5 Nisan 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

S Nisan 1940 CUMHURİYET BÜYÜK DAVALAR MUSİKI \ Alex Vegh konseri Şaray sînemasmın geniş salonuna yerle§îp de, sanki bir varyete numarası hazırlanıyormuş gibi mütemadiyen parlayıp sönen ışıklar arasında, keman san'atkânm sahnede gördüğümüz zaman merak içinde idik. Yirmi ile kırk arasında hangi yaş tipine mensub olduğu belli olmıyan bu tüysiiz ve kırışıksız yüzde bir türlü farkedilemiyen ifade kabiliyeti, san'atkârın kemanından hangi ölçüde fışkıracaktı? Ve eğer Alex Vegh, konserine, Beethovenden başka bir bestekârın eserile başlasaydı, sualimiz, belki de uzun müddet cevabsız kalacaktı. Konservatuar orkestrasının, emniyet ve hakimiyetle şemasını çizdiği temlerden sonra, kemancıyı, eserin en ağır yükünü taşıyan birinci kısım sonunda dinlediğimiz zaman, kararımızı vermiş gibiydik: Vegh, çok kuvvetli bir virtüoz, iyi bir kemancı, fakat henüz olgunlaşmamış bir müzisiyen'dir. Eserin diğer kısımlarında, bilhassa Chaconne'da teşhisimiz içimtzde kuvvet buldu, hele son parçalarda adeta bir kanaat halini aldı. Yaşını yirmi ile kırk arasında bir türlü tahmin edemediğimiz bu kemancı, elindeki alete son derece hâkimdir. Sesleri temiz ve net olarak billur parlaklığı ile kulağımıza ulaştırmasını biliyor. Fakat musiki bu mudur? Meselâ Wegh, Beethoven'in andante'sini aşağı yukan bir Zigan üslubile icra etti. Hele Chaconne'u hiç sormayınız. Zanedersiniz ki ağırbaşlı, ciddî ve mütefekikr Bach, nasılsa birdenbire heveslenmiş ve Peşte lokantaları için bir hava bestelemiştir. Wegh, hakikî istidadını programın son kısmmda göstermiş oldu. O Paganini'lerin, Sarosate'ların ve keman ilminde ihtısas sahibi Macar bestekârlarının eserlerini çalmak hususunda yüksek, hatta f hemen hemen eşsiz bir kabiliyete maliktir. Bunu, üstadın kıymetini düşürmek maksadile söylemiyorum. Bu da takdire şayan bir marifettir. Nitekim ardı arası kesilmiyen alkışlar, satıh ve cilâ musikisinin de yerine göre bir ihtiyac ol<îuğunu ispat edij ordu. J U Hitler fırsatı kaçırdı (Ba§ tarafı birinci sahijede) şahid olmak isteğine istinad ettirmiyorum, hâdisata istinad ettiriyorum. Zira korsan gemileri, tayyareler, gizli silâhlar ve Nazilerin icad edebilecekleri diğer her türlü vesait ile gemilerimizin seyrüseferine karşı hücumlarda bulunarak bizi aç bırak mak için düşmanın girişmiş olduğu bütün teşebbüsleri muvaffakiyetle tardettik. ğine dair Chamberlain tarafından yapı lan beyanatı mevzuu bahsederek bunun bitaraflar üzerinde yapacağı tesirleri tetkik ediyorlar. Baltimure Sun diyor ki: «Bitaraflar lngilterenin kendilerîne yaptığı teklifleri kabul etmelidir. Çünkü müttefikler, bitaraflardan kafa tutacaklara haricden eşya gelmesine mâni olabilecek vaziyettedir. lngilterenin iktısadî ve bahrî kudretine binaen bitarfların men faati İngiltere ile ticarette bulunmakta dır. Almanya ile ticaret yapmak ise bi tarafların menfaatlerine muğayirdir. Ve hatta onları harab edebilir.» Vaşington Post da şöyle diyor: «Eğer müttefikler ablukanın boşluklarını kapatabilirlerse mühim bir muvaffakiyet elde etmiş olacaklardır. Fakat, bi taraflar derhal bunun tesirini duyacak lardır. Esasen muhariblerin tazyikı altında bulunan bitarafların ekseriyeti fevkalâde vahim bir vaziyete düşecektir. Müttefikler bitarafların ne tppraklarını istilâ etmeği ne de onların istiklâline dokunmağı