12 Ekim 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün: 2 BCÎ sahîfemizde: Siyasî lcmal Yunanistandaki yeni darbei hükumet. 3 üncü sahifemizde: Nüfus sayımma dair Sadri Ertem. 5 inci sahifemizde: Tayyare piyangosunda kazanan numaralann tam listesi. Şark müverrihlerine nazaran Habeşis . tan Ercümend Ekrem Talu. 6 ncı sahifemizde: Spor haberleri. DflDlfinCÎ jfll Saifl ! 4099 umhuriyet Telgraf ve mektap adreal: Cumhurlyet, tstanbu] . Posta tntusu: tstanbul No. 246 ve matbaa tosmile Matbaaeıük GUfl1ârt6Sİ 12 BHİflCİt8Şrİll 1935 Telefon: Ba«muh»rrtT re evl: 22366 Tahrtı h#yetl: 24298. îdare re Neşriyat şirKetı 242W 2429a Kondills Kim diyor kl yaklsmas?.. Habeşler Dün Şimalde Taarruza Geçtiler Cenevreye karşı Yapılan hiicumtar Daima haklı Değildir illctler Cemiyetinin kendi varlığına temel teşkil eden ruhu eğer karşısında bulunduğu hâdiseler mecbur ederse faaliyete getir meğe azmetmiş bulunması bir kısım a damlan rahatsızlığa ve hiddete sevket jnekte olduğu görülüyor. 8 u muanz fikirler arasında, bazılan, hassaten gözüme çarpmaktadır. Çünkii bu fikirlerin sahibleri, Cenevreye karşı her zaman aleyhtar olmak şöyle dursun. hatta bazan onun lehinde bile bulun maktadırlar. Bahsettiğim durumlardan en garibi, haklarında diplomatça düşünüyorlar diyeceğim bazı kimselerin durumudur. Bunlar, Milletler Cemiyeti, paktın kendisine emrettiği tedbirlere uymamak ça resini iki defa bulduğu halde, bu çareyi bir kere daha bulatnamasına hayıflanmaktadırlar. Bu lisanı kullananlar, de * ger verir gibi göründükleri bu müesseseyi, kendi kanununa riayet hususundaki kabiliyetsizliğini kat'î surette ispata daVet ettiklerini. ve bütün diinya nazannda gülünc ve hakir bir düşüşle ebediyyen yıkılmağa sürüklediklerini görmez gibi davranmaktadırlar. Her iki tarafta da mühim zayiat tereddüd etmiyeceğiz!,, Dış fşleri Bakanı Vekili Şükrü Kaya dün oluyor. Bütün cephelerde faaliyet var Kamutayda önemli izahat verdi İtalyan Genel Erkâmharbiye Reisi doğu Afrikasma hareket etti. Negüs italyan elçisinin mülâkat talebini reddetti, elçiye yarın Adisababadan ayrılması bildirildi Aduanın Habeşler tarafından "Çanakkalede icab eden tekrar alındığı söyleniyor tedbirleri almakta Beklenmiyen bir tehlike çıkarsa Ankara 11 (Te < Çanakkale lefonla) Kamu nin bugünkü vazitay Nuri Conkerın yeti Boğazlar mu başkanlığında top kavelesinin icabı landı. Hava liman dır. Vazıyetin umu larına inecek yerli miyetle memleke ve yabancı hava ge tin ve hususivetk milerinden alına Boğazların müda cak resim hakkın faasına tahdidler daki îâyiha Başba koyduğu bilinmi kanlığa, diğer bir yen bir şey değil kanun teklifi de İ dir. Arsıulusal du dare âmirliğine ge rumun huzursuz ol duğunu da görü Afyon saylavı Berç Bakan vekili ri verildi. Türker Afyon sayla\i yoruz. Böyle za Şükrü Kaya Berç Türkerin arsı manlarda müdafa zayıf şeraite tâbi ulusal siyasal durum hakkında hüku ası eksik veya metçe ne gıbı tedbirler alındığı hak olan j^erler üzerinde hepimızin dikkat ve hassasiyetimizin artmış ola kındaki takriri okundu. Bundan sonra Dış îşleri Bakanı ve cağı anlaşılır bir şeydir. Memleketin ili Şukrü Kaya kürsüye gelerek şu ce müdafaasını tamamlamak ıhtıyacını ar(Arkan 2 nci sahifede) vabı verdi: ün akşam bütün Avrupa i* • tasyonlart birbirini takiben heyeeorth haberler vermeğe batladtlar. Bu haberler, Habeşler in, şimal cephetinde İtalyan kuvvetleri üzerine şiddetli taarruza