2 Ekim 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

2 Birinciteşrin 1938 CUMHUKİYET HâdiseSer arasında Bir ders daha! Büyük davalar Polonya kıt'aları da bugün Çekoslovakyaya giriyorlar Çekler, Silezyadaki Teschen mıntakasını tahliyeye başladılar. Prag hükumeti mevkuf Lehlileri de serbest bırakmayı kabul etti (Baştaratı 1 inci sahifede) «Çekoslovak cumhuriyeti hükumeti, bu sabah Reisicumhurun riyaseti altında toplanmıştır. Kabine, Teschen mıntakasınm Polonyaya terki için Varşova hükumetinin 30 eylul tarihli ültimatomunu tetkik etmiş ve entcrnasyonal vaziyetin müşkilâtını ve Münih anlaşmasmdan mütevellid hâdisatın zaruretlerini gözönünde bulundurarak Polonya tekliflerini kabulde mustar kalmıştır. Hükumet, bu elim kararı, siyasî partiJerin mes'ul ricalile mutabık kalarak vermiştir.» Çekler Teschen mıntakasını tahliye ediyorlar Teschen 1 (a.a.) Teschen halkı, Polonya ültimatomunun Prag hükumeti tarafından kabulünü tasvir edilemiyecek bir sevincle karşılamıştır. Çekler arasında panik başgöstermiştir. Çek bürolan ve memurları derhal bu mıntakadan ayrı! mışlardır. Çek kıtaatı ve jandarması da bu araziyi tahliyeye başlamıştır. Baron Bek'in radyoda nutku Varşova 1 (a.a.) Hariciye azırı Bek, bu akşam saat 16 da Teschen mın takasının Polonyaya avdetine dair radyoda söylediği bir nutukta ezcümle demiştir ki: « Harb sonu devletlerinin mühim imtihan geçirdikleri ve hayatî menfaatleri korumak için cesaretle hareketin icab ettiği bir devrede yaşıyoruz. 1 teşrinievvel günü çok mühim bir hâdiseye şahid olmaktadır. Eski bir Polonya toprağı ana vatana avdet ediyor. Bu münasebetle Polonyanın haricî siya«etinin esaslarını hatırlatmak isterim: Evvelki gün bir Milletler Cemiyeti dünyayı idare etmek hulyasında idi. Dün, bir enternasyonal konferans toplanmıştır. Bugün, bir Polonya mıntakasınm ana vatana dönmesi meselesi Polonyanın karşısına çıkmıştır. Bu toprağm 1919 da Po lonyadan koparılmış olması, Avrupanın bu kısmmda ağır bir hava yaratmıştı. Bu toprağm bize avdeti için mühim hâdiselerin zuhuru lâzım geldi. Bu mesele realizm ile ele ahnınca, bütün yürekler hep birden çarptı ve milletin kuvvetleri resanet buî du. Biz, hiç kimseye zarar vermek istemiyoruz. Polonya, efkârt ki hakka ve a vermez. dalete istinad eder icab ettiği zaman hiçFakat Sakaryanın dilinden iyice bir mutavassıt sureti tesviye kabul etmez. anlamıyan Avrupa için, Münih, daha Kat'iyyen kaniiz ki, Polonya toprakları yakm bir derstir. Evvelki günün sulnm anavatana avdeti sathî bir zafer de hu Cenevre enternasyonalinden değildir. Bu, Polonya vatandaşlarınm ta ğil, Münih nasyonalinden doğdu. hakkuk ettirmeğe mecbur olduğu bir va VVilson bu iki ideali birleştirmek istizife idi.» yordu. Galib devletler bu ikisini birVarşovada neşredilen tebliğ birinden ayırdılar. Ayırınca da millet Varşova 1 (a.a.) Bu gün akşam vakıası değil, Cenevre iflâs etti. üzeri neşredilen resmî bir tebliğde, Çe Çünkü, ekmek beynelmileldir, fakoslovak hükumetinin Çekoslovakyadaki kat insan, dilile düşünür. Dil gibi düTeschen mıntakası hakkında Polonyanın şünce de millidir. Düşünce millî olunverdiği notayı tamamile kabul ettiği, mezca herşey millidir! Çünkü insanın kur mıntakanın 2 teşrinievvel saat 14 e tarihi, yalnız ekmek peşinde geçirdikadar