27 Temmuz 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHURİYET 27 Temmuı 1936 OLiMPiYADDAN MEKTUBLAR Kanadalılar için yapılan abide Montrö zaferinin haricdeki akisleri Avusturya Alman anlaşması Loid Corç ((Avrupa sulhu için çok hayırh Hir iş!» diyor kânı kalmamıştır. Danzig ve Memelde muharebeye lüzum kalmadan Almanyaya avdet edeceğiz. Bunun için kimse elini atese sokamaz.» ise manasız sözlerden hiç hoşlanmıyan bir adamdır. * * * Fransa ile îngiltere Avrupa sulhunu sağlam ve esaslı temeller üzerine bına etmek fırsatla « nndan şimdiye kadar birçoğunu kaybetmişlerdir. Acaba bu son fırsatı da kaybedecekler mi? Fransanm Rusya ile Corc akdettiği muahede hiç şüphesiz ki Fransaya bir takım avantajlar bahsetmektedir. Fakat buna mu« kabil Almanya da Lehistanı Fran • * sadan ayırmış, son zamanlarda da nüfuzunu Macaristen ve Balkanlara doğru yaymağa baslamıştır. İtalya, kendisinin Milletler Cemiyeti tarafından azarlanmış olmasma danla • rak Almanya ile bir taahhüde girmek fikıini mülâyemetle kabul etmiştir. Maamafih daha birçok seneler İtalyanın eli ko!ıı Habeş isile bağlı kalacağı için Avusturyada çıkacak herhangi bir kargasalık muvacehesinde kalmaktan mümkün ol duğu kadar çekinecektir. Hiç olmazsa bir zaman için Almanya ile Avusturyayı birleştirmek suretile bu tehlikenin önüne geçmiş olmak İtalyanın işine gelen bir meseledir. Maamafih bir Alman A « vusturya ittihadı esasta hiçbir zaman t « talyanın ekmeğine yağ sürecek mahiyet* te addolunamaz. * H« sfs Sporcularımız Berlinde merasimle karşılandı Berlinde futbolcularımızın Norveç takımıni yeneceği zannı hâkim. Güreşçiler erimeğe çalışıyor Dün, Ingiltere Kralının ve Türkiye, sulh sever arFransa Cumhurreisinin zular beslediğini bütün huzurile açıldı dünyaya ispat etmiştir «Artık Fransa ile birleşip Almanyaya harb açmak imPortsmouth 26 (A.A.) Kral Seki Pariste çıkan haftalık La Tribune des zinci Edvard, Calaisye gitmek üzere sa Nations gazetesi, Montrö konferansının. at 1,37 de Enchantress yatına binmiş Büyük Harbden sonra müspet neticeye tir. ulaşabilen yegâne konferans olduğunu, Abidenin açdış merasimi «dairei faside» nin artık bozulduğunu ve Paris (Hususî) Harbde ölen KanaMontröde alman dersten istifade edil dalılar içm Vımide yapılan abidenin mesi lâzım geldığini yazarak ezcümle diküşad merasimi İngıltere Kralı Seki zinci Edvardla Fransa Reisicumhuru yor ki: Bir muahede tadil ve yeni siyasî şe Alber Löbrönun huzurile yapılmıştır. Dinî merasımden sonra Sekizinci Ed raite uydurulabilmiş bulunuyor. Niçin? vard abidenin örtüsünübizzat çıkarmış Çünkü, Türkiye, sulhperver arzular beslediğini bütün devletlere ispat etmiş; a ve bir nutuk söylemiştir. Mızıkanın matem havasmdan sonra razi istilâsı ve hukuku beşerin ihlâli siyaiki dakıka sükut edılmiş ve bundan son setini gayet açık bir surette takbih ederek ra Fransa Reisicumhuru İngiliz Kralma pakt mümzisi sıfatile uhdesine düşen cevab vermiştir. mes'uliyetleri tamamen kabul etmiştir. Vimy 26 (A A.) İngiltere Kralı seÇünkü Türkiye, muahedenin tadıli