7 Ocak 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

7 tknicikânun 1939 CUMHL'KİYET j ROMA MEKTUBLARI1 Çemberlaynın ziyaıeti Romada nasıl bekleniyor Yüzbinlerce dönüm arazi su baskınmdan kurtarıldı İtalyan mehafili, iddia ve isteklerinin bu ziyaretle hallolunacağından kuvvetle ümidvar Roma, 2 ikincikânun Fransa Italya münasebetleri ve bu arada italyan iddialarının vereceği ne ticeler, burada biitün diplocnasi ve siyaset âleminin münakaşa mevzuunu teşkil etmekte devam ediyor. Orta yerde hiçbir zahirî sebeb görünmediği halde, çok garibdir ki, İtalyan mehafili bugünkü va ziyetten memnundur. Bu mehafile mensub ilerigelen ve iyi haber almakla maruf bulunanlar, bu vaziyeti şöyle görüyorlar: Resmî İtalya, kendi iddialan ve metalibi hakkında şimdiye kadar hiçbir şey söylememiştir. Buna rağmen, gerek halkm, gerek matbuatın ağızlarile herşeyi söylemiş ve lâzım geldiği kadar kuvvetle davasım teşrih eylemiştir. Fransamn gösterdiği telâş, Daladier'nin seyahati, Fransız matbuatının şiddetli neşriyatı gibi hâdiseler, îtalyan davasının ehemmiyet derecesinin Fransa tarafından tamamen anlaşıldığım gösterir. Şu halde birinci hamlede îtalyaça matlub olan hedef elde edilmiş, bütün meselenin enternasyonal mütalea ve hatta müzakere sahasına çıkarılması işi muvaffakiyetle lemin edilmiştir. Şimdi yapılacak şey, bu mevzu etrafmda gene ayni âlemde bir müzakere kapısınm açılmasmı temin etmektir. Eğer İtalyan mehafilinin söyledikle rine inanmak lâzun gelirse, mesjsle bu bakraıdan da çok ilerlemiş oltnak lâzrm geliyor. Bizzat Paris muhitinden gelen haberlere istinad ederek konuşan bu mehafil, îngiliz Başvekili ve Hariciye Nazırının Romayı ziyaretleri esnasmda Italya ile Fransa arasmdaki meselelerle alâkadar olmamalarım istiyen Paris hükumeti, bu istikamette sarfettiği bütün gayıetlerde tam bir muvaffakiyetsizliğe uğramışür. llk hamlede, Irjgilterenin, ekseriya yaptığı gibi, bu meselede de hakem mevkiine geçerek Fransayı bazı fedakârlıklaca sevketmesinden korkan Fransız hükumeti böyle birşeyi kabul etmiyeceğini îngiltereye sade söylemekle kalmamış, hatta, yılbaşmdan evvel Londrada yapbgı bir teşebbüsle, Roma ziyareti esnasmda. Fransayı alâkadaT eden meselelerin hiçbirinden bahis dahi edilmemesini istemiştir. Hep aym mehafilin rfadesîne gore, Fransamn bu talebini îngiliz hükumeti kabul etmemiş, dört devlet arasmda bir pakt akdi meselesine pek büyük bir ehemmiyet veren îngilterenin bu paktı temin için elinden g«len gayreti sarfedecegini teyid eylemiştir. Halen dörtler paktı için yegâne mühim engel îtalya ile Fransa arasındaki meselelerdir. Şu halde bu engelin izalesi için îngilterenin elden gelen herşeyi yapması bir zaruret imiş. îngil tere bu tarzda düşündüğünü Parise açıkça söylemiştir. T* 1* "P Bursa ovasınm kurutma isi KOŞE ŞEHRİN İÇİNDEN PENCERESINDEN Tevkifanedeki vak'alar.. İtalyan Hariciye Nazın Kont Ciano Eğer bütün bu havadislere inanmak lâzım gelirse İtalyanm Fransa karşısın daki iddialan şimdiden birer mesele