8 Mart 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9

8 Mart la,i» CUMHUBIYET Anketimîz îstanbulun imarına nereden başlamak rüsü tarikile Eyübe kadar sahilde düz ve lâzımdır? Bu iş için Vali ve Belediye Balıkpazarı cihetinde de yirmi beş metreReisimizin temin ettiği istikrazdan elde lik birer cadde ile Atatürk köprüsünün iki edilecek 5 milyon lira nereye harcanma tarafındaki caddeler hemen açılmalı ve lıdır? Bu sualimize okuyuculanmızın ce buralardan tramvaylar geçirilmelidir. İsvablan gelmekte devam ediyor. İstanbul tanbulun göbeği olan bu yerler senelerden beri hiç bakılmamıştır. Süleymaniye, Fahcmşerilerinin, gösterdikleri alâka takditih, Eyüb gibi tarihî yerleri gezen ecnebi re değer. Her zaman söylediğimiz gibi seyyahlar hep buralardan geçer. Kışın şehri şehirliler yapar; belediyeyi şehirliler çamur, yazın toz deryası! Buralarda öyle harekete getirir. Bir şehir tasavvur ediniz sokaklar vardır ki kurunuvustadan kal ki orada oturanların şehirlerile hiç alâkamadır. İki araba yanyana geçemez! herları yoktur. Yapılana da aldırmazlar, yagün birkaç çocuk çiğnenir. Bu daracık sopılmıyana da. Böyle bir şehri kimse ciddî kaklardaki emlâk kıymetleri de pek düşve esash surette alâkadar edemez. îstan kündür. Bütün bunlar düşünülmeli, güzel bulluların şehir ve belediye alâkası, bir îstanbulun bu güzel ve tarihî yerlerini bu Avrupa beldesi sakinlerine nispetle az vaziyetten kurtarmalıdır. dır. Bunun sebebi de on iki sene gibi bir O. Nuri zaman, şehrin başmda, şehirlilerin istek* * * lerine, şikâyetlerine kulak asmıyan bir îstanbulun imarına Halicin iki sahilinBelediye Reisinin istediği gibi hükümran den başlıyarak sırtlara doğru yükselmeli olmasıdır. İstanbullu, Belediye Reisinin ve bu yoldan Marmara ve Boğaziçi kıyışehrin ihtiyaclarına kulak asmadığını, larına inmelidir. derdlerini izaleye çalışmadığını gördükçe A. Kavak Macar cad. Hepey belediye işlerile meşgul olmanm faydasız* * * • lığına hükmetmiş, «ne desem boş, belediyemiz kös dinlemiş aldırmıyor» kanaaistanbul abideler şehridir. Bu şehrin tine vâsıl olmuştur. Halbuki bu, doğru iman abidelerin meydana çıkanlıp güzeldeğildir. Kös dinlemişler de ergeç söz leştirilmesile mümkündür. Bu işte Evkadinletecek bir halk rejiminde halk dilekle fa da, Belediyeye de büyük vazifeler dürini ve şikâyetlerini her vesile ve her vası şüyor. Camilerin varidatı Evkafa aid olta ile ortaya koymak mecburiyetindedir. mak münasebetile bunlann biran evvel taÇünkü, bu onun hem hakkı, hem vazife mirini Evkaf idaresi ikmal etmelidir. Besidir. İşte, biz bu anketi, İstanbul halkmın lediye ise hükumetten alınan muavenet sesini duyurmak için açtık. Şimdi sözleri lerle bir taraftan yolları açarken diğer tamizi, derdlerimizi, isteklerimiz dinliyecek raftan da kendisine bütün varidatile müve yapmağa çalışacak bir Belediye Reisı devver çeşme ve sebil gibi şehrin ziyneti miz de vardır. Artık sinek hücumuna uğ mesabesinde olan ecdadın bize emanet ramıyacağız, sinek resimlerini aldığı için eylediği abideleri bugünkü perişan