4 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

4 Mayıs 1940 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Âkdenizde Hakimiyet meselesi Zırhlılar bakımından mukayese Bu gün Âkdenizde 6 İtalyan zırhhsına ve Şimal denizindeki 2 Alman zırhhsına mukabil Ingiltere ile Fransanın 21 zırhlısı vardır. Birkaç ay sonra yeni gemiler bitince bu nispet 1026 olacaktır Akdeniz hâkimiyeti, gene mevzuu ba lık topla mücehhezdirler; sür'atleri 30 histir. Çünkii ltalyanın ayranı kabarmak mildir. 40,000 tonlukların en az 8 tane tadır. llk Norveç baskını esnasında Al 406 lık top taşıyacağı söylenmektedir. manlar, Italyanın cesaretini arthrmak için, Bunların sür'atleri 27 mil olarak tayin elngiliz donanmasının yansmdan fazlasmı dilmişse de daha yüksek sür'at temin etbatırdıklannı ilân ettiler. Alman tayya meleri muhtemeldir. Telerinin hücumları Bu 9 yeni gemiden karşısında, Ingiliz deilk 3 tanesinin 1940 niz hâkimiyetinin sıta bitmesi mukarrerYazan: fıra indiğini ilân etdi; 2 tanesi 1941 de tiler. Italya, coğrafî bitecektir; büyüklevaziyeti dolayısile derin ilk 2 tanesi 1942 nizlerle çevrilmiştir; sonlarında ikmal olu denizaşın müstemlenacaktır; öteki 2 takeleri de vardır. Onun için, bihakkin In' nesi de 1943 te bitecektir; fakat bütün giliz donanmasından korkar. Büyük Harb gemilerin inşaatı tesri edilmiştir. de, müttefiklerin tarafını tutmaaında, bu Topların çapı meselesi, 35,000 tonluk korku da, mühim bir âmil olmuştur. ltal | lngiliz zırhlılarının, diğer devletlerin ayya, hayatmda, bir defa lngiltereye kafa ni tonajdaki gemileri hilâfına 381 liklertutmuştur; o da, lngilterenin harbetmek yerine 456 lık toplarla teçhiz edilmeleri, istemediğini anladığı ve iistün hava kuv bir takım dedikodulara sebeb olmaktadır. vetlerine güvendiği için, Habeşistan meSözde bu zırhlılar, mümasillerine nazaselesinde vâki olmuştur. ran zayıf imişler! Bu lngiliz zırhlılan kıItalyanm kara hududlan 1,971 kilo zağa konulduğu ve toplarının 356 lık olmetre uzunluğunda olmasına rağmen samasına karar verildiği zaman, diğer devhilleri 7,989 kilometre uzunluğundadır. Bu vaziyette bir memleket için, deniz hâ letlerin, 380 lik toplarla teçhiz edilecekkimiyetini temin etmeden harbe girmek leri malumdu. lngiliz gemi mühendisleri cinnet olur. lşte, Almanlar, italyaya bu ve deniz topçuları, uzun münakasalardan cinneti yaptırmak için tayyarelerile lngi sonra, 356 lık topların da 381 likler kaliz donanmasım perişan ettikleri iddiastnı dar müessir olduğunu, bunların mermileortaya attılar. Hava kuvvetlerinin harb rinin de, şimdiki zırhlıların en kalın zırhdeki rolii çok büyük olmakla beraber, larını delebileceğini, 8 veya 9 tane 381 lik denizde tam bir hakimiyet tesisi için, yal yerine 10 tane 356 lığın daha büyük bir nız hava kuvvetlerinin kâfi olmadığı mey ateş kuvveti temin edeceğini kabul etmişdana çıkmıştır. Denize hâkim olmak için, lerdir. tngiliz mühendislerinin ve topçuladeniz kuvveti de ister. Italyanlar, belki rının bu hesablarında yanıldıkları da zanbu hakikati anlamış oldukları için, Al nedilemez. Nitekim Almanlar da 26,000 manlara uyup, jimdiye