15 Mayıs 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHTJRÎYET 15 Mayıs 1936 Bir Fransız gazetecisine göre Avusturyadan kuvvetli Harb esnasında beş ay Habeşistanda kalan gazebir takım davet ediliyor teci, Habeş mağlubiyetinin sebeblerini anlatıyor Habeşistanın, ltal« yatnlarm saldınşı karşısında tahmin ecülen zamandan çok evvel yıkılmasında ki esbabı, harb esnasında beş av beşistanda bulunan bir Fransız gazete • cisi şöyle izah edi • yor: Habeş ordusu neden hezimete uğradı? Olimpiyadlara hazırlık macları Kellesini koltuğuna alan gazete fotografçısı.. Eenebi müşavir Ve muallimler • den istifade edilmedi Habeş ordusun daki eenebi mual limlerle diğer eenebi müşavirler, çok bü yük müşkülâta ma ruz kalıyorlardı. Bunun bir sebebi, Necaşinin etrafmı saranların ve umumiyetle bütün Habeşlilerin duydukları ec nebi düşmanlığı idi. Vehib Paşanın Habeşistanda alınmış bir resmi Ordudaki eenebi muallimler, bütün ar Bombardımanlar, tanklar, tayyareler, zularına rağmen, harbe iştirak edememış zehirlı gazlerle sinirleri bozuldu, manevilerdir. Habeşler, onlardan şüphelenıyor yatı kırıldı mı tereddüde düşer ve nihalardı. Habeşlerin indınde herkes «frengi» yet meseleyi firar tarikile halleder. Işte yani Avrupalı idi. Belçikalı zabitlerin muntazam Habeş askerlen böyle yaparhazırladıkları harb plânlanna bir göz a ken gayrımuntazam Habeş efradı «şamtan bile olmadı. Bu zabitlerden muharib ma» denilen beyaz entarilerine sarılmış, ordular nezdine gönderilenlere de katır ellerindekı eski sistem Gra tüfeğile çok verilmedı, yiyecek verilmedi. Onun için yüksek bir manevi kudret gösteriyorlardı cepheye gidemediler, geride, sansür ve ki bizzat Italyanlar müteaddid defalar polis vazifeleri gıbi tâli ve ehemmiyetsiz bu manevî kudrete karşı hayranlıklarını hizmetlerle âtıl bir hayat geçırmeğe icbar itiraf ettiler. edildiler. 1935 birincikânununda Ogadendeki muntazam kıt'alara mensub, ıtına ile ye20 sene e\\e\ Seddülbahre cıkan Fransızlann hürmetle yâdettıklerı, askerî kıy tıştirılmış askerler, cepheyi bırakmış, cenmetı münakasa gbtürmez bir harb adamı gâverlik mezıyetlerini Çerçer köylülerio!an Vehib Pasa bıle onların indınde bir ni ve cıvar havalıyi yağma etmekte gös«frangî» idi. Vehib Paşayı da, başların teriyorlardı. dan savmak icın, Cıcigayı tahkime meŞımal ve cenubdaki kayalık ve sarp mur ettiler. Vehib Paşa orada bir sürü arazide, bodur ağaclar arasında gayritahkımat yaptı; fakat ağırtopçudan, avcı muntazam askerler, daha iyi harbediyortayyare te'kilâtından ve «az maskesınden lardı. Bunlara zehirlı gazlere ve tayyaremahrum olduğu için, bu tahkımat, düş lere karşı ne yapacakları hakkında nasiman taarruzu karş'sında. hicbir ise yara hat verilmış, basit fakat esaslı surette amıyacaktı. Nıtekim övle oldu. Suriyede tış ve arazıden istifade öğretilmiş, bir Fransızlar hesabına Süryanüerden mü dağın. bir yolun veya bir boğazın otomarekkeb bir tabura kumanda etmiş olan şi tik sılâhlarla nasıl müdafaa edileceği gosrin ve sevimlı maceraperest bile, «fren terılmıştı. gî» telâkki edildi ve Ullagada