22 Kasım 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

müf ldiş AOGEİEEL TDOT çL —İ-- ULUS 22-11 - 1939 Anadan mi, Şimdiki halde, insan oğlu bir a- madan, bir de babadan hasıl olur. Fakat ikisindi d ni aai l yeti daha büyüktür? Eski zamanlarda, aileler arasın- da kız çocuklar hoş görülmezken ve kadınlara yüz verilmezken, kadın bir tarla demektir, asıl tohum baba- dan gelir, tohum hangi tarlaya eki- lirse aynı mahsul çıkar, denilir ve odalıklardan doğan çocuklar ni- kâhlı annelerden doğan çocuklarla bir tutulurdu. Her yerde soyadının babadan gelmesi de hep o tarla na- zariyesinin neticesidir. Yalnız bizde bir defa o nazariyeden şüphe edilir, © da pek acıklı bir zamanda olduğu işin hikmeti kalmaz... Hayat ilmi ilerleyip de, bütün canlı cisimler gibi, insan oğlunun da i.k hasıl olduğu zamandan başlıya- rak hayatının safhaları tetkik edil- Cikten sonra, dokuz ayda insan yav- rusu olacak ilk hücrenin yarı yarıya Labadan ve anadan hasıl olduğu an- laşılınca tarla nazariyesi, tabii, su- ya düştü. Ananın da babanın aynı derecede ehemiyetli olduğuna ka- rar verildi. Ancak, insan oğlunun şanı hiç bir noktada karar kılmamaktır. Bu se- fer de tarlanın aksini düşünenler peyda oldu: insan oğlunun hasıl ol- ması için bir babaya gerçekten lü- zum var mıdır? Böyle düşünenlerin dini bütün hıristiyan olup da düşüncelerinin din gayretinden ileri gelip gelmediği bi- linemezse de, tecrübelerinin netice- sinde pek acaip bir hâdise meyda- na çıkardıkları şüphesizdir. Tecrübelerin insan hücresi üze - rinde yapılamadığını elbette tahmin edersiniz. Onun için bu zatlar da tecrübelerini — kolaylık olsun di- ye — deniz kestanesi denilen hay- vwancıkların yumurtaları üzerinde yaptılar. Bu yumurtalardan deniz kestanesi çıkmak için onların ilkah edilmesi lâzımdır. Tecrübe yapanlar yumurtaları ilkah edilmezden önce ilkin asit bütirik içine, sonra da ko- yu tuzlu deniz suyu içine koydular, babadan mı ? daha sonra tabii deniz suyunun içi- ne bıraktılar ve... Birkaç saat içinde yumurtaların — hiç ilkah edilmeden — büyüme- ğe başladıklarını, birkaç gün sonra da yumurtalardan deniz kestanesi yavruları hasıl olarak, tabii deniz suyu ile dolu, kavanoz içinde yüz- meğe koyulduklarını gördüler. Deniz kestanelerinin yumurtala- riyle yapılan bu ilk tecrübelerden (ıonra daha başka hayvancıkların yumurtaları üzerinde tecrübeler ya- Wpıldı ve erkek bir hayvancık tara - İfından ilkah edilmeğe lüzum kal- |madan yumurtalardan yavrular çı - kabileceği anlaşıldı. Hem de mutla- ka asit bütirik gibi bir maddeye lü- zum olmadığı da meydana çıktı. Di- işi hayvancığın bıraktığı yumurtayı yalnız 1sıtmakla yahut Aaksine so- ğukta bırakmakla, sarzmakla yahut içinden elektrik cereyanı geçirmek- le, uyuşturmakla, Aasit yahut alka- len maddeler içinde bırakmakla da gene yavrular çıktı. Bütün bu vası - taların yaptığı şey dişinin yumurta- sını ancak tenbih etmektir. Demek ki bu hayvancıklarda ilkahın tesiri tenbihten ibarettir. Kurbağa gibi, hayvanlar silsilesinde oldukça ehe- miyetli bir hayvanın bile dişi yumur tası içine incecik bir iğne ile bir tek kan küreciği konulunca yumur- ta — ilkah edilmeden — yavrular verir. Vakıa hayvarcıklar üzerinde ya- pılan bu tecrübeler insan oğlunun da yalnız