13 Ağustos 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KIRKYIL Büyük edib Halid Ziya Uşaklıgil'in beş cildlik nefis bir eseridir. Her kitabcıda bulunur. Celâl Bayar genclere dün gece mühim sözler söyledi Muzır tip emiyete en çok zararı dokunan adamı tarif etmek istedığimiz zaman, gözümÜ7.ün önünde hangi tipler canlanır? Hırsızlar mı? Katıller mi? Sarhoşlar, morfinomanlar, eroinomanlar mı? Mıskinler ve uyuşuklar mı? Bütiin bu saydıklarımız şüphesiz, derece derece cemiyete fenalık eden kimselerdır. Fakat aradıgımız en zararlı tip bunların içinde mi bulunuyor? Başvekil Ticaret talebesi arasında J Oıtainri vıl m • 511Q UllUGglllul JH umhuri İSTANBUL HER PAZAR gündüzleri ÇUBUKLU Bahçesinde Yükses ses san'atkârı Bayan HAMİYET Cumartesi 13 Aöustos 1938 luuu CAGALOGLD oujl ı ü l l g Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyct, Istanbul Posta kutusu: İstanbul No 246 UUIIIullCol 10 Hyuoıuo Telefon: Başmuharrtr ve ert: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. Idare ve matbaa tnsmı 24299 24290 Mükemmel bir saz birliği ıle seanslarma devam etmektedir. Fransa ile İtalya arasında gerginlik İki devlet de miişterek pasaport itası usulünü ilga ettiler Paris 12 Hariciye Nezareti, tebliğ ediyor i «6 ağustos tarihinde Italyan memurları Italyan tebeasma gerek şahsî ve gerek toplu halde Fransa için pasaport vermeğı tatil etmiştir. Bu işte tâli memurların kendi başlarına bir iş yaptnış oldukları mütaleasında bulunan Fransa hükumeti, derhal bu babda izahat almak üzere müdahalede bulunmuştur. Fransa hükumetinin, mükerrer teşebbüslerine rağmen ancak 12 ağustos tarihinde öğrenebildiğı şey, Fransa için toplu halde pasaport verilmesinin menedilmiş olduğu ve pasaport almak için vukubulan bütün ferdî müracaatlerin de tetkike tâbi tutulmakta bu lunduğudur.» [Arkası Sa. 7 sutun 2 de] Japonyanın cevabı Maslahatgüzar Hariciyemize Japon sefirlerinin tamamile hususî mahiyette toplandıklarını bildirdi Ankara 12 (A.A.) Anadolu Ajamının haber aldığına göre, Japonya Büyük Elçiliği müsteşarı Ankaraya gelmiş ve elyevm mezun bulunan Hariciye Kâtibi Umumisi Numan Menemencioğluna vekâlei eden Esad Atuneri ziyaret etmiştir. Mh&teşar, İstabula gelen Japon diplomatları, japon Büyük Elçiliği namına Esad Atunere izahat vermiş ve bu ziyaretlerin hiçbir resmî sıfatla olmayıp tamamen hususî mahiyette bulunduğunu ve her türlii siyasî ve iktısadi gayeden ari olduğunu beyan eylemif tir. m Bu izahat üzerine 10 ağustos tarihli bültenimizde mevzuu bah solan mesele böylece tenevvür etmiş ve halledilmiştir. I (Devlet idaremizde birinci derecede kıymeti haiz prensipimiz milletin iktısadî bütünlüğüdür)) Yüksek îktısad ve Ticaret Mektebi Mezunları cemiyeti tarafından dün gece Suadiye Plâj kazinosunda yeni mezunlar şerefine bir ziyafet verilmiştir.