29 Mayıs 1939 CUMHUEÎYET SON Maarif Şurası münasebetile: Daozig mesalesi yeni bir safhaya giriyor Cemiyeti akvam komiseri Varşo vada Bekle görüştü Danzigde Nazi propagandası yapan 32 Alman tevkif edildi, bir Alman da mahkum oldu IBaştarafı linci sahifede} Iâhiyetlerini tecavüz eden bir vazife ifa edeceğine dair İsviçre gazetesi tarafından neşredilen haberlerin doğru olup olmadığını sormuşlardır. Burckhardt, şu cevabi vermiştir: « Bana böyle bir vazifenin tahmili hiçbir zaman mevzuubahs olmamıştır. Esasen ben de böyle bir vazifeyi kabul etmezdim. Bu haberlerin bir hayal mahsulü olduğu muhakkaktır. Bundan başka, Danzig nasyonal sos yalist partisi reisi profesör ve âyan reisi Greiser yortuları geçirmek üzere şarkî Prusyaya gitmişlerdir. Alman Danimarka ademi tecavüz paktı Pakt, birkaç güne kadar imzalanacak Kopenhag, 28 (a.a.) Salâhiyettar bir membadan verilen habere göre Almanya ile Danimarka arasında bir ademi tecavüz paktı imzası için Berlinde cere yan eden müzakereler müsaid bir şekilde ilerlemektedir. Paktın bjrkaç güne kadar imza edileceği zannedilmektedir. Danimarka Hariciye Nazırı bu hususta beyanatta bulunarak, paktın imzasmı müteakıb haricî siyaset hakkında müzakerelerde bulunmak üzere âyan ve meb usan meclislerinin fevkalâde olarak içtimaa davet edileceklerini bildirmiştir. Olgunluk imtihanı meselesi 2 •] Yazan: Dr. ZİYAEDD1N FAHR1 rin, fakat Maarif Vekâleti gözlüğile se bebleri pek haklı olan bir itimadsızlık gizlidir. Buna rağmen bu itimadsızlık, içti maî bir hastalığı ihtiva etmektedir. Sonra bir defa mezuniyet imtihanını kendileri yapmış olan bu mekteblerin, aynca resmî liselerde olgunluk imtihanına maruz kal malarında anlaşılmaz bir mantıksızlık vardır. Olgunluğun ilgası, bu hali ortadan kaldıracaktır. 3 Olgunluk imtihanı ilga değil, takviye edilmelidır. Ancak bu imtihanm, lise talebesinin okuduğu ayni mektebde ve ayni hoca tarafından yapılması manasızdır. Çünkü olgunluk imtihanından mak sad, biraz da orta tedrisat müessesesinin kendisini imtihan etmektir. O halde olgunluğu orta tedrisattan alıp yüksek tedrisat müesseselerine vermelidir. Bu suretle, orta tedrisat mekanizması, kendisinin haricinde ve fevkinde olan bir teşkilâtın kon trolu karşısında daha çok mükemmelleş mek mecburiyetini duyacak, fakültelerde ve diğer yüksek tahsil müesseselerinde vukuundan sık sık şikâyet edilen imtihanda dökülme faciasına tedricî surette nihayet verilecektir. Dökülecek olanlar lise den üniversiteye de geçerken dökülenler, yoksa üniversite içinde değil... 4 Nihayet bu üçüncü ihtimali gü denler, liselerin ikinci devresine hususî bir ehemmiyet verilmesini istiyorlar. Bunlara göre liselerin birinci devresi ki buna ortamekteb diyoruz gaye itibarile teknik ve amelî hayata hazırlayıcı bir safhadır. İkinci devre ise, kültürel bir maksad takib eder. O halde uluorta her memleket çocuğunun gelişigüzel ve sırf taklid sevkile birinci devreden ikinci devreye geçmesine mâni olacak şekilde davranmalıdır. Bu takdirde liselerin ikinci devresile, yüksek tahsil müesseseleri arasında tam bir ahenk tesis edilecektir. IHEM NALINA MIHINA Grevsiz Fransa Paris, 24 mayıs u, 1910 danberi Parise 6 ncı gelişimdir benim. Fransaya, her ayak basışımda bir grevle karşılaşırdım. 