geçtiklerini bildiriyorlar. Londra, Berlin, Brüksel radyo ittatyon ları Aduanm Habeş kuvvetleri eline gectiğini, îtalyanların mö • him zayiat verdiklerini kaydet mektedirler. Ayni tttatyonlar, italyan mehafilinin bu haberleri Milletler Cemiyetine yapılan bir hü tekzib ettiğini ilâve ediyorlar. cum daha vardır ki, bunu yapanlar hiç Roma ittatyonu saat dokuzda te fena niyetli olmamakla beraber bans, taraftan olmak istiyen bu müessesenin on yedi namaralı tebliğile şimal nasıl olup ta bir devlet hakkında hasma cephetinde Habeş kuvvetlerile ne vaziyet alacağmı havsalalanna sıg çarpışmalar olduğunu töylemiş, idıramıyorlar. Bu TTttfltfilrerbabı «sayij fakat Adaadan bahsetmemiştir. memurlannın", bazan rövolver çekmek Bunu takib eden terviainde, Ro • mecburiyetinde olduklarını unutur gö ma ittatyonu Habeşittandaki tütünmektedirler. el harekâta dair birşey töyleme Diğer bazı kimseler. bütün tehlikele miştir. Gece yarınndan sonra rile beraber paktın tatbikını kabul edi Berlin radyosu. şimal cephetin yorlar, fakat bunun «esirciler hakkında deki kanlı çarpışmaların devam tatbik edılmemesini» istiyorlar. Bu «ibiettiğini. fakat Aduantn Habeş lere cevab olarak diyeceğiz ki, bu esir lerin eline geetiğine dair olan haciler, vaktile Yahudi bir yüzbaşı için olberin Habeş Harbiye Nezareti taiduğu gibi, bizi şahısları bakımmdan değil, temsil ettikleri dava bakımmdan il rafından teyid edilmediğini bil • Rİlendirmektedirler; ve medeniyet, dev dirmiştir. let teşkilâtı icinde, zabıtanın, bütün yurddaşları, hatta şahsan pek değerli olmıyanlan bıle korumasını âmir bulunmaktadır. Birçok yurddaşlanmız (yani Fransızlar): «Alman tehdidi varken, İtalyayı, ne yaparsa yapsın, tutmamız, menfaati miz icabıdır» diyorlar. Bu tez, pratik noktadan kuvvetli, fakat ahlâkî bakım dan, iltizamı imkânsız bir tezdir. Varlı|mın sebebi tatbikat sahasına ahlâkı ithaîe çalışmak olan Milletler Cemiyetinin bir varlığı kabul edilince, bu tezi kabul etmeğe imkân kalmaz. Vaziyeti kıtaca hulâta eder tek, dün Adua cephetinde Ha • beşlerin şiddetle taarruza geç tiklerini, ttalyan kuvvetlerile a • ralartnda kanlı çarpışmalar ol • duğunu kaydedebiliriz. Son dakikaya kadar gelen ha berlere nazaran bu kanlı çarpış maların neticeti ve Aduanın Ha Şimal cephetinde mevzi alan Habeş atkerleri tiperlerde beşler tarafından zaptedilip edil • Adua olduğunu ihtiyatla kabul etmek mediği hakkında kat'i bir hü küm vermek kabil değildir. Bu hututta aldığımız telgrafları aşağıya dercediyoruz: lâzımdır. Aduanın alındığına dair bir haber ve bir İtalyan tekzibi Londra 11 (Özel) Bugün Adis aBabadan heyecanh bir haber gelmiştir. Adisababa l î (A.A.) Aduanm İki gündenberi Adisababada sansür kucenubunda hakikî bir muharebe başla rulduğu cihetle tafsilâtı öğrenilemiyen mıştır. bu habere göre, Iialyan kuvvetlerinin Bu, Adisababadaki bitaraf diploma mevzilerini takviye ile meşgul olmasıntik çevenlerce de kabul olunmaktadır. dan istıfade eden Habeş kuvvetleri, dün Bu muharebeye Ras Seyyum ve Ras gece şiddetli bir mukabil hücum yaparak Kassanm da ordulan gırmış bulunmak kanlı çarpışmalardan sonra Aduayı geri tadır. Bu dakikaya kadar ne bir taraf almışlardır. Bu muharebede Îtalyanların ne öbür taraf hiçbir muvaffakiyet elde 25003000 kadar ölü ve yaralı verdiketmemiştir. Söylendığıne göre, Habeşler leri, Habeş zayiatının da çok olduğu bildrılmektedir. Habeşlerin gecenin karankahramanca mukavemet