18 Şubat 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

18 Şubat 1807 Antakya Yazan : Hi TARİHİ Maltepe Askeri Lisesi Felsefe mus _—_ıu lataylı Ahmed Falk Türkmen el Hatayda içtimai vaziyet Za — Hatayda esnaf ve eşraf sınıfları-|çek Arablaşması kabil olmıyan bir züm- | — «Dün öğleden sonra Viyanadan ayr-| n EARliYda el v aai d |ei liern Huk özrründe açük ha benizmi Prcata Mi ça uzaklaştımı tariki büdücler A n TgnE brlenani akalmscak hödlder vukun etimişi. Azalardanbe- xi Antakyada seri etekleri çibi yeşamız Haai olan af İbrahim Paşa ile ve| öan Bt ve zabüleri bükmüne çher gimez halk üzerindeki söfudları sarslı- Şerda Bu sebebden biçokları, İhrabim Pa zulmüne oğramılardı. Maddi zararlar gören ve halla servetlerini kay Beden epraf sikler yoksul düntükçe halk üzerindeki kecdileri börbütün azalıyor ve bu yüzden eğraf an'anesi sakatlanıyordu. KKK ea ei vukun gelen iki büyük : Zaradlarla meticelenmişi 4 Sokeal dişen eaf alelerine ratlıyabili. Fiz. Bu yüzden de eaf an'anesi gözden | ntakyada | Bu yüzden de) düşüyordu. € — Hataş Tatanbulen da Rumeliden gelen birçok muhacirler An- dakyaya ve civanına iskân edilmişlerdi. Bunlarır içeriide Diran edebiyatını ve akli iimleri / iyice - kavramış / küvvelli kimteler de bulunuyordu. Biltabi bu gibi | münevverler eşafa akran müsmelesi ya- pıyorlardı. Bu hâdise de eşraf nalının ese kalmasını başka bir sretle rirmiş aluyordu. D — Abdülhamid IT zamanında yafın Tütbelerle şmarlılması sulüm üze Hlinin tabit zenginlikleri ar olman dolayınle arının arlmasına sebeb ol öskere, mmüşta, Fakat diğer taraflan da gimek istemiyen birçek eşraf in medreselere dolması da amas ettiğimiz gibi esmaf ve eşraf arası daki nakli ilimler farkını izale/ etmeğel Amil oluyordu. E — Meşmtiyeiten sonua — İitihad — erakki ve Hürtiyet - İf eka mücas, delelerine Hatey İi de sahne “olmuu İulâfçilar eski eşraf zihniyetini, İttihad. cılar ize emaf ve eşrafi birleşrmek ge- yerini takib ediyorlardı. Hatta İttinader har ikinci faslımızda izah eltiğimiz dun vaziyetlerine rağmen Türk Alevileri de başlamışlardı. Bu su tini dhya- ya çalışırken İtilâfçılara her noktada zıd gümeğe alışmış olan İtihadall Haf - eşraf farklarını ortadan kaldırmı ayret ediyorlardı. F — Ghan Harbi bi tnif an'aneleri- ni altüst Hatay — mahsüllerinden buğday gibi bazıları ani olarak pahahlaş- mmiş ve ipek kozası gibi bazıları da yok pahasına düşmüytü. Tesadülen servetleri| bar ea damiyim sasbanllerr iahimieden bazı eşraf aileleri çok yoksul düşmüşler, gene tesedülen biraz buğday mahsulü o İan hali vakti yerinde emaf ise birden -| olmuşlardı. Cihan - Harbinin dört yal süren maişet darlığı artık af an'anelerini düşündürmeğe fusat bırakmı- yordu. Cihan Harbi e;nasında ber yerde olduğu ebi Hatay ilinde de bir harb) bite zengiz agni zümresi peyda olmuştu. - Bunlar yaksul düşen eştafın sıkılarak sattığı bir -| gok emlâki de ele geçizerek onlariz hem) akran olmak hevesine dümüslerdi. Bul hüditeler eşmE an'anesini birbütün züfa dişürmüştü 4 — İsülk devrinde eyrafın