vazibir gazete foto muhabirinin karakuşî yetlerinden kurtarmalıdır. emirlerle vazifesini ifadan menedildiğini Mimar: Nedim Onar görmiyeceğiz. * * * İstanbulu imar edecek Türk BelediyeTaksimdeki Cumhuriyet abidesinin si Boğaza hâkim Rumelihisarının ihyasmı karşısındaki çifte çifte umumî halâların kaldınlmasını istedikçe, bunu yapmamak ihmal edemez. Bu tahaccür etmiş koca ta inad eden ve bu inadından zevk alan man Türk himmetinin manasını bilenler bir Belediye Reisini İstanbul halkı artık Rumelihisarının îstanbulu süsliyen abi bir daha görmiyecektir. Bizzat Millî Şe delerin en mühimlerinden biri ve belki en fin halkın dileklerini ve şikâyetlerini din mühimmi olduğunu takdir ederler. Hisar, lediği bir rejimde, halkla ve efkân umu içindeki evlerden kurtarılmalı, ortasında miye ile inadlaşan bir Belediye Reisi artık zamanına mahsus bir müze ile mamur ve tutunamaz ve yaşıyamaz. Onun içindir ki mutena bir vaziyete sokulmahdır. İstanbul halkını, îstanbul şehrinin umran Bebek: Fikret Tarık işlerile alâkadar olmağa davet ettik ve * * * ediyoruz. İstanbul Vali ve Belediye ReiEski evlerimizde misafir odalanmızı en si Doktor Lutfi Kırdar, bu anketi açtığı mutena tefrişatla tezyin eder, dığer odamızdan dolayı bize memnuniyetini izhar ları ihmal ederdik. Bu âdetlerimiz Türketti. Umran bahsinde her smıf halkın diilerin nekadar misafirperver, ve yabancışündüklerini öğrenmenin kendisini tenvir lara karşı nekadar mahcub ve titiz oldukedeceğini söyledi. Onun içindir ki ankelannm bir tezahürüdür. Taksimin Galata timize gelen cevabları neşre devam ediyoile en kestirme yolu olan ve İtalyan hasruz. tanesi önünden geçen cadde bir çok ecneCevablar bilerin de geçtiği yoldur. Bu cadde yamrı Kaç sene evvel, Ayasofyadaki Adliye yumru taşlarile, bozuk kaldırımlarile, etbinası yandı. Enkazını kaldırması lâzım rafındaki mezbelelikleri, hatta arsalarda gelen Hikmet Üstündağ, galiba, biraderi gıdasmı arıyan beygir, merkeb, tavuk ve Muhiddin Üstündağa güvenerek kaldır mebzul köpeklerile sefil ve bakımsız bir madı. Bu enkaz orada Ayasofya Müze köy manzarasındadır. Bu cadde dilencisi ve Sultanahmed camisi gibi biri Bizans, lerin de sabah toplantı yeridir. Caddenin diğeri Türk eseri iki muhteşem abidenin ötesinde berisinde arasıra lâğım sulan fışortasında bir moloz ve çirkinlik abidesi kınr. Oradan inip de Galata caddesine halinde duruyor. Bu molozlan kaldıralım saparsanız mebzul çamurlu ve adımbaşı ve yerine denize nazır, mükemmel bir teatılmış balgamlardan mülevves bir yol göras yapalım. Bu teras, İstanbul halkı için, rürsünüz. Yolda yürüyenler arasıra burgüzel bir gezinti yeri olur. nunun tek deliğini bkayarak etrafa mu Beyoğlu: Orhan Şehlevend hat pülverize ettikleri de görülür. Burası * * * seyyahların da geçtiği ana caddelerimizŞehrimizin iman için geniş mrkyasta dendir. Medenî oldüğumuzu evvelâ yaistimlâk yapmak lâzımdır. Eminönünbancılara göstermek ve hiç olmazsa onladen temeli atılan imar işlerine oradan ra karşı mahcub olmamak için bu sokakdevam fikrindeyim. Halic