30 Ocak 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Şarabl UTUK Vll 1 Şarapların en ^ ^ iyisidir. Galata Necati caddesi No. 238 T e l : 40899 SâVl ' 5 6 4 4 umhuri ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İst^nbul Posta kutusu: İstanbul. No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 alları Salı 30 ikincikânun 1940 ORKUT dille Tanesi 50 kuruştur. A. HALİO KiTABEVi asallarıdır. Heıkes, ıler okumahdır. Mussolini, Millî Müdafaanın Yugoslavya, Balkan Birligine takviyesi için yeni emir verdi mâni engellerin ortadan Balkanlar ve italya kaldırılmasına taraftar... yapılacak içtimaı münasebetile îtalyanın Tunaboyu ve Balkanlara aid sıyasetıni göz önünde bulundurmamak mümkün ve doğru olmaz. Belgrad radyosunun evvelki akşam neşrettiği yarı resmî bir tebliğ, Belgrad içtimaından fevkalâde neticelere intizar edilmemek lâzım geldiğini haber verirken İtalyanın bu havalide sulh ve sükunun bozulmamasına atfettiği ehemmiyeti de tebarüz ettiriyordu. İtalyanın ehemmiyet atfettiği ve Yugoslavyanm da uğrunda filen çalıştığı bu vaziyetin âcil alâkalarla takib olunan kısmı binnefis bu havali devletlerinden bazıları arasındaki ihtilâfların iyi anlayışlar sayesinde yatıştırılmasıdır. Belgrad tebliği bilhassa Macaristanla Rumanya ve Rumanya ile Bulgaristan arasındaki ihtilâflann halli üzerinde çahşıldığından bahsetmiştir. italya tedbir alıyor Balkan Konseyi Toplamrhen Kont Ciano, Japonyanm Roma elçisine Almanya haric bırakılmak iizere yeni bir antikomintern alkan Antantı konseyınin bu yıl ve birkaç gün sonra Belgradda blok teşkili için teklifte bulundu Ancak diğer Balkan devletlerinin, Türkiye gibi İngiltere ve Fransa ile ittifak yapmamaları lâzım geldiği kanaatinde bulunuyor Belgrad 29 (a.a.) «Havas» 2 ilâ 4 şubat arasında Belgrad'da toplanacak olan Balkan devletleri konferansında Yugoslav vaziyetinin şu olacağı anlaşılmaktadır: Balkan devletlerinin bitaraflığını idame için en uygun çare, Bulgaristan ve Macaristan da dahil olmak üzere bütün Balkan devletleri arasında karşılıklı garanti ve hatta I taarruz halinde askerî muavenet kaydile bir blok teşkil | edilmesi olacaktır. Fakat böyle bir blokun teşkili şimdiiik | mümkün olmadığı gibi tehlikelidir de... ı lmkânsızdır: Macaristanla Bulearistanın Rumanya ve sebebile... | Yugoslavyaya karşı olan tadil istekieri Tehlikelidir: Zira, Rumanya, Yunanistan ve Türkiye; muhariblerden bir grupla sıkı bağları vardır. Ve bunlann iştirakile bir blok teşkili Berlin ve Moskova'da kendileri laleyhlerine müteveccih addedilebilir. Buna binaen, Yugoslavya ricalinin kanaatine göre, Balkan konferansının ilk hedefi, Balkanlar arasında bir vaklaşmaya mâni olan engelleri ortadan kaldırmak olmalıdır. Diğer taraftan konferansa iştirak eden devletlerin muharibler hakkında kat'î bitaraflıklannı tespit etmeleri icab edecektir. Bununla beraber, Belgrad, yalnız Balkanlarda değil, ayni zamanda Anadolu ve Akdenizde de menfaatleri olan Türkiyenin İngiltere ve Fransa ile anlaşmasını muhafaza edebileceğini teslim etmekte, fakat tamamen Balkanlı olan diğer devletlerin Türkiyenin misalini takib etmemeleri icab edeceği kanaatini göstermektedir. Hariciye Vekilimiz bugün hareket ediyor Ankara 29 (Telefonla) Yarın Belgrada hareket edecek olan Hariciye Vekili Şükrü Saracoğluna Hariciye müdiri umumilerinden Feridun Cemal, Birinci daire miidürlerinden Reşad ve Hususî Kalem müdürü Abdullah Zeki refakat edecektir. Politika gazetesinîn mütaleası Belgrad 29 (a.a.) Balkan Antantı konseyınin önümÜzdeki içtimaı