kadar, harbe gir tonluk yeni zırhlılarına 280 lik toplar koymediler. makla iktifa etmişlerdir. Muhtelif deniz Diyorlar ki, ltalya, Akdeniz hâkimiye muharebelerinin yapıldıkları mesafeler ve tini temin için, yeni yapılmakta olan dört bu mesafelerde alınan neticeler, 381 lik zırhlısını bekleyor. Italyanm 4 tane yeni ile 356 lık arasında, mesafe ve tesir iti35,000 tonluk zırhlısından ikisi, altışar ay barile büyük farklar olmadığını ispat etkadar teahhurla inşa ve ikmal edilerek fimiştir. Gemi toplarının çapı ve adedi meloya dahil olmuştur. Bu sütunlarda bir kaç selesi, burada tetkiki çok uzun sürecek ay evvel yazdığım gibi, ltalya, en modern 35,000 tonluk iki zırhlıya sahibdir. Bu iti olan teknik bir meseledir. Ingiltere, debarla şimdi inşa halinde 4 değil, ya^nız 2 nizcilikte en ileri memleketlerden biri ve zırhlısı vardır ve bu gemilerin 1914 den belki birincisidir. Hiç onun beş gemisine birden 356 lık toplar konulur da, bu, evvel bitmesi imkân haricindedir. yanlış ve hesabsız olur mu? Kaldı ki InDeniz hâkimiyeti, en ziyade zırhlıiara giltere; 305 lik 343 lük, 381 lik ve 406 dayandığına göre, İtalyan, Alman, tngiliz lık topların hepsini, hem de harbde, tecve Fransız donanmalarının vaziyetlerini rübe etmiştir. Bu itibarla yeni lngiliz zırhlılarının, top çaplarının biraz küçük oiZlrhlı bakımından tetkik edelim. ması yüzünden, başka donanmalardaki ttalya eşlerinden zayif oldukları, çok nazarî bir Italyanm bugün 6 zırhlısı vardır. Bun düşünceden ibarettir. ların 4 tanesi eski gemilerdir; fakat yepZırhlı bakımından üstünlük yeni bir hale getirilmişlerdir. Bunlar, 23 bin 622 tondurlar, sür'atleri 27 mildir. Şimdi, ltalyayı da Almanyanın mütte10 tane 320 lik top taşırlar. fiki olarak kabul edersek 1940 ta yani Italyanm 35,000 tonluk 2 yeni zırhlısı önümüzdeki aylarda I 0 Alman zırhhsıîse 9 tane 381 lik topla mücehhezdirler. na mukabil, müttefiklerin 26 zırhlısı o'aSür'atleri 30 mildir. Bunların iki eşi hecaktır. 4 Alman zırhhsına karşı Şimal denüz yapılmaktadır; 1941 de ikmal edilenizinde I 0 lngiliz zirhlisi bıraktıkları takceklerdir. dirde, Âkdenizde 1 6 tngiliz Fransız zırhAlmanya ' ! lısı bulunacak demektir. latlya için, nisAlmanyanın bitmiş 2 zırhlısı vardır; peten en münasib zaman şimdidir. Çünkü bunların her ikisinin de battığı iddia edil yepyeni 2 tane 35,000 tonluk zırhlısı, fimişse de bu iddiaların ne derece doğru loya girmiştir. Fakat bugün de 8 Alman1olduğu malum değildir. Biz ihtiyaten bun talyan zırhhsına mukabil 2 t lngiliz Franlan da var addedelim. Bu 2 zırhlı 26,000 sız zırhlısı vardır. Zırhlı üstünlüğü bugün tonlukturlar. Sür'atlerinin ilân edildiği gi de yann da müttefiklerdedir. bi 27 mil değil; 32 mil olduğu tahmin ve ABİDİN DAVER iddia ediliyor. 9 tane 280 lik topla mücehhezdirler. Almanların inşa halinde 2 tane 35,000 tonluk zırhlısı vardır. Bir üçüncÜ3Ünün de yapılması mukarrerdi; fakat başlanıp başlanmadığı meçhuldür. 