28 Ekim 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

28 Birînciteşrin 1939 Sehir ve RÖPORTAJ emleket Haberleri MATEMİMİZ İhtîfal programı dün, halkevlerine gönderildi Atatürkün ölüm yıldönümünde yapılacak ihtifalin programı, Halkevlerine gönderilmiştir. 10 teşrinisanide saat 9,05 te Halkevlerinde vazifeli birer zat, Atatürkün ölümünü hatırlatarak hazır bulunanları ayakta beş dakika sükuta davet edecek, diğer bir hatib de Atatürkün hayatile memlekete yaptığı hizmetleri anlatacaktır. Siyasî icmal Rusya ve İtalya on nutuklann neticesi olarak îngiltere ile Almanya sonuna kadar harbetoeği tasmim etmiş bulunuyorlar. Almanya Fransa ile bir davası olmadığını bütün dünyaya ilân etri. Bu hesaba göre garb cephesinde mevzi harbinden ve islJhkânıat silsileleri arasında ki çok uzaktan yapılacak topçu düellosundan taşka Lir hareket beklenemez. Artık garb cephesinde meşgul bulunmıyacal olar Alman ordusu kısmı küllisinin; ya siyasî ve iktısadî devamlı menfaatler temini, yahud garb cephesindeki Fransız ve İngiliz kı vvetlerinin mülemadiyen burada tecemrmîünü menetmek üzere bunlan başka taraflara vc uzak yerlere celbetmek üzere Avıupamn şarkmda harekete geçirilmesı ihtimalı vardır. Fakat böyle bir harekete geçmezden evvel Almanya şimdilik Almanyaya siyasî ve iktısadî cihetlerden hayirhah bitaraflığını muhafaza eden îtalya ve Rusyanın yardımın.lan emin olması lâzımdır. Bunun için Almanya ile Sovyetler Birliği ve İtalya arasında gt.yet mühim müzakereler cereyan ediyor. Gene bu sebeble ; Hitler, Moskovodak sefirini Berline çağırrnıştır. Mekteblerde ıstılah mes elesi Geçen sene «pürüzma» denilen hendese şekline bu sene «pirisma» diyorlar, yarın ne diyecekler, Allah bilir Y*z*n:SALAHADDİN GÜNGÖR Bu ne biçim iş ? Tacirlerimize Istanbulda teslim edilecek olan rnallar, hâlâ Burgaz limanında bekletiliyor! Delos vapuruna ihtiyatî haciz konulacak îstanbul limanına çıkarılması lâzım ge vant Linye ile temas etmiştir. Acenta dilen Türk mallarını burada durmadan rektörlerinden Sami, şu izahatı vermiştir: geçerek Burgaz limanına çıkartan Alman « Delos vapuru, 25 ağustosta lzmibandıralı Delos vapunı, tekrar limanımı re gelmiş ve oraya aid olan mallan çıkartBir ders esnasında ortamekteb folebelerimiz za gelmiştir. Buradan tütün alarak tek mıştır. Bundan sonra vaziyet nezaket kesLiseye devam eden bir kıza soruyo ne denkley deniliyordu. Muadelenin rar Burgaza gidecektir. bettiği için, vapurumuz, Istanbula uğratürkçede karşılığı bu sene için denklem rum: Delos vapurunun îstanbul limanına ge mıyarak Alman hükumetinden aldığı e Yanm ders usulünden memnun dir. Gelecek sene, belki de gene muadele lişi, bu vapurda malı olup da şimdi malRusya şimdideı. Almanyaya on yedi mir mucibince, limandan transit olarak tabirine dönülecektir. musun?. ların Burgaza çıkarılması dolayısile pebuçuk ton altm teslim etmiştiı. İhtimal bugitmiş, bitaraf bir liman olan Burgaza Gene Cebir ıstılahlan arasında «meç Ben memnunum. Bütün gün ders şinde koşan ithalât tacirlerini yeniden hanunla Almanya Rusyadan temin edememalını çıkartmıştır. Biz orada bu malları dinlemekten ders çahşmağa vaktim ol hul» ü ifade için kullanılan «X» in emrekete getirmiştir. Tacirler, vapura haczi diği maddeleri civar memleketlerden satm saline «kafçıtan» adı veriliyordu. muyordu. Dün öğleden sonra Ticaret Vekâleti ihtiyatî koydurmağa teşebbüs etmişlerdir. Türk tüccannın emrine amade olarak tu