vaziyeti: Tet eli Faşanın An <| arafından de het aörülmüyorda ee n ele çak maddi | -İve emafı arasında bir müfuzu elar bu sınıf zaten Fransızlar Bu ve rah fakir düşürmek ve eşraf an'anelerini altüst etmek için birleşmiş bulunuyorları (âL Bilhassa milliyelperverliği gaye iti haz eden İtiadcılara düşman - oluyon İlüfçiları tutuyorlard. Hulâsa yukardanberi İznillerle hafiflemeğe başlıyan bu af Tziniyeti Ciban Harbi ve istlü deve -| inden sonra büsbütün kalkmış denebilir. Bu tahminimizi teyid edecek bazı hdi- aydğımız a —| seler görüyoruz. Dü kundürae ayıb sayılmaması B — Esnafla eşrafin artk biçbir aksülâmel bırakmadan C — Emaf genelerinin eşraf göbi gi yinmelerinin jstimalıktarı çıkarak umumi-| Teşmesi D — Köylülerin şehre geldikleri 7 aman kendilerine köylü denmekten hoş - anmamaları. İşte bu ve buna benzer hâdiseler gös- or ki istli devresinden sanra Hiatay) Türkleri arasında artk n zihsiyeti) kayboluyordu. Çünkü bir tamftan fakir| düşen eşraf iş bayatına karşarak emnaf- İ aralarında bir uzvi tesanüd hunle geli yar, diğer taraftan da gene Hatay eşraf) bir yeni mihaniki te- sanüd hasıl oluyordu ki bu nokta üze -| tinde biraz duralıra. Eşraf istlâclara kamı emafı medburiyetinde kaldığından kendi an'a nelerinden ve zhniyetlerizden fedakâr -| hiklar yapıyordu. Bu hal her meclekette| tehlike zamanlarında görülen zaruri bir, tesanüdden başka biney değildir. Çün-| kü Hatay Türkleri Sancak - nüfusunn yüzde dokurunu teşkil ettikleri halde yeni| yasi teşkilât onları biy unrar vaziyetine sakmuşlu. Tler memleketle' üksr “halinel| geler cemiyetler aranında mihaniki tesa üdün arttığı malümder, İ yatta hâkim olan eştaf birdenbire istlâcr| idarede bir unsur haline — düşer düşmez! aralarındaki tesanüd - kuvvetlendi. — İşte) b mühanikt tesanüd Hatay Türklerini| yaplı. Fakat burada — fazliyet — sahasına | geçen yeni bir amil vardır ki - diğerlerini | Tamamen gölgede bırakmıştırı Komşu Türkiyenin birdenbire hariku-, Tüde inkişaf etmesi ve inkılâblar yaratma: * Hatay Türk milliyetçiliğinin en büyük | amli olmuştur. Çünkü evvelâ gayrimem: eaf smnfına mensub genclerin , terzilik gibi işler görmesinin mubitte abp) tatmak mun bir vaziyette olan Hatay Türkleri -| sin idenllerinin mihrakını Türkiye teşkil ediyordu. Saniyen Türkiyedeki milliyet- çilik cereyam basit,bir tekâmül ve inkişaf | değil. cezrt ve kuvvetli bir inkilübtir. İşte bu inkıl&b şayanı hayret bir tesirle ve ci | han içtimat hayatı için bir nümume alına- | bilecek bir süratle hududlu aşıp Hataya geçmmiştir. Esasen bu inkılib yalmız kiye için olmayıp bütün Türklere bitab ediyordu. Bu sebebden dolayıdır ki yi kandanberi sayıp döktüğümüz amill hüdiseleri gölgede birakan bir giddetle Atatürkün döhi şahsiyeti bu işte en bi yük rolü oynamıştır. İstiaf bir vakıa 0- Tarak içtimsiyat, ferdlerin cemiyete tesir edeceğini kabal etmiştir. İşte Atatürkün Türk kültürünü daha çok kavramış ve gocuklarını İstanbulda tahsil ettirmiş olan) Cyraf snıfı, Şamdan ve Halebden gelen | Arab milliyetperverleri için