hakkında tefsiratta bulunan Politika gazetesi, konseyin heyeti umumiyesi itibarile Balkanlar vaziyetini tetkik edeceğini ve müsalemet yolile ihtilâflan izaleye çalışarak bu suretle Balkan Tuna memleketlerinin bazı mutalebelerini tatmine hâdim olacağını bildirmektedir. Mussolini, asfceri bir kıt'ayı tejtış edıyor Roma 29 (a.a.) Mussolini, Îtalyan Filhakika realist îtalyan siyaseti yeni hududlarında tesis edilmekte olan müdaAvrupa buhranında Tunaboyu ile Balfaa eserleri hakkında rapoılan tetkik etkanlar havzasmın maruz kalabileceği teh tikten sonra, millî müdafaanın takviyesi için yeni direktifler vermişlir. Bunlar, teslikeleri sezer sezmez kendi siyasetinin yüksek menfaatleri hesabına bu havaliye teveccüh edecek maddî ve manevi istilâlara karşı kayıdsız ve hareketsiz kalmayacağını açıkça ilân etmekten çekinmediği gibi bu tehlike ile kendi hayat ve hürriyetleri tehdid olunan bu havali devletlerinin nazan dikkatlerini vaziyetin vahameti üzerine celbetmekten de geri durmamışbr. Venedik mülâkatınm bilhassa bu mevzu üzerinde cereyan etmiş olduğunu bilmiyen ve anlamayan yoktur. Yeni Avrupa harbinin tehdid ettiği sahalardan biri de hiç şüphe yok ki Balkanlardır. Tunaboyu ile Balkanları istilâya teveccüh edecek taarruzlar netice itibarile İtalyayı tehdid edecek hareketler olurdu. Berlinin Moskova ile anlaşmış olmasına mukabil antikomintern paktı prensiplerine sımsıkı yapışık sadakatine hiç halel vermiyen İtalya komünizmin Tunaboyunda ve Balkanlarda yayılma imkâm bulmasına kat'iyyen muarızdır. Bu işte faşizm kendisine vücud veren prensipleri asla unutmamış olduğunu gösteriyor. Bu bakımdan İtalyanın İspanya seferi şimdi daha manalı bir manzara arzediyor, ve Tunaboyu ile Balkanlann uğrayabileceği bazı taarruzlara karşı faşist İtalyanın bugün dahi vaktile Roma üzerine yürüyüşe müncer olmuş olan ilk mücadeleleri üzerinde bulunduğunu hatırlatıyor. Siyasette ahlâkın ve prensipin yeri olup olmadığı meselesini hayret verici şüphelere düşüren devrimizde bu ahlâkın ve prensipin siyaset sahasında iflâs etmediğini ve etmiyeceğini gösteren bu harekete büyük bir fazilet kıymeti vermek ye lihatın artınlmasından başka efradın tayyarelere karşı müdafa talimi maksadile bir müddet daha silâh altına alınması gibi direktiflerdir. (Arkası Sa. 5 sütun 4 te) Finlandiyada hava hücumları Sovyet tayyareleri dün Helsinki'yi bombaladılar Garb cephesinde iat'î muharebelere intizar ediliyor Dün bir nutuk söyleyen Daladye bu haberi verdi Paris 29 (Hususî) Başvekil Dalade bu akşam bir nutuk irad ederek harsin ilk beş ayı zarfmda cereyan eden hâiselerin bilânçosunu yapmış ve müttefikerin her sahada elde ettikleri muvaffaiyetleri tebarüz ettirmiştir. Başvekil Daladye muhtemel askerî haekâttan bahsederek, yakında kat'î muarebeler cereyan edeceğini bildirmiştir. aşvekil bilâhare Fransada komünistlein faaliyetine temas ederek her nevi tahikâta karşı şiddetle mücadele edileceğini sildirmiş ve harbin müttefiklerin kat î zaerile bitireceklerini ilân ederek sözlerini itirmiştir. Kızılordu, dünkü çarpışmalarda Ladoga cephesinde 800 ölü ve 160 esir verdi Ceneral Sikorski ve General Senani, Polonya ordusunu teftx§ ederlerken^ (Köşedeki, zat, Reisicumhur Rosgieviç) Polonyanın ihyası îngiltere nasıl hazırlamyor Helsinki, Sovyet tayyarelerınin YUNUS NADÎ lArkast Sa. 5 sütun 4 te) ın lıııııııııııııımıııııııııııııııııııııııııımııımuıııı Helsinki 29 (a.a.) 29 kânunusani Finlandiya tebliği: Ladoga gölünün şimalinde şiddetli muharebeler vuku bulmuştur. Finler yalıııııııııı Maarif Vekilinin tetkikleri IIMIMIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIHIMIIIIMIMIMIIMIMIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIIII Londra 29 (a.a.) Fransadaki In giliz heyeti seferiyesinin umumî kaıar Londra 29 (a.a.) Fransada Polon manyanın yıkılması Ruslan da hezimete âhı nezdinde bulunan Fransız gazeteleıi ya ordusu nezdindeki Daily Telegraph uğratacaktır. Almanyanın çaldığı arazi ıarb muhabirleri, bütün haftayı İngilleTe gazetesinin muhabirine beyanatta bulu bir kere elimize geçtikten sonra Ruslann etrafında seyahat etmekle geçirmişlerdir. nan Reczievvicz, Almanyanın mağlubiye işgal ettikleri mıntakalan da istirdad edeMuhabirler, askerî talim merkezlerini, tile Polonyanın ihyası bir zaman mesele ceğiz.» hava ve deniz üslerini, harb imalâthane sinden ibaret olduğunu söylemiştir. Po Fransadaki Polonya ordusu hakkında lerini teftiş etmişler ve lngilterenin sar lonyanın Sovyetlerin işgali altında buluReisicumhur, bazı cüzütamlarm bir kaç ay fetmekte olduğu gayretlerin yalnız mü nan kısmının akıbeti hakkında sorulan vaziyette dafaayı istihdaf etmemekte olduğurjn, suale cevaben Polonya Cumhur Reisi de sonra cephede hizmet edecek bulunacağını tasrih etmiştir. Fransız yükayni zamanda Büyük Britanya lmpara miştir ki: sek kumandanhğile husule gelen itilâf torluğunun taarruz vasıtalannı da inkişaf « Alman mağlubiyetinden sonra ettirmeğe matuf bulunduğunu görüp an Ruslar Polonyada duramazlar. Kendi mucibince bu kıt'alar General Gamelin'in lamışlardır. memleketlerinde zuhur edecek gaileler yüksek otoritesi altında fakat Polonyall attığı bombalar altında yanıyor Harbiye Nezaretine yapılan bir ziyaret onlara silâh kuvvetile ecnebi toprakların zabitlerin kumandasında hizmet edecek(Arkası Sa. 5 sütun 4 te) da bannmak imkânını vermiyecektir. Al lerdir. nız bütün Rus hücumlannı püskürtmekle llllllllllflllllllllllllllllllllllllllllllllll IIIIIIIIIMIIlllllllllllMrilllMllllllllllllllllllllllllMllllllllMIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIlllllllllllllllllllllllllllMlllllllllllllllTIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMinniMIMIIIIIIIIIIIlllllMIIIH kalmamış, ayni zamanda Rusların bazı istinad noktalannı da işgal etmişlerdir. Ruslar 800 ölü ve 160 esir vermiş lerdir. Finler 4 hücum arabası, 4 top, 15 mitralyöz ve bir çok silâh zaptetmişlerdir. Aittejoki'de Rusların çevirme hareketi yarılmış, düşman 550 ölü vermiştir. Kareli berzahında ve diğer bölgelerde sükunet kaydedilmiştir. Leh Cumhur Reisi, «Almanya mağlub olduktan sonra Ruslar Polonyada duramazlar» diyor Zelzelen in şekil ve sebebleri j Dün Üniversite konferans salonunda Profesör Hâmid Nafiz Pamir mühim bir konferans verdi Hasan Ali Yücel, dün Üniversiteyi ziyaret etti edebiyat kitablarmı tetkik eden komisyonun içtimaında bulundu Sovyet tayyarelerinin phını Helsinki, 29 (a a.) Dün oldukça mühim bir Sovyet filosu cenub Finlandiyası üzerinden uçarak sahilde bulunan iki köyle 40 kilometre içeride bulunan Art jervi üzerine bomba atmışlardır. Mühim hasar yoktur. Şimalde Kuhmo şehri bombardıman edilmiş, bir kaç yangın zuhur etmiştir. Bir sahil şehrinde Sovyet tay(Arkast Sa. 3 sütun 1 de) Bugün SINIRLİ MÜNZEVI Kendi kusurlarımız Kendi derdıerimiz Bir bildiğin mektublanndan iktıbaslar Edib Fazıl Ahmed Aykaçın yeni serisinden ilk yazı Maarii Vekili Hasan Âli u c e l ve Rektör Cemil Bilsel v 3 üncii sahifede Dün akşam verilen konjeransta bulunanlar ve Projesör Hâmid Nafiz Pamir (Yaztsı 6 ncı sahifede) (Ycdtsı 6 nct *ahifec[eX