12 Mayıs 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

TUrkiye birincl TERAZi FABRiKASI Mamulâtını tercıh edıniz A T O P A N E Her yerde arayin:z. Mukavemet ve Zarafet ve markasına dikkat ediniz. V J jfll umhuri Süjl . TDUI Telgraf ve mektub adresi: Cumhurlyet, İstanbul Posta kutusu: îstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Tahrlr heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 r Ankara'da Mobihralar. niçin çatlar % ~~'; r Çatlıyan, şeklini değfiştir mobilyalar ve ev eş>H HARAÇÇI KARDESL den „ ÎSTANBUL CAGALOGLU 10 ıı inn alınmıyanlardır. ANKARA, BELEDIYE KARŞ1SI Mühim bir mes'ele: Yurdda toprak vaziyeti ve ziraat kıymeti Memlekette kiiçük, orta, büyiik toprak diye, velevki miktar noktastndan, bir ayırdım yapmaktansa is tihsali gözönünde bulundurmak muvafıktır vvelki gün Ziraat Bankası kanununun müzakeresi münasebetile Türkiye Büyiik Mıllet Meclisinde mühim bir meseleye temas edil miştir. Meselenın Meclis müzakerelerinde temas olunan şekli, kanun lâyiha sının küçük, mutavassıt ve büyük toprak sahiblerınden tercihan hangilerıne daha zyade yardım edıleceğini gösteren bazı noktalardan azıtarak memlekette böyle bir sınıf farkı yapılmasının münasıb olup olmıyacağı bahsi etrafında ileri geri sözlerden ıbarettir. Ve bu münakaşanın vukuu da çok yerinde olmuştur. Hükumetın nazannda Ziraat Bankası nokta sından eldeki vasıtaların mahdudluğuna ve ihtıyacınsa çokluğuna göre yardıma muhtac olmakta ilk safta gelen küçük lerin tercihi teknik ve zarurî bir tasnif olup bundan dolayı memlekette sınıf ıhdası hatır ve hayale dahı gelmemiştir ve gelmez. Zaten Cumhuriyet Halk Partisi programı sınıf fıkrini bilkülliye ilga etmiştır. Bütün Türkiyeliler aynı milletin ayni haklara malik müsavi vatandaşlarını teşkil ederler. Mülkiyet ve tasarruf haklanna gelince, Ekonomi Bakanı saym Celâl Bayann hükumet adına bütün bir sarahat ve salâhiyetle söylediği gibi, onlar ana yasanın teminah altındadır. Meselenin zıhinlere uzaktan uzağa dokunan bu pürüzleri bu kadar kat'iyetle aydınlatılmış olduktan sonra şimdi u •mumî olarak onun aslı üzermde, yani Türkıyede toprak servetile ziraat kıymeti üzerinde konuşabilıriz. Türk oldumolasıya toprağa bağlı bir millettir, ve Tür kiye halkının çokluğu çiftçi olduğu için bu memlekette toprağm kıymeti kıymet ierin başı sayılmak doğrudur. Ziraat çok zor ve çok nankör bir san'at olduğu halde toprağa bağlı olan Türk çıftçisi kendı bılgisi ve ıktıdan dahilinde olarak her «ene sıirebıldığı yeri sürüp ekmekten asla usanmaz. Bu memlekette halkın toprağa bu bağlılığı, toprağın kıymetıni artıran millî mezıyetlerin en ileri gelenlerinden biridir. Bütün împaratorluk devirlerinin Viyana bnlerinden Çaldıran ovalarına, Hınd denizlerıne ve bütün şimalî Afrika müntehalarına kadar uzanan çok genış hinterlandının asırlarca süren ileri geri hareketlerıni hep Anadolu aslına istinad eden bir askerî kudretle yüruttük. Yalnız son altmış yetmiş yıl müddetince Kızıldenızde Yemenın yuttuğu Anadolu çocuklarının miktarı düşünülse Umumî Harbin yıkıp seren hasadından sonra hâlâ Anadoluda Yıasıl olup ta ılk tahrirde on dört milyon nüfus bulabılmiş olduğumuza şaşılır. Biz bunun sırrını şurada bulduk: Türkün kendi yurdunda yaptığı iptidaî ziraat ondurmazsa da öldürmez de. Çiftçilikle adam zengin olmaz amma açlıktan ölüp gıtmez de. İmparatorluğun kasırgaya benziyen bütün fırtınaları içinde Türk köylusü toprağının içine sinmek suretıle kendıni korumak çaresini bulmuş ve işte bunun içindir ki dört senelık bir Umumî Harb kıyametinden sonra Anadolunun bu mubarek topraklarından gene muhteşem bir ordu çıkmak imkânı elvermiş ve ilk nüfus tahriri ise bizi ve dünyayı o pek te