halktan daha | kunelli izadesi hudud haricine tesir icra ederek orada akisler yapmıştı ve oradaki Türk cemiyetini bir hamur gibi Atatür- küin iendesinin kalıbına girmişti Gerzede Gerze (Elususi) — Gerzede tütüncü. Tük üzerinde durulacek bir meslel san'at haline gelmişlir. Kasabanın T03) hanesinden fazlası tütün siraatle ğ Taşmaktadır. Mehsul evvelki seneye ka. dar 200 bin küo iken geçen sene Ha gea mahisl bir misli fazlalaşmıştır. Ec- tütün — mahsulü çok - iyi nebi şirketlerile yerli mü: eler h nüz mubayanya Başlamamış almakla beraber İnhisar idaresi orta nefasetze bir partiyi kilosunu yüz kuruştan ala İzak piyasayı açmıştır. Gönderdiğim Te sim, Tİnhisar idaresinin aldığı paztinin İpazarlığı yapılırken göstermektedir. CUMTRİYET Windsor Dükünün kat'i vaziyeti Eski Kralım İngiltere ile olan bütün alâkaları tasfiye ediliyor Sunday Expres gazetedniz dün gel İrimize gelen nüshası Viyana muhabirine İntfen yazıyar: ada ikİ yanağından — öpen — Windeor Dükü tren tamamile görden kaybolun -| gapkasile selâmlamıştır. Dün gece aldığım malimata nazanaa| Prenses Londraya Viyanada — ikamelini temdid hurusunda bir telgraf çekmir, fa: kat telefonla aldığı cevabda derhal av detleri Küzaru bildirikgiyir. Viyana / ziyareti emasında Winder| Dükünün müstakbel plânları - hakkında| hiçbir karar verilmemiştir. Fakat - bunal rağmen Düke Mrs, Simpson'la izdiyacimi kardeşinin tac giyme merasiminin bitamı: 'ma kadar tehir etmesi hustsunda bir rlen vaki olduğu da mühakkaktır. - Windeorl Dükü, izdiaenda aile eftadının bulun- malarını temin etmek şaröle bu plüma kar men İzhar etmiş olmak üzere İngiltere deki emlâkini tasfiye hususunda da tek - Kiler vaki olmaktadır. Dük şahsan ailevi ve siyasi mülâhazalardan lamamile aynı olarak kendisine varidat İeminini — arzu etmektedir. Ayni zamanda, Windwor — Düküne, Lordlar Kamatasındaki azalık hakkın - dan feragat hunurunda da teklifler ya - pılmaştır. Bu şekilde hareketi - kendisine istikbal bakımından şimdiye kadar takib miş olduğu terzi hareketle kabili telif görünmektedir. Dükün, çok kısa ziyaret- illereye ikamet makrar iyeceği de söylenmekte. dir. Bu ilbarla Lordlar Kamarasındaki yevküni muhafaza etmemekle - beraber müstakbel zevcesinin, rülbetinin kendine bahelliği bütün unvan ve imliyazlardan tamamile istifade etmesini de son derece arzu etmektedir.n Hatayın temel yasası Cenevreye gidecek mü- tehassıs heyet ayrıldı Hatayın temel yazasıni — hazırlıyacak olan mütehasılar komüsyonuna mem * Teketimizden şu zevatm - iştirakleri Vekilleri Heyetince karargir olmuşt Birinci delege: Hariciye kâtbi ume| misi Numan Rifat İkinci deleğe: Milletler” Cemiyetinde daimi murahhasımız Necmeddin. Sedik. Müşavirler; Mülkiye mektebi hukuku| İsiyasiye profesörü Etem, Hukuk fakül tesi profesörlerinden Ali Fuad, — Adliye Vekâleti hukuk işleri müdürü Şinsi Erkâmharbiyeden Şükrü Alomay, İstan: ul Merkez Bankası müdür muavini Na: Hariciye hukuk müşaviri Fatin. Kütbler: Hariçiyeden Abdullah Ze ki, Tank Emin, Şermeddin Arif, Adliye bususi