etmektedirler. lığından istifade ederek hücum ettikleri Aduaya iki taraf ta giremiyorlar Adua 11 (A.A.) Şehrin cen* haber verilmektedir. bunda başlıyan muharebe baran hakikî bir kital manzarası almaktadır. Şehir hemen tamamen boş gibidir. Zira iki ta raftan hiçbiri, topçu ateşine maruz ol ması yüzünden, şehri gündüz işgal et mek istememektedir. Ajansın notu: Boş olduğu bıldırlen şerırin ism! tel grafta güclükle okunduğundan, bunun Kondilis yeni Yunan kabinesini teşkil etti Ahali tezahürat yapıyor. Kral «Milletin ekseriyeti istemezse gelmiyeceğim» dedi Cephe mektubları Bu kimseler, gene diyorlar ki: «Her türlü zecrî tedbirden vazgeçiniz. Hakarete maruz kalan aslan, belki de sizin aleyhinize olarak öc almağa kalkacak tır.» Bu mütalea, şiddetli hareket edenlerin cezasız bırakılmasını tavsiye etmektir. Bilhassa kendisini karşısındakin den daha kuvvetli hissetmiyenler için, pratik noktadan gene en mükemmel tarzı hareket olmakla beraber, ahlâkî ödevler Eritre 7 Eritre italyan ordusu, taifa etmek iddiasında bulunan bir müesyin edilen ilk hedefe ulaştı. Başkuman stse ile kat'iyyen telif kabul etmez. danlık, şimdi Entişiodan geçmek üzere, Ve nihayet, görünüşte samimî olan Adua ile Adigrad arasında devamlı biı bu muarızların şaştıklan başka bir nokta cephe tesisine teşebbüs etmiştir. İhtiyat da, Uluslar Sosyetesinin genc bir devleti, kuvvetleri akın akın gelerek mevzi al kendisinden önde gidenleri semirten yağ maktadırlar. Geriden ağır topçu kıt'aları macılık hareketlerinden menetmeğe kal geliyor. Birçok noktalarda, teraktbrler kışmasıdır. Sanki bu teşekkülün meydan sayesinde, şimdiden nisbeten ileri mevzi<la olan gayesi, arsıulusal münasebetleri ler işgal etmeğe muvaffak olmuştur. Iaşe •bugüne kadar tanzim eden yabani or bölükleri de, cephedeki mevzilerine yakman kanununun sürüp gitmesine engel laşmaktadırlar. olmak değilmiş gibi. Bu noktada da gö En fazla önem verilen, muvasala yolze çarpan cihet, bu şikâyetlerin, Cenevre larıdır. Cumartesi sabahından itibaren müessesesine kökünden aleyhtar olmıyan biri muntazam orduya mensub, diğerı kimseler tarafındau serdedilmesidir. siyahgömlekli iki inşaat taburu, İtalyan İtalyan kıt'aları yolsuz arazide Milletler Cemiyetinin karşısmda, psi kıt'alarının Habeş toprağında açtıklan ileri yürüyüşte... kolojisi daha sade, diğer bir gayrimem izi genişletmek, düzeltmek ve tekmil monunlar sımfı vardır. Bunlar, bu müesse törlü vasıtalann geçebileceği bir yol ha motörlü vesaıt, dağlarda zorlukla ilerliseye karşı, yirmi yıldanberi sistemli bir line getirmek üzere, biribirile rekabet e yebilecektir. düşmanhk duygusu besliyen ve, bugün dercesine çalışmağa başlamıştır. Bu iik Cepheden gelen bütün haberler, taykü duruma benzer vak'alarda gösterdiği ameliyeden on iki saat sonra dağ kam yarelerin, çok önemli bir rol oynadığmı yonetleri bu yoldan geçmeğe ve General teyid etmekjedir. Habeşler her tarafta zâflara ilâve olarak yeni bir acze düş mek suretile, kat'î surette yıkılmamasın Maravignanın otomobili, Habeşistanın hâkim mevziler tutmuşlar ve müdaTaas 20 kilometro içerisine kadar sokulmağa son derece kolay boğazlarda tehassun daa dolayı kuduran kimselerdir. muvaffak oldu. Maamafih, bilhassa A etmislerdi. Fakat her defasmcJa, tay JULİEN BENDA (Arkan 7 nci sahifede) (Arkan 3 üncü sahifede) duada injaat işinin güç olması dolayısile İtalyan ordusu mütemadiyen Tâli komite dün üç yol