13 Aralık 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9

{Baftaraft 1 inci aahifede] mektir. Milletimizin bu vadide gösterdiği mütebakisi ithalâttadır. îthalâtla ihracat Milletler Cemiyetinin bu mesele hakmümessilleri ve kalabalık bir halk kütîesi büyük terakkiyi şükranla kaydetmek, he arasmda bu on ay içinde muvazene yok kında, muhtelif memleketlere aid olarak hazır bulunmaktaydı. tur ve aleyhimize gözükmektedir. Fakat gösterdiği nisbî rakamlar 4,9. 7.9, 9.47, pimiz için sevincli bir vazifedir. [Baştarafı 1 fnct sahifede] Postimees gazetesi Fransayı dik başMerasime Istiklâl marşile başlanmış, ve geriye kalan son iki ay içinde herhalde 5.99, bizimki 0,8 dir. Millî bankalarımız ve leri: Figaro gazetesinde Dormesson ya iıhk ve hakikati görmek istememezlikle bunu takiben kürsüye gelen Başvekil Cebir tevazüne yaklaşılacağını ümid etmek plâsmanlardaki terakki Bu, Maliyemizin kudretini ifade et zıyor: lâl Bayar sık sık sürelli alkışlarla karş; itham etmektedir. yerinde olur. Aziz arkadaşlarım, mekle beraber, demin işaret ettiğim şart«îtalya 1935 anlajmalannın mer'iye Romada müzakereler yapılacak lanan nutkunu söylemiştir. Fakat klâsik nazariyeye göre, kendi lara uygun olmak şartile memleketimi Şimdiye kadar sadece mevduattaki tetini inkâr ederek Afrika veya Akdeniz Başvekilin nutku Roma 12 (a.a.) Dün Tunus merakkiden bahsedikniştir. Size bir de bu kendimize bir sual sorabiliriz: zin kalkınmasını hazırlamak için vasıta meselesinde yeni bir takım şartlar ileri selesi hakkında hiçbir nümayiş yapılma > Sayın vatandaşlarım, Acaba ithalâtm çoğalmiş olması, ak bulmak hususundaki arzularımızm. meşnun mukabili olan plasmandan, yani milsürdüğü takdirde, akdedilen mukaveîeler Cihan krizi dünyayı sarıp bizim hu lete vâki ikrazattan bahsetmek istiyorum. tivite ve pasivite bakımından aleyhimize ru oldugunu da gösterir. mıştır. dudlarımıza girdiği zaman, yani 1929 Bu rakatnlar herhalde sizin de nazarı midir? Bir kelime ile, bu, bizim için en Rejimimizin, ta bidayeti teessüsünden artık hükümsüz oldufuna göre, yenileriGazeteler, Fransadan fedakârlıklarda nin akdi için hiçbir sebeb görmediğimizi sonlarında, tediye muvazenemizi koru dikkatinizi celbedecektir. dijeyi mucib midir? bulunmasını istemekte devam etmekte beri, büyük önem verdiği islerden biri de teessüfle bildirmekliğimiz icab edecekiir. mak için baz; iktısadî tedbirler a!mak Takib ettiğimiz sistem dir. Maamafih İtalyanın ne istemekte ol1924 senesinde millî bankaların umuşimendifer politikamız olduğu malum Ancak bir lâtife olan Korsika hakkındamecburiyetini duymuştuk. Bu tedbirleri mî plasmanı 28 milyon lira, yabancı Arkadajlar, dur. dugunu tasrih etmemektedirler. ki istekten bahis dahi etmiyoruz. Fakat mizin tatkibında, büyük milletimize reh bankaların ayni tarihteki ikrazatı 123 Bizim takib ettiğimiz ticarî anlaşma Corriere Della Sera, îtalyanın emelleBuna müvazi olarak takib ettiöimiz Tunus hakkında, bu topraklara en küçük per ve mürşid olmak vazifesini de, Millî milyon lira, yekun 151 milyon lira. sistemine göre yani klering politikamıza diğer politika ecnebi şirketler elinde bubir halelin getirilmesini kabul edecek bir rile Çemberlayn'in yakmda Romaya yaîktısad ve Tasarruf cemiyetine vermistik. 