1910 da demiryolları amelesi, 1911 de doklarda ve limanlarda çalışan tahmıl ve tahliye amelesi, hatta bir piyade alayı, 1927 de şoförler, 1934 te galiba deniz ticaret filosu mürettebatı, 1937 de otelciler... grev yapmışlardı. 1937 yazında, tam o meşhur Paris sergisini görmek için yüz binlerce ecnebinin Fransaya geldiği tarihte, bir akşam üstü otomobille Parise giriyordum. Şehirde ihtilâl var sandım. Her tarafta polisler, jandarmalar, Seyyar Muhafız denilen kıt'alar, yolları, caddeleri tutmuşlar; öbek öbek toplanmış, gözleri dönük halk kütlelerinin kordonlardan taşmasma ve taşkınlıklar yapmasına mâni olmağa çalışıyorlardı. O gece kabine düştü. Grevler ve patronlan kapıdışarı edip fabrikalara amelenin el koyması gibi hâdiseler, günlük ve alelâde meseleler olmuştu. Bu defa, daha Parise girerken manzarayı değişmiş buldum. Millî bayram olmadığı halde mağazalar Fransız bayraklarıle donanmış, her yerde miUete hitab eden beyannameler, ilânlar var. Camekânlar, Fransız bayrağı renginde kokardlar, kırmızı, beyaz, mavi çiçeklerle süslenmiş; meçhul askerin mezarma çelenk koyan teşekküller birbirini takib edıyor. O Fransızlar için de, ecnebiler için de çok müz'ic olan grevlerden eser kalmamış. Herkes çalışıyor. Bilhassa harb sanayii fabrikalan geceli gündüzlü durmadan ışliyorlar. Bir Alman mahkum oldu Varşova 28 (a.a.) Polonya tebaasından Alman Bertold Polonya devletini ve devlet reisini tahkir ettiğinden dolayı dokuz ay hapse mahkum olmuştur. Varşovadaki yeni Sovyet sefiri Varşova 28 (a.a.) Yeni Sovyet Kopenhag 28 (a.a.) Wilfred Pesefiri Sdharonov, sal: günü itimadnameVarşova, 28 (a.a.) Milletler Cesini Reisicumhur Moscicki'ye takdim e tersen adındaki tethişçi nazi grupuna menmiyetinin Danzig fevkalâde komiseri Bu decektir. sub Guldager ve Petersen namında Da rekhardt vazifesi başına gitmek üzere Varnimarkalı iki nazi tevkif edilmiştir. Silezyada yapılan toplantılar şovadan ayrılmıştır. Gazetelere nazaran bunlar Odensc'e Varşova 28 (a.a.) Polonya SilezLeh Hariciye Nazırt Moskovaya yasında birtakım toplantılar yapılmış ve gelmişlerdi, orada Odense ve Kopenhag gidecek Polonya vatandaşhğının son zamanlarda mason localarını berhava etmek için bir Paris 28 (a.a.) «Le Soir» gaze Almanyaya iltica etmiş olan Alman ai nafıa müteahhidinin ambarından barut tesinin verdiği bir habere göre, Polonya lelerinden geri alınması istenilmiştir. çalacaklardı. nm askerî kuvvetini artırmak için SovMevkuflardan biri tam itiraflarda bu Bir Alman ajanst muhabiri yetler Birliği tarafından verilecek mallunmuştur. Varşovadan çıkarıldı zeme meselesini görüşmek üzere PolonBerlin 28 (a.a.) Polonya hüku Estonya Hariciye Nazırı Berline ya Hariciye Nazın, Sovyet hükumetinin gidiyor metinin bir Alman ajansının muhabiridaveti üzerine, Moskovaya gidecektir. Riga 28 (a.a.) Hariciye Nazırı, ni Varşovadan çıkardığı hakkındaki haDanzigte 32 Nazi tevkif edildi beri neşreden Alman istihbarat bürosu Almanya ile bir ademi tecavüz paktı meVarşova 28 (a.a.) Polonya ga bu tedbirin iki memleket arasındaki mü selesi hakkında görüşmek üzere buraya zetelerinin Danzigden öğrendiklerine gö nasebetleri vahimleştirmeye matuf key gelmiş olan Estonya Hariciye Nazın Selre Danzig makamatı, nazi faaliyetlerin fî bir hareket olduğunu kaydetmektedir. teri' kabul etmiştir. Selter tayyare ile den dolayı 32 kişiyi tevkif etmişlerdir. Callin'e dönmüştür. Açtk toplantılar yasak Yarıresmî Bilvazona