Polonya askerî makamatına teslicn ği sergüzeştlerin değil, ayni zamanda edilmiş bulunacağı ve buraya mücavir düşüncesinin tarihidir. kısımların da gene Polonyaya on gün iBugünün ideolojileri arasında yalçinde teslim edileceği bildirilmektedir. Diğer bazı kısımlar da yapılacak olan nız bir tanesi vardır ki nazariye ha plebisitle amelî meseleler ve saire teskil linde kalmıyan bir tarih ve hayat edilen bir komisyon tarafından iki hüku hamlesidir: Milliyetçilik. Geri tarafı met arasında müzakere ve hallolunacak vital cevherden mahrum bir hayal ve mefhum yığımdır. Taine: «Bugüne tır. Çekoslovak hükumeti polis ve ordu kadar, ölüme karşı bulunmuş tek ilâc hizmetinde bulunan Polonyalılarla Po ailedir.» diyor. Çünkü insan ölse bile lonyanm siyasî mevkuflarını derhal tah kanı, dili, hatırası çocuğunda devam eder. Fakat aile bir millet hüceyresiliye edecektir. Varşova 1 (a.a.) Pat ajansının dir. Cümleyi tashih edelim: «Ölüme bildirdiğine göre, Teschen Silezyasından karşı tek ilâc: Millet!» Çünkü insan gelen Polonyah mültecilerin adedi dört ölür, millet yaşar. bini geçmektedir. lnönünde ölen Türk çocuğu bu rtık şu Alman Çekoslovak meselesini bir yana, bütün nazarî münakaşaları öte yana bırakalım ve son hâdiselerin dünyaya verdiği derse bir bakalım: NeMilletler değişmez derler. Almanların, Bohemya mahmuzunu kırmak arzusunu rede ki nasyonalizmle muarızları ara millî emellerini tahakkuk ettirmek husu ve hissî sebeble de Südet Almanlarına sında bir ihtilâf çıkmış ve neredeki sundaki hata ve savabları da değişme Çeklerden öc aldırmak arzusunu besledinasyonalizmle muarızları arasında bir mistir. Nazi rejimi, filiyattaki disiplini ve ğinden, kendisini umumî bir harb tehlikeihtilâf çıkacaksa, orada nasyonalizm alelhusus insicamı arttırdı. Adolf Hit sine maruz bırakıyordu. muzafferdir ve orada nasyonalizm ler'ın seciyesı buna bir enerji ilâve etti. Başlangıcda, Mussolini'nin bizzat demuzaffer olacaktır. Alman vasıfları malumdur. Bunlarm diği gibi, Südetlerin muhtariyeti Alman r Bizim bu dersi almamız için son en kuv\ etlisi usulün tatbikında bukülmez emellerini tatmine kâfi geliyordu. hâdiselerin neticesini beklemeğe ihti bir disiplin ve vesaitin toplanıp tanzim Umumî tehlike şu şekilde tezahür ediyacımız yoktu; ondan pek çok za edilmesinde gösterilen sıkı itinadır. yordu. Çekoslovakyanın bir taraftan Bugün Almanya istihbarat servisleri Rusya ile, diğer taraftan Fransa ile ittiman öncelerdenberi bu sütun, bu hakikatle dolup taştı. Çünkü biz bu ha ne, haricde propaganda ve nüfuz için bir fakı; İngilterenin, Fransayı tecavüze makikati Münih'ten gelen ajanslardan tekniğe, bir «iskandil» ve «tahrik» sis ruz bırakmamak vc Avrupada bir muvaöğrenmedik, biz bu hakikati Sakarya temine sahibdir. Bunlar, ifrat derecede zene idame etmek gayreti; Amerika da yaşadık. On altı sene evvel, Bü otomatizm ve Nazi partısınin müdaha Cumhurreisi Ruzvelt'in garb demokrasiyük Harbin galib devletlerine ilk is lesi yüzünden mükemmeliyet itibarile tam leri hakkında beslediği temayül. yan eden büyük Türk milliyetçiliği olmamakla beraber, diğer bazılarımn tarAlman siyasî ricali, gayet doğru ma nin çocuğuyuz. Lozan'ı idrak eden zı hareketlerini çocukça göstermektedir. lumat elde etmiş oldukları için şu noktaBu teşkilât