askerî Fakat, Habeşistanda, atıldığı zaman muallimlık ederken Adıs Ababaya gön patlıyan ve hedefe vuran iyice fişek pek derıldi. Halbuki o. bir çete teskıl edıp az ve çok pahahdır. Bunların üç tanesi harbedebilecek en livakatli adamdı. bir taler, takrıben kırk kuruştur. Bütün Habes ordusunun hakiki ktymeti ömürlerınde omuzlarından tüfek eksik Birincitesnnde yapılan umumî sefer olmıyan askerlerın çoğu nışan almağı bile berlik, yalnız, muntazam kıt'alara teşmıl bilmezler ve zage (kargı) savurur gibi edilebildı. Bu muntazam kıt'alar, Impa tüfek atarlar. ratorluğun muhtelif vilâyetlerindeki hükumet arazisinde bulunan kuvvetlerdı. Bu ilk seferber ordu, ancak ikincıkânunda cepheye varabıldı. Böylece Habeş ordusunun seferberliği ve tecemmüü üç uzun ay sürmüştü. Bu ordu, evvelce mevcud umumî kanaat hilâfına, asla 300,000 kişıyi geçemedi. İster Galla, ister Somalı olsun bütün köylüler ve göçebelerle kasaba ve şehirler halkı evlerinde kaldılar, asker olmadılar. Habeşistan kendisinden çok kuvvetli bir düşmanın istilâsına maruz olduğu ve memleketin mevcudiyeti tehlikeye düştüğü halde, bundan iki ay evvel Adis Ababa sokakları sapsağlam amele veya işsiz güçsüz dolaşan erkeklerle doluydu. Bu gayritabiiliğin iki sebebi vardı: Silâh yokluğu ve Habeş an'aneleri. Adis Ababada, Adis Alem askerî mektebinde ve bazı eyalet merkezlerinde, muntazam kıt'alar, Avrupalı zabitlerin kumandası altında yıllardanberi talim ve terbiye görüyorlardı. Bu Avrupalı zabitlerin ekserisi İsveçli ve Belçikalı idi. Benim fikrimce, İmparatorun en büyük askerî hatalarından biri şu olmuştur: Necaşi, bir yerli ordunun, Habeşler gibi yüksek cengâverlik meziyetleri olsa da, Avrupa ordulan tarzında bir askerî talim ve terbiye gördüğü takdirde, bundan istifade edebilmesi için, harbde, mutlaka Avrupalı muallimleri tarafından sevk ve idare edilmesi lâzım geldiğini anlamamış görünüyordu. Futbol Federasyonu, Berlin Olimpi yadlanna götürülecek millî takım oyuncularını seçmek ve bunlan hazırlamak maksadile kuvvetli bir eenebi takımını şehrimize davet etmeğe ve îstanbul, Ankara ve Izmir muhtelitlerinin bu takımla maclar yapmasına karar vermiştir. Eenebi takımınm bir Avusturya takı mı olması tensib edilerek bu hususta A vusturya profesyonel likinde başta giden bir iki kulüble muhabereye girişilmistir. Avusturya takımı haziranın 6, 7 ve 9 unda Istanbulda üç maç yapmak üzere davet edümektedir. Ayni tarihlerde Ankara ve Izmir muhtelitleri de sehrimizde bulunacaklar ve bir şehrin muhteliti A vusturvalılarla maç yaparken geri kalan ki şehrin muhtelitleri de aralannda çarpısacaklardır. Bu suretle şehir muhtelitlerinin arala rında bir kuvvet mukayesesi yapmak için bir taraftan Avusturya takımına karşı, bir taraftan da diğer iki şehrin muhtelit' erine karşı alınan neticeler gözönünde julunacaktır. Muhtelitler dört gün içinde biri A i vusturyalılarla olmak üzere üçer maç yapacaklan için birinin yorgun, diğeri nin dinc olması gibi gayrimüsavi şerait te bulunmıyacaktır. Hazırlanan programa göre 6 haziran cumartesi günü îstanbul Ankara ve Izmir Avusturya maclan yapılacaktır. 