gazetesi, AlmanBunlar altı haftadan üç seneye kadar Varşova 28 (a.a.) Polonya halk ya ile paktın gelecek hafta akdedilmesi muhtelif hapis cezalarına mahkum ol partisi yortular münasebetile senelik baymuhtemel bulunduğunu yazıyor. muşlardır. ramını kutlulayacaktır. Hükumet açıkta her türlü toplantıyı Diğer taraftan «Guniec Warszawski» gatezesi Alman Propaganda Nazın Göb yasak ettiğinden parti, bütün memleketÇunking 28 (a.a.) Şanghay enterbels'in 7 haziranda Danzige gelerek nas lerde yeni reis Witos*un iştirak edeceği nasyonal mıntakası belediyesi Japonların yonal sosyalist partisinin tertib ettiği spor birtakım kapalı toplantılar tertib eylemiştaleblerini kabul etmemektedir. tir. şenliklerinde bulunacağını yazmaktadır. Belediye makamatı, mezkur mintakanmımıılllMlllllllllimilllllllllllllllllllllllllllinillıuıııınmıı ya aid nizamların Çin hükumetile alâkadar devletler tarafından tanzim edildiğini ve binaenaleyh bu nizamatı değiştinnek hususunda teklif edilen hususatı ne kabul, ne de reddetmek salâhiyetinin belediye idaresine mevdu bulunmadığını beyan eylemişlerdir. Antakya 28 (Hususî muhabırimiz Lorient, 28 (a.a.) Müttefik şark Bir Alman vapurunda yapılan den) Hatay Devlet Reisi Ekselâns ordusu eski muharibleri federasyonunun araşttrma Tayfur Sökmen, dün yanında albay kongresi bugün mesaisini Fransa, YugosŞükrü Kanadlı, yarbay Naci, BaşkonsoŞanghay 28 (a.a.) «Royter», Bir lavya, Yunanistan ve Romanya arasında los Fethi ve bazı meb'uslar olduğu halde Jayon harb gemisi Şanghaya gitmekte obir dostluk tezaıhürü ile bitirmiştir. Musadağımn Bityas nahiyesine gitmiş lan Alman «Sauerland» vapurunu dur Yugoslavyanın Paris orta elçisi Puriç tir. Devlet Reisi, halkın ihtiyaclarım durmuş ve Japon subayları Alman vapubu sabah ölüler âbidesine Yugoslavya dinlemış, nahiyenin sıhhat ve mekteb runa çıkarak 20 dakika kadar araştırmarenklerile bağlanmış bir buket koymuş ve vaziyeti etrafmda izahat alarak Antak lar yapmıştır. bu merasimde Yunanistan ve Romanya yaya avdet etmiştir. Bu hâdise hakkında izahat veren «Chiataşemiliterlerile diğer birçok zevat hazır Kıırklarelinde bir katil idam na Press» gazetesi, Şanghaydaki Alman bulunmuştur. edildi başkonsolosunun keyfiyeti Japon maka Kongre münasebetile verilen ziyafette matı nezdinde protesto ettiğini yazıyor. Kırklareli 28 (Hususî) Bundan bir nutuk söyleyen Puriç, Fransızlarm fevbeş sene kadar evvel Pınarhisar nahiyesin 200,000 amelenin yaptığı geçid kalâde kalkınma hareketini kaydettikten Tokio 28 (a.a.) Domei ajansının de feci bir cinayet olmuş, Pınarhisann sonra bütün eski muharibleri Yugoslav Teke köyünden korucu Kara Hasan, bir bildirdiğine göre, geçen sene Japon ileri kardeşlerine bağlayan silâh kardeşliğinkaç kuruş parasma tamaan, arkadaşı ço hareketini durdurmak için Çin kuvvetleriden bahsetmiş ve demiştir ki: ban Mümini öldürmüştü. Bu cinayette, nin Yangtse barajında Vouvoş civarında Yugoslavyanın coğrafî ve askerî bir e Kara Hasanın metresi Fatma da methal açtıklan geçidi Japonlar kapamağa mu hemmiyeti vardır. Bu ehemmiyet ona di dar bulunuyordu. Ağırceza mahkemesi, vaffak olmuşlardır. Bu muazzam iş için rayetli ve ihtiyatlı bir siyaset takibini em Hasan hakkmda idam kararı vermiş, 200,000 amele kullanılmıştır. re<iiyor. Yugoslavya sadece bir ihtilâfa Fatmayı da 11 sene hapse mahkum etMacaristandaki