3 Ağustos 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

3 Ağustos 1939 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

3 Ağustos 1939 SON HABERLE Hâdiseler arasında Bir rezalet katarı ugünkü spor sütunumuzda göreceksiniz: Son senelerde kavga yüzünden, on altı büyük maç tatil edilmiş. Senede, ortalama, dört büyük maç. Bu rakamın içinde küçükleri yok. Stadyomları birbiri. ne katan bu on altı arbedenin kiminde İngiliz antrenör pataklanmış, kiminde bizimkiler Avusturyalılarm boğazma sarılmışlar, kiminde hakem Suphiye bıçak çekilmiş, kiminde taiebeler birbirlerini ve hakemi döğmüşler, kiminde üç oyuncu dayaktan yere serilerek hastaneye götürülmüş, kiminde 18 oyuncuyu birden cezalandırmak ve kiminde de 7 talebeyi mektebden koğmak lâzım gelmiş. Bu dört 3enelik müddetten evvelki döğüşmeler de caba. Büyük davalar Izmir Fuarı için Devlet Demiryolları idaresi, büyük kolaylıklar gösterecek Ankara 2 (a.a.) Izmir enternasyonal fuannı ziyarete gideceklerin seyahatlerini kolaylaştırmak üzere Devlet De miryollan idaresi bazı tedbirler almıştır. Bu mevanda: 15 ağustostan 25 eylul tarihine kadar Ankara Izmir arasmda her gün karşılıklı yemekli ve yatakh vagonlar işletilecek ve trenlere lüzumu kadar fazla yolcu arabası verilecektir. Izmir treninin Ankaradan kalkışı 20,20 de, îzmire varışı ertesi gün 20,40 ta, Ankara treninin îzmirden kalkışı saat 6,30 da, Ankaraya varısı ertesi günü 10 dadır. Haydarpasa Izmir arasmda Iüzu mu kadar doğru yolcu arabası verilecek, Eskişehirdeki aktarmalar kaldınlmak suretile İstanbul Izmir münasebatı bir trenle temin edilecektir. Bu Izmir treninin Haydarpaşadan kalkışı saat 14,25 te, îzmire varişi ertesi günü saat 19,39 da, Haydarpasa treninin îzmirden kalkışı saat 7,50 de, Haydarpaşaya varışı ertesi günü saat 14,15 tedir İskenderun Izmir arasmda müteka bilen doğru yolcu arabalan işletilecek, İskenderun, Adana, Mersin yolculan bu arabalardan istifade ederek Afyonda aktarma etmeden yollarına dev^m ettiri lecektir. İzmir treninin İskencyfrundan kalkışı saat 2 de, îzmire varışı ertesi günü saat 19,39 da, İskenderun treninin İzmirden kalkışı saat 7,50 de, İskenderuna varışı ertesi günü saat 10,15 tedir. îskenderundan Afyona pazartesi, perşembe günleri ve Afyondan İskenderuna salıyı çarşambaya ve cumartesiyi pazara bağlıyan gecelerde kalkan trende yatakh ve yemekli vagonlar bulunacak ve İzmir yolculan bu vagonlardan istifade edebileceklerdir. Halen salı günleri İzmir Bandırma arasında mütekabilen işliyen ve İstanbulIa irtibatı bulunmıyan yolcu trenleri yerine ekspres trenleri işletilecek ve Denizyolları idaresi de bu ekspres seferlerine yeni seri vapurlarile İstanbul Bandırma arasında karsılık verecektir. Vapurun İstanbuldan kalkışı saat 8,15 te, Bandırmaya varışı saat 12,30 da, trenin Bandırmadan kalkışı saat 13,10 da, İzmire varışı saat 22,01 de, trenin İzmirden kalkışı saat 7,30 da, Bandırmaya varışı saat 16,30 da, vapurun Bandırmadan kalkışı saat 17,30 