aîacaktır. Süvari ve nakil hayvanları için «Kafçıtan» m bu seneki adı «önsayı» Fakat arkadaşı, bu fikirde değil: kontrol teşkilâtı bazı ticarethanelerde anî Fakat, bu teşebbüs henüz müspet netice tuyoruz. şimdiden Rusya bir milyon ton yem ver Öyle söyleme kardeş.. diyor, iki dır. Yarınki adının ne olacağını ise şim bir kontrol yapmış, akşama kadar deİthalât tacirleri, vapurumuza haczi ih meği taahhüd etmiştir. Aimanyanın Rusverememiştir. şubenin talebesi bir sınıfın içine doluyor. diden kimse kestiremez. Geçen sene, pü vam eden bu kontrol neticesinde birkaç Diğer taraftan Ticaret müdürlüğile Li tiyatî koyamazlar. Buna ne Türk kanun yadaı: alacaği eşyanın miktar ve cinsinBir gürültü, bir gürültü ki... Eskiden da rüzma denilen hendese şekline, bu sene ticarethanenin mallanm ihtikâr mahiyeman riyaseti bu vapurun neden malları ları, ne de beynelmilel ahkâm imkân bı den ziyadc naki' yoüarını tayin ve tanha iyi idi, hiç olmazsa kafamız şişmiyor «pirisma» diyorlar. Yarın, ne diyecek tinde sakladıklannı ve el altından fahiş Burgaza çıkarttığmı tahkik etmektedirler. rakmaz. Vapur sljvarisi Alman hükume zim işi iki aradaki müzakerelerde en müdu. Bir öğretmen de hangimizle uğraş ler? Allah bilir! (iat istediklerini tespit etmiştir. Dün bu hususta bir muharririmiz, De tinden böyle emir almış ve onu yerine him mevzui' teşkil ediyor. Şimdi sıra en mühim şikâyetime geli sın?.. Sınıfın içinde en az, doksan talebe Kapatılacak iki ticarethane los vapurunun acentası olan Doyçe Le getirmiştir.» Çünkü Rusyanm dahilindeki ve Rusya yor: Geçen sene, ortamektebin son sınıvar! Sedlerine karar verilen iki ticarethane ile asıl Almanya arasmdaki demiryollar Tanıdıklarımdan birinin ortamektebe fındaki talebe, üç aylık ders vasatisinde hakkındaki karar, dün Valinin tasdikına MÜTEFERRÎK Aimanyanın bütür ihtiyacm: ve bahusus KÜLTÜR tŞLERl giden oğlu, kat'î kanaatini açığa vurraak muayyen imtihan notile birlikte (14) raarzedilmiştir. Karar, bugün tatbik olunahavaleli olanlarnı sür'atle nakle müsaid ta mütereddiddi. Neden sonra, cesaret kamını doldurmak mecburiyetinde idi. Düşük f iatlarla ihracat caktır. Muallimler ve barem değildir. Aniaşılan Almanya ile RusyaAncak beş dersten düşük not alanlar, sılenerek: llk tedrisat muallimlerinin bu ay baOdanın tebliği yapanlar nın müşterektn hâkinı bulundukları Bal Vallahi efendim, dedi, doğrusunu nıflannda kalıyorlardı. îstanbul Ticaret ve Sanayi Odası reis rem üzeruıden maaş alıp alamıyacakları îzmırde ihracat tacirleri birliğine dahil tık denızmden istiface edüecey.ir. Rusya Bu sene ise son üç ay vasatisile (14) ü isterseniz, smıfta rahat çahşamıyoruz.. hakkında salâhiyettaı bir zat bir muharri olan bazı ihrac?tçılann şehrimizdeki ta ile Estonya ve Letonya arasında son yaÜğinden: dolduranlar eleme imtihanma tâbidirler. Niçin? Piyasa cetvellerinde bazı fiatların in rimize demiştir ki: 1 cirlerden bazıîarının delâlet ve tavassutile pılan anlasmalaıla Sovvetler Birliği Bal' Arkadaşlar, bağıra çağıra konu Eîeme imtihanını kazananlar, liseye gî tişan, bunların ihtikârla mücadele komis« Vekâlet, Muhasebei hususiyenin şuyorlar. Ben de ister istemez onlar ara rebilmek için bütün derslerden tekrar im, yonunca kabul ve tasvib edilmiş olduğu barem cetveüni tasdik etmiştir. Bu cetve ve İzmirde takarrür eden fiatlardan aşa tık denızmd kışın dor.mıyan ve Rusya ğı fiatlarla Avrupa firmalarına mal tek deniryollarının