8 Eylül 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGÜN I ı 2 nei sahifede: Siyasî icmal 3 üncü sahifede: Fransada bir asra yakm rol oynıyan büyük kadın Ahmed Ağaoğlu 6 ncı sahifede: Almanyanın askerî hazırlıkları, Halı sergisi münasebeti îe Kandemir, Spor haberleri yil S8]ft!" 4426 umhuri Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet, tstanbul Posta kutusu: Istanbul, No 246 Sflll 8 Ejflul 1936 Telefon: Başmuharrtr ve evl: 22368 Tahrlr heyetl: 24298 Idare ve matbaa bsmlle Matbaacılık ve Neşrtyat Şirketi 24299 . 24290 Birinci sarhoş Yahu, bu gorünen ay4 . „ mı, güne; mi? / I tkinci sarhoç Bilmiyorum, ben burah A~'t değilim! ' Ankarada kurulacak El ve Ev İşleri sergisine Hazırlanıyor muyuz? u bir süs değildir, en yüksek derecesinde ulusal bir ekonomi işidir. Hem de ulusal âdet ve kabiliyetlerden alâmet olduğu için güzel san'atların kalbe en yakm hislerle çiçeklenen ulusal tezahürlerinden müteşekkil bir ekonomi. Hem hayata faydalı, hem gönüllere şenlık. Sergide yer alacak birçok elişi ulusal matahlarımızdan meselâ bürümcük gömleğin ne olduğunu bilir misiniz? Bu satırlan okuy^nlar arasmda bürümcüğün ne olduğunu bilenler vardır: Hususile biraz yaşlıca Türkler. Gene onlar içinde bunun ne olduğunu bilmiyenlerin de az olmıyacağını tahmin ederiz: Hususile genc ne Sofya 7 (Hususî) Türkiye Cumsiller arasmda. Çünkü Türk hayatının bu hurreisi Atatürkün hususî trenlerile seyasan'at bediası ortadan kalkalı epeyce zahat eden Sa Majeste îngiltere Kralı Seman oldu. Belki Anadolunun şu veya b kizinci Edvard bu sabah saat 8 de Sviücra köşesinde hâlâ bürümcük dokuyan lengradda Bulgar hududuna dahil olmuştektük aile kalmıştır. Fakat garb sanayitur. Sa Majesteyi burada Bulgar Kralıinin seri mamulâtı ortahğı kaplıyarak innın kardeşi Prens Kiril karşılamıştır. Issanlanmızı şaşırtalı birçok kendi ulusa tasyonda toplanan kalabalık bir halk işlerimiz arasmda bu güzel dokuma, metkütlesi Kralı şiddetle alkışlamıştır. ruk, mühmel ve hatta muattal, evlerimizSofyaya 50 mil uzaklıkta bulunan den iraklaştı. Kralçevo istasyonunda bizzat Bulgar Leh orduları Umumî Mufettişi General Rıdz Smlgli işaretlısi] Bilmiyenlere haber verelim ki bürüm Kralı Boris Ingiltere Kralını istikbal etFransada hava manevralarını seyrediyor cük ipek ipliğinden dokunan bir bezdir, miş ve iki Kral trenden inerek otomobille Paris 7 (Hususî) Kabine bugün tir. Bundan başka Bahriye Nezareti de ve ondan dünyanın en güzel iç gömlek Vramaya gitmişler, öğle yemeğini VraCumhurreisi M. Alber Löbrönün riya donanmaya ve üssübahrilerin takviyesme leri yapılır. Bezin kendisi bir şiir kadar ma köşkünde Kraliçe Juannanın da iştirasetinde mühim bir toplantı yaparaka ye 100 milyon frank tahsis edecektir. güzeldir. Iki üç metroluğunu avucunuzun kile beraberce yemişlerdir. ni teslthat programını tasdik etmiştir. Bu Siyasî mehafilde, Fransanm bu karan içinde tophyabilirsiniz. Böyle olmasına programa göre bu sene yeni teslihata 4 Almanyanın son askerî tedbirlerine filî Yemekten sonra Sofyaya giden Ingirağmen inceliği hiçliğe inmiş bir bez demilyar 200 milyon frank tahsis edilecek\Arkast Sa. 4 sütun 4 te\ Kral Edvard Ayatofyadan çıkarken retsam Ali Sami Boyara ğildir. Serbest bıraktığınız zaman iki üçliz Kralına, Bulgaristan Başvekili ve Hariciye Vekili Köse Ivanof ve diğer vekilmetroluğu kabank ve büyücek bir cisim tesekkür ederek elini nktyor arzeder. Ve zaten ham ipekten çıkanlan ler takdim edılmiştir. Bundan sonra Bulipliğinin hususiyeti hasebile elle tuttuğu