olarak enternasyonal müzakere masasınm üstüne konulmuştur. Fransa, istesin veya istemesin, bu, artık bir emrivakidir. Italya ile dostluk tesis etmek ve Akdenizde bir sükunet devri açmak istiyen îngiltere Fransayı tedricî surette tazyik ederek bir takım fedakârlıklara sevkeyliyecektir. Bu bakımdan, Roma mehafilinin beyanatma göre, Îngiltere Başvekili buraya yapacağı seyahat esnasmda Akdeniz ve Ispanya meselelerinin kat'î şekilde hallini temin edecek olan bir takım fikirler ileri sürecektir. Buna mukabil de italyanm dermeyan edecegi şartlar vardır. Bu şartları, bura mehafili şu suretle görüyor: 1 Tunusta yaşıyan Itajyanlarm vatandaşlık haklarınm nihaî surette tespiti. 2 Cibuti'de Italya için bir serbest mıntaka tesisi. 3 Cibuti ile Adisababa arasmdaki demiryolu üzerinde îtalya için bir murakabe hakkı tanınması. 4 Süveyş kanahmn idaresine Italyanın da iştirakinin temini. Siyasî mehafilde dönen rivayetlere göre Mussolini îngiltereden bu esaslar üzerine bir tavassut değil, belki de bu şartlarm Fransa tarafından kabul edilmesi zımnmda Pariste dostane tavsiyelerde bulunmasmı rica edecektir. îtalya bu şartları bunların herhangi bir esastan âri olarak ileri sürecek değildir. Halen, Is panya meselesi halledilmiş değildir. HıÇ olmazsa îngiltere kadar Fransayı da alâkadar eden İspanya vaziyeti üzerinde tam bir anlaşma temini ve italyanm Is panyadan cekilmesi içindir ki Mussolini ı, u ? ? rvi a n kocmak istivor. Eğer Fransa bu şartları kabul etmez ve îngiltere de bunların kabullerini temin etmek üzere lâzım gelen gayretlerde bulunmazsa Italya. ispanya işlerinde, yeni bir siyasete doğru gitmekle tehdid edecektir. Yani, Ispanyayı Fransa aleyhinde tahrik edecek anlaşmalar yapmaya ehemmiyet ve Karacabey ovasının ıslahına gelince: Bu recektir. ova, M. Kemalpaşa ovasına nisbetle büHalbuki, Îngiltere bu meseleyi orta yük olmakla beraber toprak bakımından dan kaldırmağa ehemmiyet veriyor. İn ayni evsafı haiz bulunmaktadır. Çok giliz Başvekili Romayı ziyareti esnasın münbit fakat birçok zamanlar vücudla" da, aşağıdaki üç maddenin îtalyaya te rından istifade edilmiyen yopraklar hep mini mukabilinde Roma hükumetinin sular altında kalmıya mahkumdu. Karadördüncü maddede gösterilen tarzda İs cabeyden geçen Susığırlık deresi ve tepanya mcselesinin tasfiyesini kabul et vabii olan diğer dereleri ıslah ile bu geniş ve münbit saha daha feyizli bir hale sokumesini istiyecektir. 1 Franko'nun muhariblik hakkınm lacaktır. Bu işin projeleri tamamen hazırlanmış bulunmaktadır. Vekâletçe yakınherkes tarafından tanınması. da müteahhidine ihale olunacaktır. Ka2 Grek Fransanın ve gerek her racabey ovasında yapılack ifde; dereie hangi bir devletin Barselona hükumetine rin sağ ve sollanna seddeler inşasıdır. Isyardım etmemesinin temini. lah bahsinde Bursa ve M. Kemalpaşa o~ 3 Bütün Akdeniz îspanya sahilin vaları gibi Karacabey ovası da hem ku de ne bir bolşevik ve ne de bir sosyalist rutma hem de sulama bakımından etüd devletin teessüsünün