Hitler rejimınin devamı ve lan biliyorlard:: bir millete Münih zerre kadar hayret A Alman muvaffakiyeti j İHEM NALINA MIHINA Çekoslovakya dersi 1 iHMnııiMiıiHiıllllllllllülllUlllllllIIHUIIIUIIUIIIIUUUlUUiııııuııuiMun. Harb ihtimalleri Hatayda. iktısadî uzaklastıktan sonra kalkınmıya doğru.. Sigortada harb rizikosu normal hadlere indi Bir iş anonim şirketi kuruluyor nu biliyordu. Halis bir nasyonalizm'' den pek başka şeylerle meşgul edilerek aldatılan Çekoslovakya ise bunü bilmeğe istidadı olmıyan karışık bünyesinin çilesini çekiyor. PEYAMİ SAFA demir gibi disiplini sayesinde, önceden fıazırlanmış bir hareket mevzuubahs olunca, bir büyük Alman orkestrası gibi, harikulâde güzel işlemektedir. Tehlike, âcil tedbirlere ihtiyac gösteren beklenilmedik hâdiselerdedir ki, bu gibi ahvalde de, Hitlerin insiyakı ve soğukkanlı yaradıhsile, Almanyanın sevk ve idaresindeki hizmeti kendisini göstermektedir. *#* Führer'in, karşı tarafla münakaşa etmek veya etmemek hususundaki vaziyeti, devlet adamlarmı, diplomatları ve ananevî usullere alışık diğer kimseleri şaşırtıyor. Zira, an'anevî usuller, incelikle ikna, muvazeneli pazarhk, mantık veya hukuk usulleri dairesinde deliller serdi gibi sun'î göreneklerin birinden birine uymaktadır. Adolf Hitler'in sistemi bu göreneklere tamamen yabancı ve binaenaleyh bunlara karşı gayrimüsaiddir. Hitler, işe azimle başlar. Gayesini teşkil eden bütün unsurlar hakkında fikir edinmek için, bulabildiği bütün delilleri kullanarak, itina ile çalışır. Düşünür ve tatbikı imkân dahilinde olan bütün usulleri zihninde dolaştırır. Sonra, müsaid ihtimallerin biraz dununda kalmak üzere, kararını verir. Verdiği ve tesbit ettiği bu kararı, hiçbir delil ve hiçbir pazarhk değiştiremez. Bunu değiştirebilecek olan yegâne sebeb, bilmediği bir vakıanın zuhurudur. İngilterenin geçen 21 mayıstaki vaziyeti böyle olmuştur. Bu takdirde, Hitler, ne hayrete düşer, ne de hiddete; sadece, kararınt tashih eder. Tıpkı, îşlediği parçanın üstünde bir budağa, yahud bir çatlağa tesadüf eden işçi gibi... ele şükür, harbsiz atlatılabilen son buhrandan alınacak bir hayli ibret dersi vardır. Fakat, bunlarm en mühimmi, ittifaklar sisteminin pek de sağlam ve inanılacak birşey olmadığıdır. Buna inanmazsanız Çekoslovakya Başvekılile Başkumandanına sorunuz. Bunlar, garb devletleri ve müttefiklerimiz bizi terkettiler; diye sızlanıyorlar. Prag, yeis içinde matem tutup ağlarken 20 yıl önce Çekoslovakyayı icad edenler, Paris, Londra ve Roma, harbi atlattık diye sevinc içindedirler. Çekoslovakyanın küçük müttefiklerinin sevinci de, büyüklerinkinden daha az değildir. Sovyet Rusyadan ses çıkmıyor amma Moskovanın sükutu da acıdan ziyade rahatlığa delâlet etmiyor mu? Herkes harb belâsım atlat tığına o kadar memnundur ki kimse, ÇeHukuk mefhumu ve parti kombinezon koslovakyaya acımıyor. Halbuki daha larile idare edilen Prag, milliyet anlaş düne kadar, bilhassa Fransa, Çekoslomazlıkiarının inzımamile ehemmiyeti ar vakyanın mülkî tamamiyetine dokunulurtan bu rejimden dolayı, gayet aheste ola sa harbedeceğini bir kahraman edasile rak mukabelede bulunacaktı. söyleyip duruyordu. Geçen mayısın Rusya, elindeki vesaitin haricî işler 21 inde, Almanya, Çekoslovakya üzerine için mahdud olması sebebile ancak Fran