da, İstanbula varışı saat 22,15 tedir. Halen Alsancak Aydın Nazilli Karakuyu Afyon arasında haftada dört gün işliyen yolcu katarlarile bu katarlara Söke, Denizli, Burdur, İsparta, İğridir şube hatlarından karşılık vermek üzere gene haftada dört gün işliyen şube trenleri 15 ağustos tarihin den 25 eylul tarihine kadar her gün işletilecektir. Fuara gideceklerin yolculuktaki ısti rahatlerini temin etmek maksadile alı nan bu tedbirlerden baska bilet ücretlerinde de büyük tenzilât yapılmıştır. Fuar ziyaretçilerinin Hatayı görmele rini kolaylaştırmak maksadile İzmir fuar gişelerinde tebdilen alacaklan yüzde elli tenzilâth halk ticaret biletlerinin muayyen olan müddetleri zarfmda Is kenderunda hâmilleri tarafından bizzat vize ettirilmek şartile 15 günlük mer'iyet müddetleri 17 güne çıkarılmıştır. Stratejik mesele: Danzig Yazan: ANTHONY EDEN 1IHEM NALINA MIHINA Bir facia uhtelif semtlerde halkla temas eden ve onlarm derdlerini, di> eklerini dinliyen İstanbul ınebusları, Eyüb Parti merkezinde ve Halkevinde, bir facia ile karşılaştılar. Aslan gibi bir delikanlı karşılarına dikildi, üç parmağı ve bileğinden dirseğine kadar biı kısım etleri kopmuş sağ kolunu gösterek derdini anlattı. Eyüb Parti azasından olan avukatının da yardımile şikâystini şöyle teşrih etti: « Benim ismim Mehmed Celâleâdin Yılmazdır. Küçükköyde oturuyorum. Bundan bir müddet evvel Gizlâved lâstik fabrikasına amele yazıldım. Bir mıicîdet sonra, beni mütehassıs bir makinishn kullanması lâzım gelen idaresi müşkül bir makineye verdiler. Bir gece, sağ elimin orta parmağmı silindıre kaptırdım. Elimi kurtarmak için, makineyi durdurmağa mahsus tertibata sarıldım. Fakat fabrikanın tesisatı bozuk olduğu için makineyi durduramadım. Parmaklanm koptu, bileğimden yukan etlerim parçalandı. Şimdi sağ kolum sakattır. Bu kolumla işliyemez, çahşamaz bir halde malulüm. Gizlâved lâstik fabrikasımn direktörane müracaat ettim, tazminat istedim. Beni, arasıra elime beş on Iira vererek oyaladı, sonra maksa(iının, aradaki kanuni müddet olan altı aylık dava ikamesi müddetini geçirmek ve beni azamî 150 200 Iira ile savmak olduğunu anladım. Avukat tuttum ve dava açtım. Davamız devam ediyor. Davamdan vazgeçersem bana tazminat vereceğini söylüyor. Halbuki davamdan feragat edince hakkım sakıt olacaktır, o da bana birşey vermiyecektir, yahud beş on Iira daha verecektir. Bu fabrikada 500 e yakm amele çalışır. Gerek resısatm iyi olmamasından gerekse mütehdssıs işçi ve ustalar tarafından yapılması lâzım gelen güç ve tehlikeli işlerin acenıi ameleye gördürülmesinden sık sık kazalar vuku bulur. Kopan bacak, kol, el gibi uzuvlar için fabrika direktörü, taş çatlasa, 200 Iira tazminattan fazla vermez. Daima, oyalama yolunu takib eder; altı ay müddetle beş on Iira verir; altı ay tamam olunca parayı keser. Böylece dava ikamesi için lüzumlu olan kanunî müadet geçer, sakat ve malul kalan amele de dava edemez, sürünür, açlığa, sefalete mahkum olur.» Çin Mareşalmın yeni