takizmcı Edvard tahta çıktıktan sonra ilk lebinin haklı olduğunu, ciddî ve dürüst defa olarak Fransayı ziyaret etmiş ve delillerle ispat etmiş, bu delâile ne teh Fransa Cumhurreisi de olduğu halde did, ne de cebir tezahürleri ilâve etmiş Vimyde harbde ölen 11 bın Kanadalı itir. çin dıkılen abideyi açmıştır. Ve çünkü Türkiye, beynelmilel hukuk Vimy tepesi esaslı bir müdafaa hattı kaidelerine tevfıkan müzakere ve kaydeolmuş ve burada bütün harb müddetince çok kanlı müsademeler cereyan et dilmiş, müştereken tasvib olunmuş, bütün alâkadarlar tarafından şayanı kabul bir miştir. Fransa hükumeti bu araziyi Kanada Boğazlar rejimi istemiştir. va hedive etmistır. Yunan Başvekilinin beyanatı Atina 25 (Hususî) Başvekıl General Metaksas Belgradda çıkan Vreme IBaştarafı 1 inci sahifede] gazetesi muhabirine verdiği beyanatta ririka da kendisine ittisa hakkmın veril yasetinde bulunduğu kabinenin dahilî meseleleri tesviye için iş başına geldiğini mesini şart koşmaktadır. ve bu hususta takib ettiği gayeyi anlattıkItalya, tmparatorluğun tamntan sonra demiştir ki: masını şart koşmamıs « Yunanistan Montrö konferansına Roma 26 (A.A.) Bazı yabancı ga iştirak eden bütün devletler arasmda itizeteler, İtalyanın Avrupa iş birliğinde lâf husule geldiğini görmekle bahtiyardır. mevkiini yeniden alması için koyduğu Malum olduğu üzere memleketimiz Türk şartlar arasına, zeerî tedbırlere müşa tezini evvelden kabul ederek Türkiyenin bih son tedbirlerin kaldırılmasım ve haklı olan talebinin tahakkukunu konfeAfrikadaki İtalyan İmparatorluğunun ransın başmdanberi müdafaa etmiştir. kat'î surette tamnmasını da ithal et Yugoslavya ile Yunani'tan arasındaki mekte olduğunu yazmışlardır. dostluğa gelince, bu da Belgradda vaki İyi haber alan mehafılın bıldirdiğine göre, bu son şart muhakkak surette ma olan son mülâkatlar üzerine daha ziya nılmıyacak bir mahiyettedır. Zira İtal de kmvetlenmistir. İki dost ve müttefik ya hıçbir zaman Habeşistanın elde edıl memleket Balkanlarda kendilerini alâka miş olmasının tanmmasmı istememış dar eden bütün meselelerde tam bir em ve fakat yalnız emri vakiden devletleri niyet ve itimad ruhile meşbu olarak teş haberdar eylemiştir. riki mesai etmektedir.» Olimpiyad müsabakalarımn yapılacağt stadyomun tayyareden alınmış resmi Berlin 23 (Sporcu kafilemizle giden arkadaşımızdan) Alman Polonya hududunda Olimpiyad komitesinin bir mümessili bizi hududda karşıladı. Bura da samimî merasim yapıldı. Bugün saat 7,15 te Berhne muvasalat ettık. İstasyonda çok büyük tezahüratla karşılandık. Alman Olimpiyad komitesile sefaretimiz erkânı, daha evvel buraya gelmiş olan süvari zabitlerimiz, Berlindeki Türk tale beleri ve daha pek çok kimseler sporcu larımızı karşılamağa gelmişlerdi. Treni mîzi istasyona girerken Türk bayrakla rile süslemiştik. İstasyon da bayraklarla süslenmişti. Sporculanmız, trenden iner inmez saffıharb nizammda dizildiler. Bando mızıka Istiklâl marşımızı çaldı. Marşımız büyük bir hürmetle dinlendık ten sonra Olimpiyad komitesi erkânından bir zat, bir nutuk