tanınmaması. edilmiş ve ona göre projeler hazırlanmış4 Yukarıdaki bu üç şartın temini tır. Sulama için Manyas ovasında ya mukabilinde de italyanm halen İspanya pılacak tesisattan Karacabeye yardım e" da bulunan 15,000 lejyoner askerini ge dılecektir. Manyas ovasmdan geçen Kori çekmesi ve yeniden gönüllü gönderme caçay ve Mürüvvetler deresi de ıslah edi" meği taahhüd eylemesi. lecektir. Ayrıca gölün araziye taşmasına Görülüyor ki Italya, bütün bu Akde mâni olmak üzere Manyasın cenup sahiniz işlerinin düzeltilmesi işini, îngilterenin line muazzam bir sedde yapılacaktır. Bu arzuları dahilinde, bir neticeye bağlamak işin de etüdleri yapılmış ve projeleri haiçin yukarıda bahsettiğim şartları ileri sü zırlanmıştır. recektir. Karacabey ve Manyas ovalarında da * * * M. Kemalpaşada olduğu gibi sür'atle işe Romada ilk metalib sesleri yükselmeğe baslanacak ve hummalı bir faaliyetle ısbaşladığı sıralarda size yazmıs, olduğum lah ameliyatı kısa bir zamanda ikmal edimektubda, bu işin müretteb bir plâna gölecekür. Bundan başka Nafıa Vekâleti, re ortaya atıldığım söylemiş ve bu usulvilâyetimizin zahire ambarı mesabesin ~ le Italyanın yavaş yavaş müzakere ve de olan zenğin Inegöl ovasını da Uludağpazarlığa doğru gideceğini ilâve etmiş dan inen sellerin tahribatından kurtarmatim. Müzakere ve pazarlık devri gelmiş ya karar vermiş ve bu maksadla bu ovatir. İngiltere Başvekilinin Romayı ziya da da ıslah için etüdler yaptırmaya başreti esnasmda mesele büsbütün ortaya lamıştır. Vekâletin su işleri Bursa mmtakonulacak ve konuşma başhyacaktır. kası mühendisliğine merbut kısımlar bu Fransanın, bermutad, herşeyi reddede ovadaki Kocadere üzerinde çalışmakta ceğinde şüphe yoktur. Ancak, italyanm dırlar. Ovanm mühim bir parçasını kış elinde Fransayı ispanya yolile tehdid günlerinde su altında bırakan bu azğın imkânları bulundukça ve İngikere hüku dere hem mazbut bir mecraya alınacak meti de dörtler misakına doğru gitme fik hem de icabında ve kurak zamanlarda I" rinde sebat ettikçe Fransanın yavaş yavaş negöl ovasınm sulanmasında kullanıla konuşma fikrine ısınmağa başlıyacağını caktır. Her iki proje birden hazırlanacak ve nihayet Italyayı hoşnud edecek neti ve bu projeler de tasdikten geçtikten sonceleri kabul edeceğini tahmin etmekte ra iş müteahhide ihale olunacaktır. Roma mehafili hemen hemen müttehidVekâlet, Yenişehir ovasında da etüddir. ler yapılması için buradaki mıntaka mü Roma, îngiliz Başvekilinin yakında hendisliğine emir vermiş bulunmaktadır. yapacağı ziyareti büyük bir nikbinlik İnegöldeki etüdler bittikten sonra Yenişehir ovasınm ıslahı mevzuu üzerinde ça~ içinde bekliyor. lışmaya başlanacaktır. Bursa (Hususî) Bursa ovasınm kurutma ve sulama esasları üzerine yapılan ıslah ameliyatı sojıa ermiş bulunmaktadır. Asırlardanberi Uludağdan inen azğın suların yaptığı tahribatın önüne de bu suretle sed çekılmiş ve yüz binlerce dönüm arazi su baskınlarından kurtarılmıştır. Şimdi sira diğer ovalara gelmiştir. Devletin büyük su