Alman meydan vermemeğe çalışıyor. Çünkü mişti. ekalliyeti böyle bir ihtilâf sür'atle umumileşebilir. Temyiz mahkemesi tarafından tasdik Budapeşte 28 (a.a.) «MacaristanYugoslavya bugün takib ettiği siyasetle edilen idam kararı, Büyük Millet Mec daki 750,000 Alman efsanesi» unvanlı sulh için, kendisinin ve Fransanın sulhu lisince de tasdik olunduğundan, Kara için çalışıyor. Eğer Yugoslavya komşula Hasan mayısm 27 nci cumartesi günü sal yarıresmî Peşter Lloyd gazetesinde bir makale yazan maruf istatistikçilerden Dr. rile iyi geçinmek istiyorsa, bu, sükunet i ben idam edilmiştir. Llois Kavaco, Alman ekalliyetinin ehemçinde çahşmak maksadiledir. Ve sonra miyeti hakkında izahat vermektedir. Muharbin önüne geçmek için elinden geleni Meclisin bugünkü celsesinde Millî Müdafaa bütçesi mü maileyh, son istatistiklere nazaran Maca yapmış olacağından dolayı da vicdanen ristanda 47,800 kişilik bir Alman ekaliımüsterihtir. Bu siyaset ne zâf, ne de herzakere edilecek yeti mevcud olduğunu göstermekte bulunhangi bir kimseye yaranmak siyaseti deAnkara 28 (Telefonla) Meclis, duğunu hatırlatmaktadır. ğildir. yarın Parti Kurultayından sonra saat on Komiser Varşovadan ayrıldı Kopenhag'da tevkif edilen tethişçi Naziler Uzakşarkta vaziyet Elski muharibler Tayfur Sökmen Şark ordusu muharible Hatay Devlet Reisi bir nahiyede tetkikat yaptı rinin kongresi bitti Orta tedrisatla yüksek tedrisat arasında geçidlik yapan olgunluk imtihanı meselesinin herşeyden evvel arzettiği ehemmiyet aşikârdır: Yarınki Türk cemiyetinin iş teşkilâtmı idare edecek uzuvlan seçme mekanizmasını mükemmelleştirmek, yalnız bir maarif meselesi olmakla kala maz ve kalmamalıdır. Meselenin içinde siyasî ideolojilerin bile alâkası vardır. Bilhassa orta dereceden yüksek tahsil derecesine atlıyacak olanların iyi seçilmesi, bir taraftan yüksek tahsil müesseselerıni boşuna dönen bir çark olmaktan kurtaracak, diğer taraftan gelişigüzel olarak yüksek tahsil müesseselerine giren, istidad ve kabiliyetleri daha başka sahalarda kalmağı icab ettirirken, şuursuzluk ve rehbersizlik yüzünden ömürleri yüksek tahsil uğrunda heba olan bazı delikanlılarımızı ferdî kabiliyetlerinin ve içtimaî ihtiyac ların istediği sahaya sevkedecektir. Ni hayet yüksek tahsil müesseselerinin iyi randıman vermesini temin etmek itibarile Igunluk imtihanı meselesine nekadar ehemmiyet verilse azdır. Bazılan Türkiyede olgunluk imtihanı meselesinin, lâyık olduğu lüzum dairesinde ele alman bir maarik ve memleket meselesi olmadığından şikâyet ediyorlar. Türkiye gibi siyasî ve iktısadî istiklâli uğrunda uğraşmış ve maarif işlerine istikrar vermek için henüz vakit bulmuş bir memlekette böyle bir şikâyete pek lüzum yoktur. Unutmıyalım ki, inkılâba kadar olan devrede Üniversiteye ve diğer yüksek tahsil müesseselerine girmek hususunda takib edilen siyaset, her ne pahaya mal olursa olsun, bir kemiyet siyaseti idi. Bu yüzden Balkan ve dünya harblerinin sonarında sultanileri daha bitirmemiş olan ara yüksek tahsil müesseselerinin nasıl kapı açtıklarını biliyoruz. İnkılâbdan sonra hissedilen Bakalorea ihtiyacı, bu kemiyet siyasetinin bir keyfiyet ve kalite siyasetine istihalesinden ileri gelmiş, keza olgunluk şekli de ayni istihalenin tesirile ihdas edilmiştir. Nihayet önümüzdeki yaz aylan içinde toplanacağını gazetelerden haber aldığımız