kalem müdürü Şakir. Heyet cama günü Ankaradan İstan * bula gelecek pazar günü aktamı da İs -| tanbuldan Cenevreye hareket edecektir. Galatasaraylıların senelik yemek toplantısı Galatasaray kulübünden: Kulübümüzün mutad olan senelik ye- mek toplantırına çok az biz zamanı kal 22 guber 997 akşamı bütün Galala saraylıların hem bayramlaşmasına ve hem de bir arada güzel ve ematlsiz bi | gece geçirmesine Vesile olacağı muhale| Kak bulunan bu toplantıya ald daveti -| yeleri her gün saat 13 den 20 ye kadar| Kulübde bulundürdüğumuz bir arka -| daştan almak kabildir. Tekatlıyan sa - onlarına behemehal davetiye dGerele görileceği eihetle her G Taylının devetiyesini şimdiden almasını masalarını ayırtıp bilâhare| müşküllta marüz kalmamalarının temi- ve o gecekt 'nini Galatasaraya seven k den düteriz, Yumurta fiatları Dıp piyasalarda yumuzta nemleketimiz piyasası 'a da tesir etmiş ve son günlerde yu murta flatları hissedilecek derecede tox nezzll etmiştir. Akından Akına Tarih, gilr; zevk ve heyecan Kaynağı, Her. kütükhanede bu eserden bir tane bulunmalıdır. 'amadedir. Diğer taraftan Düke, bir | | | | Reisi ve şehirin i İ senelere nazaran büyük farklar ve değişiklikler göze çamıyordu. Geniş asfalt cadde, solumuzda stadyom, önü- müzde modern bir şehir; bizim şehrimiz... m dar kalır, giderdi. Ben küçüktüm, bu zahı tanımazdım. Sonra anlattları Trende, yerimi, kompartimanım tağımı bulup yerleştikten tonra mutadım vecbili treni teftiye çikten. Amütya in dim. Yataklı vagomu (vagan ventöranı), ve ikinci mevki merki vagonları, sonra furgon ve en öndel| Tekomati. Furgona yer ken, lakomotifin şeklini, cinsini, marka- #ant tetkik ederken hareket çanı çaldı. Üçüncü men Kompartimanlarda sıra başına 4, 5, 6 kiri düşüyor. slak ayaklar yerleri sır « seklam bir hal koridorlar sandık. çanta, bavul, dohu vagendan vazena geciyo - Tam. İkinci mevkide kanape başına 3, 4| kişi yerleşmeğe çabalıyor. Sandık, vepet| Höze betıgıyorsa da çanta, çıkın, kocaman paket bolluğu kiriye bir kompartiman ve her iki bir kanape, Bavulların adedi. Wagan restoranda akşam. yemeği: için yerimi ayırttıkı tarafına geçiyorum. İkinci mevkide ka - mape başına iki yeku. Cece de her yok canya bir yatak, Her soğuk suyu, a bir yikanma yi başına bir kanape, bir yatak ve hususi ye- kanına yeri. Aklır hacrir Bernard Şe Kendi kosopartimanımı kolumdan çekti. Bizim Bay. ZNaeye, — Evet, süz de öyle değil mi? — Evet, dene gidiyorum. Yarın ak - şam döneceğim. Ve sonca anlatı: H 'akşamı tzene biniyor, pazartesi Ankara - Mektebde derini veriyor. ve sah Sabahi İstanbula dü da. Tam bizim kompartimanın yanıbaşın- | Y fotoğrafları sanlandırıldı. öi kapıder gözeren l eee | Tezldairenlarda H sükinin 1 Bay... İçeri girdim, görüştük. Bu zat ta | SEYE de merak ctmiş olduğu el yazısile| her hafta denini verm Kidiyor ve dönüy Leyli bulunduğum mektebde, sakallı, herkesin kendisine ihtiram ettiği bir zat| müdürlüğü dahili matbuat - müşaviri| akşamüstü gelirdi. Kendisine yer hazır: | muharrir Sadri Etem de Puşkini niçin