düşünmüyorlar. Bu Almanya nın hedefidir. Ancak böyle bir şey Al manyaya fayda olmaktan ziyade zarar getirir. Filhakika, Rumanya misalini ele alalım. Berlin Rumanyayı istilâ etmekle tehdid ediyor. Fakat Berlin Rumanyayı istilâ ederse kazancından ziyade zarar görür. Bunun içindir ki Almanya şimdi lik Rumanyayı ve diğer komşularını hem okşamak ve hem de korkutmakla iktifa ediyor.» Ablokanm tesiri Almanya bütün heykelleri yıkıyor Bunların demirleri top fabrikalarına yollanacak Hava hakimiyeti Şimdilik büyük bir sürpriz beklenemez, Almanya da, müttefikler de en büyük ehemmiyetî tayyare miktarını artırmağa vermişlerdir 2 Ktlıcımızı bilediğimiz doğrudur •] Avcı tayyarelerinin diğer tayyareler delâlet etmez. Muharebe tekniğinde in için teşkil etmekte olduğu tehlike, bu tay kılâb vücude getirecek hiç bir malzeme yarelerin vazifeleri ifa usullerinin de ta meydana gelmese de şimdiki vasıtalan dil edilmesini icab etmektedir. Kolordu kullanmak, fakat onlara başka bir istimal tayyarelerinin keşif ve tarassud yapmak şekli vererek müdafaavı şaşırtmak sure için harb meydanîarı üzerinde uzun uza tile sürprizler yapılması için uğraşılmakdıya dolaşmakta olduğu zamanlar geç tadır. Hücumların aniliği, şümulü daire miştir. Şimdi tayyarelerin seri iskandiller si, devamı müddeti, şimdiki tahminlerin yapmaları, düşmanın mümaneatinin önü hududunu aşan bir ehemmiyeti haiz a ne geçmeleri ve düşmillerdir. Bu neviman nezdinde yapıden bir sürpriz, gizlan bu cevelânların li bir malzemenin Yazan: kısa dakikalarında meydana çıkması kaFransız Generali elde etmiş olduklan dar müessir olacakmalumatı tereddüdtır. süzce kaydetmeleri iHava muharebesî, cab etmektedir. Otomevcud vesaitin mümatik surette mev saadesi nispetinde kiin resmini tespit edecek aletlerle beşer bütün inkişafını Şimal denizinde gösterorganizminin betaetine ve noksanlarına miştir. Diğer taraflarda ise hava muha rebesi, bu ana kadar, cephe müdafaası da bir çare bulunacağı tabiidir. musademelere Bombardıman da tarzmı değiştirecek için yapılan ufaktefek tir. Elâstikiyetten mahrum büyük grup münhasır kalmıştır. Fakat bu zahirî sükunun arkasında lâlar yerine hafif hücum grupları ikame olunacaktır. Bu suretle muhtelif istika boratuarlarda, fabrikalarda, mektebler metlerden ve irtifalardan istifade etmek de, hava üslerinde silâhların harbini ha imkânı hasıl olacaktır. zırlayan teknik, sessiz ve gizli bir harb Sür'atleri kâfi ohnayan tayyarelere ge yapılmaktadır. Her iki taraf, faikiyeti lince bunlar, yükseklere çıkmak suretile düşmana karşı kat'î neticeyi istihsale meavcı tayyarelerin elinden kurtulmağa ça dar olacak olan malzemesinin ıslahile lışmaktadırlar. Geçen harbde bombardı meşguldür. Her iki taraf, imalâtını, tay man tayyarelerinin vazifelerini ifa etmek yare ve pilotlarının miktannı artırmakta, üzere 6000 veya 7000 metreye kadar filolannın antrenmanını tekemmül ettir yükselmiş olduklan görülmüştür. Bu gün mektedir. Her nekadar programlar gizli 8 ilâ 9 bin metreye kadar yükseliyorlar tutulmakta ise de bu programlann tatbik ve avcı tayyarelerini peşlerine takıyor edilmekte olduklan kadro ile alınan ve lar. Fakat stratosfere doğru yapılan bu meçhul tutulamayan ilk neticeler, hava yukan çıkma, tayyarecilerin, pilotlann muharebelerinin ne gibi bir şiddet ikti pek çabuk yıpranmaları gibi vahim bir sab edeceğini tahmine medar olmakta netice veriyor. dır. Bu babda bir hüküm vermek için lnBir kaç dakika ve bazan hatta bir kaç giliz Imparatorluğunun bütün menabi ve saniye zarfında duçar olunan müfrit taz vesaitinin bu maksadla seferber edilmiş yik farkları, saatlerce sıfır altında 40 ve olduğunu gözönüne getirmek kâfidir. Bü50 derece soğukta kalmak silâhların ma tün Imparatorluk, anavatanın davetine nevrası için yapılan en ufak bir cehdin icabet etmiştir. Yalnız Kanadada seksen yükseklerde vermiş olduğu yorgunluk, en tayyare meydanı bulunan altmış yedi genc kimselerin dahi metodik bir istira mekteb tesis edilmiştir. Bu suretle hava hat yapmalarını zaruri kılmaktadır. Bu seferleri yapacak kimseler meselesi memda ihtiyat efradm mevcudiyetini istilzam nuniyete şayan bir şekilde halledilmiştir. eder. Şu halde efradm yetiştirilmesi meMalzeme hususunda da bu nevi bir gay selesi her zamandan ziyade ehemmiyet ret sarfedilmiştir. Evvelâ kalite bakımınkesbetmiş demektir. Bu meseleyi halle dan: Servise çıkarılan yeni avcı tayyareleden taraf, kazanmış olacaktır. Müttefik rinde büyük bir terakki görülmüş olup en lerin düşmanlarından evvel bunu hallet yeni Alman tayyarelerine tefevvuk ede meleri ümid edilir. cekleri muhakkaktır. Bombardıman malSürprizler.., zemesinde de ıslahat yapılmıştır. lngiliz Şimdiki harbin beklenilen sürprizlerin Başvekilinin geçenlerdeki beyanatına nade tayyarelerin pek esaslı bir rol oyna zaran tayyarecilikte çalışanlann miktarı mağa namzed olduklan iddia edilmekte da «1936 senesindeki mıktarın altı misli> dir. Maamafih tayyarecilikteki yenilikler, olmuştur. henüz pek ileri gitmemiştir ve hava tekFaransa Hava Nazırının geçenlerdeki niğinde inkılâb vücude getirilecek hiç bir beyanatına göre Fransız fabrikalannm yegizli alet ve işitilmemiş bir usul keşfolun nileştirilmesi ve inkişafa mazhar edilmesi mamıştır. için on ay içinde 2 milyar tahsis edilmişGarb sahasında şimdiye kadar tayya tir; binden fazla müessese, tayyare ima relerin yeni istimal suretleri, düşman top lile meşgul olmaktadır. lmalât tesri olunrağına halk arasında propaganda yapmak muştur. Hava ordusuna iltihaka koşan için risaleler atmak ve bu suretle onlara gencleri yetiştirmek için bir çok mektebrisleler yerine bombalar kaim olduğu ler açılmıştır. Rakamla ifadesi mümkün takdirde vukua gelecek tahribatın dere olmayan ve fakat pek rnühim olan bir cesini anlatmak olmuştur. Düşmanın mu faaliyet de malzemeyi mükemmelleştir kavemet kuvvetini kıracak askerî ve ik mek, tayyareci ve pilotları talim etmek tısadî harekât yapılmadıkça bu propa için laboratuarlarda, mekteblerde, filo » gandalann halkın maneviyatı üzerinde larda ve erkânıharbiyelerde sarfolunan tesir icra etmesi muhtemel görülmemek gayrettir. Bu gayret, daha şimdiden iratedir. deleri çelikleşmiş bir hale getirmiştir. Heinkel 1 15 deniz tayyareleri tarafınDüşmanımızın da çalıştığı ve müttefikdan lngiliz sahillerine miknatıslı mayinler lerle çarpıştığı esnada kendi tayyarelerinkonulması sürprizinin neticeleri daha sede gördüğü noksanlan ikmale gayret etri ve vahim olmuştur. tiği muhakkaktır. Almanlar, bütün dünyaca hukuku düAlmanlar, şimdiki motörlerden 2000 Vel kdidelerinin ve daha doğrusu ahlâk kaidelerinin merdudu olan bir usulle bu beygir kuvveti fazla motörlerle mücehhez mayinleri lngiliz sahilleri önüne dökerek avcı ve bombardıman tayyareleri imaline