1932 senesinde millî bankaların plâs nazaran, fazla ithalâtm kontrpartisi o lunan hatların da mubayaasıdır. Bu mu • tek Franîiz mevcud degildir. Tunus öyle pacağı ziyaret arasmda bir mukarenet O gündenberi, Millî Iktısad ve Tasarruf manı yekunu 141 milyon lira, ecnebi ban lan para, ancak Türk malı almıp ihrac bayaaya ehemmiyet verdiğimizin tek se mukaddes şeyler arasmdadır ki bunlara görmektedir. Bu gazete, yapılacak mü cemiyetunİz, bu Önemli \azifesini ifada kalann ikrazatı yekunu 142 milyon lira, edilebilmek kaydile Merkez Bankamız bebi, |imendiferlerin memlekete ve mem dokunmağa cür'et odiîdİRİ takdirde Fran zakereler neticesinde, İtalyanın Akdeniz Kepfmîzin |ükranına lâyık surette dirayet da mevcud olduğuna nazaran, herhalde leket ekonomisine faydalı olabilmeleri yekun: 283 milyon lira. »anın tek bir irade halinde ve ihtilâf ne ve Süveyş kanah üzerindeki iddialarının gÖsteımiştir. mucibi endi»e degildir. için tarifelerine hâkim olmamn bir zaru şekilde inkisaf ederse etsin döğüşür. Bu muhik olduğunun kabul ve teslim edilece1937 senesinde, yeni geçen yıl millî Milli iradenin kaynağı olan Bilhassa şunu tebarüz ettirmek, bu me ret halinde bulunmasıdır. Ecnebilerin ebankaların plasmanı yekunu 291 milyon nu tereddüdsüz söylüyoruz ve esasen bu ğini» ümid etmektedir. Ebedi Şefimiz sele ile ugraşanlar için mucibi inşirah o linde bulunduğu müddetçe bu hakimi lira, ecnebi bankaların bütün piyasaya nun İtalyanlann çok iyi anladıklan bir İtalya, Frantaya ilânıharb ederte... Bilâhare Uîusal Ekonomi ve Artırma verdikleri para 28 milyon lira. labilir: yeti tesise imkân olmadığı anlaşılmıştır. lisan olduğuna da emin bulunuyoruz.» Londra 12 (Hususî) Fransız Kurumu unvanım alan bu cemiyetin yükFazla ibhalâhmız memleketimizin eko Diğer taraftan elimize geçtikten sonra, Bu, millî bankalarımızın nekadar güExelsior gazetesinde Colrat yazıyor: İtalyan gerginliği hakkında Avam Ka »ek himayesi de, Ebedî Şefimiz Atatürzel çalıştıklarını, tekmil esaslara istinad nomik noktai nazardan cihazlanmasına memleket ekonomisi icablanna muvazi «Duçe, orta Avrupa statüsünün Al marasında cereyan eden müzakereler eskün üzerinde bulunuyordu. Millî irade ettirerek ne derecelerde muamelelerini yanyacak makinelerin ve alât ve edevatın olarak tahakkuk ettirilmiş tarife tatbikatı manya lehine olarak halline imkân veren nasında, bir meb'us, İtalyanın Fransaya nin kaynağı olan Ebedî Şefîmizin, her da malumdur. yürüttüklerini ve ayni zarnanda büyük bedellerinden mütevelliddir. usullerin kendisine de Akdeniz statüsÜnü karşı harb ilân ettigi takdirde İngilterenin İşte oldugu gibi, Millî İktısad ve Tasarİhracatımızın beş senelik vasatisini emilletimizin kendi müeseselerine olan itiŞark hududlarına doğru ilerlemekte o Îtalya lehine olarak halle imkân verece Fransaya yardımını icab ettirecek, bir taruf cemiyetinde