beyanatı Başkumandan, Uzakşarkta Münih hâdisesi olamaz, diyor ChungKing 2 (a.a.) Chekiai ajansından: Başkumandan ÇanKayŞek, dün İngiliz Japon iptidaî anlaşması hakkında irad ettiği mühim bir nutukta, Japonyanın büyük devletlerle anlaşmak veya Çin ekonomisini devirmek için hainleri ileri sürmek suretile Çini boyun eğmeğe mecbur edeceğini ümid ettiği tak dirde iflâsa mahkutn olduğunu söylemiştir. Beynelmilel vaziyetten bahseden Mareşal, Uzakşarkta bir Münih hâdisesi olmasına imkân olmadığım ve Asyanm bugünkü vaziyetile Avrupanm Münih hâdisesinden evvelki vaziyeti arasında hiçbir müşabehet bulunmadığmı ve Çin metin ve kendinden emin oldukça, dostla rından hiçbirinin kendisini terketmiyeceğine kani bulunduğunu söylemiştir. Sözü bundan sonra Çindeki para meselesine nakleden mareşal, son günlerde Çin kambiyosundaki düşüklüğe rağmen millî ekonomi esaslannın askerî sahadaki kadar kuvvetli olduğunu kaydederek Çin hükumetinin para krymetini muhafaza edeceğini ve meşru muameleler için muktezi ecnebi parası vereceğini temin etmiştir. Çin başkumandanı, müteakıben askerî harekâttan ve dahilî siyasetten bahsederek WangChingWei'nin müfarakatin denberi vaziyetin daha ziyade istikrar bulduğunu ve Çin mukavemet harbinin millî mevcudiyet için bir mücadele olduğunu haricî hiçbtr hâdisenin Çin milletinin tuttuğu yol üzerinde müessir olnr.yacağını, bu itibarla Japonyanın hainleıi kullancnak ve dost milletleri Çinden uzaklaştırmak ıçin yaptığı teşebbüslerden Çinfn kat'iyyen telâş etmediğini bildirmiş ve sözlerini şöyle bitirmiştir: « Dünya, maksadlanmızdan haberdar olmalıdır. Ne mikyasta olursa olsun hicbir husumet ve hiçbiı müşkül, bizi, tam i^tiklâlimiz için yapmakta olduğumuz ır'icadele şeklindeki mukaddes vazıfemizı terketmeğe icbar edemiyecektir.» İspanyanın millî bayramı İnönü ile Franko arasmda telgraflar teati edildi Ankara 2 (a.a.) Ispanyol millî bayramı münasebetile aşağıdaki telgraflar teati edilmiştır: Ekselâns Ceneral Francisco Franco Bahamonde İspanya Devlet Reisl BURGOS Ispanyol millî bayramı münasebetıle ekselânslarına en hararetli tebriklerimi ve şahsî saadetlerile İspanyanm refahı hskkındaki samimî temennilerimi arzederim. İSMET İNÖNÜ Ekselâns Ismet İnbnii Tiirkiye Reisicumhuru ANKARA Ekselânslarına lutufkâr tebrik telgraflarından dolayı teşekkürlerimi sunar ve şahsî saadetleri hakkında temennilerimi tekrarlarım. Devlet Reisi Francisco Fıanco Çekoslovakyadan kaçanlar Varşova 2 (a.a.) Slovakyaya iltica etmiş olan ve aralarında Beneş'in ku zini de bulunan bir kaç yüz Çek, Polonya hududunu geçerek Katoviç'e gelmiş lerdir. Bunların bazıları Fransaya veya İngiltereye gitmek istemektedirler. Mülteciler, müşkül vaziyette bulun dukları için Leh yardım komitesi teşekkül etmiştir. Komite, Çek artistlerinin iştirakile 3 ağustosta bir Leh Çekoslovak gecesi tertib edecektir. îngiliz ve Fransız amirallarînın Maltadaki mühim toplantısı Parîs 2 (a.a.) Gazetelerin yazdığına göre askerî Fransız mahfilleri