafaası bakımından uyanık bulunmak vecibesi, hükümeti bazı sınıfları silâh altına çağırmağa ve bir kısım hayvan ve nakil vasıtaları. nı satın almağa mecbur etti ve daha da edebilir. Memlekette umumi olarak mahsul normalin üstünde iken, bir de kol ve hayvan kuvvetinin eksilmesi karşısında hasat ve harman işleri- (Sonu Sa, 2, Sü. 1) Fransanın P.Saitteki ŞARKİ Martinik önündek Fransız Filosu Muhasarada — Akdeniz İngilizlerden bir ültimatom bekliyor ve İngiliz ablokası İngilterede Müdafaa Tebirleri İlerliyor, Sahillerde Düşürülen Alman Tayyarelerinin Sayısı 114 ü Buldu Londra, 8 — Martinik adalarındaki Fransız filosunun vaziyeti hakkında çeşit | şit haberler gelmektedir. İtalyan ajansının aldığı malümata göre, bu Fransız filo Martinik adaları arasındaki münakalât kesilmiş bulunuyor. İngilizlerden Bir Ültimatom Bekleniye Filoesu'Abloka Yüzünden Amerika İle Adalt Gemileri Arasında Münakalât Durdu, yüzünden Amerika kıtasi Fransız Cümhur Reisi isiifa Edecek h ” ASN ŞNU VN K Gümidri' üeü 45 Mareşal Petain'in Riyasetinde Kurulacak Bir Üçler Meclisinin Hükümet İşlerile Meşgul Olacağı Haber Veriliyor Cenevre, 8 — Fransadan alınan haberlere göre, Fran- sız Parlâmentosu yarın (bugün) toplanacak ve yeni Esas Teşkilât Kanununu tanzim ile meşgul olacak, yarın da Milli Meeclis toplanacaktır. Grenobl'de çıkan bir gazete dikkate değer bazı malü- mat veriyor. Bu malümata göre, şimdiki Fransız Cüm- hurreisi Lebrun, yakında istifa edecek ve Mareşal Petain, İspanyada General Frankonun vaziyetine benzer bir vaziyetle ' Fransanın şefi sayila. Yeni Rumen Kabinesinde 4 Yaptığı Berlin Mü caktır. Mareşal Petain'in riyaseti altında Laval, Veygand ve Mar« guet'ter müteşekkil bir üçler meclisi bulunacak ve hükümet iş. lerile meşgul olacaktır. YENI ESAS TEŞKILAT Yeni Esas Teşkilât kanunu, çarşamba günü reye konacak, rey lâkatının Akisler Nazır Çekildi Demir Muhafızlardan Müteşekkil Bir Kabine Kurulması İsteniyor ğf LONDRA, 8 — Romanyadan gelen haberlere göre, âhiren te- şekkül eden Gigurtu hükümeti âzasından olup eskiden Demir Muhafızlara mensup olan dört nazır bugün istifa etmişlerdir. İs- tifalarının sebebi, yüzde yüz De- mir Muhafızlardan müteşekkil bir kabinenin iş başına gelmesini is- temeleridir. Bunlara göre, Gigur- tunuün istifası takdirinde buna imkân hasıl olacak ve bu surelle Romanya tâm müânasile faşist bir hükümete sahip — bulunacaktır. Demir Muhafızların iş başına geç- meleri takdirinde Kral Karolün müşkül bir vaziyetle karşılaşacağı anlaşılıyor. Romanya Propaganda Naziri bugünkü beyanatında Ya- hudilerin bundan böyle gazete sa- hibi, yahut gazeteci olamıyacak- larını söylemiştir. Üniversite Haftası Açılıyor Erzuruma buğün bir heyet gi. diyor. Bu husustaki tafsilât ikin. ci sayfamızdadır. Stefani Ajansı, Avrupanın Yeni Nizamı Üzerinde Mutabık Kalındığını Bildiriyor Alman kıımanaanlnrı arasında.. — YAZISI ÜÇÜNCÜ SAYFADA — 'tür. alındıktan sanra Mareşal Petain elde edeceği fevkalâde salâhiyet. leri kulıianacak ve Fransada üçün cü tümhuriyetin son parlâmen. tosu içtimalarına nihayet vere- cektir. MEBUS GRUPU IÇTIMAIL Viehy'den şu malümat veril. mektedir: Dün öğleden sonra Vichy'de toplanmış olan mühim bir me- bus grupu, mebus Tixier Vigran. court'un teklifi üzerine, harbin başlamas: ve idaresinde, vesaiti. mizin kifayetsizliğinde ve hare- kâtın sevk ve idaresinde ve po« litik, sivil ve askeri noktalardan (Sonu: Sa, 3, Sü, 5) . . Sovyet Sefiri Moskovaya e . Giti Pazar sabahı Ankaradan şehri. mize gelen Sovyet büyük elçisi Terentief, dün saat 10 da Svene- tia Sovyet vapurile memleketine hareket etmiştir. Sovyet sefiri, hareketinden evvel, Büyükdere. deki yazlık sefarethane binasın. da, Alman büyük elçisi von Pa- pen ile bir saat kadar görüşmüş. (Sonu Sa: 3, Sü: 7) Bir rivayete göre Mariti [halkı İngiltere ve Generll; Gaulle lehindedir. İ TEKZİP EDİLEN HABER İngiliz haya * küuyvetleri Dunkergüue zırhlisıni bombar man ettikten sonra Fransız bı. riyelilerini mitralyöz ateşineî tuğu hakkında intişar eden | berler İngiltere hükümeti ta findan resmen tekzip olünuy Fransız amiralliği ayni hâdise nasında İki İngiliz tayyaresli düşürüldüğünü, iki İngiliz mt tibinin torpllendiğini, belki' batırıldığını, Hood İngiliz Zi lısına isabet vâki olduğunu İ diriyor. | Diğer taraftan Oran faciası | giltere ile Fransa arasında ge bir münakaşa mevzuu teşkil iki taraf birbirini red ve teki eden tebliğler neşretmektedir! İSKENDERİYEDEKİ FİLO Cenevre, 8 — İskenderiyedi Fransız filosunun silâhtan tec edildiği hakkında verilen ha_b! ler henüz teeyyüt etmemiştir. (Sonu: Sa. 3, Sü: 3) — RELRİALELŞGAS İngiltere, İsveçi Protesto Etti Londra, 8 — İsveç Hükümt arazisinden Alman askerlerini donanmasını geçirmiye müsaa etmiştir. Ingiltere Hükümeti İsveçin | hareketini protesto etmiştir,. e Fransa namına milli bir hai ket uyandıran General De Gaul bugünki beyanatındaFransa h sabına bütün kurtuluş ümldini Ingiliz zaferinde olduğunu söyl miş ve her Fransızı İngiltere| yardıma davet etmiştir. | . Fransadan gelen haberlere 8 re, yetmiş senelik kanunu esa nin ilgasından sonra Mareşal P tain'e “Tera kuvveti şefi” unva verilecektir. . Londra, 8 — Virlyind Tngil torpidosu bir torpile çarpali batmıştır. Mürettebat kurtar GK R T aj ea