de rehperlikleri mevcudle aldığımız zaman, yüzde seksen beşini lan inşaatımız üç kol takib ediyor: Birimadını gösterir. ğini zannediyorsa yanılıyor. Bunu anla ahhüdle bağlı olup olmadığım sormuştur. du. Bugün kendilerinin zıyaı hicranı içintoprak mahsulleri teşkil ettiğini görüyo si Erzuruma doğru ilerlemektedir. Bir heKredi meseleleri Başvekil Çemberlayn bu suale cevab mak için İngiliz gazetelerini okuması kâdeki ilk celsemm açıyonız. ruz. İhracatımızın seyri, mütemadiyen yet, dün, Nafıa Vekilimizin Reisligi alvererek demiştir ki: Kredi meselelerile rejimimiz, çok ya fi gelecektir.» Atatürkü anmak, Atatürkten bahsetkmdan alâkadar olmuştur ve zaten bu yükseldiğine nazaran, ziraî gelirimizin de rında Erzincanda küjad resmini yapmış Ingiltere Tunus için harb edemez « Fransa ile aramızda mevcud mumek hepimiz için ruhî bir ihtiyacdır. Fayakın alâka olmasaydı bu neticeyi istih yükseldiği şüphe götürmez bir hakikattir. tır. ahedelerde, paktlarda böyle bir taahhüTallin 12 (a.a.) Estonya gazetekat, bu muazzam varlık huzunında söz Bu yükseliş nispetini size şu dakikada bir sal etmek bittabi mümkün olmazdı. Diyarıbakırdan ilerlemekte olan hat, leri İtalyanın talebleri hakkında geniş dümüz yoktur. söylemek kadar güç bir şey tasavvur o Romada İtalya ile yeni bir anla§Buhran senelerinde Ziraat Bankamı rakamla ifade edecek halde bulunmadıgı Şarka ve cenubu şarkîye doğru yürüyor. tefsirlerde bulunmaktadırlar. lunamaz. Bir çok güzide hatiblcrimiz, bir zm, zürraa çok değerli bir hizmetini de ma müteessirim. ma yapılacak mıdır? Her sene şimendifer için bütçeden tediPrevalent gazetesi «Tunus» başlıklı çok değerli |airlerimiz, hislerine revac tthalâtımız ve $mai vaıiytimiz ye ettiŞrmiz para 28 buçuk milyon raddekaydetmek lâzım gelir. Romaya müzakere îçin değil, başmakalesinde Fransanın Tunus işgali vermek için söz aldıkları zaman, bu muHaricden fazla mal ithal edildiğine na sindedir. 21 milyon lirayı bulan ziraî flcrazat hâdisesinin ve bu mÜnasebetle Fransa ile Mussolini ile şahsan temaslarda bulun azzam kudretin karşismda, mutlak bir suyekununu, 15 sene müddetle temdid et zaran dahildeki istihsalâtımızm, smaî maDemin size söylediğim rakamlar ara İtalya arasmda tahaddüs eden dü«manh mağa gidiyorum. Süveyş kanah, İspanya rette, aciz duymuşlardır. Bu, arkadaşlamulâtımızın vaziyetini de bilmek elbette miş ve faiz miktarını da yüzde üçe indirsmda geçen yıla aid olan bu rakam da ğm tarihçesini yapmakta ve netice olarak meselesi gibi İngiliz îtalyan anlaşma rımızın kudretsizliğinden, liyakatsizli merakı mucib olur: miştir. Bu hareket bankanın matlubat;nı vardı. Şimendifer mevzuunda ayni hızla İngiliz İtalyan paktı lngilterenin Ak sında derpiş edilmiyen meseleler hakkınğinden değil, bu muazzam varlığm herkes Teşviki Sanayi kanunundan istifade etarsin etmekle, kuvvetlendirmekle bera yürüyecegiz ve mutlak netice alacağiz. denizdeki bütün menfpatlerini temin etti da yapılacak herhangi yeni bir anlaşma karşısmdaki harikulâde tecellisinden ber, çiftçimiz için de çok istifadeli ol den