27 Haziran 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İÇ SAHİFELERDE 2 ncide : Şarkî Anadoluda köyler ve köylüler 4 üncüde: Çelik ciğerli adam 5 incide: Burada işler böyle görülür Doğan Nadi 6 ncıda : Spor haberleri Duymadıklarımız ve bilmediklerimiz , ı71Q S3yi! 4 l \6 umhuriyet tSTANBUL CAĞALOGLU D 07 U ' 1007 Telgraf ve mefctub adresl: Cumouriyet, tstanbtu Posta kutnstiT tstanbta, Nö 248 r3Z3f II HOZIföll lBul Telefon: Başmuharrir ve evl: 22360. Tahrlr heyetl: 24298. İdare ve matbaa tasmı 24299 24290 HERKESi Senenin dört mevsiminde çıkan HERKESÎN KİTABInm taklidleri çıkanlmıştır. En son tarifeleri de toplıyabilmek için birkaç gün gecikileceğinden, muhterem halkımızın aldanmamalarını tavsiye ile risalenin başında HERKESİN KİTABI ismine dikkatlerini çekeriz. Türkiye Suriye münasebetleri üzerinde Bütün dedikodular mubalâğal hislere ve ihtiraslara rağmen biz sükun ve itidalimizi hiç bozmaksızın Suriyeyi hâlâ ve da ima yalnız komşu değil, koar deş bir memleket ve millet say maktaytz. Suriyenin de artık ha kikat çerçevesine avdet ederek bizimle iyi komşuluk, güzel dostluk ve üzerinde ısrar ediyoruz candan kardeşlik hayatı kurmak için gerekeni yapmağa başladığını görmek istiyoruz. uriye hükumetinin sayın Başvekıli Bay Cemil Mürdüm Avrupa seyahati dönüşü evvelki akşam İstanbula geldi. Komşu hükumet başkanınm bir iki gün şehnmızde kalmağı ihtiyar ettiği anlaşılıyor. Cumhuriyet hükumeti Reisimiz İsmet înönü de dün Ankaradan buraya gelmiş olduğuna göre her iki hükumet şeflerinin bu ayni şehirde bulunmak fırsatından istifade ederek iki komşu memleket münasebetlerini ıslah ve tanzim etmek maksadile fikirler teati etmeleri ve müspet bazı neticelere varmağa çalışmalan sayılabilirdi. Nitekim dün iki hükumet reisi arasında ilk telâki vaki olmuştur. Kahraman kıtaatımız dün sabah ileri harekete başladı Şakilerden 32 kişi maktul düştü, mağaralara saklanan haydudlar amansız bir şekilde takib ediliyor Tunceli şakileri imha ediliyor ULU ŞEF ATATÜRK Dün Yalovadan Istanbula geldi Kutaderesinde kanlı birmusademe oldu Elâziz 26 (Hususî mu habirimizden) Devlet kanunlarına karşı itaat sizlik gösteren şakilerin son döküntülerini temiz lemek üzere kıtaatımızın ileri hareketi bugün şa • fakla beraber başlamıştır Şakiler üzerine yürüyen kahraman askerlerimiz, şakilere aid bütün köy leri işgal etmişlerdir. Mağaralarda, meşelik lerde saklanan sakiler taranmaktadır. Bunlardan ele geçenler derhal adliFransa devletinin Suriye Yüksek yeye teslim edilmektedir. Komiseri Kont dö Martel'ın de bugün eşkiyadan 32 kişi maktul düşmüş ve Demeanan aşiretinin ileri gelenlerinden iki kişi de yakalanmıştır. Bunlar derhal adliyeye teslim edilmiştir. Pekir dağının çok sarp olan şimal yamaclanndaki ma ğaralara saklanan diğer bir kısım eşkiya tamamen çember içine alınmış tır. Tayyare filolarımız kaçmak istiyen şakileri şiddetle bombardıman etmektedir. Beş yüz senelik tarihî Kutu deresinin kapıları kahraman askerlerimizin çizmeleri altınIstanbula vâsıl olacağı haber verilmekte Kaçanlar da amansız bir dadır. Harekât sürat ve dir. O halde İstanbul görüşmelerinin da şekilde takib