sahillerini, şimdilik Atatürk köprüsünün iki başına larımızm tanzim ve ıslahı, münasib yerkadar sahayı temizlemelidir. Buralarda lerde halâlar yaptırılması, sokağa tükümodern hâüer yapmalıdır. Ecnebi sey renlerin nasihatlerle değil şiddetle cezayahlarm il'k nazarda yüzlerine çarpan ve landırılması ilk ve en Iüzumlu işerden pek fena tesir yapan Ahırkapı, Şemsipa olacağ;ndan beş mılyondan en mühim bir şa, Beşiktaş, Kandilli sahilleri tanzim e kısmınm bu ve bu gibi yabancıların bulunduğu ve temas ettiği caddelerin tanzim ve dilmelidir. ıslahına sarfı çok yerinde olacaktır. A Ersin îjC îjî «fC Sultanhamamı yangım Bugün keşif yapılarak bir rapor hazırlanacak Cumhur Reisimiz Trakya köylüleri arasmda [Basmakaleden devam] Madridde yeni bir isyan İstanbulun îmannda ilkönce, bize tuttuğu ışığile varlığımızı bütün dünyaya gösteren kıymetli Atamızm Sarayburnundaki heykelini gece gündüz aydmlatmahdır. Atamızm heykelinin lâyıkile görüîmesine mâni olan ağaclara lâzım gelen vaziyet verilmeüdir. Geceleri, veya hiç clmazsa, 19 mayıs, 23 nisan, 30 ağustos, 29 birinciteşrin 10 ikinciteşrin geceleri aydmlatılması için elektrik tertibatı yapılmalıdır. Atiye Özdil *** îstanbulun iman hakkında takib edilecek yol bence iki türlü olabilir: 1. M. Prost'un plânını tevsi derek bütün Hanbulu bu plâna uydurmak; böylece İstanbul yavaş yavaş imar edilır. Parayı da, evvelâ yapılması lâzım gelen yerlere sarfetmelidir. Zira bu vâsi istanbul için beş milyon lira pek azdır. 2. Beş milyonu parcalamadan bir yere sarfetmelidir. Meselâ mümkünse Boğaz üstüne bir asma köprii inşa edilme'idir. F. Başarır * * * Emînöniinden Küçükpazar Gaziköp Dr. Osman * * * îstanbulun Sarayburnu parkmdan başka halkın nefes alacağı hiçbir yeri yok. Buna göre ilk yapılacak işlerden biri Taksim bahçesini Gümüşsuyu kışlasına giden yolun üstünden geçecek bir yolla Surpagob mezarlığma bağlamak ve bu mezarlığı bir park halinde Taksime eklemek olmalıdır. Ayni zamanda Taksim bahçesinin Dolmabahçeye doğru alt tarafındaki bostanlarla Gazhaneden Surpagoba, Harbiyeye ve Vali konağı caddesine kadar sahadaki bütün bostanları inşa sahası haricinde tutarak Belediyeye maletmeli. Bu sahalar üzerinde yapılabilecek pek çok yenilikten üç tanesi şunlardır: Bir stadyom, bir lünepark, bir de çocuk bahçesi. Dolmabahçeden Vali konağı caddesine çıkacak yol, Fatihin karadan donanma yürüttüğü yoldur. Bu yolun başlangıcında, ortasında ve müntehasmda tarihî hâdiseyi ihya edecek belgeler ve bengüler vücude getirilebilir. Aksaray: Salih Said Trakyanın baştanbaşa bir mamure haline (Baştaratı 1 inci sahifede) gelmesi nihayet bir nesillik müddet meseen mühim nokta, yangının vaktinde haber lesidir. Bir nesillik müddet: Göz açıp kaverilmesi keyfiyetidir. İtfaiye, ilkevvel payıncıya kadar gelip geçecek çok kısa yangım yangm kulesinden haber almıştıf. bir zaman! Garibdir ki Trakya, mevcud nüfusuna Bu, o demektir ki, alevler kendini harice ferah ferah daha bir mislinden fazlası koverinciye kadar dahilde uzun müddet devam etmiştir. Nitekim itfaiye yangın