17 Temmuz 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHUBİYET 17 Temmuz 1939 RUZ Tarihî roman: Yazan: Kadircan Kaflı Çakır Ali devam ediyordu: tan inerdi ;bir ölü gibi birkaç dakika uAylardanberi devam edip : ;elen ekEvvelki geceyansı, Galatada Bcrber Murad Paşa duasını yaptı. Sonr zanırdı. Sanılırdı ki son nefesini vermişmek meselesi bu hafta içinde kat'î H ler sokağmda sarhoşluk yüzünden ağı Hind kılıcını sıyırdı, üç defa sağa, sol tir. Halbuki çok geçmeden kalkar, atıve öne doğru savurdu. Yeniçerilere hü na biner ve delikanlıların önünde eıder şekli halle raptedilecektir. Bugün, fırın bir yaralama vak'ası olmuştur. Galatada Mumhane caddesinde 185 cum emrini verdi. Hendeklerdeki asker di. Mimonun tayfasmdan bir iki yüz kişi cılar cemiyetile Belediye iktısad müdür lüğü arasında son bir temas yapılacak, numarada oturan Turhanla çiçekçi Veh ler düşman üzerine akbabalar gibi saldır ancak kaçabildi. Ötekilerin gövdeleri kudılar; toplar gürledi. O sırada tek koll yulara atılarak başlarından ehramlar ya bundan sonra Belediye iktısad müdürü bi, eski ve sıkı arkadaştırlar. Hernedense imaliye ücretinin kat'î miktarım tayin e bu iki arkadaşın araları son günlerde açılbir sipahi dört nal M'irad Paşanın önün pıldı. decektir. mış ve evvelki akşam ayrı ayrı meyhanegeldi. «Devletlu vezir, düşman saflan Eşkiya reislerinin başları niçin gönMalum olduğu üzere, evveîce 193 lerde içen iki dost, birbirlerine Galatada arasına girip arkalarının kuşatıldığın: hay derilmedi? kıracağım, fitne saçacağım. Senden bi: Kasabalarda ve şehirlerde teşhir kuruş olan imaliye ücreti Beled'ye eko tesadüf etmişlerdir. İkisi de sarhoş oldunomik istişare heyeti tarafından 156 ku ğundan derhal münazaaya başlamışlardır tek dileğim var!» dedi. Murad Paş olunarak gelmektedir, Padisahım. ruşa indirilmişti. O zamandanberi bunun Etraftan yetişenler kavgacıları ayırmış «.Nedir?» diye sordu. Sipahi dedi ki Onlar arasında kimlerin başları birçok cihetlerden yanlış olduğu anlaşıl larsa da biraz ötede iki sarhoş gene takış«Kara Said diri tutulursa cellâdlığını ben vardır? makla beraber, heyet, imaliye ücretin yapayım. Ahdım var!». Murad Paşa Kara Saidin, Dağlardelisinin, Tanmışlardır. Nihayet hırsını alamıyan Vehyükseltmemişti. kabul etti ve sipahinin o anda düşman nbilmezin, Kör Mahmudun, Kör Haybi, Turhanı gizlice takib ettniş ve onun Şimdi Belediye iktısad müdürlüsü tet Berberler sokağına girip bir köşede dursaflan arasına daldığını gördük, gözden darın başları vardır. Kalenderoğlu bir kikatını yaparak son karan verecektir daha Anadoluya dönemez! kaybettik. duğunu görünce bunu fırsat bilerek yakMahfiruz asıl bu haberi bekliyormuş Esas itibarile Belediye on parayı gecme laşmış ve bıçağmı bütün kuvvetile TurPadişah bu hikâyeyi Canbolad oğl mek şartile ekmeğe bir zam yap^mas Ali Paşanın maceralarından daha heye gibi derin bir nefes aldı, vahşi bir sevinchanın arkasına saplamıştır. icab ederse bunu yapacaktır. Esasen yen canlı ve meraklı bulmuştu. Yeniden ne le gülümsedi. Canhavlile geri dönen Turhan kendini mahsul ağustosta mebzulen piyasava çıPadişah sordu: fes almak için birkaç saniye susan gen kacağı için ekmek^ fiatında bu zamdan müdafaa etmek istemiş, bu sefer de kar Anadolu artık temızlenmiştir, desipahiye soruyordu: çok daha fazla tenzilât