söylîyerek sporcuları mıza beyanı hoş âmedi etti. Kafilemiz reisı Süreyya Genco bu nutka türkçe mukabele ederek Almanların gösterdiğı hüsnü kabule teşekkür etti ve iki mem leket arasındaki dostluğa işaret ederek Hitler Almanyası namına sporcularımızı üç defa «yaşa» diye bağırmağa davet etti. Türk sporcularının hep bir ağızdan «yaşa» lan koca istasyonda akisler u yandırdı. Bu merasim bittikten sonra sporcularımız, kendilerine tahsis edilen otomobillerle Olimpiyad köyüne gittiler. Köyde de sporcularımız büyük merasimle karşılandı ve bayrağımız hürmetle direğe çekildi. Çocuklar, köyde kendilerine tahsis edilen yerlere yerleştiler. Yanndan itibaren antrenmanlara başlıyacaklardır. Gü reşçilerimiz, yolcuhık esnasında fazla kilo aldıkları için müsabaka tarihine kadar erimeğe çalışacaklardır. Basketbolcular da toprak pist üzerinde antrenman yapacaklar... ##* Berlin, 11 inci Olimpiyadlar için hummalı bir şekilde hazırlanmaktadır. Şehir baştanbaşa bayraklarla donanmıştır. Olimpiyada iştirak edecek olan milletlerin bayraklan, bütün caddeleri, sokakları, binaları süslüyor. Bunlarm arasmda şanlı bayrağımız en şerefli yerlere asılmış dalgalanmaktadır. Burada herkes Olimpiyad için çalışıyor; Olimpiyad için hazırlanıyor. Her şeyin fevkinde Olimpiyadların mükem mel olması düşüncesi hâkim.... Berline daha şimdiden 700 binden fazla ecnebi gelmiş. Oteller, pansiyonlar, her taraf tutulmuş. 1 ağustosa kadar ge lecek ziyaretçilerin bir buçuk, iki milyonu bulacağı ümid ediliyor. Almanların, bu muazzam iş için nasıl hazırlandıklannı anlatmak kabil değildir. *** Futbol müsabakalannda millî takımımızın karşısma Norveç millî takımının düştüğünü haber almışsınızdır. Maçın galibi Almanya Lüksemburg maçmın galibile oynıyacaktır. Eğer futbolculan mız Norveçi, Almanlar da Lüksemburgu yenerlerse Türk Alman millî takımlan karşı karşıya geleceklerdir. Buradaki intıba, Türk takımının Nonreçi yeneceği merkezindedir. Futbolcularımız Alman larla karşılaşabılmek için mutlaka Nor yeçi yenmeğe çalışmalıdırlar. Futbolda İngiliz millî takımının karşısma da Çin millî takımı isabet etmiş. Futbol maçla rında iyi sürprizler olacak galiba. Güreş fikistürü birkaç gün sonra kur'a ile tesbit edilecektir. Güreşçilerimiz bü yük bir azim ve imanla müsabakalara intizar etmektedirler. Hepsinin kuvvei maneviyesi çok yüksektir. Omuzlarına yükletilen vazifenin kutsiyet ve ehemmiye tini çok iyi biliyorlar ve milletimizin şe refile mütenasib neticeler alacaklarını ü mid ediyorlar. Hitlerle Musolini 1940 olimpiyadları Paris 26 (A.A.) Olimpiyad oyun ları komıtesınde Fransayı temsil eden eski Bahriye Nazırı M. Pıetri, dün M. Yvon Delbosu ziyaret ederek 1940 senesı olimpıyadlarınm tertıbi maksadile yakında Londra, Tokyo veya Helsinskide akdedilecek olan komite içtimaı hak kında görüşmuştur. Çanakkale, lise istiyor Çanakkale (Hususî) Bugünkü ortamekteb Çanakkaleye zaten yetmemekte idi. Bu sene talebesi çoğalan mektebın liseye kalbi için alâkadar makamlar nezdinde tesebbüslerde bulunulacaktır. Elâzizde imar işleri