fabrikalarımızın mamulâtı, yani imaBu sene, ikinci beş senelik sanayi ği için bu memleketin Tunus için çarpışa behemehal Avam Kamarasının tasvibine dir. Bendeniz de Atatürk hakkında, hisât bedelleri, 1927 senesinde 32 milyon muştur. Ve bundan dolayıdır ki, ilk zaarzedilecektir. programına ilâvetcn bu defa dört senelik cağını zannetmediğini yazmaktadır. siyatımı ifade etmek için, bu mutlak aciz manlardaki tahsil müşkülâtına rağmen, liradan ibaretti. üç numaralı bir program ilân etmiş buluiçerisindeyim. Yalnız kendilerine karşı 1932 senesinde mu mikdar 138 milyobugün gayet tabiî bir surette ve kolayhknuyoruz. Programın esas mü^külâtı, malî gene bir toplantıda hissiyatım; ifade ederna çıkmıştır. Haricden ithalât yekunu sekla tahsilât yapabilmektedir. cephesini halletmekti. Teknik meselelere ken demiştim ki: [Baştaraft 1 inci iahifede] Kredi muamelelerindeki intizam sen altı milyondur. Şu halde milletimiz, ve elemanlara aid kısmı hplletmek daha {Batmakaleden devam] « Atatürkü sevmek, her Türk va 932 senesinde 224 milyon lira kıymetinde Trakyadan gelen meyva ve sebzelerin Son zamanlarda Büyük Millet Mec az müşkül bir iş oluyor. tlân ettiğimiz diğimiz anda kendini bizim için tereddüdtanperveri için millî bir ibadettir.» istihlâkât yapmıştır. süz harcıyacaktır. Kazandığının bir k'.s süratle çıkanlamaması yüzünden edilen lisinin kabul buyurduğu ve millete hediprogramın malî ciheti halledilmiştir. Bendeniz, bugün de, huzurunuzda 1937 senesinde fabrikalarımızın imamını biriktiren vatandaş, akümülâtör dol zarar, bu şekilde müstahsilin maddî kayye ettigi kanuniarla, kredi ımıameleleri En ziyade ehemmîyet verdiğimiz bir eb«dî Şefimizin, halâskârımızın, kahralât kıymeti 255 milyona çıkmıştır. Haricduran makiniste benzer. Her zaman em bı, fiatların yükselmesı ve binnetice müstamamen intizam altına alınmıştır. mesele de, deniz işlerrmizdir. Denize, semanımızm, her türlü üstün vasıflan :*mi Bu kanunlardan bir tariesi bankalan den ithalâtımız 114 milyondur. Umumî nayi ve ticareti ve sporu ile çıkmak için rine amade ve her işi başarmaya mukte tehliğin îstihlâkini azaltması, Trakya Uolan Büyük Adamımizın manevî huzumillî, teknik bir rejim altma almaktadır. istihlâkâtımız yekunu 369 milyona ulaj millete verdiğimiz zöz üzerinde büyük dir, sihirli bir elektrik kudretine malik mumî Müfettişinin tetkiklerinin esasım runda egilerek, bunu tekrar ediyorum. tir o. İkincisi, halk bankaların tesisine imkân mış demektir. teşkil etmiştir. hassasiyetle duruyoruz. Atatürk, seni sevmek, Türk milleti iBu vatandaşlarm milyonlan aştığını Bu rakamların bize ifade ettigi mana: vermektedir. Verilen malumata göre, lstanbul meyçin millî bir ibadettir. (Sürekli alkışlar). Deniz nakliye vasıtalarımzı tatnamlantasavvur edelim. Memleketimizin muaz va hâlinin 20 30 kişilik hamal kadrosu, Bizim banka rejimimiz diyebileceğim dahilde istihsalât çoğalıyor, haricden itdığı, şimendifer politikamız hedefine var Büyük, Ebedî Şefin bize vediası olan zam bir enerji kaynağı haline geldiğinı hiçbir vakit ihtiyacı