2 Temmuz 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

2 Temmuz 1939 Dün yapılan büyük deniz bayramı Taksimdeki merasim CUMHURİYET Baro reisinin beyanatı [Baştaraft 1 inci sahifeâe] 1 temmuz Denizciler bayıamı dün haGene başka bir avukatın sahtekârhk raretle tes'id edilmiştir. Saat 19,30 da suçile tevkif edildıği duyulmuş ve maliye Türk denizcilerini temsil eden heyetler, tahsil şubelerinden birinden Baroya yazıGalatasaray lisesinde toplanmıştır. lan bir müzakere ile maruf avukatlardan Saat 10,40 ta önlerinde çelenkler ve biri hakkında da şikâyette bulunulmuş, bir askerî bando olduğu halde sırasile Debunların şubeye verdikleri beyannamede niz Ticaret Mektebi talebesi, deniz ticakazanclarını ketmettikleri iddia olunmuş ret zabitan, Liman, Devlet Denizyolları, tu. Şirketihariye ve sair vapur acentaları müBu hususlar hakkında Baro reisi Harettebatı muntazam yürüyüşle tramvay yosan Hayrı Tan, kendisile dün akşam gclunu takiben saat 11 de Taksime gelmişrüşen bir muharririmize şunları söylemişlerdir. tir: Taksim meydanı sabahın erken saatin« Tevkif edilen arkadaşlarımız hakden itibaren çepeçevre dolmuş bulunuyorkında, Baro, cezaî mahiyette herhangi du. Merasim başlamadan beş dakika evbir karar vermiş değildir. Esasen haklavel seyrüsefer tatil edilmişti. Meydanm rındaki isnad, bir hükme raptedilmedikçe, Millî Şef, bir denizciyi tebrik ederken sağ tarafmda şehir bandosu ve bir deniz buna imkânı kanunî de yoktur. Ancak, Ismet İnönü, yanşlar hakkında kendisine verilen izahatı dinliyor (.Baştarafı 1 inci sahifede) üzerinde duran Cumhur Reisimiz, Vali müfrezesi mevki almıştı. biz bu arkadaşlar hakkında avukatlar karaklarla donanmıştır. Başta Üniversite ve Belediye Reisi Lutfi Kırdara: nü büyük bir sevincle kutladığımızı söy bir nehir kenanna yerleşmek için sarfetAbide önünde... nununun 104 üncü maddesinde ileri sügencliği olmak üzere birçok teşekküller ledikten sonra denizcilikteki geç harekelin tikleri gayret ve yaptıkları fedakârlıkla« Bu meselenin son safhası nedir?» Abidenin önünde parti, vilâyet ve berülen hususlan tatbik ettik. Buna nazaran Millî Şefi çok uzaklardan istikbal edesaltanat idaresinin ihmalinde aranılması rın had ve hesabı yoktur. Çünkü su yalDiye sormuş, Vali, şu izahatı vermişlediye ve denizcilik erkânı habır bulu lâzım geldiğini kaydetmiş ve bizleri bu bu arkadaşlar işten menedilmiş bulunuyor bilmek için vapurlar kiralamışlardı. nız yaşıyan insan için değil, fakat baka tir: nuyordu. Alay, muntazam bir yürüyüş şerefli günlere kavuşturan Ebedî Şef Alar. Ellerindekı işler de arkadaşları Fethi Saat 12 ye doğru, Galata nhtımında, ve mevcudiyetini muhafaza etmek istiyen « Evvelce bu hususta ittihaz edille sağdan itibaren abide etrafında bir tur tatürke ve onun izi üzerinde yürüyen BüTahsinle Ekrem İlhamiye devredilmiştir. Köprüde ve Sirkeci iskelesinde istikbale miş bir karar mevcuddur. Men'i israfat cemiyetler için de bir hayat ve memat yaptıktan sonra sol tarafta mevki almıştır. yük