münfehası bulunan muhv sına karışıyorum. Tabiî dersler de yüzüs tıhan vereceklerdir. na delâlet etmez. Tüccarımızı, cezayı le ilk tedrisat muallimleri de dahildir. Elemeye girenler, Maarif Vekâletinin müstelzim olacak hatalardan korumak i Onlar da diğer memurlar gibi barem üze lif etmiş olf^ukian hakkmda dün verdiği telif lımanları kendi kontrolü altına almıştü kalıyor. miz haber, îstanbul piyasasmda büyük bir tır. Talebenin ve talebe velilerinin hakh tespit edeceği iki ders ve bir de tercihan cin tebliğ olunur. rinden maas a'acakiardır.» Kafkasyada çıkan petrol ve manganez, alâka ile karşılanmıştır. şikâyetleri bu kadarla bitmiyor. Her se edebiyat dersinden muvaffak bir imtihan ADÜYEDE gibi maddelerın de Karadeniz ve Tuna geçirmek zaruretindedirler. DENİZ İŞLERİ ne, ders kitablarının değişmesi yüzünden Bu hareket İstanbul tacirleri tarafınçekilen müşkülât da üzerinde durmağa Peki ama, bu sene ortamektebin son dan ticarî ahlâk kaidelerine aykırı görül yoHIe nakledileceği anlaşılıyor. Almanya Sahte komiser! Balıklar niçin denize değer mevzulardan birini teşkil ediyor. sınıfında bulunanların günahı nedir ki, Kendisine komiser süsü vererek dolan müşlür. Cereyan eden tahkikatın netice Rusyadan ham madoe ve yiyeceği temin dökülüyor? Geçen gün bir arkadaşım anlatıyordu: geçen sene ayni sınıfta okuyan arkadaşd:rıcılık vr gasb suçlarını işlemekten mu si beklenmektedir. Bu arada bu gibi fir ve daha doğrusu bunların külliyet ve sürSon günlerde Karadenizden kuvvetli hakemesine karar verilen Halidin muha malar hakkında Avrupada olduğu gibi atle nakli ışinı tanzim etmeden evvel şark Çocuklarımdan biri, ortamektebin larının mutad imtihanla atlattıklan bir üçüncü sınıfındadır. Geçen sene bu sınıf işi, bu kadar ağır şartlar altında başar bir balık akını başladığından, çok mik kemesine dün ikin<~; a&ırcpzada baslanmış, (kara liste) cezasının tatbikı tasvib olun ta kat'î hareketlere baslamıyacaktır. Aytarda torik tutuluyor. ni zamanda Almanya İtalyadan da yarta bioloji dersi okutuluyordu. Bu sene, mağa mahkum ediliyorlar?.. muhakemenin devamı şahidlerin çağırıl mıktadır. Toriğin çifti İtalyanlara ve Yunanlı masına kalmıştır. dım göreceğinden em n cimak istiyor. biolojinin yerine «tabiiye» dersi geçti ve Arkadaşımm birkaç kelime ile hulâsaDokumaların standardına lara 100 kuruştan verilmekle beraber şüphe yok ki, dersin adile birlikte ki Son gün^erde Rusya ile îtalyanın siyaya çalıştığı şikâyetleri, ben sadece çocuk Tedbirsizliği sabit oldu aid nizamname tabm adı da değişti. Her iki kitabı da babası olmanın verdiği salâhiyetle bura bilhassa Italyan balık gemileri yalnız serlerıni ve niyetlerinı şüpheü gören Franİ 933 ağnstosunda Maslakta jandarma ayrı ayn tetkik ettim. Geçen seneki ile ya kaydettim. Alâkalı şahsiyetlerin, bu bir müteahhidden balık aldıklanndan bu Pamuklu dokumaların standardı için sa ile Ingiliere; bu iki memleketin gemiHasan Huseyinin ölümüne sebeb olmakmüteahhidden gayet ucuza balık almakbu seneki biribirini hiç tutmuyor. Bioloji bahis üzerinde, bizi tenvir etmeleri, fayTicaret od<>sı sinayi «ubesi tarafından u ler^ni araştırmak ve ıcabında müsadere ettadırlar. Bahkçılar bu hale şiddetle karşı tan suçlu klışeci Alâeddinin tedbirsizlik, de insan vücudünün terkibi, kitabm baş dalı olur kanaatindeyim. zun zamanlardan beri üzerinde durulup mek üzere karar almışlardır. koymağa karar vermişlerdir. Bunun için