1940ta bitmesi mukarrer olan iki Alman zırhlısı 8 tane 380 lik topla teçhiz edileceklerdir. Süratlerinin 30 mil olacağı söyleniyor. Laroche Sur Yon 3 (a.a.) 125 Fransa komünist meb'us, vilâyet meclisi azası ve Fransanın elyevm 7 zırhlısı vardır. Bun belediye reisi, bir kalede enterne edilmek ların beşi tamir görmüş eski gemilerdir. üzere, Fromentint'den Yeu adasına nakBir tanesi 8 tane 340 lik, iki tanesi 1 0 ta ledilmişlerdir. Bundan başka 80 komünist ne 340 llk, iki tanesi 12 tane 505 lik de Noir Moutier adasında bir kaleye topla mücehhezdirler. Sür'atleri 2 1 buçuk gönderilmiştir. mildir. Fransanın 2 yeni^ zırhlısı 26,500 CUMHURİYET Yeu adası, Frantonluktur. 8 tane 330 luk topla müceh sanın cenubunda, Okyanus sahillerinde, hezdirler; tecrübe sür'atleri 32 mili mii Vende eyaleti açıklarındadır. tecavizdir. Ingilterede de nazi taraftarlart Fransanın yakında inşaları ikmal edilerek donanmaya iltihak edecekleri Bahrihapsedilecek ye Nazın tarafından haber verilen 2 tane Londra 3 (a.a.) Dahiliye Nazırı 35,000 tonluk zırlısının sür'atleri de 31 Anderson, nazi davasına sempati göstemil, belki daha fazladır; bunlar 8 tane ren lngilizlere karşı alınan tedbirler hak"81 lik top ıaşıyorlar. Fransız Bahriye kında beyanatta bulunarak, hükumetin Nazırının inşaları 10 ay evvel ikmal edi şüpheli kimscleri, düşmanla münasebette leceğini haber verdiği diğer iki 35,000 bulunanları ve âmme emniyeMne i'e tonluk zırhlı da 1941 de filoya iltihak e Krallığm müdafaasına zarar verebilecek debileceklerdir; onlar da, eşlerile ayni sür mahiyette hareketlerde bulunanları enatte olacaklardır. terne etmek hakkına malik bulunduğunu bildirmiştir. Ingiltere 4 Mayi» 1940 CUMHURİYET İktısadî Hareketler Yumurta ihracatımızın istikbali Yumurta ihracatımız yeni bir istikbale namzed görünüyor. Ingiltere ile yapılmış olan son iki aylık anlaşma bu vadide ilk adımı teşkil etmektedir. Eğer lâyıkile istifade olunursa yıllardanberi kriz geçiren yumurta ihracatımızın, eski parlak günleri avdet edecektir. Türk yumurtalannın tngiliz piyasasında sürümü işi yeni bir mevzu değildir. Bundan senelerce evvelden başlayarak, yumurtalanmızın tngiltereye ihracı için müteaddid tecrübeler yapılmış; fakat bu tecrübeler iyi netice vermemiştir. Bunda başlıca üç sebeb amil oluyordu: 1 Britanyanm Türkiyeye bir hayli uzak oluşu. Bu mesafe uzunluğu yumurtanın dayanmak kabiliyetine uygun düşmüyordu. 2 lngiliz adalarının yakınmda Da nimarka ve Holanda gibi iki büyük yu murta ihracatçısı memleketin bulunuşu. 3 Nihayet; lngiliz ithalâtçılarının verdiği fiatlann bizim piyasaya uygun düşmeyişi. Sulh devresinde, normal zamanlarda yapılmış olan bu tecrübelerden sonra bizim ihracat tacirlerinde lngiltereye yumurta ihracatının imkânsızlığı hakkında bir kanaat yerleşmişti. Onun için bir daha bu işe teşebbüs eden bulunmadı. Geçen eylulde, Avrupanın şimalinde harb başladıktan sonra mevcud şartlar bir hayli değişmiş olduğundan lngiltereye yumurta ihracatı işi yeniden mevzuu bahsolmağa başladı. Nihayet martta şehrimize bir de mümessil geldi ve o ayın sonunda lngiltereye ilk parti yumurta ihrac olundu. Fakat her şeyde bozgunculuk yaratmağa alışmış olan bir takım ihracatçı vatan daşlar bu işte de, evvelâ gayrimüsaid düşük fiatlar teklif ettiler, sonra