ye laylıkla ilâve olunabilecek bir yer olduğu rine geldiği zaman ateş kendini dışanya halde Çatalcada ve Silivride toprak azlıvermiş, Ata Refik hanı tamamen yanmış, ğından şikâyet eden insanlara tesadüf Tevfik Temel hanmın arka kısmı, Ata edebiliyoruz. Bunun bir sebebi ekilmeğe salih toprağın nispetsiz üleşilmesi ise diğer Refik hanmın arkasmdaki trikotaj fab sebebi halkın mevcud kasaba ve köy carikasının saçaklan tutuşmuş bulunuyor miaları etrafmda biribirlerinin omuzlarına du. O esnada Suraski mağazasile bunun binerek sıkışıp kalmalandır. Evvelki güngerisindeki binanın üst kısımları da tutuşkü konuşmalarda Cumhur Reisimizin bir muş, Dilsizzade hanile Küçük Ticaret aralık şimşek gibi parlıyan bir görüşle bir hanmın üst kısımlarını da alev yalamağa parçacık dokunduklan gibi sıkışık yerlerbaşlamıştı. Esen şiddetli rüzgâr, yangım, delci halkın bir kısmını daha geniş sahalaetrafı için çok tehdidkâr bir hale getir ra nakletmek lâzımdır. Şimendifer boyumiştir. İtfaiye yangm yerine gelir gelmez nu bilhassa gözönünde tutarak baştanbaderhal buşlara takılan dokuz hortum, şa Trakyanın imarmı çok ciddî bir tetkike hep birden bol su ile ateşe cevrildi. Bu es tâbi tutmanın da artık iyiden iyiye sırası nada bizzat yangm yerinde bulunuyor gelmiştir. Trakya kâfi bir nüfus kesafetile çabuk dum. Bir gazeteci arkadaşın «su vaziyeti itibarile bir eksiklik olup olmadığı» suali bir mamuriyete kavuşmak için istenilebilene su mühendisinden aldığım malumatı cek şartların kâffesine mebzulen maliktir. verdim. Mevkiin su vaziyeti çok müsaid Ezcümle: 1 : Trakya, îstanbul gibi büyük bir di. Hakikaten sokakların dere halini al şehrin yakın hinterlandıdır ve bu şehre şimış olduğunu orada olanlar tamamen görmendiferle ve denizle bağlıdır. müşlerdir. 2 : Ayni şimendifer Trakyayı AvrupaEsasen Beyoğlu, Bakırköy ve İstinye ya bağlamıştır. 3 : Trakya denizle de dünyanın her taitfaiye grupları da celbedilmİR bulunuyordu. Bütün müfrezelerin hortumlan kıs rafile yakın alâkalıdır. Hulâsa Trakya bir taraftan İstanbulmen denize uzatılmış, kısmen de Terkos dan, diğer yandan da Avrupadan bir parsuyu doldurukrak bu gibi hâdiselerde istifade ediîmek üzere hazırlanan civar sar çadır. Burada yetişecek herşey kolaylıkla nıclara bağlanmıştı. Bu suretle su, tam paraya çevrilebilir. Binaenaleyh Trakya halkı çabuk müreffeh ve mes'ud olmağa raçdımanla işlenmiştir. namzed bir halktır. Yapılacak şey çalıYangm yerinde sokaklann dar ve rüzşılacak sahalann ve işlerin tayinile onlar gârın şiddetli olmasına rağmen, bir ta üzerinde bilgilik ve kuvvetli iradenin hâraftan itfaiyenin cansiperane çalışması, kim olacağı bir uğraşma şeklinin tatbikmdîğer taraftan alınan tedbirler sayesinde dan ibarettir. Hükumetin eli bu meseleye ateşin daha fazla büyümesine meydan müessir surette karışmahdır. Trakyaverilmemiştir. yı imar etmek, dünyanın coğraf î ve Bu yangında susuzlut çekilmediğini siyasî vaziyet itibarile bu en nazik söylerkeH şehrin su ihtiyacmın esasen te olduğu kadar e n ehemmiyetli yerini min edilmiş olduğu