gar Kralile birlikte Sent Aleksandr kili hî yerlerini gezmişler ve öğleden sonra devam etmişlerdir. Bulgaristanm her is[Arkası Sa. 6 sütun 4 te\ nuzda elinize adamakıllı dokunur, tok sesile Sofyanm dikkate değer diğer tari da saat 5 te Viyanaya doğru yollanna ve insana ağır olduğu hissini veren çok hafif bir bezdir. Zarif mi zariftir, güzel mi güzel: Alabildiğine zarif ve alabildiğine güzel. Sa Majeste Edvard bugün Viyanaya varıyorlar Fransanm Almanyaya mukabelesi bu tahsisatma 4 buçuk milya. Bulgar Kralı Boris Sa Majesteyi yolda Fransaetti. seneki harbÇek hududunda tahkimat ilâve Polonya; karşıladı. Kral Sofyada 5 saat kaldı yapmıyacak. M. Hitlerin bir nutku bekleniyor Polonya ile yeni bir ittifak yapıldı Ingiliz büyük elçisi Sir Persi Loren de Ingiltere Kralile beraber seyahat ediyor. Atina gazetelerinin Ingiliz kralının memleketimizi ziyareti hakkında mütaleaları 1 İrunu zaptettikten sonra Işte Türk kadmı kendi elinin emeği olarak meydana gelen bu |iir ipekliden erkek için ve kadm için güzel çamaşırlar ve ezcümle çok güzel gömlekler yapardı. Majeste Kral Edvardın şehrimizBu bez hiç epre görmediği için ipek ipden ayrılırken Büyük Önderimizi lıklerinin kıvnlmasmdan mütevellid pürLondraya davet ettiğini, Ulu Şefin tüklerle kıvır kıvır olur, ve bu hal bir nokbuna «Büyük arzumdur» cevabını san olacak yerde bilâkis yeni bir güzellik sebebi teşkil ederdi. Kadın gömlekverdikten sonra Majestenin Başvelerinde parçaların birleşme yerlerindekil îsmet înönünü daveti üzerine de ki ajurlar başlıbaşına bir san'at eseri olur«O, hemen gelecektir» cevabını verdu. Her iki cinse aid gömleklerde ve diğini yazmıştık. Londra radyosu, fakat bilhassa erkeklerinkinde kol yenledün gece avni havadi'i verdikten rile yakalara işlenen ipek oyalar ortaya sonra Başvekilimizin Ingiltereyi ziharikulâde güzel mecmualar koyardı. varetinin tahakkuk etmek üzere olHiçbir Avrupa fabrikasmm hâlâ mislini duğunu bildirmiştir. Radyonun hayaratamıyacağından emin olduğumuz bu beri sudur: bezle onun mamulâtı Türk ailesinin, Londra 7 S. M. Kral Edvard Türk kadın ve kızmın güzellikte kâbma Tngiltereye dönmek üzere dün gece ulaşılmaz işleriydi. Ve unutmamahdır ki îstanbuldan Viyanava hareket etbunlar hergünün çamaşırları değildi. Kızmiştir. S. M. Kral Edvard istasyonlann çeyizlerinde bunların yeri hürmetli da bizzat Türkiye Cumhurreisi Aidi, ve nihayet bunlar evin içinde bayramtatürkle, Vekiller tarafmdan teşyi elık seyranhk ağır matahlardı. dilmislerdir. S. M. Kral Türkiyede Bakınız bu bürümcük nasıl yapılırdı: kendilerine karsı gösterdıkleri samiEvvelâ ipek istihsali. Türk evinde kadın mî hüsnükabulden dolayı Türkiye ve kız mevsiminde hiç olmazsa kendi ihSen Sebastiyenin bombardımanından bir gorunüş: Asilerin Cumhurreisıne tesekkürlerini bevan tiyaclan için bir iki yüksük ipekböceği ederek kendilerini VP Basvekil Geattığı güUeler denize düşüyor açarlardı. Kurdlar o Türk kadın ve kızlaneral Ismt înönünü Londraya davet \ hazırda San Sebastien yolunu ateş al Hendaye 7 (A.A.) Havas munnm kendi ellerile verdikleri dut yaprak habiri bildiriyor: etmişlerdir. I tında bulundurmakta ve şehri pek yakınlarile tegaddi ederek büyürler ve kozalaAsilerin San Sebastiene karşı yap da işgal edeceklerini ümid etmektedirler. Bu akşam îstanbuldan aldığımız nnı örerek kendilerini onlarm içine hap makta oldukları taarruz en şiddetli dev Saat 13,30 da yollar, asilerin nakliye bir habere göre, S. M. Kralın bu sederlerdi. Kozalann örülmesi tam olresindedir. Ciddî bir