Millî Şefe minnet ve şükranlarımızı Eğer muhakeme neticesinde beraet eder çıkacak motörler ve vapurlar sıralanmış kanununa taalluku vardır. îdarei Husumeselesidir. Coğrafî vaziyeti itibarile valerse, ki bunu temenni ediyoruz, hakla Münakalât Vekâleti Devlet Limanlan, tekrarlayarak nutkunu bitirmiştir. tı. Biraz sonra, saat 12,15 te kılavuz mo siyeler birer talimatname hazırlamıştır. tanımız bu hayatî çahşma ve inkişaf imîstanbul Beledıyesi, îstanbul Deniz kutöründen verilen işaretle motörler ve va Biz de bunun tatbikatına geçtik. Son deBunu Türk Kaptan ve Makinistleri Ce kânlarına, en geniş ölçüde, sahib bulun rındaki bu işten men keyfiyeti, herhangi bir ikinci karara lüzum hissetmeden mihapurlar hareket etmişlerdir. Bu sırada fa Dahiliye Vekâletinden yeni direktif mandanlığı, Şirketi Hayriye, Kaptan ve miyeti namına Cumhuriyet vapuru süva maktadır.» nikî bir surette ortadan kalkacaktır. Cumhur Reisimizi hâmil bulunan Sava aldım. İşe yeni bjr cephe verilecektir.» Makinistler Cemiyeti, Münakalât Vekâ risi Süreyya kaptanın söylevi takib etmişMuhabere Vekili sözlerini şöyle bitirleti îstanbul Umum Müdürlüğü, Halkev tir. rona yatının Silivri önünden geçtiği haBundan başka Baromuzda herhangi bir Büyük Millet Meclisinde barem mümiştir: beri gelmiştir. tasfiye meselesi sureti kat'iyede düşünülzakerelerine temas eden Millî Şef, bu leri, Devlet Denizyolları ve sair müesseı Tazim telgraflart « Işte bu azim davayı Millî ŞefiYenikapı açıklarında... hususta Vali Lutfi Kırdarla îstanbul seler tarafından gönderilmiş bulunan 25 Süreyya kaptandan sonra Beyoğlu ka miz îsmet înönü, Lozan konferansmda, müş değildir. Saat 12,30 da Vali ve îstanbul ku kumandanı Halis Bıyıktayın da mütale ten fazla çelenk yerlerine konulduktan Başka bir arkadaşımız hakkında Satie zası Kızılay Yarbaşkanı Emekli General lâyık olduğu ehemmiyetle müdafaa ve mandanile Polis müdürünü hâmil bulu alannı sormuştur. meselesile alâkadar o'.mıyan bir sahtekârMehmed Ali kürsüye çıkarak, Ebedî Şef Türk milletinin en mukaddes hakkı olanan Sakarya motörü başta olmak üzere, Cumhur Reisimiz, yanşların sonuna Atatürkü, Millî Şef înönüyü, minnet ve rak âkid devletlere tanıttırmış ve Türk hk işinden dolayı tahkikat yapılmakta Vilâyet ve Belediye erkânını hâmil bu doğru Çanakkale ve Marmara seyahati şükranla selâmladıktan ve Türk denizci sulannda Türk ticaret bayrağının şeref dır. Kendisinin muhakemeye sevkedilmesî lunan Sus vapuru, kılavuzun iki romor hakkında ve bilhassa Boğaz, Kemiklideliğinin bu büyük gününü tebrik ettikten ve mutlak hakimiyetini temin etmiş ol için henüz bir karar veıilmediği gibi,, tevkörü, Üniversite talebesini hâmil Ülev re, Seddilbahir, Kilidilbahir, Çanakkale, sonra Millî Sefe ve diğer büyüklerimize makla milletine ve onun tarihine en bü kif de edilmiş değildir. vapuru, Şirketi Hayriyenin 68 numarah Mürefte, Karabiga, îmralı ve Marmara çekilmek üzere tanzim edilen ve aşağıda yük hizmetlerden birisini ifa etmiştir. Bu Maliye tahsil