fiat idare etmediğinden fena kalite yumurta işle meğe teşebbüs ederek hem piyasayı, hem de tngilizleri memnun bırakmadılar. Bundan bir müddet sonra Almanlar tarafından Danimarkamn istilâsı vuku buldu; işte o zaman lngiliz yumurta ithalâtçılarının yeni bir istihsal merkezi arayan gözleri memleketimize döndü. Bu defa ihtiyac ve zaruretler kolayca anlaşmayı ve hatta mesafe uzunluğunu dahi bir tarafa bırakmağı mümkün kıldı. Haftada 5000 çift sandık ihracat üzerinde anlaşıldı. Bir fiat meselesi de var amma bunun da çabuk izale edileceği şüphesizdir. Çok değil, daha bundan dokuz sene evvel, 1931 de memlekete senede 10,346,000 liralık döviz temin eden yumurta ihracatımızın sonradan yarım milyon liralığa kadar düştüğü zamanlar olmuştu. Son yıllarda tekrar yükselmeğe başlayan ve üç milyon liralığı geçen yumurta ihracatının lngiliz piyasası elde edildiği takdirde çok yükseleceği şüphesizdir. Asılsız şayia Kral Karola karşı bir komplo bulunduğu haberi yalan Bükreş 3 (a.a.) Propaganda Ne • zareti, paskalya münasebetile Kral Ka rol'un bir av partisine iştirak etmek üzere hareketini müteakıb meydana bir komplo çıktığına ve bazı tevkifat yapıldığına dair verilen haberi kat'iyetle tekzib etmektedir. Bu uydurma haber, Bükreşte bir infial uyandırmıştır. Kral Karol'un bu günlerde Prens Pol'la görüştüğü de tekzib edilmektedir. Altı aydanberi Rumanyada örfî idare tatbik edildiği ve bu müddet zarfında askerî kıt'alann umumî binalar önünde nöbet beklediği kaydedilmekte dir. Son haftalar içinde siyasî esbabdan dolayı yalnız bir kişi tevkif edilmiştir. O da risaleler dağıtmakta olan bir komünisttir ki bu hâdise kimseye bir komplodan bahsetmek salâhiyetini veremez. Propaganda Nezareti, polisle beraber bu haberi uyduranları meydana çıkarmak için tahkikata başlamıştır. Mücrimler hakkında şiddetli tedbirler ittihaz edilecektir. Müttefik donanma Iskenderiyeye geldi Mısır müdafaaya hazır Afrikadan Filistine yeni kıtaat getirildi (Baş tarafı birinci tahifede) Mısır Başvekili «vaziyet tehlikelidir» diyor Kahire 3 (a.a.) Başvekü, matbuata şu beyanatta bulunmuştur: « Bütün emniyet tedbirleri ahnmıstır. Vaziyet gerçi tehlike arzetmektedir. Fakat bu tehlikeler ne telâşa düşürücü mahiyettedir, ne de yakındır.» Mısırda müdaiaa tedbirleri Kahire 3 (a.a.) 15 mayısta yapılacak olan tayyarelere karşı müdafaa manevraları, sahil bataryalannın topçu gece atışları ve karanlık talimleri 7 mayısa almmıştır. Diğer taraftan sabotajlara ve casus'uklara karşı idam cezası derpiş eden yeni kanunun müstacelen çıkarılması Ayandan istenmiştir. lngiliz sefiri Sir Miles Lampson'la Mısır Başvekili ve ordu şefleri arasında bu gün yeni bir mülâkat vuku bulmuştur. Mülâkatta millî müdafaa hakkında alınacak bütün tedbirlerin alınmış olduğu ve Mısırın her ihtimale karşı hazır bulunduğu ittifakla müşahede ve tespit edilmiştir. Abidin Daver Oniki adalarda (f tarafı birinci tcHi/ede) derhal harbin bütün şarka yayılmasına sebebiyet vereceği ehemmiyetle tebarüz ettirilmektedir. Yunaniatanda silâh altına çağırılanlar Atina, 3 (a.a.) Estia gazetesinin salâhiyettar mehafilden