22 Kasım 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

22 îkincltesrîn 1939 CTJMHURITET Iktibaslar Askerî harekâtta hava tahmini Yazan: /. DELEVSKİ Auguste Comte, «evvelden görmek için bilmek, harekete geçmek için evvelclen görmek.» diyor. Bu vecize, askerî harekâtta mütemadiyen tatbik sahası bul muştur. Filhakika herhangi bir sevkülceyşî hareketin muvaffakiyeti, ekserıya hava şartlarına tâbi bulunur ve binnetice askerî bir plânı tatbik etmeden evvel havanın nasıl olacağını bilmek son derece mümektir. İki nevi ilmî tahmin vardır: Tabiatte tahmin; beşerî tarihte tahmin. Tabiatteki tarihî hâdiseler mevzuu bahsolduğu za man ekseriya, evvelden görebilsek bile, hâdiselerin mecrasını değiştirmek elimizde değildir. Meselâ Hüsuf, küsuf, med ve cezir hâdiseleri gibi. Bu gibi hallerde harekâtımızda hürriyetimiz nisbidir. Yapacağımız şey, mecrasını tebdil edemiyeceğimiz bu hadisata harekâtımızı intıbak ettirk me tir. Bu babda şöyle bir hikâye naklederler: Yenidünyanın keşfinden sonra yerli Amerikahlar, Christophe Colombe'a erzak vermekten imtina ediyorlardı... Christophe Colombe, bir müddet sonra güncşin tutulacağmı biliyordu. Yerlileri, erzak vermedikleri takdirde kendilerini ziyadan mahrum edeceği tehdidini savurdu. Yerliler, bu tehdidi ciddî telâkki etmediler. Fakat güneş kararmağa başlar başlamaz, Colombe'a koştular ve ne istiyorsa vereceklerini söyliyerek kendilerini tekrar ziyaya kavuşturmasını istediler. Güneşin tutulacağı muhakkaktı, fakat Amerika kâşifinin bunu evvelden bilmesi onun hususî gayesini elde etmesine medar oldu. itibarile yirmi dört saat ve son derece müsaid ahvalde de otuz altı saat evvelden tahmin yapmağa imkân vardır. Fakat şimdiki harblerde yapılan harekât, geniş mikyasta harekâttır. Bu hare ketler, mahdud bir takım harekât silsilesinden mürekkeb olup bunlar için birkaç gün evvelden saat ve tarin tayinine lüzum yoktur. Bahrî kuvvetlerin fevkalâde t.eyyar olmalarına binaen bahrî harekât, bu cümledendir ve bahrî kuvvetler, her an muharebeye girmeğe amadedir. Şu halde yirmi dört saatlik tahmin kâfidir. Hatta bazı harekâtın devamı müddeti bir iki saatten ibaret olacağından bir iki saatük tahmin de bazı ahvalde kâfidir. Yapacağı sefer, dort beş saat devam edecek bir hava filosu için fazla müddet tahmini icab etmez. D.N.B. nin tebliği münasebetile IBaşmakaleden devamt yenin yeni siyasî hattı hareketini» dahi velevki telmih suretile tenkide yeltenmek ten çekinmemiştir. Bu tekzib tebliğinin içinde bir de Ahnanyanın Ankara büyük elçisinin bu neşriyattan dolayı Türkiye hükumeti nezdinde yaptığı şiddetli bir protestodan bahis var: İşin aslı hakikaten garib bazı haberlerdir. Rumanya hududunda Sigfrid hattı inşası ve Türk hududlarının takviyesi teklifleri dünyanın şimdiki halleri ve şartları içinde en kuvvetli muhayyeleleri bile hayrette bırakacak vâhimelerdir. Muharib devletler, filî harb işlerinde ne yapacaklarının ve nasıl yapacaklarının anlaşılmasına intizaren propaganda harbine kuvvet vermiş bulunuyorlar. Onlardan örnek alan bazı muharib, gayrimuharib