işleri proğramında mühim bir mevki işgal eden Bursa, Ka racabey, M. Kemalpaşa, Manyas, İne göl ve Yenişehir ovalarının ve buralar dan geçen derelerin ıslahı işi bir haylı ilerlemiştir. Geçen sene M. Kemalpaşa ovasında yapılan temelatımı merasiminden sonra bu güne kadar iş yarıyı geçmiş bulunuyor. Bu ovadan geçen ve feyezan zamanlarında sağa sola taşıp münbit ve geniş bir sahayı kaplıyan M. Kemalpaşa deresinin her iki kenarına birer sed ya" pılmaktadır. Derenin solundaki sedde Abolyond gölünün garbindeki Uluabâd deresıne kadar uzatılacak ve böylece Abolyond gölünün kenarı da diğer bir sedde ile kapatılarak göl sularının kabarma zamanlarında tarlalara taşmasına mey " dan verilmiyecektir. Buradaki işler süratle ilerlemektedir. Gripe mevsim hastalığı diyip geçerler; ve bu teşhis her mevsim tekrar edilir, 0 halde gripten kaçınmak için bir besinci mevsime ihtiyac var Grip... Işte bir ganb hastalık ki, hep başka başka kıyafetlerde, başka başka adlarda karşımıza çıktığı halde, gene onu tanımakta güçlük çekiyoruz. Hani, koylünün biri, şehirde dolaşırken bir leblebiciye rastlamış. Tablasından bir avuç leblebi alıp yedikten sonra, yüzünü buruşturarak: Ektiğım nohud... biçtiğim nohud... Tablaya bindım diye şimdi bana kurum mu satıyorsun? demiş. Koylünün leblebiciye söyledığini şu patavatsız gribe karşı da pekâlâ sarfedebiliriz: Behey zalim, diyebiliriz; bundan otuz kırk sene evvel, bir paçavra gibi yere serdığin insanlar, «paçavra hastalığı» nı, sana tevekkeli en münasib ad olarak seçmemişler. Sen de, bu ada lâyık olduğunu, Allah için çok güzel ispat ettin! Hangi eve girdinse, oradan boş çıkmadın. Eline geçirdiğin zavallıyı; usta bir dabağ gibi yerden yere vurup, bir deri bir kemik haline getirmedıkçe salıvermedin. Aradan zaman geçti. Senin İspanyada bir seyahati çıktığını uzaktan uzağa haber ahyorduk. Perken, günün bırinde, sapına iskelet kafası geçirılmiş değneğini bozuk kaldırımlarımıza vura vura bizim ülkeye kadar geldin! Nezle dıye anılıyor dun amma, nüzul olsan da anoak bu kadar can yakabilirdin. Ağızlarda pas olup kaldığmı, ciğerleri içine kadar kuruttuğunu, burnumuzdan sel halinde boşandığını, hepimiz acı tecrübelerle öğrendık. Günün birinde eski devrın yosmaları gibi boynuna «grip» markalı bir mendil bağlıyarak karşımıza çıktm. Fakat, dün, evvelki gün ne ısen, bugün de gene osun, o eski hastalıksın!.. Bu ara, hangi evin kapısını çalsam, içerden senin derdinden inleyenlerin sesi geliyor. Tanıdıklardan birçoğu kaç günden" beri yorgan döşek yatıyorlar! Neyiniz var? diye sormağa ne hacet.. Verecekleri cevab belli: Grip!... Fakat, sen ne biçim âfetsin ki, gene, ihtiyar, zengin fakir, cörnerd, pinti dinîe" miyor, vardan yoktan anlamıyorsun. Böyle rastladığmı yere vurmakla kimin hmcını kimden ahyorsun, bilmem?.. Sokaklara bakıyorum: Yarı yarıya bo" şalmış gibi gelıyor bana... Dairelere uğrayorum: Memurların dörtte biri yerinde yok! Ne oldular> Grip!... Sokak satıcılarının sesleri bile, çatlak çatlak çıkıyor. Sabahları