anadan hasıl olacağı ve babanın tesiri elektriklemek, 1sıt- mak, yahut üşütmek, ekşi yahut al- kalen yapmak gibi tenbih etmekten ibaret olduğunu, şimdilik, isbat et - mez. Fakat ilim de hiç bir yerde dur maz. Onun için daha ne gibi tecrü- beler yapılacağı şimdiden biline- mez. Fakat aşk denilen ve, denizleri dolduracak kadar çok sayıda, ede- biyat kitaplarının tarif edemedikie- ri hissin, hayat ilmi bakrmından, tenbih etmek ve edilmek ihtiyacın- | dan ibaret olduğuna iİnanmıya bir! mani yoklur. G. A. Yereei HMA ' v VP a a Deniz Harp Okulunun kuruluşunun 163 üncü yıldönümü münase- Leüyle Heybeltada'daki okulda miştik. Taleb eler, bahçedeki Atatürk büstüne çeleni koyduktan sonra... »» denizlerde yurdu müdafaa ederken şehit düşen ağabeylerinin mukaddes hatıralarını tâziz denize ati..orlar... , ve çeledk Marrsra'san ulak dalgaları üzerinde ağır ağır salla- nırken, deniz şİ4iertain hatırası önünde bir hürmet bir tören yapıldığını haber ver- için çipa şehlinde bir çelengi [ HAYAT VE SIHAT ) Adapazarı (. H. P. kongresi foplandı Adapazarı, 21 aa. — Adapazarı C. H. partisi kongresi dün toplanmıştır. Kongrede halk partisi müfettişi Züh- tü Durukan, vali Tekeli de bulunmak- ta idi. Kongre açılırken ebedi Şef'i- miz Atatürk'ün aziz ruhunu tazizen beş dakika ayakta tazim sükütu yapıl- mış ve kongrenin ilk celsesi öğleye kadar devam eylemiştir. Öğleden son- ra yapılan toplantıda bir çok dilek- ler münakaşa mevzuu olmuştur. Bu hararetli konuşmalarda, vali ile idare memurları pirtililere izahat verdiler. İleri sürülen dilekler meyanında, pancarların şeker şirketine tesliminde karşılaşılan zorluklar vardı. Gene bu arada parti binasını tevsi için isteni - len yardım tahsisatı dileği kabul o - lunmuş, çeltik ekiminin fayda ve mah zurları münakaşa edilmiştir. | Kongre bu münakaşalardan sonra i- | dare heyetini seçmiş ve reisicümhur | Milli Şef'imiz İnönü'ye, başvekil Dr. | Refik SaydantTa ve parti genel sek - reterliğine ,köngrenin | bildirilmesini alkışlar arasında karar |altına alarak toplantısına son ver - | miştir. | Ziraat Bankası köylüye tohumluk dağıtıyor Mevsimsiz devam eden yağmurlar yüzünden yurdun bazı yerlerinde çift- çi sıkıntıya uğramıştır. Bu hali naza- rı dikkate alan Ziraat Bankası, |tinden evel yağmur gören yerlerdeki subelerine talimat göndererek köylü |nün tohumluk ihtiyacını karşılamak |üzere bu gibi çiftçilere tohumluk da- ğıtılmasını emretmiştir. Burava ge - len malümata göre orta ve şarki Ana- dolu'nun bir çok yerlerinde yapılan tevziat köylüyü büyük sıkıntıdan kur- tarmış ve pek memnun bırakmıştır. Halkevi temsil kolu faaliyetleri Halkevi temsil kolu zengin bir re- pertuvarla yeni sezon için hazırladığı terisillerine önümüzdeki halta içinae zife,, “Müfettiş,, ve bir külfetle meydana için çalışılan “İstanbul seçkin eser - ında zikredilmiye şayandır. n ve evelisi gece seyrettiğimiz Uzun Mehmet piyesinde rol alan ama- törlerin ye bilhassa Fethi, Resni, Ga- lip, Dürnev gibi kuvetli elemanların da bize sezon temsillerini seyretmek - te iyi bir zevk duyuracaklarından şüp he iyoktur. disi,, sezonun en Halkevinde verilecek muhasebecilik dersleri Gençliğin her bakımdan ihtiyacı - nı gidermiye çalışan Halkevi bu sene çatısı altında bir muhasebe dersi