İn giliz ve Fransız donanmalarınm mümessilleri arasında son günler zarfmda Malta'da yapılan görüsrrıelere büyük bir ehemmiyet atfetmektedirler. Ayni mhfillere göre bu görüşmeler Oran üssü kumandanı Fransız Generali Duval ile İngiüz Kontramirali Woode house arasmda bugün Cebelüttarıkta başlıyacak olan görüsmelerle alâkada r d:r. Varşova 2 (a.a.) Leh makamlan Kahire 2 (a.a.) Kudüsten Mokatson zamanlarda B. U. N. tethiş teşki'âtı trna bildirildığine göre YahufJJer bu şehazalanndan birçok Ükraynahyı Polonya r n Faslılarla meskun mahallesinde bir aleyhinde ve Hitler lehinde tahrikât yap\ "'ba atmışlardır. mak suçundan tevkif eylemistir. °olis, Sionist tethişçileri teşekkülünün Verilen malumata göre, suçluların üK aç beyannamesini ele geçirmiştir. zerlerinde ve evlerinde bulunan vesikalar Son zamanlardaki suikasdlerin bu te bunların Alman ajanlarile tnünasebelte s ' kül tarafından tertib edildiği bu beyan bulunduğunu kat'î surette ispat eyleıniş»amelerden anlsılmıştır. tir. Kudüste yeni bir suikasd Polonyada tevkif edilenler Delikanlının sakat kalan sağ elini delil ve bu gibi hâdiseleri görüp işiten Eyüblüleri şahid göstererek anlattığı facia, bazı patronların, Türk işçilerini nasıl merhametsizce istismar ettiklerini göstermesi itibarile cidden acı ve hazindir. tör, bu tarzda çalışmağı tercih eder. Mümkün olduğu kadar çok para kazanFakat, şimdi mevzuu bahs olan, ne ka mak hırsile gözleri dönen bu adamların dar ehemmiyetli olursa olsun teferrüata yakasına yapışıp doymıyan gözlerini falmüteallik olan bu meseleler değildir. taşı gibi açmak lâzımdır. Bazan pek nazik olmakla beraber, daZavallı Mehmed Celâleddin Yılmaima bir hal çaresine bağlanabilen basit bir zm işi mahkemeye diişmüştür. Elbette mekanizma meselesi karşısında değiliz. adalet yerini bulacaktır. Fakat, her ameMesele, esaslı bir sevkülceyş meselesidir le kanunî icabları bilmez ve vaktinde Problemin baslıca mutalan değişmez ma mahkemeye müracaat edemez; avukat hiyettedirler. Lehistan, denize olan serbest tutamaz. Kimbılir, şimdiye kadar Gizlâve emin mahrecine sahib bulunmalıdır. Danzig, bir defa Alman devletine ilhak ved'in ve emsalinin hakkmı yedikleri kaç edildi miydi, Lehistan bu mahrece artık zavallı malul vardır. Alâkadar dairelerhâkim olamaz. Bu mesele üzerinde uz den, ciddî tetkikat ve tahkikat yaDmalalaşma yapmak imkânı yoktur. 1919 da rmı ve kazaya uğrayıp da ellerine beş on tesis edilen hususî komisyonun vardıgı ne para verilmek suretile haklan yenmiş ahaddini aşmıyan münferid vak'alardır Koridor nüfusu ötedenberi Lehli ola ticelerdenberi, birçok meseleler üzerinde mele varsa bunların haklarmı aramalannı Fakat binlerce seyircinin ve gazeteler gelmiştir ve Lehlidir. Asırlardanberi, müsaadekârlıklarda bulunuldu. Artık ve ehemmiyetle isteriz. delâletile bütün bir memleketin gözü Lehlilerin nüfus fazlahğı sayesinde, burarecek hiçbir şey kalmamıştır, şeklinde teönünde yapılan maçlarda bu meyha sı Lehliliğini muhafaza