evimize sebze geriren adamcağız, bugün görünmedi. Sordum: Acaba neden?... Neden olacak... Griptir! dediler. Komşumuz Doktor Hafız Cemal, o meşhur 910 modeli arabasile, sallana sal" lana bir hastadan öteki hastaya koşuyor. S stanbul Tevkifanesinde, aradan he[I nüz yırmi dört saat geçmeden iki kanlı vak'a oldu. Rizeli Dursun Almaca, Kuruçaylı Bekiri on üç yerinden bıçaklıyarak evet, yanlış söylemedim gırtlaklıyarak, yahud yumruklıyarak değil, bıçaklıyarak bir serçe gibi cansız yere se/di. Geçen gün de Kürd Yusuf isminde biri, dört arkadaşını eline geçirdiği bir aletle bunun nasıl bir alet olduğu tahkike muhtacdır yaraladı. Âmme vicdanı ve devlet nizamlarınm mahkum ettiği bu yırtıcı kuşların en kalm kafesler içinde bile, tehlikelerinden tecrid edilmiş sayılamıyacaklarını takdir edenlerdeniz. Onlar, ne yapıp yapıp çarşı ile kendi aralarmda, şeytanın aklına gelmiyen vasıtalar keşfederek, bütün memnu ihtiyaclarını tatmin etmek yolunu buluyorlar. Asıl mesele, bu vasıtaları, ortadan kaldırmaktır. Her tarafında, sabahlara kadar nöbet beklenen, dört yanı demir parmakhklar ve kalın duvarlarla çevrilmiş bir yerde, eli bıçaklı adamın ne işi var?.. Kârına kesad!. diyeceğim amma, ona Kaldı ki: Tevkifaneye sokulan ölüm da dılım varmıyor. Biz, erbabsak, hastalanmıyalım, heki aleti yalnız bıçaktan ibaret de değil. Omin bunda günahı ne?.. Bılmem dikkat raya, eroin, morfin, esrar, kokain gibi ediyor musunuz? Tramvaylar, seyyar bi zehirler de pasaportlu bir yolcu gibi, aderer hastane halini aldı. îçinde sağlam bir ta kollarını sallıya sallıya giriyorlar. ıkı yolcu varsa, onlar da, iki açık kapı a" Hatta, bizzat bu dört duvar arasmda, kendilerini her yerden fazla emniyette rasında hemen şifayı kapıyorlar: hissederek beyaz zehir fabrikası işleten Hapşuuu^'v\'!. Ohhö.. Ohhö ve hapşuv.. Işte günün ler olduğunu bile işitip duruyoruz. parulası... Dün akşam manava uğramışSon vak'alar bir kere daha ispat etti tım. Baktım: İki portakal küfesi arasın ki: Tevkifanede kuvvetli, şimdikinden da, yapayalnız, arpacı kumrusu gibi dü" çok daha kuvvetli bir disiplin tesisi, artık şünüyor. kat'î bir zaruret halindedir. Talimatna Çırağın ne oldu? diye sordum. me hükümleri, şiddetli ve müsamahasız Kırk derece ateşle yatıyor... ceva bir surette tatbik olunmalıdır. Aksi takbını verdi. dirde; daha geniş ölçüde vak'alara intiKırk rakamının dehşeti, iki şeyde belli zar etmek lâzım gelecektir. olur: Biri yaş sayılırken, ötekı termometSahan kapaklarının kalayları arasmreye bakılırken... Otuz dokuzdan yu da, kundura ökçeleri, hatta burun delıkkarı çıkmamanın yoluna bakmamalı am leri içinde hapisaneye esrar sokabıien bir ma, harareti düşürmek elde ise... (genc zihniyetle mücadele ederken bir pire için lıkte ve hastalıkta). Grip için sajgındır, bir yorgan yakan, çok tetik ve çok hassas derler. Ben, bu salgın sözünde, «sirayet» memurlara ihtiyac vardır. değil, «saldırıcı.» mânası sezerim. Oteki Bu sözlerimizle Tevkifane memurlarıhastalık'ardan