karşılamadığından bu mevzuat, hissedann, mevduat sahibi halâtımız artıyor ve binaenaleyh milletidığı anda, memleketimizin ekonomisi ürejim üzerinde durmak, onun ,en basit görürüz. Bu enerji kaynağının başaramı bazan meyvalar, üç gün nakliyat sırası nin ve bilhassa bankayı idare edenlerin mizin iştira kudreti, istihlâk kapasitesi yük zerinde bambaşka bir vaziyet tahaddüs farzolunabilecek' usulleri üzerin'de dahı, yacağı bir müşkül bulunur muî büyük yardımcısı olmuş, bütün muamelâ seliyor. Bu ekonomik noktai nazardan elbeklemekte ve bu yüzden çürümektedir. edeceğini şîmdiden kabul etmek lâzımdır. büyük dikkat ve teyakkuzla vazifemizi tı kül halinde emniyet ve intizam altına bette bir beşarettir. İste, Millî Tasarruf ve Yerli Mallar Bu hal, fiatlara tesir etmekte, bu suretîe yapmak en önemli isimizdir. Her sene memleketin umumî ekonomik Haftası münasebetile yakmdan bir daha almıştır. Mutad oldugu veçhile, malî vaziyetivaziyeti üzerinde göz gezdirilirken, hari şahid oluyoruz ki, tuttuğumuz yol bizi o meyva fiatlarını çok yüksek bulan halk Ulusal Ekonomi ve Arttırma Rejimin mebdeinde memleketimizde mize de temas edeceğim: cî politikamıza da temas etmek âdet ha raya götürüyor. Hergün artan bir kud meyva yiyememektedir. Müstahsil, bu Kurumunun faaliyeti faiz nispeti, normal çalışan bankalarda 1938 bütçeiinin fazlalığı vaziyetten hem malının çürümesi, hem de line gelmiştir. % Ulusal Ekonomi ve Artırma Kuru dahi yüzde 22 yi bulmuş ve hatta bazıretle iktısadî bünyemizi sağlamlaştırıyo1938 malî yıh bütçesini, geçen sene 1938 senesinin sulh ve emniyet hava ruz. Asrımızın reel icablanna uymasmı satılamaması neticesi olarak iki türlü zamunun, tam zamanında ve yerinde vazi larmda bu miktan da geçmişti. Son çıkarar etmektedir. Bu yüzden yalnız Trakfesini ifa hususunda 'gösterdiği dikkat, rılan kanuniarla bu nispet yüzde sekiz bütçesine nazaran 18 milyon lira fazlasile sı içinde geçtiğini iddia etmek mümkün bilen, uyanık ve çalışkan Türk topluluğu yanın ve yakın sehirlerin bu sene 3,5 milbağladık. Yekunu fevkalâde ve adi me degildir. Bundan birkaç ay evvel vaziyebilhassa takdİTimizi mucib olmuştur: buçuğa indirilmiş ve filen de tatbik ettion beş sene içinde elde ettigi muvaffakiyon liralık zarar ettigi anlaşılmıştır. Bunabiden istihsal olunmak şartile 308 mil tin bir ihtilâfa müncer olması ihtimalle Rejimle teessüs eden ve Kemalist re rilmistir. yetleri, kendine ancak bir Ölçü olarak yon liradır. Umumî varidat, veya sadece rinden her tarafta endişeler belirmişti. na mukabil hâldeki hamaliye ücretleri jimin an'anesine dahil olan her hareketi, kullanıvor. Murabahacılık ne halde ? bütçe dediğimiz zaman sadece bildiğiniz Biz, dünya sulhunu tehdit eden bu vabütün kudret ve kuvvetile muhafaza et Bugüne kadar şunu, şunu yaphk. nin yüksekliği aynca nazarı dikkati celBunun haricinde kalan murabaha fa devlet bütçesini nazara alıyoruz. Bazı ziyetin bize müteveccih bir tehlike oldubetmiştir. Motörlerin içinde satılan meymek, her namuslu Türk çocuğu için bir izleri ne haldedir? Demek