4 Ekim 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

4 Birinciteşrin 1936 iskenderun ve Antakyamızdan intıbalar •••"'*? CUMHLRIYET Yıllardanberi utukta doğacak hürriyet güneşini biiyük bir hasretle bekliyen, muhtariyet ve istiklâline yakında Antakya ile beraber kavuşacak ve göklerinde Türk bayrağı dalgalanacak ol an güzel Türk İskenderunundan Akdenize bir bakış Antakya sakin ve hakkına emin olarak bekliyor! Türkler, halkı heyecana düşürüp bir hâdise çıkartarak ortalığı karıştırmak istiyenlere fırsat vermemeğe çalışıyor ve vakur sükunetini muhafaza ediyor « Sancak Türklerinin, diyorlar, şu anda en büyük ıstr rabları, muhakkak ki, habersizlıktir. Bu sebebledir ki, tahammül ve sabır ları tükenen bazı Sancaklılar bır yolır nu bulup hududu aşmakta ve Türk Cum huriyetinin ilk köy veya kasabasmda, cennete kavuşmus bır mümin gibi en geniş nefeslerini alarak, bayram yap maktadırlar. Biz çekilsek, sancak arazısini boşalt sak bile, bu, gene aleyhdarların batıl davaları için bir kazanc teşkil edemez. Çünkü, oralan sa • de ahalisile değıl, fakat taşı toprağıle, tarihıle, ıktısadî vaziyetıle her şeyıle Türktür. Bakmız, Anadoludan, doğ ru, Sancak arazısıne ilerleyiniz. Bugün kü mu\akkat hu dudu aşınız, emin o lunuz kı goreceğınız herşey Anadoludakının malandan, Gbkçe göze, oradan Okçulara, Bucağa... Dık kat ediyor musunuz, ve böylece bütün köşe bucağın ismini saysanız, hep türk çedir, hepsi Türk tür. Şu Istanbulun Köprü başında a" rabca işıtınce nasıJ hayret ederseniz, oralan da aşağı yu kan böyledir. lşte meselâ ben, doğma büyüme oralıyım, hâ ]â bir kelime arabca bilmem... Ve bu, bilhassa son seneler de.bizj Arablaştır mak içın sarfedilen bütün gayretlere rağ men böyledir. Evet bize Turklüğümüzü unutturmak içın, hero de Ankara itılâfnamesi ahkâmına rağ * men epeyce çalışıl mıştır. Meselâ bu i" tilâfnamede Sanca ğın (hususî evsafı değiştirilmiyecek) di ye bir kayid vardır. Halbuki aramıza a* kın akın Ermeni mu hacirleri yerleştiril * TAHRIKÇILERE FIRSAT YOK! Antakyanın şehir dışı manzarası ve An nehrinden Antakyanın diğer bir görünüşü Yeşil iskenderun sehrinden başka bir manzara Antakyanın seyrine doyum olmaz meşhur şelâleleri * muşlardır... En sevgililerinin, Atatür kün resimlerine, kestikleri saç örgülerinden ve renk renk çiçeklerden çerçeveler yapıyorlar.» Bu sefer, hatırlatan konuşuyor: « îskenderundan ayrıldığımız gündü... Kızım, denize bakan pencerenin bir köşesine büzülmüş, kucağına bayra ğımızı almış, yaşlı gözlerile, koklıya koklıya öpüyordu... (Kızım, dedım, ona bir Ası kıyısmdan Antakyanın görünüşü ve Antakyayı çevreliyen tepeler dırek hazırlatsak artık...) Bu sözüm ü" zerine, hemen yerinden doğruldu (hayır, babacığım) diye adeta isyan etti, (hayır.. diyordu, o gün onu ben, elimden bırakaAntakya civarında Türk eserlerinden Karaçay köprüsü mam... Bakma, şimdi elim titriyor amma, aynidir: Dıl, beri yavaş yavaş ölüyor. Çünkü orası bü miştir. o zaman titremiyecek... Hele hiç yorulkıyafet... Hayır o kadar değil, fakat tün Anadolunun, yüzyıllardanberi en taGene bu muahede ahkâmına göre sandağlar, bayırlar, sular, tarlalar, bağlar, bıî iskelesıdir. cağın (Türk bayrağına benzıyen bir mıyacak!) Ve gene, İskenderun sancağının büt bayrağı) olacaktı. Halbuki umacı gör (O gün) ü bekliyen öyle ihtiyarlar bahçeler... Her taraf yemyeşıl, her taçesi üç milyon Türk lirasını bulmuşken, nıüş gıbi ürktükleri her alâmetimiz gibi, da var ki... Meselâ benim doksanlık anr rak su içinde, her yan meskun ve ma murdur... Tam Türklerle meskun arazi bugün yan yanya düşmüş bulunuyor. hâlâ bayrağımızın hatırlanmasına bile ta cam... Kaç gün evvel, büyük müjdeyi biter, kurak, çorak, bomboş bir çöl baş Çünkü bu arazı, hınterlândını kaybetmiş hammül edemıyorlar... getirecek olana vadettiği bahşişi bir kenaFakat her evde, her Türk ninesinin, lar... Demek ki, bütün kuru lâflara rağ tır. iskenderun lımanına hergün mutlaka ra, ve keseceği kurbanı bahçenin bir kömen tabiat bu mmtakada hududunu çiz" bir vapur olsun uğrardı. Şimdı haftada her Türk kızının sandığında, dalgala şesine koymuş, gözü yollarda, kulaklan miş ve Türkü, Türk olmıyandan ayır bir gelen vapurlar bile bazan bomboş dö nacağı kurtuluş gününü bekliyen al sancağımız var. Hatta yalnız evlerde de tetikte bekliyor...» Romalılardan kalma eski bir köprü (Antakya) mıştır. nüyorlar. ğil, şu dakikada köylerde ve obalarda Hep biliyorlar ki Türk îskenderun ve Toroslar nerede başlar?.. Anadoluda Fransızlar, vaziyeti bitarafane niüta bile, yüzlerle ve yüzlerle Türk kızı, bir Antakyanın hüsnü suretle istiklâline kadeğıl mi?. Kolları sancak topraklarında lea ettıkleri zaman İskenderunun ancak dua gibi dillerinden düşmiyen, ve ara sr vuşacağı gün uzak değildir. Büyük Türdır. Anadolunun limanı olabileceğini anla ra hıçkırıklarla kesilen İstıklâl marşını kiyemizın dostu olan Fransa elbette, koırr Ve Amanosun eteklerinde, portakaî mışlar ve bu sebeble Halebi, Trablusşa söyliyerek diktıkleri bayraklanmızı, se şu Suriyenin, istiklâlini hazırlarken 14 bahçeleri ortasmdaki İskenderun, zalim ma bağlamışlardı. vinc gözyaşlarile ıslatmaktadırlar. bir kararla Anadoludan ayrıldığı günden Sonra bu topraklarda dolaşınız; Ça Gene bu kızlar, kadmlar her şeyi unut sene evvel taahhüd ettiği bizim istiklâlimizin ilânına, şüphe yok ki, yardım bile edecektir. Biz oradan ayrılırken, bütün Sancak halkının sözleştiği nokta, vaziyeti süku netle mütalea etmek ve bizi heyecana düşürerek ortalığı karıştırmak istiyenlere fırsat vermemekti ve bu böyle olacaktır. Türk milletine has vekar içinde ve hakkımızdan emin bekliyeceğiz. Içimizde hakkımızm bize verilmiyece ğini veya başka, yabancı bir idareye bağlanacağımızı aklindan geçiren tek ferd Güzel ve şirin Antakyadan başka bir görünüş yoktur. Hepimiz hakkımızın ergeç bize verileceğine hakka inanırcasına inanıyo ruz. Ve bu mukaddes günü büyük bir heyecan ve hasretle fakat sükunetle bek liyonız. Orada Türkten başka bir millet ol saydı, bizi kışkırtmak, coşturmak için el altından, hatta açıkça yapılan tahrikâta çoktan mağlub olurdu.» Ve sözlerini şöyle bitiriyorlar: « Bu asil, merd hareket bile, sancak halkının baştan aşağı Türk olduğunu isbata kifayet eden bir delil değil midir?» Antakyada eski ve karakteristik su dolablarından biri KANDEMIR Ası ve Antakya köprüsünün görünüşü