da şöyle böyle korkarım nın, kabıliyetsizliğine işaret etmek istemiamma, gripin hepsinden sinsi, hepsinden yoruz. Yalnız, vakıalar üzerinde yüıüyebulaşık olduğunu bıldiğım için; adını duy rek şu neticeyi çıkarıyoruz: Şimdiye kadum mu, dehşete düşerim. dar, alınan tedbirler kâfı değildır! Ve^ Bana kalırsa, (gripli) nin yapacağı ilk öyle tedbirler almmalıdır ki, dıyoruz, bir iş, bir manifaturacı mağazasından müm daha ne tevkifane ve ne hapisanede bırkün olduğu kdar geniş bir kredi temin et birini bıçakhyan, kokam koklıyan, ve esmek olmalıdır. Bu açık kredi mukabilin rar çeken tek insana raslanmasın!. de en az on düzüne mendil alıp, bire: biHürriyetten mahrum edilen bir sahsın rer doldurmağa başlayın. Bir mendil, an eli kolu da bağlanmış demektir. Eli kolu cak iki aksırık arasmda kullanılabilir! Ak bağlanan bir adamm cinayet işlemesin si takdirde, bir mendilde bıraktığınızı ö den doğan mes'uliyet, bilmem yalnız teki meindilde burnunuzla toplarsınız! kendine mi aid olur? Bazılan bu vazifeyi kâğıda gördürürS. G. ler amma ben doğru bulmam. Kâğıda hürmet ettiğimden değil, burnuma hürmetim Kulada iktısadî kalkınma fazla olduğundan.. Fakat... Galiba, benKula (Hususî) Bir vakitler, Amede de grip ârazı başladı. Hafıf tertib sarika halı kumpanyalarının ve ecnebi yıklıyorum. Sözün kısası: Nezle, ispanyol, grip, paça\Ta, anjin, hangi kıyafete bürünürse bürünsün tehlıke aynidir. Biz kaçmdıkça, üzerimize atıhyor! Korktukça musallat o" luyor ve âkıbet kaldınp yere vuruyor! Sıhhiye Müdiriyetinin salâhiyetli mümessilleri, gripe mevsim hastalığı diyip geçerler. Ve bu teşhis, her mevsim içinde mutlaka tekrar edilir! O halde, (grip) in ziyaretinden kaçınabilmek için mevcud dört mevsime bir beşinci mevsim ilâve et" mekten başka çare kalmıyor. Bu satırları yazarken, iki defa aksırdım. Vaktile aksıran bir adama: Yerhamekâllah... demek âdeti vardı. Bunun türkçesi malum ya, «Allah, sana merhamet etsin!» demektir. Bunun ne yerinde bir dua olduğu, «grip» in, salgınlaştığı şu günlerde daha iyi anlaşılıyor. Evet.. Şu dakikada bütün aksırıp öksürenlere Allah acısın! • ı c s.s. Rum Ermeni muhtelitleri maçı SALÂHADDİN GÜNGÖR Belediye riyasetinden şubelere ya pılan bir tamimde kar yağdığı zamanlar bunların derhal kaldırılması için tedbirler ahnması ve bu işin yalnız temizlik teşkjlâtma bırakılmayıp kay makam, nahiye müdürleri ve şube fen heyetlerinin alâka göstermeleri bıldi rilmiştir. Mevsim münasebetile bu hususta tedbirler alınacak, kaymakam ve nahiye müdürleri de bövle zamanlarda sıkı kontrol yapacaklardır. Kar için tedbirler İzmirde piyango hikâyesi İzmir (Hususî) Hakimiyeti Mil liye mektebi üçüncü sınıf talebesi namına mukayyed bir bilete Tayyare piyanko sundan 70 bin lira düstüğünü, fakat sınıf mualhmi Muzafferin bu bilette beşte üç hissenin kendisine aidiyetini iddia ettiğini biîdirmistim. Aldığım malumata göre, sınıf namına beşer liralık iki bilet ahnmıştır. Bileti, talebeden bir kız Piyanko müdürlüğünden almış ve