istihbar ettiğine göre 10 sınıf ihtiyat zabitlerinin silâh altına çağırılması, beynelmilel vaziyetle alâkadar değildir. Sadece bazı ihtiyat zabiti sınıfları kısa bir müddet için talime davet edilmiş bulunmaktadır. Atina, 3 (a.a.) 1919 ilâ 1923, 1929 ve 1932 ilâ 1934 sınıflanna mensub ihtiyat zabitlerile zabit vekillerinden mürekkeb dört grup, bir aylık talim görmek üzere 15 mayıstan itibaren silâh altına davet edilmişlerdir. Dördüncü grup, 15 ağustosta çağırılacaktır. Fevkalâde bir içtima Kahire, 3 (a.a.) Dün Hariciye Nezaretinde Başvekil Ali Mahir Paşanın riyaseti altında bir içtima akdedilmiş ve bu içtimada Mısırdaki lngiliz kuvvetleri Başkumandanı General Wilson, Sir Miles Lampson ile Mısır Millî Müdafaa Nazın ve Mısır hükumeti erkânından bir zat hazır bulunmuştur. Millî Müdafaa Nazın, bu konferansta memleketin emniyetini zâman altına almak için ittihazı lâzım olan tedbirlerin müzakere edilmiş olduğunu beyan etmiştir. Konferans nihayete erdikten sonra Başvekil, Dahiliye Nezareti erkânım kabul ederek kendilerile ecnebilerin nezaret altında bulundurulmalarını temine matuf tedbirler hakkında görüşmüştür. Hükumet, bir Mısır fırkasının Kahirede bulunmasına karar vermiştir. Diğer taraftan Başvekilin İtalyan sefiri Kont Pazzoliniyi kabul etmiş olduğu haber almmıştır. İtalyan sefiri, gazetecilere beyanatta bulunarak yakında herhangi bir buhran çıkacağı hakkında hükumetinden birguna malumat almamış olduğunu ve şimdiki vaziyet karşısında nikbin bulunduğunu söylemiştir. lonna'nm dün Welles'i ve Reisicumhur Ruzvelt'i ziyaretleri diplomatik mahfillerde tefsir edilmektedir. Bu mahfillerde sefirin Italyanm gayrimuhariblik vaziyetinde hiçbir değişiklik vuku bulmıyacağına dair Mussolini tarafından verilen teminatı Ruzvelt'e bildirdiği söylenmektedir. Ayni mahfillerde, Amerika hükumetinin Akdenizdeki kararsız vaziyetin ıslahını arzu ettiğine dair 1 mayısta Amerika sefiri Philips tarafından Mussolini'ye yapılan beyanat üzerine bu teminatın verildiği tasrih edilmektedir. Bu mahfillerde ilâve edildiğine göre Philips, Mussolini'ye Akdenizdeki kararsız vaziyet devam ettiği takdirde Amerika hükumetinin bazı emniyet tedbirleri alarak Amerikan vapurlarının Akdenize geçmelerini menedeceğini ve bu tedbirin de esasen Akdenizi kendi ticaret gemilerine kapayan lngilterenin bu karan dolayısile mutazarrır olan İtalyan deniz hatları için ciddî bir darbe teşkil edeceğini bildirmiştir. Siyasî mahfillerde Ruzvelt'e bildirilen teminat ile Philips'e verilen teminatı yaklaştırılmakta ve Akdenizdeki gerginlik biraz zail olmuş ise de bu vaziyetin Vaşington tarafından büyük bir alâka ile takib edilmekte olduğu neticesine varılmaktadır. Romadaki diplomatik mülâkatlar Londra 3 (a.a.) tngiliz maslahat» güzarı Sir Noel Charles, Amerika büyük elçisinin Mussolini ve Kont Ciano ile yaptığı mülâkatlar hakkında malumat almak için sefarete gitmemiş, fakat sefirle tesadüfen başka bir yerde görüşmüştür. «ltalya harbin eşiğine» gelmemif Ruzvelt'in mütaaleast Vaşington, 3 (a.a.) Amerika Birleşik devletleri reisi Ruzvelt, gazetecilerle yaptığı mııtad haftalık