ver- meyi kararlaştırmıştı. Büyük bir rağbet gören bu teşeb - büs ayın 23 üncü perşembe günü sa - at 18.30 da ilk ders verilmek suretiyle tatbik mevkiine konulacaktır. Yazı - lanların ve alâkadar olanların o gün o saatte halkevinde bulunmaları lâzım- dır. Hindistan'da müslümanlarla Mecüsiler arasında mücadele Roma, 21 aa. — D.N. B. bildiriyor: Hindistan'da Karaşi'dan alınan ha- berlere göre bu şehirde çıkan vâhim hâdiseler üzerine örfi idare ilân olun- muştur. Müslümanlar ile meccusiler arasında şiddetli çarpışmalar olmuş ve bir çok kişi ölmüştür. Polis ile â- sile rarasında çarpışmalar olmaktadır. (Ç>5ss0AZE Son gün “Çazaraaz ULUS Sinemasında Çılgın Bakire Artistler: Vİ-TOR FRANCEN ANNİE DUCAUX Meşhur Henri Bataille'in büyük eserinden yapılmış mevsimin en güzel ve en heyecanlı filmi Ayrıca: Renkli Miki ve Metronun dünya havadisleri Seanslar: 12,15 - 14,30 - 16,30 - 18,30 ve 21 de vakfesi geçiriyorlar. Ükaasascacı: Telefon: 2193 ae tazimlerinin | vak -| 18.11,939 tarihinde bu sütunlarda çıkan yazımızda yakında sipariş edileceğini haber verdiğimiz normal posta pullarımız 22 kıymetten ibaret mecmuu 363,5 kuruş değerinde olacaktır. 1930 senesindenberi ilk defa İngiltere'- ye ısmarlanacak olan bu pullar taydüs tabr usuliyle bastırılacaktır. Bir kaç sene tedavülde kalacak olan bü 22 parça pu- lun üzerinde bulunacak ve yurdumuzdan birer köşeyi canlandıracak resimler, cok İyi intihap edilmiş imtizaçlı renkleriyle muhakkak değerli birer sanat eseri ve do- layısiyle çok şümullü birer propaganda un- suru olacaklardır. Öğrendiğimize göre bu pullarımızda T. C. filigranı da bulunacaktır. Türk pulla. rıtda ilk defa tatbik edilecek filigran usu- lü mühim ve yerinde bir yenilik olacaktır. İki senedenberi çıkarılan pullarımızda da- lima müşahede ettiğimiz tekâmül, haklı o- larak göğsümüzü kabarttığı gibi dünya pulculuk âlemince de büyük bir alâka ve sempati ile karşılanmaktadır. Normal serinin kıymet, mevzu ve renk- leri şöyle olacaktır: 10 Pa. (Ankara garı) portakal rengi; 20 |Pa, (tiftik keçileri) zeytuni yeşil; 30 Pa. | (Çubuk barajı) menekşe; 1 Kr. (İstanbul postahanesi) gül rengi; 2 Kr. (Fırat köp- rüsü) açık kırmızı; 2,5 Kr, (portakal) acık yeşil; 3 Kr. (Sivas - Erzurum hattında tren) vapür dumanı; $ Kr, (Ankara Emni- | yet anıtı) çikolata; 6 Kr, (Milli $ef İnönü) | Zebercet ma Kr. (Merinos ko- | yunları) kırmızı; 8 Kr. (Milli Şef İnönü) | gök mavisi; 10 Kr. (Türk çiniciliği) çini mavisi; 12 Kr, (B. M, M. binası) erguvani menekşe; 12,5 Kr. (Anlsara Zafer anıtı) koyu mavi; 15 Kr. (İstanbul Arnavutköy) 8 ğ Çubuk barajı £30 parra Türk çiniciliği (10 kuruş) Arnavutköy (15 kuruş) Normal posta pulları Milli Şef'imiz (6, 8 Kr.) (6 Kr, luk daha az rötuşedir) yeşil; 17,5 Kr, (Taksim Cümhuriyet anıtı) esmer kırmızı; 25 Kr. (Afyon'daki zafer anıtı) açık sepya; 26 Kr, (Temyiz mah- kemesi) turuncu; 29 Kr. (Adliye vekâle- 'ti) sarı; 30 Kr, (Ankara halkevi) koyu mor); 50 Kr, (Fabrika) yeşilimsi mavi; 100 Kr, (Milli Şef'imiz İnönü) Koyu sep- Yar C. S. Fırat köprüsü (2 kuruş) Ankara halkevi (30 kuruş) KÜÇÜK DIŞ HABERLER XBrüksel, — Son günlerde şiddetli yağ- murlar inde bir çok kl ve bilhassa Lys nehri taşmış ve bir çok geniş sahaları ve müteaddit meskenleri istilâ et- miştir, X Vatikan, — Papa, Roma vâlisi prens Borghosei kabul etmiştir. XAnvers, — Bir kamyonla bir tramvay arasında vuku bulan şiddetli bir çarpışma neticesinde bir kişi ölmüş, beş kişi de a- ğır surette yaralanmıştır. XLondra, — İngiliz ve Çin makamları Kumming ve Rangoon arasında bir hava servisi ihd. dair itilâf akdetmişlerdir. Bu hat, ahval müsaade ettiği zamari Hon- kong ve Ahanghai'ya kadar uzatılacaktır, XMadrid, — İçinde kaptan Morris'in idaresindeki bir amerikan heyeti bulunan Colombus çekdirmesi, Las Palmas'a mu - vasalât etmiştir. Bu heyet, Kristof Ko - lomb'un ilk seyahatinde takip etmiş ol - duğu yolu takip etmektedir. XParis, — Başka bir vazifeye tayin e- dilmesi tekarrür eden Polonyanın Paris sefiri Lukacieviç'in yerine — muvakkaten Polonya sefaretini idare edecek olan orta elçi ve fevkalâde murahhas Felix Fran - kovyki getirilecektir. XParis, — Asnieres'de bir motosiklete çarpmamak için birdenbire yolunu değiş - tiren bir otobüs bir kahveye girmiştir. 32 kişi yaralanmıştır, X Budapeşte, — Bu ayın 27 “inci günü Belgradda macar - yugoslav ticari müza - kereleri başlıyacaktır. X Paris, — Fransanın menfaâtlerine mu- gayir bir makale neşretmiş olan “La Soli- darite İnternationale Antifascista” gaze - tesinin mesul müdürü 15 sene ağır hapse mahküm edilmiştir. Makalenin muharriri silâh altına alınmış olmasına rağmen dört ay hapse mahküm olmuştur. XLondra, — Geçen hafta üç esirin kaç- mış olduğu tahaşşüd kampından diğer bir takım alman esirleri daha kaçmıştır. İn - giliz askeri hkik tır. XKrakovi, — Umumt vâli vilâyet mer- kezlerinde hususi mahkemeler ihdasına da- ir bir emirname neşretmiştir. XBrüksel, — “Moniteur” gazetesi, aske- ve askeri l in fotog - raflarını çekmeyi ve resimlerini almayı meneden bir kararnamenin metnini neşret- F I. Rus - Japon ticareti inkişaf edebilecek mi ? Moskova, 21 a.a. — “Havas bildiri- yor”: Siyast mahafil, Rusya ile Japonya arasında ticaret mübadelelerinin inki- şafına imkân gör kte - dir.Ancak iki memleket münasebetle- rini islâh edecek-olan ticaret muahe- desi müzakerelerinin siyasi mânâsı ü- ddet ezrinde israr ediliyor. En ziyade müsaade gören millet hükümlerine istinaden Rusya, Japon- ya'ya petrol verecek ve mukabilinde gemi, elektrik tesisati ve saire alacak- tır. Fakat, şurası var ki, Rusya Al - manya'ya da petrol vermek mecburi- yetindedir. Ve daha şimdiden İtalya bile Rusya'dan petrol alamamağa baş- lamıştır. Almanlar Lehlileri askere alıyorlar Paris, 21 a.a. — Polonya hükümeti istihbarat merkezi tebliğ ediyor: Alman makamları, tamamiyle po- lonyalı olmalarına rağmen, bir çok as- keri, alman ırkına mensup oldukları iddiasiyle salıvermiş ve bunları evle- rine yollamıştır. Fakat bilâhare gar- bi Polonya'da umumi seferberlik ilân ederek, hepsini silâh altına alarak al- man ordusuna katmıştır. Bu tarzı ha- reket, enternasyonal hukukun yeni bir ihlâlini teşkil eylemektedir. ( b YAK " İ SĞ TÜ SÖÜ SŞ RADYO DİFÜZYON POSTALARI TÜRKİYE ANKARA Radyosu Radyosu —— Dalga uzunluğu —- 1648 m. 182 Kcs./120Kw. “31.70 m. 9465 Kes./ 20 Kw, T.A.N RADYO ) ÇARŞAMBA: 22.11.1939 12.30 Program, ve memleket saat ayarı 12,35 Ajans ve metsoroloji haberierı. 12,.50 Türk müziği (PI,). 