ki, yarın da şunları yapabilecememlketlerde idarei hususiye bütçeleri de ğu için değil, fakat umumî sulhu ihlâl valardan dahi 50 lira hâl ücreti alınması, borcdur. Ulusal Ekonomi ve Arttırma ğiz! Bunu kat'iyetle ifade edecek bir ra umumî bütçe meyanındadır. Milletin mügerek müstahsil, gerek müstehlik için çok edebilecek ve binnetice bütün medeniyet kurumuna karşı, şu dakikada bu yüzden kamımız yoktur. Fakat memleketimizde Diyoruz. kellefiyet şeklinde tediye ettigi para ye dünyasını büyük zararlara sokacak böy duyduğum takdır ve şükran büyüktür. Yaptıklanmıza bakarak, yapabilecek ağır telâkki ediliyor. Bugünkü vaziyeb'le murabahacılığın kökünden sökülüp henüz kununu bilmek için, umumî bütçe haricin1« bir halin vukuunu, kendi insanî, ve me lerimizi rakama vurunuz. Gb'sMİnüz ifti İstanbul hâlleri, meyva ve sebzeciğimiz îçinde bulunduğumuz sene, diğer se ahlmamış oldugunu biüyoruz, murabaha de idarei hususiye bütçelerini de gözonü denî ve millî duygulanmıza uygun görnelere nazaran bize, yeni terakki hamle devam etmektedir. Bunun yalnız şiddetharla kabaracaktır. NAD1R NADt için zararlı bir vazivette s;örülmektedir. mediğimiz için heıkesle beraber endişeye leri kaydebniştir. Ulusal Ekonomi kuru le bertaraf edilemiyecegi bir hakikat ol ne getirmek yerinde bir şey olur: teblerde olmuştur. Bütün smıflarda, dün İdarei hususiye bütçelerinin de birVaç düştük. Kendi emniyetimizi, kendi kud Hatay, şimdi muntazam, medenî bir devmunun üzerine aldığı vazifelerden birisi, duguna göre, halk bankalannın teessüs birer saat, tasarruf ve yerli mallar mev • let olarak yani başımızdadır. memleket dahilindeki tasarruf hareketini ve icrayi faaliyete başlamış olmalariîe, senedenberi rnuntazaman yükseldiğini hep ret ve kabiliyetimizle temin etmek esasen zularına tahsis edilmiştir. r ana gayemizdir. Bizi tehlikelerden ma Aziz arkadaşlarım, revaclandırmak, keyfiyetidir. Bu nokta hakikî, tabiî en kestirme yolu da tutmuş biliyoruz. Size hulâsa etmeğe çalıştığım bu hava Millî Tasarruf ve İktısad cemiyetinin 1936 senesinde idarei hususiyelerin va sun bulunduracak filî imkânlarımız tamada ifa ettiği hizmeti tetkik ettiğimiz za oldugumuzu ifade edebilirim. içerisinde ulusal ekonomi ve arttırma haf mektefcliler arasında tasarruf ve yerli ridatlan yekunu 37 milyondu. men mevcuttur. man istatistiklerimiz daima terakki seyri Murabahacılar, bu tüfeylî mahluk tamızı açıyorum. mallar mevzuları üzerinde tertib ettigi Şu halde bunu 308 milyona ilâve ederkaydetmektedir. Bendeniz bunları huzu lar, devlet kanunlarına karşı hile bulmak Cumhuriyetin umumî politikası, hep Kemalist rejimin büyük Türk milleti güzel yazı müsabakası, dünden itibaren runuzda rakamla ifade etmeğe çalışaca hususunda en mahir adamlardır. Hilele sek mükelleflerin tediye ettikleri yekun imkânlanmız ölçülerek tanzim edilmiş ve ne temin ettigi nimetleri korumak ve gö başlamıştır. 