şubelerinden vaki şikâ vapuru, Denizyollannm Çankaya ve De adalarile Armudlu önündeki tetkiklerini yazılı bulunan telgrafları okumuştur: yete gelince, bunun da mahiyeti bambaşmünasebetle Büyük Cumhur Reisimizin nizyollan motörleri, Vali Lutfi Kırdar anlatmışlardır. İsmet Înönü bu büyük hizmetlerini hürmetle yâdeder kadır. Bir müddet evvd, beyannamelerde tarafından tstanbul matbuatı mümessilBoğaz ziyareti ve deniz mensublarımızın minnet hisle bazı avukatların kazanclarını eksik gösCumhur Reisi lerine tahsis edilen îstanbul mu§u, LiCumhur Reisimize saat 18 de veda Lozanda bize kazandırdığmız kabotaj rini ve tazimlerini sunmakla bahtiyar o terdikleri iddia edilmiş, yazıhanelerindeki man işletmesinin bir motörü, Liman re edilmiş, bu arada Binicilik mektebinde eşyalarınm zevceleri üzerinde olduğundan hakkınm yıldönümünü kutlayan denizci lurum. isliğinin iki motörü, Şirketi Hayriyenin kıt'aya iştirak edecek olan Cumhur Reşikâyet edilmiştir. îdare heyetinde verdievlâdlarınız, Büyük Kurtarıcısına minnet Aziz Atamızın ve Millî Şefimizin halka tahsis edilen 71 numaralı vapuru, isimizin fahrî yaverleri ve Maveryierdün ve şükranlannı arzeder ve ellerini öperler. Cumhuriyet rejimile milletimize açtık ğimiz bir kararla avukat yazıhanelerindeHalicin 9 numaralı vapuru ve daha bir Emiri Abdullahın oğlu Nayif, Millî ŞeTürk denizcileri ları büyük medeniyet yollarında vakar ve ki eşyaların zati olmasını temin ettik.» çok küçük merakib Ahırkapı önünde yer fin ellerini öperek ayrılmıştar. g^ «*¥ temkinle ilerliyen genc Türk denizciliğialmışlardır. Millî Şef veda esnasmda on beş gün f Abdülhalik Renda nin millî gayeyi bu sahada da tam bir Saat 13,10 da Savarona Yenikapı a sonra îstanbula genc geleceklerini müjI Büyük Millet Meclisi Reisi surette tahakkuk ettireceği muhakkak ve çıklarına gelmiş, limana doğru ilerleme delemişlerdir. Ankara mukadderdir. En büyük hatlarımızdan ye başlamıştır. Vapurlar, düdüklcrini çaSaat tam 18 de yat Bogaza mütevec1 temmuz denizciler bayramı münase koylarımıza kadar sahillerimizin her kölarken «Yaşa!» avazeleri yükselmiştir. cihen hareket etmiş ve Cumhur Reisimiz betile denizci evlâdlannız sonsuz minnet ve şesinde feragat ve mesleklerine tam bir vapurların düdükleri ve halkm alkışları Yarış sahasında şükranlannı arzederler. merbutiyetle çalışan denizci kardeşleriSaat 13,30 da Savarona, yarış sahası arasmda teşyi edilmiştir. Türk denizcileri mize ve ailelerine 1 temmuz bayramlana girmiş, istikbale çıkan merakib de Geceki tezahürat nnı muhabbetle kutlular ve kendilerine beraberinde olduğu halde tam Deniz TiSavarona yatı, gece saat 21,30 da Denizbankm Fındıkhdaki Satie binasî Cumhuriyet Halk Partisi Başkanlığma muvaffakiyetler ve saadetler dilerim.» caret mektebinin karşısında yer alan yat, Boğazdan avdet ederken o esnada Ortaahm satımı tahkikahnda, birkaç gün evAnkara tzmirde... burada bulunan başta Ege ve Karadeniz köy önünde bulunan ve gece eğlenceleri vel eski Satie şirketi merkezinde arama 