iddiasmda değilim. hiçbir istihkâmın derecesini ifade Belediyemiz şehrin umumî su ihtiyacı ü edemiyeceği kadar kuvvetli surette rinde ehemmiyetle durmakta ve bunu en tahkim etmek de demektir. Esash bir tetkikin çabuk ve kat'î ölaevvel başarılması icab eden bir mesele o' f bize ispat edeceğinden eminiz ki larak telâkki etmektedir. Trakyanın şimendifer boyunca yer yer kıŞehir Meclisindeki izanatımı tabiî hatırlarsmız. Su işine verdiğimiz ehemmiyet, raç görünen topraklannın hepsi altm veböyle müessif bir hâdisenin uyandırdığı rimli yerlerdir. Elverir ki onlar, müstaid yeni birşey değildir. Bol su medenî bir olduklan verimi temin edecek ufaktefek ıslahlara tâbi tutulsunlar. Su ile gübrenin $ehrin ilkevvel düşünüp halletmesi icab en ileri derecelerinde ıslah etmiyeceği hiç eden ve daima ön safta gelen bir iştir. İsbir toprak yoktur. tanbuî gibi büyük ve dağınık bir şehrin su Trakyada su var mı? Yüzünde gözle ihtiyacmın ne muazzam bir iş olduğunu görünen mevcud sularından başka Traknutkumda verdiğim rakamlarla tamamen ya topraklannın altları su dolu olduğuna tebarüz ettirmiştim. Bununla beraber, îsbiz en kat'î surette inanıyoruz. Şarkmda tanbulun bu en başta gelen ihtiyacını be Istranca dağlarmın uzandığı Trakyanın hemehal en kısa zamanda karşılıyacağız.» Marmara boyunca bütün ovalannda yeraltı suları bulunmamak ihtimali yoktur. Bu, esash surette tetkike değen bir mevzudur. Şimendifer boyunda yer yer gördüğü(Baştarafı 1 inci sahifede.) müz kömürlük meşe ormanlan bile TrakBükreş'te bir yangm ya topraklarının mbat kabiliyetini ispat Bükreş 7 (a.a.) Hava ve Bahriye eden piçleşmiş ağaclardır. Bunlann yeNezareti, dün gece aşağıdaki teblıği neşrinde meyvalı ve meyvasız hakikî ağaclaretmiştir: rın alabildiğine yükselmesi ve yayılması «Pipera hava üssünün montage atelyelerinde elektrik cereyanmdan yangm sadece bir himmet işidir. Trakya kendi çıkmıştır. İtfaiye derhal yetişmiş ve a başına üç milyon nüfusu refah ve saadetle teşi mevzileştirmiştir. Atelyede tamir barındıracak bir vatan parçamizdır. Bir de bulunan malzemeyi hasara uğratan parça ki onun mahdud sahasma taalluk yangın hakkmda bir komisyon tahkika ve tekâsüf edecek verimli çalışmalanmız, ta başlamıştır.> bilâhare bütün memleket ölçüsünde yapıMilli cenaze merasîmi yapılacak lacak yeniliklerin parlak örneğini teşkil Bükreş 7 (a.a.) Nazırlar rheclisi bu etmiş olacaktır. sabah saat 11 de toplanmıştır. Başveku Türkiyemize Kaliforniyadan, KanaKalenesku, ölen Başvekil Patrik Krisdadan elma, armud ve şeftali geliyor. Ve tea'yı sena ile yâdetmiştir. Nazırlar mecne güzel meyvalar!.. Bundan dolayı o ilelisi, Kristea için millî cenaze merasimi ri memleketlere kızmak aklımızdan bile yapılmasına karar vermiştir. Cenaze Romanyava naklediliyor geçmez. Bilâkis bundan dolayı daha çok Bükreş 7 (a.a.) Bütün resmî ma takdir ettiğimiz o memleketlere sadece kamlar mateme girmişlerdir. Patrik gıpta ediyoruz. Buna mukabil bizim de Kristea'mn cesedi cuma günü Roman Edirnenin meşhur kayısısile Bursanın eşsiz şeftalisine