^ Bu ziyafette şehrimizin iktısad mehafiline mensub birçok zevat ve Yüksek İktısad ve Ticaret mektebi yeni ve eski mezunları hazır bulunmuşlardır. Gece geç vakıt Başvekil Celâl Bayar da ziyafete gelmiştir. Ziyafette Mezunlar cemiyeti reisi Tahsin Yazıcıoğlu tarafından bir nutuk irad olunmuş, yeni mezunların hayatta görecekleri mühim vazifeler tebarüz ettirilmiştir. Cemivet reisinin nutkundan sonra Başvekil Celâl Bayar cevaben aşağıdaki sözleri söyle miştir: Hapishane binası yıkılacak mı? Bir hırsızın faaliyet sahası, bir köy, bir mahalle, nihayet bir şehir hududlarını aşamaz. Bir katil kaç kisinin canına kıyabilir? Uyuşturucu madde müptelâlan ise mensub oldukları insan topluluğuna karşı, ancak dolayısile fenalık işlemiş sayıhrlar. Dikkat edecek olursak burada suçun kullandıklan maddeden baslıyarak, onları tedavi ile mükellef müesjeselere kadar muhtelif unsurlar arasında taksim edildiğini görürüz. Tem beller ve uyuşuklara gelince, bunlardan « Arkadaşlar; iktısadî bir mevzu görülen zarar, cemiyet içinde faal bir rol ele alındığı ve konuşulduğu zaman daima oynamamalarından ibarettir. Bir çöpçü, [Arkasi Sa. 1 sütun S ze] müspet bir vatandaştır; bir afyonkeş menfıdir. Tembel adam, tembellığinin derecesine göre zaidle nakıs arasında sıfıra dogru yürüyen bir serseriden b^ka nedir? Ona kavuştuğu gün tembel ortadan kalkmıs, yok olmuş sayıîır. Cemiyete en çok zararı dokunan adam umumıyetle, mensub olduğu cemiyete inanmıyan adam diye tarif ed'lır. Bir mılletin içinde böyle tiplerin çogalması felâkettir; millet yüreginden çüriiyor demektir. Hiçbir katil kalabalıgı insanları bunlar kadar eritemez; hiçbir morfin ve eroin stoku kütleyi bunlar kadar uvuşturamaz. Ve hiçbir hırsız ffüruhu mılletin maddî manevî hazinelerini aşırmakta bunlarla yanş edemez. Üzerinde yasadığı topraga baijanmıyan, ona inanmıyan tip vakıâ, fe^d olarak da topluluk olarak da küçük birşeydir. Fakat mevcudiyetin ufak ufak olması, zararın da az olacağını ispat etmez. Verem mikrobu da küçüktür amma bir pehlivanı mahvetmeğe kâfi gelebilir. *** Macar Naibi Horti Berline gidiyor Amirala Başvekil ve Hariciye Vekili refakat edecek Başvekil Celâl Bayar Londra 12 (Hususî) Macaristan Naibi Amiral Horty, ağustosun yirmi ikisinde resmen Berlini ziyaret edecektir. Amiral Horty'nin Macaristan Başvekili, Hariciye Nazın ve diğer ricalin refa katile yapacağı bu ziyarete hususî bir ehemmivet verilmektedir. Amiral Horty, Berlinde merasimle karşılandıktan sonra Kiel limanını ziyaret edecek ve Alman donanmasının büvük mane%Talarında hazır bulunacak tır. Macaristan Naibi bilâhare Hamburda zivaret ettikten sonra. ağustosun 25 inde Maresal Göring'in kâşanesine gidecek, oradan Passou şehrini zivaretle Tuna volile Macaristana dönecektir. Tarih Kurumu heyeti ilmî tetkikata başladı Heyet, diin binanın müştemilâtını gezdi. Nihaî karar, pazartesi günü verilecek Çinde şiddetli bombardımanlar Hankeu şehri müthiş bir baskına uğradı Yirmi kadar Japon tayyaresi, hava meydanına, istasyon binasına yüzlerce ton bomba attı, zayiat tahminin fevkinde! Mimar Sedad Çetintaş dün hapishane büıasmı gezen Türk Tarih Kurumu azasına izahat veriyor Hankeu 12 Bu sabah şehir, tnu tlk Japon taarruzunun yıldönümü hasamatın