eder. Aİmanla celli etmiştir. ne vak'aları, seri halinde, sırtısıra, bir rın 1910 da yaptıkları nüfus sayımmda düziye tekerrür edip durursa, onu elde edilen rakamlar, bilâhare Lehistana Beden Terbiyesi bütçesi spor ve zabıta sütunundan alıp fikir iade edilen Garbî Prusyada ve Poznanive terbiye sütununa koymak her yazı deki arazinin, kuvvetli bir Leh ekseriyetıle Ankara 2 (a.a.) Bugün öğleden adammın vazifesi nispetinde hakkı meskun bulunduğunu sarahaten göster ev\rel toplanan beden terbiyesi genel dida olur. Başta Ulus ve Cumhuriyet, mektedir. Binaenaleyh, eğer kendi milli rektörlüğü merkez istişare heyeti, 1939 gazetelerin çoğu da bunu yapmıştır. yetini bizatihi tayin hakkı bir mana ifade malî yılı bütçesi üzerinde konuşmalar PEYAMt SAFA ediyorsa, Koridor Lehistana aiddir. Onun yaparak 150 bin liralık vilâyetlere yar Leh arazisine ilhakı münhasıran iktısadî dım tahsisatının şu suretle sarhna karar sebeblerden mütevellid değildir ve Kori vermiştir: Eskişehir 2 (Telefonla) Bugün dor, kat'iyyen Danzig meselesinin bir kıs«Bütçeye mevzu 150 bin Iira yardım saat 13 te Maarif Vekili Hasan Âli mmı teşkil etmez. Bu nokta üzerinde ısrar tahsisatından 75 bin liranın beden ter Yücel, Ankara Toros ekspresile şehri etmek şarttır, çünkü bu iki mesele, Al biyesi enstitüsü için Başvekâletçe teşkili mize gelmiştir. Kendisi, Valımiz ŞükLondra 2 (Hususî) Moskovadaki man metalibi meyanında, alenen biribiri tensib edilen ve Beden Terbiyesi gene! rü, Kolordu kumandanı, Polis müdürü İngiliz ve Fransız büyük elçileri bugün ne bağlanmakta ve ağlebi ihtimal, AI sekreterinin reisliği altmda imar müdürü, Necmi, Maarif müdürü Hamdi, iise ve Sovyet Başvekili Mclotof'la bir buçuk manlann nazarında, ötedenberi böyle Nafıa Vekâletinden bir mühendis, genel ilkmekteb müdür ve muallimleri, daire âsaat süren bir mülâkatta bulunmuşlardır. bağlı bulunmaktadır. direktörlük miman, Gazi Terbiye ensti cnir ve memurları tarafından istasyonda Bu mülâkat neticesinde müzakerelerde tüsü müdürü ve Ankara bölgesi başka karşılanmıştır. yeni bir terakki kaydedildiği haber ve Hakikat şudur ki, Şarkî Prusya, bir nmdan mürekkeb komisyonun Ankara Vekil, kendisini istikbale gelenlerin eîrilmiştir. Slav ummanı ortasında kaybolmuş bir A! civarında bulacağı arazinin istimlâkine lerini ayrı ayrı sıktıktan sonra emrine iahBaşvekil Çemberlayn Avam kamara man adacığıdır. Binaenaleyh, biri, Şarkî tahsis edilmesi ve geri kalan 75 bin lira sis edilmiş olan otomobille doğruca Porsında bu hususta şun'arı söylemiştiı: Prusyayı Slâv memleketleri ortasında nın da malzeme ve idarî faaliyet için suk palas oteline inmis ve öğle yemsğini « Moskovaya askerî heyetler gön bir ada gibi bırakıp ahalisine birtakım ikdermek hususunda Fransa ile aramızda tısadî mahzurlar tahmil etmek; diğeri 33 ihtiyacı en fazla takdir edilen vilâyetlere, yedikten sonra refakatinde Valımiz anlaşma hasıl olmuştur. İngiliz ve Fran milyon Lehliyi, mülî mevcudiyetlerinm istişare heyetince