7 haziran pazar günü tzmir Ankara ve îstanbul Avusturya maçlan oynana cakt'r. 9 hazirana tesadüf eden salı günü de tstanbul îzmir. Ankara Avusturva maclan vapılaca)ctır. Gazetemizin foto röportörü Na~ mık Görgüç, karie mesleğinin azamını verebilmek için fedai gibi çalışan bir arkadaşımızdır. Bu sütunlarda, Beyazıd camisi minaresinin külâht tamir edilirken hâdiseyi zaptedebilmek üzere nasıl çalışttğım göreceksiniz. i Siperlerin müdafaası işte bunlarla ve dan gönderilen hububatı, askerlerine pahücumlar da yalınayak, başıkabak, yan ra ile sattığı anlaşılmıştır. Buna benzer Mangalarla sağa sola çarketmek, ya çıplak ve kötü silâhlanmış adamlarla ya diğer misaller de zikredilmektedir. naşık nizamda tüfek hareketleri yapmak, pılmıstı. Daha az çöl olan, zer'iyat itibarile avcı hattmda sıçramalarla ilerilemek, gütaşe sisteminin kötülüğü zengin arazide askerlerin tekâlifi harbiye zel üniformalar giymek, efradı arazi üsîşin en fenası, ordunun iaşesi şekli idi. usulile erzak tedarikine haklan vardı. tünde, mükemmel bir otomat (makineleş Habeş an'anesine göre, orduyu gayrimu Bazı ordular, bu usulü daima suiistimal miş adam) yapabilir amma, ancak kö hariblerle Imparatorluk tarafından sulh etmişlerdir. rükörüne inandığı ve itaat ettiği bir zabit zamanında iddihar edilen ihtiyat zahireîaseleri tamamile sıfıra inince, bu cidtarafından kumanda edilmek şartile... nin beslemesi icab ediyordu. Bugün an den kahraman ve canlarını feda edecek Aksi takdirde. Habeş ordusunda oldu laşılmıştır, ki esasen gayrikâfi olan bu ia kadar hükümdarlanna sadık olan askerğu gibi, üniformalı asker, ötekilerden şe maddeleri. her zaman, sevkedildıkleri lere, geçtikleri yollarda önlerine geleni daha fazla şey ister, daha iddialı olur, yerlere de varmamıştır. yağma ederek evlerine dönmekten başka fakat otomat talim ve terbiyesile ktndi İtalyanların Dolodan yaptıkları ta yapacak birşey kalmıyordu. eski sevki tabiisi arasında bocalar &rur. arruz neticesmde ordusu dağılmış olan (Sonu yarm) Eminonü Halkevinden: Evimlz tarafından hazırlanmış olan büyuk futbol turnuvasına bu pazar Kara gümruk stadında başlanacaktır. Musabakadan evvel yapılacak meraslm ve müsabakalar programı şudur: 1 Saat tam 13,30 da turnuvaya iştirak eden 14 kulub futbol takımılannın alfaDe sırasile aşagıdaki tertib üzerine yapa.cakları geçid resmi. 2 Bayrak merasimi ve bando tarafm. dan çalınacak Istiklâl marşı soylenecete tir. 3 Evimiz spor kolu başkanı tarafuı dan birkac soz. 4 Maçlara baslanması. Müsabakalar programı: Saat tam 14 t» Langaspor Şarkşimen. difer. Hakemi Adnan Ateın Saat 15 45 te Yeşildirek Küçükpazar. Hakemi: Adnan Akın Saat 17,30 da Akınspor Altınhilâl. Hakemi Rıfkı. Bu hafta müsabakalar komiseri Bay Sami Karayeldir. Geçid resmine girecek kulübler: Akınspor, Aksaray, Alemdar, Altınhilâl, Beyoglu Halkevi. Bozkurt, Halıcıoğlu, Kuşdili, Kuçukpazar Langaspor, Şarkşimen difer. Validespor, Yesildirek. Not: Habeşlılerin klâsik muharebe şekli, Ayni kulübler 19 mayıs salı günü saat