yürümek istediği zaman, İngiltere sesini sanın müdahalesi halinde işe karışacak yükseltmiş, bu yüzden Fransa harbe gitı. rerse kendisinin de silâha sarılacağınî Senelerce süren ihtilâflarla, verim az söylemişti. Ve o zaman Hitler durmağa lığile, malî emniyetsizlikle zayıf düşen, mecbur olmuştu. Fakat bu defa, tehlike haricî siyaset bahsinde teşriî menfaatlerin daha yakın bir şekil alınca, İngiliz Başvetesirile tefrika halinde bulunan Fransa, kili, îngiltere İmparatorluğu «Çekoslo ancak İngiltereden sonra müdahale ede vakya için harbetmez, ancak daha büyük cekti. meseleler için harbeder» diyip işin için Şu haMe, kat'î nokta Ingiltere idi ve den çıktı. İngiltere üst, metin ve azimliydi. BüHulâsa, bir harb tehlikesi başgösterintün Alman sistemi, İngiltere üzerinde müce, ittifaklar, sözler, vaidler unutuldu; essir olmak üzere harekete getirildi. Sürekli tecavüzkâr neşriyatm, Südet büyük Almanya ile harbetmemek için ler memleketindeki kaynaşmaların Run küçük Çekoslovakya feda edildi. Çekleciman heyetine yükletilen cesaret kıncı rin üç buçuk milyon Almana tahakküm gayretlerin, Fransayı harice karşı olan ta etmesi için, dünyanın kana boyanması elahhüdlerini ifa hususunda tereddüde dü bette doğru değildi. Ancak, bu hakikat şüren yeni grevlerin tehdidi altında bulun gamah haçlı bayraklar bir fırtına gibi uduğuna dair deveran ettirilen devamlı şa ğuldamağa başladığı zaman hatırlanabildi. yiaların hedefi hep İngiltere idi. Pazarhksız satış IBaştarafı 1 tncı sahitede'i Antakya 1 (a.a.) Hatayda iktısadî Ankara 1 (Telefonla) Son harb endişeleri dolayısile beynelmilel sigorta kalkmmayı temin maksadile, İktısad intıbak ettiği görülmüştür. Vaziyetten haprimleri birdenbire yükselmiş, bu yüzden Müsteşarı Celâl Akyüzün başkanlığında berdar olmayıp da pazarhk etmeğe kalbir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda kışanlar da kendilerini çabuk tgparlamış, ihracat, durmak tehlikesine maruz kal Hatayın tanınmış tüccarları davetli ola istenen fiat işlerine gelirse beğendikleri mıştı. Filhakika, bu sıralarda primlerin rak hazır bulunmuşlardır. malı almağa başlamışlardır. birkaç gün içinde kalkacak vapurlara Konuşmalar neticesinde «Hatav İş ADevlet fabrikaları mamulâtımn nâzım münhasır olarak tesbit edilmesi, ihracat nonim şirketi» adı ile bir şirket kurul çılarımızın fiat teklif edememelerinc se ması takarrür etmiştir. Bu şirketin iş rolünü oynaması için Yerli Mallar Pazabebiyet vermiştir. Böylelikle muhtelif ih sahası. Hatay topraklarmdaki maden rında teşkıl edilen müracaat bürosu, dün, rac mallarımızın fiatlarında tenezzüller leri işletmek, Amik gölünü kurutmak. bilhassa çok müracaatle karşılaşmış, her nevi eşyanm kalite ve fiatları üzerinde olmuş, yer yer tacirler hükumete müraca Asi nehrinin mecrasını taramak ve bahçeli evler kooperatifini kurmaktır. Şir halka malumat vermiştir. atle âcil tedbirler alınmasını istemişler ketln sermayesi iki yüz bin Türk lirasıAnkara Belediyesi İktısad müdürü dir. Bu vaziyet karşısında hükumet der dır. Şirketin kuruluşunu ihzar için yedi Şevket Süreyya ile İstanbul Belediyesi hal icab eden tedbirleri almıştır. Bu gibi kişilik bir komisvon seçilmiştir. îktısad müdürü Asım Süreyya dün şehhallerde hükumete tedabir ittihazı için sarin muhtelif