başladığındanberi şiddetçe Londra 12 (Hususî) Yarın (bumisli görülmemiş bir bombardımana ma gün), Japonlar tarafından Şanghay üzeruz kalmıştır. Yirmi kadar Japon tayya rine yapılan ilk taarruzun yıldönümü olresi, tayyade meydanına ve Kanton de duğundan, Şanghay'da karısıklıklar cıkmiryolu istasyonuna vüzlerce ton sıkletin masından korkulmaktadır. Japon makade bomba atmıstır. Zayiatın miktarı ma matı hernevi nümayişlere mâni olacak lum değildir. Fakat çok yüksek olduğu tedbirler almıslardır. Mensub olduğu millete inanmıyan tip, tahmin edilmektedir. [Arkası Sa 7 sütun 5 te) muvaffak olabilmek için müsaid bir mu llllllııııııııııııııııııııı ııı IM ııııııııııı IDII ıııııır ıııııııııiMiımıııııııııııııııııııuıııııımııııııiHHniMiıınımııiııııımiHiııııııı hite muhtacdır. Bulamazsa onu hazırlamağa çalışır. Nasıl verem mikrobu kuvvetli bünyelerde meydana çıkamazsa, o da benligini müdrik topluluklarda faaliyet gösteremez. Bir köşeye siner ve fırsat bekler. Kargasalık, ihtilâl, anarsi. iktısadî ve siyasî buhranlar onun icin bulunmaz birer nimettir. Böyle zamanlarKENDI KENDÎMlZt TENKtD: da hemen başını kaldırır ve muvakkat bir sarsmtı geçirmekte olan cemiyeti keOndalık mirmeğe calısır, bazan da hayret edilecek bir süratle, tıpkı phtisle galopante'âa. Bazı otobüs sdhibleri kazanclarını çoolduğu gibi uzviyeti yere sermeğe muğaltmak, yahut hiç değilse, azamî hadvaffak olur. de çıkarmak için adi bir çareye başvurmuşlav Otobüs şoförlerine kazanc yeIstikbalini emniyet altında bulundurkunu üzerinden bir miktar ondalık vemağa dikkat eden cemiyetler, kendileririyorlarmış. Yani, daha sadesi, her otone inanmıyan tipleri kollamağa gayn*t büsün şoförü günde yaptığı *işin» yeetmelıdırler. kunu nisbetinde para alıyormıış. De Herşey insanlar için! mek ki normal şerait dahüinde bilfarz 10 lirahk iş görürse 1 lira alacaktır; şaDerler. yed bir şeklini bulup da bu yekunu 11 Herşey cemiyet içindir! liraya çıkarabilirse o gün eline geçecek Demeliyiz. para meselâ 110 kuruşu bıılacaktır. ispanya dahilı harbi Frankistlerin ilerleme hareketi devam ediyor Salamanka tebliğinde bütiin cephelerde muvaffakiyetler elde edildiği bildiriliyor Tarih kurumu namına eski Maarif 1 hiyette tetkikatta bulunmuştur. Vekıllerinden Hikmet Bayur, saylavlarMımar Sedad Çetintaş, ve Efdaled dan Yusuf Ziya (İstanbul), Muzaffer din, Ibrahimpaşa sarayı hakkında topla (Srvas), Şemseddin (Sıvas), Şair Yah dıkları \esikalara müstenid malumatı, ya Kemal (Urfa) dan mürekkeb bir heyete arzetmiş ve icab eden izahaü heyet, refakatlerinde İstanbul Müddei vermişlerdir. umumisi Hikmet Onat, Müzeler Umum Tarih kurumu namına bu ziyareti yamüdürü Aziz Ogan, Mımar Sedad Çe pan heyet, yıkılıp yıkılmaması etrafında tintaş, Belediye Mimarî şubesi müdürü hararetli münakaşalar cereyan eden haZiya, eski Hapishaneler Umum müdü pisane müştemilâtını ayrı ayrı dolaşmışElâzıg 12 (Hususî muhabirimiz rü Efdaleddin ve diğer bazı zevat ol lardır. Bu arada Mimar Sinan yapısı oden) Kahraman ordumuzun Tunceli duğu halde dün sabah, saat 10,30 da, lan Maliye Arşiv dairesile, San'atler ve havalisinde yapacağı büyük manevra, hapisane binasında amelî ve tarihî ma[Arkasi Sa. 7 sütun 1 de^ 25 ağustos perşembe günü baslıyacaktır. 1111 III lllllltlMIIIIMIMIIIIIMIIIIIUIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIirilllMIIIIIIIIIMIIMIIIIIIIIIItlllllllllllllMIMIIIIIMIIIIIMIIIIIIllllllMMIIIIIIIIIIIIIIIlllt Bu tatbikat ve manevra, dört gün devam edecek, harekâtta motörlü kuvvetler de vazife alacaktır. Manevra, 29 ağustos akşamı nihayet bulacak ve kıt'alar. 30 ağustosta Elâzığda geçid resmi yapacaktır. Doğuda yapılacak büyük manevralar Harekâta 25 ağustosta başlanması takarrür etti Etrüsk vapuru hazır iMMtiMiııııııııııııııııtıııif •••ıııııııııııııııııiıı Yakında Almanyadan hareket ederek limanımıza gelecek olan bu yeni vapur Mersin postasını yapacaktır Yarının cocuklarını bizim kadar kuvvetli, bizim kadar sıhhatli, bizim kadar azimli görmek istiyorsak, bize inanmıyanları simdiden markalamalıyız. Bunlar nekadar az olurlarsa olsunlar, ancak zayıf anlarımızda faaliyete zececekleri için kendilerine karşı göstereceğimiz ihtimam her zaman için yerindedir. NADtR NAD1 Tayyare piyangosu Dünıkü keşidede kazanan numaraların muntazam listesi (6) ncı sahifededir. VALAN5İA İspanya dahHî harbinde son harekâtın cereyan ettiği sahayı gösterir harita (Yazısı son haberler sütununda) Ne âlâl şey!.. Elbette bu vaziyette gerek şoför, gerek otobüs biletçisi üç kuruş daha fazla alabilmek için ellerinden gelen her şeyi yapacaklardır. Ellerinden ne gelir? Almanjada inşaatı ikmal edılen orta cesamette vapurlanmızın Şoför, azamî süratle gider ve biîetçi birincisi Etrüsk sür'at tecrübesine giderken gözünü dört açarak, nerede olursa ol Almanyaya ismarlanmış olan 14 yeni yataklı 16 ikinci mevki kamara vardır. sun gördüğü müşteriyi *yakalamak>, posta vapurumuzdan üçüncüsü olarak Her mevkide birer sigara, birer müzik ve yani arabasına almak ister. Böylece zaten seyrüsejeri karmaka tezgâhtan inen ve orta hacim gemiler birer de yemek salonu yapılmıştır. Va rışık bir halde bulunan İstanbul sokak kısmma dahil bulunan Etrüsk'ün tecnr pur 304 yolcu alacaktır. Altı vinçli iki larında icad olunduğu gündenberi kâ beleri yapılmış, bütün hazırlıkları ikmal ambarı vardır. busluk, bir korku halinde dolaşan oto edilmiştir. Etrüsk hemen memleketimize Dört tane olan bu sistem vapurların büsler, ortalığı bütün bütün çığınndan hareket etmek üzeredir. beheri 136,269 İngiliz lirasına ismarlançıkanrlar, 3500 gayrisafi ton cesametinde olan mıştır. Etrüsk, Rostok şehrindeki Nep Bugün ha.yatvm.xz bütün İstanbullu ların hayatı basit bir *ondalık> hesa Etrüsk 2000 iş'arî beygir kuvvetinde tunwerft tezgâhlarında yapılmıştır. Di " makinelerle mücehhezdir. Azamî sür'ati ğer üç arkadaşı da ayni tezgâhlarda inşa bına bağlanmış bulunuyor. edihniştir. Bu gemiler Mersin ve Kara" 13,5, servis sür'ati 12 mildir. Tahammülü güç bir hesab.... Etrüskte 37 yataklı, 20 birinci ve 44 deniz aralık postalarını yapacaklardır. ***