yapılması müm nından bir yara almıştır. Turhan bu yağil mi? Sonra... Sonra ne oldu) kün olacaktır. radan sonra olduğu yere yıkılmıştır. Bı Evet Padisahım; lâkin Murad Harb son derece kızışh. Ovay Bugün ekmek isinden başlıca şikâvet çağını atarak kaçmak istiyen Vehbi, yayer yer ölüler ve yaralılar kaplamıştı Paşaya sorulsa hayır diyecektir. Murad mevzuu, Toprak mahsulleri ofis'mn de kalanmış, yarah, Beyogju hastanesine her taraf kandan kızarmıştı ve kızarma Paşa bir tedbirli ve gayretli vezirdir. ğirmenci ve kırmacılara verdiği buğda naklediltniştir. mış bir kılıc, bir balta, bir mızrak gör Meselâ, Beyşehrinde softa asilerini yola yın ekmek kalitesi için kâfi evsafta bulunmek mümkün değildi. Kara Saidle «A. getiren «Emirşah» ı sadrıazam himaye mamasıdır. Yeni mahsul tüccann da eBir çocuk kamyon altında ğacdan Pirî» yaman döğüşüyorlardı ederdi. Halbuki bu adamın sekbanları line geçince o zaman ofisten buğday alkalarak öldü bunların Haçovadan nasıl olup da kaç halka işkence edermiş. Şikâyetçileri gel mak mecburiyeti ortadan kalkacağı gibi di. Murad Paşa ona Alâiye sancak bey iyi evsafta mallar oiyasada ver a'araktır. tıklarına şaşılırdı. Kalenderoğlu ise so Dün öğleden sonra Maçkada feci bir cenahın biraz gerisinde adamlarını ileri liğini verince Seydişehri kadısı Filzade kaza olmuş, 14 yaşlannda bir çocuk Resmî zarflar taahhüdlü kamyon altında kalarak ölmüştür. He sürmek için bazan kılıc kullanıyor; ba Abdürrahim çelebinin canı sıkıldı; Emirolarak verilecek nüz hüviyeti anlaşılamıyan bu çocuk, zan da paralar ve adaklar saçıyordu şahın zulümlerinden bahsetti; bir gün Nakid ve kıymetli evrakı ihtiva eden kamyona takılmak istemiş ve bu sırada Celâlilerde henüz bozgunluk anlatan bir kendisine de topuz sapı vurduğunu söyşey yoktu. Biz dahi Murad Paşanın ça ledi. Murad Paşa ona çıkıştı: «Sabret, resmî zarflann postaya adi olarak de düşerek tekerleklerin altında ezilmiştir. Nöbetçi Müddeiumumî muavini Ne vuş ve kapıcılannı ardımıza takarak ile efendi!» dedi. O sırada Murad Paşanın ğil, mutlaka taahhüdlü verilmesi lüzumu alâkadarlara bildirilmiştir. cati tahkikata el koymuştur. ri ahlmışhk. Kılıclarımızı her savuruşta kethüdası Emirşahm sadrıazama veda ibir düşman yere yıkılıyor; yaralanmışsa çin geldiğini bildirdi. «Boğ mel'unu, aatlarımızın ayaklan altında can vcriyor man verme!» emrini aldı. Kethüda, sandu. Bu sırada birdenbire düşman safla cak beyini kendi çadınna götürdü. «Yerınm gerisinde bir kargaşalık oldu; sağa mek yiyelim, sonra paşanın huzuruna sola kaçıstıklan görüldü. Silâh şakırhla çıkalım!» dedi. Ciğerli pirinc çorbası içinnm üstüne birtakım felâket anlatan hay lirken bir iç oğlanı hemen kemendi ihtikırıs'ar, birbirlerini arayan ve çağıran ses yar Emrişahın boynuna atmış, o kadar ler yükseliyordu. Kaçişmalar çoğaldı ve sıkmıs ki pirinc taneleri burnundan fırlaBüyükadada yaptınlmakta olan su teDevlet Havayolları umum müdürlüModa deniz kulübünde haftalardanbmm karşımızda bulunanlara kadar ya mıs! Bir zorba böylelikle ve sessizce or s ; s a t , i k m a j e&\me\. üzeredir. Adalara ğü, bazı sahil şehirlerimiz arasında hava beri devam eden münakaşalar ve gürülyıldı. Çok geçmeden Kalenderoğlunun tadan kaldmldı. Lâkin arada günahsızla ağustos başında su vermek kabil olacak muvasalasının temini, Avrupa ve Asya tülü yıllık kongre, dün de toplanacaktı. " dİ7qinleri çektigi, geidigi yola döğru db'n rıh' da'kamna girildi. tır. Su, liman tahmil ve tahüye müdür şehirlerinden bazılahle memleketimiz a Fâkat toplanttda yapılan yoklama neticedüçjü, arkasında birkac yüz kişi olduğu kırk elli binden fazla değildi, halbuki lüğüne aid tanklarla nakledilecek, sular rasında hava hatları tesisi bakımından şinde ekseriyetin temin edilemediği gö. ( aradaki depoya konaçak, depo.dan terf; deniz tayyarelerinin daha müsaid olduhalde harb meydanından kaçtığı gözü öldürülenler yüz binden çoktur. üldüğünden içUrrva,geJ«:tk,ftaîiva tehif mÜ7e carptı. Askerimiz büsbütun costu Anadoluda Celâlî kalmadı m ı ? ' ' makineleri vasıtasile de adanın en yüksek ğunu nazarı dikkate alarak bu nokta üze edilmiştir. ve dağılan eşkiyayı avlamak için yayıl Kalmamıştır Padisahım ! Kıhc yerindeki ikinci bir depoya ç'.karılarak rinde tetkikler yapmaya başlamıştır. Bu Deniz kulübü heyeti umumiyesi güdık. dan kurtulanlar bulunursa da tövbe et t e v z ; edilecektir. Belediye ileride Elmalı arada, evvelce hükumetimiz tarafından rültülü bir şekilde bundan evvel üç pa Tek kollu sipahi, dediğini yaptı mişlerdır. suyunu Maltepe sahilinc nakledecektir. devren satın alınan Büyükdered,eki tesisat zar devam etmişti. Bu toplantılarda ku Artık İran üzerine gidilir mi? mı? Bu suyun buradan borularla Büyükada jzerinde durulmuştur. üb azalarının iki kısma aynldık'arı gö Gidilir, Padisahım!.. Padisahım, Kara Saidle birçok ya isalesi mutasavverdir. İstanbulun, İzmir, İskenderun ve Sam ülüyor ve her iki taraf da kulübün idare Padişah deükanlıyı son defa gözden elebaşıları Murad Paşanın karşısına girMaden tetkik ve arama enstitüsünde sun gibi sahil şehirlerile muvasalası daha ve idamesi bakımından birbirine tamadikleri sırada tek kollu sipahi de dört eçirdi ve sordu: vazife almış olan Vilhelm Salamon is elverişli görülüyor. Bu itibarla yeni ah men zıd kanaatlere sahib olduklanndan Kaçlısın? nal geldi; atından zorla indi. Başını sağ minde bir profesör, adalann su işi üze nacak posta tayyarelerimizin bir kısmı idare heyetini ele geçirmeye çalışıyorlaromzuna bastınyordu; çok büyük bir ağrı Üç akçe gündeliğim vardır. rinde yaptığı tetkikata dair Belediyeye nm deniz tayyarelerinden mürekkeb ol dı. çektiği yüzünden ve her halinden anlaşı Niçin böyle az verirler? uzun bir rapor vermiştir. Profesörün }e ması da takarrür etmiştir. Nihayet bundan iki hafta evvel intilıyordu. Sendeliyerek dosdoğru Kara Defterli değilim! Diğer taraftan, Devlet Havayoîları i ab yapılabilmiş, fakat seçimi müteakıb olojik tetkiklere istinad ederek ya/dığı Saidin önüne doğru yürüdü. Sağ tarafma Padişah silâhtarağaya döndü; emretti: rapora göre, her sene, Büyükadaya vâki daresi Ankara, İsanbul ve Adana hava Cadıköy kaymakamlığma, intihaba feasılı olan kanlı kılıcını çekti; havaya kal Uzun kâtibe söyle, Murad Paşastasyonlarını yeniden ve en modern bir ad karışhnldığma dair bazı ihbarlar yadırdı: «Haksız kestiğin kolumun bedeli ya yazsın; bu sipahiyi günde sekiz akçe yağış miktarı 700,000 tondur. Heybeliekilde yaptırmaya karar vermiştir. Bu nldığından, cereyan eden tahkikat da senin başın olduğunu söylemiştim, değil le defterli yap^ın! Bir yeni elbise, bir kı ye 320,000 ton yağmur isabet etmektenun için