numarayı, sınıf namına kaydettirmiştir. Bilâhare isabet vuku bulunca, muallim Muzaffer: Dünkü Rum • Ermeni muhtelitleri maçından heyecanlı bir sahna Paskalya yortusu münasebetile, dün Taksim stadyomunda Rum ve Ermeni muhtelitleri arasmda büyük bir futbol maçı yapılmıştır. Baştan sona kadar kendine mahsus bir heyecan ve alâka ile cereyan eden macm ilk devresini 2 1 Rum muhteliti galib olarak bitirmiştir. İkinci devre ortalarında Rum muhteliti bir sayı daha yapnuş, Ermeniler, penaltıdan yaptıklan bir sayı ile buna mukabele etmişlerdir. Neticede Rum muhteliti 3 2 galib gelmiştir. Mey\Ta kabzımallan Belediye riyasetine müracaat ederek Hâlde alınan resim miktanndan, çalışan hamalların azlığmdan, tahmil ve tahliye işlerinin bozuk olduğundan ve perakende meyva satış fiatlarm toptan fiatlara nisbetle ihtıkâr derecesinde yüksek bulundu ğundan şikâyet etmişlerdir. Bu hususta tetkikat yapılmaktadır. Meyva kabzımallarının şikâyeti Paranın beşte üçü anneme aiddir. Çünkü sınıf kumbarasını açtık, yedi lira çıktı. Ben annemden üç lira alarak on lirayı tamamladım. isabet, bu noksanını Bakırköy kaymakamı tamamladığım beş liralık bilete vuku bulBakırköy kaymakamlığma taym edimuştur. len Dahilıye Vekâleti şube müdürlerinDemistir. Keyfiyet Maarif idaresince den Gafur şehrimize gelmiş ve dün v; zifesine başlamıştır. tetkik ve tahkik olunmaktadır. hah şırketlerinm verdıkleri siparişler üzerine Kulanın evlerinde pek çok hah tezgâhları işlerken ve o tezgâhlann başında da yüzlerce i§çi Türk kadmlan çalışırken Türkiye halılarının Ameri kaya ithali menedilince, bu halıcılık san'atı birdenbire durmuş, tezgâhların birçoğu muattal bir hale gelmiştir. Halıcılığın parlak devrinde beş altı yüz liraya bir gelin elbisesi diktiren Kula halkile bu elbiseyi diken terzi şimdi o günlere bir rüya nazarile bakıyorlar. Kula halkmuı bugün başhca ticareti gene halıcılık olmakla beraber palamut, tütün, üzüm, yağ, yapağı ve av derisidir. Kula halkınm ticaret hayatında bıkmadan ve yılmadan çalıştığı gözle görünen bir hakikattir. Halk, ticaretten büyük bir zevk almıştır. Bugün halı piyasasında evlerde do kunan Kula halılarının dokunması, nefaseti, dayanıklığı ve güzelliği ıtibarile gene ön safta mevki aldıklarına hiç şüphe yoktur. Manisa Vilâyetine bağlı olan bu ka zanm umraniyetıle bizzat kaymakam alâkadar olmaktadır. Kulada tam devreli, plâna uygun güzel bir ilk okul binası Kulanın bugünkü faal kaymakamınm hımmetile yapılmıştır. Çocuk bahçesi, belediye parkı, fıdanlık, spor sahası, şehir dışmda güzel ve muntazam tabakhanelerle mezarhk da gene kaymakamm faaliyetıle meydana gelmiştir. Bunlardan başka Adliye, kaymakamlık, tababet, maliye, muhasebei hususiye, nüfus, tapu ve jandarmayı istıab edecek derecede büyük bir hüku met konağle Kula memleket hastanesi, zahire lonca binalarını da yaptırmak içm çalışmaktadır. Bilhassa memleket hastanesile zahire loncası binalarının temel atma merafimi yapılmıştır. Şehre iyi su getirilmesi için de tetkikat yapılmaktadır.