tespit edilen prensipler Şükrü olduğu halde Hamidiye ve Mahsız askerî heyetleri cumartesi veya pazar vabeste bulunduğu Baltık denizi üzerin dahilinde sarfedilmek üzere genel direk trudiye eğitmen kurslarını tefrişe gitmisVekil, bu gcceyi kurslarda geçir^cekgünü Moskovava hareket edeceklerdir.» deki mahrecden mahrum etmek şıkîarın törlüğe salâhiyet verilmesine karar verilmiştir.» Doktor Freud ağır hasta dan ibaret iki hal çaresi arasmda bir l?rcih Hamidiye Mersinde Merkez istişare heyeti bundan sonra Londra 2 (a.a.) Daily Herald ga yapmak icab ederse, bu hususta hiçbir aMersin 2 (Hususî muhabirimizden) •etesinin bildırdiğine göre Anşlus'tan son dalet divanınm tereddüde düşmesine im teşkilât kanununun müzakeresine başlara İngiltereye iltica eden ve şimdi Londra kân yoktur. Bütün tarih, Lehistanın, de mıştır. Toplantıya yann devam oluna Iskenderundan dönmekte olan Hamidiye Hampstead'daki ikametgâhında bulunan niz mahreci olmazsa yaşayamıyacağını cak ve kanunun müzakeresinden sonra mekteb gemımiz, bugün saat 1 7 de lımaDr. Freud, ağır surette hastadır. Son gün ! ispat eder. Vilson, bu serbest ve emin genel direktörlükçe hazırlanan altı senelık nımıza gelmiştir. Top atmak suretile schler zarfmda vahimleşen sıhhî vaziyeti, et 'nahrec rpe«pl^ini. sulh sartı olarak ile umumî programın görüşmeleri yapıla ri selâmlıyan Hamidiye, gece baştanba§a ışıklarla donaamışür. iaîındakılen endışeye dÛ5Uıiı»ekledir ' r: sürmüjtür. Şimdı bu §artı reddetmek,, caktır Büyük Harbin sonunda, sulh muahedesini hazırlayanlar, Almanya Lehistan hududunu tespit zaruretinde kaldıklan zaman, evvelki asırlarda sık sık çarpışılan bir mesele karşısında kalmıslardı. Tarihin bize zikrettiğine göre, ötedenberi, Töton'lar ve Slâvlar, bütün şark yollarına yerleşmişler ve oralarda vuruşmaktan hali kalmamışlardır. Kâh biri, kâh öteki kendi nüfuz ve hâkimiyetini diğerine zorla kabul ettirmiş, fakat hasım boyunduruğuna kısılan hangi taraf olursa olEğer son maç hâdisesi, bir rezalst sun, asla mağlubiyeti kabul etmemiştir. katarı halinde sıralanan bu korkunc Mücadele hep devam etmiştir. serinin peşine takılrnamış, ilk ve tek Töton şövalyeleri devri olan On dörvak'a olsaydı, bir kalecinin zorbalığmı düncü asırdan, Bismark'ın, şiddetle takib şahsî terbiyesine aid münferid ve ettiği Prusyalaştırma siyaseti devri olan müstesna bir hareket sayıp geçerdik; Ondokuzuncu asra kadar, Almanya, bir fakat her sene yapılan bellibaşlı maçtürlü paylaşılamıyan ve bir ısmı Lehisların aşağı yukarı üçte biri bu nevi 1 tanın Pomorşe eyaletini teşkil eden b ; kabadayılık ve tulumbacılık vak'aları yüzünden tatil edilirse, artık bu memleketlerde hegemonyasını tesise çaseride bizi münferid neticelerden lışmıştır. Bu husustaki gayretler, Büyük müşterek sebebler ve mes'uliyet Harbin zuhuruna kadar devam etmiş ve ler aramağa sevkeden içtimaî hiçbir zaman tam bir muvaffakiyete ubir mesele karşısında bulun Iaşmamıştır. Bu topraklann taksime uğduğumuza