19 Haziran 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r BU GÜN 2 nci sahifede: Siyasî icmal 3 üncü sahifede: Fransada son grevi Troçki mi tahrik etmiş? 5 inci sahifede: Deli İbrahim gibi bir hükümdar, İnkılâb abidesinin yeri V. Birson. 6 ncı sahifede: Spor haberleri. . jfll umhuriy , JQJC İSTANBUL CAĞALOĞLU «,,,, SSjfl! 4ü4D Telgraf ve mektub adresi: Cumlıuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 uUllla Telefon: Başmuharrir ve evi: 22386 Tahrir heyeti: 24298 İdare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirketi 24299 24290 Garson, çorbanın içinde bu pipo ne anyor? Oh ! aşçıbaşı ne sevinecek f Bir haftadır onu arıyordu! M. Eden, Italya maksadına Partinin beyannamesi erdiği için zecrî tedbirlerin Parti Genel Sekreterliği U. Heyet refine karar verildiğini bildirdi kararile Dahîliye Vekiline verildi Muhalifler kararı şiddetle protesto ederek kabinenin istifasını istediler, münakaşa haftaya bırakıldı Memlekette ihtiyat Buğday ambarları Kurmak lâzım Ankara: 18 haziran u yıl Ziraat Bankası birçok kbylerimize miktan oldukça büyük yckun tutan tohumluk buğday vermıştir. Banka bu tohumlukların çoğunu silolannda toplanmış buğdaylarmdan dağıtmış olduğuna göre iş azçok zorlukla ve bir parça da fazla masrafla yapılabilmiş demektir. Bu hâdiseye dikkat eden yüksek bir idare memurumuz bu suretle ötedenberi beslemekte olduğu bir fikre kuvvet vererek buğday siyasetimize yeni bir madde ılâvesine iyiden iyiye kanaat getirmiştir. Bu fikir köylerde ihtiyat buğday ambarları tesisi düşüncesidir, ve bu ihtiyat buğday, sılolarda toplanan mahsulden başka bir buğday olmahdır. Köy ambarlarındaki ihtiyat buğdayın asıl maksadı ihtiyac zamanında bu buğdaylann bilhassa tohumluk için gene halka dağıtılmasından ibarettir. Nitekim ayni buğdaylar, eğer pek başımız sıkışırsa, tohumluk haricindeki köy ve memleket ihtiyacları için de kullanılabilir, ve eğer bir yıl içinde bu buğdaylann kulianılmasına lüzum olmazsa onlar piyasaya sevkolunarak yerlerine yeni mahsulden yeni ihtiyatlar konulur. Buğday işini bir siyaset olarak ehemmiyetle takib etmeğe başlamış olan memleketimiz için bu yeni ve ilâve ihtiyat fikrinin büyük ehemmiyeti üzerinde bilhassa durmak isteriz. Bir parça dikkatle muvaffak olan buğday siyasetimizin memleketimizde hiç eksiksiz milli bir baş siyaset haline getirilmiş olmasını hepimiz istemeliyiz. İlk yıllarda bir ucundan buğdayla dolmağa başlıyacak olan bu ihtiyat köy ambarlan ayni zamanda piyasa itıbarile de buğday kıymetini tutacak başlıca amillerden biri olacaktır. Türkiyede buğday siyaseti şuurlu bir jş olarak beş altı yıldır takib edilmekte olan bir siyasettir. Ondan önce ve hele imparatorluk devrinde diğer birçok işlerimiz gibi buğday işimiz dahi Allahlıktı. Buğday üzerinde ihtiyat tedbiri olarak halk neler düşünebilir ve neler yapabilirse işte ancak o yapılıyor, üst tarafında adma devlet denilen heyulâ buğdayın siyasetini değil, hatta kendisini dahrbilmiyordu. Bizzat biz imparatorluk devrinde buğdaydan bahsetmek için arpa diyen bir mutasarnf görmüştük. Bu yüksek hükumet memuru buğdayla arpayı ayırd etpıiyen bir devletli idi! Buna mukabil çiftçi halk mümkün olduğu kadar tohumluğunu ayırıp saklamağa çalışır ve memleketin bazı yerlerinde fena yıllar hesabına kuyu buğdaylan tutulurdu. Memleket hayatında baş gıda olan buğday yalnız halka lâzım değildir. Herhal ve ihtimale karşı millî müdafaa siyasetimiz dahi memlekette iktızasma göre hiç olmazsa bir yıl veya daha ziyade müddet yetecek fazla mahsul bulundurulmasını zarurî kılar. Bir harb zamanında memleketin hiç olmazsa buğday bakımından hiçbir endişesi olmamak gerektir. Osmanlı İmparatorluğu şeklindek Türkiyenin Umumî Harbe iştiraki Türk milletinin kudret ve kabiliyeti noktasından ortaya harikalar gösteren bazı cepheler arzetmiştir. Bunlardan biri de şuydu Biz o harbe girdikten sonra o zamana kadar kimse düşünmemiş olduğu hald memlekette bir iki yıl bütün ihtiyacları karşılıyacak zahire stoklan bulunmuştur. Bu hal Türk milletinin yannı düşünen ihtiyatkârlıklan cümlesinden bir dehas •tthsulü idi. Istiklâl Savaşmda ise bu de Avam Kamarasında Dün Fırtına Koptu! Vilâyetler Parti Başkanlıklarında bulunan meb'usların vazifelerine nihayet verildi. Her vilâyette bu başkanlıkları valiler deruhde edecek Ankara 18 (A.A.) «Beyanname». Cumhuriyet Halk Partisinin memleketin siyasî ve içtimaî hayatında güttüğü yüksek maksadların tahakkukunu kolaylaştırmak ve Partinin inkişaf ını artırmak ve hızlandırmak için bundan sonra Parti faaliyetile hükumet idaresi arasında daha sıkı bir yakınlık ve daha amelî bir beraberlik temin edilmesine genbaşkurca karar verilmiştir. Bumaksadla: 1 Dahiliye Vekili genyönkurul üyeliğine alınmış ve kendisine Partinin Genel Sekreterlik vazifesi verilmiştir. 2 Bütün vilâyetlerde Vilâyet Parti Başkan, lığına vilâyetin Valisi memur kılınmıştır. 3 Umumî müfettişler, mıntakaları dahilinde bütün devlet işlerinin olduğu gibi Parti faaliyet ve teşkilâtımn da yüksek murakıb ve müfettişidirler. 4 Vilâyetlerde ilyönkurulca intihab edilmiş bulunan başkanlar üye durumunu almış ve mansub veya mahallince müntahab meb'us başkanların başkanlık vazifeleri hitam bulmuştur. 5 Bu beyannamenin icablarını Parti Genel Sekreteri olmuş bulunan Dahiliye Vekili takib ve tanzim edecektir. 6 Yukarıdaki maddeler bütün Parti teşki lâtına, vilâyetlere ve umumî müfettisliklere tebliğ olunmustur. Başvekil ve C. H. Partisi Genel Başkan vekili Muhaliflerin hücumu M. Grinvut hiçbir hükumetin, halkı bu kadar tezlil etmediğini söyledi. Loyd Corç « şimdiye kadar Avam Kamarasında; Ingilterenin mağlub olduğunu söyliyen bir nazır görmedim. » dedi. lsmet tnönü Vekiller Ankaraya döndüler Başvekille üç Vekîl gene tayyare ile avdet ettiler. Kendilerini Yeşilköyde bizzat Büyük Onder uğurladı îstanbul 18 (A. A.) Başvekil Jnönü, refakatinde Adliye Vekili Şükrü Saracoğlu ve Nafıa Vekili Ali Çetinkaya ol duğu halde, bugün aat 15,15 te tay yare ile Ankaraya dönmüştür. İstanbul 19 (A. A.) Reisicumhur Atatürk, dün öğleden sonra Yeşilköy tayyare meydanını teşrif buyu rarak bir gün evvel hava postasile Ankaradan gelerek ken dilerine misafir olan ve dün gene ayni Büyük önder Başvekili uğurlarken: Atatürk ile lsmet İnönü elele posta ile Ankaraya avdet eden Başvekil İsmet İnönü ile Ad tarafından Ankara ile İstanbul arasında azasından bazı zevatı kabul buyurmuşliye, Dahiliye ve Bayındırhk Vekillerini işletilmeğe başlanan yolcu tayyarelerin lardır. :eşyi etmişler ve tayyare hareketle hava den birini tetkik etmişlerdir. Heyeti Vekile toplandı lanıncıya kadar uçuşu takib buyurmuşAtatürk, bundan sonra Floryaya avdet Ankara 18 (A.A.) îcra Vekilleri [Arkası Sa. 6 sütun 5 te\ lar ve ayni zamanda Devlet Havayollan ve geç vakit Türk Dili Tetkik Cemiyeti iflâsını ilân ettîk leri zecrî tedbirlenn kahramanlan M. Baldvin ve Edenle Londradan adeta kaçan Necaşi etmiş bulunuyor. Zecrî Londra 18 (Husu tedbirlere devam edebilsî) Avam kamarasımek için bir tek çare varnın bugünkü toplantısı dır: Harb! çok gürültülü olmuştur. Habeşistanda hükuHariciye Nazırı M. E met kalmamı» den kürsüye