345 milyona baliğ olmaktadır. ğım: bütün taahhüdlerimiz de millî kudretimirine karşı şiddetli hükümler tesis etmiş zetmek hususunda azmini bildiğiniz CumTenzilâtlt sattslar Denk bütçe politikamız ve para politi zin hududları dahilinde bulunmuştur. Tasarruf mevduatımtz seneden olmak, lüzumlu ve faydalı bir hareket olhur Reisimiz, Millî Şef Inönünü, huzukamız üzerinde çok söz söylenildiği için, Herhangi bir şekilde bir macera şemSümerbank Yerli Mallar pazarları taseneye artıyor makla beraber, küçük esnafın ve erbabı ben bu defa bu mevzua temas etmiyece mesi olan politikadan daima uzak kaldık runuzda hürmetle selâmlamağı bir vazife rafından dün sabahtan itibaren bir hafta 1937 haziranında 277 milyon liraya ihtiyacın sıkıntısını asla istismar edemiyeğim. Bu mevzua tekrar girmek hasılı tah ve kalacağız. Sulha olan ciddî ve samimî bilirim. devam etmek üzere umumî satışlar üze baliğ olan tasarruf mevduatımız, tasar cek bir hale getirilmi? olmalan demek deBüyük Türk milletinin faziletli haresil etmekten ibaret olur. merbutiyetimiz bu esaslara müsteniddir. rinde yüzde beş tenzilât yapılmasına başruf mevduatı dediğim zaman, küçük ve gildir. Yalnız borc vaziyetimiz üzerinde en Ve onu ihlâl edecek tehlikeler, bizi me ketlerine, rejimin öz millî rejimimiz oldu lanmıştır. Sümerbank umum müdürlü Halk bankaları büyük hesabı carileri de ahyorum , bu teresan gordüğüm bazı rakamları size ve denî milletler ailesinin bir ferdi olmak his ğuna ve bu milleti en yüksek seviyeye u ğü, evvelce millî tasarruf ve yerli mal sene Cumhuriyet Merkez Bankasının heBinaenaleyh, murabahacılara karşı receğim. si ve sıfatiyle teessüre uğratır. Millî bir laştıracağına ve ulusal ekonomi ve arttır lar hareketine muzahir olmak üzere her sabları da dahil olmak üzere 305 milyon mücadeleyi şiddetlendirirken, onun ya ma hareketinin memkketimize faydalarıFertler gibi devletler de borcludurlar. lik ve mlilî varlığın çevik cephesi, Türk sene tasarruf haftasında satışlarda yüz nıbaşında, halkın ayağına, küçük müs liraya baliğ olmuştur. na güvenimi tekrarlayarak eözüme niha Eğer alınmış borclar, gelir temin etmiyen milletinin özü, Türk tarihinin şehamet timde on tenzilât yapmağı Tasarruf ve iktıHususî olarak tasarruf sandıkları he tahsil evine kadar ucuz ve kâfi kredi goyet veriyorum. Hepinizi tazimle selâmlasad cemiyetine vadetmişti. sabları, yani milletin bizzat tasarruflannı, türmek vazifesini alacak olan halk ban işlere sarfedilmişlerse, elbette o memle sali olan kudretli ordumuz ve onun süngü rrnı. «Sürekli ve şiddetli alkışlar.» ketin felâketile neticelenir. Fakat her sü cumhuriyetin bu samimî politikasının Banka, senelerdenberi bu tenzilâtı istatistikler üzerinde tetkik etti|imiz za kaları, huzurunuzda zikre şayan bir iş tstanbulda hangi bir borc, memleketin refahına, um nigehbanı ve emniyetinin zaminidir. «Kuv man, görüyoruz ki, geçen sene 90 milyon olsa gerektir. Yerli Mallar pazarlarındaki satışlarda Dün, haftanın muhtelif tezahürleri Bu bankalar mütevazı teşekküllredir. ranına, hasılı verimli bir işine tahsis edil vetli ve sürekli alkışlar.» lira olan tasarruf haftası, bu sene, ayni şehrimizde canlı bir şekilde görülmüştür. yapmıştır. Bu sene de 1 