evvelâ bu meydanların projeleri bunu gösterdiğinden intihab alâkadar mami kara domuz? îşte hesab günü geldi. ıc ve bir at dahi veresin; kapıağasma mi dir. Bu vaziyete nazaran, adanın menhazırlanacaktır. kamlarca fesholunmuştur. Bunun için balar ve pinarlar vasıtasile suyu temin Sen de Fadime ile Sansar Velinin yanı afir edesin! dün yeniden idare heyeti intihabı yapılaedilebilir. Profesörün mütalealan, rana git!» diye homurdandı. Sonra bir vuÇakır Aliye baktı: caktı. Fakat ekseriyetin temin edi'emeruşta eskiya reisinin başını yere düşürdü. kamlara ve hesablara dayanmaktadır. Yol için hazır bulun! mesi, işin tekrar uzamasma sebeb olmuşKanlı çimenler sütünde yuvarlanan kanlı Rapor, sular idaresince tetkik edi'miş Hazırım Padisahım!.. ur. kelleye birkaç saniye hıncla baktı; göztir. Adanın su tesisatı ikmal edilmek ü 41 leri kapandı ve oracıga düştü. Sorup öğzere bulundu<j«ından bu tesisatm yanda MÜTEFERRtK Hamidiye mekteb gemimiz, Hatayın rendik ki toplar gürledikten sonra Cclâlibırakılmasına ve yeniden kuyu tecrübelelerin arasmdan bir ses yükselmiş: «BeKapıda bekliyen imam Mustafa E rine girişilmesine imkân olmadığı netice anavatana iltihakı bayramında bulun Rumanya Kralı memleketimak üzere; çarşamba günü limanımızhey yoldaşlar, olan olmuş ve kazanmak endi evlâdhğını alnmdan öplü. Bunu sine varılmıştır. mizi ziyaret edecek dan Iskenderuna hareket edecekHr. Haümidi kalmamıştır. Çünkü Murad Paşa, am manasile yürekten yaptığına şüphe Nevyork radyosundan naklen Avrupa Zülfikar Paşanın Karaman askerile ar oktu. Çakır Ali de ihtiyann ellerine saŞEHÎR tŞLERl midiye doğruca Iskenderuna gidecek, orada 23 temmuzda yapılacak şenliklerde radyolannın verdiği bir habere göre, Rukamızı çevirmiş, yolumuzu kesmiştir» nldı, dudaklannı birkaç dakika o yumuAtatürk köprüsü )ulunduktan sonra Akdenizde bazı dost manya Kralı Karol yakında memleketidemiş. Asıl bozgun ondan sonra başla ak ve sıcak ellerden ayırmadı. İnşaatı uzayıp giden Atatürk köprü ve komşu memleket limanlarım ziyaret mizi ziyaret edecektir. Kralın Cumhur mış. Ötede Padişah, Mahfiruz Sultanla sünün son defa olarak ağustos nihaye edecek ve sonra Akdeniz ve Ege denizi Reisimizle görüşeceği bildirilmektedir. iralnız kalınca: O sipahi kimdir? tinde müteahhid tarafından Belediyeye limanlarımıza uğrıyarak şehrimize döne İşte bir yiğit delikanlı; Bir koca Şilenin ziraî kalkınması için Murad Paşa da soruşturdu: Yeezir gibi konuşur. Sakah olsa sancak be teslimi icab ediyordu. Mukavele muci cektir. rapor hazırlandı nisehirli Dalkılıc oğlu Bekir derlermiş. bince, müteahhid, mukavelenin şimdiHamidıyede, Deniz Harb okulundan Fadimeyi, Sansar Veliyi tanıyan bulun i ederdim. Şilenin ziraî kalkınması için bir rapor ye kadar birkaç defa uzatılan bu şartını bu sene staja çıkan genc denizciler buluDedi. Genc kadının kirpiklerinde sımadı. yerine getiremezse, beher gün için Behazırlanmıştır. Bu raporda köylüye ak yaşlar parlıvordu. Padişah ona dik lediyeye beş yüz lıra tazminat verecekti. nacaktır. Hamidiyenin bu seyahati, bir Ona bir sancak verilsin! arazi verilmesi istenilmektedir. Adedi uçuk ay sürecektir. Fakat, köprünün Unkapanı ve Azabka Şevketlu hünkârım, Allah sizlere ;at ve merakla baktı: mühim miktara baliğ olan yabani zey\Arkasi pı taraflarındaki tâli beton köprülerle uzun