5 Aralık 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bağcı Şarabı Taze YAPINCAK üıümiinden FRANSIZ MAYALARI ile yapılmış nefis Türk şarabıdır. Galata Necati B. Cad. 218 Telefon : 41267 yil umhuri Q İSTANBUL CAĞALOGLU 0 0 9 I Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısma 24299 24290 ide Edibin şaheseri ATARGIK 7 Universitelinin romanı Tanesi 75, cildli 100 kuruş. Taşradan posta parası alınmaz Salı 5 Birincikânun 1939 Ahmed Halid Kîtabevi Ruslar Finlandiyada müşkülâta uğruyorlar Finlerin mukavemeti ve şiddetle yağan karRusların hesablarını altüst etti 18 Sovyet tayyaresi düşürüldü, 300 esir alındı, harbetmek istemiyen Rus askerlerinin kurşuna dizildiği haber veriliyor Başvekil Dr. Refik Saydam, Karabükteki tetkikleri sırasında I Mühim bir ifsaat Moskova müzakerelerinin niçin akim kaldığı şimdi anlaşılıyor Londra 4 (a.a.) Sovyet Finlandiya ihtilâfını mevzuu bahseden «Times» gazetesinin diplomatik muhabiri diyor ki: «Son hâdiseler, Almanyanın mes'uliyetinin çok ağır olduğunu ispat etmektedir. Çünkü, gerek Finlandiyamn ve gerek Baltık devletlerinin Sovyet işgali altına girmesi, Alman . Sovyet paktının imzalamıası için ileri sürülen esaslı şartları teşkil ediyordu. Bu vakıa, İngiltere Fransa Sovyötler Birliği mürakerelerinin akim kalmasmı intac eden sebeblerin bugün ilk defa olarak ifşa edilmesile kolayca sübut bulmuştur. Filhakika bugün ifşa edildiğine göre, Fransa ve İngilterenin Sovyetler Birliğile yaptığı müzakereler, Fransa ve İngilterenin Finlandiya ve Baltık devletlerinin temamiyetine dokunan Sovyet taleblerine muvafakat etmemelerinden dolayı inkıtaa uğramışh. Fransa ve İngiltere ile ittifaklarınm bahası olarak. Sovyetler Birliği İngiltere ve Fransanın Finlandiya ve Baltık memleketleri nezdinde bu memleketlerin deniz iislerini ve Özel, Dago ve Aland adalarını Sovyetler Birliği emrine vermek için teşebbüste bulunmalarını ısrarla istemistir. İngiltere ve Fransa, bittabi küçük memleketlerin tamamivetine halel veren bu teklifleri bu küçük devletlere teblifeden imtöa etmislerdir. Bunun üzerine araya Nazi Almanyası girmiş ve her zaman olduğu gibi bu endişeleri nazarı dikkate aFnıyarak Sovyetler Birliğile bir pakt yanması mukabilinde Baltık devletleri ve Finlandiyada Sovyetleri serbest bırakarak bu memleket lerin istîklâlini feda etmiştir.» Başvekilimiz Zonguldaktan ayrıldı Karabük fabrikaları için yeni tedbirler almacak Doktor Refik Saydam ve maiyyetinde bulunanlar bugün Ankarada bekleniyorlar Zonguldak 4 (a.a.) Şehrimizde Başvekil bugün Ankarada bulunmakta olan Başvekil doktor Refik bekleniyor Saydam bugün de tetkiklerine devam Ankara 4 (Telefonla) Refakatinederek sabahleyin amele hastanesini gezde iktısad Vekili Hüsnü Çakır ve Müstamiş ve Parti merkezinde havza işletme kil Grup reis Vekili Ali Rana Tarhan olidareleri mümessillerinin de bulunduğu duğu halde Karabük ve Zonguldakta bir toplantıya riyaset etmiştir. letkiklerde bulunan Başvekil doktor ReBaşvekil öğleden sonra da vilâyet ma fik Saydam, yann saat 1 1 de şehrimizr kamma gelerek burada bir müddet meş avdet edecektîr. gul olmuştur. {Arkası Sa. 6 sütun 1 de) Finlandiya topraklarmdan Rus hududunun bir «manzarası Finlandiyamn her tarafmda dün de şiddetli muharebeler olmuştur. Ruslar Petsamo mıntakasında kâin Linahamari li manma 3000 asker ihrac etmişler, buna mukabil Finler de Ladoga cephesinde 1 8 Rus tayyaresi düşürmüş ve 300 Sovyet ğradıklan tecavüze karşı Fin askeri esir almışlardır. Finler kar altına lerin şiddetli ve oldukça mües kara torpilleri koymak suretile Sovyetlesir bir mukavemet göstermeleri rin ileri harehkâtma mâni olmağa muvafbirçok yerlerde hayretle takib ediliyor. fak olmuşlardır. Dün buraya gelen Paris gazeteleri ki harSovyetlerle sulh müzakerelerine giriş bin ikinci günü intişar etmişlerdir bu ne mek hususunda Fin hükumeti tarafından ticeyi tahmin etmek şöyle dursun, Finlerin yapılan teklife Moskova henüz cevab veryirmi dört saati aşan bir mukavemet gös memiştir. Sovyet hükumeti ihtilâfın Miltermeleri ihtimalini bile şüpheli buluyor letler Cemiyetine havalesine itiraz etmiş lar. ve icabında Cenevreden çekileceğini bilYazdıkları şu: dirmiştir. Fin ordusu, gerek sayı, gerek teçhizat Finlandiya hükumeti de evvelce silâhbakınundan çok zayıftır. üstelik Finlan tan tecrid ettiği Aaland adalarını tahkime diyamn bir yerden maddî yardım görmesi karar verdiğini Milletler Cemiyetine bilde mümkün değildir. Nitekun işte Kajan dirmiştir. der hükumeti vaziyeti kavramış ve beyFinlandiya hâdiseleri münasebetile 1 Fin orduları başkumandanı hude yere kan dökübnesine sebebiyet (Arkası Sa. 5 sütun 4 te) General Österburn vermektense istifa ederek, yerine, RuslaIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIII rın her dediğini yapacak başka bir hükumetin geçmesine imkân bırakmıştır. Başta Le Temps olmak üzere, Paris matbuatımn kanaati üç gün evvel bu merkezde idi. Kajander'in yerine gelen Ryki kabinesi Ruslara boyun eğecek ve böylelikle Ruslar, yirmi dört saat zarfında arzularını yerine getirmiş olacaklardı. Halbuki hâdiseler böyle cereyan etmedi. Ryki kabinesi de, Kajander kabinesi gibi memleketi istilâya karşı korumak maksadile elinden gelen hiçbir fırsatı ihmal etmemekle beraber, millî istiklâlin pazara çıkarılmasına rıza göstermedi. 180 milyonluk muazzam kütle karşısındaki bütün maddî eksiklerine rağmen son nefesine kadar dayanmaya çalışacağını olanca kuvvetile haykırdı. Hürriyet ve istiklâl mefhumlarının sosyal şuura henüz işlemediği muhitlerde bu hâdisenin manasız telâkki edilmesi tabiî görülebilir. Paris matbuatımn hayreti de herhalde bu düşünceden ileri geliyordur. Hürriyet fikrinin en kıymetli membalarından biri olan Fre^sa, yazık ki. diğer Hayret Etmemek lâzım! Alman mallarma konulan ablukanın zararları Londra gazeteleri Alman ihracatımn yüzde kırk nispetinde duracağmı haber veriyorlar İKTISADÎ HARB Ingiliz Kralı bir harb gemisile Fransaya gitti Manifatura ihtikârı Italyadan geniş ithalât yapılacak Bir İngiliz bahriye zabiti, içinde kaçak eşya araştırması içi durdurulmuş bir bitaraf gemisine çdiiyor I Gümrüklerde beklemekte Şimal denizinde iki Alman tahtelbahri daha olan Alman mallarınm batırıldı, iki Alman vapuru da torpile çarptı çıkarılması kararlaştırıldı NADİR NADİ r lArkası Sa. 5 sütun 6 da) > 5 inci SAHÎFEDE; Kadın ve moda Garb cephesinde Fransızlar tarafından sorguya çekilen bir Alman esiri (Yaztst 6 nçı sçhifede) Londra 4 (a.a.) Alman ihracatı müttefiklerin nihaî zaferi üzerinde bu abmn musaderesi hakkın<iaki Fransız İn lukanın ehemmiyetini tebarüz ettirmekte Ankara 4 (Telefonla) Manifatura giliz kararnamelerinin dün gece yarısı ve müttefiklerin bu tedbirlerden bitarafeşyası üzerinde geniş mikyasta bir spe mer'iyete girmesi münasebetile bu mese ların uğrıyacağı zararları imkân nispetinkülâsyon hareketinin müşahede edildiği leyi mevzuubahs eden İngiliz matbuatı. (Arkası Sa. 6 sütun 1 de) ni ve hükumetin esaslı tedbirler almakta ıııııııııııılııııııııııııırıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiiiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıııııııııııl olduğunu bildirmiştim. Yaptığım tahkikata göre, filhakika îsanbul ve Izmir gibi bazı büyük şehirlerde manifatura ticaretinde fazla mal iddihan ve fiatların yükseltilmesi gibi hâdiseler, son günlerde Ticaret Vekâletinin nazarı dikkatini celbetmiş ve derhal ha•ekete geçilmiştir. Londra 4 (Hususî) Scvy^f Başvekili ve Hariciye Nazırt Herhalde bu nevi spekülâsyonları önMolotof, İsveçin Moskova elçisi Winter'i kabul etmiştir. Ayni emekte müşkülât çekilmiyeceği anlaşılızamanda Finlandiya menfaatlerini müdafaaya memur olan Win* Kor. Piyasanın ihtiyaclarını temin eyle ter, İsveçin tavassut teklifini resmen Sovyet hükumetine bildirmek bu gibi hallerde en müessir çareyi teşkil ettiğinden gümrüklerde bulundu miştir. . ğu anlaşılan bazı manifatura eşyasının Molotof, bu teşebbasü'ştıkelimelerle reddetmiştir: gerek tarife ve gerek Alman kleringi ba«Sovyetler Birliği, Helsinki hühumetini tanımıyor. Finlankımından rasladığı zorluklar derhal kaldiyamn yegâne meşru hükumeti, ahifen kurulan komiinist hükudınlacak ve bunlann ithaline imkân verilecektir. metidir. Bu şerait altında Helsinki hükumetile her hangi bir mü.(Arkası Sa. 6 sütun % de) zakere mevzuubahs olamaz.» Sovyetler sulh teklifini reddettiler