toplantıda, Avrupa harbinin başka mıntakalara veya başka milletlere yayılmasını men için Amerika Birleşik devletlerinin gayretler sarhnda devam eylediğini bildirmiştir. Ruzvelt, dün İtalyan büyuk elçisi Prens Coloma ile yaptığı göriişmede hükumetin bu arzusunu kcndisine anlatmış olduğunu da ilâve eylemiştir. Gazetecilerden birisi, harbin genişlemesine mâni olmak için hükumetin ne gibi tedbir almak niyetinde bulunduğu hakkında bir sual sormuştur. Ruzvelt, burıa cevaben, hükumetin bu lıedefe varmak için elinden geleni yaptığını söylemiştir. ' •• : Vaşington, 3 (a.a.) Hariciye Müsteşarı Sumner Welles, Romadaki büyük elçinin Mussolini ile yaptığı mulâkat hakkındaki raporunun Hariciyeye geldiğini, bu mülâkatın umumî bir mahiyette olup beynelmilel vaziyet hakk nda görüş teatisini istihdaf eylemiş olduğunu bildirmiştir. Hariciye Nezaretinin kanaati, Phiîlips Mussolini mülâkatmdan çıkan neticenin Italyanm harbin eşiğine gelmiş olmadığı merkezindedir. Sumner Welles İtalyanın bu husustaki hattı hareketi hakkında tefsiratta bulunmaktan sahsan içtinab etmis, fakat matbuat mümessillerine Hariciye Nezaretinin Amerika tebaasının İtalyayı terke davet edildikleri meselesine hiçbir ehemmiyet atfetmediğini bildirmiştir. Bu beyanat Mussolini'nin sefir Phillips'e Italyanm halen harbe girmek niyetinde olmadığını bildirdigine dair Romadan verilen haber Filistine gönderilen yeni kuvvetler leri bılvasıta teyid eden mahiyette görülmekKudüs, 3 (a.a.) Cenub Rodezyası tedir. kıt'aları bugün Filistine muvasalat etmiş Bulgar Kralı Alman müzakerecisi Clodius'u kabul etti FA1K GÜNER1 İtalyan gemileri işleyor Dil ve Tarih fakültesinin yeni mezunları vazife başında Ankara. 3 (a.a.) Maarif Vekilliğinden feildirilivor: 1936 ikincikânununda tesis edilmis olan dü. tarih ve coğrafya fakültesinde Türkoloji, Sümeroloü. Akadistik. Hititoloii, Samî diller. Sinoloii. Hindoloii. Hungaroloii, Coğrafvr. "enel Fiioloü. Arkeolnji, Antroooloji, Hâsik dil Floioiileri. İngiliz, Alman ve Fransız dil ve floloıilpri. arsbea ve farsfa kürsiilerinde tedrisat vaoıld'ğ! eiH 1939 1940 yılında feUpfe şubesi tesis edilerek müesse=«»nin teskilâtı tamamlannmtır. Bu ders yılının kış sömestri sonunda 44 ü erkek olm?k üzere 72 tf^ebe mezun olmu'tur. Bunlar ars^ında roe<burî hizmetle miikelipf kırk altı gerırrlon on beii ilr"î yarc'"n'"i olarak Ankara faki'Hpsine, biri İstanbul Üniversitesine, on biri müzelpre ve virmisi kur'a cekilçrek orta ö&retim müp«>=eselerine öfretmen olarak tayin O1'"^**liT«İp**^Iır. Kahire, 3 (a.a.) Kahirede dolaşan haberlerin hilâfına olarak El Ahram gazetesi ttalyan denizyollarının faaliyete devam edeceklerini yazmaktadır. Mısır ihracatının durdurulduğuna dair verilen ha zam bütçe varidatı teminine karar vermiştir. berler siyasî mahfillerde tekzib edilmek Hükumet bu kararla neşrettiği bir beyannamede, Fılistinlüerin müttefiklerin gayretine İngiüz tedir. hükumetinin Filistindeki yükünü azaltmak suRumanyadaki akisler retile iştirak etmeleri icab edeceğini kaydeyleBükreş 3 (Hususî) lngiliz donan mektfdir. Sofya 3 (Hususî) Kral Boris bu gün Alman iktısad