umulmıyan 14 milyon neticesile kar şılaştırmıştır. Bu itibarla önümüzdeki sahalara toprak demek bile caiz değildir. Onlar altınları saklayan kasaların başka bir şeklinde adeta insan hazneleri olmuştur. Mutlak surette bakılınca Türkiyede toprağın işte böyle hiçbir zenginlikle öl Sahcak davası tam bir Ingiliere Kralı bugün muazmuvaffakiyetle bitiyor zam merasimle tac giyecek 9,000,000 kişi dün geceden itibaren sokaklarda kaynaşmağa başladı Mevasim bu sabah 9,30 da. başlıyacak 25 mayısa kadar kat'î karar verîlecek Cenevre 11 (Mü Iskenderun limanmda Türkiyeye bitaraf bir mıntaka ayrılacak, para Sancak damgasile geçecektir zakeratı takib eden arkadaşımızdan, te lefonla) N u man Rifat Menemencıoğlunun P a riste Başvekilimiz îsmet înönıle mü lâkattan sonra dün buraya avdeti mü zakerelere yeni bir h a m 1 e vermiştir Bugünkü içtimala Sancak davasının iktısadî meseleleri he men hemen tama men bitmiştir. Ez Ba§veküimiz İsmet İnonu Pariste Başvekâlette M. Leon Bîum cümle para meseleve M. Delbos'la bir arada si hallolunmuştur. Sancakta evrakı nakdiye olarak Suriye cak müzakcratı önümüzdeki üç dört gün parası, üzerinde Sancak damgasile cari o içinde, yani mayısın 15 inde tamam olalacaktır. Diğer paraların şekli Sancak hü rak nihayete edecektir. kumeti tarafından ileride tesbit olunacakDOĞAN NAD1 tır. Başvekilimizin Fransada Iskenderun limanmda, Selânikte Yu nyandtrdığı sempati goslavyaya olduğu gıbi Türkiyeye bita Paris 11 (A.A.) Anadolu ajansiraf bir mıntaka ayrılacaktır. nın hususî muhabiri bildiriyor: Repub Geri kalan meselelerin en pürüzlülerf lique gazetesi diyor ki: şu üç meseledir: «Türkiye Başvekili İsmet İnönü, ha Hudud meselesi, rikulâde soğukkanlı karar sahibi, açık ve Lisan meselesi, ince ruhlu ve hiç şüphesiz memleketinin, Intihab meselesi. belki hatta Avrupanın en mükemmel kaYarınki içtima ile lisan meselesinin son falanndan birisidir. Atatürkün şahsına ve kat'î müzakeresine başlanacaktır. San[Arkası Sa. 5 sütun 1 de] Bugün Londrada .' J We»tmin*ter hili$e$inde büyiik merasimle tac giyecek ofâri tngittt h&kümdariart . : ,ı T .' ... Altınct George ve Kraliçe S. M. Elizabeth Krtd S. M. Londrada mühim siyasî miizakereler oluyor Londra 11 (Hususî) îngiliz Kralı S. M. George VI nın tac gıyme merasimi münasebetıle Londra şehri baştan başa donanmıştır. Merasim alayını görmek üzere geceyi sokaklarda geçiren yüz bin erce kişi vardır. Sabahleyin saat 9,30 da Kral ve Kraliçe an'anevî merasimle Buchingham sarayından çıkarak Westminster kılisesine gideceklerdir. Tac giyme merasimi kilisede saat ve iki saat sürecektir. 10 da başlıyacak min edilmektedir. Yağmur durmuştur. Macaristan da mecburî askerliği iade ediyor Çekoslovakya Avusturya hududunu süratle tahkim ediyormuş Mussoliniyi ziyaret eden Yııgoslav heyetleri Paris 11 (A.A.) Macaristanda askerlık hizmetinin yakında tekrar tesis edıleceği hakkındaki Prag haberi, burada hararetli tefsirlere yol açmıştır. Petit Parisien diyor ki: «Bütün dığerlerinin kaldırdıklan taahdüdlere riayete mecbur olmanın Macaristan için acı birşey olduğu anlaşılır birşeydir. Macaristan, askerî hakimiyetiai Fransa ve Küçük Antantla anlaşarak iade etmek isterse birşey söylenemez. Kü çük Anlaşmanın bu hususta Budapeşte ile müzakereye amade olduğu öğrenil miştir. Ve bu anlaşmanın tahakkuku çok ta zor olmıyacaktır. Fakat Macaristan, bunu Roma Berlin mihveri vasıtasile başarmak isterse, bu Fransa için, Triyanon muahedesini imza etmiş olması ve Küçük Anlaşmanın müttefiki sıfatile, çetin bir darbe olacaktır.» Kralın verdiği ilk ziyafet Yollar geceden geçilmez bir hale Londra 1 1 (A.A.) İngiliz Kralıgeldi nın tac giyme merasimine başlangıç olmak üzere Kral Altıncı