müttefiklerin seyrisefaini için çok tehli çalışmaktadırlar. Bu sayede saatte 50 ilâ keli bir tuzak vücude getirmişlerdi. Bere 60 kilometre bir sür'at kazanmış olacakket versin ki tahaffuz çaresi çabuk bu lardır. Bu suretle müttefiklerin tayyare lundu. Almanlar, şimdiki tayyareciliğin lerinden daha sür'atli tayyarelere malik bütün imkânlanndan ve bilhassa tayya olmaları muhtemeldir. Fakat müttefikle relerin geceleyin uzun müddet sefej jcra rin tayyareleri kadar kullamşlı tayyarelere etmelerine medar olan sür'atlerinden is malik olmaları ihtimali pek azdır. tifade ederek lngiliz sahillerinin en işlek Almanlar, ayda beş veya altı yüz taynoktalarını bu mayinlerle doldurdular. yare imal etmektedirler; bazı Amerika Eğer Almanların yaptıklan barajlar daha mecmualarına nazaran bu miktan 800 e ziyade temdid ve muntazaman tecdid çıkarmışlardır. Almanyanın geçenlerde edilmiş olsaydı lngilterenin diğer mem beş bin tahmin edilmiş olan tayyareleri leketlerle olan bahrî irtibatlan vahim su miktarını artırmak tasavvunında olduğu rette haleldar olacaktı. Fakat deniz tayanlaşılıyor. Şimdiki sükun vaziyetinden isyarelerinin bizzat kendi üssülharekelerintifade ederek hazırlıklannı ikmal etme de tahrib edilmeleri Almanlann teşeb meleri düşmanlanmızın mizacına uygun büslerini sür'atle akamete uğrattı. PUJO Sellerin dersi (Başmakaleden devam) Koca Anadolunun ormanlanması işi birdenbire gözümüze adeta hakkından gelinemiyecek gibi çok büyük görüneceğini bilmez değiliz. Fakat uzun zamanarda tahakkuk edecek olan bu büyük iş esasen bir sistem ve bir plân meselesidir, ve bu şekle irca olunduğu zaman dünyanın en basit meselelerinden biri olacaktır. Bütün memlekette her köy, her nahiye, her kaza yılda en aşağı şu kadarlık sahaya en aşağı şu kadar ağac dikecek, tutturacak ve bunu koruyacaktır. lşte esas budur. Her köy ve her kasaba her yıl kendi imkânına göre 1 ile 5 hektar arasında ağac dikse ve bu işe muntazaman devam etse çok değil on yıl sonra memlekette gözleri serinleten ve sevindiren yepyeni bir ormancılığın meydan almış olduğu görülebilir. On yılda durulmıyarak bu işte devam edileceği düşünülsün bir kere. Elli yıl sonra yarı memleket, bir asır sonra adeta bütün Türkiye insan himmetile yetişen ormanlanna malik olmuş bulunacaktır. Mevcud ormanlarımızı adamakılh muhafaza edemezken yeni ormanlar yetiştirmekten bahsedişimiz hayalât kabilinden sayılmamalıdır. Eğer yeni ormanlan kendi himmetimizle yetiştirmeğe başlarsak mevcud ormanlarımızm kıymetini o zaman en iyi surette anlamış olacağımızı takdir ediyoruz. Bu iş aynı zamanda memleket için en ileri kıymette bir terbiye işidir. Herhalde devletin ehemmiyetle ele alacağı, külfeti sanıldığından çok az, faydaları ise tasavvur olunabileceğinden pek çok bir iştir. Devlet bütçesi işin fennî cihetlerini ve her tarafta geniş ölçülü fidanlıklan vücude getirir. Üst tarafınt hususî idareler ve köyler dikkatle tanzim ve takib olunacak alimatlar dahilinde seve seve başarırlar. YUNUS NADt düşmez. Her iki taraf hararetle çalışıyor. Bu mesainin müttefiklerin muvaffaki yetini temin etmesi temenni olunur. General Pujo Revue des deur Afondes'dan llk hamlede hedefini elde edemiyen bu sürprizin hetayici yavaş yavaş kuvvetini kaybetti. Rusların sulh zamanmda pek ziyade tefahur ettikleri düşman hatlan gerisine paraşütçüler indirmek usulü de şark harekât sahasında tatbik edildi. Polonya muharebesinde bu manevra, bir çok noktalarda muvaffakiyetle neticelendi. Paraşütçü grupları, pek az mukavemete maruz kaldılar ve ordulann gerisinde deh şet ilka etmeğe muvaffak oldular. Fakat müdafaa teşkilâtı müteyakkız olan Finlandiyada Sovyet paraşütçüleri derhal çember içine alınarak hiç bir şey yapamayacak bir hale getirildiler. Düş man bir takım muvaffakiyetsizliklerle iyice sarsılmadıkça Avrupadaki harekât sahalannda bu manevranm istimali, beyhude telefata bâis olacaktır. Şarkın ve Af rikanın bazı harekât sahalarında vaziyet, büsbütün başkadır. Bu geniş ve nüfusu az memleketlerde paraşütle yere inen veya tayyareler tarafından yere indirilen müfrezelerin bir araya toplanıp iş görmeleri mümkün değildir. Son altı ay zarfında tayyareciliğin bize bir sürpriz göstermemiş olması, böyle bir f'^îmalin kat'iyyen mevcud olmadıŞına *1 İlk makale dünkü nüshamızda çıkmıştır. Başvekâlet lstatistik müdürlüğünün hazırladığı talimatname mucibince okuma çağında bulunan çocukların tespiti için nisanın 28 inde şehrimizde sayım ame liyesi yapılacağını yazmıştık. Bu hususta yapılan hazırlıkları tetkik etmek üzere kaza kaymakamlan, Vali muavini Halukun riyasetinde bir toplantı yapmıslaıdır. Vilâyette, muavin Halukun riyasetinde yapılan kaymakamlar toplantısı Talimatnamede tasrih edilen esaslara göre her aile velisi 7 1 6 yaşında bulunan çocuğunu cetvele yazarak alâkadar memurlara vermek mecburiyetindedir. Tespit işine muhalefet gösteren ve işlere müza heret göstermiyen mahalle mümessilleri, alâkadarlar hakkında para ve hapis ceza. si verilecektir. Helsinkî, 4 (a.a.) Bitaraf müşahidler, Finlandiyanın Moskovada müşkül müzakereler cereyan etmekte olduğu sıMüteakıben bitaraflardan bahseden Başrada ortalıkta sükunet tesis etmek mak(Baş tarafx birincl sahtjede) sadile 4 sınıf askeri terhis etmeği kabul vekil, şöyle demiştir: « Bir çok memleketlere Almanya lamış bulunmaktadır.» etmiş olduğunu kaydetmekted'rler. nın askerî satveti hâkim bulunmaktadır. Japon Bahriye ve Hariciye müYeni Sovyet talebleri B;ze gelince biz, bitarafların hukukuna riStokholm 4 (a.a.) Stokhnlm Tidnin* messillerinin sözleri ayet ediyoruz, fakat Almanyanın bizim n yazıyor: Ruslarla Finlandiyalılar aTokyo 4 (a.a.) Japon Bahriye Nevicdanî vesveselerimizden istifade ederek zaretinin salâhiyettar mümessili, tngiliz rasındaki müzakereler, büyük müşkülâta kendisinin «serbestisinden mahrum ajantesadüf etmektedir. Sovyet matbuatı, ları» olan bitarafların yardımını temin et harb gemilerinin Japon karasuları civarında devriye vazifesi görmelerini «çok na Finlandiya heyetinin Sovyet Rusyada bumesine mütemadiyen müsaade edecek unmakta olduğundan bile bahsetmemek« değiliz. Bitaraflar, ne lisan kullanırlarsa hoş bir şey» olarak tavsif etmiştir. lngilİ7 gemileri yolsuz bir harekette tedir. Sovyetlerin ileri sürmekte olduklakullansınlar, pekâlâ bilirler ve içlerinden rı metalibin aşağıdaki şeylerden ibaret ol. tasdik ederler ki bizim zaferimiz, kendi bulundukları takdirde filomuz icab eden şiddetle hareket mecburiyetinde kalacak duğu zannedilmektedir: lerinin hürriyeti ve hezimetimiz de esa1. Finlandiyanın herhangi bir tedafüî retlerinin mukaddemesi olacaktır. Mazide tır. ittifak akdinden istinkâf etmeğe Almanyaya karşı ablukanın Pasifik delngilterenin kullanmış olduğu en kuvvetli mecbur olması, nizine teşmiii hakkında bu zat şu beyanatsilâh, ablukadır. Bugün de bu silâh mü2. Yeni hududun askerlikten tecridi ve ta bulunmuştur: essiriyetini muhafaza etmektedir.» yeni bir Mannerheim hattı inşas'.na 4 Japon bahriyesi Avrupa ihtilâfıBalkanların vaziyeti müteallik bütün projelerin terki, nm Japon sularına yayılmasını şiddetle protesto etmiştir. Japon hükumeti lngil 3. Kandalak ile Kemajaervi arasında Londra 4 (a.a.) Reuter'in siyasî derhal bir demiryolu inşa edilmesi, muharriri, Çemberlayn tarafından şiddet tere nezdinde icab eden teşebbüsleri ya4. Finlandiya gazetelerinin Sovyet lendirileceği bildirilen ablukayı mevzuu pacaktır.» ya aleyhindeki her türlü neşriyatei Tokyo 4 (a.a.) Ablukanın Pasifik bahsederek diyor ki: hitam vermeleri. «Bitaraflarla olan münasebetlerimize denizine teşmiii hakkında beyanatta bulunan Hariciye Nezaretinin salâhiyettar ve hâlâ büyük bir itina ile riayet ettiğimiz Tahliye edilen yerler enternasyonal kaidelere taalluk eden her bir mümessili lngiliz harb gemilerinin Riga, 4 (a.a.) Moskovadan bildiiki harekette her şeyi iyice tetkik etmek Vladivostok'u çevirmek üzere Tzuşima riliyor: Rus kıtaatı, şimalî Finlandiya cep* boğazından geçmelerine Japonya tara lâzımdır. hesini muntazaman tahliye etmektedİTİer. Binaenaleyh iyî malumat alan mehafil fından müsaade edilip edilmiyeceği hak llk büyük piyade cüzütamları, şimdiden de öyle zannediliyor ki, rmittefikler yeni kındaki suale verdiği cevabda, tngiliz Mourmansk'da bulunmaktadır'.ar. siyasetlerini takib etmeden evvel daha harb gemilerinin Japon denizinde muh Tediyatım tatil eden banka temel harekâtının vahim akisler hasıl etbir kaç gün geçecektir. Helsinki, 4 (a.a.) Finlandiyanın en mekten hâli kalamıyaca§ını bildirmi«tir. Filhakika lngilterenin Balkanlardaki büyük bankası olan ve 1 60 milyon mark elçiîsrinin hafta sonunda Londraya gelAmerikaya meydan okuyorlar sermayeye ve hemen hemen kâffesi Rusmeleri bekleniliyor. Bunlarla istişareler Tokyo 4 (a.a.) Ameıika filosunun yaya bırakılan arazide kâin 40 şubeye pazartesi başlıyacaktır. Bu istişarelere bü Pasifik denizindeki büyük manevralarl malik bulunan Savokarjala bankası tediyük bir ehemmiyet verilmektedir. hakkında tefsiratta bulunan Bahriye Ne yatım tatil etmiştir. Almanya Balkanlarda ticarî tazyik u zaretinin salâhiyettar bir mümessili AmeSovyet meclisinde tenkidler sullcri tatbik etmektedir. Hiç şüphe yok, rikanm memleketin müdafaası için ma Stokholm, 4 (a.a.) Stokholm Tid" Balkanlar müttefiklere karsı semoati duy nevralar yapmak hakkına malik olacağını maktadır. Fakat mesele, Balkanları şuna ve fakat Amerika gemileri kılıclannı çeyazıyor: ikna etmek lâzımdır ki, müttefikler, Al kerek Japonyaya yaklastıklan «Parîâmentodaki Sovyet meb'usları, takdiıde manların yaratacaklan her türlü vaziyet vaziyetin de5işece?ini sövlemi=t''. bir çok halk komiserlerini enerjisizl;kleten Balkanları kurtaracak vaziyettedir rinden, betaetlerinden, kırtasiyeciliklerinJaponyantn bir tekzibi Tokyo 4 (a.a.) Bahriye Nezaretinin den ve müsrifliklerinden dolayı şiddetle Bu hususta Balkanhlara hatırlatmak da salâhiyettar bir mümessili Japonyanın de tenkid etmişlerdir. Meb'uslar, müesseseicab eder ki, müttefiklerin Yakınşarkta lerde mütehassıs bulunmadığı ve bir cok ordularının kuvveti mütemadiyen art nizaltı üssü olarak kullanılmak üzere Al mallann ziyaa uğramakta olduğu noktamanyaya Hainan adasının bir kısmmı maktadır.» vermek tasavvurunda olduğuna dair çı ları üzerinde ısrar etmişlerdir. Bu münatngilterenin simal memleketlerin. kan şayiayı tekzib ve Japonyanın Avrupa kaşalar esnasında Stalin ile Molotof saihtilâhnın dışında kalmak istediğini teyid lonu terketmişlerdir.» den talebi Londra 4 (a.a.) Öğrenildiğine gö eylemiştir. sek fiatı ödemeğe Ruslann pe't az mutere, Isveç ve Norveç hükumetlerinden AlJaponya, Rusya ile anlaşmayı mayil olduklarını ilâve ediyorlar. Japon manyaya yapmakta olduklan demir ithapahalıya satmak istiyor lar, iki memleketin Asyadaki hududlanlâtını eksiltmelerini taleb etmiştir. HamLondra 4 (a.a.) Japonya ile Sovyet nın kat'î surette tahdidini istiyorlar. Bu bro bankası erkânından biri, iktısadî harb nezaretinin murahhası sıfatile ve Isveç Rusya arasında bir ademi tecavüz misakı ise Çindeki statükonun zımnen tanınmave Norveçle yeni bir ticaret itilâfı akdet akdi için yapılmakta olan müzakerelerin sını istilzam eder. Müşahidler, netice olarak, Japonyanın mek maksadile Stokholm'de bulunmak ilerlemekte olduğundan bahseden müşahidler, Sovyetlerin kapitalist memleket bu tahdid işini kendi menfaatine bazı detadır. lerdeki prestijlerini artıracak gösteriş ka ğişiklikler yapmak için istemekte olduğuAlmanya bitaraf memleketleri bilinden bir netice elde etmek istiyecek nu söylemektedir. Halbuki Rusya, Japon« zaptedemez lerini beyan etmektedirler. yanın Nomanham hâdiselerine sebebiye)1. Vaşington 4 (a.a.) Vaşington gaMüşahidler, böyle bir misakın akdi vermiş olan .münaziinfih arazinin baj< zeteleri iktısadî harbin siddetlendirilece için Japonyanın istemekte olduğu yük noktalardan çekilmesini istemektedirler. Bu yedi aylık muharebeden sonra vaziyetimizin düşmana nazaran çok daha kuv vetli olduğunu iddia edebilirim. Hummalı bir faaliyetle harbe hazırlanan arazisini hakikî bir müsellâh kamp haline getiren harbden evvelki Almanya ile sulhcuyane emelleri peşinde koşan lngiltere arasında ne büyük bir fark vardır. Almanyada olup biten şeyleri görerek harbe sürüklenen lngilterenin kendisir^i müdafaa için kılıcını bilemekte olduğu doğrudur. Fakat lngiltere, sulhun hükümran olmas:na aid son ümid şulesi sönünceye kadar, milletleri harb haline sokacak olan enerjik tedbirlerin ittihazını tehir etmiştir. Bundan şu netice çıkmıştır: Harb patladığı zaman Almanların hazırlıkları bizim hazırlıklarımızdan çok ileri idi. Şu halde düşmanın bidayetteki faikiyetinden istifade ederek noksanlarımızı ikmal etmeden ve Fransaya ve hatta bize hâkim olmak teşebbüsüne kıyam etmesine intizar eylemek gayet tabiî idi. Hitler, göz koymuş olduğu şeyleri harbsiz almak istemiş olsun veyahud hazırlıklannı tamamile ikmal etmemiş bulunsun, hulâsa sebebi ne olur İngiliz kabinesinde yapılan tadilât sa olsun Almanyanın böyle bir teşebbüsü Londra 4 (a.a.) lngiliz kabinesinicra etmemesi o kadar fazla hayretle kar de tadilât yapılmış olduğu resmî bir tebşılanacak bir şey değildir. liğle ilân edilmiştir. Kingsley Wood Mührühas nazırlığına Hitler fırsatı kaçırmıştır Maamafih muhakkak olan bir şey var getirilmiştir. laşe nazırlığına Lord Woolton tayin osa o da Hitler'in fırsatı kaçırmış olmasılunmuştur. dır. Yedi ay geçti. Bu yedi ay zarfında Binbaşı Tryon, Lancastre Dukalığı çok iyi çalıştık. Bu müddet esnasında zaşansölyeliğine getirilmiştir. yıf noktalarımızı kuvvetlendirdik. Gene İş komiseri Kamsbutham Maarif na bu sırada harb kabiliyet ve kuvvetimizi zırhğına tayin olunmuştur. Sabık Maarif son derece arttıracak surette taarruzî ve Nazırı Kont Dellavvarre, İş komiserliğine tedafüî silâhlar topladık. Halihazırda is getirilmiştir. tikbal bize ne getirirse getirsin asude kalb Kingsley Wood dahilî meseleleri tet • ve ruh ile bu istikbali bekleyebiliriz. kike memur dahilî siyaset komitesi riyaDüfmanı hakir gürmüyoruz, fakat setini deruhde eylemiştir. Wood, ayni zamanda lngilterede ziraat ve iaşe işlerini kendimize güveniyoruz tedvire memur iaşe komitesinin de rei Düşmanın kuvvetini hakir görmediğirn sidir. gibi indireceği darbenin faizile birlikte Sir John Simon, Maliye nazın sıfatile, kendisine iade edilmiyeceğine emin oliktısad komitesi reisliğini muhafaza et duğu takdirde kuvvetini kaygusuzca Ve mektedir. merhametsizce kullanmak hususundaki Havacılık levazım komitesi ikinci reisi azmini de istihfaf etmiyorum. Düşman, Lord Riverdale, ayni zamanda Hava Namükemmel surette hazırlanmıstır. Artık zırı Sir Samuel Hoare'a da bu vazifesinyeniden elde edeceği ufak bir kuvvet de yardım edecektir. yoktur. Almanyanın Çeklerle PolonyalıRöyter'in ayrıca bildirdiğine göre, ları kendi hesabına esirler gibi çahştır Churchill, pek yakında ihdas edilecek mak suretile bütün eski cinayetlerine yeni millî müdafaa konseyi reisliğini de der bir cinayet daha ilâve etmekten sıkılma uhde eyleyecektir. Bu konsey, aşağı vumış olduğunu gazetelerde okudum.» karı, Koordinasyon nazırlığmın vazife Başvekil, bundan sonra lngilterede iş lerini görecektir. kuvvetinin mütemadiyen artmakta olduAvam Kamarasında gizli celse ğuna işaret ederek işsizlerden 382,000 kiLondra 4 (a.a.) Chamberlain ge şinin is bulmuş olduklarını söylemiştir. Iecek perşembe günü Avam kamarasmın Hatib, lngilterede yiyecek kıtlı^ı bulun ekonomik harbin sevri meselesini müzaduğuna dair Alman propagandasının or kere için gizli bir celse akdedeceğini hataya atmış olduğu iddiayı tekzib etmiştir. ber vsrmiştir. Demir kaideleri yıkılacak olan heykel» lerden Büyük Frederik heykeli Alman cephesi 4 (a.a.) Havas A. jansmdan: Führerin yıldönümü münasebetile Goering, bir millî maadin ianesi tertib etmiştir. Bu iş için kuvvetli bir propaganda yapılmağa başlanılmıştır. İşin ehemmiyeti, iane dercinin muvaffakiyetini ihlâl edecek her türlü ihtilâsların idam cezasile karşılanmasına karar verilmiş olmasından anlaşılmaktadır. Her aile en azı üç kilo kalay, bakır t bronz veya kurşun vermek mecburiyetindedir. Almanyanın meşhur abideler sını « fma dahil olmıyan bütün abideleri, Al « man harb sanayiine teslim edilecektir. Berlinde Hohenzollern hanedanının şerefine dikilmiş olan birinci Frederik'iri bir kaç ton bronz sikletinde olan heykeli yakında eritilecektir. Bielfeld belediye reisi, yeni tasarruf sandığı binasındaki demir parmaklıklan, bronz çerçeveleri, gişeleri ve kalorifer borulan kaldırmış olduğundan dolayı tebrik edilmiştir. Nüremberg belediye reisi de opera binasının cephesini tezyin eden 10 kental Valkvrie heykelini kaldırmış olduğu için tebrik edilmiştir. Spor kulüblerile her nevi cemiyetler, madenî rozetlerini madalya ve kupalannı teslim etmeğe davet edilmiş lerdir. Moskova müzakerelerin de müşkülât Almanyanın «serbestisinden mahrum ajanları» olan bitaraflar Pasifik'te abluka