Tatırdi. Gece ve ee ka - seviyoruz, mevzulu bir konfacana venii ANKARA YOLUNDA Trenden inince Ahmed Mühat Efendiy vazonlardan sonra yemek yanra birinci bunlarddan sanra üçüncü böyle gece kalı yarlır dlestirilen eşyaya - bakar **x vki bir arabaya — atladım. |da erimiyordu. Ne su, ne Aralarnda kavga etmi dumuyan üç hamaldar le getimiş. Raflar, yerler,| “yar, birinci mevkide dör dan sonra yataklı vagon | veri. dedi Dün akşam İ dört yolcuya meak bunu, havlusu. ve ilâh ile çeri. Birinci mevkide adam e zengin sosyakt mu geldi Ötamobilde, ön, v ararken biri Sorduz. 'dem Bi şehir. .. Bizim şe Ankaraya mi? a Belei KA Ankara 17 (Telefonl hafla, pazar müş bulunuyor. k için Arkaraya anlaşıldı. Mühteli hatibler ha ezerlerini - orudular. tesi günü Sabah Ankaraya- vardığı kar yağmıyordu, Evvelden ya Çok uzakta, Beykorda. oturduğu için| mecburmuş, Demek | gimdi Ankara İstanbula Beykoz kadar| ve konlor itbarile ondan da yakın geli- tele gelir gelmez galoşlarımı çantama a | tabileceğime nekadar memnunumn. Bize tal - biti. çantalarımı aklı. Taksilere yaklaştığımız zaman ka pılanmı açan, ebuyurun burayas diyen, bavul kapan şoförlere raslama » dan bir otemebile yanaştık. Eşyayı içe -| Tiye koyarken şoför «affedersinir diye -| vek> önünden kalkan ctamobiin bop ye-| rine yanaştı, Sebebini sordum: Börle sraya girmezsek polis ceza) iyen, Etrafa baktım, polis göremedim. Otomabilde düşünüyordun: bulda tam polisin ya- mbaşında, bütün mürur ve uburu durdu. rarak otomobil durdu. Polis büşey de - İmedi ve yapmadı. Bu sabab ortada polir| yok. Fakat görünmiyen polisin korkusu YSEDERMİ b l seehler ten bakoyonum,. Genik gy eğel yol. Solumüzde stadyom Önününde ” Vlka V. BİRSON Ankarada Puşkin gecesi vehrimiz. la) — Ani Halkevinde bu akçam bir Paşkin ge -| cesi tertib edildi. Rus edi rinin birinden alınarak yapılan bir ge| mm gösterildi. Projeksiyonla Şazdığı türkçe kelimelerin görülmesile| Merham ibinin eserle -| el yazısı anlatıp| Matbuat / umuma| İzmir - Kızllayınin yıllık - balosu İzmir (Husu?) — Kızılayın yıllık baloru çok parlak - olmup Vali, Belediye Baloda, geşen Dekorasye İztanbuldan kuvvetli bir orkestea ildi. Gönderdiğim vesim balodan ziya terlibatı, da getirilmişti. Abirkaç intbadır. i gelen aile ve simları hazır buluumuşlardı büfe ve Amerikan bar çok şıkt Geç vakte kadar çok güzel eği İbir b Manzum reklâmlar && güir Gasiüim vardı, hiç yek e 5) en kendine kaydl, gene Yaşında göçüp gitti İşle «, bir ramaşan günü karşıma çıkmışı, gür sayılacak içinde eilerime yapışarak haber vermişti: — tstanbulda çocukları mevzun dö < Ve benim bir şey anlamadığımı gö « İrünce, hayran hayran anlatmıştı — Nuruosmaniye cemini avlususdan gesiyordum. Kayyum, oğlanu evire gevire dövüyor ve her âileye şu musran Terfik ediyordu. «Kim dedi kim. sina Falihte Hntakiye aalie, Meğer çadaki Evden süreklice uzaklaşmak. suçumu, Fatihe gidip imsakiye sastığımı söyliyer İzek ma'sur güstermek istemiş imişi Son günlerde manzam ilân varaka « lari dağitmak ve onları düvarlara aa - mak moda