heyeti reisi Dr. Clodius'ü kabul etmiştir. lerdir. Alman büyük elçisi von Richtboven bu gece Dr. Clodius şerefin» bir ziyafet verFilistinde de hazırlıklar miştir. Bulgar Başvekili Filof, Hariciye Kudus, 3 (a a.) Fılistın hükumeti, nıilîî müdafaa masraflarını karşılamak için yekunu Nazın Popof ile Harbiye Nazın General yılda 220,000 İngiliz lirasma baliğ olan bir mun Daskalof ziyafette hazır bulunmuşlardır. masının Âkdenizde kuvvetlendirilmesi, burada, umumî vaziyet bakımından çok mühim bir amil telâkki edilmektedir. Siyasî mehafilde Akdeniz vaziyetine karşı büyük bir alâka gösterilmektedir. Bir tahliye Hâdisesinin tahlili iBaşmakaleden devam) lngiliz donanmasının hareketi YuNorveçteki tayyare meydanları sık sık ve goslavyada memnuniyetle müessir şekilde bombardımana maruz kalkarşılandı Belgrad 3 (a.a.) Halen şarkî Âkdenizde, mütemmim deniz kuvvetleri bulunduğuna dair olarak Çemberlayn tarafından söylenen sözler, Belgrad'da, Büyük Britanyanın, zafere olan itimadına yeni bir delil telâkki edilmektedir. Bu haber, Yugoslav devlet merkezi siyasî mehafilinde derin bir tesir icra etmiştir. Gaydanın malum tefsirleri Roma 3 (a.a.) Havas ajansı bildiriyor: lngiliz kıtaatının geri çekilmesini behane ittihaz eden Gayda, Giornale d'Italia gazetesinde, faşist matbuatının, Norveç harbi bidayetindenberi aldığı vaziyeti haklı göstermeye çalışmaktadır. Bu vaziyet, müttefiklerin sarfetlikleri gayreti, sistemli surette inkâr etmekten ve Norveç istilâsını takdire şayan bir teşebbüs gibi göstermekten ibarettir. Gayda, Almanyanın siyasî ve askerî sahadaki vaziyeti, çok kuvetlendiği kanaatine varmaktadır. Fransız komünist meb'usları ve belediye azaları bir adaya sürüldüler Maarif Vekili Fakültede Dün öğleden evvel fakültenin taşındığı yeni binasma gelen Maarif Vekilimiz Hasan Ali Yücel, mezun olan bu genclerle göriişmüş, memleketin irfan hayatmda kendilerinden beklenen hizmetleri hatırlatarak Ankara dil, tarih ve coğrafya fakültesinin ilk ve genc mezunlarmı tebrik etmiştir. Onlara muvaifakiyet temennilerinde bulıuımuştur. Fakülte dekanı ile bir kısım profesörlerinin hazır bulunduğu bu içtimada, mezun o'an genclerden Şerif Baştav, Maarif Vekilinin hayata atıldıkları ilk giınde onlara kuvvet ve cesaret verici sözlerine karşı arkadaşlarının duydukları samimî şükran hislerini ifade etmiş ve tavin olunduklan vazifelerde büyük bir şevk ile memleket irfanı yolunda çalışîi'pklarını temin eylemiştir. Cudi dağmda hafif bir tufan seli lngilterenin 2 tanesi yeni, 1 2 tanesi mükemmelen tamir ve tecdid edilmiş olmak üzere 29,150 30,600 31,100 32,000 "3,900 42,000 tonluk 14 zırhlısı vardır. Bunların en yenileri 9 tane 406 lik topla teçhiz edilmiştir. Eskilerden 10 zırhhmn her biri 8 tane 381 lik, 2 tanesi de 6 şar tane 381 lik taşırlar. Sür'atleri 23 24 25 mil. muharebe kruvazörlerinin sür'ati ise 31,5 ve 32 mildir. Ingilizlerin inşa halindeki zırhlılan, 5 tane 35,000 tonluk ve 4 tane de 40,000 tonluktur. 