Ahmed İHSAN Elâziz (Husisi) Halkevimizin itti salinde büyük ve asrî bir parkla genclik İktısad Vekilinin tetkikleri spor sarayı, açıkhava sahne ve sinema teKütahya 26 (A.A.) îktısad Ve sisatı ikmal edilmek üzeredir. Bu inşaat bitince, Elâziz, garb vilâ kilı Celâl Bayar bu sabah buradan geçti. Salı akşamı Kütahyamıza gelecek, raa yetlerimizin çoğunda bulunmıyan yeni bir takım müesseselere kavusmus olacaktır. den sahalannı gezecektir. Çoban Mehmedi Amerikaya götürmek istiyorlar Amerikadan şehrimize gelen bazı mektublarda ağır sıklet şampiyonumuz Çoban Mehmed hakkında malumat istenilmektedir. Bu mektublardan Çoban Mehmedin bazı müsaid şartlarla Amerikaya götürülmek istenildiği anlaşılmak tadır. Hindistanda garib bir manzara M. Loid Corc İngiliz gazetelerinden b i r i n e yazdığı bir yazıda Almanya Avusturya mukarenetıni Avrupa sul hu için bir fali hayır addetmektedir. Eski İngiliz Başvekili diyor ki: Avusturya ile Al manya nihayet birbir lerine el uzatarak dostluk ilân etmiş bulunu yorlar. Bu; birçoklannca geç kalmış bir yakınlaşma addolunsa yeridir. Avrupanm ortasında yanyana yasıyan ve her ikisi de Cerman ırkına mensub iki devlet ki lisan, ırk ve tarih bağlarile birbirine merbut bulunuyorlar. Onlar Bü yük Harbde, savaş ve hezimette de yanyana yer almışlardı. Sulhtan sonra bu iki devleti birbirin den uzaklaştırmak için birçok mesai sar fedıîmış, ıkısi arasına nifak sokmak içm çok uğraşılmıştır. Bunlarm gayesi, iki devletin birleşerek kuvvet bulmalannın önüne geçmekten başka birşey değildi. Fransa ve İtalya, bu iki devletin ayrı düşmelerini Versay muahedesinin bir lâzımı gayrimüfarikı addetmekte idiler. Avusturya ile Almanya birbirlerile ticarî mahiyette bile bir anlaşmaya yeltendiler mi işe Italya ve Fransa karışarak pazarlığı bozmağa muvaffak oluyorlardı, İngıltere de buna zımnî muvafakat göstermek budalalığında bulunuyordu. Ve nihayet Almanya ile Avusturya açıktan açığa kavga ettikleri zaman Av rupa Başvekilleri çatıaralarında gizlenen yarasalar gıbi sevincile kanad çırpıyor lardı. Fakat, Avusturya ile Almanya ara sındaki geçimsizlik Avrupayı senelerce kargasalık ve harb korkuları içinde ya şatmıştır. * * * Daha on gün evAeline kadar Avusturyada başgösterecek herhangi bir buhra nm Alman müdahalesini intac ederek bir Avrupa harbinin çıkmasından korkulu yordu. Bu korku Avrupa Hariciye Ne zaretlerini mütemadî bir asabiyet ve hararetli bir endişe içinde yaşatmakta idi. Ticarî kararsızlıklar gayrivazıh iktısadî vc malî vaziyetler bütün borsalara hâkimdi. Daha garibi de bu kargasalıkların Almanya ve Avusturyadan ziyade bu iki memleketi bırlestırmemek gayesi pesin de koşanları müteessir etmekte oluşudur. Şimdi ise Musolininin müdahalesile Almanya ve Avusturya birleşmiş bulu nuyor. Bu birleşmeden Fransa kuşkulanmıştır. Çekoslovakya memnun görünmek şıkkını ihtiyar etmiş, Ingiltere ise harb tehdid lerini bertaraf eden bu birleşme neticesi ferah bir nefes almıştır. Herhalde en korkulu bir mesele ortadan kalkmış bulu nuyor. >fc 5J5 H 5 Burnova Biçki Yurdunun