bakacağımız günün geleceyaya getirilecektir. Bütün gazeteler, Transilvanyanm a ğini düşünerek müteselli oluyoruz. navatana ilhakı uğrunda şiddetle mü Ne şaşılacak şeydir ki Trakya, alaylı cadele eden büyük ölünün hatırasmı ta çalışmalarla, îzmir kavunlarının en güzel ziz edivorlar. nümunelerini yetiştirdi. Eğer metodik bir çalışma usulüne tâbi tutarsak Trakyanın r yetistirmiyeceği hiç birşey yoktur. İşte Çatalca ve Silivride sayın Cumhur Reisimiz bu mubarek kıt'anın iptidailik ve darlık içinde kıvranan bir kısım halkile temas etmiş oldu. Millî Şefin oralarda gördüğü derdler, îstanbul surlarından çıkıldiktan sonra hemen başlıyan derdlerdir. Bir cemiyet garibesi olarak bu kıt'ada çok toprak vardır ve ahali topraksızdır! Ve netice olarak az topraklı halk sıkmtıda ve çok topraklılar da müşkülâttadır! Zaten bildiğ.i bu hakikatleri bir daha yakından gören Cumhur Reisimizin üç beş saatlik kı.«a seyahatlerinden çıkacak Mart nüshasını mutbüyük neticeleri emniyetle bekliyebiliriz. lâka okuyunuz. Hükümetçilerin bir kaç alayı birden kıyam etti Millî Müdafaa komitesi, isyan eden askerlerin derhal kurşuna dizileceğini bildirdi [Bastarafı 1 inci sahıjede\ Madridden gelen son haberlere göre, millî müdafaa konseyınin kıtaatı öğleden sonra komünst kıyamını ve komünistlerı şe'ırin dışına atnıağa muvaffak olmuştur. Ko.TÜnistlerin büyük bir kısmı hapsedil miş ve elebaşılar kurşuna diziimiştir. Bunur.la beraber çarpışmalar henüz nihayet bulmamıştır. meslekten yetişme bir zabit olan Cosadonun mukavemetin hiçbir fayda temin etmiyeceğini herkesten iyi anlaması lâzım geldiği beyan edilmektedir. Cumhuriyetçi filo Tunusa iltica etti Bizert 7 (a.a.) Cumhuriyetçi İs panya filosuna mensub on bir cüzütam refakatlerinde bir Fransız kruvazörile birkaç muhrib bulunduğu halde bu sabah saat 8,30 da limanın önüne gelmişlerdir. Polislerle sıhhiye servisi memurları İs panyol gemilerine çıkarak bunlann mü rettebatınm silâhlarım almışlar ve sıhhî muayeneye tâbi tutmuşlardır. İspanyol filosu, zannedildiğine pnre öğleden sonra limana girecektir. Albay Mera'mn hitabesi Madrid 7 (a.a.) Saat 11,30 da radyoda Besteiro ile Albay Cipriano Mera'mn mesajları okunmuştur. Komünistleri cumhuriyet ordusunun yanıbaşında yer almağa davet eden bir hitabe de radyo ile neşredilmiştir. Besteiro ezcümle demiştir ki: « Cumhuriyet askerleri; millî mec\\i Madrid'de vazifesi başmda bulunmaktadır. Madrid, ne kaçan hükumetin, ne de Negrin'in nerede bulunduğunu bilmiyor. Millî müdafaa konseyi, cumhuriytfi İspanyol hükumetinin, millete zulüm etmekte olan komünistlerin eline kat'î surette düşmesine mâni olmak istiyor. Mücadele başlamıştır. Bu mücadele komünist zulmüne karşı mücadeledır ve kabahat, iktidar mevkiine geçtiklerindenberi, kıtaatımız arasma geçmeğe muvaffak olan unsurlann teşriki mesaisile mücadeleye başlamış olan komünistlerindir. Cumhuriyetin yegâne meşru hükmümeti millî müdafaa konseyidir.» Filo yeni hükumetin emrinde Madrid 7 (a.a.) UnionRadio, şu tebliği neşretmiştir: «Cumhuriyet donarıması kumandanlığı