çıkarak Halıhazırda Habeşis zecrî tedbirler hakkıntanda herhangi bir Habeş da kabinenin verdiği kahükumeti kalmamıştır. Bu rarı bildirmiş ve demiş şerait altmda zecrî tedbirtir ki: * « Kabine İtalyaya Dün Edene şiddetle hücum ler bundan sonra îtalyaya karşı herhangi bir tazyik eden Loyd Corç karşı tatbik edilmekte oedemezler. Bununla bera lan zecrî tedbirlerin kaldırılmasına karar vasıtası teşkil vermiştir. Bunun sebebi zecrî tedbirlerin ber mütecaviz meselesi hakkında Cemi takib edilen gayeyi temin etmemekle be yeti Akvam tarafından verilen karara raber Italya da askerî maksadlarını elde [Arkast Sa. 7 sütun 1 de\ Maksim Gorki Büyük Rus edibi dün vefat etti Boğazlar konferansı Yunan ve Bulgar heyetleri de Montröye hareket ediyorlar. Yunan murahhasları tezimizi müdafaa edeceklerdir Atina 18 (Hususî) Başvekil General Metaksasın riyasetinde dün ak şam içtima eden bir mecliste Montröde toplanacak olan Boğazlar konferansında Yunan murahhaslarının takib edecekleri siyaset bütün teferruatile tesbit edilerek murahhaslara talimat suretinde verilmiştir. Bu mecliste Hariciye umum müdürü Mavrudisle Bahriye Erkânıharbiye reisi Amiral İkonomu ve Yunanistanın Ankara elçiliği anateşnavali de hazır bulun muştur. Konferansta Yunan murahhaslarına Paris elçisi Polidis riyaset edecektir. Murahhaslardan burada bulunanlar bu akşamki trenle hareket etmişlerdir. Yunan heyeti konferansta Türkiye tezini hararetli surette müdafaa edecektir. Bulgar heyeti de bugün gidiyor Sofya 18 (Telefonla) Montörde toplanacak olan Boğazlar konferansına gidecek Bulgar heyetine Bulgar Hariciye Nezareti Başkâtibi M. Nikolayef riyaset edecektir. Birinci murahhashğa Bulgaristanın Cemiyeti Akvamdaki daimî murahası M. Montilof, ikinci murahhashğa da Hariciye Nezareti kısmı si Almanya korkusu! İngiltere; Almanyanm silâhlanmasından, bilhassa bir Almanya Avusturya Italya ittifakının doğması ihtimalinden endişe etmektedir Italya Boğazlar konferansına iştirak edecek Londra 18 (A. A.) Mornıng Post gazetesinin Romadan öğrendi ğine göre İtalyan hükumeti zecrî tedbirlerin kaldırılmasile ıktifa ederek kendisi de mukabele bilmisil olmak üzere koyduğu zecrî tedbırleri kaldıracaktır. Bu demektir ki İtalya Boğazlar konferansına ve Lokarno devletlerinin ileride yapacakları müza kerelere işitirak edecek ve nihayet Akdenizde bir deniz anlaşmasının imimzasını görüşecektir. ^ yasî müdürü Neytof tayin edilmişlerdir. Askerî murahhas olarak Kralın başyaverlerinden ve bir deniz miralayı, Bulgar deniz kıtaatı umum kumandanı miralay Slovyanof iştirak edeceklerdir. Kâtib olarak Başvekilin kalemi mahsus müdirile kısmı siyasiden bir birinci kâtib gidecektir. Kral Boris bugünlerde Avrupaya bir seyahat yapacağı için heyete Bulgar lArkası Sa. 1 sütun 4 U\ Gorkinin yeni resimlerinden İngiltereyı korkuya duşüren Alman ordu YUNUS NADt lArkası Sa. 3 sütun 3 te] Londra 18 (Hususî) Ingiltereyi Almanyanm askerî kudretinin artması endişeye sevketmektedir. Bu korkuyu Hit Moskova 18 (Hususî) Epey zamandanberi hasta bulunan büyük Rus edibi Maksim Gorki bugün öğleyin öl müştür. Gorkinin hayatt ve eserleri Moskovadan aldığımız bir radyo haberi, büyük Rus edibi Maksim Gorkinin öldüğünü bildiriyor. Ajanslar kendisinin ağır hasta olduğunu evvelce haber vermişlerdi. sunun R&n boyundaki bataryalarından Maksim Gorkinin ölümile hem Rus lerin hâlâ Ingiliz suallerine cevab verme edebiyatı en büyük kıymetlerinden birini mesi, buna munzam olarak bazı şartla ve belki de birincisini, hem dostumuz lArkası Sa. 7 sütun 5 te} İArkası Sa. 1 sütun 4 U\