ömürler versin! Çolak Bekir de VİLÂYETTE tin ağaclarının aşılanması da istekler meydanan tanzimi de ayni grupa ihale u^runuzda can veren sehidler arasına kaedıldiğinden mukavele yeniden iki ay Hava tehlikesinden korunma arasmdadır. tıldı. Şimdi cennetin beyaz kösklerindcn Çocuk düşürürken öldü Kazada bir asrî otelle lokanta inşası komisyonunun bugünkü b'rinde, beyaz çiçekler arasında beyaz huKadirgada Cincimeydanında oturan müddetle uzatılmış, köprünün Cumhuayrıca düşünülecektir. rilerle birlikte yasadığına şüphe yoktur. Sabriye isminde bir kadın, komşulann riyet bayrammda küşad resmi yapılacak içtimaı şekilde Belediyeye teslimi şart konul ÜNÎVERSİTEDE dan biri tarafından tavsiye edilen bir Kalenderoğlu tutulmadı mı? Hava tehlikesinden pasif korunma İki gün sonra düşman ordugâhına ilâcı almak suretile iki ayhk çocuğunu muştur. kanununun tatbikatı üzerinde görüş Yabancı dil kursları Köprünün üzerindeki tramvay raylagirildi. Haleb bevlerbeyi Hüseyin Paşa düşürmüş ve Haseki hastanesine kaldımek ve İstanbulda ahnacak tedbirleri nlarak tedavi altma alınmışsa da bir n, buradan tramvay geçmiyeceği için espit etmek üzere hava tehlikesinden Maarif Vekâleti, orta tedrisat kadro on bin atlı alarak Kalenderoğlunun arkaldınlmaktadır. r>'ndan gitti; adamlarının pek çoğunu öl müddet sonra ölmüştür. korunma komisyonu, bugün Vilâyette sundaki yabancı dil muallimliği mün Sabriyenin içtiği ilâcm mahiyeti adürdüler. Murad Paşa da Cıbık ovasına hallerini doldurabilmek için yeniden İki küçük avcının marifeti Seferberlik müdürü Nailin riyaseti al kurslar açılmasına karar vermiştir. Tahkondu. Lâkin orada iken Uzun Halilin aştınlıyor. Cesed Morga gönderilmiş ında toplanacaktır. tir. Ahnacak rapora göre, muamele yaEyüb civarmda Kazıkhbağda bir yakardeşi Mimonun altı bin asi ile Kır=ehri sisat, Üniversite Rektörlüğüne gönde pılacaktır. DENİZ ÎŞ LER! rilmiştir. ralama vak'ası olmuştur. Ramili 14 yavağma ettiği, tranlıların Revan Valisi şmda Mehmedle ayni yaşta arkadaşı Fmirguneye sığınan Kalenderoğluna kaKurslar ingilice, fransızca ve almanca Motöre çarpan römorkör Kazinodan dönerken... Muzaffer, evlerindeki av tüfeklerini atılmak istediği duyuldu. Hemen dört nal Liman idaresinin 30 numaralı römor üzerinde olacak ve buralara liselerle muSamatyada oturan Akif, dün kansı larak ava çıkmışlar ve Kazıkhbağa gityola çıkıldı. Çerkes Pivale Pasa iki bin körü, Köprü gözünden geçmekte iken allim mektebi veya yerli ve yabancı Vluzafferle birlikte o civarda bir kazı mişlerdir. Orada her nedense iki küçük kisi ile ileri vollandı. Biz de altı gün ve Bilâl kaptanın idaresindeki Ördek isimli kolej mezunlan kabul edilecektir. Kurıoya gitmiş ve bir müddet oturduktan arasında bir kavga çıkmış, Mehmed emotörlüye çarpmış, orta yerinden bin sa devam edenlere ayda 30 lira maaş veyedi gece hiç cadır kurmaksızm gittik. onra eve dönerlerken yolda rasgeldik lindeki çifte ile arkadaşına ateş ederek dirdiği için motör parçalanmıştır. Mo rilecek. tedrisat bir yıl sürecektir. Bu Murad Paşa bile yanına yalnzı bir say eri Sotiri admda bir genc, Muzaffere zavallıyı ağır şekilde yaralamıştır. tördekiler kâmilen denize dökülmüşse ban ve bir kilim almıstı. Hey Padişa arkıntüık etmiştir. Bunun üzerine Akif Yetişen jandarmalar Mehmedi yaka de etraftan yetişenler tarafından kurta kursta muvaffak olanlar bir yıl da, ihtihım, bu ihtiyar vezirin gayreti şaşılacak Sotiriyi dövrnüş, ikisi hakkmda da ta lamış, Muzafferi Gureba hastanesine sas yapmak üzere Avrupaya gönderile rılmıştır. Kazayı yapan rpmorkör kap şevdi; kpnak yerlerinde bir ölü gibi at kibata başlanmışUr. tanı hakkında tahkikata baglanmıştır, ceklerdir. • Harb son derece kızışmıştı, ovayı yer yer ölüler İktısad Müdürlüğü bugün Bunlardan biri, bıçakla İşletme ıslahatı için ve yaralılar kaplamıştı. Her taraf kandan kızarmıştı kat'î kararını veriyor çok ağır yaralar aldı bir rapor hazırlanıyor Ekmek işi, nihayet Birbirine giren iki Tramvay, Elektrik Ispanya ve devletler sarhos arkadas ve Tünel idareleri talya Hariciye Nazırı Kont Ciano hallediliyor mu? n f Şehir ve Memleket Haberleri ) Siyasî D bir haftadanberi İspanya devlet şefi General Franko'nun misafiri buîunuyor. Mussolını'nın damadı olan bu nazırın Katalonya'dan ve diğer şimal eyaletlerinden geçerken halk tarafından caü bir Tramvay, Elektrik ve Tünelin Bele hararetle karşılanmış olması Romada; diyeye devri muameksi, tamamlanmiî, İtalya hakkında İspanyol milleti tarafından teveccüh beslenmediğine delil oddeferağ muamelesi yapılmıştır. Devir ve teslim muamelesinin bitiriî dilmistir. İspanyada da Franko'dan sonra en mesi dolayısile mezkur idaredeki Nafıa Vekâleti memurları ayrılmağa başlamış mühim devlet adamı sayılan Dahiliye Nazırı Suner'in memleketlerine dönen lardır. Bu arada Elektrik, Tünel Tramvay idareleri eski müdür muavini İtalyan gönüllülerile birlikte İtalyaya geSüruri Vali ve Belediye Reisi Lutfi K:r lişinde İtalya halkı tarafından gösterüen darı ziyaretle Nafıa Vekâleti Şirkeîler sun'î se\nnc, İspanyada memnuniyet Komiserliği heyetinde çalışacağmı biîdir uyandırmamıştı. Bu karşılıklı ziyaretlermiştir. den başlıca gaye şatafatlı tezahürlere veEvvelce burada imtiyazlı ecnebi sır sile olmak suretile iki taraf halklarını yaketler muamelâtını teftişle meşgul olan kınlaştırmak ve bu suretle ileride iki lâtin Şirketler Komiserliği, geniş bir kadro iie devletinin yapacakları işbirliğinin İtalyan çalışmağa devam edecektir. Vekâlet Sir ve İspanyol halkları tarafından hoş göketler Komiserliği, burada gerek hüku rülmesini temin etmektir. Çünkü ileıide, mete gerek belediyeye aid bilumum mii bir harb çıktığı takdirde İspanyanın; İtdlessesatın teftiş ve murakabesi vazifesile ya ve Almanya ve Japonya ile birlikte tavzif edilmiştir. sonu belli olmıyan bir hayat memat müTramvay, Elektrik ve Tünel idarele cadelesine girişmesine çalışılmaktadır. rinden ayrılan Nafıa memurları şunlardır: Bunu Franko'nun kendisi 15 temmuzda Umum Müdür Kadri Musluoğlu, müdür bir Portekiz gazetecisine verdiği mülâ muavini Süruri, Fen heyeti müdürü Emin, katta şu suretle beyan etmiştir: Teftiş müdürü Abdülkadir, Tramvay «İspanya harb istetniyor ve lâkin teknik müdürü Fethi, ve iki memur... harbe hazırdır. Çünkü bir harb vukuunda Belediye bugünlerde bu zevatın yerine yenilerini tayin edecektir. Tramvay, İspanya bitaraf kalamaz.» Franko îspanyanın müstakbel harbe Tünel ve Elektrik idareleri Müdiri Umumî vekili mühendis Hulki, idarenin fabri îtalya ve Almanya tarafında olarak istika ve şubelerini teftiş etmektedir. Haber rak edeceğıni anlatan bu cümlelere ilâve aldığımıza göre mütehassıslardan