memleketler gazeteleri de hakikat veya ona yakın veya uzak bir sürü haberler verip duruyorlar. İngiliz gazetesinin muhabiri de bu arada işte şikâyet mevzuu olan o haberleri vermiş. Alman ajansına göre pek lâzımsa nihayet bunu tekzible iktifa etmek varken ayni tebliğe Türk matbuatının haysiyetine dokunan bazı hükümler ilâve etmesi elbette bütün Türk efkârıumumiyesinin şiddetle reddedeceği bir keyfiyettir. Hitler, ordu ve donanma erkânile istişarede bulundu (Baştaraft 1 Ina sahijede) Macaristanm haricî vaziyeti Hariciye Nazırı, parlamentoda mühim beyanatta bulundu (Baştaraft 1 inci sahifede) tularından evvel, iaşe tayınlarının artırılmasma karar verilmiştir. O zamana ka dar, katlanacağımız fedakârlık neLıclar büyük olursa olsun, İngiltereye büyük bir darbe indirmek lâzımdır denilyor. Hava ve Bahriye erkânıharbiyeleri, evvelâ Holanda ve Belçikanın deniz ve hava üslerini işgal bahsinde ısrar etmektedirler. Diğer taraftan, emin bir Alman kay nağından teyid edildiğine göre, 1 1 teşrinisanide yapılması tasavvur edilen ta arruz, Sovyetlerin kararsız vaziyetinden dolayı tehir edilmiştir. Alman taarruzu niçin geri kaldı? *** Hava tahminlerinin yapılmasından edilen istifadelerle bu gibi tahminlerin fıkdanmdan mütevellid mazarratların bir çok misalleri vardır. Birinci Somme muharebesinde yapılan taarruzların saatleri, hava tahminine aid bültene göre müteaddid defalar değiştirilmiştir. Almanlann zep linlerle Londra üzerine yapmış oldukları taarruzlar, kendileri için felâket olmuştur. Çünkü hava şartları hakkında kâfi derecede malumat elde etmeden harekete geçmişlerdi. Endaht işinde rüzgârların tetkiki, mühim bir meseledir. Rüzgâr, merminin istikametini değiştirdiği gibi havanın mukavemeti artması nispetinde menzil de, kısalır. Tayyarecilerin yükseklerdeki rüzgârları bilmeleri çok faydalıdır. Birçok hava seferlerinin muvaffakiyetsizliğe uğraması Meteoroloji ve harb ismile «Millî Mütayyarecilerin onları bilmemelerinden iledafaa meseleleri mecmuası» nda intişar ri gelmiştir. etmiş olan bir makalede şöyle denilmek 19 teşrinievvel 1917 de zeplinlerin uğtedir: ramış oldukları felâketler, 5000 metre ir«Asrî harblerde havayi nesimî, birinci tifada tesadüf edilmiş olan son derece derecede bir amildir. Tayyare, muharebedüşjik ha/aret dereceleri vjüzündej* vyj^ua lerde ehemmiyeti gitgide artan bir rol oygelmiştir. Evvelce karar verilmiş olaa bir namaktadır. Eğer, hava şartları fena olataarruzun havaların fenalaşacağına dair cak olursa tayyarelerin faaliyeti tesirsiz alâkadar servisler tarafından verilen ma kalır. Gene hava şartlarının fena olması lumat üzerine tehir edildiği geçen harbde bataryaların endahtmdaki isabeti bozar. çok defa görülmüş ahvaldendir. Yağmur yüzünden bozulmuş olan yollar, muharebenin • şeklini değiştirir. Çiinkü Görülüyor ki harbde meteorolojinin bir nakliyatı işkâl eder. Zehirli gazlerin neşri de muvaffakiyetle neticelenebilmek için çok tatbik sahaları vardır. Fakat bu ilordulara bir faydası olabilmesi için hava şartlarının bilinmesi lâzımdır. Piya min denin yağmur veya kar altında hücuma askerî hava işleri teşkilâtının bazı şeraite kalkmasile güzel havada hücuma kalkma sahib olması icab eder. Ordularca bilinsı bırbirinden farklıdır. Hava şartlarının mesi matlub olan meteoroloji hâdıselor, ehemmiyeti denizde daha ziyadedir. Sis, mevziî olduğundan bu teşkilâtın mevzuu fırtına gibi hâdiseler bahrî harekâtı işkâl bahs mıntakayı, onun coğrafî karakterlerietmekle kalmaz, bu harekâtın icrasına ta ni, toprağının bünyesini mükemmel surelte mamile mâni de olur. Yelkenli gemıler bilmesi lâzımdır. Şu halde maha'Unde zamanında olduğu gibi şimdi de havayi müşahedeler yapmak, mahallî ıstıhbarat nesimî, filolar için çok ehemmiyetlidir, ya merkezleri tesis etmek gerektir. Meteorodüşmandır ve yahud yardımcıdır. Ku loji servisile kumandanlık arasmda sikı bir mandanhk için hava tahmini, çok mühim irtibat bulunmalıdır. Meteoroloji servisidir. Asrî harbde bu tahminin bir faydası nin kumandanlığa malumat verirken bu olabümek için birkaç gün evvelden ya malumattan kat'î surette emin olup olmapılabilmesi lâzımdır.» dığını bildirmesi lâzımdır. Bir de hususî Meteoroloji ilminin şimdiki halinde, ihtiyaclarım iyice takdir edebilmesi için bizim mıntakalarda, birkaç gün evvelden meteorolojisinin, kendilerine malumat verhava tahmininde bulunmak hemen hemen mekte olduğu kimselerle sıkı bir tenıas hamümkün değildir. Şimdiki halde prensip linde bulunması muktazidir. Paris 21 (a.a.) Yüksek askerî mehafilde 12 ve 14 teşrinisani arasmda Almanlann vasi mikyasta bir taarruz hazırlamış oldukları söylenmektedir. Almanların bu plânlarını tadil etmeğe sevkeden esbabın ne olduğu tamamile malum değildir. Fakat bu esbabm diplomatik ve maddî bir takım müşkülâttan ve bilhassa Büyük Britanya ve Fransa tarafından muzaherer* gören Belçikanın azımkârane hattı hareketinden fena hava şartlarından ve askerî teknik meknî kuvvetin kifayetsizi'finden ibaret olduğu tahHele bu münasebetle Alman büyük el min edilmektedir. çisinin hükumetimiz nezdindeki (şiddetli tngilterede bir hava muharebesi protesto) sundan bahsetmek bütün bütün Londra 21 (a.a.) Bu sabah Ingilabestir. Çünkü Türkiyede matbuatm hür terenin şark sahilinde bir hava muharebeolduğu Alman büyük elçisinin de meç si olmuştur. Muharebenin tafsilâtı henüz hulü değildir. Alman büyük elçisini mü malum değildir. nakaşaya karıştırmakta da herhangi de Bir tngiliz tayyaresi parçalandı recesinde bir isabet bulunmasa gerektir. Londra 21 (a.a.) Bir İngiliz sivil Dün bir kısım Türk gazeteleri D. N. müdafaa tayyaresi, Gosport yakınmda B. tekzibinin Türk gazeteciliğine tecavüz yere düşerek parçalanmıştır. îçindeki iki teşkil eden taarruzlarile meşgul olurken tayyareci telef olmuştur. «Cumhuriyet» de Türkiyede çalışan ecKaçan Alman esirleri nebi muhabirlerinin hiçbir kayıd ve şarta Londra 21 (a.a.) Geçen hafta üç tâbi olmaksızın gelişigüzel hareket et esirin kaçmış olduğu tahaşşüd kampından mekte olmalarından şikâyet ediyordu. Bu diğer bir takım Alman esirleri daha kaçvesile ile meselenin bu tarafmın da kendi mıştır. İngiliz askerî makamatı tahkikata memleketimiz ve kendi işlerimiz bakımm başlamıştır. dan hakikaten dikkate şayan olduğunu Alman ordusunda zabit fikdanı tebarüz ettirmek lâzımdır. Gazetemiz ecParis 21 (a.a.) Askerî müşahid nebi muhabirlerinden birçoklarının işleriler, Alman ordusunda ehliyetli zabit fıkni bilir, ehliyetli ve dürüst adamlar oldukdanının Hitler'in halihazırda askerî sahalarını tespit ettikten sonra bunlardan ba da meşhud olan kararsızlığının başhca sezılarınm da hafiflikle hareketlerinden ve bebi olduğunu beyan etmektedirler. bilhassa bu gibılere karşı tedbirliMHwHwnFilvaki Almanyadan alınan haberler," mamaklığımızdan dolayı kendi kendimizi Almanyanın askerî makinesîndeki bu boşhaklı biı infialle Jenkid eyüyordu^ *•* luğu doldurmak için bir çok tedbirler İN Filhakika Türkiyemiz bugün harb ha tihaz edilmiş olduğu bildirilmektedir. Zarici bir memlekettir. Fakat harbin nerede bit olmak için matlub olan şartlar, daha ise cihanşümul bir mahiyet almak istida ziyade kolaylaştırılmıştır. Bundan başka dile için için kaynaştığı dünyanın şimdiki muvazzaf zabitlerle ihtiyat zabitleri arahalleri ve şartları içinde bilhassa memlc sındaki bütün farklar ortadan kaldırılmışketimizde faaliyette bulunan ecnebilere tır. Malum olduğu veçhile Almanya sulh karşı dikkatli ve uyanık bulunmaklığımız esnasında 54 fırkadan müteşekkil bir orduya sahib iken muvazzaf zabitlerinin kat'iyyen zaruridir. Biz Ankarada mahsus surette gönde miktan 20 ilâ 23 bin idi. Bunların ararilmiş ecnebi muhabiri gördük ki Türkiye smda askerlıkten çekilmek için evvelden Büyük Millet Meclisini doktor Refik mezuniyet almış olan, fakat bilâhare, si* lâh altına çağırılmış bulunan 6000 zabit Saydama açtırıyor ve Meclis reisliğini de bulunuyordu. Ancak bu 6000 zabitin ona yaptırıyordu. Dikkatsizliğin bu dereya kâfi derecede tecrübe görmemiş, yacesini cehalete ve tembelliğe vererek mahud çok yaşlı olduklarma hükmedilmiş sum saysak bile Alman elçisine Türk tir. hududlarını takviye etmeği teklif ettiren Alman ordusunu Fransadaki askerî bir ecnebi muhabire karşı doğrusu biz de lâkayd kalamayız ve kalmamalıyız. Alman ajansının tekzib tebliğindeki en mühim nokta Türkiyenin yeni siyasetine aid tenkid telmihidir. Guya bu siyaset Türkiyede «bimuhaba gazetecilik propagandası Almanya ve Ankaradaki Alman mümessili aleyhine tahrik için bir zemin telâkki eder görünüyor» muş. Türkiyenin şu veya bu devlet aleyhine olmıyarak yalnız kendi menfaat ve emniyeti endişelerinden ilham ve kuvvet alan siyaseti gizli kapaklı birşey değildir. Almanyanın Türk emniyet bölgelerine müteallik taarruz emlleri olmadıkça ne Türkiyenin, ne de Türk matbuatımn tahsisen Alman aleyhtarı bir hattı hareket takib etmediği ve etmiyeceği çok meydanda bir hakikattir. « Atiye, zarurî olan sabırla »nuntazırız. Bazan memleketin âli menfaatleri namına susuyoruz. Gözlerimizi kör, kulaklarımızı sağır ediyoruz. Fakat elim'zden bu hissemizi çalmak istiyen olursa o zaman kanımızı dökmek ve son nefe'^îze kadar döğüşmek icab edecektir. Zıra, tarihî vazifemizi ifaya azimli olduğumuz nispettedir ki, milletler manzumesindeki yerimizi muhafaza edebiliriz.» Bundan sonra, Csaki bitaraf bir bloktan bâhis olarak gazetelerin verdikleri haberlere sözü getirmiş ve bu blokun üçüncü bir devlet aleyhine müteveccih olmaması ve elbirliği yapmak arzusunda bulunan devletlerle Macaristan arasındaki htilâfların, önce azaltılması, şartile, sulh uğrunda herkesle teşriki mesaiye hazır olHer nefer zabit olabilecek Berlin 21 (a.a.«) D. N. B. Ajansı duğunu söylemiştir. Macaristanm Fransa ve İngiltere ile bildiriyor: Gazeteler harb zamanında zabit kad olan münasebatından bahsederken: Bu rosunu tamamlamağa matuf yeni karar münasebatın değişemdiğini söylemiş ve şöyle devam etmiştir: nameler neşrediyorlar. Bu kararnamelere göre, icab eden ev« Bu memleketin matbuatını oku safı haiz her nefer zabitliğe terfi edebile yunca, bugün, Macar meselelerinin daha cektir. Muvazzaf zabitlerle ihtiyat zabit yi anlaşıldığı intibaını hasıl ediyoruz. leri arasındaki fark kaldırılmıştır. Zabit Metin bir vaziyet muhafaza ettiğimiz ve liğe terfi için esas şart düşman karşısında harekete hazır olduğumuz müddeyçe bu r kah 3manlık göstermektir. binlerce yılhk eserin hiçbir şeyden ve hiç bir kimseden korkusu olamaz. Tabiidir ki, Bir İngiliz torpil gemisi battı Londra 21 (a.a.) Bahriye Nezare bu hedefe varmak için, önce yerine geti, Mastiff ismindeki torpil gemisinin bir tirilmesi icab eden şartlar vardır. Bunlarbirincisi ve en mühimmi memleketiAlman torpiline çarparak battığını bildir dan mizin istiklâlidir. Avrupa milletleri, bu mektedir. Bir Alman tayyaresi parçalandı istiklâli muhafaza edebildiğimiz ve askeLondra 21 (Hususî) İngilterenın rî, iktısadî ve diplomatik bakımdan tak cenub sahillerine yaklaşan bir Alman de viye edebildiğimiz nispette bizi takdir eniz tayyaresi sahil müdafaa teşkilâtının derler. şiddetli ateşi neticesinde denize düşürülHaricî siyaset sahasında da emniyelimüştür. Tayyare sahile yaklaşmadan par miz kuvvetlenmiştir. Tecrübeden geçirilçalanmıştır. miş bütün eski dostlarımızı muhafaza ettik ve vaktile mevcudiyetimizin tezaFransız tebliği Paris 21 (a.a.) Umumî karargâ hürlerini şüpheli karşılıyan bir çok yer lerde şimdi Macar meseleleri ciddiyetle hın tebliği: Gece kayde değer birhâdise c«eyan nazarı dikkate alınmaktadır.» etmemiştir. Hariciye Nazırı, bundan sonra, Maca^ Alman riatanın Almanya ile,olan münasebatar geçerek, Führer'in Alman Macar hu Berlin 21 (a.a.) Tebliğ: dudunu kat'î telâkki ettiği yolundaki soz' Cephede hafif istikşaf ve topçu faali lerini hatırlatmış ve Cihan Harbindeki yeti kaydedilmiştir. Alman hava kuvvetleri düşman dev Alman Macar silâh arkadaşhğını yâdetletler üzerinde keşif faaliyetlerine devam tikten sonra, Macar İtalyan münasebatıetmişlerdir. Tayyarelerimiz îngilterede na intikal etmiş ve şu sözleri söylemiştir: ' Scapa Flovv, îskoçya ve cenubî Ingiltere « Bizi îtalyaya bağlıyan dostluk üzerinde, Fransada Paris ve şimal bölge çok samimidir. Bu dostluğun kuvvetini leri üzerinde uçmuşlardır. belki en iyi ifade edenin, her iki mllet Eylul ve teşrinievvel