Maarif Şurası münasebeile, olgunluk imtihanına verilmek istenen şekil de, ayni istihalenin mühimsenmesinden dolayıdır. Görülüyor ki, son kırk, elli senenin ihiva ettiği istihaleler ve tecrübeler tarihi, gittikçe tekemmüle doğru giden, yahud tekemmül maksadını taşıyan bir mekanizma doğurmuştur. *** Beş, altı senelik bir mazisi olan bugünkü olgunluk imtihanının mekanizması şudur: Liseler ayn ayrı mezuniyet imtihanları yaparlar. Mezuniyet diploması alan lise mezunu, tam mezun olmak, yani yüksek tahsil müesseseselerine girebilmek için bir olgunluk imtihanı geçirecektir. Bu imtihan, tahrirî ve şifahî olmak üzere gene ayni liselerde teşekkül^eden ve içlerinde alâkadar derslerin hocaları da bulunan ıeyetler tarafından yapılır. Hususî mekteb bulunan yerler için bir stisna vardır: Bu gibi mekteblerin olgunluk imtihanı, resmî mekteblerden birinde olacaktır. Neticede olgunluk diploması alan gence, Türkiyenin bütün yüksek ahsil müesseselerinin kapıları aÇiktır. Işte Maarif Şurası münasebetile ortaya ıtılan olgunluk meselesi budur. Gazetelerin yazdıklarma ve birkaç maarifçi muharririmizin düşündüklerine bakılırsa şu ihimaller ve şıklar üzerinde durmak lâzımdır: 1 Olgunluk imtihanı lüzumsuzdur. ünkü hususî ve ekalliyet liseleri de dahil olduğu halde, bütün liseler bir defa mezuniyet imtihanı yapmıştırlar. Ayrıca jlgunluk imtihanına lüzum yoktur. Zaten ellerinde mezuniyet vesikası olan ve Türkiye olgunluk imtihanını vermek istemiyen bazı lise mezunları, başka memleketlerin yüksek tahsil müesseselerine giriyorlar. (Hatta bunlarm içinde lekrar Türkiyeye gelip nakil suretile yüksek hsil müesseselerine girenlerin bile mevcud olduğu söyleniyor!) Nihayet olgun luk, resmî liselerde, evvelce talebesine mezuniyet imtihanı geçirten hocalar tarafından yapılmaktadır. Mezuniyet imtihanmda geçen bir talebenin, ayni hoca tara'fından olgunluk imtihanında muvaffak olmaması pek nadir olduğu gibi, vaki olsa bile, garib bir netice olmaz mı? Görülüyor ki Fransa, kapının eşiğine dayanan büyük tehlike karşısında birdenbire kendisini toplamış, aklını başına almıştır. Fransız milleti, zaten böyledir. Dün, Bizansın müthiş dahilî kavgalarına benziyen bir çekişme içindedir; bugün, 40 milyon Fransızı elele vermiş bulursunuz. 1914 te de böyle olmuştu. Fransız bayrağmı gübreye dikmek istediğini söyüyen sosyalist Fransız muharriri, harb patlar patlamaz gazetesinin adını «Zafer» koyBizim şahsî tecrübelerimiz, memleket muş ve en milliyetperver Fransızlar sıraiçin çok hayırh olacak şeklin, zikrettiğimiz sına girmişti. Grevsiz Fransa! şıklardan üçüncüsünde bulunduğunu gösBu iki kelime, millî kalkmmayi ve teriyor. Filhakika gene liseler tarafından yapılan ikinci bir imtihana lüzum yoktur. millî birliği temin hususunda Daladier'nin Bir hocanın veya hocalar heyetinin ikin kazandığı büyük muvaffakiyeti gösteren ci bir imtihan yapması manasız olmasa bi bir semboldür. le, lüzumsuz bir zaman zıyamı, faydasız bir bürokrasi teşkilâtmı icab ettiriyor. Fakat, bu, olgunluk müessesesinin manasız olduğunu söylemek değildir. Olgunluk imtihanı lise haricinde ve fevkinde bir teşkilâta devredildiği takdirde, bugünkü olgunluk imtihanı şeklinin manasızlığı bü yük ve hayırh bir manalılık kazanacaktır. Bu suretle orta tahsil müesseseleri, yüksek tahsil müesseselerine daha iyi uzuv yetiştirmek için aralarında