13.30-14.00 Müzi k (küçük orkestra - <e”: ) 10 8& a" İspanyol dansı. nmaistich: Ormanda aşk. 1800 Program. 18.08 Memleket saat ayarı, ajans ve me- teoroloji haherleri. 18.25 Türk müziği (fasıl heyeti). 19.25 Konuşma (dış politika hâdiseleri). 19.40 Türk müziği: karışık program, 20.20 Temsil, 20.50 Konuşma (haftalık posta kutusu), 21,00 Müzik (riyaseticümhur bandosu - şef: İhsan Künçer). 1 — Carl Teike: Marş, 2 — B. Godard: İkinci vals. 8$ — Weston - Nicholi: (Aşk şarkısı. 4 — Cösar Franck: Senfonik parça. 5 — Louis Grossman: Çardaş. 22.00 Memleket saat ayarı, ajans haberle- riş; ziraat, esham - tahvilât, kambi«- yo - nukut borsası (fiyat), 22.20 Serbest saat. 22.30 Müzik (opera aryaları - PL), 2255 Müzik (cazbant - PI.). 2325 -23,30 Yarınki program ve kapanış. Menba sularının sıkı bir şekilde kontrolü için.. Sıhat ve İçtimai Muavenet Vekâ - leti, kış aylarında memleketin bazı yerlerinde salgın hastalıklar husulüne sebebiyet veren âmilleti, henüz vak't varken bertaraf etmiye karar vermi"- tir. Haber aldığımıza göre bu maksa :- la, bilhassa büyük şehirlerimizde':i menba sularının şişelere doldurulması, depolarda muhafazası ve satış şekill:- rini sıkı bir kontrol altında bulundu- racak bir talimatname hazırlamakta « dır. Eglogte Litvanya-Rusya arasındca ahali mübadelesi Bern,; 21 a.a. — Buraya gelen haber- lere göre, Sovyetler birliği tarafın - dan Litvanya'ya terkedilen Vilno mın takasındaki beyaz rusların ve yahudi- lerin Sovyetler birliğine nakli işleriy- le mesgu) olmak üzere, bir sovyet he- yeti Kaunas'a gelmiştir. Bieloruslar, ruslar ve yahudiler, Sovyetler birliği- ne nakledilirken diğer taraftan Lit - vanya'ya bırakılmamış olan arazide sakin yüz bin kadar litvanyalı da Lit- vanya'ya gönderilerek arada bir ahali mübadelesi yapılacaktır. 100.000 kişi nakledilecek Bern, 21 a.a. — Telgraf ajansına Kaunas'tan bildiriliyor: Sovyetler Birliği tarafından Lit- vanya'ya terkedilen Vilno mıntaka - sındaki beyaz ruslarla yahudilerin tahliyesi işi ile meşgul olmak üzere Kaunas'a bir sovyet heyeti gelmiştir. Sovyetler Birliğine nakledilecek o - lanların miktarı 100,000 kişidir. Diğer cihetten Litvanya'ya terkedilmemiş olan Vilno'nun diğer kısımlarında bu- lunan 100,000 Litvanyalı memleketle- rine sevkedileceklerdir. Alman ficaretinin uzak Şarkla karşılaştığı güçlük Şanghay, 21 a.a. — “Havas” Uzak şarktaki alman ticaret müesseseleri alman müstahzaratını ithalde büyük müşkülât çekmekte ve hattâ tıbbi müs tahzeratı posta paketi olarak celbet- mektedirler. Bu suretle nakliye ücre- ti pek yüksek olduğundan bu müstah- zerat firmaların piyasadan silinmeme- si için zararına satılmaktadır. 7 B Ankara Borsası 21 İkinciteşrin 1939 fiyatları ÇEKLER Açılış — Kapanış Londra 5.21 5.21 Nevyork 129.28 129.28 Paris 2.9525 2.9525 Milâno 6.7875 6.7875 Cenevre 29.1475 — 29,1475 Amsterdam — 69.0075 — 69.0075 Berlin — — Brüksel 212875 — 21.2875 Atina 0.965 0.965 Sofya 1.6025 1.6025 Prag — — Madrid 13.6025 — 13.6025 Varşova - — Budapeşte 23,6825 — 23.55325 Bükreş 0,915 0.915 Belgrad 48 248 Yokohama 31.45375 31.45875 Stokholm 31.0125 — 31.0125 Moskova — — ESHAM v TAHVİLÂT: C. Merkez Bankası il2.— M2— ( Peşin ) Not — Hiza! la rakam bu- lunmıyan döviz'er için fiyat tes- cil edilme ğ (K *i? rruram y yi KAT B EEİTER