aylan zarfında arasmda, asırlardanberi bir mukadderat Alman zırhlıları yüzlerce ticaret vapuru iştiraki mevcud bulunmasıdır.» nu kontrol etmiş ve bunlardan bir kısmını Nazır, Yugoslavyadan bahsederek, derhal serbest bırakmışlardır. kuvvetli bir Yugoslavyanın mevcudiyeti Ceman 245,455 ton hacminde 127 va elbette Macaristanm menfaati iktızasmpur Alman limanlarına getirilmiş, bunlar dan olduğunu ve her iki memleketin aradan kaçak eşyayı hâmil olmıyanlar iade sındaki münasebahn şayanı memnuniyet edilmictir. bir şekilde düzeldiğini izah etmiştir. kadrolara mümasil kadrolarla teçhiz et mek için şimdiki mevcudun 17,000 zabitle takviye edilmesi icab eder. Bundan başka Almanya, küçük zabitten mahrum bulunmaktadır. Halbuki son harb esna sında Alman ordusuna bilhassa hizmeti dokunanlar bilhassa küçük zabitler olmuşlardır. 1916 senesile 1935 senesi arasında Almanya, gencleri orduya alacak ve onları talim ve terbiye edecek vaziyette değildi. 1935 senesinde harbin ilânına kadar Alamn ordusu, altı sınıfı, yani ceman 1,800,000 askeri talim ve terbiye etmiş tir. 800,000 miktarında olan ihtiyat efradı da ihtisas görmüş bazı cüzütamlar da 2 ilâ 13 ay talim görmüşlerdir. Diğer taraftan şimdi Alman ordusunda 50,000 Avusturyalı vardır. Bunların kuvvei maneviyeleri, Alman askerî mehafilini endişeye düşürmektedir. Bu suretle Almanya, geçen eylul ayı içinde 80 milyonluk nüfusu olduğu halde ancak 130 fırkadan müteşekkil bir ordu vücude getirebilmiştir. seti daima, itidal ve dürüstî olan Macaristanm, icabında tarihin kendisine bahşettiği hisseyi müdafaa edeceğini söylemiş ve demiştir ki: İngilterenin verdiği karar Parti Grupunun dünkü içtimaı Yaptırılacak anıt kabrin sırf Ebedî Şef « Birinci Büyük Millet Meclisi aza Atatürke mahsus bir abide ve yahud smdan olup da bugünkü vaziyetleri mu Türk milleti ululanna dahi ebedî istiraavenete muhtac olan zevat için mevzuata hatgâh olabilecek bir millî panteon ol istinaden birşey yapılmak imkânı olmadı ması mı lâzım geleceğinin ayrıca Partiye ğına, fakat bunlara herhangi bir şekilde müracaatle karar altına aldırılacağını da yardım edilmesi Partice karar altma alı I beyan ettiler. nırsa bu kararın hükumetçe tatbik edilmeBu iki mevzu üzerine söz alan birçok si tabiî bulunduğunu beyan etlikten sonra hatibler fikir ve mütalealarını bildirdikten Atatürk için yapıtrılacak anıt kabrin mu sonra birinci Büyük Millet Meclisi azaamelesini mümkün olan sür'atle ıkmale sından muavenete muhtac olanlara mü çalıştığını, evvelce umumî heyetin verdiği nasib şekilde yardım edilmesi hakkındaki karar veçhile anıt kabrin yapılacağı ma teklif esas itibarile umumî heyetçe tasvib haJdeki birçok eşhasa aid 287,212 met olunarak icab eden hazırlığın yapılması relik arazinin istimlâkine dair muamelâ hükumete tevdi olundu. tm ekserisi intac edilmiş olduğunu, henüz Anıt kabir hakkında Başvekilin ver istimlâk muamelesi bitmiyen bazı arazi miş olduğu izahat ve bilhassa bu abidesahiblerinin bedeli istimlâk hakkmdaki nin bütün muamelâtını ikmalle in«aata geitirazlan aid olduğu mahkemece tetkik e çebilmek için bir buçuk senelik bir müddilmekte bulunduğunu ve sahaya dahil o dete lüzum olacağma dair beyanatı umulup da nerede oldukları malum oîmıyan mî heyetçe memnuniyetle tasvib olundu. arazi sahiblerine de mevzuat dairesinde Bundan sonra Hariciye Vekilimiz icab eden tebligatm yapılmış olduğunu u Şükrü Saracoğlu geçen haftadanberi cemumî heyete bildirdi. reyan eden siyasî ahval hakkında izahat Eu mesele'erin ikmalinden sonra Ata verdi. türk için yapılacak anıt kabrin şekline ve Umumî heyetçe memnuniyete şayan mimarisine aid hususları beynelmilel bir görülen bu beyanattan sonra dahilî ni müsabaka ilânile halletmek mukarrer ol zamnamenin 35 inci maddesine aid müduğunu ve bu müsabakanın millî san'at zakere usulünün gelecek celseye tehiri kakâr ve mimarlarmıza da açık bulunduru bul olunarak saat 17,15 te içtimaa nihalacağını ilâve etti. yet verildi. IBaştaraft 1 incı sahijede) Londra 21 (a.a.) Çemberlayn bugün Avam Kamarasında beyanatta bu lunarak Almanların torpillerle deniz harbı yapmak usulüne devam etemlerine İngil tere hükumeti tarafından müsaade edümiyeceğini söyledikten sonra demi?tir ki: « İngiltere, Almanlar tarafından ticaret gemilerine karşı yapılan taarruz'>ra lâyık bir şekilde mukabele edecektir: İs tisnasız bütün Alman ihracatı denizlerde musadere edilecektir. Bundan başka mademki Almanlar bey nelmilel kanunları sık sık ihlâl edıyorlu, mademki kuvvete müracaatten vazgecmi yorlar, biz de onlara karşı ayni ^eki'dc harekete karar verdik ve nazırlar mec'isi bu kararın derhal tatbikı için emir vere cektir.» Alman mayinine çarparak batmıştır. Bir gemici ölmüş, beş tanesi kaybol muştur. Geminin diğer mürettebatından 9 kısî kurtarılmıştır. 1936 senesinde inşa edilen «Mastif» 4 pusluk bir top ve daha aşağı çapta 4 topla mücehhezdi. 520 tonluk olan bu gerp"~'n sür'ati 13 mıldi. Bir kömiir gemisi daha battı YUNUS NADt Edirnenin kurtuluş günü Edirne (Hususî) Önümüzdeki cumartesi gününe raslıyan Edirnenin kurtuluşunun I 7 nci yıldönümü için şehirde bu sene de büyük hazırlıklar yapılmaktadır. Bir hafta evvelinden faaliyete geçen Belediye, merasim programını hazırlamıştır. Bu program bir iki güne kadar bastırılarak halka dağıtılacaktır. Öğrendi ğime göre bu sene Edirnenin ebedî kur tuluşunun yıldönümüne müstesna bir ehemmiyet verilmektedir. Bu münasebetle Ankara ve İstanbuldan şehrimize bir heyet gelecek ve bu heyet kurtuluş şenlik lerinde hükumeti ve Büyük Millet Meclisini temsil edecektir. 11930 tonluk b r Jipon gemisi de battı Londra 21 (a.a.) Japonyadan İngiltereye gelmesi beklenen Japonların Terukuni Maru yolcu vapuru olması muhtemel 11,930 tonluk bir vapur, ağlebi 'hti mal bir mayne çarparak, İngilterenin ?ark sahili açıklarında batmıştır. Gemide 180 tayfa ve birisi İngiliz olmak üzere 26 yolcu bulunuyordu. Geminin battığı, sahilc'eT görülmüştür. Denizden bir su sütunu fış kırmış, bir tahlisiye gemisi ve daha birçok tekne vak'a mahalline gitmiştir. Kurtarılanlar karaya çıkarılmıştır. Japon sefareti, kaza mahalline. derhal mümessillerini göndermiştir. : Kurtuluş günü yapılacak mutad mera Bir tngiliz mayin tarayıcısı battı Londra 21 (a.a.) «Amirallık masimden maada gecesi büyük fener alayları tertib edilecek, Belediye dairesinde res kamı bildiriyor:» mî bir balo ve mekteblerde de müsamere«Mastif» isminde bir mayîn tarayıcı ler verilecektir, gemi, İngijterenin şark sahili açığında bir Londra 21 (a.a.) «Torchebearer» ismindeki İngiliz kömür gemisinde bat ması neticesinde dört tayfanın öldüğü öğrenilmektedir. Diğer dört tayfa da ağır surette varahdır. Bir Danimarka balıkcı gemisi batan ve ismi tesDİt edüemiven bir vaourun müKont Csaki, bundan sonra, bütün bu rette'oatınc'an on yedi kişiyi İngilterede maziyi hatırlatmaktan maksadı, bugünkü karaya ç ı K ^ ' ^ r . şartlar dahilinde bir tahrikte bulunmak 22 kişi kurtorddı olmad'smı söylemiş ve sözüne devamla: Londra 21 (a.a.) Dün İrlanda sa , « Bugün, demi'tir, Macaristan, Mahili açığında batan Arlington ismindeki , car mılletınin, karşılaştığı mesele'erin hal İngiliz vapurunda sağ kalanlardan 22 ki çarelerini, dikkatli bir itidalle, fakat aşi kurtarılmıştır. 11 ki«i kaybolmu^tur. zimle ve sulh içinde hazırlamak imkânıMayine çarpan balina bahğt na sahibdir. Tıpkı Cihan Harbinde olBrüksel 21 (a.a.) Bir mayine car duğu gibi, silâhlara sadık kaldı. Şimdi, parak ölen 18 metre uzunluğunda bir ba hayatî menfaatlerimiz başka birşeyi emretmedikçe. sulhçu, su'ha sadık kalarağız. Ima b"''"i Coxyde s^^iline d'i'rnüstür. İsmi bilinmiyen bir İngiliz gemisi Biliyoruz ki, haricî siyasetimizin bu istikametteki gıdışi, beynelmilel ve sosval de battı Londra 21 (a.a.) İsmi halen gizli büyük kasırganın ortasında, sakin ve hetutuL.ı bir İngiliz gemisi batmıştır. Ge sablıdır. Ve bizden, gerek memleketin i* minin 33 kişilik mürettebatından 17 si çinde ,gerek hududlarımızın dısında fev« kurtarılmış ve bir Danimarkalı balıkçı kalâde bir sây beklemektedir. Fakat, M" gemisi tarafından §imal denizi limanla car milletinin, kendi arzusu haricinde ola« rmdan birisine çıkarılmıştır. Mürettebat rak hissesine düsen tehlikelerle dolu m * tan diğer birkaç kişi ve geminin kaptanı kadderatı, gerek kendi menfaati ugru» başka bir gemi tarafından kurtarılmıştır. da, gerek dostlarının bütün orta Avrupa* Gemi o derece çabuk batmıştır ki, tahli nın menfaati namına kabul ettieine, bu siye sandallarını denize indirmek için va hususta şüpheli olan yabancıları ikna için elimizden geleni yapıyoruz.». kit kalmamıştır. Macar Rumanya münasebatından bahsederken, nazır, Rumanya ile olan anlaşmanın şartlarını izah etmektedir: Ruanmya ile memleketimiz arasındaki havayi tasfiye maksadile bazı teşebbüslerde bulunduk. Bundan sonrasını Ru » manyaya bırakıyoruz. Macar Rumen münasebahnın salâh bulması bugün gene Rumanyaya vabestedir. Rumanya bunu arzu eder mi ve buna muktedir mi? Bu sualin cevabı müspet olduğu takdirde, Rumanya, realitelere ıV'nad ederek ve bu devrin fikirlerinden ilham alarak, modern bir Tuna havzası teşkil etmek ü^ere hanri sartW dahilinde elbirliği vaprr.ağa hazırdır? Yoksa tarihin tazyikmı mı bekliyor :