kimsenin şüphesi kalmaz. ramasma ve Prusyalaştırılmasına rağNitekim hiçbir spor ihtirası ve kulüb men ve hiç şüphesiz en ziyade bu son sekini taşımıyan fikir adamı ve bitaraf bebden dolayı, Leh millî duygusunun kuv muharrirlerimizin çoğu, bu hâdiseyi veti asla sarsılmamıştır. Hiçbir zaman umumî spor ve genclik terbiyesinin sönmemiş olan bu duygu, bugün el'an geniş kadrosu içinde gördüler. Kimi parlamakta devam ediyor. spor an'anesini, kimi genclik terbiyeUzun muhasamat yıllan, arkalannda sini mes'ul etti. Ben de bu vak'aya aid ağır bir ırk itimadsızlığı mirası bırakarak geçen yazımda şöyle dedim: «Necde geçmiştir. Bu itimadsızlık, Şarkî Avrutin kabahatini yalnız Necdetin omuz pada mazide vukua gelen ve başka türlü larına yüklemeyiniz. Bu kabahat miltefsirine imkân olmıyan bir sürü hâdisatı lidir. Bundan topunuz ve belki topuizah eder. Bundan yirmi sene evvel bu muz mes'ulüz. Bir istisna halinden derece azametli bir tarihî esas karşısında çıkıp, şaşmaz bir kanunun seri şeklinkalan sulh konferansı, istikamet tayini ide misalleri haline giren bu sürekli, tek karakterli, birbirinin ayni vak'a çin mühim bir hattı harekete sahib bululara artık ferdî ve müstesna damgası nuyordu. Amerika Cumhur Reisı Vilson'un on dört maddelik prensiplerinin on nı vurmak imkânı kalmamıştır.» üçüncü maddesi şöyle diyordu: «Müstakil O yazımda, baştan sonuna kadar, bir Lehistan devleti tesis edilmelidir. Bu spor gencliğini değil, ona verilen terdevlet, Lehli olduklan münakaşa kabul biyeyi mes'ul eden bir fikir silsilesi etmıyen nüfusun sakin bulunduğu arazıyı vardı. Spor terbiyesine ayaktan değil, ihtiva edecek ve kendisine emniyet ve serkafadan başlanması lâzım geldiğinde best bir deniz mahreci temin edilecek olan ısrar ediyordum. Her zamanki gibi bu arazinin siyasî ve iktısadî istiklâhle tayazımın iki cümlesini alarak fikrin mamiyeti mülkiyesi, beynelmilel bir mı» tamamım okuyucusundan gizliyen kalpazan gazete, ikidir, beni, bir kişi kavele ile tekeffül edilecektir». Almannin rezaletile bütün bir gencliği leke ya bu on dört maddeyi sulh esası olarak lemiş göstermeğe çabalayıp duruyor. kabul ettiğinden ve Alman hükumetleri, Ortada bir tek değil, bir seri ve bir şimdi olduğu gibi, bu maddelere müteadsürü vak'a vardır; hâdise ferdî değil, did defalar müracaat eyledikleri için, bu içtimaidir. Bütün gazetelerde artık nokta, hiçbir ihtilâfa mevzu teşkil etmealelâde bir zabıta vak'ası değil, bir miştir. spor ve genclik terbiyesi konuşuluîki mesele var ki, ekserîya, yanlış olayor. Oyle olmasaydı bu memleket ça rak birbirine bağlı imiş gibi gösterilmektepında alâkaya ne lüzum vardı? Her dir: Biri Lehistan koridoru, diğeri serbast Allahın günü, Sandıkburnu meyhane Danzig şehri meselesi. Sulh konferansı, lerinde veya Kalyoncukulluğunda yukarıda zikri geçen on üçüncü maddeyi bıçkm Arab Salihler, Çopur Aliler, tatbika teşebbüs ettiği zaman, PolonyaKulaksız Mehmedler, pırnayı çekip ya, garb hududlarında sakin nüfusun