35,000 tonluklar 10 tane 356 Amerika donanması Amerika için kâfi değil Vaşington 3 (a.a.) Deniz harekâtı başkumandanı Amiral Stork, Birleşik Amerika Ticaret Odasında bir nutuk söy liyerek filonun bu günkü kudretinin memleketin muhtemel müdafaası için nispeten gayrikâfi olduğunu bildirmiştir. • Amiral, filo kuvvetinin en az Vaşington muahedesile tespit edilen 5^5/3 nispetini muhafaza etmesi icab edeceğini ilâve eylemiştir. Siird 3 (a.a.) Son yağan yağmurların tesirile Sirnakta Cudi da§ı eteğinden geçen Ceffan suyu taşmış ve bu yüzden dört köy su istilâsına uğramıştır. BaHazin bir ölüm zı binalar yıkılmış ve bir miktar hayvan Hukuk Fakültesi talebelerinden Merih sular tarafından götürülmüşse de nüfusça Sezenin babası, Süleyman Vasfi Sezenin zayiat yoktur. Sular çekilmiştir. kardeşi, Şevket Dilberin kayınbiraderi, Alman ordusundan kaçan İbrahim, Osman, Ismail, Süleyman Dilber, diş tabibi Haluk Sanın dayısı Naci zabitler Brüksel 3 (a.a.) Alman ordusun îpekçinin bacanağı, Münir, İbrahim ve Siret Gencerin enişteleri tüccardan Ihsan dan iki Südet küçük zabiti, Eupen civarınSezen dün gece füc'eten vefat etmiştir. da hududu geçerek Belçika makamlarına Cenazesi bu gün saat 14,30 da Vali koteslim olmuşlardır. Bu iki Südet küçük nağı karşısında Refah apartımanından ! Şehrimize gelen 70 kişilik güzide Yugoslav Koro heyetinin Beyoğlu Halkzabiti, Alman rejimine alışamadıklarını kaldınlacak ve aile kabriatanına defne evi Sosyal Yardım subesi menfaatine evvelki akşam verdiği konser çok mudilecektir. 1 vaffakiyetli olmuş, dpst memleket artistleri hararetle alkışlanrxu§tır, bildirmişlerdir. resmî organl olan Aribo gazetesi, IngilNAD1R NAD1 tere tarafından Âkdenizde ittihaz edilen tedbirlerden bahsederek diyor ki: ttalya Münakalât Nazın «Bu gün Ispanyayı, başkumandan Peştede Franko'nun harbin bidayetindenberi tekBudapeşte 3 (a.a.) ltalya Müna rar tekrar izah ettiği bitara^lık siyasetinkalât Nazırı Host Venturi, bazı İtalyan den hiç kimse çeviremiyecektir.» şahsiyetlerile birlikte Budapeşteye gel Amerika, Âkdenizde tedbir alıyor miştir. Venturi, Teleki ve Macar MünaParis 3 (a.a.) Havas: Bratislava Vaşington, 3 (a.a.) ltalya sefiri Co kalât Nazırile görüşecektir. radyosu, Alman Rus ticaret münasebetlerinin inkıtaa uğradığı hakkındaki ha berleri tekzib etmiştir. Bu tekzib, haki katte, Alman Rus ticaret münasebetle rinin çok az olduğunu ve ticaret anlaşmasının imzasındanberi ancak bir kaç bin vagon teati edildiğini kabul eden bir itiraftır. Bu bahiste ileriye sürülen behanelere göre, kış ayları zarfında iki memle ket arasında münakalât inkişaf edememiştir ve pek yakında Rusyadan gelecek nakliyatın fazlalasması beklenmektedir. Almanlar, Almanya Rumanya münase betleri için de ayni şeyleri ileri sürmek tedirler. dığına göre üstünlük imkânları her iki taraf için de müsavi sayılmak lâzım gelir. Hulâsa olarak şu neticeye varmış oluyoruz ki cenubî Norveçteki son hâdiseler harbin teferrüatı bakımından Almanya hesabına muvaffakiyetler kaydetmiş, fakat bu muazzam boğuşmanm umumî çizgileri üzerinde fazla bir değişiklik yapmalspanya bitaraf kalacak mıştır. Madrid 3 (Hususî) Hükumetin Alman Rus ticaret münasebetleri durgun r Yugoslav Korosunun konseri ı

Bu sayıdan diğer sayfalar: