24 Mart 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

24 Mart 1940 CUMHURİYET Alman denizaltıları beş Danimarka vapuru batırdı taraft bMnd sahi/ede] purlar olduğundan şüphe edemezdi. Salâhiyettar makamlar tarafından yapılan tahkikat neticesinde bu Tapurlann Alman kumandanının emrine itaatten imtina ettnedikleri anlaşılmıştır.» Gazete, netice olarak Danimarkalı gemicilerin hayatlannın emniyet altına alınması ve Danimarkaya eşya naklinin temini için muharib devletlerle derhal müsakereye girişilmesi lâzım geldiğini kaydeylemektedir. Kopenhag, 23 (a.a.) ÇaTşamba ile perşembe günleri arasında lskoçyanın şimali şarkî sahilleri açığında beş ticaret gemisinin batırıldığına dair verilen resmî haber Danimarkada pek büyük bir heyecan uyandırmıştır. Danimarkanın deniz mahfillerinde temin edildigine göre bu gemiler, Danimarka hiikumeti tarafından verilen talimata tevfikan, kafile halinde seyretmemekte, muharib devletlerce de kabul edilen Danimarka nizamlan mucibince münferiden seyahat eylernekte idi. Oslo, 23 (a.a.) Norveç Hariciye Nazırı, Norveç vapurlarının torpillenmesini Almanya hiikumeti nezdinde protesto etmiştir. Fransız harb komitesi toplandı • Sumnerjelles Amerika Hariciye Müsteşarı BEYNELMILEL PORTRELER |HEM D NALINA MIH1NA Harb ve sabır 1 Bitaraf devletlere aid vapurların mütemadiyen Içtimada Başkumandan da hazır bulundu torpillenmesi biiyiik heyecan uyandırıyor Paris 23 (a.a.) Yeni kabinenin harb mışlardır. Bu sebeble düşmanın ugradığı komitesi bu sabah Reynaud'nun riyasezararlarıfı derecesi tam olarak t9pit edıl tinde, Maliye Nezaretinde ilk toplantısmı yapmıştır. memiştir. Bu celseye Başvekil, Başvekil muavini Hasarat ehemmiyetli değilmiş! hautemps, Millî Müdafaa ve Harbiye Berlin, 23 (a.a.) D. N. B. ajansı uzun bir telgrafında yabancı gazete mu Nazırı Daladier, Bahriye Nazırı Campinhabirlerinin Sylt adasmı ziyaret ettiklerini chi, Hava Nazın Laurent Einde, Abluka ve hafif hasarattan başka bir şey göre Nazırı Mannet, Maliye Nazırı Lamanrent, mediklerini bildirmektedir. Bu hasarat Müstemlekât Nazırı Mandel, Teslihat Naasla Ingiliz makamlarının iddia ettikleîi zın Dantry, General Gamelin ve Amiral Darlan iştirak etmişlerdir. Daladier içtlkadar ehemmiyetli değildir. maa gitmeden evvel General Gamelin le Yeni tip bir Fransız tayyaren uzun uzadıya görüşmüştür. Paıis 23 (a.a.) Fransa yeni bir avGazetelerin mütalealari cı tayyaresi kazanmıştır. Harbin bidaye PaTİs 23 (a.a.) Kabinenin Meclitinde kendi sınıfından tayyarelere tefev vuk eden ve cephede müteaddid muvaf sin önüne çıktığı celseleri takib eden günfakiyetler kazanan 406 Marone tipi tay lerde olduğu gibi bu gün de Paris matyareyi, şimdi bu yeni avcı tayyare geride buatı Meclis müzakerelerile meşgul olmakta ise de tefsirlerden daha ziyade her bırakmıştır. gazetenin kendi dahilî siyaset temayülu Yeni tayyaTe ton derece kullanışlı sızmaktadır. Bu kabine buhram harbdsn ve seridir. Çok mükemmel evsafa malik beri ilk buhrandır ve bazı gazetel?r bazı ve kuvvetli sılâhlarla mücehhezdir ve en meb'uslan bu işe kâfi derecede ehemmimodern usullere göre, büyük seriler ha f yet vermemiş olmakla itham etmek îdirlinde inşa edilmektedir. ler. Alman arazisine düşen tayyare Işte bunun içindir ki Petit /ourna/'de Berlin 23 (a.a.) Cleves civarında Coriolan: «Dün bir kabine buhram günü, vukubulan bir hava muharebesi esnasın fakat ayni zamanda bir harb günüydü» da Alman arazisi üzerinden uçan bir dedikten sonra: «Baylar, unutrfıayınlz ki tavyareye merfni isabet etmiş ve tayyare haTb içerisindeyiz» demektedir. alevlet içinde Holanda arazisine düşmüşMatin gazetesi başmakalesinde diyor tüf. ki: Tayyarenin mürettebatından biri para«Siyasî mesele şimdi halledilmîştir. şütle Alman arazisine atlamak istemişse Yüksek Meclis, gizli komitenin 9 nisande paraşüt açılmadığından yere düşerek da içtimaını temin etmiştir. Siyasî meseölrr.üştür. le hiç şüphesiz bu komitede dış vaziyet Almanların uydurdağu haberi ve hükumetin ilk icraatı bakımından nihaî surette halledilecektir.» Belçika tekzib ediyor Ordre gazetesinde Bure, Paul ReynaudBrüksel 23 (a.a.) Millî Müdafaa nun kabinesinin parlamentoda iyi bir rey Nezareti bu akşam aşağıdaki tebliği nej almadığını müşahede ederek diyor ki: retmiştir: «Fransada bir adam aranır, fakat buD. N. B. Ajansı 2223 mart geceyan lununca da cesaretini kırmak için çalışısını yedi geçe, Belçika arazisi üzerinden lır. Millî birlik hehüz ayaktadır ve Paul düşman, yani Ingiliz ve Fransız tayyare Reynaud'nun Vazifesi ağir olacaktır. Anlerinin geçtiğini bildirmektedir. cak Clemençeau da 1 9 1 7 de iktidarı eliGeceVansını 7 geçe, memleketin jark ne aldığı zaman vazifesi bundan daha hakısmından, bir yabancı tayyarenin geçti fif değildi ve o zaman Almanya kendisini ği haberi doğru olmakla beraber, rasad kazanmış zannedebilirdi, fakat kaybetti.» mevkilerince bu tayyarenin milliyeti tesFiearo gazetesinde Ormesson diyor ki: pit edilememiş, yalnız bu mevkilerden bir «Hükumet iktidar mevkiinde kalmıştır. tanesi mezkur tayyarenin Alman tayyaresi Mevzuu bahsolan şey kâfi bir ekserivet olduğunu görmüştür. Fakat, gece yarısını mevcud olup olmadığı değil, harbe giril7 geçe, millî topraklâr üzerinden uçan bir miş olduğü veyahud sadece Fransanm tayyareyi karanlıkta kat'iyetle teşhi* et hayatı mevzuu bahsolduğu zaman parlamek imkânsızhğından dolayı ancak kat'î mento ovunlarına alet olunup olunmıyadelâil üzerine hüküm vermeği diistur itti cağinı bilmek meselesidir. Yegâne eksehaz eden Belçika servisleri, mezkur tay riyet, memleketin "kurtulmasinı ısteyen büyareyi, milliyeti meçhul oi&Tak kaydet t^in Fransızlann ekseriyetîdir.» mşlerdir. Danimarkada heyecan Almanya protesto edildi Batırılan bitaraf gemiler Londra, 23 (a.a.) «Svinta» ismindeki 1267 tonluk Norveç |ilepi ile 1929 tonluk Christianborg İ3mindeki Danimarka şilepinin tahtelbahirler tarafından törpillenerek batırıldığı haber verilmektedir. Londra, 23 (a.a.) BIT Ingiliz denlzaltısı tarafından batırılan Almanyanm Hedderheim vapuru demir nakletmekle idi. Sumner WelleS, gö2 açıp kapayacak kadar kısa bir zaman zarfında, bütün dünyanın gözlerini kendi üzerine çevirdi. Yeryüzünde, tek bir gazete yok ki ondan bahsetmesin. Tek bir insan yok ki, kendi düşüncelerinin, kendi mütalealarının, Sumner Welles'in düşünceleri ve mütalealari olmasmı temenni etmesin. Her memleketin efkârı umumiyesi, Amerikadaft eski dünyaya gelen bu yeni mesihin başını bir hâle gibi çevirdi ve Surnner Welles, Amerikadaki beyaz sa rayın kapısından, sırtında taşıyarak çıktığı muazzam istifham işaretini, mustarib, ve pürheyecan Avrupanın ta ortasına dikip, geldiği gibi sessiz, sadasız çekildi, gitti. Dünyanın en ketum, en zeki, en işini bilir diplomatlna Verilen bu vazife, elbette böyle başlayacak, böyle bitecekti. Sumner Welles, Amerikadan yola çıkarken, kendisini teşyie gelen gazeteriîer, Amerika Hariciye Müsteşarının mütebessim çehresinde, gözle görülmiyen bir maske örtülü olduğu ve bu maskenin arkasında işleyen dimağın, Avrupaya sulh gbtürmek fikrini yoğurmakla meşgul bulunduğunu az çok sezinlemişlerdi. Verdikleri hüküm $u oldu: Muvaffakiyet ıhtimali binde birdir! Bunu kendisine söyledikleri zaman, belki 999 muvaffakiyetsizlik ihtimali hosuna gitmediğinden, belki hakikatte mevcud olmıyan bir işle vazifedar zannedilmek işine gelrnediğinden müsteşar, gazetecilerin ısrarlı suallerine, şu cevabl Vernıekle iktifa etmişti: Işimi sür'atle ve iyi göreceğim. Düsturum budur. Fakat, avdetime kadar, size soyliyebileceğim söz bundan ibarettıı. **• Sumner V/elles, hâs tablrile, yüzde yiiz Amerikalıdır. Hiçbir Avrupah fikir, onun, Atias aşırı insanlara mahsus afakiliğiıu bozamaz. Roosevelt'in, bu çok nazik ve çok mühim vazifeyi tevdi edecek adam arar" ken onu intihab etmeti de, belki bu sebebledir. Çünkü, Sumner \Velles, harb halindeki Avrupaya karjı Amerikanın beslediği gizli fikirlerle meşbudur ve ideali, panamerikanizmdir. Hiçbir ferd, hiç bir camia yoktur ki, haklı davanın kendi dava9i oidıığuna, onu ikna edebilsin. Çok uzun boylu, çok kuru, çok dik duruşlu ve tavırlan kadar giyinişi de çok kusursuz olan Sumner Welles'in düsüncelerinde gizli, hakikî manayı, jestlerinden dahi keşfetmeğe imkân yoktur. Nefsine son derece hâkimdir. Sözlerine, sizin istediğiniz kadar ve kendi int^rliği lrod=.» LıVrakiık vermek onun elindedir. Çünkü, beynelmilel diplomasi görüşlerine alışık, mümtaz sınıfa mensub bir diplomat olduğu kanaatini vermek, bellibagh zevkidir. SumneT Welles,, bunda haklıdır. Amerikada pek nadir bulunan bif şöhrete mal'k olduğunu unutmıyalım. Amerikalılar, Benjamin Franklin'den sonra gelen diplomatlar arasında, Sumner Welles'i, beynelmilel pazarlık işlerinde, rakibinin sırtını yefe getirmekte methir, az bulunur bir şansiyct olarak parmakla gösterirler. *** Surnner Welles, çok zengin bir ailenin, son derece iyi bir terbiye il* yetıştırilmi? evlâdıdır. Tam manasile Amerikan terbiyesı ve Amerikan tahsili görmüştür. İlk devam ettiği mekteb Groton'dur. Sonra, yüksek tahsilini. Amerikanın ilk üniverditesi olan Harvard'da yaptı. Sumner Welles'in bugün 47 yaşında olduğunu düşünürsek, hayli uzak bu mazide kalan tahsil devresinde, onun, Avrupaya aid fikirleri, kültür hamulesi içine, nekadar az miktarda doldurmak mevkiinde kaldığını görürüz. Bununla beraber, Amerika Hariciye Müsteşarı, harb ateşinin tutuştuğu Avrupanın mukadderatı ile çok yakından alâkadar olmağa çalışan Yenidünyanın sulh götürücülüğünü, en salâhiyetli şekılde yapabilecek şahsiyettir. Bunu bize, zaman, belki ^österecek. Roosevelt, Amerika Cumhur Reisi olduğu tarihtenberi, Sumner Welles Hariciye müsteşarıdır. Bir Alman gemtti batınldı Mayine çarpan Holanda vapuru Londra, 23 (a.a.) Geçen çarfamba günü doğu cenub sahili açıklarihda bir mayine çarpan Holandanıtı 8 bin tonluk Phöbus petrol vapuru bugün bir limana sevkedilmiştir. Mürettebatla dalgıçlar vapuru limana girebilecek derecede tamire muvaffak olmuşlardır. Paris, 23 (a.a.) 23 mart sabah tebliği: Sar'm şarkında devriye faaliyeti kaydedilmiştir. Franstz tebliği Londra, 23 (a.a.) Hava Nezareti tebliğ ediyoT: Çarşamba günü, Sylt ada»\ üzerinde keşif uçuşlan yapan tngiliz Holanda da tekzib ediyor hava ordusu tayyareleri, daha evvel InLa Haye 23 (a.a.) Alman Genel giliz bombardıman tayyareleri tarafından yapılan taarruzlarda elde edilen mu kurmayının son tebliğinde. Holanda aravaffakiyetleri teyid etmiştir. Pilotlar fo zisi üzerinden müteaddid tngiliz tayyaretograflar da almışlarsa da, Alman hava leri uctuğu zikredilmektedir. dâfi bataryasının ve avcı tayvarelerinin Holanda resmî mehafili, bitaraflığı ihmüdahalesine inzimam eden fena hava lâl mahiyetindeki bu hâdiseden kat'iyyen dolayısile kâfi derecede alçakta uçama haberdar olmadıklarını beyan ediyorlar, mumııınımımıııııııııııi!iıııiıi!(iııımıııııııııınıniHiıııım«mı,n»..» Sylt adalarında yapılan tahribat Hitler, Rumanyadan neler taleb ediyor? Çinde vaziyet Çinliler, galib gelecek 70 tonluk bombardıman tayyaresi yapılıyor lerini iddia ediyorlar Çungking, 23 (a.a.) Çekai ajansı bildiriyor: Kuangsi kıtaatınm kumandanı General Pai ÇungHsi yaptığı beyanatta, harbin ikinci devresi zarfında Çinlilerin muvaffakiyet talihlerinin çok arttığinı kaydeyledikten sonra Japonyanın halen diplomatik sahada her zamankinden ziyade mücerred bir vaziyette kaldığını blldirmiş ve Çinin nihaî zaferile muhasamatın tatili şu üç çare ile mümkün olabileceğini bildirmiştir: 1Müstevliler, Çinin kendi vesaitile tardedilmelidir. 2 . Japonya bitkin bir hale gelmeli ve iflâs etmelidir. 3 . Mütearrızı durdurmak için beynelmilel bir hareket vuku bulmalıdır. General, bu üç ihtimal üzerinden biri hakkında kanaatini bildirmekten istınkâf etmiş, fakat nihaî zafer ihtimalinin arttığı hususunda ısrar eylemiştir. Japonya, harekete geçirebilecekleri 7 5 8 0 fırkadan 50 sini seferber etmiş bulunmaktadır. Çine 46 Japon fırkası gönderilmiş ve mütemadî zayiatı telâfi için 30 defa takviye kıtaatı gönderilmesine lüzum hasıl olmuştur. Japonyanın harb masrafları 20 milyar yene baliğ olacaktır. Generale göre Japonyanın bugünkü dahilî bünyesi askerî rejime uzun müddet devam imkânınr* vermiyecek ve Japonya nihayet harbin ağırlığı altında çökecektir. Yeni Çin merkez hiikumeti Tokyo 23 (a.a.) Nankin'de merkez siyasî konseyinin toplantısından sonra yeni Çin merkez hükumetinin teşkili kararlaşmıştır. Uang Çing Uei, bu İıükumetin reisliğine tayin edilmiştir. Çinde iaşe buhram Vaşington 23 (a.a.) Roosevelt, Kızılhaçı hububat tedafik ederek Çine sevketmeğe davet etmiştir. Çinde büyük bir iaşe buhram vardlr. Riyo dö Janeyro fahrî konsolosluğu Ankara 23 (Telefonla) Riyo dö Janeyro'da fahrî konsolosluk ihdası ta karrür etmiştir. Brezilya hükumetince evsafı matlubeyi haiz namzed olarak eösterilen mesai nezareti sabık umum müdürIerinden doktor Alfons Banderya Do mello fahri konsolosluğa tayin edildi. <Öd? taraft 1 tnc\ saMfede) dar Almanyanın mübalâğalı taleblerine mukavemet etmeğe muvaffak olmuştu. Almanlarm düşüncelerine göre, sabık Başvekil ve halen milli kalkınma cephesi ıeisi bulunan Vaida Voevod, Alman taleblerini Tataresko'dan iyi karşllamağa mütemayil bulunmaktadır. Öğrenildığine göre, Almanya, Rumanyaya verdiği bu notada, Rumanyanın haricî ticaretinde yaptığı mütemadî değîşiklikleri ve yabancı dövizler esası üzerinden iş yapması sistemini artık müsamaha ile karşılamıyaNevyork 23 (a.a.) Associated Pres, cağını bildirmekte ve Rumanyanın bir kaç hafta evvel tatbikına başladığı yeni Vaşingtondan bildiriyor: Dünyanın en büyük tayyaresi olduğu ticaret sistemini şiddetli surette tenkid eysöylenen «Uçan kale» tipi 70 tonluk ye lemektedir. ni bir bombardıman tayyaresinin halen Rumen petrolu kimlere satıltyor? Amerikada inşa edilmekte bulunduğ»! BirBükreş 23 (a.a.) İyi haber alan leşik Amerika ordusu tarafından bildiril mahfillerde »öylendiğine göre Almanyamektedir. nm Rumanyaya bir ültimatom gönderdiBu tayyare, hiç bir yerde durmadan ğine dair dolaşan haber, Clodius, Rumen Avrupaya kadar uçup avdet edebilecek, Ikt:sad Nezaretinin murahhaslarile tema28 ton bomba yükile saatte 200 mil ya sa başladığı zaman Göbels'in ajanları tapacaktır. BV 19 denilen bu tip tayyare rafından işaa edilmiştir. Halbuki alâkaler takriben bir milyona yakın paraya dar membalardan alınan haberler, vazimal olmaktadır. yetin bu merkezde olmadığını göstermektedir. iyi haber alan mahfillerde kaydedildiğine göre Almanyanın Rumen petrol kontenjanı ayda 180,000 tondu. Fakat altı Ankara 23 (Telefonla) Maarif Ve ay içinde Tunamn donması yüzünden Alkâleti binasının zemin katında muhafaza manya bu miktarın ancak yansını alabiledilmekte olan 55 bin cild kitabdan An miştir. Bu müddet zarfında müttefikler kara halkının ve gencliğin istifadesini te yalnız kendi hisselenni değil, Almanyamin maksadile Ankara umurnî kütübha nın da hissesini almışlardır. Bundan başka nesi hazırlanmış ve bu gün saat 1 1 de Türkiye, Yunanistan veya Yugoslavya Maarif ailesi ve matbuat mensubları hu son itilâflar mucibince daha çok miktarda zurunda Vekil tarafından açılmıştır. Bi petrol almışlardır. Rumanya şimdi Italya çok yazma ve basma kıymetli eserleri ih için de bir kontenjan ayırmaktadır. tiva eden bu kütübhanede bilhassa Hac: Almanlann aşağı Tunada mühim hu Bektaştan getirilen yazmalarla Tarihi As bubat stoklan varsa da bunları nakletmek kerî Osmanî müellifi Sadırazam Müşi için ellerinde vesait yoktur. Almanlar Cevad Paşa ve Mısır Fevkalâde komiser Sonbahar rekoltesine kadar ellerindeki muavini Şevki Paşanın umumî istifadeye yağlı tohum kontenjanlarını da hemen kâvakfettikleri garbin fikir, fen ve edebiya milen bitinnişlerdir. muhalledatı büyük bir ehemmiyet taşı Bir Rumen tekzibi maktadır. Erzincan şehir kütübhanesinin Bükreş, 23 (a.a.) Rumen Telgraf kitabları da muVakkaten buraya konul ajansı bildiriyor: Alman elçiliğinin veya fnuştur. Bükreste bulunan Alman iktisad heyetiAnne9İni, bir çocuğunu ve iki kardeşin nin Rumanya hükumetine ültimatom mazelzeleye kurban veren Erzincandaki kü hiyetinde bir nota tevdı ettiğine dair vetübhane memuru Hamdi Hatunoğlu bu rilen haber, resmî Rumen mahfillerinde tekzib edilmektedir. Alman heyeti reisi kitabl^n kurtarmıştır. Clodius'ün henüz Rumen Ticaret Nazırile Izmirde üç merasim temasa gecmediği ayni mahfillerde tasrih Izmir 23 (Hususî) Bayındırda Tay edilmektedir. ^^^^ yare Cemiyetinin yeni yaptırdığ;ı binanın açılış törenile hükumet ve askerlik şubesi Yeni Antalya Valisi Erzubinalarınm temelatma merasimi dün ya rumdan ayrıldı pılmıştır. Her üç rasimeve de vali%Etem Avkut riyaset etmiştir. Tavyare CemiyeErzurum, 23 (Hususî) Antalya ti binasmın açılısında Vali bir nutuk irad valili^ine tavin edilmiş olan Valimiz Haederek havacılığın milletlerin hayatında sim Işcan dün ak^am şehrimizden ayrllhaiz olduğu ehemmiveti ve hava kurutmı mış ve i«tasyonda kumandanlar, memurnun bu sahada tahakkuk ettirdiği feyizl lar ve Erzurumlular tarafından uğurlansemereleri tebarüz ettirmiştir. mi|tır. Uçan kale Ankara umumî kütüphanesi Mtcar EafrekiH Roaada Roma 23 (a.a.) Macaristan Baj vekili Kont Telekı bu sabah Romaya gelmiş, halk tarafından alkışlarla karşılan mıştır. Kendisini garda Kont Ciano istikbal etmiştir. Macar Başvekilinin ziyareti hususî mahiyette olmakla beraber, Romada söylendiğine göre, Kont Teleki Duçe ve Kont Ciano ile görüşecek ve Papa ile Kral tarafiarından huzura kabul edilecektir. Romada neler görüşülecek Budapeşte 23 (a.a.) Macar gazeteleri Macaristan Başvekili Teleki'nin Roma seyahatinin ehemmiyetini tebarüz ettirmektedir. Gazeteler, iki memleket arasındaki münasebetlerde fevkalâde bir hâdise beklememk lâzım geldiğini, çünkü Mussolini Teleki Ciano görüfmelerinin iki dost memleket tarafından takib edilen işbirliği siyasetinin inkişafında ancak yeni bir »afha teşkil edeceğini kaydeyle mektedirler. ngiltere Harbiye Nazırı Oliver Stanley'in, müttefiklerin Finlarldiya işinde ve harbin sevk ve idaresinde gevşeklik gösterdiklerine dair bazı ecnebi ve bitaraf matbuatta görülen tenkidlere verdiği cevab hakikaten çok güzeldir. Nazır diyor ki: « Bir boks maçmın karru tok seyircileri de işte tıpkı böyle konuşurlar. Mübareze sahasırun dışında, her türlü tefılikeden azade, bunların işleri güçleri mübarizleri daha kuvvetli yumruk sallamağa teşvikten ibarettir.» Müttefiklerin teşebbüsten mahrum olduklan hakkındaki tenkidlere dair de Oliver Stanley şöyle demiştir: «En eski zamanlardanberi harb tarihi bize öğretiyor ki, muharebelerin yarısı teşebbüs yokluğundan, öteki yarısı da fazla sabırsızlık yüzünden kaybedilmiştir.» Yalnız harbde değil, hayatta da her U da, şefi gibi Boston'da doğmuştur ve şey tam zamanında yapılmak gerektir. Roosevelt'in çocukluk arkadaşıdır. 1915 Geç kalmak kadar acele etmek de felâsenesinde, diplomasi mesleğine intisab e ket olur. Ingiltere ile Fransa, harbe hadişi, gehe Cumhur Reisinin teşvikı ve de zırlanmakta geç kalmışlardır. Bu, onlar lâietile olmuştur. için bir hata olmuştur. Fakat şimdi, acele Haticiye, ona, ilk vazife olarak, Tokyo etmek daha büyük bir hata olur. Çünkü elçiliğinde bir mevki verdi. lkincı memu iyi hazırlandıktan sonra fazla ihtiyatkârriyeti Buenos Aires oldu. 28 yajında, A llk ve teşebbüs yokluğu fırsat kaçırmak merika Hariciye Nezaretinde, Lâtin Ame gibi bir netice veTdiği halde, İyi hazırlanrika §ubesi şefliğine tayin edilen Welles, madan sabırsızlıkla yapılan acele bir hamkırk yaşına geldiği zaman, Birleşik Ameri le, mağlubiyet ve felâketle neticelenebikanın Havana elçisi olmuştu. lir. Bö itibarla fazla sabırsızlık ve acele, Coolidge ve Harding devrinde, Saint fazla ihtiyat ve teenniden daha fenadır. Dominque ve Honduras işlerinin kördüBu gün acele edenlerin delilleri nedir? ğumünü çözmek vazifesini ona vermişler Almanya, müttefiklerden daha zayıf mı» di. dır ki hemen taarruz teklif ediyorlar? AlSumner Welles, yorulmak bilmez çalış. manya, yann müttefiklerden daha mı kuvkanlardan biridif. Asıl dikkate değer ci vetli olacaktır ki onu acele vurmak istehet, en yorguh 2amanlarda bile, bu yor yorlar. Şimdilik zaman, muhakkak mütgunluğun izine çehresinde tesadüf edilme tefiklerin lehine çalışıyor. Yann Sovyet mesidir. Welle*. vUcudünden sarfettiği Rusya Almanyayı beslemeğe başlarsa, enerjiyi, ayni nispet dahilinde tekrar ikti zaman, belki daha az müttefiklerin lesab eden, nadir yaradılışta bünyelerden hine çahsacak, yahud da iki tarafa da birîne sahibdir. müsavi derecede hizmet eden bitaraf bir Sulh meftunudur. Bu iptilâsını, son de unsur olacaktır. Fakat Sovyetlerin Alrece medent bir adam olmasile izah edet. manyayı besleyip beslemiyeceği, bu gün» Dış hayatında, Sumner Welles'in por henüz malum değildir. Ya besler, ya bestresine bundan fazla bir tek çizgi ilâve leyeme?. Vaziyet tavazzuh edinceye kadar beklemek ve hazırlıkları artırmak daetmek mümkün değildir. lç hayatını, iki kelime ile anlatabiliriz. ha akilâne bir hareket değil midir? Azami nispette cemiyet hayatı düşkünlüMüttefikler, eğer hem Almanyaya, hem ğü ve misafirperverlik, azamî derecede Sovyet Rusyaya, belki hem de Italyayafikir hürriyeti. galibane mukabele edecek bir kudrette Pazar günleri, Oxton Hill'deki evinde, olsalardı, isticalin ve teşebbüsün manası Vaşingtonun bütün meşhur simalannı, bü olurdu. Halbuki böyle bir kuvvet üstüntür zatif kadınlarını görmek kabildir. lüğü mevcud değilken ne münferiden AlBaşta, hemen her hafta, çocukluk arkada manyaya, ne de yann Almanyayı besleşını ziyareti ihmal etmiyen Reisicumhur yeçek diye bu günden Sovyet Rusyaya saldırmak manasız ve tehlikeli bir aceîeolduğu halde! Evinde, Sumner Welles'in, misafir ağır cilik olur. Müttefikler, Amerikanın sınaî yardılamak hususunda iki yardımcısı vardır: mile çok iyi hazırlanmakta ve her gün Kansı ve kızı. Evlerinin kapısını, bütün Vaşington daha kuvvetlenmektedirler. Müttefiklerin cemiyetirie, ardmâ kadar acık tutan bu abluka silâhı da şimdilik tesirini gösteralle efradı, misafir ağlrlamakta bırıbirilc meKteaır. <*J naıae, DU gun, aceı» etmesı lâzım gelen taraf daha ziyade Almanyayarış ederler. Madam Welles, bizzat Madam Roose dır. Halbuki o acele etmez görünüyor ve velt kadar fikir hürriyetine sahibdir de müttefik memleketlerde baş gösteren ismek mubalâğa sayılmaz. Ufak bir misal: ticali memnuniyetle karşılayor; belki büsIspanya harbinde, Sumner Welles, Gene bütün sabırstzlık ve asabiyet gösterirler ral Franko'nun hararetli taraftanydı. Ma de ya Zigfrid hattma kafalarını çarparlar, dam Welles, cumhuriyetçiler hesabına yahud da Sov>et Rusya ile harbe girişirler diye... Almanya, müttefiklerin daha yorulmaktan yılmadı! evvel taarruza geçmelerine duacıdır ve böyle bir ihtimal ve ümid mevcud bulunWelles, Amerika yolunda dukça kendisi taarruz etmeyip bekleyeCebelüttank 23 (a.a.) Conte cektir. Bu meselede, o soğukkanlı Çemberdi Savoia İtalyan transatlantiği, dün layn, cidden çok iyi düşünüyor: Cebelüttarıka gelmiştir. Bu transatkimseler daha fidedtle hareket €Bazı lantikle Amerikaya dönmekte olan Sumner Welles, Cebelüttankta karaya çıkma etmemizi istevebilir, fakat hükumetin otnutmış, yalnız kendisini ziyarete gelen Ame larına çok ağır bir mes'uliyet yükUnmiştir. rika konsolosile kısa bir görüşmede bu • Muvaffakiyet ihtimalleri az, fakat tehlikesi lunmuştur. Gazetecilere herhangi bir be büyük ve hatta bir felâkete müncer olabilecek acete harekellete sürüklenmiyeceğiz. yanat vermemiştir. «.Vuracajkımız zamanı ve yeri, en iyi müConte di Savoia kontrolu müteakıb Aşaıirlerimizin mütaleasile intihab edecegiz.» merikava doğru hareket etmiştir. Sabırlı olmak gerektir. Bu harb, bir Dr. Şaht Konte di Savoia sinir harbidir, bir yıpratma haTbidir. Sivapurunda değilmiş nirleri daha çabuk yıpranan, hatta madNevyork 23 (a.a.) Nevyork Daily dî kuvvetleri yıpranandan daha evvel News gazetesinin Cebelüttanktan haber mağlub olmağa mahkumdur. Ingiltere ile, aldığına gcre, Sumner Welles'in bindiği Fransa, atalanmızın «Acele işe şeytan kaitalyan bandıralı Conte di Savoia vapuru, rışır» sözüne tamamile riayete mecbur bir Ingilizler ti.rafından 13 saat tevkif edil vaziyettedirler. miştir. Bu tevkife sebeb Alman devlet bankası eski direktörü Dr. Şaht'ın gemide bulunduğuna dair çıkan bir şayiadır. Ingilizler, ocak daireleritıi, tahlisiye kayıkla • rını, hava matikalannı, direklerin tepesine varıncaya kadar her tarafı aramışlardır. Fakat Dr. Şaht vpurda bulunamadı* ğından bu araştırmalar beyhude olmuştur. Ankara 23 (Telefonla) Başvekil Ingilterede bir demir fabri Dr. Refik Saydam bu akşam Istanbula hareket etmiştir. Başvekilimizin pazartekasındaki müthiş infilâk si günü Ankaraya dönmüş olacağı ümid Londra 23 (a.a.) Charlton'daki edilmektedir. Harcey demir fabrikasında muazzam bir Dr. Refik Saydamın bu seyahati husuinbik infilâk etmiştir. Infilâkın şiddetın sî mahiyettedir. den işçiler havaya fırlamış, içlerinden dört Zelzele komisyonu kişı ülmüştür. Ankara 23 (a.a.) Başvekâlette çaLitvanyada tren musademesi lışmakta olan zalzele komisyonu bu gün Kaunas 23 (a.a.) Kaunas ve Vilno öğleden evvel Başvekil Dr. Refik Saydaistikametlerinden gelen iki yolcu treni mın riyasetinde toplanarak çalışmış ve Vievis civannda çarpışmıştır. İki ölü, 23 bazı kararlar vermiştir. ağır ve 6 hafif yaralı vardır. Başvekil şehrimize geliyor i • & J Defterdarlar arasında Ankara 23 (Telefonla) Münhal bulunan Hakân defterdarlığına Burdur defterdarı Mürşid, Burdura Erzincan def. terdarı Vehbi, Erzincana Sinob defter darı Hikmet, Sinoba Çorum defterdarı Salih, Çoruma Çaftakkale defterdarı Cemil, Çanakkaleye Zonguldak defterdarı Hüsnü, Zonguldağa Ankara defterdarı Remzi, Ankaraya İstanbul defterdar muavini Behçet, İstanbul muavinliğine istanbul muhasebe müdürü Vâhid, Tokata Ordu defterdarı Abbas, Diyarbakıra Tokat defterdarı Cevdet, Orduva Diyarbekır defterdarı Baha, Coruha Kütahya defterdarı Tahsin, Kütahyava Ankara def terdar muavini Hasan Fehmi, Ankara defterdar muavinliğine Coruh defterdarı Nurullah Tokerin naklen tayinleri yük sek tasdikten çıktı. Gümüşane Vilâyetinin bütçesi... , ' Gümüşane 23 (a.a.) Umumî meclis 50 gün devam eden toplantısı sonunda vilâyet bütçesini 338,634 lira olarak tespit eylemiş ve çalışmalarına son vermiştir. ... Ve Maraşınki Maraş 23 (a.a.) Valinin riyase tinde sort toplantısmı yapan vilâyet umumî meclisi 1940 varidat bütçesini 220,680 lira ve masraf bütçesini de 245,885 lira olarak tespit eylemiş ve daimî encümen azalarını seçerek mesaisine nihayet vermiştir. Saint Patrice katolik kilisesinde bir yangın çıkmıştır. Bir farenin elektrik tellerinin kontakt yapmasına sebeb olduğu söylenmektedir. Yangm sür'atle söndürülmüş ise de kilisede bulunan Saint Patrice şövalyelerinin bayraklan yanmıstır. Dublin 23 (a.a.) Bir Dublin kilisesinde yangın Evvelki gece Bir âlimin ölümü Londra 23 (a.a.) Grip mikrobunu keşfeden üç âlimden biri olan Sir Patrick Laidlaw, bugün Londrada vefat etmiştir.