Casado'ya bir telgraf çekerek mumaileyhin emrine amade bulunduğunu bil dirmiştir. Bütün hava kuvvetleri de müdafaa meclısının emrıne tâbi bulunduk larını bildirmişlerdir.» Komünistler tarassud altında Valans 7 (a.a.) Müdafaa meclis» makamlan bazı emniyet tedbirleri almışIardır. Bu meyanda komünist merkezlerile bunlarla alâkadar teşekküllerin merkezleri askerî işgal altma almmıştır. Yapılan bazı tevkifata rağmen, ameliyat esnasmda hiçbir hâdise kaydedilmemiştir. Yeni kabine Madrid 7 (a.a.) Yeni hükumet, şu suretle teşekkül etmiştir: Başvekil: General Jos« Miaja Hariciye Nazırı: Sosyalistlerden Juian Resheiro Millî Müdafaa Nazırı: Miralay Se gismondo Casado Dahiliye Nazın: Umumî işbirliğinden sosyalist Wenceslao Carillo Adliye ve Propaganda Nazın: Sol cenah cumhuriyetçilerinden San Ancîrey Münakalât ve Nafıa Nazın: Millî iş konfederasyonundan anarşist Eduardo Vals Maliye ve îktısad Nazın: Millî iş konfederasyonundan anarşist Gonzales Marin Maarif Nazırı: Jose del Rio Amerikanın vaziyeti Vaşington 7 (a.a.) Madrid'deki hükumet darbesinin yeni cumhuriyet hükumetinin Amerika tarafmdan tanmınası meselesini ortaya attığı, salâhiyettar mahfillerde söylenmektedir. îspanya scfiri De Los Rios. Madridle henüz temas edememiştir. Amerika hükumetinin de bu aralık ne Franko, ne de cumhuriyet hükumetile resmî münasebetIeri vardır. ^ Negrin Paristen hviçreye gitti Başvekilin nutku Madrid 7 (a.a.) Radyoda söylediği bir nutukta General Miaja, bilhassa demiştir ki: « Biz sulh istiyoruz. Fakat bu. sulhun ispanyol silâhları için bir şeref olan bu harbe lâyık şerefli bir sulh olmasmı arzu ediyoruz. Hiçbir muhalefet karşı sında kalmadığımıza bakılacak olursa, yeni hükumetin halkın arzusuna uygun bir hükumet olduğuna hüküm vermek lâzımdır.» Miaja, boşanan ihtiraslar karşısında kan dökülmesine mâni olmak için evvelce iktidar mevkiine geçmek istemediğini söyliyerek demiştir ki: « Bu mücadelede çok kan dökül müştür. Dahilî ihtilâflar için de aynca kan dökülmesine razı olamayız. Biz hiç kimseye ihanet etmedik. Esasen edemezdik de. Çünkü ortada bir hükumet yoktu. Hükumeti teşkil ettiklerini iddia edenlerle Reisicumhur arasmda ihtilâf vardı.» Netice olarak Miaja. demiştir ki: « Başkaları bu kardeş kavgasma devam etmek istıyorlardj. Fakat biz sulh istiyoruz ve bu harbden sonra îspanyol lann refaha kavuşacaklarını ve zaferi elde edenler kim olursa olsun neticede vatana zarar getirecek olan mücadelelere sürükleneceklerini ümid ediyoruz. Ispanyoüar, yaşasm îspanya.» Paris 7 (a.a.) Negrin'le Del Vayo. s.abık Nafıa Nazm Velao, sabık Maliye Nazırı Mendez Aspe, bu sabah 8,40 ta Parise gelmişlerdir. Negrin derhal Lyon istasyonuna giderek saat 9,15 te îsviçreye giden trene binmiştir. Bir îspanyol prensesi doğdu Roma 7 (a.a.) îspanyol prensi Don Juan'm refikası Prenses Des As turias'nın bir kız çocuğu dünyaya gel miştir. Sulh değil, teslim olmaları isteniyor Ov.edo 7 (a.a.) Falanjist Oviedo radyosu, bu akşam, nasyonalist mahfillerde yapılan aşağıdaki beyenatı neşretmiş tir: Na^yonalist