olunmak • Hususî resimlerimizden: Kutuderesi civartndaki haretadır kâta iştirak eden kıtaatımız yurüyüs halinde ha etraflı ve pek galib bir ihtimalle de muvaffakiyetle inkişaf müspet neticeli olacağına hükmedilmek Kutu deresinin bir kolunda bulunduğu anlaşı1 etmektedir. Son eşkiya döküntüsünün tamamen lâzrnı geliyor. lan eşkiya ile bugün yapılan müsademe neticesindf J bertaraf edilmesi pek yakındır. Bahrî Turgud Hatay meselesinin doğurduğu bazan pek acı münakaşa ve hareketlere rağmen biz kalblerimizi yokladığımızda kimseye karşı kinden cser bulamıyoruz. Bizce bu meselede gaye ahde müstenid millî bir hakkm yerini bulmasından ibaretti. Milletler Cemiyeti Konseyinin ittıhaz ettiği karar bizim Suriye ile cidden hoş geçinmek arzulanmızla birleşerek bizi tatmin etmiş olduğu için şimdi anlayışlı bir sükun ve itidal içinde bu maksadın tahakkukunu gözönünde bulunduruyoruz. Bu hususta Fransa ile ittifak ettik ve Suriye ile de iyi komşuluk tesis edeceğimizden çok kuvvetli olarak umudluyuz. Birkaç gündenberi istirahat için Yalovada bulunan Cumhurreisimiz Atatürk dün şehrimize avdet buyurmuştur. Resim Büyük Şefle refakatlerindeki zevatı Yalova iskelesinde ve köşkün bahçesinde istirahat ederken gösteriyor. ııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııınııınııııııııınınııııiııiHiııııııııııııııııım İspanya hâdiseleri Dört devlet arasında ihtilâf devam ediyor Fransa ve İngiltere İspanya sahillerini kendi başlarma kontrol etmek istiyorlar Dün Ankaradan gelen Başvekilimiz Cemil Mürdümü kabul ederek görüştü Bu temastan memnun olduğunu söyliyen Suriye Başvekili, kendisile tekrar konuşacağını söyledi. Başvekilimiz bugün Kont dö Marteli de kabul edecek Uzun tarih yıllannda teessüs etmiş vaziyetlerin münakaşası beyhude olduğu için Fransanm şarkî Akdenizdeki alâkasmı filî ve belki de sulha hâdim bir vaziyet telâkki ederek onu alâkadar bütün mılletlerin menfaatlerile ahenkli kılmak en basit bir mantık ve hikmet icabıdır. Bizim hatta başkaları hesabına dahi manda usulüne prensip itibarile aleyhtarlığımız malum olmakla beraber filî vaziyet noktasmdan Suriyenin istiklâlıne Fransanın önayak olmakta bulunmasmın nihayet Suriye için maddî ve manevî bir kıymeti bulunduğunu her selim akıl bedaheten kabul eder. Cenub hududumuza müteallik bir meseleden dolayı işte biz bu Fransa devletile anlaştık ve bu anlaşmanın Suriye menfaatlerini de temin etmesini ehemmiyetle nazarı dıkkate aldık. Eğer Hatay meselesini Ankara ahidnamesi oraya verilecek Hususî idare ile temin ve tekeffül etmemiş olsaydı, evvelâ Ankara ahidnamesimn hallettiği Türk Fransız anlaşması tahakkuk etmemiş olur ve binaenaleyh Hatay meselesi Lozan çerçevesine giren Millî Misak davamızın ehemmiyetli bir cüzünü teşkil etmiş bulunurdu. Biz o zaman Fransız dostluğuna kıymet verdiğimiz için millî bir camiaya hususî idarenin temin edebileceği hukukla iktifa etmeğe karar vermiştik. Nitekim Fransız teklifile bu kere adaletine müracaat olunan Milletler Cemiyeti meseleyi malum olan muhik şeklinde halletti. Hukukan kaziyyei muhkeme haline gelmiş olan bu netice önünde münakaşalara devam etmek zaid ve abestir