dikkatsizlik, seyrüseıer nizamlanna riamevzuunu teşkil ediyordu. Bu seneki TaEvvelk: gün Sovyetler Birliği îngilteSALÂHADD1N GÜNGÖR dün de 5000 kilo toriği Sarayburnu açı yetsizlikle bu kazaya sebeb olduğu sabit hazırlanmış olan «stapdııd nizamnamesi» biiye kitabında ise hayvanlar ve hayvanprojesi, dün ö^leden evs'el toplanan ti reye bir not* vererek İngiliz harb gemileri görülmüş, sekiz ay hapsine, yirmi lira palann sınıflanması bahisleri, birinci plâna ŞEHİR İŞLERI ğmda tekrar denize dökmüşlerdir. caret ve sanayi odası idare heyetinde tet taraf ndan Rus ticarr grmilerinin tevkif ra cezası ödemesine karar verilmiştir. alınmıştır. Kitablann böyle sık sık değişedilmekte olmasını protesto etmiş ve bunHüviyeti anlaşıldı Belediyeler Bankasından Macellanos, îspanyaya nasıl kik ve tasvib olunmuçtur. mesi, çocukların kafasım yazar bozar Çarşamba gecesi Galatada Bankalar Satışlarda dahi nizamname şartlarına dan tevellüd edfcek her türlü zarar ve zialınan para tahtasına çeviriyor. götürülecek? vauların tazminini isteyeceğini bildirmiştir. ria'et olunacak^ır. Istanbul Belediyesinin Belediyeler Ban caddesinde ağır yaralı bulunan ve hastaEski yıllara aid hatalı görüşün mirası Çanakkaie boğazında Kapupino İtalİtalya henüz snssî bir teşebbüste bulunneye kaldırıldığı sırada ölen gencin hüvj,Nizamnarrenln hükümleri şimdilik yalolan bu program karışıklığının, Hasan kasından istikraz ettiği beş milyon lirayaıı vapurunu Latırmaktan iki senedir Hamamıştır. Anrak bv. gibi teşebbüsler Rus1 yeti tespit edilmiş ve Tophnedeki dikinız İstanbu mmtakası içindir. İstanbul Âli Yücel gibi irfan ordumuzun içinden nın şimdiye kadar ancak 900,000 lirası ya ile İtalvanın kat'? va7İyetlerini tenvir mevi işçilerinden Rizeli Mustafa oğlu licde haciz altında cî ran Macellanos îsbankadan çekilmiştir. Bu para bugünlermmtakasında 2000 kadar dokuma tezyetişmiş bir Maarif Vekilinin gününde, edecektir. Muharrem Feyzi TOGAY Ali olduğu anlaşılmıştır. Dün, Alinin panyol vapvru işile meşgul olmak üzere de Unkapanı Eminönü istimlâk işine gâiıı çalışmaktadır. arük sona ermesi lâzımdır. yakından temasta bulunduğu bazı arka Ispânyadan hir heyet geldiğini, bu heyetin sarfedilecektir. Değişen sade kitablardan ibaret mi Ticaret oc'as: meclisi çarşamba günü daşlanmn ifadelerine müracaat edilmiştir. kabil olursa gemiyi götüreceğini dün yazîngiltereden geniş siparişler ya?.. Terimlerin de her sene yenileri orSinema ücretleri Vak'anın bir kadın veya kin yüzün mıştık. Macd'anos, İstanbu! ikinci tica topİanarak nlzamnanuyi tetkik edecek ve taya çıkıyor. Belediye İktısad müdürlüğü, sinema bekleniyor den vukua geldiği kuvvetli bir ihtimal da ret mahkerresinin kararile haciz altında bu nizamname iki ga^etede neşrolundukMeselâ Cebirde muadeleye geçen se ücretleri üzerinde yeniden tetkikat yapdır. Muhakemesi dc karar bildirilmek ü tan bir sene <onra mevkii tatbika konulaTürkiye ile îngillere arasında İngiltehilindedir. mağa başlamıştır. İktısad müdürlüğü, sizere teşnnisaniye kalmıştır. Bu vaziyette cakt'r. renin Tür1'*"»^"* kredı açması üzerinde nemalaıdan geçen sene ile bu seneki vaKömürle zehirlenenler genmın göiu:üWsi. ancak verilecek kacereyan eden müzakerelerin sona yaklaşridatı sormuştur. Bu müesseselerde fazYağkapanında mavnacı Mustafa ile rann tarzma ve karaıuı da kat'ileşmesine ması ve İngiliz Başvekili Çemberlayn'in la bir kâr husule geldiği anlaşıldığı tak Yeşildirekte Mekteb