mürek ettiği sözlerle îspanyanın Cebelüttarık keb bir heyet, bu üç müessesede yapıla boğazm: kapatacağını ihsas etmiştir. Söycak ıslahat ve yenilikler hakkında tetkiki harb vukuunda nefsi îngiltere ile katta bulunmaktadır. Bugünlerde hazır dünyaya yayılan bütün muvasala hıtla anacak olan ıslahat raporu, Belediye Rc rınm ve bahusus Akdenizdekilerin bozusliğine verilecektir. lacağını kaydetmiştir. Adanın su ihtiyacı Hava istasyonları Deniz kulübü Ay başında nakliyata Üç büyük şehirde modern İdare heyeti, dün gene başlamak kâbil olacak meydanlar yaptırılacak intihab edilemedi İngilterenin bütün deniz yolları Atlas Okyanusunda olsun Akdenizde olsun hep İspanva sahilleri önünden ve arasmdan geçmekte olduğundan Alman ve İtalyan donantnalarına ve bilhassa tah telbahirlerine mahfuz birer üs olacak İspanyol limanlarının ve körfezlerinin ehemmiyeti pek büyüktür. Bu ihtimal, İspanya devlet şefinin aklına göre İngil tereyi harbetmekten menedecektir. General Franko, İtalya Hariciye Naz^ruun şerefine verdiği ziyafette dahi İngiltere ile Fransaya hücum etmiş, bun ların sol ve komünist cumhuriyet hüku metini iltizam etmelerinden maksadları iki tarafı çarpıştırıp tamamile zayıf dü şürdükten sonra mecalsiz İspanyayı vesayet altına almak olduğunu ve lâkin Almanya ile İtalyanın milliyetçilere yardım etmelerile bu plânm iflâs eylediğini söylemiştir. Frankö İtalya ve İspanyadaki mev cud rejimlerin hakkaniyet ve adalete müstenid olup mazlumlarm tahlisi arzusunda iki milleti birleştirmekte olduğunu da beyan etmiştir. İtalya Hariciye Nazırı da İspanya, İtalya ve Almanyayı mücadele ve zafer anlarında birleştiren mefkureler bu üç devletin takib ettikleri adilâne sulhun tahakkukunu tekeffül eylediğini söylemiştir. Kont Ciano, İspanyol milletinin Ildçri Franko ile birçok defa görüştüğü gibi İspanya Dahiliye ve Hariciye Nazırlarüe de temasta bulunmuştur. Bu müzakere lerde iki devletin askerî ve siyasî saha larda birlikte yürümelerini temin edecek plânların teferruatı mevzuu bahsedilmiş tir. Fakat bunların esasları evvelce ka rarlaşmış görünüyor. Binaenaleyh bu defa en mühim mevzuu aradaki iktısadî münasebat teşkil etmiştir. İtalya ve Almanya çok geniş ve zengin olan İspanya ile kendi iktısadî ihtiyac manzumelerini tamamlamak istiyorlar. İspanya birçok mesele ve noktadan Fransa ve İngiltereden memnun değildir. Sekiz sene evvel İspanyol parasının karşılığı olarak Fransa bankasına yatırılmış olan sekiz milyon altın sterlini mahkemelerin müsaid kararlarına rağmen yeni İspanya hükumeti henüz alamamı?tır. Bask eyaletleri işgal edildiği zaman Bilbao'dan Fransaya 900 sandıkta naklolunan 14 milyar franklık altın hakkında mahkeme, ikinci defa olarak şimdiki İspanya hükumetine iadesine karar vermiştir. İngilterede dahi bir milyon altın sterlin eski cumhuriyet hükumeti zamanında teşkil edilen bir cemiyet elinde kalmıştır. Yeni îspanya hükumeti memleketin ha yatmı yeniden tanzim için büyük masraflarda bulunmak mecburiyetinde olduğu bir zamanda İngiltere ve Fransadaki paralarını alamamasından çok münfeil o\J muştur. Bunun tesirile Almanya ve İtalya ile iktısaden bağlanması ihtimali vardır. Şimdiki halde İspanyanın devletlerle münasebah bu vaziyette bulunuyor. Hamidiye mekteb gemi miz Iskenderuna gidiyor Nasuh Paşa... Muharrem Feyzi TOGAIt