artık. Milliyetperver kıtaatın Bilbaoya girişi Başvekilimizin Elâzizde müşahedeleri Londra 26 (A.A.) Havas Ajansının muhabiri bildiriyor: İyi haber alan mahfiller îngiltere ile Başvekilimizin Haydarpaşada istikbalinden b]r intıba ve Dahiliye Vekilile görüşürken Fransa arasında hasıl olan bir irilâf muBaşvekil İsmet İnönü dün sabah saat cibince bu iki devlete aid donanmaların 9.30 da hususî trenle Ankaradan şehri kendi başlarma bütün İspanyol sahillerini mize gelmiştir. Başvekilimizle beraber, kontrol etmeğe devam edeceklerini bil refikaları, bir oğlu, cumartesi günü MosSureti mahsusada gönderdiğimiz ar dirmektedirler. İngiliz donanması Akdekovaya gidecek olan Dahiliye Vekili ve kadaşımız Kandemirin çok şayani dik niz sahillerine Fransız donanması da AtParti Genel Sekreteri Şükrü Kaya ile kat yazısı beşinci sahifede. lantik sahillerine nezaret edecektir. Berlin büyük elçimiz Hamdi de şehrimize gelmişlerdir. Başvekilimizi getiren hususî trenden evvel gelen Ankara ekspresile Hariciye Vekâleti vekili Numan Rifat Menemencioğlu, Cumhur Riyaseti Genel Sekreteri Hasan Rıza da gelmişler ve Haydarpaşa istasyonunda Başvekili beklemişlerdir. Başvekilimizi Haydarpaşada karşılıyanlr arasında Cumhurreisimiz namına Hu susî Kalem Müdürü Süreyya, Yaver Cevdet, Orgeneral Ali Said, Merkez Kumandanı General İhsan, İstanbul Valisi Muhiddin Üstündağ, muavini Hüdai, Emniyet Direktörü Salih Kılıc, İş Ban kası Genel Direktörü Muammer Eriş ve Suriye Başvekili, Hariciye Müsteşadiğer zevat vardı. nmızla beraber Heybeli iskelesinde YUNUS NADI İsmet İnönü, hususî trenden inerek TArJeası Sa. 7 sütun 5 te\ kendisini karşılıyanların ellerini ayn ayrı teline giderek orada, şehrimizde bulunan sıktıktan sonra kendisini bekliyen hususî Suriye Başvekili Cemil Mürdüme mü Akay vapuruna binmek üzere gardan lâki olmuştur. Müteakıben Numan Me[Arkası Sa. 6 sutun 3 te] çıkmıştır. İsmet İnönü Haydarpaşa nhtımmda kendisile görüşen generallere: « Dersim meselesi adile bir mesele kalmamıştır. Askerlerimiz şen ve mem Elâziz muhabirimizin verdiği nundurlar.» demiştir. Londra 26 (Hususî) Bugünkü Başvekilimiz, Haydarpaşadan vapurla mühim tafsilâtı 6 ncı sahifemizde yüksek atlama müsabakalarında teğmen Heybeliadadaki köşklerine gitmiştir. okuyunuz. Eyüb Öncü 2,10 metro üzerinde bir Tesadüfen kaza mahallinden geçmekte olan Romanya vapurundan alınıp sureti Suriye Başvekilinin ziyareti Hariciye Vekâleti Vekili Numan atile ikinci oldu, diğer atile de iki metro edilen resimlerden: Capo Fino vapuru Nara burnunda Menemencioğlu saat 12 de Perapalas o üzerinde dörduncülüğü kazandı. Hatayda tetkikler Bununla beraber bu itilâfın Almanya ve İtalya da dahil olmak üzere bütün ademi müdahale sistemine dahil devletleı tarafmdan tasdik edikıesi lâzımdır. Fransız İngiliz itilâfmı tasdik etmek üzere Londra komitesinin gelecek salı günü toplanabileceği zannedilmektedir. Öğrenildiğine göre İngiltere, kontrolü temin eden gemilerde bitaraf müşahidler lArkası Sa. 3 sütun 1 de] Çanakkale kazasının tafsilâtı Kahraman süvarilerimizîn yeni muvaffakiyetleri mahsusada «Cumhuriyet» için temin batmak üzere (Yazısı 7 nci sahifemizde)