1 temmuz denizciler bayramı münasevapurları olduğu halde bütün merakib yapan vapurlardaki halk tarafından büîzmir 1 (a.a.) Denizciler bayra yapılarak bazı evrak alınmıştı. Evvelki betile bütün denizcilerimiz minnet ve şüktarafından selâmlanmıştır. Biraz sonra yük tezahüratla karşılanmış ve uğurlanranlannı ve sarsılmaz bağlılıklarım arze mı şehrimizde büyük merasimle kutlu akşam da eski Denizbank Umum müdiğer vapurlar da tayin edilen yerlerini mıştır. Cumhur Reisimiz limanımızdan gelandı. Saat 10 da Vali Ethem Aykut, dürü Yusuf Ziya Önişle umum müdür ] derler. almışlardır. Belediye Reisi Behçet Uz ve Emniyet muavinlerinden Tahir Kevkebin ve Reçerek yatla doğruca Derince limanma Türk denizcileri müdürü, mülkî ve askerî daireler reis asürans şirketi ikinci müdürü Malik Yarış sahaslni tetkik eden Cumhur gitmişlerdir. * • *** Înönü «Cumhuriyet» i tetkik ediyor Reisimiz, o sırada yatın yanında bulunan ve müdürlerile gazeteciler, deniz teşek Kevkebin, Denizbank hukuk müşaviri îzmit ve Derincede Refik Saydam îstanbul matbuatı mümessillerini görünkülleri ve denizle ilgili tekmil müessese avukat îsmail îsa ve Reasürans şirketi Başvekil îzmit 1 (Telefonla) Cumhur Re sonra saat 11,10 da merasime başlanmışce iltifatta bulunarak kendilerini yata ka isimiz Inönünü hâmil bulunan Savarona tır. Evvelâ şeref direğine, bayrağımız meler mensublan Cumhuriyet meydanında avukatı Atıf Ödülün evlerinde ve yazıAnkara bul etmiş ve üst güverteye almıştır. 1 temmuz denizciler bayramı münase Atatürk heykeli örijnde toplanmışlar ve hanelerinde aramalar yapılmıştır. Soryatı, Derince açıklarında bütün îzmit rasimle çekilmiş ve Şehir bandosunun çalMillî Şef, yatın küpeştesine gelerek o körfezi sahili halkı tarafından donanmış dığı millî marş, meydanı dolduran muaz betile denizci evlâdlarınız sonsuz minnet C. H. Partisile diğer müesseseler adına gu hâkimi Sami tarafından verilen kaesnada Ülev vapurile geçmekte bulunan deniz vasıtalarile karşılanmıştır. Gerek zam kütle tarafından saygı ile dinlenmiş ve şükTanlarını arzederler. heykele çelenkler konulmuş, bahriye si rarla yapılan bu aramalarda îstanbul Üniversitelilerin coşkun tezahürlerine se körfezi, gerek sahili dolduran binlerce tir. Müteakıben, Deniz Ticaret mektebi lâhendaz efradı tarafından söylenen îs Müddeiumumî Başmuavini Sünuhi Ze* Türk denizcileri *** renle muavinlerden îhsan, Sabri, Tuw lâmla mukabelede bulunmuş, bunu ta halk, Millî Şefi hararetle selâmlamıştır. talebesinden Ali Güner, kürsüye çıkarak tiklâl marşile merasime başlanmıştır. gud, Celâl hazır bulunmuşlardır. Istan* kiben geçen halkı da selâmlamıştır. Cum înönü Derincede, doğruca, kendisini bek krea bir nutuk söylemiştir/ Genc hatib, Ali Çetinkaya Marştan sonra Denizyollannm mühur Reisimiz, Devlet Denizyolları ve liyen hususî trene binmiş ve tren saat nutkunda, kabotaj hakkınm Türk denizMünakalât Vekili messili tarafından bu günü anlatan bir bul ve Beyoğlu cihetlerile Boğaziçi buj Limanlan umum müdürlerine iltifatta