temmuzdan iti Tesis etmiş oldugumuz dostluklarm, müddet zarfında 12 milyon fazlasile 102 Fakat yapacakları iş itibarile, halkımıza miş ve eğer şeraiti de normal hatlara uybaren bütün Yerli Mallar pazarlannda gun olarak temin edilmişse, borc her hal ittifakların hep sözümüze sadakat göster Daha bir gün evvelden Millî Tasarruf ve milyon liraya çıkmıştır. Demek ki, tnille temin edecekleri istifade itibarile büvük fiatlarda yüzde 20 ye kadar tenzilât yamek ve imkânımızın ölçüsünü bilmek esa İktısad cemiyeti tarafından caddelere atimizüı tasarruf hakkındaki dikkat ve gay oîduğu için, Ankarada olduğu gibi îs de korkulunacak bir iş, degildir. pılmış olmasma rağmen, Yerli Mallar Balkanların ve orta Avrupadaki bazı sına müstenid olması bunların hakikî kuv sılan büyük bez ilânlarla cemiyetin bas reti inkio.af etmektedir. Bu bittabi çok şa tanbulda da yakmda bir şube açılacak pazarlannda yeniden yüzde beş tenzilât memleketlerin nüfus başına isabet *.'icn vetini teşkil eder. Ve diyebilirim ki, Tür tırdığı cazib resimli afişler, her tarafta yanı şükrandır. Çünkü tasarruf, bir mil tır. yapılmıştır. Bu suretle tenzilât miktan halkın alâka ve dikkatini celbetmiştir. borclan yekunu 44 lira 15 kuruştan baş kiye, bu dostluklardan ve ittifaklardan letin kendisine itimadının nişanesidir. Umumt ticaretimiz Bu sene, vitrin müsabakası yapılma eskisinin iki mislinden fazladır. Mensub olduğu cemiyetin ve milletin reUmumî ticaretimiz, geçen sene oldugu lıyarak 165 lira 53 kuruşa kadar yüksel ayni sulh idealinin hâdimi, kudretli bir Bankalarda kütle teşkiline muvaffak olmuştur. I?te si mıştır. Hemen bütün müessese ve mağa mektedir. fahına bağlılığınm ifadesidir. Bir vatan gibi bu yıl da terakki kaydetmektedir. zalar, ötedenberi gelen bir alışıklığın sevBankalarda, haftanm başlamasile beBu, muhtelif memleketlere göre, arzet ze, haricî politikamız ve dahilî kudretidaşın cebinden çıkarıp, herhangi bir banGeçen sene bir evvelki yıla nazaran kile vitrinlerini yerli mallarla süslemişler raber tasarruf mevduatı üzerindeki haremizin kısaca söylenmış ifadesi. *îaya tevdi ettıği tasarruf, sadece o banka 25 milyon lira bir fazlalık vardı, bu se tiğim rakamlar arasmda, tahalüf etmekket artmıştır. Dün bir çok mektebliler, un kasasında arhmış bir rakam olmadığı nenin 10 ayı içinde geçen yılın ayni dev tedir. Bizde nüfus başına devletin umumî Geçen yıl burada hep beraber Hatayı dir. Mekteblerde yeniden kumbaralar almışlar, olanlar da te fakat memleketin iş hacmine bir ilâve resine nazaran 44 milyon bir fazlalık borcu, dahilî ve haricî demek istiyorum, selâmlamıştık. O zaman Cenevrede kabul Haftanm en hararetli tezahürleri mek boşalttırmışlardır. frasıtası olduğu için, cemiyete kredisi de vardır. Bur"n sek:7 milyonu ihracatta, 21 lira 37 kuruştur. ettirilmis. bir istatüde mevcudiyetini bulan Başvekilin Ankara Halk evindeki mühim nutku CUMHURlkKT Fransa, Tunusu müdafaa için harbe hazır! Dün Marsilya ve Korsikada İtalyan taleblerine karşı protesto mitingleri yapıldı Millî Tasarruf haftası Yeni bir mesele