Georges, dun Buckingham sarayında 450 kişilik bir ziyafet vermiştir. Bu ziyafete Nazırlar, îngiliz dominyonları ile [Arkası Sa. 7 sutun akşam büyük bütün müs 5 te] Londra 12 (A.A.) Yarınki alayı seyretmek üzere yollara biriken halk o kadar artmıştı ki sokaklardan kat'iyyen geçilmez olmuştu. Bu geceyi yollarda geçirecek olanlann sayısı bir milyon tah Geniş bir morfinci şebekesi yakalandı 7 kaçakçı tevkif edildi Büyükadada bir morfin fabrikası meydana çıkarıldı, zabıtanin devam eden tahkikatına göre daha tevkifat yapılacâğı anlaşılıyor Uzun zamandanberi, istanbul içinde bir morfin fabrikası işlettikleri haber alınan bazı zehirli maddeler kaçakçıları muhafaza umum kumandanı teşkilâtı tarafından gizliden gizliye takib edilmekte idi. Bütün suçlulann ve suç delilleri nin elde edılmesi için, büyük bir dikkat ve itina ile yapılan bu takib neticesinde evvelkı gece saat 3,5 ta bu gizli zehir fabnkasmın bütün alâkadarları ele geç miştir. Gümrük muhafaza teşkilâtı, gizli şebekenin elemanlarını yakala mış ve Büyükadada Maden cadde sinde merhum saylavlardan Hayretin köşkünde bir müddettenberi faalıyette bulunduğu anlaşılan gizli fabrıkayı meydana çıkarmıştır. Suçlular yakalanmadan evvel yapılan takıbler sırasmda bazı hâdıseler de cereyan etmıştır. Işteki bütün elleri meydana çıkarmak istiyen muhafaza memurları bazı suçluları tesbit etmekle beraber bunları tevkif etmemiş, girdıkleri, çıktıklan yerleri, temas ettikleri kımseleri öğren mek üzere gizliden gizliye takib etmeğe [Arkası Sa. 7 sutun 3 te] İzmitteki dava Mahkeme, Valinin vekillerinin talebini reddetti İzmit 11 (Hususî muhabırimizden telefonla) Valı Muhıttin Hüseyin Cahid davasma bugün 6e devam edildı ve hararetli münakaşalar oldu. Valinin \ekili, Belediye vekili, Akşam gazetesi vekili ve Hüseyin Cahid mahkemede hazırdılar. İstanbul ikinci ceza mahkemesinden gelen ve mahkemede okunan şahidlenn ifadesine Hüseyin Cahid bir diyeceğı olmadığmı söyledi. Belediye avukatı, ıstinabe evrakında avukat Necatinin Vali nin avukatı olarak yazıldığmı, halbuki şahidlerin Belediye namına ikame edildiği ve avukat Necati, Valinin vekili olmakla beraber Belediyenin de vekili olduğunu söyledıkten sonra: « Şahidlerin en başında Kâzım Şinasi geliyor. Kâzım Şinasi, «Akşamdan Akşama» sütununun Valâ Nureddın, Hüseyin Cahid ve Necmeddin Sadık tarafından yazıldığını söylemiştir. Valâ [Arkası Sa. 5 sütun 3 te] Avusturya Hariciye Vekili Guido Schmiât Berlin seyahatınde von NoyraVla beraber, bir ziyaretinde Bu rapora nazafan Pressburg köpriibaşı son derecede isticalle tahkim edil mektedir. Bundan birkaç zaman evvel bir inhi dam vukua gelerek yapılmakta olan tahkimat işlerinin birçoğunu tahrib etmiş olÇekoslovakyaya atfedilen duğu söylenmektedir. înhidam esnasında tahkimat dört kişinin ölmüş ve dört kişinin yaralanViyana 11 (A.A.) Linz'de çık mış olduğu rivayet ediliyor.. Bu mesele makta olan Neue Zeit gazetesi, Çekos hakkında büyük bir ketumiyet gösteril lovakyanın Avusturya hududu boyunca mektedir. yapmakta olduğu tahkimat işlerine daır Avusturya Hariciye Nazınnın neşriyatı devam etmektedir. Bu gazete, seyahati «Çek Maginot hattı» başlığı altında bir Paris 11 (A.A.) Ami du Peuple rapor neşretmektedir. [Arkası Sa. 5 sütun 4 te] YUNUS NAD1 [Arkası Sa. 5 sütun 4 te] IÇ SAHİFELERDE 5 üncüde: Son hatıralar Halid Zıya Uşaklıgil 4 üncüde : Tayyare piyangosunda kazanan numaraların tam listesi 6 ncıda : İngiliz Krallığının bayramı, Almanya yeni bir Zeplin yapıyor. 7 ncide : Havacılık bahisleri. A. D. Dün Taksim stadyomunda; 19 mayıs genclik bayramı için hazırlık provası yapıldı. Resimlerimiz bu tecrübelerden birkaç intıbaı gösteriyor. Yazısı 2 nci sahi femizdedir.