evvelâ, tüfekle rasgele ateş ederek çok 16 da Atatürk spor gününu Karagumruk gürültu yapmaktır. Bundan sonra, iki sahasında kutlulıyacaklardır. hasımdan daha az korkmuş olan taraf, Adana spor faaliyeti yalınkılıc düşmanının üstüne saldınr. Adana (Hususî) Halkevinin spor Foto arkadaşımız Salâhaddin, usHarb şeklmi değıştırmışti, fakat Haişlerine verdiği ehemmiyetin yeni bir ham tasının çalışışını tesbit ediyor beşistan, ya gurur, yahud şüphe gibi salesi olmak üzere Ev önünde eskiden mevıklerle bunu anlamak ıstemiyordu. Pek cud tenis kordunu yeni baştan tanzim eaz müstesnalarla Habeş ordusuna kudışini söyliyebilirim. Birçok tenisçiler bumanda eden zavallı siviller de, bunu öğgün yapılan açış töreninden sonra birkaç retemezlerdi. parti oynadılar ve seyirciler tarafından Silâhlarm zmvalltlığt alâka ile takib edildiler. Gazeteler, Habeşistanın her çapta Sehrimizde atlı spor hayatı da gün kuvvetli bir topçusu olduğunu ve bu geçtikçe inkişaf etmektedir. Altmıştan topçuyu Avrupalı nişancıların idare etti fazla azası olan bu «Athspor kulübü» ğini yazıp durdular. her gün muntazam yürüyüşler yapmak Halbuki, eskiden kalma küçücük tadır. Bugünlerde bu kulüb tarafından eski toplarla, Makallede veya başka yer iyi hazırlanmış bir balo verilecektir. lerde İtalyanlardan iğtinam edilmiş bir Bir tashih kaç top haricinde, Habeş topçusu yok Geçenlerde Eskişehir Demirspor ta denilecek kadar azdı. Avrupalı topçu kımının İzmirde yaptığı karşılaşmalarını lannın adedi ise sıfırdı. yazarken ikinci maçm İzmirspor kulübıle Habeşistanın ucuzca ve peşin para ile yapıldığını ve bunda İzmirsporluların Çekoslovakyadan, Belçikadan veya diğer 10 mağlub olduğunu İzmirdeki spor memleketlerden alınmış mahdud silâh muharririmizin mektubuna atfen yaz stoklan vardı. Bunlar da, Belçikada mıştık. imal edilmiş Mavzer filintalanndan gene İzmirspor kulübünden gelen bir mekBelçika veya Çekoslovak mamulâtı hafif tubda Eskişehir Demirspor kulübündn makinelitüfeklerden, 2 buçuk santimet ikinci maçını kendilerile değil Îzmir Derelik tayyare dafii örlikon toplanndan mirspor takımile yaptığı bildirilmektedir. Minare külâhından inmek, belki ibaretti. Krallar Kralınm ordusunda, siçıkmaktan daha gaç... lâh namına başka birşey yoktu, hatta çok Sidamo vfclisi, Ras Desta Demptunun, lüzumlu olan gaz maskeleri bile. ordusunun iaşesi için împarator tarafın Gavn'federe kulübler avasmdaki müsabakalar başlıyor Muallâkta böyie çalışılıyor Minarenin en yüksek noktasından Beyazıd meydammn görünüşü Tramvay otobüs musademesinin feci neticesi Şoför Mehmedin idaresindeki Edirne plâkalı otobüsle vatman Halidın idare sindeki 235 sayılı Eminönü Bebek tramvayı Karaköyde çarpışmışlardır. Çarpışma netıcesinde tramvayla otobüsün camları kırılmıs, tramvayda bulunanlardan seyyar posta memuru Hakkı ile Ticaret Odası kütübhane memurların dan Meskure yaralanmıslar ve Cerrah pasa hastanesinde tedavi altına alınmış lardır. Çarpışma hakkında altıncı şube müdiriy'eti tahkikat yapmaktadır. Foto Namık Görgüç manzarayt, semalardan soh.mağa hazırlanıyor adeseslnt