Sovyet Rusyada diploma alan talebelerimiz yeni sene mezunları Moskova 26 (A.A.) Mensucat sanayiini tahsil eden 69 Türk mühendis ve ustabaşısmın diploma tevzi merasimi dün yapılmıştır. Merasimde Türkostroi müdür muavini ve başmühendis Ziglin, Türkiye masla hatgüzan ve konsolosu, dış komiserlik mümessili ve diğer birçok zevat hazır bulunmuştur. Ziglin merasimi açış nutkunda Türk talebenin teknik tahsilinde elde edilen parlak neticeyi kaydermiş ve Nazilli kombinasmm vazifelerini başaracakları kanaatile Türk mütehassıslarına tevdi olunduğunu söylemiştir. İki dost Cumhuriyetin Şefleri şerefine içilmiştir. 69 talebeden 62 si pek iyi ve yedisi de iyi derece ile tahsillerini bitir mislerdir. Acaba Avusturya Almanya muka renetı A\rupa siyaseti üzerine ne gibi tesirler yapacakür? Bu mesele tamamile, Ir.gilterenin Lokarnoda alacağı vaziyete tâbi bulunmaktadır. Eğer Almanyanın silâhlanması ve Rerin işgalini bir emrivaki olarak kabul e derse ki bunun aksini iddia tamamile beyhudedır ve konferansa Almanyayı da müsavi hak ve salâhiyetlerle Rusya ile birlıkte davet edecek olurlarsa; bu tak dırde insaniyet için yeni bir sulh ve salâh ufkunun açılışmı görmek nasib ola caktır. Hindistanda Kalküta şehrinde garib bir manzara.. En mükellef lüks otomobüBunun aksine olarak inadcı, hodbin lerin arasmda yabani bir eşeğin çektiği bir gezinti arabası. ve tamamile budalaca şeyler üzerinde ısrarı şiar edinen Fransız politikasını takib ederek Versay muahedesine körü körüne bağlı kalmak istendiği takdirde de A vusturya Almanya mukareneti harb i çin başka bir cephe alınmasını intacdan başka bir ise yaramamış olacaktır. Acaba Britanya hükumeti miimessil leri bu sefer Fransız siyasî ricalınin önüne çıkarak hakikî vaziyeti onlara izah edip hakikî vaziyetten tebaüd halinde İngiliz müzaheretinden ümid kesmelerini kat'î olarak söyliyebilecekler mi? İngiliz hükumeti bu hususta ıkiye ay rılmış bulunuyor. Bir kısım rical Avru pada sulhu temin gayesile Almanyayı Avrupanın garb hükumetlerile uyuştur mayı, diğer kısım da Fransa ile birlıkte Almanyaya karşı düşman muamelesi tatbık edilmesıni tervıç etmektedirler. Esas tehlike de işte bu iki zıd noktai nazar arasında \ukua gelecek zayıf bir Dünyanın en uzun köprüsünün inşası ameliyesi bitti. Bu köprü Amerikada anlaşmadan doğacaktır ki bu takdirde San Fransisko şehrile Yerba Buena ada sını birbirine bağlamaktadır. Boyu şeh Almanya gayrimuvazzah ve boş cümlerin ve adanın üzerindeki kısımlar da dahil olmak üzere 25 kılometroya yakmdır. lcrle tatmin edilmek istenecektir. Hitler Alman Avusturya dostluğunun in « kişafı Avrupa sulh ve asayişi için fayda» lıdır. Her Hitlerin bir harbe hahişker olduğuna inanmaksa, budalalığın en son mertebesi olur. Umid edelım ki Alman diplomasi muvaffakiyetleri harb tehlikelerini bertaraf etmeğe muvaffak olsun. Bugün Almanya tekrar siIâhlanaraE kuvvetli bir hale gelmiştir. Ona karşı korku ile karısık bir hürmet beslenmektedir. Saari geri almış, Reni tekrar işgal etmiş, Lehistan ve Balkanlar üzerinde nüfuz tesis eylemiş ve nihayet Avusturya ve dolayısile İtalya ile anlaşma akdine muvaffak olmuştur. O bütün bunları tek bir kursun atmaksızm temin etti ve bugün artık Almanyaya tecavüz kolay kolay mevzuu bahsolamaz. Almanyanın silâhları son derece kuvvetlidır. Dostları da keza. Bu itıbarla onunla daımî esaslar üzerinde anlaşmak eskisine nazaran çok daha kolay olacaktır. *** Fransa ile anlaşarak Almanyayı i « hata etmek siyaseti de iflâs etmiş bulu « nuyor. Renin tahkimi, Lehistanla ve şim* dı de Avusturya ile anlaşma neticesinde Alman hududlarının kolay tecavüz edilebilen geçidleri kapatmıstır. Uzağı görmiyen siyaset neticesi Çekoslovakya git gide Cerman nüfuzuna giren devletler a" rasına sürüklenmektedir. Bu itibarla Fransa da bundan böyle bu memlekete bel bağlamıyacaktır. Bütün bu inkişaf lan sulh lehine kaydetmek lâzımdır. Son birkaç sene zarfında Fransayla müttefiklerinin Almanlara karşı tedafüî bir harb acmalarından korkuluyordu. Bugün ar « tık Almanyayı kuvvetlendirmemek için biı harb açmak tehlikesi tamamile ber " taraf olmuştur. Diğer taraftan Almanyanın Fransaya teca\üzü için de makul bir sebeb yok tur. Alsas Loren işgali; devam ettiği esnada da, sonra da Almanya için hüsranla netice vermiştir. Esasen Her Hitlerin garbde hiçbir gayesi olmadığına dair olan beyanatını samimî olarak kabul e « denlerdenim. Fransa bundan sonra şarktaki komşusunun yaşama hakkını tanımak siyasetini takib etmelidir. Yakm bir istikbalde orta Avrupada bir harb ihtimali de yok " tur. Almanya ve Avusturyanın birleşmesi rrsuslıhane bir şekilde tamamlanacaktır. Buna mukabil Danzig ve Memel de tehlikeli mıntakalar addolunabilir. Bu ralara çok geçmeden Almanyanın el u •* zatması ihtimal dahilindedir. Buna rağ men bunlardan büyük bir harb çıkması da hakikaten baid ihtimallerdendir. Bunların her ikisi de Alman şehirleridir. Gene her ikisi de Milletler Cemiyetinin zamânı altmda kendi kanunu esasilerine göre idare edılmektedirler. Ve nihayet îtal" ya ile Habes işinde muhasamata girişmek tehlikesini göze aldıramıyan bir Millet ler Cemiyeti de elbette ki Danzig meselesinden dolayı elini Alman atesine sok Dünyanın en uzun köprüsü Biçki Yurdunun mezunları ve talebeler bir arada İzmir (Hususî) Bu sene, şehrimizde dikiş.sbiçki yurdlarından epeyce genc kız yetişmiştir. Bunlarm arasmda, kendi başlanna derhal atölye açmak kabiliyetinde olan birçok Türk kızlan vardır. Burnovadaki Dikiş Yurdunda da bu sene 12 talebe mezun olmuştur. Bu müessese, senelerdenberi ağırbaşlı ve verimli bir çalışma ile muhitin alâka ve sevgisini toplamıştır. Avusturya Nazilerinin bir nümayişi Viyana 26 (A.A.) Linzde Avusturya Almanya itilâfının akdi üzerine siyasî mahpusların serbest bırakılması münasebetile Naziler tarafından bir nümayiş yapılmıştır. Serbest bırakılmış olan mahpusların ana, babalarile dostları, kendilerini hapisaneden çıkarken «yaşasın Hitler» nidalarıle alkışlamışlardır. Polis. bu numayişe müdahale etmeğe lüzum görmemisse de numayişçilerden birisini tevkifle hapse atmıştır. ', mıyacaktır. LOİD CORÇ