birde hareket etmiştir. Ankara söylev verilmiş ve bunu bir geçid resmi aramaların yapıldığı mıntakalar bulun^ ciliğine inhisarınm yıldönümü olan bugüduğundan, muavinler birkaç grupa ay«< bulunarak yeni işe başhyan bu iki umum 1 temmuz denizciler bayramı münase takib eylemiştir. rılmış, her biri ayrı ayn yerlere gitmiş* müdürlüğün muvaffakiyetinden emin bubetile denizci evlâdlarınız, kıymetli ve şefBugünün şerefine limandaki vapurlar lunduğunu söylemiş, yeni teşkilât hakkatli babalannı candan tebrik ile ellerini ve deniz müesseseleri bayraklarla dona tir. Aramalar, alâkadarlann aileleri ve\ yazıhanelerde şerik veya kâtibleri haztf kında izahat almıştır. öperler. tılmıştır. bulunduğu halde yapılarak, bulunan «w Yarışlar Türk denizcileri Samsunda... rak mühürlenmiş ve Iher yerde hemeri Telgraflann ökunmasmı müteakıb meYarışlara saat 14,45 te başlanmıştır. Samsun 1 (a.a.) Denizciler bay ayni zamanda başhyan arama işleri haylî rasim sona ermiş ve alay önünde bando Cumhur Reisimiz yanşları alâka ile taramı bugün bütün denizcilerin iştirakile uzun sürmüş ve ancak gece bitmiştir* mızıka olduğu halde ayni yolla avdet etkib etmiştir. parlak bir tören ve tezahüratla kutlulan Bulunan evrak dün sabah sorgu hâkimmiştir. Bu sırada başlarında Yüksek Deniz mıştır. Bu münasebetle anıta çelenkler liğine getirilmiştir. Bunlar mevkuflarıri Dün geceki çenlikler Ticaret mektebi müdürü Remzi Baran konmuş, bir heyet Valiyi ziyaretle Türk önünde açılarak tetkikten geçirilecektir. Dün gece saat 20 den itibaren Ortaolduğu halde mekteb talebelerinden denizcilerine minnet ve şükran hislerini köy önünde büyük deniz şenlikleri yapılMazhar Okçur ve Nuri Erenden müŞimdiye kadar sorgu hâkimliğindc bildirmiştir. Şehir, liman ve gemiler domış, Ege vapurunda bir ziyafet ve suvarekkeb bir heyet, Cumhur Reisine takmevcud evrak üzerinde tetkikat yapan. nanmıştır. re verilmiştir. Halk geceyarısına kadar dim edilmek üzere deniz armalan şekvukuf ehli tetkikatım tamamlamıştır. Ba: neş'eli bir şekilde eğlenmiştir. linde yapılan pastaları yata getirmiş, husustaki raporunu pazartesi akşamı veEgede tütün mahsulü Ali Çetinkayantn radyodaki Cumhur Reisimize şükranlarını arzetrebileceği zannedilmektedir. Diğer taraf» İzmir 1 (a.a.) Tütün mahsulünün tan vukuf ehlinin gösterdiği lüzum üzemiştir. hiiabesi vaziyeti umumiyetle iyidir. Foçanın Gerine yarıresmî bazı müesselerden bazî Millî Şef, direktörlerile birlikte genc Ankara 1 (a.a.) Muhaberat ve renköy ve Yeni köyünde görülen tripıs denizcileri kabul ederek ellerini sıkmış, Münakalât Vekili Ali Çetinkaya deniz hastahğmdan başka bu sene Ege mmta cihetlere dair müzekkere ile malumat kciler bayramı münasebetile bugün rod kası tütünlerinde hastalık yoktur. Mah tenilmiştir. Sorgu hâkimi Sami, dün sa« talebelerden Mazhar Okçur Millî Şefe yoda vatandaşlara hitabede bulunmuş sul hakkında yapılan ılk tahminlere göre bahtan öğleye kadar tahkikatla meşgut hitaben: tur: « Bize bahşetmiş olduğunuz bu seAydmda 200,000, Çinede 500,000 kilo olarak şahid dinlemiştir. « Aziz vatandaşlanm, mahsul almacağı tahmin edilmektedir. vincli denizciler gününün hatırası olarak Bugün Türk denizcileri ve Türk tica Akhiyarda vaziyet iyi ve mahsul nef ıstir. Develi köylerinde bir cinayel getirdiğimiz deniz alâmetlerinin kabulüret filomuz büyük deniz bayramlarını se Ekim, geçen seneden yüzde kırk nok nü arkadaşlarım namına dilerim.» Develi (Hususî) Yahyalı nahiyesit sandır. İzmir vilâyet rekoltesi on milyon vincle kutlulamaktadırlar. Demiş, Cumhur Reisimiz genc denizne bağlı Kirazlı köyünün Bağlariçi mev| 1 temmuz, kabotaj hakkmı, yani Türk mülhakatile Manisa rekortesi sekız mü kiinde Yahyalıdan 300 doğumlu, evli ve cilere iltifat ederek şu mukabelede busulannda yolcu ve eşya taşımak, Türk yon, Muğla rekoltesi beş milyon kilo tah üç çocuk sahibi Melık oğlu Mehme lunmuşlardır: limanlannda bilumum liman hizmetleri min edilmektedir. Kahraman boğazmdan kurşunla öldü « Sizin de bayramınız kutlu olsun. ni görmek, kara vedeniz sulannda avlan Kont Grandij îtalyada korpo rülmüş olduğu, Yahyalı nahiye müdür Bu sevincli gününüze ben de iştirak edelüğü vasıtasıle Develi kaymakamlığına mak hakkının münhasıran Türk vatanrasyonlar meclisi reisi rim. Teşekkürler ederim.» bildirilmiştir. Tahkikat için vak'a ma daşlarına ve Türk bayrağına tahsis edilDenizcilerin selâmt oluyor mu? halline doktor ve müstantık gitmişler diği günün 13 üncü yıldönümüdür. Bu esnada yarışlar devam ediyor, inRoma 1 (a.a.) Bu akşam Roma si dir. Hâdise, haber almmadan bir saat evJ Millî devletin büyük eserlerini pek tace fıtalar birbirini kovalıyordu. Bilhassa vel cereyan ettıği, maktulün henüz biî bir hal olarak görmeye alıştığımız bu yasî mahfillerinde deverana başhyan bir memleketimizde ilk defa yapılan kayak nmm sıcaklığmı muhafaza ettığindc devirde 1 temmuzun bütün kıymet ve şayiaya göre, îtalyanm Londra büyük elyarışı, Cumhur Reisimizin fevkalâde aanlaşümaktadır. Zan altında buluna manasını kavramak için nazarlarımızı çisi Kont Grandi geçen salı günü vefat beş kişi tevkif edilmiştir. Iâkasını celbetmiş, bu yarışı sonuna kaCumhuriyet rejimine tekaddüm eden za eden Kont Costanzo Ciano'nun yerine dar takib eylemiştir. Italyan filosu Tancaya pek yakında Facio ve korporasyonlar mecmanlara atfetmek kâfidir.» Bu arada Cumhur Reisimiz ajans bülgidiyor Ali Çetinkaya sözlerine devamla de lisi reisliğine tayin edilecektir. tenlerini ve günlük gazeteleri de tetkik Yalnız bu dakikaya kadar, bu şayia miştir ki: Londra 1 (Hususî) 14 İtalyan harl etmiş, haricî ve dahilî muhtelif hâdiseler « Milletlerin sahillere ulaşmak ve nı ndoğru olup olmadığını tahkik kabil ol gemisinden mürekkeb bir filo Tancaya üzerinde mütalealarını söylemiştir. Bilhiç olmazsa muntazam muvasalası olan mamıştır. hareket etmiştir. Dunkü yanşlarda muvaffak olanlara mükâfatlan veriliyor hassa otellerde düğünlerin menedilmesi Satie meselesi Alâkadarların evlerînde arama yapıldı, ehlivukuf tetkiklerini bitirdi