birbirle rile rekabete girişeceklerdir. Ayni zamanda orta tedrisat müesseseleri üzerinde adeta tedris bakımından bir teftiş ve kontrol da yapılmış olur. Maarif Vekâleti, orta tedrisatta yapacağı terbiyevî ve tedrisî ıslahata, bu kontrola göre, bir istikamet verebilir. j Havanaya giden Yahudiler Mübadele edilen mahkumlar Budapeşte 28 (a.a.) Budapeşte ve Belgrad hükumetleri arasında siyasî mücrimlerin mübadelesine dair bu aym başlangıcında imza edilen anlaşma mucibince hudud civarında kâin Kelebia kasabasında Macaristanda mahkum edilen dört Yugoslav ile Yugoslavyada mahkum edilen beş Macar mübadele edilmişlerdir. Yugoslavya serbest ve müstakil kalmak istiyor. Dünyada hiçbir devlet Yugosîav milletini korkutamaz. Onun cesareti ve kıymeti herkesçe müsellemdir. Fransa ve Yugoslavya ki, ayni ideal uğrunda çarpışmışlardır. Daima beraber kalacaklardır. Çünkü onların menfaatleri birdir. Benim kanaatim şudur ki, her iki milletimiz istikbali emniyetle ve sükunetle derpiş edebilir. beşte toplanarak bütçe müzakerelerine devam edilecektir. Yarın Ziraat, Millî Müdafaa bütçeleri görüşülecektir. Bu bütçelerden sonra masraf kısmmm müzakeresi bitmiş olacak, varidat bütçesinin tetkikine geçilecektir. Litvanya Hariciye Nazırı Kaunas, 28 8(a.a.) Birkaç gündenberi Berlinde bulunmakta olan Litvanya Hariciye Nazın Urbsys Berlinden İsviçreye gitmiştir. Orada bir sanatoryomda bir müddet istirahat edecektir. Faşist kızların yaptığı geçid resmi Roma 28 (a.a.) Faşist fırkası te şekküllerine mensub olan 70,000 kadm ve genc kız, faşizmin kadın kuvvetlerinin ilk toplantısmın yapılmakta olduğu Ro maya gelmişlerdir. 15,000 kadın ve kız, bu sabah Duçe hazır olduğu halde Via del împero'da bir geçid resmi yapmışlardır. Millî kostümlerini veya üniforma giy miş olan ve bazılannın omuzlarmda tüfek bulunan bu kadın ve kızların sıkı soflar halinde yapmış oldukları geçid bir saatten fazla sürmüştür. Yunan Kralının kızkardeşi nişanlandı Atina, 28 (a.a.) Gazeteler, Kral Jorj'un kız kardeşi Yunan Prensesi İren ile Savua hanedanma mensub îtalya Dükü Spolete'in nişanlandığını bildiriyorlar. Atina ajansının bir tekzibi Atina 28 (a.a.) Atina aja^sı, Yunan adalarmda deniz üsleri tesis edilmckte olduğuna dair yabancı gazetelerde çıkan haberleri kat'î olarak yalanlamaktadır. Keza mezkur ajans, Korent kanalınm kasden kapatıldığı hakkındaki haberin de tamamen hayalî olduğunu bildirmektedir. İspanyada tevkif edilenler Valansiya, 28 (a.a.) Dahilî harb esnasında cinayetler işlemiş olmakla maznun yüz kişi dün gece ve bu sabah tevkif edilmiştir. Diğer taraftan Alicante'de de yirmi müfrit tevkif olunmuştuE, O halde olgunluğu ilga etmelidir. 2 Hususî liseler ve ekalliyet mek tebleri gözönüne alındığı takdirde olgun uk imtihanı şekli pek mantıkî görünmü yor. Bu gibi mekteblerde okuyan ve olgenerali gunluk geçirmek istiyenlerin imtihanı, resİcab ettiği takdirde bu mühim meseleye mî liselerden birinde oluyor. Halbuki bu Varşova 28 (a.a.) Eski Prag hühususî ve ekalliyet mekteblerinin hocaları tekrar avdet etmek tasavvurundayız. Şim kumetinin Rütenya mümessili Çek Gene Geçidden sonra Venedik meydamnda nı da, resmî mekteblerin hocalannı tayin dilik Maarif Şurasının bu gerçekten pek ( KISAHABERLER ) eden vekâlet tasvib etmiştir. Burada de mühim olan memleket meselesine verece rali Prehalo Polonyaya iltica etmiştir. Mussolini'nin şerefine bir nümayiş yapılBurada kalmak fikrindedir. mış ve halk tarafından alkışlanan Duçe, ği hayırh istikamete intizar edelim. * NANTES 28 Sosyalist partisinin konGeneral, Polonyaya Çek muhaceretini (*) Birinci yazı dünkü nüshamızda intişar balkona çıkarak halka görünmüştür. gresi dün oğleden sonra açılmıştır. etmi§tıx. FAHRİ şall§acaLur. Havana 28 (a.a.) Saint Louis vapuru, içinde 900 yahudi mültecisi olduğu halde buraya gelmiştir. Zabıta, 48 kişinin karaya çıkmasına müsaade etmiş ve bunlardan bir kısmını Tiscornia muhaceret kampına göndermiştir. Diğer mütecilerin, evvelden Küba hükumetinden bir kabul vizesi alınması lüzumunu natık olan kararnameye rağmen karaya çıkmalarına müsaade edilip edil memesi hakkmda bugün bir karar ahnacaktır. Diğer taraftan hükumet memuriarı Horduna vapurile gelmiş olan 45 yahudi muhacirinin karaya çıkmalarına mâni olOlgunluğun ipka ve takviyesi, fakat muş ve vapur, hamulesile Panamaya ha lise haricinde bir müessese tarafından ya reket etmiştir. pılması tezi karşısına mühim bir meselenin Macaristanda intihabat çıktığını hemen keşfediyoruz: Bu imtihaBudapeşte 28 (a.a.) İntihabat bu nı hangi organizasyon yapacaktır? Üni sabah başlıyacak ve pazartesi akşamı niversite mi? Fakat üniversitenin hangi fa hayet bulacaktır. Son haftalar zarfmda külte veya fakülteleri? Yoksa bu fakül yapılan intihabat intizam ve sükunet içintelerin yalnız lise derslerile alâkadar ho de geçmiştir. Meclisin 260 meb'usluğuna 841 kişi caları mı? İmtihanlar tahrirî mi, şifahî mi? Diğer taraftan menşei Fransa olan Ba namzedliğini koymuştur. Hükumet partikalorea müessesesi, her mıntakasında bir sinin büyük bir ekseriyet temin edeceği akademi, yani bir üniversite bulunan bir tahmin edilmektedir. memlekete aiddir. Türkiyede ise yüksek Küçük Clipper tayyaresinin tedrisat müesseseselerine devredilmsi is seferi tenen olgunluk imtihanını yapacak mü Nevyork, 28 (a.a.) Küçücük «Baesseseler, yalnız İstanbulda ve bir derece by Clipper» tayyaresi Atlantik denızmi ye kadar Ankaradadır. Buradan amelî aşmak üzere bu sabah buradan hareket bir müşkülât çıkmıyor mu? Meselâ Ada etmiştir. na, Diyarbakır, Edirne... Liselerinin meTayyare 65 beygir kuvvetinde bir mozunları ne yapsınlar? Memleketin muhte törle müteharriktir. Pilotu Tomas Smıthlif yerlerinde orta tahsillerini bitiren ve dir. Küçük «Baby Clipper» tayyaresi 304 yüksek tahsile devam etmek istiyenlerin kilo sikletindedir. Tayyarede 605 litre de zaten İstanbula veya Ankaraya gelmiş benzin vardır. Pilot Smith'e göre bu benolmalarına göre, olgunluk imtihanının bu zin 32 ilâ 40 saat havada kalmağa ve iki Türkiye kültür merkezinde geçirilme 5800 kilometre mesafe gitmeğe kâfidir. Tayyare normal olarak saatte 160 kisinde belki bir mahzur yoktur. Asıl müşlometre bir sür'atle uçmaktadır. Smith evkülât, olgunluk imtihanile meşgul olacak salâhiyettar organizasyon kurmaktadır. velâ TereNeuve istikametinde uçmuş ve Fakat bir defa olgunluğun lise haricinde oradan Irlandaya doğru uzaklaşmışhr. ve fevkindeki bir müessese tarafmdan ya Tayyare Old Ordhard Beach'tan dört pılması davası kabul edildiği takdirde teş bin beşyüz kilometre mesafede Sbvad'e öğle üzeri varacağmı ümid etmektedir. kilât meselesinin, teknik bir meseleden Polonyaya iltica eden Çek ibaret kalacağı şüphesizdir.