oldu. Kimt aruz, klmi Rece veznile yapılan bu reklâmlarda raç ha İyasından, sürmeden, diç macumundan kutun da lekarpin bağına kadar birçok esyanın medhiyesi — var. — Pomadların, macunların, çorab bağlarının şiine gize mesi estetik sakımından ne dereceye kadar doğrudur ve zuhlatı teisle eden kedit zi bisten, hayaldı aları şürin maddi kokul çoreb bağlarına sarılması nasıl İçlkiz eder?, Bu noktaları tahlile la < n görmüyonuz. Yalnız manmum relk. lörların ümulen faydayı temin edemi, İyeceğini söşlemeği geretli “buluyoruz. Çünkü bizde yülz, söyüüyeni pişman, dine Tiyeni bizar ve basanları da perişan e- den bir nesnedir. Şür yüzünden mes'ud tek bir sdam bizim. diyarımızda görülmemiztir. Bahtiyar samılan şalrle- Zin hepsi, başka yollardar biraz neş'e, hiraz zefih “elde edebilmişler ve götri sndece elemlerim haylarmakta kullan. meaşlardır. Böyle bir şeyin - veklâmda müciğ ve müessir olmasına ihtimal ve- Tilebilir mi? Garb Alemini bir yana kayalım, şarlke ta d şiirle reklâm yapmak yeni değil - dir, çok eskidir, Bunun, tesadüften yar. n görerek maksadı lemin eden ör - 'nekleri de tarihe geçirilmiştir. İşte on - Tardar bir tanesi Sekirinci asırda tüccardan birt kadın. lara başörtüsü aizbilecek sinslen bir Çok kermaş satın alır, Medineye getirir. Zamamımızın eşarpları demek olan bu İkcsmaşlar büyük rağbet görür, fakat Siyah zenkli olartarına müşteri çıkmaz. Mal sahibi cide *alan kumaşları ne u- zelle halka satacağımı Kötü kösü düşü - Sürken Hicazın büyük şalrlerinden birt Gükküna gelir ve vaziyeti anlayınca ka- İeme yapışız, ikci beyitlik bir manzame yamıp destlarından bir musiki üstadına ollar, bestelevip sazendelere dağıtma Si Tica eder. Manzüme şu mealdedir: 'Nur gibi beyaz bir kadın, başına si- bir örtü sarınarak Mesçid kapısına Şeldi. Orada zühdü salâk sahihl biri Çardı, abdest almiya / hazırlanıyordu. Siyak örtülü beyaz kadını görünce hayı Tetinden abdesti urfüttu, - bulundüğu yerde secdeye kapandı u şüir elden ele ve bestesi dilden âile geçince tacirin dükkümına bir akın başı İadı ve siyah renkli kumaşlar kapış kar pi edili Acaba İstanbul sokuklarına manzum ilân varakaları - yapıştıranlar da böyle bir metise mi umuyorlar! Geçti Bolunun patarı. Şimdi ne bu a-. Şarda şür, ne de şilre metelik veren kimse vart. M. TURHAN TAN a T D Darüşşafaka Mezunlar cemi- yetinin tazim telgraflarına gelen cevablar et — mümliNde Durluşlaka Mezinlar Ce Si eli "arlklrteer ll Klgaflın seklmiyi. Ba telgraflara Atar türk ve İsmet İnönü gu cevablanı vermiş- b Ellsi katar Dağmelile Meraler / Kü ai l utifikam G4 c yilaüan KanlAi ni Te duilamı Bi uei Hai Üüi kari HB Sayak Enver Atafrat Darişafaka. Mezunlar — Kunmü w> mumi kâtibi. Köymelli ilim ve — şefkat / ocağınin 64 üncü yıldönümünü - kutlulıyan Da Tüşşafakalların - temiz durgularına 1e - Şekkür eder kendilerine esenlik ve başar |alar dilerim, Başvekil 1 İnönü Kurban derilerini Tayyareye veriniz! K inizt. veya. tularmı Türk Hlava” Karumuna. veriniz Biriker paralar (Kazlay ve Çacnk Eslreme) srasinde paylaşılır.