mukavemet gösteren vasıtaları, top bataryalan ve oto mitraldaveti memnuniyetle kabul edilm'sduktan sonra ayni Türk kadm ve kızı yegâne nokta, Trincherpe istihkâmıdır. yözlerle örtülmüş bulunuyordu. Asiler, tir. Türkiye Başvekili General Isbunlann içinden tohumluk olacak bir mik Bu istihkâmın hükumet kuvvetleri tara Guadeloupe kalesini işgal etmişlerdir. met İnönü pek yakında Londraya tannı seçip ayırdıktan sonra üst tarafın fmdan son derece tahkim edilmiş olan Bombardımana fasılah surette devam ehareket edecektir. dan ipek ipliği çeker veya çektirirdi. Pasajes Sanjuana hâkimdir ve hükumet diyorlar. ipekböceği kozasını hiç inkıtaa uğrat kuvvetleri, General Mola kıtaatmm ileri Ihtilâlcilerin diğer bir madan kustuğu çok ince bir iplikle ör hareketini fecir vaktindenberi şiddetli bir muvaffakiyeti müş olduğundan hususî tertibatla müna bombardıman ile karşılamaktadır. Bu Seville 7 (A.A.) General Queipo sib ucundan yakalanan bu örgü çözülerek nunla beraber asiler, mahsus derecede de llano, bildiriyor: size ipek ipliği verir. lerlemeğe muvaffak olmuşlardır. Hali [Arkası Sa. 6 sütun 5 te] Türk kadmı bu suretle elde edilen ipek irillllllllllllllilllllllllllllllllllimıllllllMlllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllirillllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIlllllMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIII îpliğini tek, çift ve hatta üçlü, dörtlü ola dünyanın en nefis bezi husule gelirdi. ondan en güzel eşyayı vücude getirmekte rak işlenmesi daha kolay bir iplik haline Som ipek ipliğinden yapılmış bezlerin Türk kadm ve kızınm kendi eseri olmıkoyar ve bunu yaparken onu kabaran da türkçede adı bürümcüktür. Dağ tepesin yarak muhtac olduğu yegâne alet iğnegmık parçalarından ayırarak tertemiz bir de bir ağanin evindeki bir gecelık misafi den ibarettir. Bu misal evlerimizde yenilıale getirmiş olurdu. Artık şimdi bu ipek retimizi hatırhyoruz: Yorganın çarşafı den ihya olunacak bazı işlerin nekadar ipliğini beze kalbetmek için yapılacak bürümcükten, yatağm çarşafı bürümcükileri kıymetli ekonomik maddeler olduğuameliyelere sıra gelmiştir. Türk kadmının ten, yastığm yüzü bürümcüktendi. Dünnu göstermeğe kifayet eder. Halbuki evbu hususta da pek çok marifeti vardır. yada bu kadar asil bir yatak takımı görlerimizde yapılabilen güzel san'at elişleri Tezgâha konacak olan çözgü ve atkı düğümüzü hiç hatırlamıyoruz. yalnız bürümcüğe münhasır değildir. Biz Mevsuk bir mem düpedüz ipekten kurulabilir, natürel Türk kadın ve kızı bu işte ipeğinin is size alelâde keçenin çok zarif şekillerde badan haber verilrenkleri kanşık ipeklerden kurulabilir, tihsalinden başlıyarak muhtelif kullanma yahud ipekle pamukipliği kanşık olarak şekillerine kadar herşeyi bizzat kendisi imal olunanlarını da tıpkı bu bürümcük diğine göre, Fran sız Başvekili M. kurulabilir. Fakat uluorta değil. Her çöz yapıyordu. Bürümcük işlerin dikme ipli hikâyesi gibi anlatabiliriz. Leon Blum teşrigünün filân renkleri falan şekillerde ter ği dahi ipekten olur. Gömleklerin kollarıEkonomi Bakanımız Celâl Bayann nievvelin on beşi kib edecek surette tertibleri vardır, ki bu na ve yakalanna işlenen rengârenk oya çok isabetli bir görüşle fazla ehemmiyet ne doğru şehrimi ince hesablı işi Türk kadm ve kızı ço ann ipek malzemesini de Türk kadm ve verdiği El ve Ev îşleri Sergisi gözümüzün ze gelecektir. M. cuk oyuncağı gibi hallederdi. kızı bizzat kendisi hazırlardı. Heyhat ki önüne yeni âlemler açacak işte bu kadar Leon Blum teşriOndan sonra dokumaya geçilerek or Anadolunun birçok yerlerinde şimdi bu yüksek ehemmiyetli bir iştir. Bütün mem nievvelin bidaye tinde Paristen hataya işte yukarıda tarifine çalıştığnnız tabiî ve bilhassa nebatî boyalar unutul leketçe onuoja alâkadar olmağa hazırlareket ederek Bel nalıın. harikulâde bez çıkardı: Top top. Ve işte muştur. grada gidecek ve M. Leon Blum b« toplardaa gym jjnde YUNÜS NADl İşte size gayet nefiş bir ev san'aü ki lAfkası Sa. 3 sütun 3 te] Asiler Sen Sebastiyen ü üzerine yürüyorlar M. Metaksas, Selânik sergisinde mühim bir nutuk Pek yakında Londraya irad ederek 4 ağustostanberi memleketin tamamen başka ve tefrikasız bir hayata girdiğini söyledi hareket ediyor Atina 7 (A.A.) Selânik panayı nnm açılış töreninde panayır başkanı ile panayır genel direktörü ve Selânik müsteşan M. Nikolidis, Yunanlının teşeb büs ruhunu ve Selâniğin imtiyazlı vaziyetini kaydetmiştir. M. Nikolidis, bu sene bazı dost memleketlerin panayıra iş tirak etmemelerinden mütevellid teessü rü söyliyerek bu iştirake mâni olan se bebler ortadan kalkar kalkmaz gelecek sene bunlann da iştirak edecekleri ümidini izhar etmiş ve buna mukabil Al manya, Danimarka ve Norveç gibi bazı memleketlerin yeniden iştirak etmiş ol masını sevinçle kaydetmiştir. M. Nikolidis, Şimdiye kadar takib edilen siyasal sistemin Yunan ulusunu ıkiye ayırdığım halbuki şimdi bir tek p a r ti mevcud olup bunun da Elen yurdu olduğunu söyledikten sonra: « Bu mes'ud hâdiseyi mutlak Yunanlı mahiyeti ve bütünlüğü düne kadar bazı kör Yunanlılar tarafından parça lanmış olan Makedonyanın merkezinde kaydetmekle bilhassa bahtiyanm» de miştir.» [Arkası Sa. 6 sütun 4 te] Basvekilimiz «Taksim kabul etmiyen bir tek Yunanistaı. var.» M. Blum İspanyadan bahsederken: « Millıyetperverlik hissiyatının meş'um addedilen bir ihtilâf için tahrikine asla müsamaha etmiyeceğim» dedi M. Metaksas IIIMIIIMIIMItMlllllllllllllllllllliniMlltlllliMIMIIIIHIIlllllUIHtllillllinillllllllllltllllltlHIIIIIIIIIIIIIİIIltlMIMIIIllll III1111 llllllllftllllilllllflllflHIHIIf III ^l|...IIM Cumhuriyetin Yazan : Peyami Safa 13 M. Leon Blum geliyor Büyük Avrupa Anketi Fransa Başvekili bir Parisli meslektaşlarla ay sonra şehrimizde Şarabcı dükkânında Efkârı umumiye denilen şahsı meçhul Sağ mı, Sol mu? Ispanya ihtilâli olacak O günlerde «Normandi» vapuru da gelecek Sola rey veren sağ Bir fincan Bütün duvarları boydanboya şarab şişelerile dolu, karanlık ve tenha bir dükkânm, konuşmaktan ziyade sızmıya teşvik eden kuytu ve ıssız bir köşesindeyiz. Alkolü, düşmanı olan sükunetle mezce derek rehavet ve mestî veren bu şarab kokulu hava içinde, bir gazeteci, üstünde para ve haç bulunduğu için kiliselere doldurularak yakılan îspanyolları, Fransada hâlâ devam eden grevleri, dama dını boğan kaynananm izdivac müesse sesi kadar eski öfkesini ye günün bütün vak'alannı kolayca unutabilir. Neşeli bir gazeteci grupu içeri girdi. Çözük düğmeler, gevşetilmiş boyunbağlar, dağmık kahve... saçlar, ütüsüz pantolonlar, bu grupun mesleğini uzaktan tahmin etmeğe kâfi işaretlerdi. Masamızın etrafını kahkahalarile çevirdiler. M. Philipon, gazeteci; M. Lebedeff, ressam; M. Bordier, ressam; M. Goujon, gazeteci ve biz üç gazeteci, yanyana iki masayı doldurmuş tuk. Benim bir Türk meslektaş olduğumu öğrenince doğan bir dikkatin ortalığa empoze ettiği kısa bir sessizlikten sonra hemen eski neş'elerîni buhmışlardı. Bir Avrupa anketi yaptığımı ve bu masa başında kulağıma çalınacak sözlerin günün İArkası Sa. 8 sütun 1 de]