ırk? birbirlerinin gözlerini patlatıyorlar. mahiyeti esasına müstenid iddialar ilerı Hangi başmakale, hangi fıkra, hangi sürerek sahabet ettiği arazinin h?psini verzabıta sütunu, bu yirmidokuzluk şişe mek lüzumunu düşünmüş değildi. Alkahramanlannm hareketinden memman hükumeti bazı itirazlar serdederek, leketteki halk terbiyesini mes'ul etmühim bir takım müsaadekârlıklara maz meği düşündü? Dünyanm her yerinhar oldu. En sonunda çizilen hudud, sade meyhane vardır ve orada hergün bir kavga çıkar. Bunlar, kökleri cemi bur ve tam bir tetkikin mahsulü olarak yette olmakla beraber, günlük istisna ortaya çıktı. ayni zamanda, Leh milletinden, millî hayat hakkını nez'etmek demektir. Lehistana bu serbest ve emin deniz mahreci vermek meselesini halle memur olan Paris konferansı, Almanya ile Lehistan arasındaki hududlan tespit etmek üzere tekliflerde bulunacak bir komisyon teşkil etmişti. Birleşik Amerikanın, Büyük Britanyanm, Fransanın. îtalyanın ve Japonyanın eüzide mümessillerinden müteşekkil bu komisyon, Lehistana yalnız Danzig'i vermekle kalmamış, Mlavadan geçen Danzig Varşova demiryolunu da buna ilâve etmişti. Uzun müzakerelerden sonra, konferans, komisyonun tekliflerini tadil etti. Halen mevcud buîunan hal şekli o zaman kabul edilen şekildir. Danzig, o zaman, Milletler Cemiyetinin himayesi altında serbest şehir olarak kabul edildi. Bu tarzı hallın mantıŞa uygunlugu bahsinde fikirler tahalüf edebilir. Ancak, bu hal tarzının, hem serbest şehirdeki Alman ahalinin hukukuna hürmet, hem Lehistana, yasamak için muhtac olduğu deniz mahrecini temin gibi âdilâne ve makul bir anlaşmava varmak için yapılmış samimî bir teşebbüs olduğu inkâr edilemez. Fazla olarak, şunu da hatırlamak gerektir ki, hali hazır anlasma tarzı yeni ise de muhtevası eskidir. Danzig, asırlardanberi vakur, müreffeh ve hemen hemen müstakil bir c>pvcudiyet idame etmiş, ayni zamand> Lehistan için liman vazifesi görmüstür. Mazide, Versay muahedesinin Danzig statüsünü tarif eden maddelerindeki mi'ohem mahiyet tenkid edilmişti. Bu tenkidler, az çok yerindedir. Bununla beraber, şimdiki hal tarzının tatbikı kuvvetle arzu edilmiş olsaydı, bu tarzı hal mer'î kalabilirdi. Son yirmi sene zarfında sık sık yapılan müzakereler esnaçında, Milletler Cemiveti. Danzig'e aid bir çok müşkül meseleleri filen halletmiştir. Sulh muahedesini hazırlayanîarın bütün bu meseleleri o zaman tahmin etmis olduklannı iddia etmek müşküldür. Bu meselelerin en mühimleri Danzig'in Gdynia limanile olan münasebatına; Leh donanmasının, Danzig limanındaki eğer varsa hukukuna ve bu şehirdeki Leh ekalliyetinin himayesine müteallik olanlardır. Bütün bu meseleler, konsey tarafından, alenen halledilmiştir. Diğer birçok meselelerde, konsey masasma hiç uğramı yan münakaşalar arasmda, mufassal surette halledildi. Aklı başında her rapor Maarif Vekilimiz Hasan Âli Yücel dün Eskişehirde eğitmen kurslarını tetkik etti Askerî heyetler Moskovaya gidiyorlar

Bu sayıdan diğer sayfalar: