22 Kasım 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

| Çarşamı 22 Telgraf: Ulus - Ankara SONTEŞRİN TELEFON 1939 Müessese Müdürü 1144 y . aleri Müdürü 106i 5 KUR. UŞ tleri 1062 ! re 1064 — YENİ PROGRAM — Caz-Dans-Varyete Her gece Baraj Lokantasında 'Taksi saati Barajda açılmak üzere l otomobil temin odi TL. 3961 Almanların açtıklari torpil harbi karşısında YHM Ingiltere C. H. P: Meclis gru;ııda | Başvekil anıt-kabir hakkında izahat verdi Bütün muameleler ikmâl edilince bir buçuk yıl içinde inşaat başlıyacak C. H. Partisi Meclis Grupu Umumi Heyeti dün saat 15 te reis vekili Hasan Saka'nın reisli inde toplandı. Ruznamede Manisa Mebusu Refik İnce tarafından 18-11-939 tarihinde verilmiş takririn ihtiva ettiği üç madde mevcut idi: Harbin inkişaf safhaları N. A. KÜÇÜKA Denizli Mebusu HMarp devam ediyor. Fakat garp cephesinde başladığı günden şimdi- ye kadar birçok tahminlere rağmen henüöz büyük bir şiddet gösterme- miştir. Ajansların, gazetelerin bize havadislere göre alman- lar şiddetli harp hazırlıklarına de- vam ederken müttefikler yüksek harp meclisinde çok esaslı kararlar wermişlerdir. Her iki tarafın zaferi kazanmak €en ince hüner- derini ve bi vaşsıtalarını orta- ya atacakları muhakkak olmak- Ja boraber, nasıl stratejik bir sis- tem kullanacaklarını hiç şüphe yok ki kimse bilmiyor. Yalnız har- bin başladığı günden bu âna kadar geçen liseleri tahlil edecek olur- sak, her iki tarafın kullandıkları sistemin karakteristik — vasıflarının ana hatları azçok bir isabetle seçile- bilir. Almanlar daha harp başla- mazdan hayli zaman evel, bütün memleketi askert disiplin içine sok- ıını'lınlı. Zaten bu hal nasyonal ün zaruri — icaplarındandı. Fılııı bütün bir milletin bu tarzda bir sisteme tâbi tutuluşu o milletin iktısadi ve manevi hayatı üzerinde me dereceye kadar müsbet tesirler yapabileceği bilinemezse de mem- lekette günden güne ziyadeleşen sı-| kıntıya bakılırsa on gün içinde ka- zanılan büyük Polonya zaferine Faeğmen, umumi muzayakanın dahi- M aksülâmellerinden endişe hisset- mek yerinde olur. Münih'te patlı- yan bombalar, Prag'da tekerrür eden nümayişler her halde iyiye, hayra delâlet etmiyen şeylerdir. Müttefikler ise umumi harpten aldıkları tecrübe ile bu kere daha gok mücehhez hareket etmektedi ler. Denilebilir ki müttefiklerin bu harpteki bareket tarzları harp ta- rihine yepyeni bir metod verecek mahiyettedir. Cephe ile beraber iç- | timal bünyeyi de sağlam tutmak, — we harp halini milli bünyenin tabii geraitine uydurmak ve yahud da harp halinin ihdas ettiği fevkalâde- hiği tabii kaideler çerçevesine sok- mak sistemini muvaffakiyetle vücu- de getirmişler ve tatbika başlamış- lardır. Yüksek harp meclisinde ve- rilen ve iktısadi mahiyette olan ka- rarların bir çoğu işte bunlardır. Cephede cehennem ateşleri ya- ğarken müttefiklerin cephe tindeki bayat faaliyeti vaziyetin icabettirdiği yeni normal şartlara göre cereyan edecektir. Bundan gı yet makül olarak şu neticeye v hır ki müttefiklerin döğüşı il yetleri gittikçe artacaktır. Alman- lemle olan alâka- asta — sektelenmiş- ambargonun kalk- ması müttefikler için mühim bir kuvot kaynağı olmuştur. On beş Tmartta Berchtesgaden toplantısında (Sonu $ inci sayfada) 1. — Birinci Büyük Millet Meclisi fzasından muavenete muhtaç olanlara yapılacak yardım meselesi. 2. — Atatürk için yaptırılacak anıt- kabrin muamelesinin ne safhada oldu- ğu, Üçüncü bir mesele de Büyük Mil - let Meclisi dahili nizamnamesinin 35 inci maddesi mucibince kanum lâyiha | ve tekliflerinin ait oldukları encümen- | lerce müzakere tarzlarına dair vaktiy- le verilmiş bir takrire müsteniden a- çılan müzakerenin bugün intaç edil - mesinden ibaret idi. Başvekilimizin beyanatı Birinci ve ikinci meseleler hakkın- da izahat vermek üzere ilk defa söz alan Başvekil Dr. Refik Saydam bu me (Sonu $ inci sayfada) İngiltere Başvekili B. Çemberleyn Gümrük ve inhisarlar Vekili Malalya'da Malatya, 21 aa. — Cenup vilâyet- lerimizde bir tetkik seyahatine çıkan | gümrük ve inhisarlar ve! aif Ka- |imzaladığı La H KAKERAKAPAAAURU AU UA UUU AAA KURAA AAA CAAA AA URA KUKU A OU AUAA K AAAA A K AUA AAA UK AUA KU KUKU ÇAK AUA mukabelede bulunacak B. Çemberleyn'in Avam Kamarasındaki beyanatı Alman menşeli büfün ihracat malları müsadere olunacak Almanya'ya karşı askeri harekete geçilecek Londra, 21 a.a. — Avam kamarasında, Attlee, başvekile al- manlar tarafından beynelmilel kaideler hilâfına olarak denizle- | re. mayn dökülmesine karşı, ingiliz hükümetinin tedbir almak | * niyetinde olup olmadığı hakkında sorulan suale B. Çemberleyn demiştir ki : ei c Gd Son üç gün zarfında, altısı bitaraf olmak üzere on geminin al- man mayınların: ttıkları ve insanca mühim mikdar- da zayiat verildi; n malümudur. Almanya'nın da mukavelesi, denize demirli maya döküldü- |radeniz, refakatelrinde gümrük mu - | ğü takdirde, ticaret gemilerinin emniyetini temin hususunda hafaza umum kumandanı ve maiyetle- İmümkün olan her tedbirin almabileceğini tasrih eder. Mukave- ri olduğu halde dün şehrimize gel - |lenin esas noktasıdır. Zira mayn, uhınp veya gayrimuhari miştir. Valimizle askert ve mülkt er- |her türlü harp ve ticaret gemilerii isnasız olarak batırabilir. kân, parti, belediye ve halk mümes -| Alman hükümeti, mukavele hül lerinden hiç birisine riayet :ııı.:;lıl:ı:gı:lınhtıı:nîîîmğz::::nı;; etmemiştir. Maynlar, yukarıda zikrettiğim zayiata sehebiyet iRiyK lıle;l KFUT YÖY AT vermişlerdir ve bu âşikâr ihlâl hareketi, Almanya'nın iştirâk et- g miş bulunduğu anlavnal.ıra silsile halindeki riayetsizliklerinin | yaptıktan sonra asker? alay, parti ve belediyeyi ziyaret etmiş ve şehirde bir gezinti yapmıştır. Kont Çaki şimdiki beynelmilel vaziyet karşısında Macar görüşünü anlattı Macaristan sulh için işbirliği yapmıya hazır Hayati menfaatleri emretmedikçe daima sulha sadık kalacak Budapeşte, 21 a.a. — Mebusan meclisinde, hariciye bütçesi mü- zakere edildiği sırada B. Caki, harptenberi ilk defa olarak söz al- mış ve macar noktai nazarını izal B. Çaki, alman - ingiliz harbini ba- his mevzuu ederek, her iki tarafta da macarların şahsi dostları bulunduğu- nu, bunların, ulaşılacak bedefleri müd rik olarak, ve bütün milletleri için, zeval bulmaz iftihar vesilesi olabile- cek bir kahramanlık ve fedakârlıkla muharebede can verdiklerini söyle- miştir. Nazır, bundan sonra, son yirmi se- ne zarfındaki hâdiseleri atlatan, hari- (Sonu 5 inci sayfada) Menemencioğlu dün İstanbul'dan hareket etti İstanbul, 21 (Telefonla) — Londra ve Paris'te muhtelif temaslarda bu- Junacak olan heyetimizin reisi ve Ha- riciye Vekâleti Umumi Kâtihi Bay Numan Menemencioğlu, bu sabahki trenle Ankara'dan İstanbul'a geldi. Hariciye Umumt Kâtibi hareketin- den evel dedi ki!: — İngiltere ile bildiğiniz sıkı dost. Yuk münasebetlerimizin icap ettirdiği birçok temaslar vardır. Bu defa bil- hassa iktısadi ve mali münasebetler sahasında temaslarda bulunmağa gi- diyoruz. Bu fırsattan bilistifade ingi- Hiz ve fransız devlet ricaliyle görüşe- bileceğimden ayrıca memnuniyet duy- (Sonu $ inci sayfada) h etmiştir. Milli Şefimiz İnönü'nün Zonguldağa ayak bas- | nasebetle coşkun - tezahürat yapıldığını ya tıkları 16 sonteşrin gününün Zonguldak'ta ini ve bu mü- | İnönü günü ittihaz edil |miştir |dit defalar ihlâl edilmesi ve alman u- |barekete geçmiye icbar etmiştir. Kon: İseyin bu busustaki kararı yakında | son noktasını teşkil ediyor. 112 kişinin ölümüne «ebep olan L'Athenia kazasını ve mayn- larına torpiller ve toplarla batırılan, müttefik ve bitaraf diğer gemileri hatırlatmıya lüzum görmüyorum. Bu taarruzların çoğu ihbarsız vukubulmuş, fazla olarak, denizaltı harbine taalluku olup Alm.ınya 'nın da ı:urâuvle tesis edilen bütün kaidelere ll en İij Şimal denizinde bir haftada karla )ıpıl'rı.n' 38.000 tonluk on gemi battı Açık denizlerde devriye gezen fransız harp gemileri bir İngiltere hükümeti, harbın bu şe - y kilde sevk ve idaresine müsamaha et-| mek niyetinde değildir. Beynelmilel hukukun mütcaddit defalar ihlâl edil- miş olması ve alman usullerinin vahşi ve kaba tarzı bizi bu usule müracaat mecburiyetinde bırakmıştır. (şiddetli alkışlar) bu kararın meriyet mevkiine geçmesi için resmi tedbirler hemen a- unacaktır. B. Çemberleyn sonn harpte al- manların tüccar gemilerine karşı yap- tıkları taarruzların, mukabele bilmisli haklı gösterdiğini, menşei alman olan | / ihracat mallarının, açık deniz. İngiliz filosunun bir mayn gemisi de battı İlerde müsadere edileceğini ilâve et c miştir. / Z B. Çemberleyn sözüne devamla de- y “— Beynelmile! kanunun mütead- | süllerinin huşuneti, halen bizi askeri lân edilecektir.., VARNARA P ÇRARRENE GAST İ C, H.P. Umumi İdare heyetinde Cümhüriyet Halk Partisi Umu- mi İdare Heyeti dün öğleden evel haftalık mutat içtimamnı yapmış ve Partiyi ilgilendiren Harp gemilerinde torpilden korunma tertibatı Londra, 21 a.a. — Geçen cumartesiden pazartesine kadar ge- çen müddet zarfında, şimal denizinde, alman maynlarına çarpa- rak batan gemilerin adedi ondur ve bunların tonilâtoları mec- meseleler üzerinde gı muü 38 bindir. Bu on gemiden dördü bitaraf memleketlere ait | bulunmaktadır. (Sonu 3 inci sayfada) Tonio Kröger Meşbur. Alman muharriri Thomas Mann'ın Mehmet Karasan tarafından dilimi- ze çevrilen meşhur eseri Yarından ilibaren tefrika elmeğe başlıyacağız mıştık. -Yukardaki mektedir. resim, töreni — göster - vi Sit B dd İ AAt çe ŞKÜ S BEDESİ İA “ÜNRERİĞ, AM SÜÜ ZİLİNE Zei li