İspanya, milleti temsil eden kimselerle müzakereye girişmek niyetinde değildir. Kabul edilebilecek yegâne sulh, şartsız bir sulhtur. Madrid de Bar«elona gibi, silâhla almacaktır. Romanyanın yeni Başvekili c Kitablar arasmda Fikir ve San'at • Yazan: Sadri Ertem Sulh teşebbüsleri F0TO UAGAZlf Foto Magazin YUNUS NAD1 Burgos 7 Ça.a.) Madrid'de bazılanr.m kanaatine göre Franko ile sulh müzakerelerine girişmek üzere, askerî bir şura teşekkül etmiş olmasına rağmen Frankistler merkez mmtakasına karşı umumî taarruz hazırlıldanna devam etmektedirler. Frankist mahfilleri, cumhuriyetçi îs panyada vuku bulan hâdiseleri itimadsızlıkla karşılamakla beraber Madrid'deki hükumet darbesi düştnanm kayıdsız ve şartsız olarak teslim olmasına bir başlangıç teşkil ettiği takdirde bu hareketin memnuniyetlerini mucib olacağını beyan eylemektedirler. Ayni mahfiller, Madrid şurasının sulh müzakerelerine girişmek üzere mi yoksa son hezimetler dolayısile sarsılmış olan cumhuriyetçiler arasındaki birliği yeniden kurarak mukavemeti hazırlamak için mi teşekkül ettiğini bilmediklerini söylemektedirler. Kitabı, bütün Bununla beraber Frankist mahfülerde tavsiye ederiz. Kıymetli muharrir Sadri Ertemin bu kitabı, son edebî cereyanları hulâsa etmek, garodakı ve bizdekı edebi nevilerin var mak Lstedikleri karakter üzerinde toplu bir tahlil yapmas. itibarile şayanı dikkattir. Muharrir, bu 200 sahıfelik özlü eserın de, l u r k romanından başlıyarak kısa cümleler ve sarih izahlarla macera romanınm ve tarıhi romanın geçırmekte olduğu Uiihaleyi hulâsa etmi§tır. Kitabda «roman> a ayrılan bu kLsımda, Şair romancı, Roni'incı ve âlim, Bizde roman tipkri, Hikâyede ve romanda tip meselesi, Roman tehlikeli bir devir geçiriyor, Romantizmin tarihî rolu bahisleri vardır. Essrde bu fasıldan sonra hakikî bir etüd eseri oiarak vücude getırilen, Vuzuha ve ibhama dair, San'at vazife kabul edilinee, Avrupalının gözü, Yeni san'ata doğru, Anarşik san'at, Sembolizm 50 yaşında, Sanat ve sosyal mesele, Ruhun geçidleri, Tam. tiyatro, yarım tiyatro, Yalanın lezzeti, Sürat ve tahlil, İş gormiyen ilim. yerine iş gören cehalet, Denize, gök, tabiate dair, Tabıat düşmanı edebiyat, Neden bizde filozof yetişmiyor, Sofist Avrupa, Münevverier, Realizm yalnız pasif midir, Münevver kimdir, Bugünün üslubu, O zamanlar, Şiirde aşk niçin gülüncdur, San'at ve hürriyet, İnsanı ararien, Kahraman ve san'atkâr, Hiciv ve mizah, Devrin iç sıkmtısı, İnkâr d«virleri, Eski ve yeni dünyanın arasında, Kıraat kitabı, Muharrir, Okuyucu, Bızde muharrirler niçin birleşemezler, halk nasıl yazı okumak ist«r, Muharrir = ruh mühendisi, Muharririn mes'uliyeti, Zola'nm realizminden yaratıcı realizme, Para gctiren edebiyat, Bedbin edebiyat, Ferdci edebiyat, Millî Mücadele yıllarmda edebiyat var mıydı, Ferdci ve cemiytçi edebiyat, Halid Ziyanın 55 senesi, Mehmed Akif, Ziya Gökalp, Halkın san'atkâri: Hüseyin Rahmi, Piyer Loti ve Klod Farer gibi uzun zamandanberi dedikoduları yapılan mevzu» lar fcesrih ve tahlil edilmiştir. edebiyat müntesiblerine