yapmakla meşgul mühim karar verdi Dost Habeşliler, İtalyanlar bugünkü hatlardan da ilerleyip yüksek geçidler arasına girerlerse tam felâketle karşılaşacakları kanaatinde... İtalyaya silâh verilmiyecek, Habeşistana memnuiyet yok Atina 11 (Özel) Yeni kabine bugün parlâmentonun huzurunda yemin etmiştir. Bu merasimden sonra Naib ve Başbakan General Kondilis, kabinenin programını okumuştur. Program Yuna nistanın dış siyasasında hiçbir değişiklik olmıyacağını bildirmektedir. Parlâmentodan çıktıktan sonra Ge neral Kondilis yanında Başbakan muavini Teodokis olduğu halde eski Cum hur Başkanı Zayimisi ziyaret ederek, parlâmentonun verdiği kararları bildir Roma bu haberin bir hayalden ibaret miş ve şimdiye kadar yaptığı hizmetlerolduğunu söylemekte ve tekzib etmek den dolayı hükumetin teşekkürlerini biltedir. dırmistir. Bütün cephelerde faaliyet var General Kondilis Cumhur Başkanının Berlin 1 1 (Özel) Muntazam Haoturduğu sarayda oturmıyacaktır. Bu saKral Jorj beş ordulan bugün ilk defa olarak ltal ray yakmda memlekete dönecek olan yan kuvvetlerile temasa gelmişlerdir. Adan Atina hükumeti acele harekete geçKrala tahsis edilecektir. disababadaki diplomatik mehafilde te mek mecburiyetini duymuştur. Bununla Kabine Kral ailesine Yunan tabiiyeti (Arhası 6 ncı sahifede) beraber, Yunan ulusunun çokluğu beni verılmesine karar vermiştir. istemedikçe memleketime dönmiyeceğim. Bu akşam Londradan gelen haberlere Bu hususta daha evvel verdiğim karar göre, Kral Jorj kendisini ziyaret eden değişmemiştir.» gazetecilere şunlan söylemiştir: « Arsıulusal durum çok kanstığm(Arkan 7 nci sahifede) Uluslar Kurumunda IIIIIIIIIIIIIIIIIIHHIIIiniMtllHmnllllllMlllllinlllllllllllllinllllinillllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIUUIII Sovyet sporcuları bu sabah geliyorlar Cenevre 11 (Özel) İtalyaya karsi ahnacak zecrî tedbirleri kararlaştıracak olan komisyon bu sabah saat 10,50 d hususî bir toplantı yaparak 16 kişilik tîli bir komisyon seçmiştir. Bu komisyonun başkanhğına Portekiz delegesi De Vas Concelles intihab edılmiştir. Türkiyenin de bulunduğu bu tâli komisyon öğleden sonra ilk toplantısını yaparak şu kararlan vermiştir: 1 Habeşistana karşı konan silâh ve cepane ambargosu kaldmlmıştır. 2 îtalyaya ve müstemlekelerine karşı olan ambargo ipka edılmiştir. 3 Geçenlerde Amerika Cumhur Başkanı Ruzvelt tarafından ilân edilen silâh ve harb levazımının tesbitine daır beyanname, İtalyaya satılması yasak olan silâhları tayinde esas tutulacaktır. Dost memleketin tporcuları bundan evvel şehrimize 53 ler komitesi tâli komisyonun bu üç geldikleri vakit böyle karşılanmışlardı teklifini müttehiden kabul etmiştir. Dost Sovyet Rusyanın kıymetli spor cek, Halkevleri erkânı, bütün spor te < Asamblenin bu sabah yaptığı kısa top culan bu sabah saat dokuzda şehrimize şekkülleri, kulüb mümessilleri, sporcular lantrek Arnavud delegesi söz alarak, hü gelmiş olacaklardır. Muhterem misafir ve halk ta Galata rıhtımında karşılıya kumetinin Uluslar Kurumunun önemini lerimiz karada ve denizde büyük tören caktır. Bir kısım sporcular da kulüb fıtakdir ettiğini, fakat İtalya ile ekonomik le karşüanacaklardır. Hususî bir heyet, talarile misafirleri denizde karşılıyacak(Arkan 3 üncü sahifede) (Arkan 6 ncı »ahifede) misafirlerimizi Kavaklarda istikbal ede Muhterem misafirlerimiz Kavaklardan itibaren karşılanacak ve Galata rıhtımmda büyük bir tören yapılacaktır