sokağında 14 nubaslıdır. Bununla beraber, tarafların işi Avam Kamaıasında bu hususta beyanatı Dahiliye memurlarımn terfi dirde iktısad kaidelerine uygun bir şekilmarada oturan Fatma mangal kömürile sulhan h£İletm>»k üzeıe temasta bulundukpiyasada çok müsaid bir tesir uyandırmışhi için Ankarada mühim de yeni tenzilât yaptırılacaktır. Üniversite mezunlarından bir tır. zehirlenmişlerdir. laıı öğremlmistir. umıııııı ııııııııııııııııı ıııı ııırııııır kararlar verildi çoğu münhal yardımcı mual Bugünlerde İnmY^^y daha geniş silimliklere tayin olundular paıişler beklenmekteuir. İngiltere ve FranDahiliye Vekâletile temas etmek üzere Ankaraya gitmiş olan Vali ve Beledisanın ehemmivetF milctaıda tütün mubaÜniversite mezunlarından Nevzad İzye reisi Lutfi Kırdar dün sabahki trenle yaa edecekleri anlaşılmaktadır. mir Kız lisesi, Ratib Türkoğlu ŞehremiAnkaradan şehrimize dönmüştür. ni, eski Konya Valisi Cemal Bardakçı Ankarada Dahiliye Vekilinin başGaziosmanpaşa, Yakub Şehremini, Hakanlığında yapılan toplantıda Vilâyetler san Dalgıç Pendik, Ayşe İnönü, Kemal teşkilâtı mevzuubahs olmuştur. Hemen Nüsbası 5 knrustnı Üsküdar, Murad Şahin Üsküdar, Arslan her Vekâlet muhtelif vesilelerle memurTürkivo Harle Vefa, Nafiz Haydarpaşa, Atiye Şehrelarına zam yaptıkları halde şimdiye kalcin lciD dar dahiliye memurları bu zamdan mahmini, Amerikan Kız lisesinden Lâmia Üs Senelik 1400 Kr. 2700 Kr. 750 > 1450 • rum kalmışlardır. Şimdi bundan sonra daküdar, Şükran Nişantası, Şecaat Menteş Altı avlık 400 • 800 • Üç avlık hiliye evrak ve mektubi kalemlerile nüfus Üsküdar, Tahir Birkan Beşiktaş, Hami150 • Yoktor Bir avlık memurlannm sayısı ve maaşlan artınlayet Dede Kadıköy, Melâhat Davudpacaktır. şa, Emine Üsküdar, Hasan Tanrıkut YeRamazan 15 Cumartesi Her on beş bin nüfusa bir nüfus menikapı, Adnan Taksim, Dr. Hasib Çamuru tayini mevzuubahstir. Birinci sınıf Üğie ikindi Aksaır Vatsı msak pa, Nelvina Ana Beşiktaş, Reşad Çapa, Valilerin sayısı 4 ten 10 a ve 70 lira aYarın küşad merasimi yapılacak olan Taksim Ayaspaşa yolunun temizlenmesi ve tesviyesi geceli, gün Hükeyma Eyüb, Mefkure Cağaloğlu orS. D. S. D. 6. D. S. D. •). D . lan birinci sınıf kaymakamların sayısı da > 1 V 11 34 düzlü bir çahşmadan sonra nihayet bulmustur. Asfalt kısım, bayram ertesi yapılacaktır. Yukarıki re tamektebi muallim ve yardımcı muallim Ezani 6 45 • 38 12 70 e iblâğ edilecektir. 11 58 14 52 17 11 18 43 4 47 Zevalî sim, dün gece alınmıştır. liklerine tayin olunmuşlardır, j Bundan sonra Mill Şef lsmet înönünün Atatürkün ölümü dolayısile neşredilen beyannamesi okunulacak, merasime nihayet verilecektir. Eminönü Halkvinde topla nanlar, Sarayburnundaki Atatürk heykeline ve Beyoğlu Halkevindekiler de Taksim abidesine giderek çelenkler koyacaklardır. Türk mallarını Burgaz limanına bıraktıktan sonra gelen Alman bandıralı Delos vapunı İhtikâr meselesi Dün mücadele teşkilâtı bazı ticarethanelerde anî kontrol yaptı Almanya her şeyden evvel İngiliz ablukası dolayısile arkası kesilen ham maddenin ve bâhusııs petrcl, hayvan yemi, yağ ve elyafından istifade olunan nebatat ve ale'umum gıdasını Rusyadan temin etmeğe çalışıyor. Bu maksadla Moskovadaki Alman iktısadî heyeti ve Berline gelen kırk kişılik Rus heycıi vasıtalarile mühim müzakereler yapılıyor. Vali dün geldi Yeni muallimler M1IIIIIIT Taksim Ayaspaşa yolu inşaatı t IIIIIIIII1IIIIIIIM1IIII11 1111111111. Cumhuriyet Abone şeraıtı