25 Eylül 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

25 Evlul 1936 CUMHURİYET Harbiyelilerin ayrılışı Iskenderun ve havalisi Bu suretle Sovyet Rusyada yaptığımız üçüncü ma için bir karar verilmemiş çı da kaybetmiş olduk Leningrad 24 (Hususî) Halkevi futbol takımımızla Leningrad muhteliti arasındaki futbol maçı bugün Lcnin stadında 40,000 kişi önünde yapıldı. Saat 16,30 da evvelâ Türk takımı sahaya çıktı ve alkışlar arasında halkı selâmladı. Bunu takiben Leningrad takımı da sahaya çıktı. Mutad merasimden sonra saat 16,42 de oyun başladı. Türk takımı: Necded Fazıl, FarukIbrahim, Lutfi, Reşad Danyal, Fıkret, Hüsnü, Said, Niyazi. ilk hücumu biz yaptık. Fakat bu hücum varıyolda kesildı. Leningradm mukabil hücumunu kalecimiz güzel bir plonjonla kurtardı. Hava güneşli ve kuvvetli bir rüzgâr tamamen aleyhimizde. İlk korneri biz yaptık, fakat fena çektiler. Bu sırada güzel bir akınımızı Leningradlılar topu taca atmak suretile akim bıraktılar. Leningradlıların mukabil a kmlarında top kale önlerinde oyunculanmızdan birinin eline geçti. Hakemin verdiği penaltıyı Lenıngradlılar fena bir vuruşla dışanya attılar. Umumiyet itibarile iki takım arasında tevazün var. Bu sırada kale önünde bir kargaşalıktan is tifade eden Leningradlılar 24 üncü dakikada gollerini yaptılar. Bu golün arkasmdan bir iki tehlikeli dakika daha geçiriyoruz. Yaptığımız akını Lenıngradlılar 18 çizgisi dışında hatalı bir surette dur durdular. Çektiğimiz favul kale üstünden gidiyor. Gene bir hücumda lehimize olan kornerden istifade edemiyoruz. Buna mukabil Rusların çektikleri bir serbest vuruj kalenin yanından avuta gidiyor. Bizim bir serbest vuruşumuz netice vermiyor ve ilk devre bu suretle 1 0 aleyhimize bitiyor. Ikinci devre saat 17,35 te başladı. Takımımızda ufak bir değişiklik görülüyor. Sağ iç Saidin yerine Muhteşem geçmiş, daha ilk dakikalarda kuvvetli akınlar yapmağa başladık. Oyun ileriledikçe hakımiyetımız barız bir şekil almağa başladı. Fakat netice vermiyor. Mütemadi şütlerimiz kalenin üstünden ve yanlarından gidiyor, sıkı bir hücumumuz da kalenin önünde üç kişinin topa çıkmasına rağmen netıcesiz kalıyor. Oyunun bun dan sonraki kısmı nisbî bir hakimiyetımiz altında devam ettiği halde beraberliği temin edemedık ve Leningraddakı bu oyunumuz da 10 mağlubiyetimizle netice lendi. Futbolcularımız 10 mağlub oldular Snrive heyeti van çîziyor! Heyet sekreteri bu mıntakayı Arablaştırmak fikrinde olmadıklarını, bir karar için muahedenin tasdikına kadar beklememizi söylüyor [Baştarafı 1 inci sahifede] lisinin muhtariyeti kabul edilmiş bulunuyordu. Tamamen tatbik edilmediğinden müşteki bulunduğumuz bu hak ortada dururken, yeni Paris anlaşmasile daha üç senelik bir tecrübe devresi geçirmeğe tâbi tutulan komşu Suriyenin bu Türk yurdu üzerinde hakimiyet iddiasına kalkışması ilk plânda Franklen Buyon muahedesine tearuz etmektedir. Vaktile ancak muhtariyet şeklile ana vatan dışında kal masına rıza gösterilen Türk Iskenderun ve Antakyanın ana vatanın bağrında olduğu halde, şimdi Suriye ittihadına tâbi bir «ekalliyet» tarzına tenzil edilerek hak ve istıklâlini kaybetmesine Türkiye Cumhuriyetinin muvafakat edemiyece ğini elbet herkes takdir eder. Suriye murahhas heyeti reisınin söz lerinden çıkan bu müessif hâdise hak • kında mütemmim malumat almak