semtlerinde tetkikat yapmışlâhiyet veren bir kanun lâyihası da halardır. zırlanmıştır. Belediye müfettişlerile belediye zabı Diğer taraftan 26 eylulden itibaren tası ve iktısad murakıbları da sabahtan mer'iyete giren bir karara göre de devlet, akşama kadar şehrin her tarafında kaharb tehlikesine karşı yapılan sigortala Cemiyeti Akvamın toplantılarına işnun çerçevesine giren esnafı teftiş etmiştirak etmek üzere Cenevereye gitmiş nn yüzde seksen rizikosunu takabbül etlerdir. İlk gün olmasına rağmen kanunun olan Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüştü mektedir. Bu suretle yarb rizikosu primtatbik şekillerinde hiç bir müşkülle karAras, bu sabahki konvansiyonelle şeh leri, yüzde 2 ile 5 arasında kaldığı müdşılanmamış, yapılan kontroller şayanı (Bastaraft l inci sahifedet rimize dönecek, Sirkeci istasyonunda detçe Türikyede çalısan sigorta şirketleri Londra 1 (Hususî) Bahriye Na memnuniyet netice vermiştir. itibarla iznimi kullanmakta artık mahzur karşılanacaktır. bu kurların yüzde yirmisini tahsil ede zırı Duf Kuper Başvekile gönderdiği bir (Bastarafi l tnd görmeHim. Simdi işaret ettiğim salâhm Tevfik Rüştü Aras, burada Atatürke rek ihracatı harb rizikosuna karşı sigorta mektubla istifasını bildirmiştir. • Bahriye Bulgar ricalinin tebrikleri inki'afına intizar etmek lâzımdır. Emnim arzı tazimat ettikten ve Başvekil Celâl edeceklerdir. Rizikonun mütebaki kıs Sofva 1 (a.a.) Bircok Bulgar ricali ki doğmağa başhyan yeni sulh güneşi Bayara Avrupa seyahati ve temaslan Nazırı, istifasma sebeb olarak, kabinenin mını devlet deruhde etmektedir. Maamave bilhassa bütün eski Başvekiller. ak haricî siyasetini ileri sürmekte ve şerefle Yeni kâğıd paralanmızdan 2,5 liralıkAvrupanın yalnız siyasî değil, iktısadî sa hakkında izahat verdikten sonra Ankafih Londra'dan gelen son telgraflara gödürüstlüğün vazifesini idameye müsaid ların basılmasına devam olunmaktadır. sam, Daladve, Çemberlayn, Hitler ve raya gidecektir. re, Alman Çek ihtilâfının halli üezrine halannda da iyi mahsuller yetiştirecek ve İki buçuk liralıklarımızın ön kısmmda Mussolmi'ye telgraflar çekerek suihu olmadığını beyan etmektedir. rıT Bulgaristandan geçerken... harb rizikosu no >al h="W° inrm'stir. kurtardıklarmdan dolayı kendilerini her tarafa nisbî bir ferahlık verecektir. Başvekil Çemberlayn, haricî siyaset Büyük Şef Atatürün portreleri, arka tebrik etmislerdir. Filistinde büyük bir köprü yüzünden istifasından dolayı Bahriye kısmmda ise Ulus Anıtının resmi bu Çemberlayn, hafta tatili yapacak Alman İktısad Nazırı Dr. Fun Sofya 1 Başvekil Köse İvanof, Ankaraya gitmek üzere Bulgaristandan lunmaktadır. Zeytunî yeşil renkte olan kun Türkiyeyi ziyareti etrafında neler atıldı Nazırma teessüflerini beyan etmiş ve şimgeçmekte olan Türkiye Hariciye Vekili Londra 1 (Hususî) Başvekil Çemiki buçuk lirahklarımız, tabı işi biterek Kudüs 1 (a.a.) Kudüsle Lidda ara diye kadar ifa ettiği hizmetlerden dolayı tamamen şehrimize gelmesini müteakıo, berlayn, hafta tatilini gerirmek üzere, söyliyebılırsıniz? Dr. Rüştü Arasa mülâki olmak üzere Dr. Funk bundan on beş gün evvel Filibe civarındaki manevra kampmdan bu sındaki büyük demiryolu köprüsü Arab tesekkürlerini bildirmiştir. öğleden sonra Chequeers'e hareket eten kısa bir zamanda tedavüle çıkarıla çeteleri tarafından dinamitle atılmıştır. istirahat için Berlinden ayrılmıştı. Müşa gün ö^'eden sonra ayrılmıstır. Kral, istifasından sonra Duf Kuper'i caktır. Yeni 500 ve 1000 liralıklanmızm miştir. Şimalî Filistinde birçok telgraf ve te rünileyh bu ayın beşinde İstanbulda olahuzura kabul etmiştir. Bahriye Nazırı ya da basılmasına başlanmıştır. 500 lira Dahiliye Vekili Gemlikte lefon hatları da kesilmiştir. General Franka'nun adı hklarımız zeytunî yeşil renktedir. Ön rım saat Kralın huzurunda kalmıştır. caktır. Kendisi derhal Ankaraya Dahiliye Vekili ve Halk Partisi Ge * kısımlarında Büyük Şefin portresi. arYugoslavyada temerküz konan şehir gidecektir. Sahsan çok dostum olan nel Sekreteri Şükrü Kaya, Gemliğe gitTohum ıslah makineleri ka kısımlannda ise Rumelihisarının resBurgos 1 (a.a) General Franko'nun Ekselâns Funk'a memleketimde mülâki miştir. Vekil, bugün şehrimize dönecek kabinesi Edirne 1 (a.a.) Tohum ıslah maki mi bulunmaktadır. 1000 lirahklarımız doğduğu sehir olan «El FeroUe bundan olacağımdan dolayı cidden çok memnu ve bu hafta içerisinde Ankaraya gide Belgrad 1 (a.a.) Politika gazetesinin neleri Trakyamn her yerinde kuruldu. mavi arduaz renklıdir. Ön kısmında A böyle «El Ferrol del Candillo» ismi vecektir. Prag'dan öğrendiğine göre kabinede ta Bütün köyler Ziraat Vekâletinin hediye tatürkün resmi, arka kısmında ise Emrilecektir. Malumdur ki, General Fran num. İktısad ve Ziraat Vekilleri dilât yaparak bir millî temerküz hüku ettiği bu makinelere sarümış ve fayda niyet Abidesinin Bakanlıklara bakan ko'nun Caudillo «devlet reisi> olarak Mezuniyetinizi nerelerde geçirmeşehrimizde meti kurulması derpiş edilmektedir. larını görmüştür. ön cephesinin fotoğrafı bulunmaktadır. mtihabının ikinci yıldönümüdür. ği tasavvur ediyorsunuz? İktısad Vekili Şakir Kesebir ve Ziraat Daladye, meçhul askerin Tokvo «Japonyaya sanksiyon Büyük §efim Atatürke tazimlerimi Yeni Macar erkânıharbiye Vekili Faik Kurdoğlu hafta tatil'nden Amerikanın altın stoku arttı sunduktan sonra Ankaraya gideceğim. İ istifade ederek, hususî işleri için dün alevini tazeledi harb demektir» diyor reisi Nevyork 1 (a.a.) Eylul ayı zarfmParis 1 (a.a.) Bugün akşam üzer Tokyo 1 (a.a.) Yarı resmî mehafilBudapeşte 1 (a.a.) Bugün istifa e zin müddetimi Ankara, İstanbul ve Ya şehrimize gelmişlerdir. da Amerikanın altın stokları 600 milyon İktısad Vekili Şakir Kesebir, bu ak kesif bir halk kütlesinin önünde Baş de beyan olunuyor ki, Japonyaya karşı den genel kurmay reisi General Fische lovada geçirmek istiyorum. Ancak büdolar kadar artmıştır. şam Ankaraya dönecektir. Ziraat Ve a vekil ve Millî Müdafaa Nazırı Daladye, ahar devletler tarafından her hangi bir Amerikanın bütün altm stokları bu rin yerine, birkaç senedir mütekaid bu yük millî bayramımızda Berlinde bulun kili ise yarın şehrimizde bazı tetkik ve bir eski rnuharib sıfatile zafer abidesin sanksiyonun tatbikı, derhal o devlet suretle 13 milyar 700,000 milyon doları lunan General Heinrich Verth tayin e mam elzemdir, Bunun için memlekitmde temaslar yapacak, akşam da Ankaraya deki alevi tazelemiştir. dilmiştir. lere karşı ilânsız harbi intaç edecektir, , tecavüz etmektedir. fazla kalamıyacağım.» hareket edecektir. İngiliz kabinesinde prensip ihtilâfı Runciman'ın muvaffakiyetsizliği SüdetÇekoslovakyayı yaratanlar, müüefiklelerin iftirakından bahseden Times gazete ri, dostları ve hâmileri, ona süngülerinin sinde istişmam edilince, M. Mussolini ha mev'ud yardımı yerine bol bol nasihat rekete geçti. Romadan gelen bir nota, Çe verdiler; ve nihayet, Südet dağlarını A!koslovakyanın tamamiyetini kurtarmanın manyaya vermesi için onlar da, bu memtam zamanı olduğunu Prag'a, Parise ve leket üzerinde Almanya kadar tazyik Londraya haykırdı. yaptılar. Düne kadar devam eden vaidFakat, Henlein, Pragla yaptığı mü ler, Çekoslovakyaya ümid ve cesaret ver* zakereleri derhal keserek Südetlerin ay meseydi, bu devlet, Almanya ile belki rılmasında ısrar etti. Bunun üzerine, M. daha iyi, daha kolay ve bilhassa gerek 5jt îjC ^ Çemberlayn, Fransız Başvekili ile muta kendisi, gerek dünya sulhu için daha tehAlmanların hataları da değişmemiş, bık kalarak, işe sarıldı. likesizce anlaşabilirdi; müttefiklerine ve *** Almanya için olduğu kadar başkalan idostlarına güvenerek, az kalsın başıni beHarb sonrası diplomasi sistemimiz, iyi lâya sokacaktı. çın de tehlikeli mahiyetlerini muhafaza etmislerdir. Bilhassa büyük işlerde bu ha veya fena yıkılmaktadır. Onu ihyaya çaİttifaklar, bir millet için asıl tehlike ve talar bir nevi romantik başdönmesi, za lışmak, kelimeleri diriltmekten başka bir harb zamanında faydalı olacakken, en lüman ve mekân mefhumu içinde hakikat şey olmaz. Bu kelimeler ise artık harice zumlu zamanda yok ve hiç oluveriyor. Bu \ lerle teması bir nevi kaybediş, verilen bir itimad telkin etmiyor. vaziyete düşen bir millet, tıpkı otururken kararın şümulünü ölçmek hususunda isŞahsiyatla uğraşmağa lüzum yok. Tetiskemlesi altından alman adama dönüyor. tidadsızlık şeklinde tecelli eder. Bu işte, kik ve tashihi icab eden şey haricî siya Bilhassa büyük devletlerin, yalnız kenAlman İngilizden çok farklıdır. setimizin hedefleri, bu siyasetin idaresindilerini düşündükleri ve bu egoizme kü Almanyanın birkaç senedenberi işle deki vasıtalar, bilfiil ve hakikaten mevcud çükleri, kolayca ve vicdan istirahatile fediği iki muazzam hata bu hususta bariz vaziyetlerin tayini ve bunlarm tevlid ettida ettikleri bir daha meydana çıktı. Son birer misaldir. Biri, bütün dünya dinî ği neticelerdir. Haricî siyasetimiz modern buhrandan alınacak ders şudur: İttifak kuvvetlerinin, beyhude yere nefretini ka vesaitten mahrum olduktan başka, temerIara fazla bel bağlamağa gelmez; yegâne zanması olmuştur. Öteki, istikbalin en küz etmemiş bir devletin bütün insicam güvenilecek şey, her milletin kendi kuvbüyük pazarı olan Çinde Almanlar ta sızlıklarma maruz bulundukça yalnız a vetidir. rafından kazanılmış olan müstesna vazi kamete değil felâkete de gideriz. Fransayeti, Japonya ile birlikte guya ideoloiik nın emniyeti kurtarılabilir. Fakat bü bir eser vücude getirmek vahimesine fe yük bir memleketin emniyeti, milyonlarca da etmiş olmasıdır. insanın hayatı ve ölümü, tesriî pazara çı*** kanlacak satılık mal desildir. LÜSYEN ROMYE Almanya, askerî ve iktısadî sebeblerle, Hariciye Vekili bugün Cenevreden geliyor Bahriye Nazırı D. Kuprer dün istifasını verdi Çemberlayn Nobel Sulh BerMn Sefirimiz dün mükâfatına namzed Istanhula geldi Basılacak yeni paralar