üzere dün Suriye murahhas heyetine müracaat eden bir arkadaşımız heyet sekreteri ve Suriye millî fırka erkânından Naim Antaki Bey tarafından kabul edilmiştir. Suriye murahhas heyeti sekreteri sıfatile Parisde yapılan müzakerelere bilfiil ıştirak etmiş olan Naim Antaki Bey ile arkadaşımız arasında cereyan eden mükâlemenin neticesi de bizi tatmin etmek ten çok uzaktır. Muhterem sekreter her nedense, Türk Iskenderun ve Antakyanın istiklâl hakkmı sarahaten söylemekten dahi çekinerek suallere mütemadiyen «bilmiyorum, haberim yok!» tarzında cevab vermeği ihtiyar etmiştir. Naim Bey yalnız vazih olarak Suriye intihabatı sonuna kadar beklememiz lüzumunu ileri sürmüş ve Türkleri Arablaştırmak fik rinde olmadıklannı ki Türkiye hudu • duna bitişik yaşıyan İskenderun ve Antakya Türkleri için böyle birşey ihtimal olarak bile hayale sığar mevzu değildir intihabatı müteakıb Iskenderun Antakya meselesile de meşgul olunacağını söy'emiştir. Bizim anladığımıza göre ileride Suriyeye istiklâl verilmesine müntehi olacak aranjmanda İskenderun Antakya istiklâli ya kat'iyyen nazarı dikkate alınmamış veyahud da buranın Suriyeye bağlı bir ekalliyet şeklinde idaresi düşünül müştür. Arkasında Türkiye Cumhuriyeti ve bütün Türk milleti bulunan bu mühim davanın elbette bir hale yola konacağını şüphesiz sayarak arkadaşımızla Suriyeli murahhasm mülâkatını naklediyoruz. Naim Beyle muharririmiz arasında şu mülâkat geçmiştir: herşeyden evvel intihabatın netice lenmesi ve yeni muahedenin Suriye paramentosu tarafından tasdik edilmesini beklemeliyiz. imzaladığınız muahedenin yeni kurulacak Suriye parlamentosu tarafından reddedilmesi ihtimali var mıdır? Dünyada herşeyin ihtimali vardır. Suriyede erkânından bulunduğu nuz millî fırkadan başka fırka var mıdır? Hayır. O halde fırkanızın yeni intihabat ta kazanacağı muhakkak olduğuna göre, bizzat tarafınızdan imzalanan muahede de taraftarlarnızdan mürekkeb olacak o lan parlamentonuz etrafında tasvib edr lecektir. Temenni ederiz... Işte o zaman Suriyenin başına geçer geçmez yeni muahedeyi madde madde tetkik edeceğiz. îskenderunla Antakyanın müstafebel vaziyeti hakkında fırkanızın noktai nazarını öğrenebilir miyiz? Yenf intihabatta kazandığımız takdirde hükumetimiz büyük komşusu Türkiyenin tuttuğu yolu takib edecektir. İskenderun ve Antakya meselesine gelince, şunjj tebarüz ettirmek isterim ki, millî bir siyaset takib etmekte olan bizler, başka milletlerin millî hüviyetlerini değiştirmeğe nasıl teşebbüs ederiz? Türkleri Arablaştırmak asla hatırımızdan geçmez. Iskenderunla Antakyaya muhtariyet vadeden Franklen Buyyon muahedesının atbikı için 1921 denberi Fransaya karşı büyük bir lutufkârlık gösterip bekiiyen Türk kardeşlerimizin bize karşı da ayni suretle hareket ederek, iş başma geçin • ciye kadar bize mühlet vereceklerini ümid etmekteyiz. Bir defa iş başına geçtikten, resmî sıfati haiz olduktan sonra, gelir, görüşür, kardeşçe anlaşırız. Maalesef bu efer hemen memleketimize dönmek mecburiyetinde olduğumuzdan Ankarada kalamıyacağız. Cenevrede Türkiye Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras ve Dahiliye Vekili Şükrü Kaya ile görüştük. Burada da Hariciye Vekâleti vekili Saraçoğlu Şükrü ile görüşerek mazeretimizi arzettik. Bugün de saraya giderek, def eri mahsusu imzaladık. Burada Türk kardeşlerimiz ve Türkiye devlet ricali tarafından gördüğümüz iltifatı hiç unu tamıyacağımız samimî bir kardeş muhabbetinin uyandırdığı derin intıba ve hakikî devlet adamlarile temastan hasıl ol muş büyük bir hayranlıkla memleketi nizden ayrılıyoruz. Bir sual daha sorabilir miyiz? Bundan bir müddet evvel Irak üzerin den İngiliz mandası kaldınldı. Onun ardından Suriye mandasının kaldmlması geliyor. Simdi de son hâdiseler üzerine Filistindeki tngiliz mandasının kalkacağını umuyor musunuz? Şimdi olmazsa bile, ileride o mandanın da kalkacağına muhakkak naza rile bakabiliriz. Çünkü millet kendinı"" göstermiştir. $arkta umumî bir hürriyet davası başlamıştır. Bu münasebetle şunu da arzedeyim ki hiçbir Arab Filistinde bir Musevi yurdu kurulmasına kat'iyyen müsaade etmiyecektir. Arab birliği meselesi hakkmda ne düşünüyorsunuz? Arab birliği bütün Arabların gayesidir. Ancak bu birliğin tahakkukundan evvel Arab milletlerin ayrı ayrı istiklâllerine kavuşma isinin tamamlanması lâ zımdır. Taksimdeki merasimden sonra halk arasından geçiş. İJK . 6 Alay Takaim meydantna geliyor İnebolu faciası tahkikatı İzmır (Hususî) inebolu faciası ıçin Ağırceza mahkemesince teşkıl edilen ehlı vukuf, tetkıklerine başlamıştır. Heyet fen mühendisi, deniz zabiti ve mütekaıdlerinden müteşekkildir. Heyet, bundan evvel diğer bir ehli vukufun verdiği raporu tetkik etmek Fransa ile Suriye arasında akdet Sağda mekteb Kumandam Mehmed Ağuttos hatıra defterine veda tedir. Çünkü bu rapora karşı itirazlar tiğini* muahedenin Türklerle meskun Iscöml*lerini ymaarken, »olda şanlı Harbiyenin, alay sancağı eski vardır. kenderuna ve Antakyaya aid olan hü yuvayı ton defa olarak terkediyor İdarenin vekilleri bütün mes'uliyeti kümleri hakkında lutfen izahat verir misüvari Mehmed Aliye atfetmektedir siniz? ler. Haber aldığımıza göre, yeni ehli « Bugünkü İstanbul gazetelerinde vukufta nazar noktası ihtilâfları var bu mesele üzerinde bir suitefehhüm hasıl dır. olduğunu esefle gördüm. Ortada henüz Bazıları, mes'uliyetin bilhassa idare kat'ileşmiş bir vaziyet yoktur. Suriyede ye tevcih edilmesi lâzım geleceği ka naatindedirler. Çünkü kaptanı fazla ha iki aya kadar intıhabat yapılacak ve yeni mule almağa icbar eden, idaredir. Ken muahede parlamentonun tasvibine arze dilecektir. Ancak o zaman muahedenin dısıne kat'î emirler verilmiştir. Saniyen faciadan evvel, mürettebat, teferruatı tetkik edilecektir. diğer kaptanlar vazifelerini ifa etme Yeni muahedede Iskenderun ve miş, halka can kurtaran yeleklerini da Antakya için hiçbir kayıd yok mudur? ğıtmamış, bunların sureti istimalini öğ Onu bilmiyorum. Esasen bizim hiç retmemişlerdir ve gemi süvarisinin va birşeyden haberimiz yoktur. Fransızlar zifesini tam manasile ifa etmesi için oşimdiye kadar istedikleri gibi hareket etna müzaheret etmekten sarfı nazar, Diinkii ayrılık sahnelerinden halkla beraber ve kısmen halktan evvel miş, birçok kanunlar, kararnameler çı karmışlardır. Bütün bunları ayrı ayrı gemiyi terketmişlerdir. enstantaneler tetkik edeceğiz. Taksıtnde bir ağudan marş söyleniyor Bunlar, yukarıda da işaret ettiğim Fransızlar bizimle 1921 de îskenîzmirde mekteb ihtiyacı için veçhile, yeni heyetteki bazı azaların derunla Antakyaya muhtariyet verilmesinoktai nazarlarıdır. Maamafih henüz tedbirler hâdise mahallinde tetkikat yapılmış de ni mutazammm bir muahede akdetmiş lerdi. Bu muahede de tarafınızdan tetkik îzmir (Hususî) Bu sene ilk ve orta ğildir. edilecek mi? mekteb ıhtiyacını karşılamak üzere, Bundan da haberim yoktur. Bu İzmirde geniş mikyasta tedbirler alın 4200 metro yüksekte bir otel nunla beraber Suriyede Fransız mandadığını bildirmiştim. Yeni açılan orta Kafkasyada Elbruz dağına çıkışlar mektebler ve çifte tedrisat sistemi, mu son zamanlarda pek ziyade taammüm sına nihayet verileceğine göre, Suriyenin allim ihtiyacmı artırmıştır. Epeyce etmiştir. Yalnız son yıl içinde beş bin bir parçası olan Iskenderunla Antakya münhalât vardır. Bilhassa fransızca kadar turist, 5,592 metro irtifaında bu nın vaziyetini tetkik edeceğiz. Yani Türklerle meskun bu iki sanmuallimi istenmektedir. Ortamekteb lunan bu dağm tepesine çıkmıştır. Bu cağa muhtariyet verilmesi meselesini tetlere binden fazla erkek, 700 kadar kız Taksimden geçerken sebebden dolayıdır ki Sovyetler Birlıği kik edecek misiniz? talebe yazılmıştır. sendiklar merkez konseyi, Elbruz üze YanUş birşey söylemektense, bil " Basmahane civarında yeniden bir orrinde 4200 metro irtifada Onbirler sığı miyorum demek daha doğru olduğu için tamekteb daha açılması kararlaştırıl mıştır. Bu mekteblerin hemen heyeti u nağında 200 kişilik bir otel yaptırmayı gene haberim yok diyeceğim. mumiyesinde çıfte tedrisat tatbik edile kararlaştırmıştır. Fakat yeni imzaladığınız muatıede cektir. Yalnız Karşıyakada tam tedri • Otelın kar fırtınalarma ve tipilere ile Suriye namına Fransa tarafından desat tatbıkına imkân vardır. Erkek lise mukavemet edebilmesi için, oteli inşa ruhde edilen bütün beynelmilel taahüd sinin birinci sınıf ilk şubelerinden ba edecek olan mühendisler, Katur ve Po leri tanımadınız mı? zıları, mülga Muallım mektebine nak pov, binaya müdevver çizgili bir şekil Evet muahedede böyle bir madde ledılmektedır. Yeni mekteblerin ders vermişlerdir. Duvarlar tahtadan yapı vardır. levazımı için Vekâlete başvurulmuştu. lacak, yalnız dışına galvanize demir O halde 1921 de M. Franklen Tahsisatı gelmiştir. kaplanacaktır. Buyyonun imzaladığı muahede ahkâmı Otelın inşasına lâzım gelen malze İlkmekteblerde, bazı talebe velileri vaziyetten haberdar olmadıkları için, me oraya kadar kısmen hayvanlar ü muci^Tnce Antakya ile Iskenderuna muh15 eylule kadar müracaat edememişler zerinde, kısmen de tayyare ile taşına tariyet vermeği de prensip itibarile kabul etmis oluyorsunuz? dir. Maamafıh bunların çocuklarınm caktır. Ayrılık anında resimler çekiliyor Biraz evvel de söylediğim gib kayid muamelesi hâlâ yapılmaktadır. Otel, 1937 yılında bitmiş olacaktır. Heyet abideye çelenk koyâu Suriye heyeti dün Taksim abidesine giderek bir çelenk koymuş ve öğleyin Fransız sefaretinde şereflerine verilen zîyafette hazır bulunmuştur. Heyet bu gün Toros ekspresile doğruca Halebe hareket edecektir. Kayıb aranıyor Resimde görü len Osmanlı zabiti, Balkan muharebe sinden evvel cenubî Sırbistanda Üskab ve diğer şehirlerde bulunmuştur ve hâlâ kayıbdır. Nerede olduğunu bilenler varsa Yugoslavyada Beran da Polıtika gazetesi muhabiri îzubomir İvezevitche'e bildirmeleri rica edilmektedir. Mumaileyh vaktile İzmirde evlenmiş olup iki çocuğu vardır. Bu cihet, hayatta ise gerek kendisi ve gerek ailesi için mühimdir.